Nouum systema medicum ex unitate doctrinae recentiorum, & antiquorum auctore Pompeo Sacco Parmensi

발행: 1693년

분량: 450페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

311쪽

tum vitia sequenti sectione explicabuntur, una cum curatione vitio diaphragmatis applicanda. Ab inflammatione, & tumore istius partis laeditur respiratio, & sicuti causam habet communem cum illa aliarunt insammationum, & tumorum, ita etiam curationem istis conuenientem, & furerius descriptam exigit.

DE CORDE, ET EIUS FACULTATIBUS . .

ΙNter membra, facultati vitali inseruientia cor numeratur tamquam praecipuum illius instrumentum, in eo enim vitae sontem residere existimatum filii, & tamquam solem in hoc Microcosmo omnia regere , vivificare, & conser- Dare sancitum suit ita, ut ab Antiquis determinatum suerit esse animae sedem ita Plato, Hippocrates, Gallentis, Stoici , & Peripateci non solum appetitum irassibilem , sed citiam cibi, & potus ut Zeno , & Crisippus Posidonius in corde collocauerunt, SI Stoici rationis vim, & animae principatum in eo posuerunt, ideoque ab Hippocrate dilegia dictum fuit, quod sensisse etiam Diogenem, testatur Plutarchus ad hos gradus veneranda Antiquitas cor' evexit, Horum placita cum Recentioribus conferenda, &examinanda, ut persectam de hoc viscere notitiam habea

mus .

Varia in corde veniunt consideranda I. eius motus a. transitus sanguinis per illud 3. an hic sanguis in corde octaboretur, & a quonam principio 4. an Cor sit fons caloris s. Pulsus arteriarum ci annexarum. Quo ad primum certum est, cor indesinenti motu dilatationis, & constrictionis , seu Dyastoles, & Systoles moueri sine concursit voluntatis, & anima non aduertente. Huius motus causam variam in Authoribus inuenimus. Aliqui enim volunt moueri a sanguinis dilatatione in eius ventriculis, alii a spiritu in eodcin sanguine existente, alij a pulmonum motu in refri-

ratione

312쪽

ratione secto, alitia spiritibus animalibus per neruos ei a cerebro demandarus in externas, & internas eorum fibras influentibus peragi docueriin alii a facultate motiva pulsita

A spiritibus animalibus motum cordis fieri, insinuasteri. detur Hippocrates, quando cor musculum appellauit, quod eius constitutio etiam tale esse demonstrat ob fibras carnosas, quibus contexitur,& neruosis,que per easdem disperguntur, non aliter enim vitamus efformatos musculos aliarti pa tium , nisi medijs fibris carnosis, & neruosis, & suum motum exercent musculi per spiritus animales a neruis delatos, undicum cor ob pra aictain constitutionem, tamquam musculus sit habendus, per spiritus etiam animales moueri censendum est ; Pari modo quo fit in alijs musculis, nempe per effervescentiam meitatam a congressu spirituum anim lium cum spiritu arterioso, ut videbimus de facultate motiva. A sanguinis dilatatione motus cordis explicatur, dum per hanc latera ventriculorum ultra aequilibrium distenduntur,& in huius pulsione postea contrahuntur, de ita motus cordis dilatationis, & constrictionis aiunt eerpetuari , per hanc sanguinis dilatationem. Aliqui volunt fieri a fermento co di implantato, cuius actione rarefit, & efferitescit sanguis inventriculis cordis; alii a flamma in corde accensa in puncto generationis , cuius calore attenuatus sanguis raresit, & spumescit, alij ab effervescentia bilis athalicae,& lymphaeacidae in ventriculis cordis, a qua sanguinis portio, una cum dictis humoribus dicto in loco illabens effervescentiam is concipit, & cum hac rarefactionem. A spiritu volunt moueri cor, dum hic ante omnes partes existens harum sormationi inseruit, omnia in hoc opere mouet, & dirigit, & sttii generato omnia vivificat, &motu conteruat, ita probabile censent ab huius actione,& motu cor continuo moueri, & praecipue, dum in eius ventriculis dictus spiritus uiuificus in sanguine existens ibi magis actuatur, & volatili Zatur. A motu pulmonum moueri cor, docet Maurus Cordatus,& modum, quo fit talis motus , describit, eum rcfundendo in

