Hispalensium pharmaco-poliorum recognitio

51쪽

HISPAL. PHARM. RECOG. foret per numerum drachmarum Octo , vnciam intellexisse, quam drachmarum nou Cm. Quum enim reliqui omnes Arabes de ponde-rjbus scribentes unciam in octo drachmas di uiserint , illam sacrum bas vero drachmas nominantes,neq; ipse aliquid cotra hanc omniuArabum distributione animaduerterit: nullus cordatus homo suspicari debet nouam aliam uncise in nouem drachmas distributione allaturum illum in suis compositionibus citra ulla sui noui dogmatis rationem atat saltem expositionem , quam in aliquo ex suis scriptis adduceret. At vero ipsum minime quidem potui suse eius nodi unciae in nouem drachmas diuisionem intelligere, iam in sua descriptione medicamenti hamech apertius oste demus. in qua ita scrinidi Myrobalanorum chebulorum , &nigrorum, reu barbari an a uncias duas .agarici,

colo quinti d. polypodij, ana drachmas duo deviginti. Sj igitur per drachmas duodeviginti, in telligerer uncias duas: cur non dixit, Myrobalanorum chebulorum,& nigrorum, reu barribari, agarici, colo quinti d. polypodij ana uncias duas Θ vel saltem : Myrobalanorum che-bulorum , & nigrorum, reta barbari, an a Vn

52쪽

LIBER PRIMVs risana viarias duas, vel tantundem i Quod a tem spe pius in eius , ut es in aliorum aucto rum plaerisque descriptioni bas bis, ac ii inmpluries in vina dc eadem descriptio n, id eniponderum numerus reperiatur manifestissi naum est. Quo circa potius quidem eodem Pharmacopolarum argumen ro credendum d-rit Me suem ex octo drachmis unciam cum reliquis omnibus Arabibus ac antiquis. ccm-stituere quam ex nouem a nullo ante eurii

Vnquam excogitatam. Neque etiam aliquid mouere eos deberet, quod ille in suis descri -ptionibus interdum dicat unciam vitam , in terJum vero drachiisas octo pravncia una. ita enim et tiam de libra d4bitare possent, an a fipud eundem ex duodecim vn s co Minueretur. Si quidem cle ea: idem quod de via

cia ob ij citur afferri posset : ut in descriptione confectionis testiculorum vulpis ipssius Mesruae : ubi inquit : i succi pugiosae libras duas , succi pomorum dulcium uncias duo decim , et uchari libras tres. & in descriptione syrupi de portulaca scribit : succi Endi uiae libras quatuor, seminis portulacae Vn incias duodecim. Q ubd vero Sala dinum etiam

pro se afferunt, pudet nos sane eos tantae leui talis

53쪽

HlSPA L PHARM. RECOG. tatis' sugilare , quos non puduit ab antiquo a runt, praeseriptis desciscere, ac triuialis illiussa immitis methρ au istoris iudicio subscribere: qui, eodem mQ- de seruit ore quod do quo illi, aluus tibi similis, Nicolai unquam inoi hic de SM ιμο Salernitae, auctoritate deceptus, eu l. qui voluit

non seruites sed sis In illa ponderU Varietate qua In coterminis ci-ladiuus fuit ii q*i Sa uitatibus annotarat: dices, viginti grana tritici

duin Paduanos octo, secundum Neapolitanos b vero decem sed quod hcsi muniter tenetur co- Sm liter decepti l stare unciam ex drachmis nouem. Quod qui

est in hoo Alexander ' - μ

ι dictvi bai bipa dena nulla alia ratione aut auctoritate nixus se tempori sti scribit, quam quod ita in illo Nicolai sui Saler

mrae libro scriptam viderit. At iam 1plam tanta dili misines nutatem expendamus. quem ducem ipse Sala dinus ac cum illo Pharmaco polae tibi eligere potius voluerunt, quam reliquos omnes Omnium nationum scriptores ta antiquiores quam recenti Ore S. Quatuor reperiuntur antidotariorum libri Nicolai nomine inscripti: duo Graeci, quorum unus est Nicolai illius vetustioris Alexandrini, qui Latine versus est a Nicolao Rhegino: alter vero Nicolai Myrepsi Alexandrini quos nuncupati, quem Vertit Leonardus Fuchsius. duo autem Latini: quo-

ruin

54쪽

rum unus est Nicolai Salernitani, quacum Me suae codicibus magnis impressus circumfertur: alter vero Nicolai praepositi, qui ceterero rurn nouissimus existit. Ex his quatuor libris, tres tantum suos proprios auctores habuere nempe: Alexandrinum vetustiorem, Myrepsi cum , dc

praeposilium . quorum recentiores licet a vetustiori plaerasq; ex suis antidotorum descriptionibus mutuarint, multa tamen in ijsdem immutarunt ac de suo addiderunt. At liber ille Nicolai Salernitani titulo inscriptus nullum pro prium auctorem habuit. est enim is liber Nicolai Alexadrini vetustioris fragmen tu quoddam ab ipsis Salernitanis medicis tra scriptum ex eo tempore quo eorum schola magnum sibi nomen arrogauerat in barbara ill adjuvie

qua tota Europa opprimebatur, omnesq; bona litterae obsoletae iacebant. Quu enim cius scholae medici reliquis adeo peritiores existimare tur ut aliis leges in medicina dare valerent, regimen suum Salernitanum pro tuenda sanita te composuere,&hunc antidotorum librum ad curandos morbos deseruientem concinnarunt Minime quidem ausi nouas medicamen inrorum compositiones prostituere, sed ex Nicolai vetustioris antidotario eas quas sibi usui ma

