장음표시 사용
301쪽
is habitu maxima ex parte a sanguine secernuntur in aliquos usus, ita cruoris aestus, & fermentatio decrescit, ita ut crimor ad pulmones reuersus ob dictorum Spiriturun dela cum secundum sermentationem si valde imminutus, & r inissiis, neque tamen sermentatio penitus cessat, quia a Particulis nitr aereis ab aere intra sanguinem existente, &rer habitum corpus admisso elicitus sistentatur, licet in nor sit ea in pulmonibus suscepta, quia spiritus ibidem si- scepti deficiunt, ut diximus, & qui eliciuntur ab aere, ias anguine latente sunt minores ijs, in pulmonibus susteptis.
Sicuti fermentationem sanguinis a spiritu nitr aereo oriri probauit praecitatus Author, ita etiam eiusdem inc Iescentiam a particulis nitro-aereis cum particulis cruoris salino-sulphureis oriri censet. Hanc sitam sententiam probata Minera qualibet salino-siilphurea, citiusmodi sunt Ma chesitae Vitriolicae, quae recciatorcs se, aerique humido empositae aestum, caloremq; intensium Concipiunt, in quantum particulae aere cum particulis salino-sulphureis minerae cori
gresse effervescentiam insignem excitant; Quanto ergo maior cxisti: nandus est sanguinis aestus, seruorq; Quin particulis istius salin sulphureis rith euectis ci miscentur particular ni-
trq-aercae. Hinc deducit per motum animalia sumin E incalescere, non per attrationem partium, impotentem tantam particularum calidarum copiam ab eis eYtrahere, ut calorem intensum ericiant, sed ob frequentem respirationem, a motu violento excitatam, per quam spiritus nitro- aerci iri magna quantitate per inspirationem attrahuntur,&singuini miscentur, congredientesq; cum particulis salino- sulphureis istius esseruestentiam maiorem excitant, & cum hac incalescentiam ,& aestum a frequenti respiratione cal rem excitari, probat etiam, quia quilibet existens quietus, zia pro voluntatis imperio frequenter respirans calore sol to maiori incalescit.
Haec est inspirationis Cause, & finis, iuxta sententiam Emcellentissimi Ioannis Mayotiit; expirationis vero causa est descensus Costarum in suum naturalem situm, per.quem thorax coarctatur, & pulmones constringuntur, coacti aCrem
302쪽
rem contentum expellere. Ad violentas autem expirationes conducunt musculi abdominis obliqui descendentes, & ascendentes, quorum tendines Costis inserioribus insertinarur , undE in norum contractione non rossunt costas non deorsum trahere, & pectus constringere. Hinc dictus Author ait, aerem inspiratum gustui, & olsa strii, expulsiim loquellar, voci, tum, sternutationi, sputi excrementitij, & saliuae Ycretioni, retentum urina',&fa cum egestioni, faetus expulsioni,chyli, lymphae, atq; sanguinis motui inseruire. Negat respirationem pro cordis refrigerio peragi sed potius calorem excitare,.neque inseruire promotu languinis per pulmones a dextro cordis ventriculo in sinistrum ; neque vult per expirationem sanguinis Comminutioni in pulmonibus contribuere., Putat hic Author spiritum nitro-aercum nihil aliud esse, quam particulas minimas ignis intra aeris circumuolutiones latentes, & a Sole mutuari, quem ignis s*ram statuit, &quando particulae aeris circumuolutar igneis particulis priuantur,quod contingit in sustentanda famma in alimentum istius consumptis, vel ab acre separatis dictis particulis igneis, &quia tunc particular aeris leuiores facts supremam aeris regionem ascendunt, ubi de nouo igneas particulas Solis in carcgione abundantes recipiunt 3 Vocat has particulas igneas nitrosas eo, quia a Salibus fixis terrae inhaerentibus, &sulphure mixtis attractae Salnitrum in terra es cinatur, &pro huius constitutione aliquid ab aere trahi probat expe
Si terra, a qua extractum fuerit saliastrum aeri exponatur, Salenitro de nouo impregnatur, quod non potest recipere, nisi ab aere pro aliqua saltem portione necessaria ad constitutionem Salisnitri, sal fixum in nitro hospitans in aere volitare posse non putat, sicut nec sulphur fixum, quale est illud, quod ingreditur constitutionem salisnitri, consequenter ab aere non potest terra recipere sal, & sul- rhur fi Xum, necessarium pro salenitro, remanet ergo, utibilam ab aere particulas igneas in salenitro cillentes attrahat. Has particulas igneas nitrosas, cym sulphure, & sese
303쪽
ccingi cilientes vult ignem cxhibere,quia dicte particule ignee accendunturo motu perturbato colari & violento mouentricquod probat, quia si intimin nunquam flammam concipit, nisi sulphuri mixtum, sic hae particulae aeris igneae unitae
cum particulis salino-siilphurcis sanguinis ad inuicem se
mentantur, & accensionem in eo introducunt.