313쪽

in connexionem inter pulmones, & cor intercedentem, & a lfacultate motum cordis peragi, cst communis Medicorum

Antiquorum sententia. NA languinis dilatatione, vel ebullitione fieri motum cordis impugnat citatus Mulier cit. lib. Cap. a. ubi etiam impugnat sermontiun cordi implantatum non esse causam motus cordis, & cor moueri motu pulmonum reicitur, quia a non est talis connexio inter eos, quae possit persuadere dipendentiam motus cordis, a motu pulmonum: praeterquam quod diuersitas motus cordis, a motu pulmonum demonstrat nullam csse dependentiam, &causalitatem inter istos; facultatem cor mouere redditur valde improbabile ob rationes contra has facultates alibi dictas, de quia etiam ista

facultas mouens cor debet habere aliquod determinatiuum,& praecipue, quia videmus non mouere cor semper Codem modo, nam in tempore sanitatis illud mouet uno modo, in statu verA febrili auo modo, orgo debet habere aliquod determinatiuum . a quo determinetur admouendum cor iii

statu sanitatis tali modo, & in statu morboso alio modo,& assignato hoc determinatiuo , Patebit meo iudicio omnem motum regularem, & inordinatum praecish ab hoc prouenire, & per hoc explicari posse sine aliquo superad-

cito stante ratione organi materialis corporei, a cuius larsione laeditur motus cordis, & pro curatione a Medicina consideratur; praeterquamquod omnis facultas habet sua instrumenta, consequenter etiam haec dcbet habere situm instrumentum, quod verε est cor, sed debet explicari, quomodo facultas corde utatur, & cor facultati inseruiat, in quo Antiqui deficiunt,&Alphonsus Borellus in tona. a. de motu animalium cap. I. propos a. videtur hoc adamussim explicare, & consequenter, in quo consistat facultatem spulsificam, & motitiam cordis corpoream patefacere. Explicat hic Author motum cordis, quem merum musculum cum Ilip. esse vult, per praecisam constrictionem Ventriculorum citis, & comprςstionem,& ab hac actione propria nausculi cordis vult expressionem sangliinis in eo Contenti adinstar praeli fieri, non a contorsione fibrarum , cordis

314쪽

NOVUM SYSTEMA MEDICUM.' disy

cordis spiralium, sed ab insatione, & tensiione earumdem. Actionem propriam musculi cordis cssie constrictionem . ventriculorum eius probat posito hoc sundamento, molem cordis compraehensam ab eadem figura externa, non alter ta duplo fere augeri in actu tensionis, & pulsationis, quam erat ante pulsationem ; hinc deducit,tam grandem excrescet tiam molis carnosae, fieri non possie absq; insigni inflatione,&turgescentia fibrarum eius, yerquam augeantur duplo in aetii pulsationis ; hoc posito fundamento, quod probat perdomonstrationem descriptarn in tabula II. fig. a. perpendit

fibras externas cordis maXimam vim facere, ut perimeter

cordis amplietur, non se decurtando, sed resistendo distractioni, tamquam circuli ferrei dolii, & in hac resistentia fibra dictae inflantur in parte caua, ut de glomo florum, ab eo di

