Nouum systema medicum ex unitate doctrinae recentiorum, & antiquorum auctore Pompeo Sacco Parmensi

발행: 1693년

분량: 450페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

monstrantia aciditatem succi pancreatici mora etiam, quam trahit succus pancreaticus, in vasis, ubi praeparatur huius . aciditatis incremento contribuit, ideo obstructiones ditiorum vasoriis ita illum deprauant, ut aptitudincin ad se-bres excitandas acquirat, & haec est illa putredo secundum quid, pro febris causa generante ab Antiquis admisia, de qua alibi disiise tractaui, & per depratiationem qualitatiun secivadarum a Recentioribus explicata, cum uniformi consensu , dum illa putredo secundum quid nihil aliud, quam alterationem humoris, in qualitatibus inuoluit. Modum per quem generatur febris ab hoe humore sic alterato non describo, ne acta agam, solum in solutione unius. dissicultatis hic insistam, & est quomodo ab effervescentia illa magna superius descripta a qua tot Symplomata e citantur, non generetur febris, & ab codem humore in vasis obstructis deprauato excitetur, ela ratio est . quia in his vasis obstructis praeter deprauationem in aciditate, fermentativam indolem contrahit, consistentem in summa volatilitate particularum, cum motu earumdem citato, iuviolento, ita ut non solum valeat massam sanguineam penetrare, sed etiam violVnter exagitare, non solium secundum partes subtiles, de spiritosas a caeteris laxatas, & intra massam sanguinis libero cursi discurrentes, sed partes ctiam quae dicuntur dictae massae principia constituentia, ct quae sua determinata textura,& conformatione massim sanguinis componunt, ex quarum inordinata agitatione,& effervescentia febris exurgit, ubi in supradicta esseruescentia bilis, & succi pancreatici immoderate acidi, licci cleuentur vapores, qui sanguini communicati effervescentiam in eo si iscitant, ebullitionem quamdam, & pulsus alterationem, at non perueniunt ad talis agitationis, &commotionis impristionem, qualis. a fibris essentia exigitur , quia deficit cis virtus ferinentativa valida, nempe Volatilitas, & motus supradictus, & eam solum imprimunt alterationem, quam motus etiam mediocris , SI alimenta

assiimpta sanguini communicant, sed ubi de sanguine, haec materia diffusius pertractabitur, cum sit propria istius.

142쪽

NovVM SYSTEMA MEDICUM. ror

Quantitas excedens succi pancrcatici aciditatis incrementa in hoc humore subministrat. Hanc acrimoniam summἡ acidam in succo pancreatico emendabimus purgato hoc succo, cum hydragogis, interdictis omnibus alimentis acidis,& spiritus animalis copiosiorem generationem promouendo, exulatis prius ab animo

curis, & omni intenta applicatione derelicta, & praescribendo spiritus volatiles Cornu Cerui, Tuliginis, Carabe, M. & etiam spiritum vini, aquam Pheriacalein, Theria- cain, Mithridatum, & Spccies Diambrae, Simplicia omnia Cephalica calida, & ab istis extracta salia, & smi lia. Obstructiones hunc succum deprauantes, sunt tollendae, deobstruentibus toties dictis, & silibus fixis Tartari, Absynthij, Gentianae, & Centaureae Minoris. Copia erit minuenda hydragogis, Diureticis, vel sed rificis, & ciun usi alimentorum optimi succi, & facilis digestionis. Ubi autem adest illa iustis effervescentia, & eo tempore, quo viget omnia salia,& volatilia sint evitanda, quia haec

effervescentiam maiorem immediate faciunt, attenuando volatiliZando. illa acrimoniam utriusq; humoris augendo, inordinatae effervescentiae mediate contribuunt, &m hoc ca-

si cum Antiquis pro modificatione bilis atrae, in qua adest summa acrimonia, utendum refrigerantibus, & emollientiabus, ut sunt succi Malliarum, Bugiosae, Boraginis, Endi- uiae , & decocta earumdem herbarum , cum seminibus, acetosae , Psyli', Papaueris ' cum aquis eorumdem simplicium , & eisdem unienda medicamcnta illa blanda ab Antiquis pro acidi extirpatione ustirpata, ut sunt Coralla, Margarite, oculi Cancrorum, Creta, Terra Sigillata, Bolus Armena , Cortices ouorum, Mater Periarum lapis Ematites, Antimonium Diaphoreticum, Chalybis limatura, in impalpabilem pollinem redacta, a quo mirifice omne pcidum sit pcrfluum absorbetur, & funitrum sexties, vel septies fusum, & postquamlibet fusionem in acqua extinctum, ultra id quod acidum sine alteratione imbibit, dicitur etiam magnes caloris, multum conserens ad efferit scem tiam

143쪽

tiasn inordinatam sedandam, & haec sinit reinedia: qtia in hypocondriaca melancholia cum aestu supcrius descripto

praecipue conueniunt.

