장음표시 사용
201쪽
An Gratia a mulis specialis sit
necessaria ad quo Scunque a stus ordinis stipernaturalis ad salutem necessarios; & omnes morales honos ordinis naturalis
Drcu primo: ad quodlibet opus se
lutare ordinis supernaturalis . Sconducens ad salutem necessari est Gratia actualis specialis r Ita Catholici; contra Pelagianos. Probatur Wama aut horitate s. scripturae; nam de volentibus operari salutariter, &reerito ite intelligitur illud Joann. io sine me nihil ι Asfacere Et a Cor. 3.non quουσιentes sistis cogitare alιγιd a nosti quas ex nota '
neque τινι est, ut obvies, es aereat gressuum; quibus textibus aperte necessitas Gratiae a-itualis ad opera Llutaria,& conducentia ad salutem exprimitur pro statu naturae lapsae. 3. Probatur secunda aut horitate CC. Conclusionem desilientium : signanter Arauli
H recte cog ramus, s peties nostros a Di u fh es
ιυμ : Ergo ad opus quodcunque salutare, seu ad salutem pertinens eliciendum, necessaria est Gratia actualis. . Probatur temo authoritate Ss ΡΡ. ea nisdem doctrinam confirmantium; unde S. Αugus in iis lib. ad rad. ST. cap. a. quod is Resia aionem ριe iste que persinet. non simus nos sius Leientes eo rare aliquιci boni ex nobιs, qvias ex nobis: Ergo &c. s. probatur quarto ratione: quia opus
lutcire. aut est dispositio ad iustificationent . btinendam : aut conducit ad eam augentiain, di bellitudinem consequendam; quo-Cunque autem modo se habeat, est aeuis sit pernaturalis : Ergo ad eum est necessariati Gratia actualis.
6. Obiiciunt Pelagiani primo : Cornelii
specialis sit necessaria&c. I I
Centurionis ante conversionem religio, timor, eleemosynae,& orationes, de quibus fit mentio Act. Io. fuerunt DEO acceptae, ac proinde Conducebant tanquam opera salutaria ad salutem: sed is non habuit ullam gratiam actualem praeviam ad eorum exercitiaudi; quia adhuc erat infidelis: Ergo dic. Se e-ia opus. quo quis se praeparat ad iustificationem & salutem consequendam, est opus salutare: sed hoc quisque elicit absque Gratia actuali speciali solis suis viribus naturae: Ergo die. Prob. Min. quia Proverb. 16. dicitur. hominu es animam preparare, re Domini gubernare linguam: Ergo&c. Tisti. ; non esset
liberum arbitrium, si DEI indigeat Gratia actuali speciali, pro ponendo opere salutari: Ergo &c. Quam , sequeretur, quod Gratia illa specialis esset aliquid fortuitum . & ca suale; quia conterreretur homini nihil tale merenti: imo saepe etiam reluctanti; quae le-quela est falsia: Ergo &c.
. Respondeo ad PrimumNeg. Min. quam vis enim, ut m t. t. obis. i. dictum est, Cornelius Centurio exercens illa opera necdum acrederet explicitὰ, ac distincte omnia myst ria Fidei, desectu sussicientis instructionis;
non tamen omni Fide carebat, di testatur in Augustinus tib. de praedes. . eap. . ac proin de jam habuit Gratiam actualem, concurrentem necessario ad illa opera salutaria. Ad si evntam Neg. Min. & ad aut thoritatem Scripturae in Probatione ejus allatam dico: sit supra
art. r. Oh λ. a. etiam illam praeparationem animae ab homine fieri non posse absque speciali Gratia actuali; uti patet ex I. ad Cor. 7. Ad Ner em Neg. Ant. Gratia enim quantumvis ossicax non destruit liberum arbitri- tritim: sed illud adstruit, uti ostenditu Αugustinus tib. a. de nupt. et concup. ca' l. Ad uuartum Nego sequelam: nam cum tale donum a DEO proficiscatur; ideo cum summa prudentia, provisione, & ex intentione liberaliter tribuitur. g. Dico secundo r ad aliqua opera moraliter bona non requiritur necessario Graistia specialis actualis. Ita Catholici; contra Luther. Calvin. Consessi Anglican. nuperam, re alios docentes naturam ita esse debilitatam per peccatum, ut nil possit recte inor aliter
p. Probatur Wι- authoritate S. Scriptura: οῦ quae tam justos, quam fideles peccatores
qua tales adhortatur, ut ponant actum ele in olynae tanquam bonum moraliter, supp nens eum esse in naturali eorum potestat cum Luc. N. dicat, date eleemomam, es o ramunisa bot viam Et Matth. o. instruuntur
202쪽
i Lib. III. Controversiarum. Cap. U. De Gratia Acmali.
