장음표시 사용
811쪽
iram idoneo tempore esusuri. Cum Agnete Castria. uti antea memoratum est, Petro Lusitanae iuuentutis principi stupri vetus consuetudo erat eandem sup ricri anno urorem contra leges duxerat,sugillata in eo regia maiestate ignominias depellenda .fhjqi sanandi caussa Regis patris iussu Conimbricae intersecta est. tametsi iniquum erat silii libidines amicae interitu tui praesertini Alsonso,
quem in primis annis mors rapuit, Ioanne. Dionysio, Beatriceque es Agnete nepotibus Ludovicus siciliae Rex mense Iulio Catanae decessit Fridericus frater moribus, aetate, ingenioque simplex successit. utriusque regnum externis bellis intestinisque motibus iactatum filii: Regique Aragonia ad eius insulae imperium via rursus struebatur. Ad intermissa redeamus. io
Multa ea es in Castella facta. 6ip. XXI.
URGENs I conuentu dimisso in Me3inam Campestrem primus abs Rege Castellae impetus factus est Villega Rogiusque cum primis nobiles occubuerunt. capti alij. Ηinestrosa Tauro dimis
i sus, fide data nisi Rege placato in custodiam rediturum, id liber
non praestitit. Henricus & Fridericus iunctis ad Talaueram viri bus Toletum accurrerunt, regios conatus occupaturi. Ad D. Martini pontem traiecto flumine a3itu prohibiti. a parte ciuium circun3uctis montibus, qui- acibus ea urbs circulo sertae ambitur, ponte altero admissi sunt, cui Alcantarae nomen est. Iudaeorum caedes factae: direptaque bona eorum qui ad forum re rum venalium domicilia habebant, mercesque & scruta ven/ebant.malle amplius cecidere,non sine coniuratorum inuidia. Rex periculo nunciato, eo3em festinauit priusquam se hostes urbe munitissima firmarent. admisius iratribus fugae necessitatem attulit. celeritas saluti fuit. ira in ciues versa. e nobilitate nonnulli caesi sunt e plebe guo & viginti. In eo numero aurificis filius octodecim annos natus pro patre octogenario, supplicio se se ultro obtulit: Regeque pro venia, quam erimia pietas omnium iudicio merebatur, permutatio nem concedente,subi jt foedum populo spectaculum,misericordiar permixtam se cru8elitatem nomina memoriae subiracta. de facto satis constat. petro Barroso Episcopo seguntino, insigni ea aetate viro, ob eximiam iuris cognitionem, quoniam ciuium suorum studi js, Blanca que Reginae fauere visus est, manus iniectae. Regina ipsa seguntiam custodienda amandatur. Tolen rebus compositis reliquae ciuitates subigendae erant Conchenses maiori inter se concordia venienti Regi portas clausere. vim adhiberi loci firmitas prohibuit. sanctius Regis fiater qui in ea urbe educabatur quamuis eo periculo liberatus, in Aragoniam aliquanto post ab Aluaro Albor nocio, cuius ii dei cre3itus erat, subductus est. Taurus obsessa, ubi Regina mater, Henricus,Fridericus, ct Stephanus Carpentarius, qui se Calatrauae Magistrum serebat, roburque coniura- otorum erat eoq; diuturna obsidio fuit. Quo tempore a3 Torde sillam Turrim sylles ali j vocant) Maria padillia filiam enixa est Isabellae nomine. Ioanne, padillia illius frater D. Iacobi Magister ad Vrcessam in tumultuaria pugna occubuit. honor importune delatus exitialis su1t. Messia Carrilliusque ex
812쪽
ceo ordine Frigorici partibus fauentes, aegis auctores extiterunt. pr fici in eius a locum alium Rex vetuit, cum aetate prudentior, Fridericoqj fratri ad gratiam aditum parans: Bononiae Cardinalis 1)sdem diebus ab Innocentio pontiscelegatus de pace nihil impetrauit ebus adeo exulceratis petro tantum Barroso libertas data est. Henricus in Calaeciam Tauro euadens sese periculo eripuerat, cauto iuuenis ingenio: cuius rei bellis omnibus documenta dedit. Frideri cus accepta incolumitatis sde ad Regem egressus est. Urbe ipsa tandem incolae cuiusdam proditione quinto Ianuarij die salutis anno millesimo trecentes- i 3 s smo quinquagesimo sexto capta Carpentarius, Castaneda as)que viri prima j o rij in ipsis