tum fuit, propos. s. & demonstratione comprobatum tab la I 6. fig. Io.&II.&probat glomum CX uatuli, non cX vnico, sed ex pluribus filis compositum superficiei cauitatis allia gatis concentrice siue spiraliter inuolutis, si per inflationem filorum ab humectinione , Homo aqua asperso, vel in aqua immerso cauitas repleatur interna corrugari debere, semper magis augendo plicas , quo pro vis centro' accedunt, figura externa inalterata praeexistente, paritet fibrae, dum insantur , incrassanturque a sanguine spiritoso, dictarum fibrarum substantiam copiolo aSi u irrigante, non aliter, ac filasenis, ac glomi a guttulis aqueis turgida redduntur,& eadem necessitate, qua glomus eκ filis contextus trans formatur, oportet ut cauitas cordis, circa quam dictis fibrae ducuntur repleatur corrugatis in fatis, S tensis fibris inteonis inaequaliter semper magis augendo plicas, quo magis centro cordis propius accedunt, remanente figura externa non aurea, nec diminuta, quamuis cauitas interna cordis a fibrarum instatione ,& incrassatione impleatur ue fibrae ita inflata & incrassatae a sanguine non solum cauitatem praedictam Ic- Plent , sed maximam vim faciunt constituendo plicas, & rugas turgidas, adeo tensas,& ducas, ut ossicium cuneorum exerceant, a quibus ne dum cauitas cordis repleatur, sed praeter vehementi compressione sanguinem ibidem contentum e Pria

315쪽

1 o POMPEI SACCHI PARMENSIs

primant, motii consimili et quo nuclei a digitis postice compressi expelluntur, papillae, seu tUbercula carnea intra ventriculos cordis pro tuberantia, quibus filamenta membrano sa valvularum triangularium cordis alligantur ab influxu sanguinis, ne diura in tantur eo modo, quo fibrae internae, sed etiam se erigunt adinstar linguae, & penis, per quod non solum adiuuant impletionem cauitatis ventriculoriun cordis, sed augent virtutem, qua diximus fibras inflatas sanguinem

Ex quibus patet praecitatum Authorem velle per turgescentiam fibrarum, & papillarum impleri cauitatem ventriculorum cordis, & in hac tensione tantam vim acquirere, ut possint sanguinein in dictis ventriculis existentem soras cxpellere, & hanc vim motivam fibrarum musculi cordis rer se consideratam vult maius pondus suspendere possC, quam 3 ooo. lib. quod probat propos. 17. lib. citati, & vlterius dietam vim motivam musculi cordis superare suo momento resistentiam totius sanguinis arteriarum, & fasciarum carumdem dilatationem impedientium, de ait, aeprobat hanc vim esse maiorem vi ponderis I 8ooo'. lib. in Propos. 73. lib. cit.

Quomodo sanguis dictas fibras, & papillas internas ad

turgescentiam, de tensionein deducat, ut cordis cauitatem impleant, & talem vim acquirant potentem sanguinem inventriculis contentum cxprimere deduco ab co , quod scribit idem Author cit. lib. Propos. 37. nempe ab aOrta antequam pericardio excidat duas arterias coronarias oriri valvulis propriis donatas, a quibus prohibetur sanguinis regressus, per has sanguinem ad cordis carnem musculos ana, non ad ventriculos defferri, & hinc per venas coronarias pariter, per cordis carnem Vagantes, tandem Colmiecto poculiari circuitu in ventriculum dextrum se exonerare. His stabilitis facile est explicarc quomodo fiat motus COrdis , nam a sanguine arteriae coronalis totam stibstantiam cordis irrigante madefiunt, & implentur fibrae istius, ita ut cras.siores Euadant, tendantur implendo capacitatem ventriculorum cordis, & in ista tensione, iiivimescentia fibrarum,