mnes etiam peccatores a Claristo, ut orenti dimitte nobis debita nostra, sicut es nos dimittiamus: supponendo qubd etiam peccator possit naturaliter ponere bonum opus dimisso -
nis debiti. Et Matth. ε. dicitur ad fideles peccatores, si emo vas, eum sitis mali, nastu bona ressiis vestris: quanto magis Pater vester, qui
in eoetis est : Ergo fidelis etsi peccator potest sine Gratia speciali ponere aliqua opera bona moraliter, quae sunt ordinis naturalis. Io. Probatur secundo aut horitate Ecclesiae;
damnantis illam doctrinam Ioannis Hussi,
omnia opera smpiorum μnt peccata : & illam , Omma Fera, qua ante ν scationem fiunt, quacunque ratione fati asint, vere sempeccata, quam
Tridentinum sis b. can. I. anathematietat :& il. Iam Bay: eum Pelagio sapit, qui bona aliquid
naturalis, hoe est, quod ex na1Ara viribus solis ortum iacit, agnosiri, quam damnat Gregorius XIII. Ergo oppostae propositiones sunt verae: & consequenter impii fideles possiminaturaliter ponere aliqua opera morali te bona ordinis naturalis. tr. Probatur intio authoritate SS. PP. doctrinam conclusionis admittent um et sit videre est apud Chrysostomum hem. 7.adyop. Eta6. in Marth. Et Damulaenum lib. 3. de Fide cap. M. Et Hieronymum lib. 3. contra Pelag. in
.. Et Augustinum lib. de stirat. es siti. cap. 2DUbi in impio agnoscit aliqua opera mora liter bona. etsi inutilia ad salutem dicens, ad
salutem nil prosim impio aliqua bona opera,sine quom difficillime vita cWuscurique pessima homiaris rurenιtur 2 Ergo peccator potest aliqua bona opera moraliter ponere sine Gratia. ix. Probatur quarto ratione: Tum quia , ut bene discurrit S. Bonaventura, experimur in nobis, quod multa bona opera moralia
cum quadam facilitate facere possimus, ac proinde line Gratia speciali; cuiusmodi est diligere eos, qui nos diligunt; colere parentes : honorare eos, qui nos honorant ut idcirco positio similium operum sit omnibus communis; unde Salvator Matth. s. Si diligia
V eos. qm Vos Otitum, quam mercedem habebi
ται tu Fratres vestros tantum, qurda bus fa-
ritu ; nonne Ut Ethnici hoc faciunt 8 Tum quias homo liberi arbitrii non esset naturaliter aptus alicui bono morali proportionato eliciendo, esset infelicior brutis, quorum unum alteri obsequitur, auxiliatur, Cooperatur, ocex naturali instinctu eompatitur : Ergo dicendum est, quod homo sit aptus ad elicienda aliqua bona moralia, v. g. subventionis eleemosynae, &c. Tum quia natura, etsi ratione peccati originalis sit vulnerata, non est tamen penitus corrupta in naturalibus: Et .go adhu C retinet dictamen congenitum rationis, dietans naturaliter hoc, vel illud honestum esse operandum, V. g. proximo egeno succurrendum e stante autem tali diei mine naturali, quod ast legis naturae, non videtur quoq; aliqua difficultas,quo minus Uoluntas non exerceat naturaliter actum moraliter bonum subventionis circa proximum aegenum. Unde recte Augustinus lib. deserat. 1 liti. cap. aό. non usque adeo in anima humana imago DEI terrenorum affectuum labe detrita est, ut nulla in ea velut lineamen ta externa remanserint unde merito dici po
sint homines facere aliqua legis, vel sapere. 13. Obiiciunt Haeretici contra secundam Conclusionem primo: Salvator dicit Matth. l. . non potest arbor mala bonos friaritas facere: id ethmalus homo bona opera ponere: Ergo Sc. Secundῖ: M. Litterae, CC. de PP. clamant; nos
vinae auxilio; unde dicit Arausicanum candy. nklla facere hominem bona, qua non DEESprestat, ut faciat homo: Ergo dcc. Neria; Conisci'. Arausicanum II. dicit eo. M. nemo habet
de suo, nisi mendacium, m peccatum: Ergo non habet per vires suae naturae ulla opera bona moraliter. Quartῖοῦ Augustinus tib. de stiris. es titi. cap. 3. dicit, neque liberum arbitrium quidquam nisi ad peccandum valet,si lateat veritatis via r Ergo non valet ad ponenda opera bona moraliter. I . Respondeo ad mum glossando Scripturam, di dico; eam dirigi ad falsos Prophetas, qui cum sint arbores malae, id est, progem minantes salsas doctrinas, ex similibus arboribus utique non possunt nasci boni fructus verae fidei, & doctrinae. Posset etiam dici; quod textus ille sit intelligendus ut plurimum; quasi diceret, peccator ut plurimiam ponit fructus, seu opera mala moraliter; cum quo tamen stat potentia ad posse, si velle sponere moraliter bonos fructiis. Ad βα-- dum quoque glosso SS. litteras, CC. & PP. ledico; eos solum velle, quod nos nil metit rii. & conducentis ad vitam aeternam possimus ponere sine DEO, id est, Divina Gratia. Ad Nertium, te Ouartum dico: Concilium, re Augustinum loqui ut plurimum ; eo quod homo. de liberum arbitrium eius ut plurimum peccatum, Se mendacium operetur, ac ad ea propendeat in natura corrupta; atque adeo, quod ex naturalibus non possit ponere actum aliquem meritorium, sicut oportet,& bonum respectu vitae aeternae. Hic via sol-Vuntur plura argumenta, solita hic objici. ARTI
203쪽
An Gratia actualis specialis sit
necessaria ad observantiam Diuvinorum praeceptorum ; & eliciendos actus si pernaturales
Spei, Charitatis, & Poenitentiae3
Deo primo: ad debIte, & diu obseravanda Divina praecepta: ac ad eliis ciendos actus supernaturales Spei, Charitaris, SP aenitentiae ut oportet, ac ad tuis stificationem consequendam, est necessari Gratia actualis specialis. Ita Catholici; conistra Pelagianos.
eontinuata, ac diuturna observantia Divi norum praeceptorum comprehenditur sub illis possibus S. Scripturae, Conciliorum, & Ss.PP. quos priori ara. retuli, & qui insinuantia, Gratiae actualis specialis necessitatem ; cum eiusmodi observantia sit opus quoddam la- Iutare ad salutem pertinens e Ergo ad hane quoque necessaria est Gratia actualis specia
supernaturales Spei, Charitatis, & poenitentiae, ut oportet, & ad iustificationem conse quendam esse necessariam Gratiam actualem specialem. docet Concilium prisciam Α- rausicanum can. 31. Et Concilium Milevita num cap. 3.. Item idem constat ex textibus S. Scipturae, & sS. Pp. nior. an. relatis: Ergo&c. sciando: etiam actus supernaturales Spei, Charitatis,& poen tentiae sunt opera quaedam si hilaria, pertinentia ad salutem: Ergo Sc.
Conelus ad Rom. a. dicitur. Genus qua legem non habent, nar alitis ea qkae legis sum facium:
Frgo ad debite observanda praecepta Divina, seu Legem DEI non est necessaria aliqua Gratia specialis et sed naturaliter, id est solis
naturae viribus ea observari potest. S cuniae, Deut. s. dicitur, manda Bm, quod ego praecipiatisi hodis, non es sura te r Ergo ejus observantia solis naturae viribus absque gratia ae mari adimpleri potest. Iar id ; plures sinὰ Gratia actuali speciali in s. scriptura leguntur praecepta DEI observasse: Ergo Sc. Prob.
