Joannis Harduini Societatis Jesu presbyteri Chronologiae ex nummis antiquis restitutae prolusio de nummis Herodianum

발행: 1693년

분량: 124페이지

출처: archive.org

분류: 유대인

71쪽

εs DE NuMMis se labore vexant, cum in iisdem illustrandis multumtemporis,operae, chartaeque consumunt Nam quod est, exempli gratia, operae pretium in Cenotaphia Pisana grande volumen elucubrare, si sunt ea Cenotaphia ab aliquo sat strenuo

artifice conficta: ut certis argumentis in Chronologia A gusti ex nummis, Deo donante, docebimus In hanc priamum partem eruditionis, quam κριτικη, Graeci vocant, i cumbere par est eos, qui prodeste sibi sua studia ac ceteris velint. Incredibile enim ac simile portenti est, quantamnisorum scriptorum segetem, de rebus tum sacris tum profanis, exsecranda & detestabilis una qu m , ut ceteras sileam, ante annos sere quingentos,ossicina emiderit: quanta sit e diverso,ut auri ac gemmarum, ita genuinorum operum paucitas. Aurum igitur a stipula plumbove secernere, hoc opus, hic labor est. Sed de hac re alias copiosior erit

atque opportunior, si Deus dederit, disputandi locus. Ad annum Gristi LXVm. Cur nummi Ascalonis eae Gazae,quae sunt o Mantistina, a nobis fuerint praetermi . HOC anno, qui quartus decimus Neronis est, ab aut

mno anni superioris, ut in gemino Neronis nummo notatur, quem ad hunc annum descripsimus, Ascalonitae perinde atque Caesarienses Neronis partes secuti nummum cuderunt, in quo annum aerae suae CII XI. apposuere, ab amtumno superiore pariter ineuntem: in altera nummi area . vultum Neronis laureati, cum sola voce ΣΕΒΑΣΤΟΣ, ut peculiaris mos fuit illius civitatis, absque Neronis nomine.

Sed istum Ascalonis nummum, aliosque ibidem sub Augusto & Domitiano percutas in hac lucubratione consulio praetermisimus, quod in titulo Nummos duntaxat Hero-

72쪽

HERODIADu M. 69 diadum polliciti sumus: ad Herodianum autem regnum Ascalonumquam pertinuit. Fuit enim, teste Plinio , dum Ascalo iderum , sociumque populi Romani, jam ab anno V. C. DCL. sub autumnum,uel DCLI. ineunte. Atque haec causa illius atrae filii, ut dicemus, vel in Augusti, vel in superiorum temporum Chronologia: non quam Norisius attulit, levibus admodum conjecturis, pag. 43s. & 406. Salomae quidem non Salomi, ut dixit Norisius σολοικίζων, pag. 437. Caesar largitus esse dicitur Ascalone palatium,

ζετο-τ νεν Ἀσκαλωνι βασιλειονομησιν. apud Josephum, libro XVII. Antiq. cap. XVII. τα εν Ασκαλωνι βασιλεια, libro

a. de bello, cap.IV. Regiam istam autem in eo oppido fuisse ab Herode aedificatam Norisius auguratur, sed sine teste. Nam ipse Iosephus libro i. de bello, cap. XVI. Rufino, ut aiunt, interprete : Apud incalonem vero, Nymphaeati suornatissimos,sbalneas, itemperi ylia tam opere quam magnitudine miranda constituit. De regiis aedibus verbum nullum facit. Amicam Herodi civitatem idem Norisius fui s. asseverat, qui Ascalonitam Herodem existimat: nec meminit a Iosepho dici eam civitatem fuisse usque ad Vespasiani tempora Judaeis semper invisam , libro III. de bello , cap. I. δια μύσους 'Iουλωρή γ εγενημιενην. Verius, neglecto Iosepho, βασίλειον Ascalone nullum Salomae datum: neque in civitate libera ac socia populi Romani quidquam donare Caesar cuiquam potuit. Merito igitur dilati sunt a nobis in aliud tempus nummi Ascalonis. Tamen de symbolis,quae in nummis occurrunt sub Augusto, Nerone,& Domitiano percussis, nunc dicemus obiter cursimque, quoniam & aliquid habent assine cum Herodiano nummo anni V. C. DCCXVIII. & eadem conatus exponere Norisius, affert dumtaxat ex Diodoro Siculo fabulam: sed nihil ad rem. Nec vero fere Diodorus ipse nisi somnia narrat. In Ascalonitico igitur nummo