Inter Recentiores Ill. Malpigh in Epist. p. ad Borcl-Iuin vult pulmones, & respirationem a Natura esse fabrefactos , & institutam non ad refrigerationem sanguinis, Meordis, sed ad sanguineae massae miscellam, motu enim in pulmonum minimae sanguinis particulae albar, rubrae, ch losae, lymphaticae, sero Le in unam massam sanguineam CX- actissime iniscentur, & per evnidem motum crassae atteruntur, & comminuntur, ut dicta mixtione perfecto modo, cum alijs colligari, & vnari possint. Malachias Thruston lib. de rospir. cor a sanguificationis ossicio excludit, de sentit in dextro istitis vcntriculo chylum , cum sanguine rudem tantum dispositionem pro imitatatione insansii inem suscipere, in pulmonib. vero sangui nomciseritescere, sit btiliari fluiditatem suscipere, & in verum sanguinem mutari concludit. Alsonsus Borellus pari. a. de motu animalium Cap. 8. necessitatem respirationis, & attractionis acris pro vitae conseruatione exagorat; finem vero talis attractionis detorminat non esse ad refrigerium, & ventilationem flammae & caloris cordis, sicut nec expirationem esse ordinatam ad expellendas fuligines genitas ab igne in corde existente, nec admittit motum pulmonum sequentem aeris attractionem, mixtionem partium aetherogenearum sanguinis promouere , licet talis motus saciat ad contusionem, & comm nultionem dictarum particularum, & ab co in partes minimas dividantur, nec approbat aerem in pulmones intromitti, ut suis particulis nitrosis effervescentiam sanguinis promoueat, &eius fluxibilitatem augeat, quae omnia rationibus, & demonstrationibus mathematicis conatur probare. Sed stabi lita necessitate aeris pro vita conseruanda hunc
in pulmones ingressum vult sanguini misceti, & modum ssatis
304쪽
satis in gitiosum exponit prop. II 3. cit. cap. huic aeri sanguini mixto illud ossicium tribuit proprium penduli oscillato iij in horologio, quod legibus mecanicis itus, & reditus aria
quitemporaneos ciliciendo violentiam causae motitiae, & motatus omnium rotarum dirigit , regulat, S contemperat, ita aeri intra sanguinem insinuato concedit motum oscillatori una adinstar penduli,quo partes sanguinis cis contiguae eodem motu oscillatorio agitantur, dc partes omnes animalis ritharao regulari commouentur, non thcus, ac rotae horologii, ab
Oscillatorio motu Penduli impelluntur moderanturque & hanc suam opinionem dilucidat, Prop. II 6.cit. cap. In hac opinionum diuersitate dissicile est verum pulmonum usum determinare, & finem pcr quem aer intra eos admittitur, dia ab cis expellitur cXcepta tanguinis alteratione, quae cuiuenter patet, cum sanguis in pulmonibus tenuior inspiciatur, quam in venis , & in dcxtro cordis ventriculo, de rubicudior, colorisque rutilantis, Sc has qualitates non recipe-rct nisi alterationem in pulmonibus subiret. Pro medicina vero exercenda, & pro istius sine consequendo mihi videtur sufficere univcrialem dcterminationem accipere, nempe cite necessarium ad vitae conseruationem acris ingrcssum in