Ant. se Cyrus carens fide, & consequenter Grasa aetii ali, servabat legem naturalem ἔunde didiit ei DEUS Isa. omnem volumia rem meam complebis. Item quidam Princeps Natth. as. dixit: omnia haec scilicet mandata
specialis sit necessaria &c. I s
DEIὶ custodiri a uueni Me mea. Et Apostolus Paulus testatur ad Phili p. 6. quod ante suam conversionem, & Gratiar adeptionem, secundum justitiam, quae ex lege est, ConversatuS fuerit, sine querela in lege; hoe est ex integro, di sine ulla reprehensione: Ergo &C. s. Respondeo ad Primum: illum textum ad Rom. x probare tantum, quod Gentes legem DEI aliquo modo, & ad breve tempus,& quousque graves occasiones ab ejus ob
servantia avertentes ocCurrant, obser a
possint: non autem debite. & longo tempore : ad hoc enim Gratia speciali DEI opus est. Adsecuniam Neg. Conseq. & sensus v rus illius textus Deut. s. est, quod Lex DEI non sit supra hominis captum ratione cognitionis ; eo quod ejus notitiam non sit opus petere a longinquis regionibus; sed sit nota. clara,& manite ita omnibus. Ad Tertia aem Neg. Ant. N ad primum exemplum in Probat. allatum dico; illo textu ID. . . solum
insinuari, quhd Cyrus voluntatem D EI secundum quid Compleverit: quatenus scilicet populum Israel ex captivitate juxta DEI iussum dimiserat, & civitatem Ierusalem, Ec
eius templum restauraverat: nam cater
quin Cyrus fuit sanguinarius, & alienorum regnorum depraedator, aC invasor ; uti constat ex ejus historia: S recte advertit D. Hi
Ionymus in cap. r. Zachar. Ad secundum
exemplum dico; illum Principem tantum . Iarvato, & hypocritico animo observasse L gem; unde quando Christus ipsi suasit, ut venderet omnia sua , & daret pauperibus, contristatus fuit . quia dives erat valde, uti narratur Luc. cap. it. Ad teritum exemplum dico; Apostolum Paulum dicere, se ideo duntaxat vixisse secundum iustitiam. quae ex lege est, de sine querela ; quia probe morra Iudaico vixerat ante conversionem , absit nendo scille et ab actionibus continentibus manifestam DEI, de proximi iniuriam; quales sunt, periuria, homicidia, adulteria,& cae tera aperta crimina, quae lex prohibet: non autem vult dicere, se servasse perfecte princepta Legis Divinae; nam r.ad Tim. I. fatetur, se suisse blasphemum, di contumeliosum. Et ad Tit. 3. se fuisse incredulum, errantem. se vientem desideriis,& voluptatibus variis.
ARTICULUS VILAn Gratia actualis specialis sit necessaria ad dilectionem
Dco primo: DEUS ut author naturae potest diligi amore naturali imper secto
204쪽
festo benevolentiae . absque omni Gratia sactuali speciali. Ita Catholici; contra Bais las
2. Probatur primo: S. Scriptura indicacis, hominem ex creaturis posse cognoscere Dri UM naturaliter, & exinde eundem diligere; unde dicitur ad Rom. t. invisibilia enim i usa creatura mundii per ea, qua facta sunt cono μα- se. Et Aci. Via utens 'ruta tem ra, es terminos habitationis eorrem, anarere Deum,fforte attrectent eum, aut inismant: Ergo Sc.
3. Probatur secundo: Summi Pontifices damnarunt ad propositum sequentes propositiones Bay, ψιritio in duplicis amoris ἰ naturalis videlicet, quo DEAS diligimur iis , ut Mnatura; es gratuiti, quo Dins amatur, ut be rificatori vana est, s commentitia. Et istam ali.
am, amor naturalis, qua ex Pira π naturae exoria
tur, ex seia Philosephia per elationem praesumptionis humana eum injuria Crucis C ινι δε- fenditur a non stu Authoiam: Ergo &c. . Probatur rert a: SS. PP. docent, hominem posse DEUM, ut ait horem naturae naiaturaliter diligere amore imperiecto benevolentiae; praesertim D. Augustinus ; qui propterea docet, homini inditam esse naturalem inclinationem, & innatum appetitum ad amorem DEI; unde dicit lib. t. Confesseap. r.
fessi nos ad te, s svuιetum est cor nostrin, donec requiescas in te r Ergo &c. Idem habet S. Prosper lib. a. de voca .gent. cap. ε. Et S. Anselmus in Monolo . eap. ω. Ergo &c. . Probatur quarto: prosequimur naturali amore benevolentiae Parentes,& amicos: Ergo & DEUM sic prosequi possumus, absque
Gratia speciali. Praeterea ratio naturalis mstendit nobis in D EO qui authore naturae summam bonitatem propter se diligendam: Ergo in eam naturali amore benevolentiae tendere possumus. 6. obiiciunt Baistae primὸ: - in S. Litteris non fit mentio de alio amore DEI. quam illa, qui oritur ex charitate; quique ad aeternam vitam perducit: sed ille non est amor naturalis benevolentiae: Ergo &C. Secunia; S. Augustinus in variis Iocis loquens de amore DEI, loquitur semper de amore tali, qui non est naturalis, seu naturae viribus producibilis: ita constat ex com. in Psalm. 11 . Et lib. de ror. es grat. Et M. de lyirit. σμ. Et lib.
r. Resondeo ad Primum Neg. Ma, & conistrarium patet ex probat. t. Deinde quamvis S. Litterae non faciam explicitam, & expressam mentionem de amore imperfecto particulari DEI; implicitam tamen, di virtualem iactia
um ἔ Quod autem S. Litterae plerumque e plicitis terminis amoris illius meminerint , qui ex chatitate oritur; hoc ideo fit; quia spraecipuus scopus est Scripturae, amorem supernaturalem DEI commendare nobis, propterea quod ille solus sit dignus, solusquiad eius possessionem perducat, & propterea illius solius apertius meminit. Aa secun mdico; D. Augustinum in citatis locis loqui de amore conducente ad salutem, qui utique naturalis non est; & quia Pelagiani conir quos cu. locis plerumque agebat docebantidem de amore faIutari. seu conducente ad Vitam a ternam, quod de ambus aliarum vi tutum salutarium, cle meritoriarum: quod videlicet naturales sint, & absque Gratia fieri possint: propterea differens de amore DEI, Continuata dictione loquebatur tantum diamore DEI salutari, & Conducente ad vitam aeternam, quod ad eum DEI Gratia nece saria sit.& non sussiciant vires naturae. Cum quo stat. quod etiam agnoscat amorem naturalem DEI, non salutarem, di non meritorium vitae aeternae.