Si hisce remedijs regulam, & modum effervescentiae imia ponemus , tunc postea conciniura crit volatilibus uti, & eat iam salibus fixis, & Aromaticis, superius toties repetitis, ut efficacissima ad cxtinguendas reliquias huius acidi supersiti, & ad tollendam innata attenuandi virtute sanguinis classitiem, totius facultatem labefactantem, & ista remedia non disserunt ab Antiquitate descripta in emendatione melancholiae, cum ea omnia, vel de volatilitate, vel de is Sale acri, vel de Aromatico participent, ut consideranti patebit. Succus pancreaticus euadit aliquando)austerus per mi stellam, & unionem partium terrestrium, quae sua rigiditate, cum particulis acidis atisterum reddunt saporem, ut aperth patet in fructibus immaturis ; quorum austeritas haiahetur solum a particulis acidis rigidis, se manifestantibus in duritie fri ictuum immaturorum, qui ubi a calore Solis, vel alterius agentis maturitatem susceperint, emollescimi,.& austeritatem amittunt. Talis Austeritas in succo Pancreatico citra bile offerii scente atrociora reddit Symplomata, & pro medella supradictae austeritatis, faciunt omnia refrigerantia, & humectantia superius enumerata, quibus si Praemittatur per horam cissilinptio alicuius salis volatilis Aromatici, ut eu oleum sCitri, Cinamomi, Garios lorum, habebimus praestantissimum remedium ad Austeritatis emendationem, quod adnotauit etiam Sylvius LeBoe asserendo, se nihil praestantius inuenisse, in dicta Austeritate, quam supradicta Salia Aromatica. Aliquando in salsedine peccat vitio illius serositatis glandulis pancreatis per arterias subministratae, quae salso tinci a sanguinis massa deduxit, & in hoc casu deficit illa scr-mentatio succi pancreatici, cum bile ad tot usus, ad

tantas utilitates necessarias, nam nullum salsum, cum sale

lixaitio esseruescit, ideo Chylus ab hoc salso p ncreatis, α

144쪽

NooM SYSTEMA MEDICVM. roo

ab acredine salis lixivij bilis extremam fere patitur dissolutionem partium, & in scrosam abit collum , a qua paulatim totus sanguis inficitur; Idcirco obseruamus, qui salso abundant, destillationes etiam maximas, & feroces pati, dc in sanguinis massam, postea intr9ductus dictus succus falsus, per viam lactearum totam salsedine coinquinat, unde nutritio etiam partitian deprauatur scabies, lepra, vice depascentia, i nes sacri, & similia oriuntur. Curabimus nanc salsedinem in succo pancreatico omnibus refrigerantibus supradietis, addito sero caprino, aqua nocerae, lacte asinino, quibus adiungendum semen Pap tieris, Hyosciami, Alcnechengi, Sebcsten, Gummi, tr gacanta, Arabiciun, Mastix, Thus, Stirax, & inter composita pillulae de stirace, de Cynoglosa valent.

In motu peccat etiam, quando sursum fertur, quod scia per contingit ratione suae auctar acrimoniae, qua motus peristallicus intestini duodenta elatior, & citatior fit, cum aliqua violentia, & per hunc succus pancroaticus in ventrici tum per orificium inferius deponitur, unde vomitus acidi,& etiam appetitus Caninus dolores Ventriculi, quoriun

Symplomatum ablatio pendet a remedijs supradicitis propositis in aucta acrimonia huius succi . Eiusdem naturae cum succo pancreatico est Lympha cum Antiquorum melancholico humore omnino similis in qualitatibus.

De huius humoris existentia, Nemo est , qui dubitare possit, & vasa lymphatica, per quae discurrit ab alijs vasis

sanguinem defierentibus disiunilia, lituus hiultoris existet tiam comprobant, & etiam ipsius conditio ab aliis dis rens in limpiditate fluiditate lymphae vere simili, eius di . versitatem ab alijs humoribus confirmat. De eius origine diu est dubitatum, modo tamen videtur

apud omnes Anatomicos esse receptum a glandulis com glomeratis per totum corpus dispersis perenni Hugu emanare. Materia, a qua elaboratur hic humor, est eadela octina illa succi pancreatici, nempe serosis humor subacidus