pulmones, S ab eisdem regressum ; quapropter medicinae, de medici munus est vias per quas aer ingredi, de regredi debet ab omni impedimento liberas conseruare, hoc enim obtei to , de ingrediente aere, ea praestabit ad quae cit destinatus, de ad suum finem properabit, cum illis medijs a prima causa vid-iunetis, de hunc finem obtinebit, etiam si Medicus, vel Philos rhus ignoret quisnam sit, omnia ergo impedimenta, quae roslunt prohibere aeris ingressiim, vel regressum a Medico
solum sunt consideranda,& auferenta,quia naec impedimenta constituunt essentiam morbi,& vitae animalis insidias ponunt. Impcdimenta posita in organo per quod aer in pulmones ingreditur tres morborum differentias co stituunt, Dispiacam,
Asthma, Orthopnara, in quibus omnibus . adest res piratio difficilis in Diipnara vero habemus respirandi dissicultatem, sed minorem, quam in Asthmate, de orthopnara, in Asthmate est anator, etiam in Dispnara, minor quam in Orthosnara, in qua R et aegri
305쪽
aegra nisi sedentes, & recta ceruice acrem inspirare possunt. Horum morborum causa, tam ab Antiquis, quam Recci tioribus i:i impcditis Bonchijs asperae arteriae per pulmonum substantia disseminata cognoscitur. Impediuntur autem ab hi more crasso, viscoso, & etiam scroso, qui secundum Antiquos a Capite in asperam arteriam descendit. Secundum Recentiores ab arteriar Trachealis ramificationibus sanguinem pro nutrimento Bonchijs deserentibus transfunditur indicta Bronchia, impediendo aeris ingressiim, cum dissicutitate respirandi, quae maior, vel minor cilicitur, pro imiori, vel minori transsuit humoris quantitate. Et hanc viam hi morum ad Bronchia pulmonum cognouerunt etiam aliqui addicti antiquorum doctrinae, determinantes a vasis sangui-
seris in alperae arteriae rami ficationes. humorcs excrementitios deponi.Rationes vero,per quas non admittunt Recentic res defluxum humorum a capite per asperam arteriam in Pulti mones , alibi demonstraui.
Alia impedimenta, seu causas, pulmonem Bronchia ad talem angustia deducentcs, ut acris ingressus in eis prohibeatiar Recentiores excogitarunt, dc una est offeruescentia sanguitiis magna. in pulmonum substantia excitata,a qua dilatata vasa sanguisera & turgida sanguine, Bronchia asperae ariCriae,cum quibus colligantur, conarrimunt, &acri ingressiim impediunt , & hoc modo volunt succedere respirationis dissicultatem
in hystericis passionibus, in siti catione uterina, & in suis catione hypocondriaca, dum a vaporibus ab utero eleuatis, Mab hypocondriis sansuis in pulmonum vasis existens per dicta
est emescentia laqua a fermento extraneo alteratus turgescit.