8. Dico secundo: DEUS iit author I tiae , & gloriae nequit amore persecto beneis volentiae diligi, absque Gratia actuali speciali. Ita Catholici; contra Pelagianos. P. Probatur primo omnibus illis L ScKpturae locis, quibus persectus DEI amor reputatur beneficium Divinum, di Consequenter non acquisibile citra Gratiam actualem
specialem: ut r. Joan charitvi ex DEO M. Et ad Ephes. c. pax Eratrini, es charalas cum Dde a DEU Pa re. Et acl Rom. . chartias Dei
disus est in cordibus nostris per SpiriIum S uiritus est nobis: Ergo Sc. Somnia: Concilia pariter dogmatirant amorem DEI qui authoris gratiae, di gloriae esse donum DEI,sI que ad eum requiri Gratiam actualem specialem ; sic iacit Concilium Mile vita nutriacan. . Et Arausicanum can. as. ubi ait, prorsus
donum DEI es diligere D Ag. Et Tridentinum ses . o. cap. d. Ergo taci o. probatur tertio: SS. Pp. quoque ad dialectionem DFI conducentem ad vitam ae ternam postulant praevium auxilium Gratiae DEI; unde Augustinus lib. derrat es lib. --Mi. cap, ib. dicit: si non ex DE sed hominibus est dilemo Des es proximi, vicerum Pelagiam: si autem ex DEO. vicimuω Pelagianos. I. Probatur Quisn.: Tum quia persectius amor amicitiae DEI, maximὰ ut finis superis naturalis, affert omnium praeceptorum oble Vationem; nam qui DEUM super omnia diu ligit. vult in omnibus eius implere volunta tem mandantem, di praecipientem : unde re-
205쪽
Art. VIII. Aia Gratia actualis specialis sit necessaria &c. i
Be Apostolus ad Rom. Ig. cap. plenitudo legis se dinitio : sed observatio omnium praeCe ptotum haberi nequit sne Gratia actuas: Et go neque amor perfectus amicitiae DEI. Tum quia amor perfectus amicitiae DEI, seu super omnia appretiativὰ est opus valde arduum:
nam cum eo pugnat natura, corruptus amor
obiectorum terrenorum, delecta dilium, Ssensibilium, qua sunt contrariae obiecto DLvino dilectionis super omnia: & proclivitas
voluntatis ad commoda naturae incompati
bilia cum honestate obiecti dilectionis DEI
super omnia, magno pondere trahens: Ergo ut voluntas perfectum amorem DEL excus. so amore terrenorum, ponat, roborari debet necessario Gratia actuali. I, Obiectiones Pelagianorum hic coincidunt cum iam soluti supra ara. i. o M. con-
cov. s. quae tentant excludere neces lucitem
Gratiae actualis specialis DEI ab exercitio omnis operis Llutaris : euiusmodi etiam est dilectio seu amor perfectus DEI ut aut horis gratiae, di gloria, conducens ad vitam alte
Aia Gratia actualis specialis sit
necessaria ad perseverantiam justorum in accepta
DIςo primo: ad perseverandum, maxime usque in finem vitae in accepta iustificatione, necessaria est Gratia actualis specialis DEI. Ita Catholici; contra pelagianos. I. Probatur primo authoritate s.scriptura Gratiae Divinae perseverantiam adscribentis; ut plaim. v. nisi tu Dominus ad ιιι me donando scilicet perleverantiae donum ) ο uso
μὸν. cum snuli scilicet perseverantia storia Niam te. Et propterea ipsemet salvator ad patrem caelestem oravit pro obtinenda Gratia perseverantiae Discipulo tum dicens Joan. 37. Pater sancte serra eos an nomine iso, quos dissι mιhs, in sin inuis, scin m nos. Et specialiter pro perleverantia fidei Petri fur. plicuit ad Patrem dicens Luc. H. - ecce
Ergo &C. 3. probatur se dis authoritate Conciliorum , doctrinam conclusonis asserentium runde Tridentinum sis L can. aa. β quis dixerit Mifieamm, vel sise o/tials Malus Des in a cepta JHhila perseverare posse: vel cum ea non
pose, Anassema β. EtΑrausicanum e N. Io. ait,aὰν Arsiam DEI, etiam sanctis, esse semper s-- plorand- , Mi ad homum finem po ventre, vel an bono possim vere perdinare: Ergo necessaria est Gratia actualis ad perseverandum diu,& maxime usque in finem vitae 4. Probatur aritia authoritate Ss. Pp. neia cessitatem Gratiae ad perseverandum comstanti calculo assimantium: ut videre est apud S. Bernardum som. 3. in Cant. Et S. Gregorium tib. I. rati cap. m. Et lib. u. cap. an Et Hieronymum i s. a. contra Pelag. Et Augustinum pluries, maxime lib. d. bona persever cap. o. Et lub. ri nis. rati es. 4. dicentem ;s cm ociam eo oras, etiam plenissme sanis, nisi candore IMMAdjώtras, non potes cernere: se homo
etiam perfecti sone sest eams, nisi arrima Lea 3- μιιὰ diuinitas a uisiur, νεμ Aon rus visera a Ergo Sc. s. Probatur MIa ratione: Vita etiam im sortim est perpetua lucta cum Diabolo, carane, di mundo, infestantibus variis modis: aliunde natura etiam iustorum est de conupta traduce, propensa ad malum, subiecta desset ibilitati: Ergo ut perseverare valeant diu, S maxime usque in finem vitae, necesse habent continuo roborari a Gratia actuali.
g. Obiiciunt Pelagiani imo: in S. Scriptura dicitur, quod οὐ DΕ- eopiosis βι ν Ampiis. Et quhd ώει ab δει delinum, aluma ι Hira iis: Ergo defacto nullus iussus eget amplius ulla Gratia speciali ad perseverandum. Sectiniar homo semel iustificatus potest semper vitare omnia peccata, vi gratiae sanctificantis acceptae, quae sufficit ad hoc r Ergo talis poterit perseverare usqne ad finem in accepta iustificatione. Teri si a DEUS suos iussos non deserit prius, quam ab ipsis deser tor : sed s iusti non possent perseverare iniustitia,DEUS desereret aliquos iustos, priusquam ab ipss desereretur: Ergo dic.
. Respondeo a primum Neg. Consequ. in ex his textibus scripturae S. tantum limbetur, qudd Christus copiose satisfecerit pro peccatis nostris & sit causa meritotia nostrae itistificationis, sini gratiae sanctificantis. Cum quo s at, quod homo nihile minus adhuc ege-omosres eis. Tom. I. Z al
206쪽
i a Lib. III. Controversiarum.
at aliis eius gratiis actualibus ; unde praeter gratiam Redemptionis, & Jultificationis,
quo delicta peccatoris commissa tolluntur, adhuc requiritur alia Gratia, qua in occa-casione proxima peccatorum, & tempori tentationis roboretur, ne succumbat, committendo nova peccata; sed perseveret in stitu iustitiae acceptae; ut constat ex S. Scripturaetextibus allatis procinclin. Ad secundum Neg. Ant. nam licet Gratia sanctificans expellat peccatum ab homine; non tamen lassiciens est . ut tempore gravis tentationis praeseri et a
Iapsu ; sed tunc requiritur auxilium speciale Gratiae; de quo proinde procedit illud dictum Joan. I1. Ame me nihil potestis facere, id
sine gratia mea speciali. Ad Tertium Neg. Min. nam DEUS non removet ab anima hominis pratiam sanctificantem, quamdiu non Committit peccatum mortale; nec denegat ulli auxilum speciale gratiae actualis, quo perseverare possin nisi prius homo deserat D UM, vel ipsum non orando, vel de se praesumendo rordo namque Divinae Providentiae est, ut homo Consequatur Perseverantiam perorationem, & assiduam bonorum operum roductionem; unde qui non perseverat in ono usque in finem, ideo non perseverat.
quia deficit ab oratione. & humilitate: sicque DEUS prius deseritur ab homine, quam DEUS deserat hominem.
