장음표시 사용
141쪽
t ρ sed haec illius solutio non tollit dissicultatem
excitatam, de in primis est animaduertendia, quod smilitudo sententiae iudiciaciae & sententiae te ita mentaria non est admittenda e nam sententia tu daciatia debet esse de uniuerso negocio, α totam
litem di timete, l .eos, in princi p. C. de a ppellation. quia ipsa esse itur inreuocabilis, non enim pote liret aliquod tempus retractari, sed pro vetitate habetur: dixit pulchrὰ Fabianus de Monte, in tractatu de empl. de vendit. quςsL r. n ume. 2 2.3c Cui do de sura. in tractatu de guarenti g. instr. nume. o. sententia vero testatoris ad libitum teuocatur, l. r. C. de sacrosati. eces es ambulatoria est eni voluntas usque ad mortem, l. p. cum l. sequenti, s. de adim. legat. Praeterea, non valet consequentia, iudicialia sententia est de uniueiso negocio, ergo sententia testa totis debet esse de uniueiso do. minio dilecto vel utili, nam potest esse sententia testa totis quae non sit de uniuerso patrimonio, sed parte, de tamen et ii sententia valida,ergo non potest sumi artumentum ab illa sententia iudicis, ad
sententia in testatoris.lso Item, ex alio improbatur: Dato,non in concenso, quod valeat argumentum de sententia iudicis
ad ipsum test atorem, tamen non pet hoe aliae e cluduntur vltimae voluntates , sicuti existimat ipse Nerutc. nam codicilli, legiria, donationes causa mortis, aliaeque ultimae voluntates , dicunt ut in suo genete esse sententia de uniuerso telicto, sicuti est sententia testamentaria in suo genere te
stamenti, patet enim quod si in codicillis iure o. hliquo telinquatur ii reditas, vel fidei eommissi ini, vel illius pars, ut insta , de codicili. tune illa reis spectu eodicillotum erit sententia de uniuerso, se in legato ii relinquani ut centum Metulo, illud logatum erit sententia de uniuerso legato ielicto, α ab haerede pet soluendo, 3. legatum, insta , de legat. l. legatum, de leg. a, ii ergo conuenit alijs vltimis voluntatibus, tequitur, quod hae solutio Nerveci,
Sexta itaque suit solutio Modern. Patavinorum hic, quam te serunt Vigi. de Tobias hic, nume. 39. ut dicamus,quod omnis definitio in tute periculosa est, parum enim abest quin subuerti possia. omnit de D nii io de regu ur. undὸ,licEt baec definitio e dicillis . de aliis de quibus supra, conueniat, de se
subuertatur, hoc tamen nouum non eis
Sed hane tepiobat Vigbus,dicens, quod text. in
de definitione . de qua quaerimus nos, ut glossa ibi declarat, & titulus ipse indicat . argumentol. Imperatotes, st. dein diem adiect. sed dato, quod etia loquat ut in definitione d .l.omnis desinitio, tamen sempet iiiii debemus ut Iutis consul totum de s nitiones sustinea mi a. ut pet Mai neci Cagno l. da alios, in d. l. omnis definitio. Septima fuit solutio ad argumentu septa dedi ctum ipsius Vigiij bie, num. a s. quod illud vel bu iusta in hac des nition rex poni debet, lenis, quia iustum dr id, quod solemne est l. i. iuncta Rubr,
lemnitate ut est tex. in s. si . insta de eodicili. ergo codicillu: non eii iusta molutatis uoltiae sententia Vettim haec solutio non sapit veritatem r quia codie illi aliquam tequi tunt solemnitatem, videliacet , quioque testium, prout dicit glosin d. f. fi n. dc diximus nos supra in Rubr. Facit pro hoc text. interminis, in t .s n. C. de codicili. Pollii ruus tamen fortasse hane Vi iij soluti nem salitate.dicendo quod iusta, idest solemnissententia, in testatuenti detin mone posita,accipi debetio potioli ligniscatu, argumeto t.' uetitur, isde statu Lo m. l. i .F. si quis in perpetuum,st.s ager vectig.
vel emphyt. per . quo flante, videtur excludete codicillos, oe cpetas vitimas voluntates, in quibus non requiruntur illς sole nitates,quae requiruntur in is flamento. Sed hoc non transit sine disse ultate.
iuei Octaua igitur suit solvito Beli. hie, nii. & s. quae it . . ubi dicit, quod ad hoe vi bona st definitio, sussicit ut copi hendat tegulates de principales
distere imas, ut inquit Abb.S Deci nu. 3. in Rubri
extra de iudie. na in diis cile eit, quod definitio sttam generalis, quod compi hendat oninei calua secundum regulam , iussicit enim vi res definita ab alijs tebus disternatur, ut pet eundem Decium
sed contra hanc soliationem faciunt tradita per Gamatum in lib. i. Dialecticolum in loco a definitione theoria communis est contra Bel l .in d. l. m-nis des nitio, per text.in l. i. f. dolum, fLde dolo.
Nee obstani dicta Decii, de Abbat. & saliceti, quia possunt sibi locum vendicate in descriptione,
non autem in definitionei s a Nona suit resolutio Tobiae hicisub num. 3. qui
opinatur ultra alios soluere cottarium, si dicamus,
quod vel bum i iusta signis eat id quod est pei sectu
ex omni parte nam nomen illud iustus a,um) habet emphasim, ut dicatur ex omni parte completuid quod iustum est. Probat hoc multis med ijs. p Ω-mo, sicuti dicitur iusta hereditas quς Omni iure desertur l. 3. 9.de illo, ubi Budaeus ita declarat is pro=i
socio, probatur etiam in i lin. s. si iusto nandi i l. merum, la 2. E. de eo quod metus ea uia. ubi iusius m
ius dieittit ille, qui in .itum constantis limum e delet ; tertio patet exl. cum stio. f. fi a. de legat. 3. Aleiat. in l.obuenire, fg se vella signis. ita in testa mento dicitur iusturn, i. persectum, de ex omni patre completum , voluntatas istius nolitet sententia , de eo quod quis post mortem suam fieri vult: at codicilli, donatio causa mortis, cotractus post morte contrahentium coalati, non continent persecta ex omni parta & completam voluntatem disponentis, de eo quod quia post mortem suam fieri vult equia licet eontineant sententiam disponentis respectu casuum in illas dispositionibus compi hensorum, tamen superest sententia disponent is in alii suae omninδ post morte eueniunt nempe, in hir is institutione, ergo codicillus Ze donatio causa mortis, non continentur sub hae des nitione.
a V Nee obstat inquit Tobias, quod dicebant Paul
Castr.& Viglius, a, codicilli ei iam resnectu sui, dicuntur ex omni parte eopleti; Nam respondet ipse,
0 licet dieantur perfecti, te ex omni parte penitu copleti respective, non tamen potest dici compi
ta di persecta ae plena sententia de eo Q quis post morte suam fieti vult, quia aliud vitta codicillosi supcc-
142쪽
98 Petri Ric clarati Commentaria
supere ii quod velit destinctus, nemp3, h tedis institutio, lut in codicillis,de in ali in dii positionibus, praeter quam in testamento fieri non potest, i. a. C. de eo diciti. 5e secundum eum lixe est verissima Interpretatio. de amplectenda.
Sed haec resolutio de qua ipse Tobias multum gloriatur,nullo modo defendi pote si . de easdem patitur diis cultate , quas de aliae sellitiones paliutur, de prς cipue faciunt contra eam ratione, deductu in
.solutione contra desensionem Aret. de No iaccij. Praeterea, contra ipsam ego moveor: nam si codicilli, donatici causa mortis, 3c alii actus collati
poli mortem, cocludunt ut ab hae delinitione, sui a non continent per se iam ae ex omni parte completam voluntatis nostra sententia cum in illi, desciat haeredit institutio. Et tune sequetur, quod ind. desinitione testamenti, de qua in d. l. I . non des nitetur tellam enium militate factum in conssictu coram duobus tellibus , neque testamentum ad pias causas, neq; inter liberos conditum, quia sunt teli imenta impet secta respective, i. hae concultis imperfecto, C.ecid titulo nostro, est text.
in Auth. de testam. impersecto, in princi te ex illa Rubr. sed consequens est salsum, quia in d. definitione definitur secudum communem sensum in dicta l. I .ffeod. Omne testamentum,ergo solutio Tobit salsa est.
