장음표시 사용
821쪽
ET DAMNO DATO. 689 est. Tertium ut sit diligens, in curando infimi mum,noc non Visitando eundem, nec eum int, ηος pristinastuatur valetudine, ve dictum est. Quartum ut infirmum insorinet admoneatque de his, quae eius saluti& ra rudim contraria sunt, cap. Ad aures, deae qu l. cap. 60-dphomic. Quibus conti nil quod tu in culpa abest, si omnia facta sunt, . quae diligentisisimus quis'; obsieruaturus suis siet. L. Si merces.s Qui columnam. U. Locati. Exquib. Ommb. statis claru est, medicuoui, mercede & salarioanfirmo opera siua pr st, teneri de dano dato infirmo in foro exterior
sunt medici excedere,quae nospectant d no strumstitutu, sequib. S. Antoni a. io d. cap Angel. Sylvester. Aurea Armilla,& alii insumi nis verb. Medicus. Nauarr. in manuali confessiariorum, cap. 11. a numero Co.
A re lutione aduertendu, P in duini plici g creesse possunt qui i1liualia. 'Π prsitant. Quida enim rationem Ain cui prsstant. Riidaena ira ratione ossicii, di -
simpedere tenetur. Alij aute sunt qui sitico
822쪽
filium, Ut priuatae persis nae impartiuntur,nquis eos interroget de rebus, quarum cognitionem habent, & hi aut se ingerii hi ad consulendum & respondendum de casibus occurrentibus in facto : aut non se ingerun edi Uij ab ipsis petunt, & amicitiae causa post lant. Nunc ad resolutionem deueniendum,& pauso altius repetenda doctrina . quae pro- posito inseruit Prima Conclusio generalis. Qui aescire tenetur ea qua pertinent a scium, quod ex munere iniuncto, aut vocatio te, exercere debet, aut adflatum, quem acymere intendit. Hanc do ent S. Thomas I. a. q. 76. art. 2. & eius commentatores ib, dem praesertim Bartol. Medina. Angelus in summa verb. Ignorantia. numero r. Sylvest. eod. verb. numero 6. Aurea Armilla numero
3. Adrian. quodlibet. . art. ti Alphons C stren . libro secundo de potastate legis poenalis cap. I . S. Antoninus secunda parte, tit. 3.
cap. 6. F. s. Tui recremata in M. Notandum. I. q. q. numero 8.&9. Nauarrus in manuali c fessariorum, cap. 2s. numero q7. & communiter DD. sic sentiunt. Pro hac conclusione est quod non debet quis egercere artri quam ignorat ut probant cap. Non' est putanda , in sine l. q. r. cap. Non est sine cui pa. de reg. iuris sn 6. L. latae culparisside vel b. signiscat. L. a.
g. Quod quis iuris, & passim alibi. Ratio
etiam est clara. Quilibet tenetur satisfacere
suo ossicio , α ea quae sui sunt status debite
823쪽
Er Dau No Dητα exequi. Sed non potest fatisfacere quis suo ossicio, aut ea quae sui status sunt, debitd exeaqui, qui ea ignorat. Ergo. Vnde imperitia
culpae annumeratur. L. Imperitia. ff. de reseiuris. s. Prεterea. Institu deleg. Aquil. Gloss.
ibidem in verb. Imperitia, per multa iura, &Arg. huius cap & hoc verum est non selum in literatis hominibus,sed etiam in illiteratis aliquod artificium aut ossicium profitentibus Vsque ad caprarum, vel vitulorum custodem secundum Ansel. in d. . Praeterea. per L. Si quis fundum. ψ. Si quis ritulos. U. Locati.