I iij

73쪽

o DE N u M M I sDea turrito capite Ganms est civitatis, ut omnes norunt: dextra hastam puram tenet, symbolum potestatis, seu jurisdictionis: sinistra arbusculam Cypron, cujus e semine confectum fuisse oleum , Ascalone praesertim , maximae commendationis ac famae, Plinius auctor est, libro XII. seel. LI. Capros is AEgapto es arbor ne hi foliis emine coriandri, candido, odorato. Coquitur hoc in oleo, premiturquepostea, quod Qerm vocatur. Optimum habetur e Canopic in ripis esse nata fecundum ASCALONE JUDAEAE: tertium C pro insiti, odoris suavitate. Sic in Herodis ethnarchae nummo lilium Phaseliticum deprehendimus,cum uva ex agro Engaddi. Sic Cyrenenses, quod nemo ignorat, silphium in suis nummis sculpsere: sic alii alios frutices, qui essent apud se in pretio. Ara lateri dextro Deae apposita, vota significat pro salute Augusti suscepta : columba denique, praesidem Ascalonis Deam, Venerem Cypriam indicat: quod numen ibi fortassis in honore, ob cyprum, quae ibi in pretio fuit.

De Gagensium nummis cur hic fileremus,major etiam quam de Ascalone causa suit: nulli enim Garenses hac aetate occurrunt quam describimus, ut neque Εἰαπιτωλιεων, quos esse Hierosolymitanos, Norisio nequicquam refragante, docebimus in Severo : neque Raphiensium. Nummos G

etenses igitur in Hadriani potissimum Chronologia repra sentabimus: ubi iIlius Upidi aeram, a nobis recte positam suisse anno V.C. DCXCI. a Norisio perperam reprehendi,& in annum DCXCIII. male conjici, defendemus. De G eta interim taciti praeterire ac sine censura non possumus, quod ait Iosephus, uti jam indicavimus, traditam Herodi ab Augusto Caesare fuisse eam civitatem. Daret Caesar Herodi civitatem liberam λ Liberam enim suique juris Garam fuis se, non Iosepho, sed nummis credimus, qui Gazensium libertatem societatemque cum Populo Rom. atque ejusdem

74쪽

HERODIADu M. Irsocietatis annos a Pompeii victoria, &M. Tullii ConsuIatu, etiam sub Antonino Pio,oculis nostris exhibent. Daret Caesar civitatem non a se expugnatami sociam jamdudum Populi Romani inconsulto Senatu P. civitatem daret An istud ille auderet primo ipso sui principatus anno an Senatus serret i Perinde quasi ea largitio in potestate Caesaris so-ret: cui non magis licuit donare vel unum,sive conjunctum foedere ac societate oppidum, sive stipendiarium, aliove nexu jam Populo Romano obnoxium, quam hac nostra aetate

istud licet aut Reipublicae Venetae Duci, aut Principi Belgii foederati, injussu Senatus, vel Ordinum. Neque enim Caesares fuere illis praesertim temporibus veIuti dynastae, domunique imperii : sed Imperatores tantum &Augusti : hoc est, summi Administratores belli gerendi, & Principes Senatus Mahnum Gripi L XIX.

In re nummaria quis censeri delerii eruditust.

ipsum Domitiani nummum affert, & Tito adjudicat. Hic si quis Viro Clarissimo ac pererudito litem moveat, eumque imperitiae arguat, aut nummum ilIum Ade quo pronunciat, neget contrect- , quod in vultu aberrarit, neque epigraphen Δ Ο ΜIT. oculis perspexerit, quae nobis conspicua fuit: nae ille omnium judicio ineptismus sit. Neque enim peritus ille habendus est in re nummaria, qui bene litteras

nummo insculptas legit, sed qui lectas bene intelligit. Tu

rectius forte lagis in tuo nummo, quam ego in meo: DOs

haec est, vix fortassis oculorum, nedum ingenii tui: sed vel dioptrae,vel nummi ipsius,qui magis integer & magis conspu

75쪽

72. DE NuMMIscuus ad te pervenit. Ergo inter peritos rei nummariae eodem tu esto loco & gradu, quo inter eruditionis magistros

censeri fas est bibliopolas complures: qui quos libros divendunt, horum legere titulos norunt, intelligere non norunt.

