장음표시 사용
31쪽
is HIs TORIA non hoc sit, quia sposito quod Aer moveat
ab Oriente in Occιdentem necesse eit, ut Eurus moveat in eadem Consiecutione, Aerem dissipet, is attenuet, unde sit Aermordax, siccus, Zephyrus autem, qΠGucontraria, Aerem In sie vertat .c, condenset, unde si obtusior . Ox demum humι diu. PHAENOMEMON OBLI Q V V M. . Consurato Inouisitionem de Motu , SLuxu Aquarum, titrum ilia moveant ab Oraente ad Occrdentem. Nam si extrema hoc motu gaudeant. Cuclum O' Aqua, parum abest, quin Aer, qui anterme ius eIs, ex eodem p af ticipet . M O N i T v M. Phaenomena duo, proxime posita. Obliqua appellamus, quia rem designatam non recta monserant, sed per consequens ; id quod cum deest copia mi oc-
M A N D A T v M. S Uod Brigat a. ter Tropicos luculenter diret , res certa, Causa ambigua. Post ea esse , quia Aer, more coeli, movetur; Sed extra Tropicos, quasi imperceptibiliter , propter circules minores ; intra, manifem , propter Circul smajores, quos conficit. Possit alia esse, quiac alia r omne Aerem dilatat, nec sie priore loco continera patitur. Ex Erlatatione aut em Aeri a
32쪽
VENTORUM. IIru, necessario fit impulsio Aeris contigui, qua Brizam istam pariat prout progreditur Sol. Sed illa intra Tropicos, ubi Sol est ardentior, insignior erit; extra, fere latet. Via detur esse Instantia Crucis, ad ambiguitarem istam tollendam, si inquiratur, utrum
Brira noctu fiet, an non Rotatio enam Aeris etiam noctu manet, at calor Solis non item.
6. At certum est illam noctu non flare, sed mane, aut etiam aurora adultῆ. Nihilominus non determinat illa Insanitaquaestionem. Nam condensatio Aeris nocturna, praesertim in illis Regionibus, ubi nox & dies non magis pares sunt spatiis, quam differentes calore & frigore, possit Morum illum naturalem Aeris qui lenis est hebetare. & confundere. 7. Si Aer participet ex Motu e celi, se
quitur non tantum, quod Eurm cum motu Aeris concurrat, Zephrus concer. ret; verum etiam, quod Boreas tanquam
ab alto spiret, Auster tanquam ab imo, in hemisphaerio nostro,ubi Polus Antarcticus sub terra est, Armem elevatur ; idque etiam ab antiquis notatum est , sed titubanter & obscure; optime autem convenit cum experientia moderna, quia Bri
quae possit esse Motus Aeris non est Eu-rm integer, sed Euroaquilo.
33쪽
Tm Inru sitione, de Ventis Generalibus , homines Scototomiam passi sunt ; Ita in illa . de Ventis Statis, vertiginem. De illa sitient, de hac sursum , ta
deorsum , sermonesfactu ut Inconitos. Ignoscendum hoc magis, quod varia res es , quia Stati Venti cum l cis permutantur, ut
non iidem ia Agypto, Graecia, Italia , Di
i. Esse alicubi Statos Venetos, etiam Nomen impositum declarat ; ut & Nomen alterum Etesiarum, quod Anna versarios sonat. 2. Apud Antiquos, inter causas Inundationis Nili, ascripta est, quod eo Anni tempore, Venti Etesia: Aquilones scilicet flarent, qui cursum fluvii in Mare inhibebant , & retrorsum volvebant. . Inveniuntur in Mari Currentes, qui nec naturali motui Oceani, nec decursui ex locis magis elevatis, nec Angustiis ex litoribus adversis , aut Promontoriis excurrentibns attribui possint ; sed plane
34쪽
ueteri Hispani, & levius putant, ab obscuris Antiquitatis vestigiis , & auris,
tam certam,& fixam, de Indiis Occidentalibus, opinionem concepisse , hue se con . vertunt, quod a Statu Ventis, ad litora Lusitania, conjecerit, Continentem esse a parte Occidentis: Res dubia, nec admodum probabilis, cum Ventorum Itinerarium, ad tam longos tractus vix attingat
. Magnus interim nonos huic Inquisitioni, si uni Axiomati, aut Observationi, ex iis quas multas complectitur, Inventio Novi urbis debetur. s. Ubicunque siti sunt Montes alti & nivales, ab ea parte fiant Venti Stati, ad tempus, quo nives solvuntur. . 6. Arbitror & a paludibus magnis, quae aquis cooperiuntur hyeme, spirare Ventos Statos, sub tempora, quibus a calore Solis siccari coepeliat; sed de hoc mihi compertum non est.