Secunda Conclusio. Advocatus notabili sua negligentis aut ignorantia causam praebens,visiva pars mst m cavsamfovens, eam perdat, tenetur tam ins
consectentis, quam etiam exteriori, ad recompens i' rionem omnium damnorum parti. Hanc tenent Ho-siensis in cap. Calumniam, de poenis. Panormitan . in hoc cap. & in cap. Tua nos deli
micid. num. 3. Anton. de Butrio. ibid. num. c. &'. & in d. cap. Calumniam. cum Pano ruit. Angel. in verb. Ad uocatus. num. n. Sylvest. eod. Verb. q. 2 . Caietan. & Aurea Armilla in eod. Verb. Gabr. in . d. I . q. 6. artix concl. 9 Ioann. Medina in C. de restit. q. 7. Nauarrus in manuali consessaric r9m, cap. 29 numero r9. &alii alibi. Haec conclusio probatur inprimis pertexta in hoc cap. ibi: aut hac imperitia tuasiue negligetia euenerunt, o c. cap. sin. de empl. & vendit. c. Ad aures, de aetat.
824쪽
692 Cap. IV DE praesid. L. Idem iuris. T ad leg. Aquit. L. Cum in plures. . Locator. ff. Locat. & conduc. Ratio etiam est ex regula in hoc cap. ablegata &sspe repetita. Qin causam damni da . damnum dediste dicitur. Ex quali autem cuti pa quis teneatur de consilio p tet ex dictis supra in hoc cap. q. Io. Haec conclusio inteli genda etiam de consulente iuxta' ledinam &alios, quando quis ratione stipendij , aut ossicij suam operam impendit, atque se pro docto & perito iactitat, & asserit. Eo autem ist,so , quod se officio consulendi, aut aduocandi muneri aliquis ingerit, aut suas operas locat, videtur asserere se peritum iuxta doctrinam Baldi, Angeli, Aretini, & aliorum in M. Praeterea. Institui. de lege Aquit. Hinc qui suscipit tale ossicium , aut munus tela tur studere , leges perlegere , aut consilium inquirere, & alia facere quae prudentis & boni viri iudicio fieri debent in si mili negotio , ad de sensionem iust e causae pro sua parte, Ne aut negligentia, aut imperitia culpabili
pars succumbat, ac damnum patiatur, &sic ipse ad emendationem teneatur. Ex his infertur in maximo periculo Versari aduocatos, qui causas partium assumunt , parum curantes de scientia & diligentia , nocte potitantes, aut ludentes, interdiu in lecto sque ad medium propemodum diem ha 1 c tes , & se Voluentes: Partes huiusmo- oca Da scienter eligente , recte causis
825쪽
ET 'D .s M No Daro perdant , eo quod etiam sint negligentes,&inconsideratae . dum non inquirunt virosperitos, in munere suo accuratos, quibus patrocinium cauis committant. Quando autem quis non ex os scio, aut pro mei
cede suum consilium impendit , nec se ingerit, sed inuitatur ab alio pro consilio dando , tunc etsi ex imperitia siue ignoran a
impingat, non tenetur de damno secuto, iuxta Ioannem Medi nam loco cit. Petrum de Aragon. in a. a. S. Thomae q. 62. art. 7. & alios alibi, & per ea quae DD. canonum , de medico docent in d. cap. Tua nos, si bona si de suam sententiam dicat. Cuius doctrinae ratio redditur : quia in tali casu damnum petentibus&inuitantibus imputatur, quod non elegerint doctos & pertos in sua a te, & officio: aut si ignorarun magis exercu
Tertia Conclusio. aduocanu silenter iniustam causam defendens, si a/uero paruis litiam sequenti,
damna inferat inutilibu, dilatim us, ast alio colore, aut iniuste contra iustitissm qua in I arte sientertiam ii obtineat,non olum pG t, sied etiam tenetur ad in aparti ad emendationem totius damni, cuius cauo fuit consulendo, ct aduocando. H nc tenent Hosti era. Antonius , Pan ur. &alii in d. cap. Caluni m. Angel. in verb. Ad uocatus . num. I'. Sylves . N alij in eod. verb.& ante hos S.Thom. 2.2. q. II. art. s. quem ibi contentatores sequuntur,s. Antonin. 9. par. tit. 6. cap. 2. . .. Nauarrus xx . . to
826쪽
'pc. cit. & haec est communissima DD. sen
tentia. Ratio est cui dens. Ad uocatus talis adueris parti iniuste dat causam damni ex scientia. Ergo non solum peccat cotra iustitiam. sed etiam tenetur ad restitutionem. Quarta Conclusio. Advocatus qui in principis credit bona fra . o adhibita diligentia suam partem causam bonam fouerelatim quando in processu contro- 'esia cognoscii contrarium, debet desistere a patrocinio , ct siuaparti Aum sententiam declarare. Hanc docent S. Thomas 2.2. in o. art. s. & comentatores ibidem. Sylvester in verb- Advocatio. q it Sotus lib. . de iustiti &iurn. q. 8.art. 3. .
