장음표시 사용
81쪽
plurimum amplectunturi. Et ut video aliqui etiam Iurisperiti ita tradidere. Mansuerius in practic. in tit. de repensis, interesse , de damnis, & eo relato Boerius ind. decis 23; num. 3. &Aymo Crauetia cons II9. num. s. dum tradunt quod hi; tantum pro homici dio possint petere interesse ciuile. Primo scilicet uxor. Secundo pater , maxime si filius uoccisus non erat emancipatus. Tertio liberi si
qui sint, sic Mansuer. Verum tamen quod ali j
exteriores etiam admittuntur ad actionem in- i'
iuriarum, ut fratres&alii propinqui, quibus quando remissio fit in foro exteriori, solet quandoque pecunia rependi, ut in remissi otiem consentiant, sed alia ratio est de interesse operarum,ut ex dictis constat. Ex dictis inseratur unum quod verissimum est, in primis li1oanne Maiore in d. I . q. Ι9. proclitu m,&postmodum a pluribus receptum. Quandoq; maiori vinchio restitutionis astringi eum
qui sutorem,aut alium artificem arte & manu necessaria querentem interficit, quam qui no-hile occidit. Quandoquide cotingere potest; quod sutor, aut alius artifex VXOre, patre matreq; , filios filias'; habeat, qui omnes labore, industria & artificio manuusumi vivant. Nobilis aut e nullos habeat, quos alere teneatur. simili ratione casus esse possit, quod nobilis sit . homo iners,paru industria&studio valens,iatum vivens ex reditibus solitis & patrimonior Artifex autem plurima valea arte multu ho-
82쪽
rinum generi necessaria & Vtili', nec non inustria mirabili in honesta negoςiatione. Vne Crauet.in d.conL My. arguit quod haeredes ccisi nobilis qui non operabatur, sed vivebat
x reditibus, nec solitus erat operari, non po- erant agere ratione operaru amissarum. Ratio ius rei clara est,quia ubi ex laesione,aut occisitae non cessant operae, ibi earuaestimatio non
abet locu. aliud dubium his moueri potest occasime ictorum. En pater remittere positi necem,aut iniuri liosactam, alijsfijs Orfruiribiu iniuriati inuitu, ita uod agere pro porum interesse non valeant ' Ilo u et oc dubium in terminis Boerius in decu ircia ubericus in L. Sed etsi unius. . si tibi amilias. f. de iniur. dicit mirabile & iniquum videri atrem iniuriam factam filio remittere posse tapsum filiu ab actione exclusiim re. Cum atrem constet iure non posse legatu filio reli tum,eo inuito,repudiare. L. ex repudiatione de fidei comis. N L. Remittente. C de iure teliberandi. Nec etiam bonorum pos essione ibi quaesitam L. 2. C. de repudiat. bonor. pos esis. Azo in summa. tit. de iniur. 3. datur acticini uriarum, in fine dubitat, an pater hodie, ossit iniuriam factam filio remittere in prae adicium filii,& videtur in partem negati ualines inare per text. in l. I. C. de bonis materiis. & l vlt. C. de bonis quae liberis. H hiensis etiam in summa tit. de iniurijs M. Curietur haec actio, in fine ctiam descendit in ne .aIluam parto m. In cumrarium in vera & coi
83쪽
munis opinio patrem etiam iniuriam descena dentem ex L. Cornel ia remittere posse, & t lom remissionem nocere filio , &alsis fratribus , ita ut non possint agere. Bartol. Angelus& Alberici in d. 0 filio familias. pertext. ibi iri vers. Plane. Specul. hoc tit. super prima parri Rubri c. non . longius a fine. vers.Sed nuti quid nocet silio. Collectan. in cap. finitium. Io.maeod. tit. Angel. Bartol.&alij in L. In personas . de pactis. Angel. ab Arctio &Faber. Instit de iniur. f. patitur autem. &post alios pi ures Boerius loc. cit .Hόnc doctrinam Vtilem vidi
cant Bartol 'in d. M. Filiosa milias.&Angel. in d. L. In per nam. &alij propter statuta Italiae quae Volunt poenam pro delicto imponi noti posse pace habita & concordia facta, quam pater facere potest per text.: in cap. Quintauallis. ibi. pro offensia quam filia ipsius. & ibidem Bald. in princ. de iureiur. Praesumitur in hoc casu patrem non sine causa remittere iniuria iquandoquidem iniuria talis plus spectet ad patrem quam filium. Fallit tamen praedicta communis opinio m primis quando pater eia se vilis persona, &filius honesta& honorati
persona. Sordidus enim pater non debet g neroso filio degeneris humilisque animi notam inurere facili remissione iniuriarurn,&si pater in tali casu filio inu ito remitteret in prPiudicium ; remissio nullius esset roboris &momenti. d. ,. fillofamilias. Non enim, ut ait
ibidem Angulus, est bona consiquentia, pater
84쪽
AT DAMNO DATO. h vilissimus. Ergo filius vilissimus. Quia fi-us honestate, moribus& scientia poteti sulere,& praelucere suis moribus. Alias fallenti, plures colligit Boerius, & DD. in addit. ad ,artol. in d. M. filio familias.