7. Vbicunque generationes vaporum fiunt in abundantia, idque certis temporibus ; ibi scias Venιos Statos iisdem tempOribus orituros.
g. Si Venti Stati fient alicubi, nee causa eorum reperiatur in propinquo; scias Ventos hujusmodi Siatos peregrinos esse, di λlonge venire. s. No
35쪽
io His TORIA'. Notatum est , Ventos Statos noctu non stare, sed tertia, ab ortu Solis, hora insurgere: sunt certe hujus nodi Ilant , veluti ex longo itinere densis, ut condensationem aeris nocturnam vix perfringant, at post exortum Solis excitati, paulisper procedant. io. Omnes Stati Venti praeterquam ex locis propinquis imbecilli sunt, de Centes subitis se submittunt. Ir. Sunt complures Venti Stati, quos nos non percipimus, aut observamus, propter infirmitatem ipsorum, unde a ventis liberis obruuntur; ideo vix notantur hyeme cum Venti liberi vagantur magis ; sed potius versus aestatem, cum Cenis illi Erratici magis deficiunt. I 2. In partibus Europa, ex Ventis Statu,
hi potissimi sunt. Aquilones a Solstitio:
suntque exortus Canicula, tum prodromi, tum sequaces: Z ιγνι, ab AEquinoctio Autumnali , Euri a verno : Nam de Brumali Soli titio minus curandum, propter hyemis varietates. I 3. Venti Ormthii, sive Aviarii, qui nomen traxerunt , quod Aves a regionibus gelidis transmarinis, regionibus apricis immittant, nihil pertinent ad VeQros Statoi ; quia illi tempore saepius fallunt:
36쪽
VENTORUM. LIAves autem eorum Commoditatem, si veeitius, sive tardius fient, expectant; etiam non raro postquam flare paululum incce perint , & se subinde verterint, destituuntur Aves, & merguntur in pelago, aliquando in naves decidunt. I 4. Praecisus reditus Ventorum ad diem& horam, instar IEstus Maris, non invenitur. Designant quandoque Authores nonnulli diem ; sed potius ex conlectura,
quam ex observatione constante.
V Entorum Asseclarum vocabulum no strum est; quod imponere visum ent, ne aut pareat observatio circa ipsos, aut confundatur. Sensus talis eH. Divido, si
placet, annum in ires, quatuor, quinque
partes, in aliqua Regione. Duod si ventus aliquis ibi flet, duas tres, quatuor portiones ex ipsis ; Ventus contrarius, unam; illum Ventum, qui frequentim far, jm regionis Asseeum nominamus. Sic da temporibμε. r. Austir de Boreas Assecla Mundi sunt; Frequentius enim per universum spirao φ
37쪽
11 H i s T o R I Ailli, cum sit is Sectionibus, quam Eurud, diaz rus cum tuis.1. Omnes Centι Liberi non Statio magiς Allectae hyemis sunt, quam 2Estatis, maxime autem Autumni δή veris. 3. Omnes Centi Liberi, potius Asseche sunt regionum extra Tropicos , atque etiam Circulos potares, quam intra ; Inregionibus enim torridis, ct conglaciatis, plerumque parcius spirant, in metans frequentius.
. Etiam omnes Venti Liberi, praesertim sortiores ex ipsis, fiant saepius , 5 intentius, Mane dia Vesperi, quam meridie& noctu .