Gabr. in q. d. I s. q. 6. art. 2. conchis. 9. Nauari us loco cit. 3c ita communiter doctores .
In hoc tam cia casu S. Thomas tradit Advoc tum non debere prodere aduersario iniusti- etiam causae suae partis, vel detegere secreP. Occasione horum verborum Sotus in d. arta Gregor. de Valentia, & Petrus de Aragon. de loli) in comment. super d. art. 3. S. Thomae dubitant an etiam aliquando aduocatus posse sit 1 teneatur prodere iniquitatem causae sitae partis. Roctores posteriores secuti Sotum desernunt, quod si aduocatus euidenter iniustitiam causae perspiciat,& vertatur periculum capitis, aut sanguinis negotium sit, aut alte rius rci grauissimae, quae paulo minoris aestis mei ur, quam m0rs, possit&teneatur iniquut e in prod re ad liberandum innocentem, quaa m aduocatus sua auctoritate, &osten-
827쪽
son: iu stitiae speraret se liber turum in noce-tem ab iniqua sententia. Quoniam lex naturae &charitatis est ' ut quisque etiam teneatur in quantum potest, innocentem libet redi defendere ab iniusta oppressione. Ergo etitam aduocatus tenetur ad hoc: Maxim cum
secretum acceptum extra Sacramentalem c
sessionem non obligct obseruati nem si icum detrimento & pcriculo maximo prox, mi. Quando autem causae communes, &ci uiles in controuersia fiant, nec magnum per culum imminq; uniuersitati, aut alteri priti tae personae., aduocatus quando ex dedio impe processus iniustitiam sui clientis animata uertit, tenetur desistere quidem a patrocinio cau sae, & suam partem admonere, non tamen potest prodere, & suae partis secreta alter i inani se lare vi D. Thomas, &alii post eum tra didere, Ssatis probatur per text. in cap. Srquem paenituerit. Praevaricator. a. q 3.
Obiectio esse potestiontra praedicta. Medicas potest. ostendere sui iἡi iiij dcxlcritatem di pericla, suscipiendo infirmum etiam desperata
valetudine, nec peccat. Ergo eriam aduoc tus potest suum patrocinium imp dere inde sensione iniustae&despera ar cauta, ut sua: doctrins excellentiam declaret.& nomen es rum reddat. Respondetur nunc ad hanc ob lectionem paucis cum S. Thoma in d. art. 3-
ad primum quod medicus accipiens in cura infirmitatem dcsperatam , nulli facit inii - ta x s Ii υ
828쪽
6 6 CAP. IX. DS INI TR. riam. Ad uocatus autem suscipiens cautiminiustam, in iusso laedit eum contra quem in- iuste patrocinium prete ut, & ideo non est si Ailis ratio. Qifamuis enim la dabilis via δdeatur quantum ad peritiam artis tamen peccat quantum ad iustitiam Voliantatis, quaa utitur arte ad malum- Mouet Petrus de Ar sonind. art. 3. S. Thomae dubium. An ad yiocatus, qui firmiter statuit apud sedbsen dere quamcunque causam iniustam ubicun-
'ue eam inuenerit, ii postmodum adhibita , susscienti diligentia putans se dessendere ca sam justam . defendit iniustam , Ieneadar deerimine iniustitiae, & obligetur ad restitu- tionem ' Quibusdam praesuppositis dictus auctor respondet, quod aduocatis qui adhibita sufficienti diligentia, putans defendere causam iustam , defendit iniustam, quamuis
habuerit voluntatem quascunque causas in-l istas ad se venientes desen gendi, &quamuis quando cognouerit se iniustam causam .defendisse, laetetur , adlinc int ili detensi; .