Quod si vel Spanhemius, vel similis Span hemio alter in paucis quibusdam legendis nummis aberret, de his autem quos probe legerit, disserat erudite ac scite: tu interim nullum i telligas, etiam cujus litteras omnes conspicuas syllabasque videris : uter amborum, quaeso, peritior λ Quodsi alius similis tui Samariticos characteres,non quidem per se ipse legerit, nam est perinde atque ego sum, quamquam Hebraica docui publice, in Samariticis ἀναλφαβ,il sed si alio

praeeunte Samariticos in nummis characteres quidem legerit: ignarus interim, nam ita palam profitebatur, qua causa nummi Samaritice essent inscripti: alter vero statim aperuerit istud arcanum brevi pagina, in qua lectu a se aut omnino conspectum nusquam nummum ait,sed tantum intellectum: uter, amabo, peritior ὶ Hic locus admonet, ut de me ipso ac pro me aliquid dicam : nam in eadem esse me navi sentio. Prodiit nuperrime epistolium totius Europae Antiquarios inscriptum, propolita quaestione, lurum laurea Eumenis Pacato sis concedendar Avertendum scilicet omni ope ac nisu tantum dedecus fuit, ostensis palam Eumenii erroribus duodecim : selectis, ut credibile est, gravissimis. In quibus, ne singulos fastidiosius enucleem,si se fateatur, quod humanum est,errasse Eumenius,primo quidem arbitrabitur sibi fas esse ridere cum vate quodam, libro VII. Epigram. LXXX. Triginta toto mala sunt epigrammata lEsro des totidem bona sunt, Lausi, Ger bonuae es.

Nam & plura multo esse in eo libro, quae laudari possint, ipsi fortassis Norisio assirmanti fides habebitur: & eumdem ii.

76쪽

im auctor hujus epistolii refert ad totius orbis Antiquarios pervenisse, libri fama, ut quidem ponit iste, permotos. Quid si deinde Eumenius excipiat hos omnes esse lapsus oculorum, nullum ingenii vel judicii: ac ne oculorum quidem, sed nummorum potius,qui cum essent evanidi,aciem legenti sfefellerunti Addet ejus generis nummos istos esse, de quibus intenta lis est,ut& perparum intersit ad veram eruditionem rectene an secus legantur, & in his cuique liceat esse negligenti. Dicet eosdem omnes esse e primo Eumenii conatu decerptos,nullum ex Antirrhetico posterius exarato: profitebiturque conari se,us ex eormn numίrosit, quiproficisndosiria

sicribendo pro ciunt, ut quidam aiebat epist. VII. multoque verius scripta sua,quam Concilia,priora posterioribus emendari. Subjiciet etiam haud fatis bonae fidei in adversariis videri posse,quod aliquot lapsus ex illis duodecim,nunc iterum tertiove objiciunt,quoniam alii desunt scilicet quamvis Eumenius ipse tres priores ante triennisi in Antirrhetico, quem legisse isti se profitentur,aperte revocaverit,p.S9.& S6.& 33. In nummis reliquis novem,quos per se videreEumenius non potuerat,nam quis videre possit omnes λ secutu se suisse vel Patini fidem, viri utique in hoc genere non aspernandi: vel indicem gagae Regiae, quem Antiquariorum coryphaeus Valens ipse confecisset, Eumenius vero saepe emendaret. De quinto, qui annum Hadriani XXII. notat, quam merito tunc dubitarit, quam nihil in eo quisquam adhuc viderit, alias dicemus. Ad septimum quod attinet,in quo oppidum legisse Eumenius arguitur pro viri nomine, iniqua prorsus

criminatio est. Nam in nummo evanido ac fugientibus litteris, ubi Tερεζεν τι- cum Tristano, viro pererudito, tomoet. pag. 4o I. legeret, an ibi Viri nomen esse non temere crederet λῖ dioptrae ope ac subsidio Tερεζεντινου selicius legis, sit illa

77쪽

oculorum aliqua, ingenii certe vel eruditionis laus nulla est.