Auget ut dissicultat: quia non est velum, quod illud verbum, iusta, id eis perfecta excludat volunt tes persectas respectu sui, respective iamen ad testamentum implrfectas, nam vi supi a dictum est, simpliciter probatum est illud uel bum, iusta,ab ulli iano. absq; aliqua coparatione vel respectu ad aias vitimas voluntates, ergo non est admittenda.
Vnse ex his apparet nullam hucusque fuisse a nostris Inter pie lib. inueniam solutionε ad contraiarium excitatu, contra hane testamenti definitione.
Is Qua de re ego existimo de Acili tolli posse argumentum supra deductum. Et quod bona sit definitio vi pia. dicentis testamen tu esse voluntatis nostri iustam sententiam de eo quod quis post molle
fieti velit. Nee videtur competere eodicillis, legatis, de donationibus causa mortis, quod olobo, interis pretando ill ad vel bum,iusta, prout facit text.cumlos in l. a. isde in ullo rupto testameto.qua ex potione admisia, tollitur contrarium: quia perinduest, ae si in d. definitione sim apposia illa vel ba,
eum haeredis institutione, per quet verba Paul. C strens de alij fatentur non competere codicillis de alijs vltimis voluntatibus quod autem perinde si ac se flent apposta verba illa, cum haeredis in stitutione, patet, dicit ut in d. l. r. ubi flos st.de inii sto, rupto, quod prius testamentum tollitur perpotherius perseetiam, de glosin verbo, persectam, dicii, quod persectum dicitur illud testamentum, in quo est haeredit institutio allegans l. i. si.de iniim sto, rupto si ergo pet sectum testamenium dicit ut illud. quod habet haei edi, institutionem , de in des nitione illud verbum iustaὶ exponatur, id est pe secta, ergo sequitur, quod haec definitio non competat codicillis, de alijs vltimis uoluntatibus, inqui biit non ea dit haeredis institutio, l. 2. C. de eodicili. I. pen.de M., de codicili de lixe sit decima imlutio ad praedictum argumentum, quod Picenarg. pluit mi faciebat, quam videtur sentite Baibat . in
Rubr.extra eod. tit. nostro. Sed non dis leti haec solutio ab illa Tobis,ideo videmur obstare contra ea algumenta deducta superius, tamen ab illis saluatur ex insta dicendis a nobis.
isue Undecima si solutio ultra D D. ut acci piam ut illud verbum stulta) simplieiter de prout iacet. Iustiani mina testamentum ad dissereni iam in iussi illud dicitur, in quo omnia quae ad testamenti facti nem imuir utit, interueniunt, videlicet, quod
si ius non sit praetetitus , l. i. is de iniusto, topici qi od solemnitas se luanda suetit seiuata, l. hae te-des, cum l. sequemi, is de testament. quod adsit haeredia institutio, f. ante lidi redis, insta de legat. l. non codicillum, C. detestament. quod possit i stari, qui testatur, l. 1. de l. s quae tamus, set. eod. de quod institutus possit in stitui, l. eius, is eodem titulo nostro. Iniustum vel b testamentum id diciatur, quando in eo unum ex supradictis requisita deficeret, hoc probatur ex Rubr. de pet tolli illum tit. F. de iniusto rupto testam. Secundo expressi robatur ex l. r. f. ex his, ei uidem iit.vbi dicitur, ex is apparet aliam causam ei se stiorum superstilum, aliam post humo tum nam illi iniussum sa-ci utit testamentum post humi iti punt, ergo iustum te si amentum est id, quod non potest rumpi vel i i itum fieri aliquo te pote, cum in eo adsint omnia requisita, licuti per contra iitim de se ii illi ' dest iniustum, illis requisiit deficientibu1. Tertio posset probari exemplo nuptiarum, quae dici mai ut iustae de inius iae: iustae quae sunt secundum iu ris pr cepta , vi supra, de patria potest . in iusit, que sunt contra formam iitris, i. viri ea, C. via δὴ
vit de uxor. at haec iusta sententia quae tequirit ut de est in testamento non conuenit codicillis, leua iis, donationibus causa mollis, 3e contractibus qui post mortem exitum habent, ergo non Obstat contrarium . Qii a non conueniat , probatur et
quia in codicillis, de in aliis, non requiritur quod praeteritio interueniat, quod adsit septem testiuiri solemnitas. hae tedis insiti uiri , teli amen ii se Elio ac tua de passiua, cum in his omnibus non ea sat institutio hex tedis, s .a. C.de codicili. ,. pen. de si a insta de eodieii l. 'Nee obstat si dicas. eigo eo licillus erit sente tia iniusta voluntatis nostie, quod tame est falsum, ego respondeo, quod quis tum pertinet ad testa
mentum, erit iniusta sententia, cum non sint se
nata in eo requi sta, quantum veto ad subsantiam codicilli, dico, quod erit iusta sententia, cum sint seruata qua a s codicillorum validitatem reqtii runt ut , alias s non esset seruatum id quod in codicillis requitii ut, tune diceretur sententia in tu sia, de hane solutionem si recte perpendatur, videtur quodammodo amplecti Coisred .in d.l..t. nu.
iues Duodecima de ultima sit solutio ad d. argumen tum, qiuod A.definitio non compeiat codicillis, te gatis, de donationibus causa mortis, quia legatum, donatio causa mortis. 3e alte vltimc voluntates, non sum voluntati; nos iit scirientia, sed sunt vo luntatis nostro quoa operatio, quando enim l. C.
143쪽
Ad Princ. Detestam . ordin. 99
1Λ a. l. definitione dixit. quod testamentum est voluntatis nostrae iusta sentet a perinde est,aesi dixisset, nostrae voluntatis pronuneiatio seu attestatio est enim testamentum quoddam testimonium de eo, quod quis post mortem suam tieti vult, legatum veto, vel donatio, est operatio quaedam te exequiatici nolitae voluntatis; ita in his it et mi nia dixit & tenuit Lodouie. Alii arus in Rubri deleg. .num. I 8. de Im dicens quod quemadmodum testamentum disseit ab lictedis in stitutione; ita dinsiti a luato de ab alijs vltimis voluntatibus ; Nee obstat ti dicat aliquis, nonne quando fit Legatum vel donatio, vel codicillus, id ipsum legatum ver- his ex ptimi musὸ ergo erit voluntatis nostrae iusta sententia. Respond. quod se, tamen in legato 5e in alijs, non id principaliter atitur, ut nostrae mentis testimonium telinquatur, sed plinei palitet exequitur omne id, quod testator in mente conceperat testameniti veto est tut diri)quoddam testimonium nostrae voluntatis, separatum ab omnibus relictis, de hine est. quod non dicimus haereditatem esse re lictam tute testamenti, sed i ure in si itutionis, vel iure legati, unde dicebat ipse Atuatus, quod legatum' squis eat Duram relinquendi, testamentum vero signis eat testimonium nostrae voluntatis, et eo Sed animaduertatis, quod hae solutio non tialitobiectum Ae eodicillo, de de fidei commisso, de donatione causa mortis, sed tantum de legato, quod eum de iures tum no posset fieri nisi in testamento, bene potest diei. quod exequutici testatoris seuoretatio dicat ut esse illud segatum, de se quid di
Ex his ergo tribus solutioni di quas quod amodo nolito marte fibricauimus, eolligitur d. argumetu an quo adhue D D. in silicitet laborant non obstate. 3I secundo principaliter, contra d. les nitione Opis ponitur ex mente scribentium, desinitio debet eon Desti cu suo des nito. l. i. s. solii, si de dolo. sed hienori conuertitur cii stio des rivo. ergo non est bona. Minoi probatur: sura non conuenit testamento militari, patet. nam si inter pleiam ut illud verbum, iustaθ idest persecta, tunc non conuertitur, quia militis voluntas non est perfecta, eum miles pe sectὸ testari non possit, potest enim decedere pro parte testatus et pro parte intesiatus, i .ius nostium, de regulis iur. s veto interpretamur, idest solem nit, 3: saee militia voluntas non est solemnis, ut infra, de militati testam. ergo cum non conuertatur, non est admittenda. Respondet Tobias ad hoe argumentum hic. Num . . si tendo non conuenire ἡ.definitionem m. stamento militari, tame asserit ipse, l. C.in d. l. I. quando dissiniuit testamen tu, voluit desinire paganicum tantii testamentum,de non militare seu spe ciale. quod cum habeat propita Ee singularia iura, necessario separatim pertractati debet , ut est texti
in l. a. fi de milit. testamento.