Altera a Ullisio excogitata, est neruorum pulinonicoriunassoctio, per quam coruuilii in continua Diastole pulmones sustinent, ut noui aeris in conuenienti quantitate ingressui aditus occludatur , & cum respiratio a reciproco motu Diastolis , & Sistolis pulmonum perficiatur, pulmonibus in continua Diastole dctentis, non potest non alterari respiratio , cum difficultate . Huius affectionis neruos pulm num cesnuellentis, & in quadam continua contractione eos detinentia causun refundit, vel in conuulsivos motus p r
306쪽
perpessos a neruis plexuum in hypocondri s risitorum, relab eis ventriculi , cum quibus nerui piacumonici communi
nem conseruant, quamobrem ratione talis consensus de communicationis in eosdem motus conrualituos trahuntur
Hinc explicatur etiam ratio, cur in Hystericis affectibus respiratio difficilis succedat, nam communicata ab utero materia spiritus animales apta exagitare, & ita furorem cogere neruis huic parti insertis, horum medio eadem materia neruis hypocondriorum impartitur, & ab his ad neruos
pneumonicos stante dicto consensu transit. Succus etiam neruosus particulis etherogeneis vitiatur, si has in neruos pneumonicos paulatim deponat; hae ad dete minatam quantitatem congestae excitantur , suamque virtutem exerunt, spiritus animales in eis contentos irritando;& cum eis succum neruosum ad quamdam effervescentiam ducendo, per quod in contractiones spasmadicas trahuntur pulmones in continua sere Diastole detinentes cum respirationis dissicultate modo stiperius explicato. Has causas non explicarunt. nec Cognouerunt Antiqui, his tamen accessertint, quando dissicilem respirationem a vaporibus ab Hypocondi ijs, & ventriculo, & ab utero eleuatis,ipulmonibusque m fixis horum opprcssione,& Bronchiorum coarctatione discitem respirationem fieri determinarunt; in hoc sol im Recentiores discrepare videntur, quod modos in medium adducunt, per quos a dictis vaporibus, & a m teria aliunde pulmonibus communicata Bronchia pulmonum coarctantur, opprimunturq; & sunt esseruescentia sanguinix invasis pulmonum, &spirituues in neruis agitatio, & in ordinatus motus a dicta materia communicata effecta. Procuratione impediti ingressus acris in Bronchia pulmo nu stabilitia copia hutnoru excrementitioru, ea occupantiu per expectorationsi evacuandi furit dicti humores. Ad quoaconducit Croci scr. i. Moschi v. s. spiritus sal. Armon. gut.6. in vino cxhibeantur,& aqua ex notibus Rapar.cum Croco,&Pauco Mosco mixta,& exhibita pluries in die ad unc. 3. & 4.de ab aliquibus praedicatur tale rcmediiun tamquam miraculosii. R. Rad.& sem.Sucris montani, una cum radice Ati in subtiliu
307쪽
puluerem redigantur, & cuna sacco raparum, stib cineribus coctarum ineseeleginatis serinam commisceantur,& de hoc raulatim, & saepe patiens lambat, nam multum leuaministribuere experientia docuit. iMatricariae succum ad unc. q. per tres dies exhibitum a Paroxismo subleuare expertum ca tὰ haec, vel cum istis remediis possitiat exhiberi sores Bel - Σoin scr. r. sulphuris scr. s. salis Armoniaci scr. s. Pro praeseruatione excrementa serosa, dc pituitosa excedenti collusue in corpore redundantia sunt evacuanda , Scexsiccanda, auserendo etiam causam, vel frigidam , quae ea cumulat, vel calidam,i quae sanguinem dissoluendo in serositates excedentes transmutat, ab his enim consecutio pra
dictae indicationis obtinebitur, siue humores a capite ad pulmones defluant, cum Antiquis, siue a massa sanguinea in pulmonibus segregentur, cum Recentioribus, quod dicendum est etiam de caiisa ; Nam haec et est calida, vel frigida in capite, Vci calida, & frigida in sanguine, & sicut
exsiccantia, & euacuantia humores CXsiccant, dc euacii arit , siue a capite generentur, siue in massa sanguinea congro