ARTICULUS LDe quid ditate, existentia, & numero Sacramentorum novae I e Si S.
Dico primo: Catholicὰ & recte des
nitur Sacramentum in genere, quod si An sissa ti,gratiam vel esse vim
ris. Ita Catholici DD. contra Giheli, Melantiaonis, Herbrandi, Calvini, S Zwinglii definitiones falsas. 1. Probatur r haec des nitio rite exprimit essentiam veram Sacramenti ut sic: Ergo dec. Prob. Ant. Si citur sen is sensibile; ad disserentiam signorum spiritii alium: N ad ostendendum Sacramenta esse hominibus tanquam corporeis via tricibus creaturis data, quat nonnis per sensus in cognitionem ducunturiiunde
intellige sanctificantem primatio, quae est signatum huius signi primarium: N etiam actualem. nisi ob ex ponatur. Ponitur ly GI Z fictum DS gratuitum e propter Eucharistiae Sacramentum, cuius signatum primarium in Ciborio Conservati, non est gratia habitualis; sed graua μ νιηι per si, scilicet Christus: qui est effectus gratuitus; id est, ex gratuita DEI Voluntate procedens, Ly ex insutitione Di ma, denotat Sacramenta non procedere ex humana inventione; sed esse sgna divinitus insitu
ta. Ly licaciter signi cans et docet Sacram emta nostra per modum signorum practicorum, di quidem ex opere operato signare, di afferre gratiam Divinam. Tandem illa noti lae ordi
nariam iaci salutem Aominis usatreu, demon
strant causam sinalem, ob quam insitu tum est Sacramentum, videlicet salutem: S sibyenam, quod censetur capax receptionis Saci menti, scilicet homo in via constitutus. 3. Obiicit Lutherus tib de capr. Lias l. cap. tili. aptius sic definitur Sacramentum in gene re, quod si emissis sieno extrem anuexa: Ergo .c. Respondeo Neg. Αnt. nam ista Lusieri definitio non explicaticuius rei sacramentumst promissio. Deinde Sacramenta quaedam, puta Baptismus, & Eucharisia non sunt sor maliter promissio; sed annexam tantum ha bent promissionem: Ilaptismus quidem hanc,
. Dico secundo e dantur in Lege nova aliqua veta Sacramenta, i Christo instituta. N ordinata ad salutem hominum. Ita Catholici : eontra priscos hareticos Archonticos, &Messalia nos. . probatur primo : S. Scriptura novi Testamenti recenset Sacramenta, assignando e rum institutionem, ritum, effectum &c. Di patebit sequenti conclusione: Ergo &c. Secundo'. Concilia Oreumenica, ut Nicaenum, & aliarSS. quoque PΡ. ωnoluw.sqtienti referendi eoiarundem existentiam dogmatirant. Tertio ; in Lege veteri erat aliquod. Sacramentum, peccati originalis deletivum; unde dicit S. Augustinus Diuili ou by Corale
207쪽
Art. I. De quidditate, eXistentia, & numero Sacramentor. &c. I79
gustinus lib. s. contra Jutian. cap. n. non ideo ta- a. ubi Petrus postquam dixit; Parmientiam men eredendum es, ρο ante datam Circumcisio- gate, es baptetetur unusquisque vestrum in re-nemfamulos DEI, quamisquidem illis ineraι -- sionem peccasorum; subiungit; ρο accipiera δε- aerums fides, nullo Sacramenιό eu opitulatos esse num Spiritas S. Poris enim est yromisso m. Et
pa lusuis; quamvis quιd istudeor, aliqua ne- act.I. ubi fidelibus iam baptizatis, de nondum cessaria eausa Scriptura tarere poluit : Ergo a Spiritum Sanctum accipientibus Apostoli sortiori in Lege nova sunt aliqua Sacrarrien- imponebant manus, & accipiebam Spiritum in vera, a Christo instituta, de ordinata ad sa- Sanctum, utique confirmantem illos in gra- Iutem hominum. Quarιο ', in Lege nova qui- ua, per Baptismum recepta. De tacharistia vis homo nascitur cum Originali peccato et habetur ejus institutio Matth. 26. - u μErso ad eius deletionem aliquod remedium sus panem, s benedixit, ae steriι: praeceptum,
emcax requiritur: tale autem est Sacramen- ae potestas conficiendi Luc. 22. Hoc facitistum: Ergo Sc. Conclusio firmatur tandem in meam commemorationem: promissio gratiae per argumenta sequentis conclusionis. Unde Joan. 6. qua manducat hunc panem vivet n α-6. Dico tertio e septem sunt vera Sacra- ternum. De Paenitentia, habetur institutio, Gmenta novae Legis, videlicet Baptismus,Con- mul & gratiae promissio Joan. 1o. quorum re firmatio, Eucharistia. Poenitentia, Extremo miserius ρeccata, remittuntin eis. Habetur et Unctio. ordo,&Matrimonium. Ita Catholi- iam potestas, Se mandatum ibidem ,μαι meci; contra Seleucianos, Novatianos, Arme- mst Pater, s ego muto vos, utique in ministe- nos, Arianos, Schwenchisidianos, Luthera- rium reconciliationis, ut loquitur Apostolus nos, Calvinistasamingsianos&C. qui omnes a. Cor. s. DEAS dedit nobis ministmtim reco aliqua ex praefatus I. Sacramentis negant. . eibationis. De Extrema Minone, habetur ri- . Probatur primo: universa Ecclesia tam tus Jacobi s. anfirmatur quis in vobis inducaι Latina, quam Graeca iam ante tempora Ma- Presbteros Ecclesia. V orent super eum , ingen
fistri sentent. cui Haeretici perperam adscri- res eiam oleo in nomine Domini, e oratio Messatiunt inventionem septenarii numeri Sacra- vata infirmum, es si in peccatis fit, remittemur mentorum dogmatigavit, praefata septem . ei. Quod certe tam Oeliter non promitte- Sacramenta esse vera Sacramenta : di dein- ret S. Jacobus, nisi Christi institutionem, ac de expressis terminis idem tradidit Concili- promissionem in hoc exploratam haberet . um OEcumenicum Florentinum in Decreto De institutione ordinis, patet Luc. 12. & JO- Eugenii de novissimὰ Tridentinum sess. 7. can. an. 1o. in quorum primo datur potestaS re-r. Ergo &c. spectu Cnrporis Christi veri, dum dicitur; Meg. Probatur secundo : ex S. Scriptura con- facite in meam commemorationem: in secundo
stat praefata septem Sacramenta eisse vera Sa- respectu corporis mystici, quod constatur ex cramenta novae Legis: Ergo dcc. Prob. Ant. Fidelibus, dum dicitur ἰ quorum remisistitu Sacramenta etiam secundum Haereticos sunt peccata: in quibus duobus consistit potestas
quaedam signa sensibilia, & ritus, qui sunt 1 ordinis. De qua etiam loquitur Apostolus