Quinta Conclus. Percutiens,alit vulnerans ratio is e ci atricis, aut deformitatis remanetis. in corpore, aut
acie obfemi ct vulnerati ad nulla tenetur restitutionem; tui pretiysolutionem. Haec est communis D
Hostienc Pahormit. &alii cum Gloss. in hoc tap. Legistae in L. Ex hac is. Si quadrupes pauperiem fecis. dic. & l. sin. ff. de his qui deiec.
vel effud.&ibi est expressus texti sub his ver sis. Cicatricum autem, aut desormitatis nuruia sit aestimatio, quia liberum corpus nulla in rxecipit aestimationem. Solus in d. q. 6. ari 3. putat quod etiam deformitas, quae in mutia Ιato restat; sit recompensanda , sed in hoc communi iuri aduertatur. Verum tamen' quod Iacobus de Rauenn. in d. L. ex hac lege post eum Albericus ibidem existimant hac conclusionem habere Iocum in libero homi- he, id est viro,& non in scemina; Qv od sane non ita obtinet Veritatem Vt cicatrix ex sua natura, aut deformitas possit aestimari sed quando ex cicatrice, aut desormitate sequitur damnum, aut quis impeditur a consecutio te' boni, quod alias consequeretur : Sic cicatrix r de rin ita, in m ut iere aesti ina rotia r q ii a n-d a noesset nupta & per hoc i m p ediretur I me- matrimonio : aut maiori dote ad nu-
85쪽
bendu in ψigeret propter cicatricem. Eo modo Panormit. & alij post oss. in hoc cap.
M de his qui eiecer, vel effud quando ait Liberum corpus nullam recipit aestima' tionem: quasi alia ratio sit in corpore non libero, sicit citam text. in L. Si seruus seruum. Rupisse. Madleg. Aquit. Ratio redditur se cundum dicta, quia seruus ratione deformiatatis efficitur deterior, & minoris pretij, non enim tanti valet, quanti Mimaretur si macu la & deformitate careret: Si autem per percu ιsonem & deformitatem seruus non reddatur' vilior & deterior in pretio, non aestimatur do
formitas, nec est locus actioni lcg. Aquil. d. f. pisse.
homicida, mutilator punitus, ctaime, teneatur ad solutionem pro damno dato, edi operis amissis seu amittendis, ct ex c-- sequenti, an haredes homicida morte mulatati ten antur ad recompensationem damnoram ct operarum, O x se,
AN c Quaestionem ex proposto nul- luS quem legerim tractauit, eam tamen breuius per occasioliem determinauit Mart nus Nauarrus in manuali consessariorum,cap.
86쪽
ts. num. 21. ad petitionem J euerendi P. Pr iani illustrissimi ordinis siocietatis I E s v. Vauarta etiam neminem allegat, pro sita decimne. Nos etiam attigimus in tractat. de conaesi. maleficori praelud. II. in aeditione de antato Domini 119r. Cum autem haec quaestici luotidianasit,&a pauci declarata,vi Nauarraretur, hic eam aliuS disicutiomus, & clari uxprimum. scotus. Gabriel&Aaen . st
ulli alij loc. cit. videntur significare lemlai am, praeter talionisprenam ad nihil , aderi pro damnis Scoperis: Quandoquidemon videtur iustum, ut qui luit in corpore iam luat in aere, siue temporalibus bonis Mc duplicem pro eodem delicto sustineata
87쪽
Hinc ex quocunque pMblic' delicto oritue duplex actio. Criminalis ad v indictam,& olo ciuili in factum adini esse vel damnum parti applicandum. Gloss. singui. in L. Qui
ho mine. f. ad leg cornei. de sit sis. Bart. A ubertc.&alij ibidem. Glas cum D D. in L. Defuncto. ff. de public. iudi c. & post plutes alios Anton.GOmeetaom. 9 ap- . num. 37 :i nisum. At iud est retitutio n is obligati', sue damni illati reparatio, aliud est poena,
Poena tantum regulariter suos tenet au et ores,
nec grauat hae edes exceptis qu ibusda in grauioribus delictis.simi e est in sacramento poe-nstentiae. Aliud esst satisfactio sue poena ala cramenti ministro imposita, &aliud damni illati restitutio. Non per hod quod consessa
i prima Conclusio. Qui aiferum occidit ultrat aenam talionis ad quam iuste Ondemnatur a magstritu etiam tenetur ad recompensandum illatum damnum o interesse operarum uxori sit', ct haredibuι necessi rjs. Hanc tenent Marii l. in consit. II1. prope finem.&in sing. 371. incipinroximis superroribus diebus consului in ciuitate Tridentina. bHn fine concludit sica Et hoc tςne's mente, quia faciet tibi honorem&Vtilitatem casia d-