Reginae matris oculis ad tetrum etiam spectaculum eranimatae decidentisque obtruncati . ea sbi reddita slij caput maledictis contenta voce deligere: paucisque interiectis diebus, commeatu impetrato in Lusitaniam concessit haud honestius quam antea pudicitiam habitura Martini Telli, Lu sitani amoribus cum licentius indulgeret, statris Lusitani Regis iussu, veneno est perempta. quidam a patre intersectam affirmant: quem certis monimentis constat, ad annum huius seculi sexagesinum primum vixisse . plerique anno millesimo trecentesimo quinquagesimo septimo extinctum aiunt. Ludicrum militare Tordesillae commissum, laetitiae ob res res gestas argumento. Dies,&locus ludum magis & lasciuiam quam formidinem ostentabant. duo tamenao 3erici satellites prosima luce perempti: ipse similis supplicij metu pertatas
conseruatur. Terra multis locis hoc anno moui urbium maritimarum praeci
lluo damno . e templo Hispalens summo ferreae pilae decusae. Olispone sacelum maximum Alians Regis recens structura prostratum. clades imminere Hispaniae plerique portendebant. irrita prodigia:Castellae Regis imperium &scelera multis post annis continuata. populus in preces & vota conuersus numine placando vacabat. Tauro capto, Henricus viribus Regique dissidens occultis tramitibus in Cantabriam euasit: ubi Tellius stater gentis armis, & locorum asperitate partium reliquias tuebatur,r ijs una & altera pugna victis. inde naui Rupellam Sanctonum Irbem nauigauit, quorsum quae commota 3o erant euaderent, expectaturus. Quo tempore Vasconum Rex Rhotomagi a Carolo Delphino Notimanniae Duce conuiuio exceptus Reg1s Galli repenti-xo superuentu captus atque e vinculis causam dicere compulsus est. maiestatis
lege postulatus, quod Anglis faueret princeps Galliae multis nominibus bene siciarius. sic Hispanorum, qui in Gallia erant studia diducta. Henricus Gallica stipendia secit. Philippus Vasconis stater in Norimanniam excito Anglo sese
adiunxit. issem secit Furensis Comes leuiri Regis iniuria permotus. Vnoque tempore in expectationem rerum nouarum Gallia,Hispaniaque erectae erant.
813쪽
DE REBUS HISPANIAE. LIBER XVII.
E L L V M inter duas cognatas vicinasque regias Caiastellae, atque Aragoniae lib.septimusdecimus continebit: atrox, implacabile, multis x iris principibus ipsique adeo
ad extremum auctori exitiale suturum. nouorum Regum sobolem: lucemque terris & tranquillitatem redditam. Horret animus malorum quae passi sumus,commemoratione: tantumque sanguinis sine caussa perditum satagat: stylumque restringit. Detur haec venia narrationi, ut sine tae3io cognoscatur: detur temeti pereuntibus ruentibusque in arma.ira illa numinum fuit, suromque terris immissus. singulae belli caussar exiguae. omnes quas ea modicis rivis irarum sumen essecerunt. Rex uterque ardenti ingenio, omnis insolentiae impatrens, morum seueritate haud dissimili, Castellae ferocior cum aetate. Aragoni js statribus in Castella receptum esse au1iliumque rebus turbandis, Illicis nuper & Orthuelae arces Castellae praesidi js occupatas, Ferdinando Aragonio cocedente, uti dat fidei pignora essent,re ut fiatri Regi incommo3aret Aragonio graue erat Contra Castellae Rex rem stumentariam fame ingrauescente in Baetica impeditam, ad ipsum Baetis ostium oppressa classe ab Aragoni js triremibus esse, magna prouinciae Ha/e:Castellae perfugis tutum in Aragonia peti fugium esse: milites Aragonios ordinum D. Iacobi, atque Calatrauae suis Maia 3 orgit ris non obtemperare grauissimum iudicabat,iniuriamque armis vindicandam. Ad has belli causas noua accessit. Castellae Rex rebus in ulteriori pro uincia compositis in Baeticam festinarat adulto vere, Hispali atque vicinis v bibus fictionis reliquias compressurus. animum curis distentiam,vi tantisper levaret,conscensa triremi ad Baetis ostium Hispali abijt: ubi tunnorum piscatus,prouentusque ex eo maximus esse consueuit. sorte decem triremes Regi Gallo opem laturae aduersus Anglos assiduos, infensosque Galliae hostes ex Aragonia missae, steti Gaditani saucisus egressae Oceani littora legebant duae