316쪽

vvM SYSTEMA MEDICUM. et r

non potest non moueri cor, & quidem motu spirali cum fibre suam substantiam componentes spiraliter inter se sint con textae, & cum fibrae columnarum eius, atq; earumdem fasciculi non alligentur terminis firmis osseis, aut tendinosis L ut

solemne est in musculis reliquis, sed in iplomet corde pei dulo innixae, & in ipso finem,& initium habentes hinc cst, quod sundamento instabili, sed tenaci firmitudine donato,

non ad tractionem, & ad approximationem terminorum eX- tremorum faciunt quando contingit has fibras decurtari, ut alijs musculis accidit, sed ad hoc, ut fibrae instentur, & tu geant , utq; restringant cauum perimetrumcordis, decurtaim tur , & in hac inflatione turgentia, decurtatione consistit motus cordis, & a tali motu, & repletione cauitatis, sanguis in hac contentus expellitur, non aliter, ac nucleus a digitis com- prciliis pro citur, virtute, & motu luperius descripto, & cumn sanguis fibras infans, &intumescere faciens, unde condetumescit, elongatur, & in quiete consistit, & in hoc motu, vel statu fibrarum coniungi costrictione expressiuam contenti liquidi in cauitatibiis, probatur experientia. Nam immis. so digito intra cicatricem cordis viventis perforati, in qualibet cordis pulsatione digitus veluti forcipe, aut praeloci. stringitur . conditurque acarne cordis inflata ,& indurata. Motus ergo cordis in hoc consistit, quod eius substantia Carnosa vere inflatur, & vere augetur plusquam duplo, & in hac inflatione, & augmento mouetur, costas in pectore percutiendo , & illa inflatio, & augmentum habetur ab intume fccntia, & inflatione fibrarum suarum facta a sanguine eariam porositates, vel cauitates ad turgescentiam implente, Si hic est motus, qui dicitur Diastoles ab Antiquis, quia Obseruando augmentum cordis in hoc motu putarunt dilatari, Recentiores vero, qui acuratiori obseruatione hunc motum in corde perscrillarunt, inuenerunt, .cum augmento su

stantiae carnosae cordis, istius ventriculos constringi, & per Constrictionein sanguinem in arterias expelli, ideo hunc motum Sistolem appellant, quia per hanc importatur constrictio, quae vere in hoc motu contigit; E contra vero, quia Antiqui animaduerterunt cor detumescendo clongari,

317쪽

existimarunt etiam citis ventriculos in hac clongatione gconstringi, ideo hunc motum Sistolem dixerunt, Recentiores vero Diastolein appellant, quia in ista elongatione ventriculi cordis sunt dilatati, & ad nouum sanguinem suscipiendum dispositi. Talis motus Diastoles, ab Antiquis pro Sistote habitus non fit ab alia causa, nisi a virtute propria fibrarum, quae detumescendo primarito statui se reducunt

ope virtutis clasticae. Quia in omni motu cordis cxpellitur ab hoc sanguis in arterias, licet etiam considerare eodem tempore, quo sanguis per arterias Toronarias fluit per totam carnem cordis eodem tempore sanguinem a varis pulmonum in aulici

Iam sinistram deponi, & ab hac in cauitatem sinistri ventriculi , & subsequente postea inflatione fibrarum supradicta,

cum tinpletione ventriculi, sanguis in eo contentus cXprimitur vi pariter supradicta. Hoc modo mihi videtur sitffcienter inplicari causam motus cordis, & pr ipue, si addamus etiam spiritus ani males , qui certe ad cor deseruntur, Per multas neruorum ramificationes huic sinplantatas, dum per istos spiritus in tumescentia fibrarum facilior redditur, vel per meram additionem substantiar, & ciusdem motum, vel per cffcruescentiam . quam spiritum animalem sanguini mixtum iacere probaoile est, pro vi censet citam supracitatus Author

in noc tractatu cie corde, & nos cum eo stabiliemus in in tu musculorum Corporis. Spiritum vitalem ad motum cordis concurrere probat citatus Lotiuerus cxperientia, nam si nerui octaui paris in ceruice arcte ligentur, aut paenitus abscindantur, cor, quod moderatc antea,& aequaliter motus suos pcragebat, statim ab iniecta ligatura palpitarc , &contremiscere incipit, atq; ita diem unum, & alterum miserum animal corde trona mlo, & pectore admodum suspirioso languidam vitam protrahit, & breui tandem expirat. Colligo ex dictis pro varia sanguinis dispositione, & vitio laedi etiam motum cordis; haec vitia autem . Cum LoMucro in tract. de cordis motu cap. a.d icto tria , incrassa