. Venti Liberi in regionibus fistulo q& caverno sis. frequentius spirant, quam infirmis, & solutis. MANDAT v M. Cessatat fere humana dii gentia mobservatione Ventorum A ilec larum , in re mibres particularibus, quod tam ev fieri debuit, ad multa ut is foret. Memmi me a Mercatore oti dam, prudenti viro, qui ad Terram Piscationiς, coloniam duxerat, ibique hyemarat, causam
et sivisse, cur regio tua tam impense figida
haberetur, cum clima satis ben/gnum esset. Ressandit, rem essesama aliquanto minorem, causam autem duplicem: Unam, quod moles
38쪽
VENTORUM. 23 moles glaciales, a Currenti maris Scythici, juxia ea tirora deveherentur.' Alteram
quam longo potiorem duxit) quod longe ρluribus Anni partibus spirψret apud eos Zephyrus, quam Eurus; quod etiam facit apud nos inquit;) sed apud idos a Continenii. Θgetium; apud nos a Mari, is tepi
dus. guod si addidis) tam stequenter is
diu spiraret in Anglia Eurus, quam apud eos Zephyrus, longe forent intensiora st Iora apud nos, es paria illis, qua ibi fiunt. 6. Zephyri sunt Assecia horarum pomeridianarum: Declinante enim Sole frequentius spirant Venti ab Occidente , ab Oriente rarius. . Auster noctis Assecta est; nam noctu& saepius oritur, & fiat vehementius. Boreas autem interdiu.8. AFeclarum vero Maris, & Continentis, multae & magnae sunt disserentiae. Ea praecipue, quae Columbo ansam praebuit inveniendi Novi Orbis : Quod Venti marini Stati non sunt, terrestres autem maxime. Cum enim abundet vaporibus mare , qui ubique sere indifferenter adsunt, ubique etiam generantur Venti, & magna ineonstantia huc illuc seruntur, cum certas origines , & sontes non habeant. At terra, ad Materiam Uentorum, valde inae
39쪽
: His TORIA qualiter se habet; alia loca ad Ventos pariendos, & augendos,magis efficacia sint; alia magis delli tuta. Itaque flant fere a parte Amitum suorum , & inde directio
s. Non satis constat sibi Acsa. Ait ad
Peruviam , & maritima Maris Ausralis. sere per totum Annum , spirare Ausbos. Idem alibi ait, ad eas oras, spirare potissimum Ventos Marinos . At Auster illis terrestris est , ut 5 Boreas, Sc Eurus, tantumque Zeph rus est illis marinus. Sumendum quod certius ponit, hoc cst, Austrum esse Centum Assectam. & familiarem earum regionum ; nisi sorte ex nomine Maris Australis, vel phantasiam , vel modum loquendi corrupit, intelligens Zephyrum per Arestrum, quod .i Mari Australi spiret. At Mare, quod vocant Australe, proprie Australe non est, sed tan- quasn Oceanus secundus Occidentalis; quando linriti, cum Atlantico, situ exporrigatur. io. Marini Venti sunt proculdubio terrestribus humidiores, sed tamen puri Cres, quique facilius, ct aequalius cum Acre puro incorporentur. Terrestres enim male coagrinentati, & sumet. Neque opponat
quispiam, eos debere esse , propter salsugi -
40쪽
sug m Maris, crassiores. Natura enim terrestris salis, non surgit in vaporibus. I i. Tepidi, vel gelidi sunt Venti marini, pro ratione qualitatum duarum praedictarum , humiditatis , & puritatis. Humiditate enim frigora mitigant, siccitas siquidem utrumque, & calorem , & frigus, intendit: at puritate refrigerant. Itaque extra Troscos, tepidi, intra, gelidi.
D. Arbitror ubique ventos marinos Asseesas esse regionum praesertim maritimarum singularum; frequentius scilicet
spirare ventos, a parte, ubi collocatur mare ; propter copiam longe uberiorem Materiae, ad ventos in mari, quam in Terra: nisi sorte sit aliquis ventus status, spirans a terra, ex causa peculiari. Nemo
autem confundat ventos statos, cum ventis
Asyelis, eum Assectae semper frequenti res sint; stati, saepius rariores. Id tamen utrisque commune est, quod venti spirent a parte semitum suorum.
I 3. Vehementiores plerunque sunt venti marini, quam terrestres , ita tamen, ut cum cessent, major si Malacia in medio Mari, quam ad littora; adeo ut Nautae quandoque ament, potius litorum obliquitates premere, quam urgere altum;