onerariae naues ad s. Luciferi portum in ancoris erant. in eas ductor Aragoniae classis pranciscus perellus spe praedae impetum facit. captae in ipsis Regis εο oculis: grauis ignominia, aulicis praesertim visa, ex bello vivere, crescereque assuetis rebus tranquillis minori gratia potentiaque. Missus Guterrius Tole tus iniuriam contumeliamque expostulatum. proposito metu ferox Aragoni ducis animus,nihil mouetur: Genuensum eas esse merces excusans bellique iu
814쪽
re occupatas: quod rursus maiorique conatu cum ea gente in sard ni a rena
tum erat insigni Matthaei orii perfidia. Egidius Velasquius ad ipsam Arago
niae Regem continuo legatus,cum superiores iniurias commemoraturus, tum
iure seciali res ablatas repetiturus, ducemque temerarium dedi ad supplicium illatae ignominiae iustum piaculum. Frat Aragonius Barcinone classe comparanda, instruendaque intentus aduersus Sardiniae motus. eoque importuna legatio visa est. responde ad ea quae postulantur demisse: se Caste lae Regi satis facturum, perfugis regni sinibus prohibitis,Ducisque temeritate cum primum in prouinciam redijset castigata. Quod de militibus D. Iacobi & Calatrauaero quereretur, id sui iudici) non esse. sacra iura a Romanis pontificibus petenda,
se neque auctore,neque repugnante Velas quius eo responso nihilo mirio bellum denunciat, hostilia passuros cum secerint.Aragonius contra idoneam sibi inter foederatos amicosque Reges belli caussam non videri. numine tamen
omnis insolentiae vindice se, ut non prouocare ita temere illatum bellum non timere recusare ve. ab hoc initio ventum ad arma. talauni mercatores quorum magnus numerus erat, Hispali capti. bona publicata. magni delectus in utraque prouincia habiti. externa auxilia conquisita. Ludovicus Vasconum Regis stater, qui se eo capto in Hispaniam contulerat, rebus praesidium, ab utroque Rege ad societatem armorum inuitatur. cautior ille utrunque spe pa-ao cis dicinere maluit, sortunam in consilio habiturus, ex arcano Aragonio aequior, cum quo maior necessitudo erat. In Valentiae fines impetus, tribus uno tempore partibus factus est. Ferdinandus Aragonius prioris conspirationis memoria prouinciales solicitare, in eoque maiorem spem habere quam in armi nihil audituros, poenisque quas dederant superiori tempore cautiores. irahebatur bellum praecipuo agrorum, pagorumque damno, mense Augusto extremo. Ipso anno, quo in Gallia pictavi ense pretium commissum est Galalica clade nobile, genti su estum: a multo minori Anglorum numero, victi Galli caesique sunt vires eius gentis fractae Rex captus filiusque philippus natu minimus. cecidere viri nobilissimi:petrus Borbon1j Dux BlancΣ-Reginae 3 o pater Galterus Magister equitum Robertus Dyrrach ij, eius propinquus Cardinalis petragorij, qui sorte de pace ab Innocentio pontifice Legatus, praelio intersuit. Ad tertiumdecimum Kalend. Octobris pugnatum est. Huiusque pugnae euentu duo sunt consecuta ad nostram memoriam praecipua. Res vasconum, surto a suis hominibus e custodia subductus est, intraque Lutetiam admisius, seditiosis dux aduersus Delphini conatus: qui patre liberando intentus subsi/ia colligebat, re ligendae pecuniae praecipua cura, magna prouincialium offensione. Vasco concionem Lutet1ae habet: indignitatem, iniuriam, ignominiamque conqueritur. se iure potiorem ijs, qui de regno a mis decertarent, Ludovici Hutini ex filia natum: cum Anglus Rex Isaa , bellae eiusdem lautini sororis filius esset. neque obscure nouam telam contentionum Vasco ordiebatur,si pares vires suppeterent animo & voluntati. bona restituta ad haereditaria oppida,principatumque Matisco & Bigorra adiectae.