318쪽

NOVUM SYSTEMA MEDICI M.

tionem, de coagulationem, abundantiam nimiam, & defeetiim, quibus addo nimiam sanguinis tenuitatem, & cf- ruescentiam, cuius vitium dictus Loiulcrus ad copiosim spirituum instixum reducit. Sanguis coagulatus, & crassiis viam, & transtum per fibras aliquando sibi ipsi sua crassitie percludit, unde intermissior notus cordis, & sincope, & mors repentina ; Aliquando vero admittitur sanguis coagulatus intra fibras, sed non tam cito expellitur, sed stagnanao cum aliqua mora anxietates, &Oppressiones cordis parit, quales experiuntur foeminae in hu- 1lerica passione, in qua discusso paroxysmo de cordis grati ininc, & oppressione conqueruntur, quia sanguis in corde stagnans, & grumescens, illud onere suo opprimit,&valda grauat ; qua de causa Epileptici plerique durante paro simo pectora sua repetitis ictibus concutiunt, & contundunt, quo cor oppressum naturali motione ad motum incitent, & a coagulatione sanguinem impediant, &iu isto casu patet conuenire spiritosa aromatica, quae sanguinem cito discoagulare valent, & spiritus cordi addere, M sunt oleum Gariophil. quinta cflentia Cinam. Essentia Ambrae, oleum Citri, Eliaeir proprietatis Paraccis, & elixir vitae, &Aqua uitae Mathioli,& aqua theriacalis, quae non tantum per os assii pia, quam cxterius applicata prosunt. Nimia sanguinis copia fibras, & ventriculos cordis ita replet aliquando, agrauatqueut suo sungi non possint officio, nec contrahi pqssint ob oppressionem animia copia, a qua obruuntur, atq; ideo solenne est homines lauto,& pleno victu sem- er utentes,atq ; obrios, &Praecipue frequenter suffocari, nisi arga a venae sectione vasa sanguinis depleantur,& cly steribus aliqua pars crapulae detrahatur, ut diminuta humoris quantitate cor ab oppressione liberetur. Sanguinis desectus, & iactitra cum vasoriam inanitione cordis motum minuit, quia deficiente sanguine debiliter fibra contrahuntur, & parum turgent, ideo etiam motus cordis d bilis , & aliquando nullus, ii fibrae a sanguine nullo modo insentur, & intumescant, hac de causa in magnis Emhoragijs,

ct singuinis profusionibus ,animi desectus, lipothimiae, sinco-

319쪽

pcs contin uni, quorum Symplomatum cura consistit in ima pediendo languinis fluxu, & in remittendo spiritu cum cibis,& medicamentis spiritoris. Sanguinis tenuitas motum cordis celerem ,& frequentem facit,dum ob sui tenuitatem,S motus celeritatem ad cor cito,& copiose fluit, & cito etiam fibras inflat, & intumescere facit , ideoq; etiam cordis motum celerem, & frequentem reddit,quod praecipue cotingit in febribus, in quibus febrili esse Delcctia estuat,& rarest, cu motu circulationis celeri, nec potest corrigi talis motus cordis, nisi sedata febrili csseruescctia. A spiritu etia animali sicut perficitur motus cordis, ita etiadeprauatur, ut obseruamus in passionibus animae timore, ira, aerore, a quibus diuersimode motus cordis vel diminuitur, Vel augetur,vel coprimitur,vel dilatatur,& ope solius influxus spiritus animalis, qui pro duiersa reru appraehensions diuers-mode vel mouetur,vel cotinetur,ves cos inditur,& iuxta hanc

motus differentia ad coc dclatus,vel in copia,vel cum desectu, vel cum tumultu cordis motum celerem, vel tardu coadiuuat,& si cum tumultu perturbate, & tumultuose cor morici.