DEO instituti, & habent annexam promissio- i. ad Tim. . noli negligere Patiam, qua in te est,nem gratiae sanctificantis, di mandatum Chri- qua data est tibi per prophetιam cum impositiosi de eorum applicatione : sed haec omnia ne manuum reo rei. De Matrimonio, habe. reperiuntur in X. scriptura de praefatis septem tur institutio, vel saltem approbatio, Matth. Sacramentis : Ergo &c. Prob. Min. de Ba- iv. quod incon unxit, homo non siparet ζ pr μι- eius sensibilis ritus exprimitur ad E- missio gratiae colligitur ex Epistola ad Eph. phel. s. mundans eam lavacro aqua in verbo I s. ubi habetur. quod coniunctio viri, de sce-
praeceptum de eius usu, quod necessario prae- minae significet coniunctionem Christi, & EGyipponit institutionem Matth. ult. euntes in clesiae. Unde & ibidem de eo dicitur, Ger
mundum se. Baptrrantes omnes gentes in nomi- mentum hoc magnum est. Ex quibus omnibus
ne Pinris aee. Promissio ibidem; qui credide- habetur, quod illa signa septem, quae ab Ec-rit m ba triauia fuerit Uc. De Ommmmione clesia proponuntur, sint vera Sacramenta;&patet ritus Joann. 2o. ubi Christus mittenS nec plura, nec pauciora, quam septem.
Λpostolos in mundum, t. nquam agnos con- 9. Probatur tertio: septenarium numerum tra lupos, consertans eos, de confirmans, in- verorum Sacramentorum testantur SS. PP.
se Mit, s diait eis: accipite Spiritum S. Pro- primitivae Ecclesiae : Et quia ipsimet Haer mulgatio, Ze gratiae promissio in Actibus Α- tici Baptismum, & Eucharistiam agnoscunt postolorum multis in Iocis, & specialiter cap. pro veris Sacramentis, ideo pro his omitto Fr. Bernardi Sanne Scholae Conmoversistica. Tm. I.
208쪽
uo Lib. III. Controversiarum. Cap. VI. De Sacramentis &c.
Patrum testimonia: de pro reliquis quinque
eorum proferam attestationes. Et primo Gn-μmatumem esse verum novae Legis Sacrame tum tenent, Clemens Rom. EM. . Et Const. Arist. lib. s. c. ρ3. Dionys. Areopagita Ecel. Dein rarch. ρ. 3. Hyginus apud Bonem lo. . Tertuli. de resurrem carnis. e. . Origenes Homil. 3. in rami. Urbanus 1. Erist. ad universos. Fabianus
Dist. a. Cyprianus Em. ra. Item de unoone Chrismatis. Eusebius Papa Epist. 3. Melchiades ad visec. His'. Constantinus A. in priva legio Roman. Eces. Item divera Concilia, ut Comcilium Elibertinum, Arelatense, I. Synodus
Nicaenai Arelatense II. Laodicense eo. M. Item Pacianus 'm. de Bapt. Optatus Mileui lanus tib. I. contra Donais L Ambrosius lib. de Sacramentu. Cyrillus Hierosol. Caraches 3. MUMogita. Gregor. NaZianz. Epiphan. Prudentius, Damasus, Hieronymus, Chrysostomus, Augustinus. Ac alii sequentium saecu-Iorum innumerabiles. Parmientiam iit Sacramentum agnoverunt, Clemens Rom. Constiti vostol. lib. a. c. 13.1 . Igna ius *φ. ad Pisim delph. Dionysius Areop. Epist. t ad Demophil. Hermas similitata. R Justinus dialogo cum Τρο- phone. Irenaeus lib.3. e. o. Clemens Alexand. de Adoles lapsi. Tertuli. lib. de menit. c. a. . 7. Calixtus Q. a. Origenes minit. t. in Hier miam. Cyprianus D. sa. ad Anisman. dc Ο.1 . de uois. Ambrosius saepissit me. Basilius Magnus Sermone de rami. Pacianus E . . ad 8m promam. Hieronymus in locis. Augustinus de
Adulteranis conjugiis lib. 3. cap. M. eadem, in inquit, est cause Βοιιimi, s reconciliationis, sine embus Sacramentis homines credunt, si non exire de coiporri Extremam tinctionem Sacramen
tum esse profitentur Patres Concilii Nicaenicam ορ. Arabico. Ambrosius in Missali, ubi sommulam hoc Sacramentum administrandi describit. Hieronymus limia Halarion. Zc mc. ι mea. Chrysostomus tib. 3. Sacerdotis. Augustinus sirem. ais. Innoc. I. E se. 1. Ordrnem inter sacramenta numerant DionyRus Areopag. Eccles Hier. c. s. Cyprianus de Cardinali. . Christi veribus. Leo Magnus EM. δι. ad Diosiorum c. r. S EPH. δ . ad DC Mauritania
c. t. Gregorius L ιν. . Commentar. in lib. Regae.1. Augustinus lib. a. contra Parmenianum. ubi sic ait; Us expliceni, quomodo Sacramentum bais pii ais non possis amitti, s Sacramentum Ordι- mata 'or amitti. Si enim utrumque Sacramen tum est, quod nemo dubitat, cur illud non amisit
mr, es tilud amittitur λ Neutri Sacramento injuria facienda est: si nemo in Ecclesia Apostolica dubitaverit, quin ordo Sacramentum sit cut hie assirmat Angustinus dissentiunt profectb ab Ecclesia Apostolica Lutherani, qui non tantummodo dubitant, sed Sacramentum penitus esse negant. Matramarisum assirmant esse Sacramentum Tertullianus ad
ct.mtius in E . Hisnarum In . c. L Ambr sius tib. o. in Luc. e. g. Augustinus de Nuptus et cincupisi M. i. e. ro. Item de fida re opero. lib. f. e. 7. Leo primus st. sta. Munqusuonem stici ci . Theodoricus Rex apud Cassiodor. Q. a. P. ro. 8c alii Probatur quarto: ipsa etiam ratio congruinentialis suadet, praefata septem Sacramenta
esse merito qua talia instituta pro hominibus: nam ut discurrit subtilis Doctor Scotus sicut in vita hac corporali quaedam requiruntur ad singulas personas in partiCulari; quaedam ad communitatem; sic do in vita spiritua- Ii: de quidem in vita corporali in particulari requiritur primo generatio sine qua nem esse potest; cui in vita spirituali correspondet Mytismuι, per quem regeneramur, vel
potius primo generamur in Christo. Secundo requiritur in vita corporali nutritio; cui correspondet in vita spirituali E charoiaapuae
est nutrimentum animae. Tertio corroboratio, seu confortatio corporis; cui correspondet C firmario, per quam in Fide roboramur. . Quarto infirmo est necessaria medicina cymporalis ; cui correspondet in proposito Paenitentia Contra morbum peCcati. Quinto ag nihanti necesserium est subsidium, quo placide moriatur ; cui correspondet Extrema IInmo, per quam in mortis articulo iuvamur contra molestias inimici. Pro communitate autem in vita Corporali conservanda necessaria est propagatio naturalis, tam quoad populum, quam quoad regentes; cui in vita spirituali correspondet Matrimanium, de Ordo; Matrimonium quidem ad multiplicati nem subditorum in Ecclesia; ordo vero ad habendos legitimos Praelatos. io. Objiciunt Haeretici prona: in nullo S.