ab Arterijs gi dulis submirustratus, di spiritus animalisi eis χα

145쪽

eisdem a neruis communicatus, in omnes enim glandulas haec vasa implantantur. Huiusmodi materia a proprio glandularum semento, vel temperamento in humorem suo i-do-dulcem praeparatur , volatilitate a spiritu animali recedita, a quo ctiam dulcedinem nanciscitur. Praeparata a glam

dulis materia, in vasa lymphatica istis appensa expellitur,& per ista discurrendo una portio ad CVstim magnam , lumbalern desertur, quae per diu tiun Thoracicum ascei dendo, in venas subesauias transfunditur; Altera a superi ribus partibus supra Diaphra a fluens, in venas iugulares depositata, una cum sanguine ad dextrum cordis vel

triculum tendunt,

Talis Lymphae motus est manifestus, non solum per ocularem inspectionem, sed etiam per valvulas nuperrimhin dictis vasis detectas, quae motum versus dictain C tim, de venas iugulares adiimant; A venis vero, & a CYLti magna ad vasa Lymphatica cuiuslibet humoris cursum impediunt, & regressum humoris lymphatici prohibent. Non improbabilis tamen videtur modus generationis portionis talis humoris ab aliquibus descriptus, nempe dum sanguis arteriosus valdE v porosus ob sui efferuescentiam, ab Arteriis in partium porosiitates circulatione deponitur, vapores praedicti sanguinis spjritibus turgidi, locum minus calidum adepti, in aquam condensantur. quae a vasis lymphaticis absorpta domo ad Arterias xeducitur sanguini incis contento spiritum vitalem restituendo, Cum ergo certi simus hunc humorem sanguini intra venas misceri, in cordis siuibus actuari, & per arterias in avniuersum corpus discurrere, certi etiam esse debemus N

turam in aliquem finem, de bonum totius hoc decreuisse, A quamuis in hoc fine d terminando hucusquh Anatomi-

eorum, & Medicorum ingenia desidarint, nihil tamen acerti stabilitum fuit, sed pro ingeniorum varietate variaremanarunt sententiar, inter quas magis probabilis videtur illa asserens lympham a natura suisse determinatam. vi

sanguini aliqualis consistentia donaretur, & haec probabilirus a duplici deducitur fundamento. Primo

146쪽

. No M SYSTEMA MEDICVM. γεγ

Primo a natura ipsius humoris , quae esst acida, ideoq; apta consistentiam tribuere, cum de, acidi natura sit condensare, & coagulare consequenter lymphae aciditas dulcificata aliqualem consistentiam tribuere poterit. Alterum iundamentum est necessitas talis consistentiae in sanguine, ciun enim continuo per cor circuletur, continua effervescentia, & rarefactione cruciatus, harum tormentum diu sustii re non pbsset, imino certissime diablueretur , vel in cineres abiret, eo modo, quo metalla reiteratae lique sectioni condemnata, in cineres breui tempore reducuntur, nisi ab aliquo unionem partium, cum aliqua crassitie a quireret, solum vero acidum potens est praedictas. condiationes sanguini tribuere, nec ullum aliud huic miscetur,

quam illud lymphae, consequenter lymphata dulcem actiuam

pro praedicto fine intentam misse censendum est. Et haec filii etiam Auic. Sententia Fen. p. doct. 4. & cari I. per quam determinauit melancholiam, crassitiem, & viccositatem sanguini tribuere, sicuti bilis suiditatem,&quam-liis melancholia in liene sicuti bilis in haerate tamquam in propria sede Antiqui collocauerint, per hoc tamen nonr iecerunt melancholiam in sanguine habitare, loquendo de illa, quam excrementitiam, sed utilem vocant, quia prius. quam a liene segregetur, suam sedem habet in massa sanguinea, de hoc videtur confirmasse Hippocrates, ubi probat do quaternarium humorum hiunerum, inis est argumento Ssuperpurgatione deducto, dicendo primo excerni bilem, deinde pituitam, postea melancholiam, & vltimo loco sanguinem I purgatio vero talis educit humores in venis exstentes, consequenter omnes istos humores intra vasa exist re censuit Hippocrates, & hoc argumento dilucide demon-m atur Hippocratem inter primos hanc iliuniorum Anat na iam percepisse ab Arte, & Natura factam, & deseri sisse, unde diuersitas inter Recentiores, & Antiquos consistit in determinando principio illarum conditionum, per quod Antiqui stabiliunt melancholiam : Recentiores Lympham diacunt, & si lympha accipietur pro melancholia una cΠm is sicco pancreatico, erit solum uisiensio de nomine.