E Hinc patet in alteratis motibus cordis vitio spirituum ani malium hos csse corrigendos,si deficiunt multiplicandi, si ex uberant minuendi, si inordinate mouentur modificandi, si in tumultus erumpant, coordinandi. Prima vitia corrigunt cmphalica omnia, & refrigerantia, ultimum medicamenta, qua dicuntur conuulsiva, & optata emendant, & ab his,si spiritus, ita afficiantur, ut quasi irritamento quodam stimulentur sua vasi etiam nempe nerui,& istorum membranar,& etiam fibrae carnosis, motu conuulsuo aificiuntur,in quo consistit palpitatio cortam violenta Sistote saepe numero corripiens, ut ipsas cortas loco suo mouisse,atq; perfregisse notum sit, & hoc,q iamcmbranae neruorum, & spiritus in istis contenti, irritati in motus inordinatos,& violentos erumpunt,& pro irritamento ut plurimit inseruiunt vapores aliunde transmissi,& ctia quandoque a sanguine in substantia cordis eXistente eleuato , necesse est aute in istis vaporibus adsit qualitas acris, & vclicas, & cxtranea spiritibus,quod docuerunt etiam Antiqui palpitationis causa alsignantes vapores cordi tufestos, unde cu istis elicitur

etiam

320쪽

NOVUM SYSTEMA MEDICUM. et s

etiam indicatio vapores dissipandi,& acrimoniam corrigendi, quod pre stat cardiaca alio in loco proposita optatis mixta,corrigeno parte, a qua Cleuantur vapores, QUOS pro Vt agnosce mus de salso, aut acido participare corrigemus cum medicamentis alibi dictis, salsum, & acidum modificantibus, hoc es

bilem, vel melancholiam praeparantibus. Hoc modo mouetur cor, & experientia hoc constat a tot Anotomicis recepta, & confirmata, ita ut in dubium verti non possit, de modo talis motus cordis, qui licet ab Antiquitate discedat, non potest tamen ab istius sectatoribus reprobari, sine veritatis iniuria, de istorum praeiudicio. Sanguis intra cordis ventriculos recipitur, de ibi incalescere, & persectionem acquirere prςter CXperientiam,ostendentem sanguinem ab arteria extractum esse magis calidum, &rubicundum,quam sanguinem e vena emissum, docent etia &Antiqui, &Recetiores medici,&Philosophi cu suoAristotcle. Causam huius alii profundunt in calorem cordi instrum, alii

infermentum, alij in motum quomodo aute hic motus cordis possit calorem, perfectionem tribuere sanguini,ita explicatur. In motu supradicto cordis dirimus istius volatriculos contastringi, ita ut tamquam praelum sanguinem in suis ventriculis contentum comprimant,& sertiter, & in ista compressione fit particularii sitarum disiunctio,&cominutio, ita ut spiritose,& calide libertatem aliqua intra claustra substantie sanguinis ac uirant. Hinc sanguis ab hac partium cominutione rarus etia-it, a dictis particulis comotis,& ex dicta cominutione etiast postea periectior mixtio partiti stherogenearum sanguinis in quo consistit eius persectio, quo enim corpora miseenda sunt ad minima rcdacta mixtio eo persectius exequitur. Hinc pro maiori,vel minori copressione, Sc pro copia,vel paucitate particularu calidarii in sanguine existentiit, de pro maiori habilitate istius, de cominutione, vel impotentia ad ista habetur anator,vel minor caliditas,maior,vel minor persectio, ideo saguis in textura rarus, dc spirituu ferax per copressione diist in magis comminuitur,& spiritus soluuntur, de caliditate magna

Concipit,quod contingit in bilioso finguine. E contra sanguis crassus dictς copressioni resistens spirituu solutione prohibet, de in minimas particulas comminui non permittit, idcirco mi-S a nus

SEARCH

MENU NAVIGATION