Sed haec responso ineptissima quidem est, nam hic definit ut etiam testamentum militate, cum hic destitat ut testamen tu non in indiuiduo, nee in specie specialissima, sed in specie qui apud Logicos est senui subalteinum, comprehendens testamentum militate, in scriptu,nuncupatiuum, de omnia alia testamenta, ut infra videbimus. Ridiculum enim
esset in hae definitione non coprchendi testa mentum militare, ut animaduettunt Doctores hie, dein Rubr. extra e . tu.
Secundo igitur ego respondeo ad hoc argumentum, i, illud verbum iusta .i.pei secta accipit ut se eundum subiecta mat etiam de ea persectione quae requiti tui. de susteit in quolibet testamento, siue perfecto persectione c5mum, siue persectione speciali, quod dicit ut imperfectum secundu quid, re spective ad selemnitates, de obseruationes, quae in eo sussiciunt, sed non in testamento communi; de hoe modo in eluduntur in hae definitione omnia testamenta, sue militare, sue indet liberos, de a lia quae die unlut impet secta; de haec tesponso est etiam de mente Netue eij in dicta Rubi extra eod.
Tertio ego respondeo, accipiendo illud verbum sitius prout iacet cum iusta sententia sue iustum testamentum id dicatur. quoa continet omnia ea quae ad illud in esse deducendum requiruntur, vn de, eum testamentum militate secundu legis dispositonem in confictu duos tantum testes tequitat. vi s. dixi naus tale testantentu dieitur iustum, scuti dieitur id, in quo requiruntur septem testes, ut exisplicauimus , . in nostra secunda lolutione, quae est undecima in ordine ad primum argumentum. 318 Tertio opponitur; Bona definitio debet ponere substantiam rei destitiae, Bat. in l. i. g. eod. hic non ponit, ergo. Plobatur minor: quia de subitamia testamenti est, ut ves scriptura haeredis nomen ex dicetur. vel uiua uoce nuncupetur, l. haeredes pa-am in pti iaci p. E. D. linc consultissima, C. d. titu. nutu enim haeredis institutio seti non potest. ut per Scribentes in d. l. haeredes palam at haee dis nitio nullam facit inelaionem hae tedis institutio. nis vel scripturae sectae, vel voce nuncupatae, ergo. Respondet Tobias. quod definitio Hebet pons te substantiam iei diis nitae, id est essem iam, cum definitio si rario quae quid res si ostendite non auiatem est necesse ut ponant ut omnia substantialia rei dis nitae, ut probatur ex definitione usu capi nis,l. 3. ff. de usu cap. v bi non si mentio de titulo de bona s de, eum lainen dieatitur de substantia usucapionis, ut in princ. s. de usucap.
Quae quide in iesponso licet in severa sit, via. lias ego deesaraui, tamen huic non potest eoueni. re. ex quo ab ipso Ulpiano eleganti quidem modo fuerunt posita omnia substantialia testameti, quae Tobiai ipse in illa definitione non percipit. Secundo igitur dicatis, quod est facta mentio
institutionis nae redis, voce nuncupandae vel sciubendr, ex illo verbo si usi aθ id est persecta periectione communi, vel speciali. Vel accipiendo si sta) piout supra diximus, in solutione ad praece
et 39 Quatio eo nita des nitionem praegicta insuteit
Barbat . in d. Rubr.ext.eo s. nu. 3. nam verbum siudicito post) de propria signiscatione denotat in teruallum, prout est glos quam ipse solus allegati
in l.cum sun dum is de vi, de vi arm. de illosin i 3acta conuenta, ε.de contrahen .empl. facit l. 2. il de custo. reorum, licet in aliquibus casib. st speciale. I a vi non
144쪽
1oo Petri Ricci ardi j Commentaria
ut non denotet interuallu, ut in l. quoties, s. si quis,si. de haered. init.& est glos mirabilis secundum Bald. in l. quod erimine, C. de accusat. at in definitione dixit Vlpianus de eo quod quis post mortem suam fieri velit: quae vel ba post mortem in-nuunt, quod testator velit ex intei uallo suum testamentum exequi, quod est salsum : qui aptaesumptio est , quod voluerit quam primum suam
voluntatem exequi, argumento l. r. ff. de milit. testam. & cap. si haeredes, extra de testament.& hinc est quod nos dicimus testamenium morte confr-
mari. cap. cum morte, de celebrat.misi. Paul. Apostolus ex epistola ad Hebraeos, incipiente, Christus assistens, in fine, ergo male de improprie loquutus est Vlpian.debebat.n dicere de eo quod quis morie eius sequuta seri velit, eigo mala definitio.
Respondetur, quod illud verbum post intelligitur,& statim & ex imet uallo, propter tempus deliberandi indultum a lege haeredi ad adeundum, ut per Baibat. lnd. loco, unde dicebat Geminianus , in calui .de Constit. lib. s. per glossam in cap. cum
V intoniensis, de electionibus, quod s ego dico, Tilius possedit post Sempronium, intelligitur statim, de immediatὸ ; ita hie, illa dictio post ) intelligit ut, id est statim. & etiam ex interuallo. respectu temporis ad adeundum assignati ait se,
Quinto opponitur contra praedictam definitione i nam quida actus viventiu seri possunt de eo vquis post motiem suam seri vult, ut est stipulatio sanda, vel faciendi aliquid poli morie promissoris, di similiter eadem ratione, de alij contractus. vi Insii.de inutili stipulat. 3. post mortem, ergo. Respondet glosin dicta l. .is eod. quod isti tales conit actus subaudiendo de eo, scilicet de uniuerso patrimonio, excludunt in quibus non relinquii ut uniuersum patii monium i ted haec responso non est admittenda: quia hae attenta, sequeretur,quod illa esset desectiva. secundo igitur respondetur,ut supra ad secunduargumentum, quod contractus prxdicti ea cludunt ut per id verbum siustαὶ id est persecta, pet sectione
comuni vel speciali; quae expositio non conuenit illis contractib. in quibus no telinquii ut uniuersum patrimonium tute institutionis. Item excludunt ut accipiendo verbum siusta) ut supta di clarauimus. Tertio respondeo quod isti contractus non sunt simplicitet dispostiones de eo quod contrahentes voluerunt post mortem set ii quia substantia ipsius contractus in esse producit ut actu, sed solum differtur exequiatio ; at in testamento disseti ut substantia ipsius: nam testarcire vivente testamen ti substantia non esset in actu, sed tantum in potentia, nullum enim lux haeredi. vel legatariis aequitii ut nis mortuo tessatote, dicto capitu. cum Matthς, de celebrat. misi. s. caetrati m. quam etiam responsionem repetio tenuisse Netuccium indicta
Nee obstat s dicat . quod potest seri stipulatio.
cuius non solum executio. secl etiam substantia i iis post mortem promissoris protendat ut: nam stipulatio conccpra post mortem promissoris est conditionalis, vi n*tatuet in l. unica, C. ut act. ab listia di contra hqred .ergo ante mortem nullum ius competit stipulatori, sed sola spes, i cedete diem, iisdevetb.sgn. de insta, de vel tum obligat. 3. ex conditionall. Nam respondetur ex mente eiusdem, quod cum
spei illa sit certa de ilicuocabilis,& ad haeredes tras mittatur, stipulatori statim acqui titui ius ipsiti, spei, quod est inteuocabile, sed ex testamenio acquirit ut spes inceria de reuocabilis, ex qua nullum ius haeredi acquiritur. I so Sexto oppono, miles potest haeredem institnete in codicillis,l.militas codicilis, in prin. 13. de mil. t istam . et go praedicta definitio piaedicat ut de aliquacis positione quae no est testamentu, l .s idem, C.dqcodicili. & tamen in eis miles disponit de uniuerso
patrimonio pet haeredis institutionem dilectam, ergo mala. ita argumentatut Aretin. in d. l. t . in miae is eod.