Briam, Campaniam, Burgundiamque,quas maiorum iure repetebat, quamuis rebus turbaris obtinere non potuit. Henricus Trasta marae Comes ex eo praelio incolu
815쪽
incolumis magnis pollicitis inuitatus sese ad Aragonium contulit: qui primus illi aditus ad regnum fuit, selicitatisque initium. Foederis initi summa: ut Castellae amicitia fideque renunciata perpetuo se Aragonio subditum,amicumque sere iuraret. Vrbes & oppida acciperet, quaecunque Ferdinandi Aragoni j entitissent, una Albarracino excepta. Sexcentis equitibus, totidemque peditibus
abs Rege stipendia tirentur, sub Henrici signis eiusque imperio militaturis 1 3 Anno salutis millesimo trecentesimo quinquagesimo septimo, ineunte de sinitibus inter se Castella & Aragonia lacessebant. variabant secundae aduersaeque res. Illicis iuris Aragoni j facta est. Embites, Bordalvaque a Castellae Rege a mis pra id1jsque occupatae.praecipui Aragoni j duces Trastamarae Comes, Lu- 1 opus Luna petrus Exerica. pro Castellae Rege Ridericus D. Iacobi Magister, duo Aragonis fratres, & Ioannes Cerda. illi maiori siti hi dubia atque ex sora luna suspensa, sui Regis scelera morumque asperitatem exos, Aragonijs artibus circumuenti: ibus sane hoc tempore magis quam viribus extitisse comperio. Ioannes Cerda, Alvarus Gusmanius primi ad mutandam isdem impulsi. caesi soceri ditionisque interceptae, dolor stimulabat: nam duas Coroneiij sutias,Mariam, Alsonsamque connubio iunctas habuerant Tametsi metus obtendebatur. Regem immensa libidine in Alsonsam coniectis oculis eam viro eripere destinasse. & fortasse gemina desectionis caussa erat. Ii Serone, quam arcem ad Aragoniae sines praesidio obtinebant, in Baeticam se proripiud studia dio'
prouinciae ubi magnae necessitudines erant amplaque ditio, concitaturi. magnam considentiam, audaciamque temeritati proximam, in mediis regni visceribus ciuilia arma mouisse.Sisamonem arcem quas ad fines Castellae in Ara gonia sita est, cum copiarum robore, ea tempestate Rex insidebat. inde disce dentium vestigia insecutus aliquanto spatio consequi non potuit,per dispostos equos fugientium instar festinantes. Repetitum bellum maiori quam antea impetu tum alia ignobiliora oppida in potestatem venerunt: tum Turiasse urbs primaria Vasconibus finitima eodem impetu expugnata Mariij die nono. citiues in ruentino metu superiore urbis parte, quae firmissima erat amissa, defensione desperata pacti incolumitatem Tudelam dimissi sunt.Michaelis Gur- 3 oreae praesecti, culpa urbs ea amissa sertur: cui si animus fuisset diutius sustenta re poterat. Itaque Regi suo diffisus posse satisfacere . domicilium in Vascones transtulit. urbs Castellae militibus data, agrique attributi. Aragonius ea urbe amissa, vix se Caesaraugustae moenibus tutum putare. noua subinde & externa auxilia conquirere maiori diligentia quod per idem tempus Ioannes Cerda in Baetica ab Hispalens conuentu ducabus Ioanne yonito Marchenae regulo Egidio Buca nigra maris praesecto oppressus interfectus i erat. Venere ex Gallia
Furensis quidem Comes in Aragonia castra cum valida manu:Furensis autem aemuli Albreti reguli sese Castellae viribus adiunxerunt Venit ab Innocentio Potifice Guillelmus Cardinatis,pacem inter eas sentes reuocaturus magna eius ηο
contentione ultro citroque commeando, conuenit tandem: ut induciae annuar
& trimestres essent: dum de pacis conditionibus δelecti proceres disceptarent, pro Aragonio Cabrera, pro Castella Hinestrosa interim oppida utrinque capta penes Legatum,quasi sequestrum essent. Qui prior initum scedus violasset, .