Scripturae pastu reperitur expressu& numerus septenarius Sacramentorum: Ergo Sc. S
cundo; numerus septenarius inquit Κemnitius haeret. pertinet ad Anti .Christum; nam Apocal. 17. Angelus vocat Sacramentum bestiam illam, quae septem capita habebat, id est Ami-Christum septicipitem: Ergo&e.
i. Respondeo ad Primiam; etiam binarius, vel ternarius numerus Sacramentorum , quem Haeretici assignant, non reperitur in uialo S. Scripturae passu expressus e issicit itaque quod res ipsae, seu signa illa sensibilia , quae numero septem sunt, in S. Litteris exprimantur. cum sua legitima institutione, de effectu Sacramentali; uti revera expressa esse Patet
209쪽
Art. I. De quid litate, e Xistentia, & numero Sacrament. &c. igi
Patet in probat. a. Tandem per traditionem legitimam constat, septem esse Ecclesiae Sacramenta , quod sussicit. Ad Secundum dico; si septem Sacramenta sunt septem capita Anti-Christi, prosecto etiam illa duo Sacramenta, Baptismus & Eucharistia, quae Κemnitius ponit esse Sacramenta vera, erunt ex
illis septem capitibus Anti-Christi ; quod est
blasphemum. Deinde S. Joannes isc. citi non dicit septem capita bestia esse septem Sacramenta, seu Sacramentum ς sed per ea intelligit septem Reges, adhaerentes Ami-Christo; uti glossant SL PPObjiciunt praeterea primo r Confirmatio est inventum humanum ; Ergo non Sacramentum. Secunia: Extrema Unctio non est Sacramentum; nam Jacobus cap. I. tantum vult, extraordinariam de miraculosam san
tionem unctione tali aliquando fieri; loquitur enim ad homines illius temporis, quo gratia sanitatum vigebat: Ergo Sec. Tereiso et ordo in Lege veteri non erat Sacramentum: Ergo neque in Lege nova. Ouari r Conjugium fuit institutum statim a Creatione mundi: Ergo non est Sacramentum. Prae terea si Matri motum esset Sacramentum,non possent recte ab eo arceri Sacerdotes; quod tamen fit in Ecclesia Catholica: Ergo dcc. ix. Respondeo ad Primum Neg. Antinam S. Apostoli jam usi fuere unctione, de chrismatione ; uti fit in Confirmatione pquemadmodum testantur SS. PP. primitivi Clemens, Dionvsius, Theophilactus, Cyprianus , Tertullianus, Cornelius, Origenes Sc. adeoque talis unctio se ii Confirmatio non est censendum esse inventum humanum; sed Divinum Institutum a Christo,&Apostolis traditum. Ad Secundum: Nego quoque Ant. nam D. Jacobus jubet perpres-buteros solos fieri unStionem; gratia autem sanitatis olim non erat alligata ad solos Presbyteros. Deinde curatio sanitatis pertinet potius ad corporalem sanitatem; haec unctio autem ad animam praecipue sertur, uti patet ex illis verbis, si in peccatu fuerat .ssimurentur ei. Tandem inconcussa Traditio Ecclesiae tenet, Extremam Unctionem esse Sacramentum. Ad Tertium Neg. Conseq. nam etiam Baptisnus non erat Sacramentum in Lege veteri; & tamen in Lege nova tale est. etiam secundum Haereticos. Ad Quartum Neg. Conseq. nam. Matrimonium a principio creationis mundi. & usque ad tempus Legis novae fuit tantum contractus civilis, qualis nunc est inter Gentiles p postea tamen a Christo fuit elevatum ad rationem Sacramenti; uti patet ex probat. a. dc 3. supra. Ad ulti m dico, Sacerdotibus non ideo in Ecclesia vera Catholica prohiberi Matrimonium , quia Sacramentum est; sed quia impedit ab exacto servisio Sacerdotali de ob alias
causas, supra tib. a. cap. δ. art. a. relatas.
De causetione Sacramentorum novae Legi S.
Dico primo: Sacramenta novae Legis non sunt instituta,ut tantum excitent Fidem in nobis, per quam justiscemur; sed principaliter ut conserant
Gratiam ex opere operato. Ita Catholici; contra Armenos; de contra Lutherum, Calvinum, acalios Novatores. a. Probatur primo: Sacramenta novae L ses esse principaliter instituta , ut conferant Gratiam ex opere operato, dogmatizarunt S.