Respondet ut pet eundem Aret.ibi, P secundunt tua nolitu e flenti, de forma subitantialis tei consderat ut secundu id o inest ipsi tet tegularii et, de ut in plutibus: Casus est cum glos secundum eum in istius quoque, F. puto, is de hqred .inst .vnde inqui
ipse, falsa est gl. in Rubi is de usust. quae dicit, v i
quod aliquo casti dees tei non est de essentia rei. Sed haec te sponsio non videtur admittenda, rationibus quas deducit Neruccius ind. Rubr. exit eod. num. I S. N praecipue, quia ni bil aliud est res. quans ipsus essentia, quae significaturier nomen, de explicatur per ipsus definitionem, unde, nihili aliud est testamentum quam essentia altius, ideo
concludendum est, quod ubicunque ponitur essentia testamenti, ponat ut testamentum, & e contra, via de cum codicillis sactis a milite comi etat e lientia testamenii, equit ut quod dicatur testamentum, ergo mala definitio. isi Secundo igitur tespondet Neruccius, quod institutio quae est forma essentialis testamenti, ait tabuli ut codicillo militis, non eodem modo, id est cio
ut sit ma essentialis, sed ut qualitas acciden limp tet: quia pote si abesse & adesse a codicillo militas hoc amem non est absurdum, &-huitis' modi actum institutionis qui eis euentialis quam
tum ad testamentum accidentaliter attribuat codicillo nam dicit ipse, sciat Deus per modum to tactili potest accidentaliter actus tactionales at ilibuete animali bruto, cui essentialiter non competunt, ut attribuit Numeri cap. a I. aperuiiq, D
minus os Asnae, & loquutae si, quid feci tibi, cur percutis meὶ ita legislator in rebus vel dispositionibu aposiluit quasi per modiam miraculi , potiti a ctum institutionis essentialem testamenia accidςntaliter atti ibuere codicillo militis. Facium V qui tradit Pati. in l. tutis gentium, , quin imo, v. dc pact ubi dicit, concedo, quod miraculose stet alia
possit patere, vel virgo. Confirmatur etiam e nam cuti miraculose Imperator creauit dativam actionem absq; pat te di matre,vi i in Rubr. de oblig.diximui, scuti etiam lex fingit homine bis moti, Maquis ita vulneratus, is ad i. Aquil .lia potuit lex adaptate institutionem codicillo, ut qualitatem, non ut substantia et go non valet conseque ita, o codicillo
militis potest heretiosuiua, ergo i ta codicillus
145쪽
t , mentum aut gignitio testamenti conuenit tari eo sellio, quia institutio non eonuenit Odieillo militis eo modo quo testamento, sed ut actus accidentalis, ergo cum diuersa st qualitas, ex diuersa non fit illatio, l. fin. C.de ea lumniat. I si Tettio tespondeo, quod est ea sui speetalii Zesingularis, quos non est necesse ut des nitio omnes comprethendat, eum de rard accidant Des nitio .nim susseit et des nitae rei substantiam ponat, se-
eundum ea quae se uentius accidant, argumen. l. nam ad ea, itide legi D. ita dixit Cagno l. in s. omnis definitio, num. 3. in ultima edita one, ff. de teg. iur.
α est magi, communis opinio septimo piinci aliter oppono: Quaedam sunt testamenta non fellania, vi testamentum militis in ptylio existentis l. milites,C. de testam . mili& J. in ptine. de mil. testa. ibi, neq; alia testamen totum solemnitatε exigunt. est etiam testamentum intelliberos ad pias causas ut in Issae essultissima, 3.e impet secto C. detesta. e. teli tu, exi. eod. de testam. it i. in quibus n5 verisseatur illud vel bum iun/a. solent s. ergo mala,cu non pridicetur de omnibus. Respondei Aret. in d. l. i. quod suscit, quod solemnitas requiratur in pluribus, sed haec tesponso debilis est. de non tenenda. secundo respondet Ne tute ius. quod in eas busi radictis non deest solemnitat substantialii, videiret, institutio haeredit. Tertio respondeo, de melius. vi p. cimus iii Laie.nam in eis testamentis est sententia insta. i. persecta perfectione eommuni'. vel speciali, vel iusta, quia nihil descit ad quodlibet testamentum con- helendum et di eas ergo ut ibi, Acci: Octauo de ultimo opp. conita d. des nitione, niles potest deeedere pro patie testatus, de pro patiein testatus, i. si miles i. miles ita isde mil. testa. l. iusn situ, de reg.tur. ergo tale testiti non est disposito de uniuerso patrimonio, sed est sententia de parte. Respondeo. quod eis Delii sucia institutio de parte, perinde est,ae s si saeta de uniuerso eum secundu se sit uniuersalii. l.nihil aliud est haereditas, si de vel b.sgn. nam illa verba.de eo quod quis post mortem suam. Ece. intelligunt ut ut lignificent di- postionem,quae quamuis non comptςhεdat omnia corpora naereditaria, tamen secundum se est uniuersalia, i. de halelitate, vel ae parte haereditatis, quae dicitur uniuersitas, undὰ non Obstat argumentum, militis testantis de parte, quia qua uis talis institutio non comit hedat res alia, in qui biis decedit intestatu , nihilominus est dispositio ae u niueiso, id est de uniuet state tuti, ι α diximus de hoe nonnulla Plic est solidissima responso, quam
sequitur etiam Nervectus. nu. i . Facit pro ea text.
iv l. i. s. s ea fundo, is de hited.instit. Et ex hii firma te maneat vipia. definitio, quod testamen tu si voluntatis nostiae iusta sententia, deuo quod quis post mortem suam seri velit. Nonnullae alis reset ut ut testam et i des nitiones, videlicet, Gratiani, Holli. de aliorum, quas reserta albat . in 3. Rubr.ext. eod. quae omnes maximas
diabent in se dissicultates. ita, quod optima rationestitie jeiendae, nee hoe loco telatu dignae. Iuria hatie desitationε antequam ulterius pro-ς ediam ut , duo sunt explicanda, δε quibut D dubitant, re longas faciunt orationes iii Rubr. daleg. r. nos vero breuiter explicabimus. is 3 Primum est de quo dubitatur, nunquid in hae
definitione definiatur testam tu in genere, proutvltima voluntas, an vet. in specie, ut testatio men .
tis,an in indiuiduo. Qua in re dico, V definitur ie si amen tu in specie, sed non intellistatis vos de specie specialissima, quae idem est quod individuum, nam tu e tanqua individuum non posset desiniti. nam indiui Hua non des niuntur, ut Aicit Bal. in s. t. C. qui admitti, sed intelligas, de specie seeundo mLogicos,qus apud nos est genui subalternum. De
finitur ergo testamen rum non in senere generalissimo, prout est ultima voluntas, sed in genere infe riori, prout est iusta uoluntas, compr hendens sub se omnes sit ies testamentorum. videlicet Calaiis
Comiti js, procinctu, pet Aea 5e libram in scriptis, sue seriptit. militate, ad piat causas, de inter liberos,quet omnes speetes eontinent sub se testamenta in indiuiduo niti, Maevij Caij de Sempronis; ita
tenuerunt Ripa de Socin. Moder. Bonon. in Rubr. de leg. I .num. 3 9. Neruccius in d. Rubr.extra eod. iiiv. nostro, num. ix. de videtur etiam sentire istud Ioan . Annibal in Rubr. F. de usucap.nu. 34. Probat ut hie opinio. quia in tit. de testamentia principaliter tractatur de testamentis secundu jecialem spiniscationem, quae est voluntatis nostrae iusta sententia, non autem secundum generalissimam fgniscationem, prout est vitima voluntas tiram ideolijs vittinis voluntatibus tractatur sep tatim in aliis titulis, videlicet de codicillis, de legatis, de ad senatu seon.Ttebela. Plaeterea, si praedicta definitio poneretur de omnibus vltimi, voluntatibus, sequeretur quod quς- libet ultima uoluntas esset proprie testamentum: nam definitio explicat sub iantiam de propriam rationem des niti. sed hoe est salsum secundustio.
de communiter D D. in l. i. in verbo. personalea, C. eo in munia .e legat. ergo δe antecedens.