gentur, ita remedia calida , & frigidam causam his qualitatibus contrariam removebunt, siue haec in capite, liud in sanguine resideat. Idcirco in causa calida conueniet decoctum Santal. , Chinae, Radicis Cannae, cum herbis refrigerantibim. &bili peccanti conuenientibus a aquae etiam therminales villae, nocerae conducent ad extinguendum calorem, quod praestabunt etiam ea omnia, quae superius enarrauimus, pro tollenda serosa colluvie a bile congregata. In stigida causa erunt praescribenda exsiccantia calidiora, lignum sanctum, Viscum quercinum, lentiscum, salsam, ex quibus parari possunt decocta, cum radice Enulae campanar
hieris montani, & ari, pastinacq siluestris, solijs galitrici siluestris, Rosnarini, Marubii, ex ijsdem potest etiam parari
decoctum iuris Galli, exhibendo ante bolos ex terebentina ad dr. a. gummi Amoniaci dr. I. Hor. sulphur. scr. s. SVr. depellio in noc affectu commendantur a Quercetano, nabet etiam Augeri Syrupum, quem maxime extollit pro Astiriathe debellando a potest etiam parari vinum medicatum,
308쪽
cum supradictis simplicibus , & lignis, & cum fistulitigio 'Si Taporibus ab inserioribus partibus eleuatis Asthma fiat, isti sunt dissipandi, & reprimendi, siue hunc morbum
faciant, vel effervescentiam in vasis pulmonum excitando, vel neruos pneumonicos conuellendo , vel comprimendo substantiam pulmonum , & in hoc casu conueniunt Tinet. Castor. Carab. faecula Brion, Bezoart. Ioviale, oleum macis, Gariophil. Carab. Spir. sal. armon. & oleum Terebenti a ex quibus parari possunt varia medicamenta cum aque Puleg. Melista, Scoretonerae, Theriacal. addendo consedi. ex Hyac. s. o. consect. Alcherm. Mitrid. Triser. magia. cum op. Omnia enim optata in his affectibus sunt valde esticacia iiixta Hip. Methodum, idcirco magnae essicaciae, erit sedatiuum in ius, & sedatiuum minus deseriptum a Kenophelio, & praeparatio superius deseripta. Ad hos affectus respirationem laedentes reducitur etiani tussis, quae fit a materia in Bronchiis pulmonum translata, iuxta dogma superius traditum, quae irritando impellit pulmones ad sui expulsionem ; in hoc affectit ea dena sunt indicationes enumeratar superius, de impedita respiratione, quia eaedem causae sunt serum, & excrementa pituitosa, vel congregantes, vel generantes, vel sanguinem in ea dissoluentes, ita eodem modo debet expectorari pritis materia in pulmonibus congesta, quod fit propositis superius remedijs. Aliqui laudant . decoctum adianti in vino, & centaur. m ior. dr. r. in aqua decocti subesten in ingressit lecti per dum decim vices assumptae. Pro praeseruatione eaedem manent
indicationes dictae superius de Astinathe ab humoribus Ω-eto, unde remedia etiam pro praeseruatione ibi tradita in hoc
Plitisiis reducitur etiam ad affectus laesar respirationis, quia sere semper cuin hoc affectu coniungitur, in quo duo consideranda veniunt, sanguinis cfisio, quae est cohibenda. Secundo pus abstergencum. Tertio valcus consolidandum. Quo ad sanguinem nihil melius liquore stiplico, & spir. terrae sigillatae, cuius praeparatio traditur in messi spargirica,
309쪽
et O . POMPEI SACCRI PARMENfri
daiidatur otiam fructus mori celsi immatu pi , & exsiccati, item succus urticae , & succus haedorae terrestris cum thure,& diepenidio ad formam Loch reda eius, pro ulcere abstergendo nihil efficacius balsamo sulphuris Therebentinato pro ulcere conselidando tamquam iccretum proponitur aqua . destillata a stercore bouino, vel vacino collecto tempore Maii in pasculo, ubi pascuntur, relicta per totam noctem aeri sereno, & in aurora bibita, ad Ciathi mensuram, so- ha bistoriar,& branchae vrsii Ne coctae,& mansς, per quindecim dies. Est etiam optimum remedium decoctionem ex herbis vulnerariis parare, nempe ex pirota Alchi in illa
Sanicula Vincaperuinca, Farfara Consolida, Pulmonaria, Scabiosa, & Hyperico, cum Antimonio, Sulphure, in s a cillo impositis, & de hac bibere saepe in diem.