816쪽
anathematis ei ignominia, religioque obiecta mensis Mais octauotici mo die induciae pactae. Quo mense Alsonius Lusitanus Rex Olispone decessit annos
natus septuaginta septem, menses sex. regnauit annos duos & triginta, menses quatuor. Corpus in ea urbe ad aram templi maximi ubi Beatrix coniux sepulta erat, sepultum est. Successit petrus noua prole superiori mense auctus ex Therasa Calaeca, quam Agnete Castria a patre interfecta, amicam habebat, sermae excellenti venustate, nulla praeterea aut animi aut corporis dote. proli Ioanni nomen fuit cui celum patrium auitumque regnum deuinabar. vii competenti loco est esplicandum Ab Aragon ijs arces continus Cardinali Legato Io traditae eo promptius quod pauciores ceperant. Castellar Rex caeteris itare votalebat:vauria sone nouos incolas deduceret adduci non potuit.& Hispalim interea disce serat,vt Baeticae motus componeret, lallemque compararet, Aragoniae littora invasurus, cum primum induciarum tempus exi l siet. nam de pace
nec sperabat neque cupiebat. In ea urbeAlsensae Coronetiae amoribus ita indulsit ut prae illa padillia contemptui esset. breuis gratia. sic prauum an 1mum nullae dissicultates a turpitudine,libidineque auocabant Eius frustrationibus exceptionibusque Legatus pontificis fatigatus, Regem quidem e prorum numero exemit Castellae uniuersae sacrorum iustitium indietit, praepropera sestinatione, ut visum est: qua causa eum pontifex ex Hispania auocauit. &id Aragonijsao fraudibus agebatur, ut Castellae Regi, quas imp 1o & scelerato, nouam inui
illam conflarent gentis studia auerterentun quo maius praesidium,quam in v ra virtute collocabant Accessit nouum incommodum. Ioanna Hem ici coniux
in Aragoniam deducta erat petri Cartis iij siau te deluso Rege, nulla amplius
spe pacis. Fridericum , Telliumque fratres ad desectionem propensos . nihil aliud morabatur, quam quod tantorum principatuum a quam ab Aragonio
compensationem fore non sperabant. ea cunctatio multis vino tempore exit)alis suit.Ferdinandus Aragonius Iumilliam quam in Aragonis finibus armis ceperat praesidio obtinens,re cum Cabrera communicata in partes traductus est,
Aragoni j regni procuratione concessa, litioneqsestituta .nihil in tanto discri 3o mine tum quidem immodicum videbatur.Henrici tamen &Ferdiniat defectio Aragoni js salutaris eorum statribus exitium attulit. Quo tempore res in Sardinia meliori loco esse c perant,Matthei Orie opportuno obitu posteris cum Aragonio conciliatis Marianus Arbores regulus nondum plane quiescebat:sed tanto pr sidio amisso parum proficiebat tamen .sicili pars multo maxima Ludovici Neapolitani Regis armis,pr sdijsq: occupata erat:Panormu Mesanaq; principes ciuitates.Fridericus huic simplici cognomen fuit & ante duos annos Ludovico fratri successerat ingenio elate,viribus imbecillus,regium nomenCatane unius munitione tuebatur, gra spe Gallica factione resurgente,vicinis Neapolitanis Regibus infidis prouincialibus prorsus vi Siciliam Athenas, Neopa- o triam Fleonorae sorori Aragoniae Reginae donaret. publicae ξe ea re tabulae ad Aragonium misse:xt eum ad vires conserendum inuitarent graui bello multisque ex eo dissicultatibus in patria occupatum Artalis Alauous Mistret Comitis virtute, fideq: res Aragonia stetit in Sicilia propemodum deplorata. multis
locis caesi hostes sontibus irrogata supplicia aliorum perfidia beneficiis icta.
817쪽
cipum in Callim cades. Cap. II.
ASTELLAE atque Aragoniae Reges vindictae argor agebat praecipites, nulla honestatis cura,neque quid homines locuturi