Confirmat ut de tertio, quia si hic definiretur testamen tu largὸ de improprie impetu pro qualibet vltima voluntate, sequeretur. v haec non esset Aefi. nilio testamenti propiti, quia non explicaret sub stantiam ipsus: Constat enim uiam esse substan
tiam proprii testamenti aliam impropiij, sed hoe
non est dicEdum: esset enim radiculum, Ulpianum in eo titulo, in quo tractat de proptio testamento, desinitione ipsus omissa posuisse desinitionem imstamenti improprij, de Ligo modo sumpti. 16 Nee obstat si di eas. quod videtur haco ueniens, quod sub viii ea diis nitione dissiniat ut testamen.
tum in scriptis, nuncupatiuum . de alia genera te. stamentoriim: nam respondeo, hoe non elle inconlieniens, cum genus inserius definiatur. vi inquit
Bald. in Rublica, C. qui admitti . sub qua definitione contineantur omnes aliae species illitia gen ris: patet hoe Gemplo visic a Dionis, de qua in l. a. fide usucapionib. stiliqua definitur etiam pr scriptio. paeu euiam simile capitis diminutionis quae est triplex, ut supra, de capit. dimin. tamen omnes illae specie, sub , ni ea des nitione comprinenduntur. Item videmus hoe elle factum etiam in tutela,
146쪽
ior Petri Ric tardi j Commentaria
qur est te mentaria, legitima, dativa, 6c fiduciaria, de ta Teia sub unica definitione continentur.
ut supra in prin de tutela. Eodem modo fit in obli- g tione . quae alia est ciuilis, alia praetori , dcta, men definit ut utraque sub una definitione. F. r. fia, de obligat. Iteni hoc Dinam est in definitione Actio nix, qax elf realis de personalis, simul tamen definitur utraque, ut infra, in pri n. de action, dc haec quo ad primum dubium. 36s secundum est quaestum. Nunquid testamentum sit intellectuale, an verb corporale. Qua in te breuitati consulentes dicimus testamentum esse uid intellectuale vere de proprio, ita dixit glossanat . in l. i. is eod. cuius opinionem tenuit sarta ibi, α Paul. Castr de ini, unum, Keod. titulo num. r. Bald. ind. l. I. quam etiam sequuti sunt Barbati in Rubr. extra detestament. nume. 4. An
nia nume. 6. Aretin. indicta l. i. in glossa final Picenard. hie pagina Et eandem sequuti sunt DD. communitςr. De communi testatur Aret. dc Barbat. in loeis supra citatis, quod autem hoc sit verum quod testamentum sit intellectuale, ita quod scriptura non die lux testamen tu probari posse ur. Primo ex definitione de qua supra ubi vi p. ait testamentum est sententia voluntatis nostrae, ergo consistit in intellectu, ergo non est corpor λle.
Secundo per t. v num testamentum,n.dei testam. ubi unum testamentum pluribus Codicibus, i. cartis cons gnare quis potest, ergo si esset corporeum essent duo testam eta, at ibi dicitur quod est unum, ergo consistit in intellectu, Confirmat ut tertio exi. r. S. si quis in duobus,si. secundum tabul. 3. fin infra eod. in quibus colli situr quod testamentum potest inscribi plutita in
catiis, sed semper est unicum testamentum, qui mens testatoris promulgata, vel scripta est testamentum, unde inquit Bald in d. l. i. quod si insinuetur una ex illis scripturis, susti eit pro omnibus, .semproniu deleg. . Quarto comprobatur per eundem sal d. iii d.
dedit plura falsa exempla testamenti unica tamen Pςna punietur ex quo unicum est testamentum,α-go datur intelligi quod sit intellectuale.
Quinto iacit in limili, text.in i non figura, iisdeact.& oblig. ubi non figura literatum, sed oratione Ii m exprimunt lv x obligamur. de sic literaruenius Obl isat, non autem seriptura, nec liteiae, ita ille tellaniemum dicet ut id, quod figura literarum
sed contra. hanc communem conclusione ego oppono de textu in l. fin. in vers. i. fisura. C. de edicto diui Adr. toll. ubi attenditur figura testamenti, ergo est quid corporale Mcundo facit text. in l. Paulus, vel nisi testamentum subreptum, is de sal ubi babetur, Paulust spondit, in strii mentorum subreptorum crimen nia
esse publici iudicii nisi testamentum alicuius su
reptum argu tui, fiet go testamentum subripi potest, ergo eii corporale, quη enim intellectu consistunt subripi non pollunt.
ex quo ipsum testamentum' aperitur,intellectitate
enim a tiri non potest, cum non videatur nec tansatur, , . . supra, der .co P. de incorpor.
Quarto dc ultimo oppono testamentum in scriptis ad sui substantiam, requirit scripturam, j. I .i ira eod. vers. sed ex edicto praetoris, ergo testamen- tu dia scribitur, est quid facti, ergo est cor reum, non autem in intellectu eonsistit. Sed tamen non est recedendum a comuni mi clusione, Ac ad praedicta iura in contrariu allegat Iespondet Bait .m d. l. Inu8. quem sequitur Imolade alij DD. poli eum, quod procedunt secundu vulgarem modii loquendi: na vulgδ nos appellamus testamentum scripturam testameti, ut sentit etiam hie Picenardus sequens hanc responsionem. Sed contra hanc responsionem insurgit Barbat, in d. Rubr. num . quod no est dicendum . illa tui Procedere secundum vulgarem modum loquendi. nam non est velis mile quod I. C, de Imperator γ' luerit loqui more plebeiorum de vulgarium, l. si dictum, vers. no ita ut vulgus opinatur,isde euicti m
flos in i quod s nepotes, e de testament. tur. qu responso pati. tamen polliei saluari dicendo quod Imperator non loquitur ut loquimur plebei, tavulgares homines, sed ibi ostri id quod vulgo' dicere is litum est. 56 Tamen prodi solutione cotrarior si excitatorum mihi admodum placet distinctio Baibat. d.loco, ut dicamur, aut consideramus test mentum in potentia, ut prout est in fieri, aut & tertio, prout eii inciperari. Primo casu prout est in potentia testamenium est quid ii uellectuale, quia est de iure gelium Secundo modo si prout est in fieri, consideremus. oc tunc est corporale, ex eo quia facti est & in sa-cio consistit, re ita procedat te t. m d.l. fin.& in d. l. Paulus, & timilia iura, dc alia' duo conta alia. Tettio si considet mus ipsit in prout est in operari, octunc est quid intellectuale, quia parit obl ightion
Hem, quae est iuris, necnon etiam respectu aditi
nis. Pio hacquet distinctione Deit simile, de quo per Bait in l. ex hoc iure, is de iust de iure.ubi inquit Bart. quod contractus empii ii piout est in Poteria, est do iure gentium de sic iurii, M sic intellectualis i prout vςro est in fieri, est quid corporale, cum sit iccti, si prout est in operarii est etiam iuris, cum producat iuria obligatione .i67 Vnde ex hac conclusione infert parti ad quaesi. statuti,dicentis, quod pro quolibet lesia memo solu
turgabella, nex uno testamento ferent mille scripture, unum est testamentum de unica sabellaesi soluenda; inam quaesi. prosequuntur Doctores communiter n d, l. a. ubi late Artii n. de Imola, ad quorum tradita vos remitto , ut ad alia ne transeam, dc ex his sit explicatastos. i. in verbo
Accipio nunc glosin verbo, sed ut qus licti bi uis sit, duas tamen continet patres. in prima allegaz
text. concordantem, in secunda contra ipsam opponit. secunda ibi, arg. contra.
Pro expeditione primae partis dicitur in text. nostro, sed ut nihil antiquitatii penitus ignores Quς- ro ego ab Accui s. n sibi hoc probetur, fCius cor mctuno esse ignorandum, de respondet et sic, dc ri
147쪽
Ad Princ. Detestam . ordin. lol
esi cord ii adducit textu in l. unita, seu in triplici,
C.de caduc. tollend. ubi dicitur, cum triplici modo, ea quae in vlumis elogijs relinquuntur, contin-sebant deficere, consentaneum est, dc tempora. de eorum nomina mani filia exponere, ut quod
vel tollitur . vel resormatur non sit incognitum. Imperator ergo ibi refert ius antiquum, de adducit rationem. quia illud quod tollit ut vel reformatur non debet eis e incognitum, de ita plobatur in eo
text. quod ius antiquum non est ignorandum.
Sed contra hoc, de se sum in a. parte, opponitdedd.vnio, F. in pro non scriptis, bi Iustinianus resert se quadam de quibus ibi in noui iuris eo m- positionem specialiter enumerati iussiste, nequis veteris iuris prolixitatem quasi rebus necessaliam
reuoluat,ideo contra text. nostrum.