De non peccat mortaliter, nec tenetur ad rectitutionem: quia nec directὰ, nec in directὶ talis defensio fuit voluntaria. Non enim illa
uniuersalis intentio qua paratus est aduoc tus acceptare, qua incunq; causam etiam ini;
stam, inscit in particulari eam defensionem causae quam dcbita praemissa diligentia putat esse iusta m,ut latius auctor ille declarat. Nunc dubium esse polost. An aduoca o eti/in cauo sam
829쪽
lam dubiam, & ambiguam liceat dese; dcre
Pro resolutione sit. Quinta Conclusio. Quando causa ed antepi, aut dubia, contineat histitiam, nec ne, quam diu dubi- um permaner aduocativi potest ργm patrocinium piae. flare. Hanc docent Gabriel in . d. I i. q. 6. art. 2. conclusione 9. Sylvester. in verb. Rduocatus. q. IO. Nauarrus in manuali consessario rum, cap. a . numerO 28. Gr orius de
Valentia in d. art. D. Tliomae Ralii quidam recentiores. Ratio est , quoniam iurisperitim munus est, dum aut varietas doctorum cli in ''s aliqua re, aut diuersus legit m intellectus,senissum in alterutram partem sibi conuenienteni bona fide applicare. Et etiam experientia di- ι- dicimus omnes lites sere originem sumere ex eo quod res aut iure, aut sacto indubio versatur. Nauarrus tamen post Sylvestrum existi mat aduocatum debere partem suam admo- nere de dubio sitis euentu. Quia si clientu- Ius admoneretur dubiae iustitiae sorte iniret aliquam honestam compositionem cum adis 'versa parte, &sic parceret sumptibus, &expensis quas facit, & amittit, si causam amiP
Ex contractu quali de culi a quis tenem tur de damno dato r
830쪽
6 3 CAP. IT. DE INIVR. VRiΜA Conclusio. Ratione casiis fortetitii
contractibia regulariter nemo tenetur de damna sub ecuto. Haec est communis. Probatur in pri
in is ex hoc nostro cap. ibi: Licet, qui occa- sionem dat, damnum dedasse videatur: secus ditamen est delim dicendum, qui ut non accia' deret, de contingentibus, nihilo misit,&cap.
unico.de commodato.Ei qui commodatum, ait canon. aliquod accepit,casus sortuitus non debet imputari. Ratio etiam est pro conclu
sione, Ia te cui res perit casu fortuito non est causa nec per se, nec per accidens damnisu ' secuti. Ergo non tenetur ad emendationem damni. Antecedens patet quantum ad prirnum , quod non siit causa per se, cum illud ' damnum nequaquam sit intentum nec in se in ec in sua causa. Non etiam per accidens,
quia ad hoc ut aliquis sit causa peracciden damni dati, requiritur quod debuerit, do potuerit illud impedire. Casum autem sc tuitum nemo potest prouidere, nec etiam impedire. Dictum in conclusione regulariter Qhia in tribus casibus contingere potest, Vt aliquis etiam teneatur de casu sortuito. Hos
casus enumerat Nauarrus in manuali conseo.
sariorum, capite decimo septimo, numero. 379. Primus quando culpa praecedit, ut ex empli gratia, accomodata i .mercatori equum, ut pergerct Coloniam, ipse autem eum duxit. Aquisgranum, & sic incidit in praedones, qui