Concilia Oecumenica;& quidem de Baptismo id docuere Concilium Nicaenum I. Et
Constantinopolitanum I. Et Arausicanum I. Et Mileuitanum Sec. De omnibus vero Sacramentis idem definivit ConciliumFlorentinum in anstruct. Armen. de Tridentinum sis r. can. I. s. UL3. Probatur secunT: Scriptura docet, Sacramentum Baptismi & idem a pari dici debet de aliis Sacramentis conferre Gratiam
Spiritus S. unde dicitur Luc. s. ipsi vos bapti-rabit in Spiritu S. Et Joan. r. hic est qui battiarat in Spiritu S. id est, confert Gratiam Spiriatus S. per suum Baptisma. Et Marc. ult. attribuitur Baptismo salus, de consequentur gra tia ex opere operato; unde dicitur, qua crediderit, es baptizatusfuerit ,stivus erat. Item Joan. 3. eidem Baptismo adscribitur regenerasio,& introitus ad Regnum DEI; ibi. amen duco tibi, nisi quis renatus fuerit ex aqua, s S ritu Sancto, nonpotest introire in Regnum Deior quae omnia causalitatem gratiae ex parte Baptismi adstruunt: Ergo dic. . Probatur terrilo: omnes prisci sS. Priagnoscunt in Sacramentis principaliter causationem Gratiae ex opere operato e sic de
Sacramento Baptismi & idem est de alii
Sacramentis docet Clemens Rom. an go. s. .. Et Justinus Martyr apologia a. Et Dionysius Areopag. Eccles Hierari cap. 3. Et Clemens Alexand. lib. I. ridet. cap. s. Et Cyrillus Hierosolymitanus in prefat. Catochi. Et Basilius in exhori. ad Bapt. Et Gregorius NasanE. Orat. in S. Bapr. Et Epiphanius in Ancorato. Et Cyrillus A lexand. in
210쪽
ea gratiam sanctificantem per S. Baptisma es. Et Chrysostomus homil. ad Neoph. est.
hae de causa etiam infantulos baptitamus , ut non sint coinquinati peccato; ut ras addatur I
puta en Gratiam sanctificantem adoptio.
haereditas G. Et Augustinus lib. t. retris. c.
νmnium feceatorum, quod fit per gratiae sati-ctificantis infusionem lavacroBaptismi causatam: Ergo Zec. . Probatur quarto: Si Sacramentum Baptismi cidem est de aliis Sacramentis) nihil
aliud praestet, quam excitare fidem ad fidem Ministri: quare adhibetur infantibus surdis, di amentibus, in quibus nulla talis fides excitari potest ρ Item, cur Haeretici admittunt I apti simum administratum lingua latina, etiam non intelligentibus illam linguam valdiret cuin tamen hoc modo nullam Fidem , vel in se, vel in Baptismo non intelligente excitare possit. Deinde si Sacramenta sint ninda signa ad excitandam Fidem per modum Concionis, sit ipsi loquuntur; quomodo baptizato magis, quam reliquis omnibus assistentibus prodest Baptismus' utpote in quibus aeque sene potest excitari Fides per ministerium Sacramenti. Praeterea. si a Fide Ministri, vel suscipientis excitata per Bapti psmum pendeat totus valor Sacramenti; quomodo Novatores non dogmati Eant, rebaptizandos esse eos, quia a Ministro Catholico sunt baptirati ' Denique si Sacramenta non aIiter causant Fidem , de Iustificationem pquam more Concionis,excitando I idem ; ut quid ipsam Concionem majori jure non ainpellant Sacramentum t utpote cui maxime proprium est, extrinsece pulsando excitare missis Fidem. 6. Probatur quinto: Fides nequit per Sacramentum Baptismi excitari: Clim sit quaedam praevia dispositio ad ipsum, di praecedens ipsum, uti patet ex illo Marc. I 6. quifrediderit , es bapti rarus fuerat , sal ι erit. Et ex eo, quod Philippus noluerit baptizareEunuchum nisi prius crederet in Christum ;unde Act. 8. ait Eunuclius; ecce aqua, quia pro hibet me bapti rarι ρ dixιt autem Philippus: si
credis ex toto corde. licet. Et propterea etiam
S. Petrus in Concione, quam habuit Act. 1. ad Judaeos in die Pentecostes, prius excitavit illos ad Fidem in Christum: ac deinde hortatus eis ad Bapti sima suscipiendum: ErgoSacramenta novae Legis non sunt instituta, ut antum excitent Fidem in nobis. . objicit primo Luuiems: in s. scriptura dicitur, qui creaederit, s bapti ratus merit,
salm erit; qui vero non crediderit, condemna
bitur: & non addit, cinquit Lusterus ;ὶ qui
non baptizatus fuerit: Ergo sola Fides , &non Baptismus salvat. Respondeo : quamvis ibi non addiderit Scriptura, bene tamen alibi, dum dixit; nisi quis renatus fuerat ex aqua V Spiritu Sanelo, non totest intrare in Regnum DEI. Et quid si simili argumentandi
genere contra Lutherum quis argueret ex Λ-postolo I. Cor. 13. ubi dicit, Fide ne charitate nil prodesse: Ergo Fides nihil prodest. Neg. ergo Con. Luuaeri; sed solum sequitur; Baptismum sine Fide non iustificare ,. g. Objicit Calvinus fecundo: qui dicunt
Sacramenta pistificare ex opere operato, abstrahunt homines a DEO, & faciunt, ut inspectaculo rei corporeae, non in ipso DEO, qtilescant : hoc autem est illicitum : Ergo S c. Respondeo Neg. Maj. nam sicut non ab-srahebatur populus Israel a D EO , quando DEUS ipse proposuit illi serpentem aeneum, ut aspiciendo eum sanarentur; & quando verbum assumptit carnem visibilem, quae velabat Divinitatem; ita non censentur ab stralii homines per applicationemSacramentorum corporeorum, per quae DEUS Oper tur; sed potius ad DEI amorem, & cognitionem magis accenduntur; secundum quod dicit Scriptura; invisibilia per ea, quae facta
y. Q icit Lemnitius tertis: ad Ephes. c.
dicitur, mundans eam lavacro aqua in verbo
vitae; ubi inquit, totam vim Baptismi tribuit
Paulus verbo; verbum autem operatur excitando Fidem; nam Fides ex auditu: Ergo &c. Respondeo per verbum vitae, ibi omnes Interpretera intelligere, non verbum Conci natorium, ut vult Κemnitius; sed Consecratorium, de practicum, formamque Baptismi. to. Objicit Zminglius quart.: Sacramenta sunt res materiales; iustificatio est spiritualis : inter quae nulla est proportio : Ergo nequeunt Iustificationem causare ex opere perato. Respondeo primo: non esse neces te,
quod inter lignum, & signatum, sicut se habet Sacramentum, & Justificatio, sit propo tio in essendo; maxinae in signis ad placitum;
quae enim est proportio inter haederam, S: vinum venale ξ Respondeo secundo: in Sacramentis adesse proportionem in repraesentando. quae desumitur ex benepIacito DEI i stituentis Sacramenta ad talem effecturnis causandum supernaturalem. Addo in Sacramentis etiam in essendo adesse quandam proportionem; puta in externa ablutione aquae, ad internam animae ablutionem a peccato. In externa Eucharistiae resectione , ad internam animae refectionem; di sic de aliis discurrendum est. AR