' 68 Ad hae difficultate obmutuit Aecur.vnde Aret. hie de Fab. respondent,ideo prohibere Imperatorem in eo tex.quod aliquis ius antiquum reuoluat. uia erat prolixum. Econerosum ut innuere vietur textus ille dum ibi dicitur, ne quis veteris iuris prolixitatem reuoluat: unde a contrario sensu sit ira antiquum non est prolixum, nec onerosum, sed himet euolui debet, de maxime quando per eius seientiam introducimur ad perrectum modum cognoscendi ius nouum , quod facit secundum Faur. contra illos qui non student, nec vident iu
Vigilo tamen hie non placet haee resolutio ra- i & Aret. sed existimauit, quod ius antiquum quantumcunque prolixum, de onerosum non sit ilignorandum, si aliqua deinde utilitas ae diluci dior sensus haut iri potest. Nec obstat dum ibi inquit texti ne quis veteris iuris prolixitatem reuoluat, quia ibi Imperator non se sundat in prolixitate. undE, ipse soluithoe contrarium alia ratione, videlitat, auod ideo ibi ius antiquum iπgnorari debet, quia illi casus antiqui, de quibus in d. texti in noui iuris cornpositione specialiter comprehenduntur, prout expresse
dieit ut ibi. Probatur ergo a contrario sensu, quod si illi exsus in noui iuris compositione non e sint comprehensi, quod ius antiquum esset reuoluendum, nee ullo pacto i gnor ndum. &hanc Viqiij retponsionem sequitur Tobias hic, nu. I.& Picenardus pagina 38. oc est verissima iudicio
sile, ad pulcher imam de utilem qu stionem, nun quid iura eorrecta, & antiqua possint allegati. Qua in re hane ego quaestionem facillioris intelligentiae eausa in duas distribuo inspectiones. Prima est. nunquid liceat allegare legem correcta in ad decisionem tutis noui. secunda, nunquid possit illegati ad decisionem causarum . Quantum ad primum caput pertinet , statuo ego inter pide hane Regulim ad noui iuris deci-tionem, iura cortem unicuique allegare licitum esse , quam tenuit glos in L r. in princ. in glos rara
gna, e .de coniundend. cum emanci p. liber. elos incapa Ouu, in verbo quicunque, exta a deludi c. quarum Opinionem tenuerunt bie Fabet. Atet. Porti Knum. s. Picenard. pagina xx. DD.in l .illam, ade collat. de inte eos fuit opinio Bariol. in l. fin. nu. 3. ff. ad i. Cornel. de falsidem Battain l. I. nu. . ff. de coniungend. cum emanci p. liber. Imola in
Probatur aut horitate Imperatoris hic, dicentit, ius antiquum non est. ignorandum, de nulla alia ratio videtur poste assignari cur ipse ius nouum de antiquum adduxerit, nisi ut Elarior testameniorum materia haberetur, de quia alias leges reddit intelligibiles, d. glos magna,i. I .sside coniungend. cum emanci p. liber. secundo probatur ex his quae tradit glos in d.c. nouit, extra de iudi c. cit pro hoc text. & gl. etiam ibi,in eapit. legimus, 37. distinct. ubi hoc expressὸ i
37o Confirmat ut & tertio per simile de quo pergi. in cap. Episcopus, et 7.diit in ch. quae vult quod etsi ipsis clericis prohibitum sit audiret ut ciuile, hoc
tamen no procedit, ubi illud audirem quoad eruditionem Canonum, quod dictum sequitur Abbas in capit. super specula, extra, ne clerici vel monach. sic in proposito nostro, licet prohibitum sit leges correctas allegare, hoc tamen non videtur procedere, quando ex illarum legum allegatione deueniremus ad declarationem de intellectum n ut iuris. Quarto et vltimo eo fit maturi, e regula per tradita p Archidiaconii, in cisi.de ossi c.delegati, lib.6. de Ioan . Andr. in procm. Decretal. in fine, qui volunt , quod Decretales correctae, de decisae possint allegari pro declaratione aliarum Decretalium,& eo maximὸ,quando essent correctae propter prolixitatem, quod tantorum Patium dictiam sequitur Imola, in Scap. r. nu. .de Constituta 17i Haee tamen Concluso seu Regula debet declarari, ut procedat in legibiis cortinis 5e insertu in corpote iuris, aliis si illae leges non Dissentia eorpore iuris clausae, non possem allegari; 8e ita dixit .deesarauit Bait. lnd. l. fin .ssi ad lege Cornel. de falcita in his terminis loquitur Imola in d. cap. I. de constit. quae declaratio nunquid vera sit, insta late videbimus in calce huius articuli. Secundum erat caput in hac quaestione, nun-
quid leges eorreaae possint allegari ad deeisionem IT a causarum qua in re statuo vobis hanc indubitatam Regulam negatiuam, leges antiquas et co rectas ullo unquam tempore non posse allegari ad decisionem causarum. Quam opin.tenent unanimiter D D. hic, Bart.in d. l. fini de falsin l. omnes populi. ff. de iust.& iure, quem alii communiter sequuti sunt, & Imola. in d. cap. I. de Constitur. quae conclusio probatur. Primo ex l. unica, 3. Esse igitur, C. de Iustin. Cod. eonfirm. ubi dicit Imperator: stiant homines tam liuetatotes quam disertissimi Advocati, nullatenus eis licere de caetero Constitutiones ex veterib. tribus Codicibus, quorum iam mentio iacta est, vel ex his quet nouellae constitutiones ad praesens tem
pus vocabuntur, incognitum notionalibus recita
re certaminibus, sed solum eidem nostro Codiei insertis Constitutionibus necesse esse. lex ergo cori recta non potest allegari pro causae decisione. Confirmatur secundo ex l. vesca, F. his igitur, C.de
148쪽
C. de emendat. Iustin. Cogic. ubi postquam Imperator suum Codicem compilauit, lulsit in hiiverbis: Et eum nostri numinis authotitate nitentem , in omnibut iudieiis solum quantum ad Di-uales constitutiones pertinet, equentari. eigo pro decisone ea usae non potest allestati id quod ante emendationem Iustiniani vigebat. Tettio deducitur text. in M. C. de latin. liberti toll. ubi statuit Imperator, sublatis Latinorum ae dititiorum speciebus, unica tantum si libertas, di illi, Constitutionibus seu modii Latino tum de Dedi titiorum pro nullis haberi voluit ergo lex correcta non poterit allegati. x a Comprobatur quarto loco exl. i. s. hat itaque leges, C.de veteri iure enuclean. ubi diei iur: Has naque leges adorate, & obseruate omnibus antiquioribus quiescentibus, neque vestium quispiam au. Aeat comparate eas prioribus, quia omne quod hie positum est, hoe viii eum de solum obseruatisan: mu , nec in iudicio nec in aliquo certamine aliqd tecitare, vel ostedere, eonetur. nisi ex nostris eo uitutioni b. postis, nis temetator velit salsitatis erimini subiectus, una eum Judice qui ei audientiam accomodauerit poenis grauissimis laborare. Vltimo comprobatur quia lex correcta, dicitur esse sublata. Socin. in con l. 93. num. 23. lib. . dixit
Imola in l. si .eth. g. de vito, is tuis mattim. si et
o nulla est, quomodo poterit allegari, argumento .pen. ffs ceti. pet. Qive eonclusio adeo vera est, quod si aliqui, is gem correctam allinaret ad decisionem causatum
11 incidit in ps nam salsi, d. l. 1: F. has itaque, C. de
veteti iure enues. est text. ind. l. vnica, 3. his igitur.
C. de Iustin. Cod. conhrm. ubi expressὸ incidit in poenam sals, qui legem eo trecta allegat. Ad idem est text. de ibi iuncta glos in d. l. s n. s. ad leg. Cornes. de sal subi dieitur . Quod si qui, falsi, Constitutionibus nullo authore habito vel etiam habito, de teprobato, ut ibi declarat glos utitur, lege Cornelia, & aqua & igne in teidicitur. hoc dixit ei iam Bait in d. l. s n. g. de sals l mola ind. cap. i. deconia stit nu. q. Picenat d. hie, Tobias,& alij.