.Hydrops pulmonum, seu Thoracis respirationem offen- dit, & maxime in principio somni ab aqua in cauitate istius collecta impedito'motu pulmonum, ita ut aer attrahi non possit. Collectio istius aquae intra dictam cauitatein ex omnium consensu medicorum succedit, quando aquae vasis pulmonum exiens intra dictam cauitatein de pluit, &circa modum quo fit ista extrauasatio Hi p. sequitiatur tam Vibsius cum recentioribus, quam antiqui cum Carolo Pisone. & alijs communiter, & describitur dictus modus in lib. de intern. affeci . his verbis. Gignitur etiam ubi tubercula in pulmone erioria suerint, & aqua repleta in pectus cruperint , & probat exemplo quadrupedum in quibus dilasectis obseruata sunt tubercula, quae incisa aquam dederunt,& concludit multo magis talia in homine fieri posse. Fiunt aut cinista tubercula dum serum per substantiam pulmonum in superficie illorum extrauasiatum, motu quem accipit, vel ab aere ingrediente, vel a sero adueniente vitra facit membranae pulmones inuestiente, & ubi haec cedit in tumorem attolli cleuando, & tubercula dicta rarit. Vasorum Lymphaticorum inuentio aliam causam Hydropis pulmonum nobis ostendit si nempe ista per pulmones disseminata disrumpantur, vel a multitudine lymphae, vol
310쪽
hic stagnans, & alter adueniens, ita distendat vasa contunentia ut disrumpantur - . t s Curatio habetur per sudornica, & diuretica superius de Hydrope proposita, sed securior via pro curatione est secatio inter s.&7. vertebram, de per apertum Vulnus. cannula imissa exitum aquae parare paulatura omni die, &aqua ex toto euacuata studere corroborationi caloris naturalis, &correctioni sanguinis per ea quae tradita sunt supra de sam
Empiema,quod est collectio puris in cauitateThoracis,huius quantitate respiratio seditur eo modo quo mox dixi impediri a quantitate aquar. Colligitur tale pus,vel a pleuritide, &Deripneumonia stippurata, &non excreata, vel a pituita ibi cumulata, & putrefacta, cognoscitur a sputis, quae verum pus repraesentant, curatur codem modo, quo Hydrops pulmonum , & praecipue incisione supradicta . . Respirationem difficile facit Angina, quae est inflammatia musculorum laringis cum dissicultate respirandi, & d
glutiendi, & haec sunt signa, per quae dignoscitur causam habet communem cum caeteris inflammationibus, & etiam curationem . Circa remedia nihil habeo particulare, nisi praeparatio stercoris canini, adeo laudati an hoc affectu, &est talis Canis rubri coloris claudatur in cubiculo Sole Caim crum ingrediente, & per totum mensem vescatur bis cocto puluerizato, & mixto cum puluere senae, in tali portione, ut per duas, vel tres vicos aluus sit bducatur; Sole Leonem in rediente mutato cubiculo, vel eodem bene mundatovcscatur canis ossibus ustis, & pulueriZatis per totum hunc mensem, stercus egestuin hoc mense colligatur, eXsiccetiir , &pulueri Zetur, & cum mele hisiano,&praedicto puluere fiat Lambitiuum de quo in diem lambat, & est eXpertum remedium. Laeditur respiratio male affectis musculis moracis tala affectione, ut costas eleuare non valeant de qua affectione oagemus sequenti Sectione . . Vitio diaphragmatis pariter laeditur,& quia hae pars comstat ex membrana, & musculo vitiu erit proprium harum pamtium di commune cum aliji membranis, & musciuis quo