Opera quae supersunt omnia

261쪽

CAP. X. Do creatione.

Deum nanium rerum creatorem iam antea si aluimus. Hic iam e0nabinaur explicare, quid per realionem intelligendum Sit; deinde ea, quae cire creationem omni uniter proponuntur, pro viribus enucleabimus primo laque incipiamus. Dicimus igitur croationem esse oporationem, in qua illae causae praeteris ficient m concurrumi, sive res croata est illa, quae ad existendum nillil praeter Deum praesupponit. g. Creationis vulgaris doinitio reiicitur. Ubi n0landum venit . Nos illa verba mittere, quae communiter philosophi usurpant, nempe . ni fido, quasi nihil suis-Set materia, ex qua res producebantur. Quod autem sic loquari tur, inde est, quod quum soleant, ubi res generantur, aliquid ante ipSa supponere, ex quo fiant, in reatione illam particulam eae non p0luerunt omittere. Idem ipsis contigit ire materiam, nempe, quia vident omnia c0rpora inclo eo esse, et ab aliis corpo ribus cingi, ideo sibi quaerentibus, ubi integra esset materia, re-Sp0nderunt, in aliquo spatio magi uario. Unde non dubium est, quin illi τὰ nidit' non ut negationem omnis realitati considerave rint, sed aliquid reale esse finxerint aut imaginali fuerint. g. Propria desinitio explicatur. 2. Quod dico, in creatione nullas alias causa con eurrere praeter eisicientem Polueram quidem dicere, creationem OmneScausas praeter efficientem negare sive so ludere. t tamen malui concurrere, ne cogere reSpondere iis, qui quaerunt an Deus nullum finem sibi praefixit in creatione, propter quem res creaVit Praeterea ut reni meliu explicarem secundam addidi definitionem, Scilicet rem creatam nihil praesupp0nere praeter Deum: quia nempe si Deus aliquem finem sibi praefixit, ille sane n0nsuit extra Deum. Nihil enim extra Deum datur, a quo ipse inci tetur ad agendum.

262쪽

3. 4. Accidentia et modos non creari. 3. Ex hac definiti0ne satis sequi, accidentium et modorum nullam dari creationem praeSupponunt enim praeter Deum Substantiam creatam.

4. Nullumluisse fenim aut durationem ante creationem. 4. Denique ante creationem nullum nos posse imaginari tempus neque durationem, sed haec cum rebus incepi SSe . empus enim mensura eS durationis, sive potius nihil est praeter modum cogitandi. Quare non tantum praeSupponit quamcumque rem creatam, Sed praecipue homines cogitantes Duratio autem desinit, ubi res creatae desinunt 8Se, et incipit, ubi res creatae existere incipiunt. Res creatae, inquam. Nam Deo nullam competere, Sed tantum aeternitatem, iam Supra satis evidenter ostendimus. Quare duratio re creatas praesupponit, aut ad minimum supponit. Qui autem durati0nem et tempus ante res creata imaginantur, eodem praeiudicio lab0rant ac illi, qui extra materiam Spatium fingunt, ut per se satis est manifeStum. Haec de creationis definitione. g. 6. Eandem ess Dei operationem mundi creandi quam conservandi.

Porro non est opus, ut hic iterum repetamus id quod princ. phil. part l. ax. 10 dem0nstravimus nimirum tantundem virium requiri ad rem creandam quam ad ipSam conServandam, h0 est, eandem esse Dei operationem mundi creandi, quam con SerVandi. His sic notatis pergamus iam ad id, quod Secundo loco promi simus. 1. Igitur inquirendum, quid creatum est, quid increatum. I. An id quod creatum est, potuerit ab aeterno creari. g. . uaenam sint creata. Ad primum igitur breviter respondemus, id omne creatum esSe, cuiuSAESSentia clare concipitur sine ulla existentia, et tamen per Se 0ncipitur, ut ex gr. materia, cuius conceptum clarum et distinetum habemus, quum illam sub attributo extenSionis concipimus, eamque aeque clare et di Stincte c0ucipimuS, Sive existat,

263쪽

PARTIS II CAP. X. 137S. suomoao Dei cogitatio a nostra di erat. Λt quis fortasse dicet, nos cogitationem clare et distincte per cipere sine existentia, eamque tamen Deo tribuere. Sed ad hoc

respondemus, nos non talem cogitationem Deo tribuere, qualis nostra est, patibilem Scilicet, et quae a rerum natura terminatur; sed talem, quae purus actu est, ideoque existentiam involvens, ut satis prolixe Supra demonstravimus. Ostendimus enim Dei intellectum et voluntatem ab ipsius potentia et eSSentia, quae exi stentiam involvit, non distingui. g. Non esse quid extra Demn Deo coaeter m. Quum itaque omne id euius essentia nullam involvit existen

tiam, necesSario, ut exi Stat, a Deo creari debeat, et continuo, ut supra multi expoSuimus, ab ipS creatore conservari, in eorum sententia refutanda non morabimur, qui mundum aut chaos aut materiam ab omni larina nudatam coaeternam Deo, adeoque in dependentem statuerunt. Quare ad Secundam partem pergendum

inquirendumque, an id, quod creatum eSt, ab aeterno crearii tu erat g. 10. uid hic vocibus , , ab aeterno denotetur. Hoc ut recte intelligatur, attendendum est ad hunc loquendi modum ab aeterno. Eo enim n0 aliud prorsus hoc loco significare Volumus, quam id quod antehac explicuimus, ubi de Dei aeternitate locuti sumus. Nam hic nihil aliud intelligimus, quam durationem absque principi durationiS, vel talem durationem,

quam, quamvis eam per multos anno aut myriada ann0rum multiplicare vellemus, atque hoc productum iterum per mJriadas, nunquam tamen ullo numero, quantumriS magno exprimere poSSemUS.

g. 11. Non potuisse aliquid ab aetemo creaniprobatur. Talem autem durationem non poSSe dari, clare demonstratur. Nam si mundus iterum ab hoc puncto retrograderetur, nunquam talem durationem habere poterit ergo etiam mundus a tali principio usque ad hoc punctum pervenire non potuisset. Dices sorte

Deo nihil esse impossibile est enim omnipotens, adeoque poterit