i s Hoc tamen dictum quod quis allegans legem
collectam, puniatur de falso. intelligitur, si allega rei scienter, & dolo e cum salsum non dicat ut nis fraude interueniente, .sed tamen, p. de usucap. facit i. nee exemplum, C. de sals quia voluntas, de propos tum distinguunt maleficium. l. qui intuti Ede suri. g. quod Reipublie , fi.de iniur. quam etiam declarationε sequitur Picinard. hae pag.2 i. Seeundo declaratur procedete, quando ex allegatione correctae legis alleui praeiudieium insit retur, secisis autem, si nemini fetet praeiudicium, quia tune allegans testem correctam ad de eisionem eausatum, pςna salsi non punitur, non est ergo locuspinae salsi, ubi nullum alicui si piliudicium, pt
ut notat glos Bartol. de DD. in l. damus. C. de salis idem Bart. in l. i. 6. qui in lationibus, & in t .s quis legatum, st. eod. iit. de si is Pici hac declaratione at
legatur vulea te dictum Baldi in l. fin. per illum
ter t. s. quod falsitatori quod pet mendacium nemini nocens, quis non est puniendus, cum cens eatur
nugatorium. Dixit Salicet.in AuthentiContra qui propriam, C. de non numer. pecula. dixit Tobias de alij nouissimi post eum, nil. 8. hie. -
Est ergo Cocluso sue Regula verissima, quod
leges correcte non poliunt allegati ad decisionem causarum , aliat allegans punitur de salso. Quae tamen Regula limitatur per scribentes vatijs in locis,quas nos hoc in loco prosequemur, ut
veritatem huius Conclusionis peroptatis . 176 Ptimo itaque limitatur, ut habeat locum, quando lex correcta adducitur in ea se eo trecto, ut si suerit cor tecta aliqua lex , quam tamen aliquis allegat in casu postea contingenti, secus vero quando aliquis allegaret leges eorrectas ad decisonem it
larum caulatum praeteritariana nam tune bene potest allegati lex correcta ad deeisonem causae praeteritae. Declaro rem exemplo Extat lex municipalis in hae ei uitate Pisarum, sicuti sere pet totam lialiam, quod in haereditate patris masculus exeludat si minam, quae lex est collectoria iuris eommunis, Ae quo iure tam masculi quam seminet vocamur,l maximum victum , C. de liber. prctet. dubitatur modo, si aliqui, decesserit antequam esset factum statutum correctorium, et relinquetit duos vel tres filios inter suos est simina, quaeratur inquam nunquid filia debeat exeludi ab liti editate attento sta, tuto postea saeri, an veto debeat attendi ius com muner de tune dicatis quod debet attendi ius comni une,& illud potest allegati quantumcunque sue
rit eorrectum: itaque sumina non excludetur. Illegaturogo ius correctum ad caularum pi et erit arum gecisonem; ita dixit Bam in da. fin. fi de salsde in d. l.omnes populi, de iust. Je tute: Hane seqnitur Bald. in l. vnica, num .r i. C. de lustin. Cod. consrm. Dia in Ausa. Vt eum de appellat. cognosci I mola in a. cap. i. numH. de Consiit. di tandem est communia limitatio, de deelatatio de commuta i testatui Tobias hic, nu. s. Picenat d. pag. 21. tenuit S in .in Regula 18s. Fallent. . 1 ante eum Arit. de Butrio in cap. t. extra de Reseri pr.
1 Probatur in primis ex d. Auth. V t cum de appel
lat. cognosse. ubi inquit Imperator; Petuenit ad scientiam nostiae set enitatis 'quod eum inter Eustichium vitum Romanum Theoloniae ei uitatis
Episcopum ,& Diaeonum Ecclesiae suillet eausa commota,& procellit Rector prouinciae ad definitivam sententiam, eontia quam appellatio est porrecta; Iudices igitur apud quos appellatio ventiulabatur,dubitantes ad nostram Clementiam tetulerunt, an seeundum leges. quae obtinebant tempore latae sententiae, an se dum tenorem illiva legi, quae post definitivam sententiam a nobis promulgata est , eandem ea ulam examinare debente Notitaque subdit imperator. iustum esse prospeximus, se eun quin leges quae obtinebant tepore lati sententiae,praedictam appellationis causam examinati,& terminum Reundum ipsas accipere pisuidimus, ergo ex eo probatur, licitum esse unicui que allegare leges collectat ad decisonem eausarum praeteritatum,qua erant tempore quo illa leges colligebantur.
Probatur de secundo ratione: quia respectu iulatum causatum, leges illae non dicuntur eorrectis quia quando cottigitur te dicit ut cottigi respectu
149쪽
Ad Princ. Detestam . ordin. Ios
illa id eausatu se turam. non aut pr teritariam, ut in Aiath. Hse constitutio interpretatur pti re, in fine.
facit lex in Ueges, ta a. cide ll. v bi leges de constitutiones dani sit mam situm negociis. Quod tamen dictum intelligitur verum, quando lex corrigens simpliciter loci vetetur: secus autem si diceret de disponeret quod leges etiam antiquae intelligantur
correct t: quia tunc nullo modo lex collecta potest allegati ad decisionem ea utatum plςter irarum, ita in terminis dixit Imola ind. cap. primo, de consi. num. 4. Bal in d. l. v ni ea, num a C de lusian. Cod. consim .sequit ut Tobias hic, nu. 47. de Picena id.
pagina mihi dia. Secundo pi incipalitet d. Conclusio seu tegulas 3 communis limitatur,ut procedat. Quado lex suerit abrogata, idest in totum suetit seblata, secus autem esset, si non in totum esset cortina, sed in Da te: nam eo in cassi lex potest allegati ad deeison εcausarum pro ea parte quae non est tot tecta; Hoc dictum seu limitatio probatur ex Liternatur, isdevetb. signis ubi diei tui detoeatur legi, cum pars detrahitur. abrogatur, eum prorsus tollitur; ita lismitauit hane tegulam Decius in cap. i. de eotistit.
Num. I. Bald. in s. s.fin. uersitem nota. C. se latis.
liberti toll. dixit Picenard. pag. ai. post Tobiam
Tertio limitatur, ut non habeat laeum, quando
a 'lex antiqua eonmidaret eum noua: nam tunc
lex eorrecta potetit pro cauis decisione allegari. ita limitant D D. Q pra estati. Se tenuit Mein. in d. Regula I 8 s . Fallen. . notant Canon in cap. sin. de ossi c.delegati lib. 6. est text. in prima Consti. Codi eis, imo tam loeo septa citato.)Sed dicet aliquis,
quomodo potest lex torrecta eouenire cum noua.
Respondeo ex mente Seribentium . quod hoe potest esse. Finge. Princeps secit legem generale quod
omnes leges antetiores essent tot rectae, Ze abrogatae a postmodum in nouatum legum constitutione faceret aliquam legem. quae concordaret eum aliqua illarum collectarum.
sed Decius in loeci septa et monito, inquit hoc
sibi non plaeere: nam cons de tandum est, quod ea Iex antiqua. de eius tota vis Ac sebstantia est in noua lege, undὸ, quando allegatur, videtur allegari lex noua, non antiqua, vel si allegatur, non viderat quod illa allegatio procedat, eum virtus legis nouae non habeat conualida te lagem antiquam de
Tamen Domini animaduertatis, quod rationes Decij non sunt coneludentes; de Ptimo dum dicit. videtur allegati lex noua, respondeo, quod non est
verum, eum expresse allegetur antiqua. & de illa expresse fiat metio se. n. pr supponimus: de si dicatur, nonne sint is em, cum vnu de idem cotineant,
nam lex est quod scriptura continetur l. scire leges, delegi b. si ergo eontinent idem etiam id e sunt. Re spondeo. quod non sent idem, cum una polst esse facta ab altero principe, & se eor tecta, alia
non . undὸ, a diu et state ista tum qualitatum i itin secarum . cognoscitur diu et si essentia saltem
secundo non obstat dum dicebat Decius, quod Mantiqua non potest allegati, eum virtus nouae legis non habeat conualidare legem antiquam ex eo quod Pi inceps non introduxit illam ad hunc finem. Respondeo, quod vitius noua legas non validat ntiquam, sed ostendit quod mens illius, qui omnes cortexit, non siti cottigete illam , sed se. Hi illud cassi quodam, cum illam inuenisti inteleas , de quod hoc sit verum, apparet, quia lex noua non discrepat ab antiqua vera , est ergo bon Dimitatio.