Di Ies

147쪽

Bile, & Lympha suos naturales terminos sertiantibus sanguini talis fluiditas, Sc constitutio impertitur ; qua perse

tionem acquirit, bile enim moderante virtutem conaensatiliam, vel coagulatium melancholiar, seu lyinphς, Sc hae

temperante virtutem dis lutitiam bilis, una temperata constitutio media intra crassum, dc rarum sanguini conciliatucci inseruiens pro suinino animalis beneficio; per raritatem enim a bile acceptam Spiritus in eo latentes excitantur, de per crassitiem moderatam a melancholia impartitam eorum

dis lutio, de transpiratio impeditur, de per nanc admittitur talis rarefactio, quae spiritui motum praebeat, sed solum per claustra sanguinis, illius enim conseruationi maxit ne studet

natura cum in eo vita animalis praecipue fundetur . Idcirco illius explicationem, de motum per inaffam sanguineam intendit, ita tamen, ut non possit evolare, nec disipari, idcirco sanguinem consistentia, Sc crassitio munire tentauit, quae si non suffciat, quia a rarefactione cordis nimis laxetur sanguinis constitutio, ut spiritus euolare possint, s gax natura Arterijs, per quas sanguis exiens a corde discumrit, duplicem dedit membranam i ut spiritus detinerentur,ec impetum in eas facientcs a resistentia earumdem repercussi ae nouo sanguinem ingrctarentur. Ab Artorijs vero, in venas sanguis arteriosus rarefactus in corde transiens, amissa in via, decursu illa tenuitate, dc raritate in corde a cepta, dc quae a multatem LVmphae in aliqua parte sup rabat, haec suo robori restituitur, Sc classitiem imprimendo languini, spiritus euolaturos comprimit, dc tamquam vinculis constringit, eos reseruandqad idem munus, quan do intra cordis sinus a venis depositati fuerint. Hic est finis lymph a glandulis elaboratae. Quae congregatur a partibus per solam condensationem vaporis a sanguine arterioso cxhalantis, puto non esse lympham, quia nec constat esse acidam, nec habetur ratio aciditatem in careriliadens. Scd celasco condensationem vaporis cisalantis a sanguine extrarias ato ab Artorijs in partes, esse ingeniosum naturae Artificium, non pro generatione lymphae, sed proa eductione spiritus vitalis in illo vapore contenti, ad cor, de pro

148쪽

dc pro noria mixtione ciusdem spiritiis cum sanguine arterioso,&: talis reductio non fit per vasa lymphatica repugnantibus valivilis supradictis, scd est: magis probabile fieri per venas dictam reauctionem spiritus vitalis cum aqua colligati. Hinc patet, si aciditas in lympha excesserit, bilis acinuitatem mortificatam iri,sanguineinq; morbosa crassitie deprauari, quia obstructiones membra vitiantes, cum suarum facultatum detrimento, & otiandoq; cum inflammationis excitatione, prohibito ab oustriictionibus, & crassitie sanguinis cursu, Ac stagnatione indicta, per quam putrescit cum kruore inflammante partem, in quo calu qualibet inflammatione urgente, non soluin larga sanguinis missione reuellendus sanguis, per sectionem venae in parte longinquioris membro inflammato, sed citam derivandus per sectionem venae in parte propinqua inflammationi, ut fluxus sanguinis a parte affecta, quantum fieri possit, diuertatur, & motus.stagnanti sanguini concilietur per dictam missionem

sanguinis, ut concepto motu impedimentum cum deteria minans ad stagnationem superet, sed etiam deobstruentia,& discoagulantia volatilia, conueniunt in omni inflam

matione.

Hinc Pleuritis ab humore a frigore, & acido Lymphaeccindensato obstruente vasa Pleurae proficiscetur, cum ab obstruct ione, vel crassite impeditus motus sanguinis hic stagnans, &.fXatus insanamationem pariat; est enim Pleuritis inflammatio membranae costas succingentis ex affluxu sanguinis ortum habens cum febre continua acuta, dolore lateris pungente, tussi, pulsi duro , & discuss-tate spirandi, & hanc stagnationem sanguinis in picuritide asseritio Hippocrates in lib. I. de morb. numero quando describendo modum generationis pleuritidis dixit, & quantum ipsa carne inest bilis , ac pituitae, aut in venis , quae in ipsa carne sunt, id magna ex parte a haud itum secernitur, introq; compellitur, ad caliditatem carne extrinsecus condensata, atque id ad latus affigitur, & dolorem vehementem exhibet, & percalescit, &per calidit Mira trahit ad se ipsum a vicinis venis, ac ca - H nibus