An autem ac Magistratus, an πιζε τινων, Terebinthi insulae civium nomen ibi sit, quid rei litterariae interest y quid inde ad historiam, ad Chronologiam, ad Geographiam lucis aut subsidii sperest plane nihil. Nam qui insulam esse prope Byrantium negant Terebinthum, ii Zonaram si negant legisse,lib. XVI. cap. XX. & Nicetam in Alexio Com-neno, num. XV. quos in Plinianis notis olim indicavimus. Itaque ex tot argumentis Eumenius emciet,nihil fuisse causae, quamobrem Antiquaria conjunctis operis epistolam scriberet, plenam acceptis de trivio maledictis, quae Eumenius praeter alias causas idcirco negligit,quod eo libello palam ambo fecerint minime se dignos esse,qui inter iudices sedeant,utrum laurea Eumenio Pacaeo fit concedendat QDd si iste Eumenii hostis geminus Norisium hallucinantem in Caerasiensi nummo excusat, eo nomine,quod nummum non contrectarit: sed sibi Θ pro o reserenti fidem h huerit: Eumenium autem accusat, quod indicem alterius amborum secutus sit: quid istud, obsecro, aliud est, quam ex eodem ore,ut aiunt,calidum stigidumque effare 3 :Quid si quis e novissimo libro Valentis duodecim pariter errores, prout sese primum nullo delectu facto obtulerint , Antiquariorum Senatui repraesentet 8 1φ pag. r. ΚΑΙ ΣΑ P ΣΕΒΑΣΤΟΣ 1egit, pro ΘΕΟΣ ΣΕΒΑΣΤΟΣ, DLim Augustuae I hoc est, vivum facit ex mortuo in alteria autem nummi superficie,TIB EPI ΟΣ ΚΑΙΣΑΡ ΣΕΒΑΣΤΟΣ. L. Q. ad Tribuniciam potestatem refert: cum Tribunicia lpotestas in nummis numquam signetur cum L. vel ET. nee sine vocibus ΔΗ MAPX. ΕΞΟΥCIAC. nec denique Tiberius

Rugustus Σεβατος fuerit, cum Tribuniciam gereret potesto item XIV. sed XVI. dumtaxat. l

78쪽

H E R o D I A D uet' pag. 2s4. inter Constantis nummos hunc refert, V T. XX x. MULT. XXXX. quem de Constantino accipit : cum neque Constantini sit, neque Constantis, sed Constantii.

m. de rege Polemone accipi cum sint anni aerae Claudianae: sintque idcirco in ea nummi area appositi,sive quae Tiberii Claudii vultum exhibet, cum E T O ΥΣ ΙΑ. sive quae Neronis Claudit,cum numeris proxime adnotatis.. 4' Pag. 68. & 69. in nummis duobus, altero qui

ΘΕΟΣ ΣΕΒΑΣΤΟΣ, altero qui ΚΑΙΣΑΡ ΘΕΟΣ ΘΕΟΥ

ΥΙΟΣ inscribitur, Ct udii caput nunc radiatum, nunc laureatum agnoscit: eum in utroque sit Augustus: nec Claudius esse possit: qui nec Dissu A ussu unquam,nec Luvi F. dici potuit. Sic vice versa in libro de Coloniis,pag. 4 6. Augustum fecit ex Cato principe,quem vu o,ut alias dic mus,sed falso Caligulam vocant. s' Pag. 43. Cossum Lςntulum in nummo aureo Consulam facit,cum sit tantum Monetae Trium-Vir. 6' Pag. I38. Tres Amisi fingit aeras, cum sint dumtaxat'

duae 7' Pan a Ia. IOVI. PRAE. ORBIS, mavult 'aefecto Orbis legere, quam nobiscum Pnsi ιr quamvis nemo praeseiam Latine dici possit,nisi quem alius praefecerit.