essent, considerantes: prorsus ut Maurica auxilia euocare non vererentur. veneratque e Granata valida manus Castellar rebus opitulatura,cum quibus scedus antea ictum stabat. Rex Mari ocius ex Africa ab Aragonioeuocatus: quem hostis conatibus Ob1jceret, viresque ex aequaret. graue dedecus religioni ignominiosum: de quo pontifer Innocentius grauissimis litteris expostulauit. tantam esse laedendi cupiditatem , vi certam Iopestem n de olim minori causa exitium extitisset, allicere atque attrahere in Hispaniam non formidarent.recte atque opportune,nisi salutaribus paternisq; monitis. aures principum essent obturatae. proceres qui Castellae partes sequebantur ad transitionem solicitati. Fer linandus in primis Aragonius, quem indiscrimine fratri potius quam amitino sauere natura compellebat. Iumilliae, quo3 oppidum armis ceperat, de ea re arcano sermones habiti tandemque Bera nardi Cabrerae opera ad Aragonias partes traductus est. tantae molitiones oc-s 3 cultae esse non poterant. Itaque principio anni eius seculi quinquagesimi octaui prideriei Magistri armis Iumillia occupata , detractaque Aragon ijs est. repatrata Hispali in palatio,a Regis satellitibus eiusque in oculis obtruncatur. ea a onauatae operae merces suit. tametsi consilia eum ad Aragonios deficiendi com munica se satis constat: ea .Regi detecta exitium accelera se suspicor. Ex ea urbe continuo in Cantabriam festinatum . quoniam fraterno sanguine manus semel ci sentaverat,in ea prouincia,simile seueritatis exemplum editurus prato cupauit Tellius suga eius conatum in Galliamque nauigauit. inde sese in Ara goniam retulit, fraternam necem, suamque iniuriam armis vindicaturus. pro
eo victima alia mactata. Ioannes Aragonius Tellio fugato, Viscatae principatum debitum,pactumque & nuper Hispali promissum importunus es sagitatos
postulabat. ea causa, siue quoniam cum caeteris principibus conspirasse compertum erat,a3 Bilhaum municipium occisus est a satellitibus: auctor etiam 3 o quidam iptius Regis manu cecidisse ait. saeuitiam detestandam. corpus e senestra in subiectam plateam precipitatum est addita abs Rege verborum conia tumelia.En inquit,vestrum dominum vestraeqj regionis ambientem principatum. inde Burgos relatum, funeris honore iureque sepulturae caruit in praeieriquentem amnem proiectum. id scilicet. saeuitiae genus supererat, ut exanimis corporibus insultaret. Eodem impetu Eleonora Regina, Isabellaque Ioannis intersecti uxor, Roa ubi sese tenebant, Castrum sericium in custodiam misia .sceda carnificina per prouinciam exercebatur. sex nobilium capita vatijs locisca a Burgos allata sunt, gratum Regis oculis spectaculum, optimo cuique sce- dum plures alij Vallisoleti ad necem destinati, Henrici es Ferdinandi impro- ouisa irruptione in Castellae sines seruati sunt. Henricus soriae Almasanique agros vastare nunciabatur. Ferdinandus in Murciae fines penetrasse serro. tia ternae caedis dolor utrunque stimulabat, impellebatque in arma. Castellae Rex periculo motus VIamam abi t. inὰe Iulio mense missus ad Aragonium sectalis
818쪽
lis iniurias expostulaturus. Contra is, hostis inibientia excusat,arma necessario capta:& quoniam culpam, undecunq; extaret, innoxio multitudinis sanguine expiari iniquum esset, ut vigeni, quinquageni, centeni ve dimicarent, & k-cundum eius certaminis euentum sinis controuersae esset, verbis minacibus prouocauit. quod aduersarius contemnere visus est, animo ingens viribus maior Isitur Guterrium Toletum, quem priorem Hospitalarium nuper crearat,
Murciam uti praesidio rebus eset, dimittit. praeterea alium alio:quem opportunum maxime sere cogitabat. ipse Hispalim sestinauit,ubi classis triremium duo3ecim instructa erat. venere e Liguria sex aliae cum ea classe Vesentina litia o tora,oppida,& urbes tentare constituit. Guardamare oppidum, quod in perdi nandi ditione erat,primo appulsu,impetuque captum est. arx defensa quoniam ipso tempore, vi improuisae tempestatis triremes ad littus eiectae, fractaeque erant,duobus tantum incolumibus. Graui & inopinato incommodo, superbus animus nec sectitur,nec stangitur oppidum crematum: pedestri itinere Mur cia petita est petrus luanius regia gratia in paucis pr stans Hispalim missus est, noua classe comparanda. Rex collectis undiq; c ijs Almasanum abi j t. eo tractu in Gastellae & Aragoniae finibus; oppida & arces hostibus detractae: ac in sellij profugi ditionem samitum maxime. Autumno praecipiti Hispalim Rearediit, quoniam terra parum prosectum erat mari hostem rursus impugnatu-ao rus. in id numerosa classis comparata. Lusitanus auunculus decem triremes