uenienteac tunc memor eris mei. Et Marii I io
88쪽
allegato. Didac. Couarr. lib. 2. Variarum re-s't. cap. Io. num . . Versc. Quarto eodem iure, non longius a fine. Anton. Gomea. in d cap. 3. num. 37. Nauatr. Vbi Apra.&post eum ex Theologis Petrus a Nauarra lib. q. de restituti cap. r. num, D&dicit, oi nes fatentur quod soluta taudice inflict poena, adhuc da . na ex homicidio illata esse componsanda, &crarius ibidem num .9I.Secundo colligo quod non obstante, &c. Potrus de Aragon. in a. 2 S. Tli Omae. q. G. art. a. in vers. Sed est dubiu, an si ille, qui alterum laesit in corpore, concl. unica. Nunc conclusio confirmatur ' Primo. Lex naturalis & diuina obligat talem homitacidam ad restitutionem & reparationem dam ni illati. cuius causa emcax fuit occisio e , Mad satisfaciendum quidem parti laesar,ri supra probatum est. Sed poena inflicta ad vindj- ctam publicam solum correspondet iniuriae reipublicae, quae etiam passa est iniuriam, qu vindicta publica emendat. L. Ita vulneratus. ff. adleg. Aquit. & cap. Vt famae. de sentςiari excommunic. & sic publica vindicta non liberat a damno dato parti. Quid enim prodest uxori, di pupillis, quando eorum pater occisus est, cuius opera & labore, honeste vivebant; &ex morte eius omnia necessaria ad victum & amictum cessarit, quod homicida decapitetur, per hoc eorum damno & eg stati non contulitur, nec iniustitia erga eos commissa reducitur ad iustitiami& aequat ita -
89쪽
tem nis perreparationem damnorum, quq in eos derivata sunt per occisionem patris. Iusti ita enim tribuit unicuique quod siuum est. Ergo sicuti per phenam talionis contenta re dit rempubl. ita perrecompensitio item damnorum debet etiam contentam reculere partem laesam. Qui enim duobus res diuersas debet non liberatur soluendo uni quod alteri debet, nisi etiam alteri pro sua parte satisfaciat, cap. Eate. de iurejurand. & c. Sicut dignum, ae homicid. M. Eos. Secundo Fur qui propter delictum suum suspenditur . si soluendo sit, tenetur gd restitutionem omnium furtiue ablatorum , Ut omnes conce dunt. Ergo & homicida etiamsi decapite tur , tenetur ad restitutionem damnorum , quae parti intulit, quia aequa est utriusque ratio. Et ex eadem radicE, ut supra ostensum est, descendit obligatio restituendi fur. tiue ablata , & necessitas satisfaciendi pro damnis iniuste datis. Tertio. Iure manifestum sit, ut recte attestatur Didac Couare . lib.
3. Vatiar. resolui. cap. 3. num. 8. circa me
dium damni illati necessariam restitutionem inter vere debita computandam. 4t homicida non liberatur poena capitis solutione debitorum. Ad argumentum pro contrariμ parte, quod formatur ex Pelino in
cap. Ad liberandam de Iudaeis, & glosiis ibi ab eo allegatis , & alijs alibi,eum qui ob delictum luit in corpore , eo quod non
90쪽
MET DAMNO Da To. Iriabet dia aere, ad poenam pecuniariam non etiamsi postea ad piguiorem fortu
en eritam deueniat. Respondetur Felinum oculosias ab eo aliisque collecti s recte approrare, quem ob poenam corporalem a peculiaria excusari, quando luit in corpore quod ion habet in aere. Sed non arguunt per hoc uod luit in corpore liberari a damno dato arti laesis, quod damnum non refertur ad cenam, nec est poenale, sed ex natura iniu- 'litiae sequitur iniquam laesionem , inter ebita resertur. Etenim ut in hac q. notab. raenotatum, aliud est restitutio damni illati, liud poena: quod etiam euidenter colligitur xa. notab. ibidem. Non est tamen neganum , Ut etiam. Nauarr. docet quod si parsusa vellet sibi etiam per vindictam publicam itisfieri, tunc homicida ad Ilteriorem sa-sfactionem , aut recompensationem non meretur argum. lis. 1 ff. Qui satisdat. cog.: L. Si rem .is omnis. ff. de pignor. action ec in ea re potest esse dubium. Quia quis ue libere potest rem tere iniuriam illatam, condonare damnum datum , & tunc ffendens liberatur ab obligatione satis fi
Secunda Conclusio. In conscientia o etiam foro