- ἐφ Pag. 2II. In nummo Commodi, T R. P. XIII. IMP. VII. p o IMP. VIII.&pag. 2u. TR. P, IV IMP. VI. pro IMP. III. 9 Pag. 2I3. sub titulo, M. COMMODUS AN T. PIUS FELIX Aua BRIT. ponit in aversia parte, P. M. TR. P. VII. I Μ P. V. cum ille nec Britannicus, nec Felix ruatur in nummis ante T R. P. X. IM P. VI IO' Pag. 2I6. i R. P. XI. C O S. VI. pro C O S. V.

79쪽

ti Pag. 2 o. in Gallieno, TR. P. X. COS. II. pro Cos. U. Iz' Pag. 77. in Antonino Pio, LIBER ALITAS AUG. VII. IM P, VIII. COS. III. cum Antoninus non saepius quam IMP. II. in nummis occiarrat,& legi COS IIII. oporteat. Pluribus nunc supersedeo: nam quis finis si quis recensere l*sus velit omnes λ Mitto festivam illam .

interpretationem nummi Vollasiani Imp. ΑΤΤ. Κ. Γ Α. ΦΙ ΕΑΛ. O TEN Δ. ΟΥΟΛΟCI AFro C. Nam ubi Valens vel ire quatuor auctum triumphis, Vandalicum, Finnicum,Gale dicum,Vendenicui Volusianum cognominavit: ac nomina Augusti quatuor transformavit in totidem gentium nomina, quo Romana numquam arma penetravere: quorum

p ostremum etiam fictum est & antehac inauditum: ibi legi oportuit, CV, GHerseu F nia Galgus Vindex Volusia--s,ut Hyperas istes admonuit,& in Chronologia Volusiani dicturi sumus. Sunt autem hi lapsus partim hominis pra- velegentis,sed plerique perverse intelligentis: quod utrumque vitium in Antiquariorum primipilo venia omni earetet praesertim cum historiae plurimi &Chronologicae rei i tersit non in istis labi. Tamen si quis etiam pin longam

ejusmodi erratorum seriem exclamet. o hominis impudentiam, i ne e nummos contrectarit ederingenio cincta Di eat ' Post errores fere ducentos ab Antirmetiat auctore, indicatbs, in istum docere tres, laterem lavare esset, σέhiopem dealbare. O egregium epouarum 'inaurem----rificem uid infelicim pro milite gloriose Z Antuquariorum 0mbalum vult haseri r busta ventostor: similesque multas verborum blanditias si quis effundat, quis vir frugi approbeti Longe humanius certe ruri,atque in ipso Bro lites geruntur,

quidem hoc jurgium λογγ, ut instavsimus,

80쪽

HERODIADuΜ. 77. Praeterque propositum : tamen attingi a nobis potuisse, dummodo fieret moderate, nemo, ut spero, negabit. Ad o m tarsi LXXI. i. De annis Agrima , ex Josipso. HIc nummus Domitiani, cum epigraphe Et Ο. ΚΑ. BLΑΓPIΠΠΛ. quem repraesentamus ex Patino, atque aeduo Regiae Gazae,quos anno LXIX. retuIimus, Agrippae anno XIX. quos cum aliis in hoc opere Iaudatis diligenter otioseque exploravimus,ostendente perhumaniter, ut solet, Viro Clariss. OUDINE TO, Regii Cimesii Custodet nummi, inquam, mi Iosephum non uritus sed perpetui cujusdam erroris arguunt, qui Agrippae initia anno uno ubique antevertat. Nam is, exempli causa, libro r. de bello Jud. cap. XXV. Neronis annum XII. Mense Majo, cum XVII. Α grippae in Iudaea anno componit. Quod si verum esset, anis num hunc oporteret esse ἡterum ac vicesimum Agrippae

in summa fronte Lunae crescentis effigiem: quod est symbolumVeneris Genetricis,de qua alias. Ergo regem ethnicum, non Iudaeum, ni fallimur,ea numinis effigies probata Didicerat ille quidem Judaicas consuetudines atque quaestia Nes: credebat, id quod saepe audierat, vaticinatos eme de Christo rege ventum prophetas, ut ex Paulo discimus in ,

,eap. XXVI,3, 27. Nam Apostolus ibi hominemacriter

SEARCH

MENU NAVIGATION