auxilio mist,tres Granatentis Rex. Fuit is annus Eteonon; petri Aragoni j Regis, atque Ioannis, Henrici filiorum natalibus faustus, quibus coniugibus Ca-Hesiae regnum superi destinabant Eleonora mensis Februaris vigesimo die,Augusti Ioannes vigesimo nati sunt. Praeterea in Valentinis conuentibus, vetus annorum per Eras Caesaris ratio antiquata est: nouaque lege inducta annorum a Christi ortu salutari computatio. Medina Celina olim ampla ciuitas, in Celtiberiae Carpetaniae, & Areuacum confinibus, nunc modicum municipium, sed natura loci validoque ea tempestate praesidio munitum, ab Aragonio proximi anni principio milles mi trecentesimi quinquagesimi noni tentatum est. 1 3 s 33o conatus frustra suit. inde se Ca araugustam retulit Castellar Rex ad periculum accurrebat. quo tempore nunciatum est, Guidonem Bononiae Cardinalem ab Innocentio pontifice Legatum Almasanum appulisse In eo oppido , facta dicendi potestate, an Castellae Regum laudes essusus,quos Hispaniis columen,rebus perditis praesidium edititisse : nunc dolere pontiscem aiebat, inter ciuilia arma sacri belli cogitationem omitti . Quantum, si contingeret, oppressis cognatis, & necessarajs proficit quae laus t quae gloriat ignominiam potius, inuidiam luctum, victori iuxta, ac victo. Verterent in impios arma. de summa rerum illic decertarent. Ultro honestas simas opes decus, triumphoSque obuenturos.Verbis h c sanctissimi pontificis renunciare venturum ipsi am,tantopere ea o cura solicitari, nisi aetatis incommoda, aliaeque curae avocassent. Ad ha c Ca
stellus Rer Aragoni j a se fraudibus circumuentum ait: imagine pacis, amicitiae saepe specie deceptum. Vnam tantum concor/iae conditionem superesse si per iugis regno prohibitis Orthuelam, Illicim Alicantem vulgo dicimus)aliaque vicina oppida Ferdinando auo suo minore ab Aragoni js iniuria occupata
819쪽
redderentur. praeterea in belli sumptus, quingenta forenorum millia. id pon. tificis voluntati, Legati ipsius precibus, nobilitatique dare. adiit Cardinalis Aragonium nonnulla pacis condituendae spe, quoniam δe conditionibus agi coeptum erat. Verum ille a3uersari j culpa, bellum susceptum excusabat, priorem intulisse arma. De patria, avitaque ditione quidquam diminui intoleran dum videri. Controuersae modo arbitrium Innocentio pontisci permissurum,quamuis lite olim datis iudicibus diiuὀicata. Tempus altercationibus trahebatur nullo fructu. tetrum s hectaculum utranq; gentem in mutuum exitium ruere sublata opitulandi potestate. ne induciae quidem,ut fierent impetratum. sumptus obtendebantur classe valiga comparanda a Rege Castillae facti. ib
isagonia littora tentata. Cap. III
MISSA conco iae cogitatione, arma resumpta, repetitae credes. Alma sani Ferdinandus Aragonius, Henricus & Tellius fratres , die dicta quamuis absentes perduellionis lege damnati. svi blata reconciliationis spes: eo amplius quod Eleon ora Regina in custodia mori compulsa est. execrabile facinus,quamuis aduersus sontem & extreaea supplicia meritam. iam liberorum culpam materno sanguine expiari nullo neque sexus,neque dignitatis, neque propinquiratis res- r a pectu quanta immanitast Joanna, &Isabella calamitatis sociae,Ioanna Hispa
lim milla est, ubi aliquanto post x ipsa neci datur: Isabella Blancae Regina
adiuncta,quam seguntiae arce Caesarianum transferri eodem tempore mandauit, dilata utriusque in aliu/ tempus nece: usque adeo obstinato Regis animo, ut nullo mitiori assectu perrumperetur obcaecabat diuina vindicta ne vim an gruentem Θeclinaret. tametsi precibus &votis superos alieni iam imperij, fatigare non desistebat conscensurus classem quam Hispali pararam habebat triremium unius& quadraginta: quibus naues aliae octoginta numero adiunctae erant, validam, magnisque rebus perficiendis idoneam .se3 rem Aragoniam in magno discrimine diui tutelare prouincialium concordia tutata est praemissae 36 septem triremes ad Baleares insulas onerariam Venetam nactae ceperunt,nullo meliore iure quam quod in armis erat. a Rege auido, ne ulla excusatio esse posset erces magna pretij,quibus onusta erat,occupatae a reliqua classe Guamdamare oppidum cum arce expugnatum est. Illicim incolae deseruerunt, virtubus & munitione diffisi. sequebantur Regem Fgidius Buca nigra maris praefectus