Quatio limitat ut non procedere is .concluso misi eo qui habet potestatem legis condenda , is enim potest allega te legem etia coirectam ad causarum decisionem, ita dixit Decius in d. cap. i. de constit. dixit etiam ibi Imola,nu. Pro qua faciunt ea quae habentui in d. cap. nouit, de iudiciis, de in cap. a thoiitate Mattim , de concess praebend. lib. s. seu utitur Battol. 5 alis, d. limitationem ind. t fio..de sals .dixit Soc o iii d. Regula 18 s. in Fallenita. Pio qua deducit in argumetum, l. 1. F. pen. C.dqconstit. pecvn. Quinto limitatur ut non procedat in ratione i is x gis correctae: nam licet non possit allegati lix cotrecta, poterit tamen alligari illius ratio ad causatum decisionem i ita dixit Iasin addit . ad Potti hic DD. communitet in d.cap. i.de constit. ubi Ani nius de Butr. de innocentius. Sequit ut soci n. in diis cta Regula Fallent. Et ratio est, quia ratio diuersa est ab ipsa lege, cum dieatur eius anima, de scuti corpus regitur ab anima, ita ratio ipsam legem regit. Cap. sati. extra. de rescrip t. inali, ratio solet ecse an ia decisionis, i. cum ratio. illae bon. damnati unde, licet lex tollatur. ratio tamen non tollitur,
quia non fit collectionis expressi E dicatur. l. pen. ubi Bald. C. per quas pers nobis acquir. Decius in
A. cap. I. num. a. de condit.est ergo diuersa talio bipsa lege, & ab ea talio potest separari. Constraatur hoc: quia ratio quandoque est generatiot lege, rigo ratio poterit allegati, licti eius lex si coitecta
Sed animaduertatis, quod i sta non est vetὸ limi. tatio, sicuti nec ei iam seeunda limit tio, septa rectistata, de Doctorea in hoc halluci irati iant. Nam eo lusio nostra est,quod lex collecta non potest allegati; modo si ratio legis non est corre. cha, illa non continetur b Regula, eum ei non ad- Det seium nam exceptio debet este de Regula, l. nam
quod liquide, Edepen legata, glos de DD. in F. testes, infra titulo nostici. sed si ha e non potest allogati in parte correcta, lieti possit allegati pro altera parte, hoe non aduersatur Regula nostrae. de ideo non est bona exceptio & limitatior nam limiatationes ad hanc Regulam,quod scilicet lex eorr .cta non possit allegati, debent esse ea sua in quibo leges, quae sunt coriecta, possint tamen allegara . modo in cala nouo non est correcta. unde sequitur,quod non tanquam correcta possit allegati, nemo inim negat istud, sed oportet probate. ad hoc ut dicat ut limitatio, Q sit pars legis correcta, de tannien in illa patie allegetur. volui haec dixisse, quia sint de aliae quam plui imae limitationes, quae sutha dicamin non sint limitationes. Sexto de vitimo limilat ut . ut procedat, ubi ter alluetur principaliter ad decisionem causarum,
150쪽
ios Petri Ricci ardii Commentaria
see ut, si in argumentum nam tune potest allegati, lieet correcta sit. Sed quoniam hae e limitatio non transit sine dis scultate,& tes ipsa videtur etiam esse maximi pondetis , cu in praxi quotidie de hoe disputetur: idnei est aliquantulum a nobis insistendum, ut quid iuris hae in testintelligamus.
ita Sit igitur qu stum, nunquid lex eorrecta possitas legati ad decisonem causarum in argumentum declaro rem exemplo, de quo per D D.m d. l. i. isdeeoniura gend.cum emanci p. lib. ubi lex antiqua disponebat, quod si Auus qui filium emancipatierat retento in potestate nepote decederet tunc timpos de iure ciuili, de emancipat ut filius de iuret odio. ad sue cessionem desuncti qualiter admitterentur, d. l. t. per totait. modo iii a lex secundum quosdam correcta est, ea quo sublata est dissereri Da emaci pationis de palliae potestatis ut in Auth. de has ted ab intest. venient. 4. I. contingit modo casus. quod ad alicuius successionem puta Titii unus uno tute voeabatur, alter altero iste,& se cori trunt, nunquid modb lictbit ad deeisionem illiu , causae sumere argumentum ex d. l. i. de coniung. eum e mane. liber. de dicitur quod se, quia quem admodum ibi in eurrebant si in ut patet & filius, cum unus uno iure alter altero iurar. A qualite e credebant. ita δ: in ea se prs posito. Et hane opi . tenuit glos in d. l. i. i . de coniung. cum emanc. lib. Batt. in d. l. s n. ff. de sals Abbas in cap. nouit, de iudie. Alex. in l. i. C. qui ad mitii, eandem sequuti sunt Port.& Bauer. hie Tobias ni . so. Picenard.in secundo notab. pagina a x.& ante alios tenuit imo
nitet hane sequuntur intei pretes, quam in puncto
tutia veriorem credimus. Plo qua Primo Q legat ut text. in cap.authoritate, extrage concess. pr bend. lib. 6. ubi Summus Pontifex ad decisonem ea sus illius allegat in argumentum legem eorrectam, videlicὸt, l. 1. 3 obiicit ut, s. ad Tettuli. verss sit agnatus, quae lex correcta est peri.s n.&in Auth destincto, C. ad Tretilli ex qua lege collecta sumit ut Regula illa si vinco vince rem te, multo magis vincate. quam regulam summii, Poti sex adaptat ibi ad decisone illiu ea sua. ergo lex quant uncumque correcta, potest alleg ri ad deeisonem causatum, quido ex ea vellemus sumere argumentum. Nee obstat te sponsio Oreter. Ad hune text. subnu.is. hie dicentis, quod summul Ponti et non adducit illam legem eorrectam . ad deeisionem sat ea sua nam eastis illius capituli deciditur a Summo Ponti see, postquam fuit deeis ut ad mai iem corroborationem ad dueit legem illam alii inquam, unde non obstat. Replicat Tobia, hie num. o. negando illam legem non allegati ad decisonam illius ea sus cum ratio quae ponit ut in s cap. aut horitate, si ea in qua innititur lex correcta, quod si vinco vincetem te, multo magis vinco te, quae quidem replicatio iuridica est.
dicens quod non est mirum, si ibi potest allegati in
argumentum lex collecta; quia est allegata a summo Pontifice, qui habet authoritatem legis erasenadae. secus vero est in ptiuato, prout quaerimus nos. Replicatur, quod liepi sunt mus Poti sex habeat
legis condendς potestatem, priuatus autem non, ideo non valet algumentum de maiori ad minus
asstimatiue, istud tamen plocedit quoties ille qui
habet potestatini condendae legis, allegaret legeria correctam non in argumentum ad decisonem ali euius . sed ad decisionem casus correcti, quo casu centet ut legi correctae aut horitatem tribuere, quod quidem priuatus Aeere non potest .vnde non videtur obstare, sicuti etiam animaduertit hie Tobias . Is s Secundo probat ut lise opinio communis ex Iasi hic in addit . ad Poli. iali ratione; quia correcta lege , eius ratio in dubio eorrecta non intelligitur, ve)- et voluit glo. in d. p. nouit, in verbo quotiesciisque, extra de iudie. & diximus nos supra, unde licὰtc .
si , in lege expressiis correctus st, & se prohibe . tur alligati, non tamen debet pichibeii quod addu
Nee Obstri ratio Caer hie, dicentis. quod cum ratio sit anima legis, videt ut esse lex ipsa, ut est lex in cap. sn .extra de rescript. Bald. in l. non dubium; C.de legi b. unde quodammodo videtur impossibi te, quod correcta si lex & non ei ui ratio. iNam te plicatur, quod non est impossibile quod si collecta lex,5 non ratio, ut iam supra diximus in quinta limitatione, & apparet ex Al. a. f obi jeiatur,veissi, si agnatus, a A Terrui. que lex cottigitur. tamen no corrigitur eius ratio, quod s vinco vineent etate multo magis vinco te, Leap. aut horitate. de concessi. prebend. iso, Contraria tu tamen opinionem quod imo pro decisione causatum no liceat sumere argumentum a lege correcta tenuit flos ii . l. unica , . hunc igituri C. de Iustin Cod. consim quam opinione sequuti sunt Coines in s. in persona, nil. t 7. insta de acii Cn.& Oaer. hic, nu. 3. cum sequent.in a. nota b. S glosa
in l. i. C. de latin.libet t.tollen. Primo probatur per M. unicam . g. hunc igitur. ubi expres,ὸ dicit Imperator, Sciant omncs, tam litigatores. quam disertissim aduocati, nullatenti eis licere constitutiones ex veteribus antiqua iis lGgibus in cognitionalibus ceriaminibus tecitate. Et sic videtur per illum text.quod nullo pactol cx eoerecta allegari pollit nec principaliter, nec etiam in argumentum,et idem dicit ita .in l. unica, f. has it que, C. de veteri iure enucl. Ego velo ut audiuisis, qui sequor coram n nem
cpin. Respondeo, prout respcrdei ad pro icta tui ἀTobias hie, num. y qucd ita ibi disposuit lustinianus, quia ad omnes lites diti mendas suus sum ei bat Codex, ut ibi ipse expressὸ nietur, in cl. 3. hue igitur. Vndὰ conitatio sciisse, ii aliqualis casus noui a legibus in Codice Iustiniani contentus decidi non possiti non prohibem ut d litem ex argumeniis ab antiquis legibus sumptas decidete. Secunso ego res poseo de ista est melior tesponso iudicio meo, quod licet Imperator in dd. legi hus prohibeat allegati antiquas constitutiones eae vetetibus antiquis codicibus qua ia correctae sunt. non per hoe censetur prohibuisse allegari margu si mentum ut possimus ex dictis legibus correctis ara