149쪽

nibus pituitam, & bilem, ubi nota verbum assiβitur conii talis figationem ,& stagnationem humoris, & illud percale it , quod innuit inflammationem, & praecipue quando inc lescentia, est coniuncta cum dolore, ut ex dictis verbis habetur, &ad Hippocratis exemplum, omnes Antiqui etiam sangliinem fixum, &stagnantem in omni inflammatione admiserunt, non semper tamen in pleura fieri pleuritidem, sed qliandoq; in pulmonibus docuit idem Hippocrates lib. de locis in Homin. num. 2 . scribendo pulmo tamquam snatura, & rarus, & siccus trahit in se humorem quantum eius capere potest, & via influxerit maior fit, & ubi quidem suxerit in totum extremitas eius maior reddita utrumque latus contingit, & peripneumoniam pulmonis appellatum morbum iacit, cum vero alterum tantum pleuritis; G quo colligitur Zecnium in sitis consultationibus summa cum ratione stabilisse , Pleuritidem esse affectionem pulmonum,& ab hac sententia Hippocratis motus, iuditio practicantium submitto considerationem hanc, nemre peripneum niam eisdem remediis esse curandam , quibus curatur pleuritis, cui praeter languinis missionem tamquam principale remedium, volatilia, deobstruentia proficua sunt. ad imitationem Hippocratis, qui in curatione pleuritidis lib. a. ide inorb. num. 4o. milium, & eius decoctionem exhibet, milium autem Diaphoreticam virtutem obtinet. & per

hanc deobstruit, attenuat, & discoagulat, ut racita lapparmaioris ad dr. a. Pulvis in meis consultationibus deseri tus, iunguis Hyrci, & descriptus ab Helmontio, Cornu Cerni Philosoph. praep. dr. I. cum aqua Rutae CaPrar. Flores Maluae hortensis rubet ,& duplicati, exsiccati, ligni Visciquercini an. dr. I. M. FP puluis exhibeatur in iHre, lPiκ naualis in aqua communi lota, ad M. a. & in piluus cum Sach. redacta, & exhibita, valet inunctio ex Theriaca cum oleo Cucurbitae dissoluta in formam linimenti, humectata prius parte cum spiritu vini, pix naualis parta I. Picis grecae pari. a. selliantur, & distendantur super

pannum lineum nou ni crassae texturae, & unguentuin factum cum Pulvere caudicis caulium exsiccati, & mete. Fiunt

150쪽

N UM SYSTEMA MEDICUM, iis

Fiunt etiam a dicta crassitie sanguinis ab aciditate lymphae

aucta promanante obstructiones sine inflammatione, obr

tionem dictam de melancholia hyppocondriaca: Vitiantur tamen facultates partis obstructae, ut si lien obstruatur aesinita humore, vel sanguine ab aciditate lympha incrassato

intra suas porositates, & cellulas,&intra extremitates v sorum capillariiun, ita ut sanguis non totus circulari motu

libero, & expedito deferatur, sed tardo, diminuto, & secundum tenuiorem partem eiusdem, cum sola agitatione,& ut ita dicam trepidatione crassi impedientis liberam viam,

per quem motum paruum a putredine conseruatur, certe in

hoc statu Lien non potest elaborare illud sermentum, quod inspiratum in Massam sanguinis, quae per illud circulatim

hanc attenuat, & volatilietat, & ad separationem excrementorum in locis propriis disponit,& hoc a nemine est negamdum , cum experientia constet obstructo liene sanguinem deprauari incrassari ,& excrementis repleri, consequenter si tendum est ab omnibus virtute lienis sanguinem attenuari, conseruari, ad excrementorum depositionem disponi, hanc virtutem volunt Antiqui consistere in temperamcnto innatolienis,&eius organietatione , & his duobus instruinentis henem conseruare languinem, & ab humore melancholico depurare. Recentiores volunt praedictam virtutem consistere in persecta organizatione, & fermento lieniri cui praeter particulas clementales temperamentum Antiquorum constituentes addunt Recentiores his particulis corpuscula salina sulphurea volatilia, elementorum etiam mixtione composita , a quibus vigoratur actio qualitatum elementalium is,

& lienis virtus perficitur, cum lat, & sulphur habeant in

ximam efficaciam attenuandi, volatilietandi, & depurandi ea, cui miscentur, & cum maiori essicacia, quam qualit tes elenaentales, & huius sinailitudinem exhibet aqua fortis, quae argentum magis comminest, & diublilit, quam ignis, & hoc nisi ratione salium cum aliqua portione 3, sulphuris mixtorum, & certh non alia ratione, quani illa allata ab Hippocrate in lib. de vet. med. nempE qu litates secundas acidas, salsas, amaras , dulces proprias

Id a salis,

SEARCH

MENU NAVIGATION