Magister Calatraue,Magistri Alcantarae Gonsului Martini filius, aliique tota prouincia delecti proceres: e quibus Guieuius Toletus prior Hospitalarius cum idonea militum manu ijs in locis praesidio relictus est. reliqua classis Dertusam tenuit. Ibi a Legato Cardinali rursus nostri de pace appellantur nihilo maiori seuctu. Inde Barcinonem appulsum mensis Maij nonodecimo die. 4o duodecim triremes Aragoniae in eius urbis conspectu semel, & iterum impugnatae capi non potuerunt. littoris vicinitas, runde ciues magna alacritate propugnabant, saluti fuit. Hostes eo conatu depulsi in vicinas insulas,quae Aragonio amperio parebant, classe delati Ebusum tentant. oppidum insulae cognomina
820쪽
mine quamuis machinis & operibus impugnatum,loci natura defensum stetit. Aragonius interea collecta e vieinis littoribus classe triremium quadraginta, certus cum hostium classe pugnare in Balearem maiorem traiecit: in ea insula suorum precibus fatigatus, ne rei summam in unius pugnae discrimen vocaret, ipse restitit Bernardus Cabrera maris praesectus,Cardonae Vicecomes li)qj viri principes dimissi aduersus hostium classem ad rei sumam sistis obsidione
soluta pugnandi voluntate a3 Calpem prouectam. Aragonia classis in ostium se intulit eius amnis,qui ad Dianium insuit in mare Sucronem putabam locis haud procul remotum .viriq; pugnandi cupiditatem Ostentabant.pati utrinq; , o metu cessatum sic maximus apparatus inanis fuit. Aragonius Barcinonem seleretulit Augusti die vigesimo nono Castellae Rex classe Hispalim dimissa, ipse Carthagine pedestri itinere Tordes illam festinauit, ubi per eos dies ex pellice Maria Padillia filius natus,cui Alsonso nomen incredibili patrem istitia copleuit,vana tamen ,cum breui aeuo gaudium moerore mutarit. Garsas Toletus in
Friderici locum D. Iacobi Magister institutus,insanti educato institutorq; designatur. Ad Cauni montis radices Campi Arauianae panduntur, septem olim nobilissimorum fratrum,quos Larae Infantes dicimus clade nobiles Casteli' infausti. 1n eum locum Henricus,Telliusq; sta tres cum Aragoniis copijs progressi praesidiarios Castellae milites obuiam factos ceciderunt. magna strages: o luit. trecenti ex hostium numero desiderari. multi viri nobilissiimi, pars cadis , pars capti.Dux ipse Hinestrosa in pugna cecidit. Ferdinandus Castrius celeri suga euatit. clades haec mense Septembri illata magnum Castellae Regi mgrorem animo iniecit prorsus ut dolori, vic)scen ii studio furens,duos fratres suos Ioannem decem & octo, Petrum quatuordecim natos annos, Carmonar ubi vincti erant intersciendos curarit, nulla innocentis aetatis misericordia. id unum restabat.magna apud populum inuidia Regi ea eo facto consata est: nulla utilitate publica nulla priuata iniuria,tot principes unius hominis, serae verius immanis sevitia consumptos:omnesqj in viro facto humanitatis,pietatis religionisqj leges violatas.Multi viri nobiles ad Aragonios animos adieceriit.ex alieno exi3o tio cogitantes nullius salutem in Castella tutam esse Ea maioris sevitis occasio cItitit.Duodecim triremes Venetae, luas ut interciperent Regis Castellae iussu,
viginti Castellae trireme, freti Gaditani fauces obsidebunt, beneficio tepestatis
repentὸ exortae periculum euaserunt. noua ex ea re belli materia quaeri aduersus Venetos videbatur, nulla iustiori causa; luam quod oneraria paulo ante capta,irritatam eam gentem noua iniuria irritare,scelusq; occupare erat propositum. Legati Cardinalis opera summa ij contentione de ineunda concordia denub actum est principio anni M.CCC sexagesimi.oratores virinque Tudelam 13 6 omissi cum ampla paciscendi facultate. res prope spem erat, multa Castellae nobilitate in Arauianae pugna amissa plerisque alijs ad Aragonios elapsis. In his G Dieghus Saraeentus Castellae Antelatus, pariqi nobilitate & opibus petrus Velascus recens pro igerant nihil tamen nequaudelae neque sadunae quo paulo post oratores de pace conuenerunt perfectum est Aragoni succestu elati erant. Castellae Rex quamuis rebus adue si nihil Θe priori ferocia remittebat: tametsi tantis nudatus praesidios vagus incertusque agebatur. inter belli pacisque