55쪽

HISPAL. PHARM. RECOG.gis re arbitrarentur seligentes,& in summam ac veluti copendium redigentes, quae ipse Nicolaus ta in pro aem io sui operis quam initi; scuiusq; suaru copositionum descriptionis ad carsivsus explica dos scripserat 1 bru illum edidere. in quo nihil de suo addidere: quin potius eo

quo diximus modo eliderunt: atq; etiam non

nullas copositiones quae sibi in magna quantitate descriptae visae sunt discerpentes, earum aliquotas partes transcripsere, scd adeo sinistre, ut plaerasq; omnes ob arithmeticae imperitiam detadauerint, nescientes simplicium medicamentoru compositionem ingredienti si partes excipere proportione ei res podentes quam ex integra ipsa compositione assium e re studebat. ut tutius multo sit eas, immd omnes quascunt in libet' illo transcripserunt, ex ipso vero Al xandrino a utatore, quam ex illa eorum farra gine repetere : & quoniam in illo multa impressionis vitia deprehenduntur , illas cum alijs earum similibus conferre, quae in alijs My repli da Praepossiti antidotarijs reperientiar. ira cnim errata , si quae fuerint, corrigere facilius erit. Sed ut ad ipsum a Salernitanis compilatum antidotatium conuertamur, & li in iis

Oae Salernitani ipsi ab Alexandrino Nicolao

trans ia

56쪽

LIBER PRIMUS. a 2 transcripserunt religioso se habuere: nihil fere

immutantes, aut de suo addentes, propterquam unam aut alteram descriptionem ex alterius

Nicolai Myrepsi antidotario mutuata in ip suis tamen antidotar ij calce breuem de ponderibus tractatu ab ipsis copositu infelicibus auspicisis addiderunt. quippe quum ex eo perniciosus ille ad Pharmacopolas error emanarit, in diuisitone unciae in drachmas noue,ac scriptuli in grana viginti. Quem qui de tractatu ipsi destio addiderunt, ponderum distributione medicis ac Pharmacopolis praescribetes eo modo quo in ipsorum patria Salerno vulgo recepta erant. Quia enim piae rarq; Italiae ciuitates varie pode ra ipsa ac praesertim uncia paertirent, unaquaeq; suis propriis ussibus constilens : consultius eis vi-

sum ruit illuxta luae ipsorum patriae rationem

pondera in medicina sta trierent. negi Vcro ob mathematicaru imperitiam in comoda a nobis exposta in medicamentoru antiquis copositionibus circa simplicium eas ingredientiu proportiones ipsi percipere poterant. In quo licet

venia aliqua eoru ignoratia codigna vidcarur: nostri sane teporis Pharmacopo i ac medici adhuc ide peccates nulla omnino venia digni cessendi. Quom auro is hisce teporibus omne F fero E i. bonae

57쪽

HISPAL. PHARM. RECOG. bonae artes, ac inter eas mathematicae disciplinae ad pristinum su uni nitorem restiturae sint. Atq; in eo etiam magis culpandi videtur, quod ob unum hunc tantum chi ineri cum Nicolaum quid enim sic appellare non liceat eum qui numquam fuit, ni si nomine tenus, ab ipsis Salernitanis confictus, mutuato ab co Nicolao nomine a quo etiam fuit descriptus) ab alijs tribus veris Nicolais,immo a tota antiquitate desciscere maluerint. Quod enim Graeci illi Nicolai ne per somnium illam unciae dilusionem in nouem drachmas cogitarint, nullus sanae mentis dubitare potes . Quum potius de minore ipsius unciae in partes distributione suspicari aliquis illis temporibus in aliquo scriptore post et Lut si eam ita septem parte; δiuisam significaret, nomen drachmae improprie pro denario usurpans .Praepositus vero Nicolaus aliorum nouissimus, tametsi barbarus, prudentius tamen de ipsis ponderibus agit, ita de uncia scribens: uncia est pondus drachmarum octo, ut tenet modus comunis: in diuersis tamen regionibus variatur. carmina autem quae ibidem citat, quibus unciam nouem drachmis constare,& scriptulum viginti granis ait, ex aliorum opinione recitat. Et ne nos aliquis forte prolixae

58쪽

LIBER PRIMUS. I9ac importunae loquacitatis acuset, quod in hoc expugnando Pharmacopolarum errore adeo simus expatiati, is intelligat a nobis id de indu stria factum, egerrime ferentibus nullas unquatantorum virorum admonitiones , quos quot

de his scripsere sufficere posse, v t hic detestandus error ab officinis exterminaretur. ut enim Fernelium, Fuchsium, Bernardum Dessenium, Ron deletium, ac innumerabiles alios doctissimos medicos omittamus: unum eis Iacobum Sylvium obsciam, quem omnes fere pharmacopoei tanquam alterum Mesuem, ac merito quidem, venerantur, qui serio satis ac prude ter huiusce eos erroris admonet, ita ' inquiens:Ne Nicolao Salernitae credas, unciae drachmas no eoni rudis. uem tribuenti, nulla veterum-ucto ina ἰ. cui&hSeruit ornescio quis scriptor cito bolaris sub bscribit. host duces magna noli rorum Pharma d)btii Aselli re fcopceorum natio sequitur, nulla ratione alia in adueniminquam quod ab illis est hoc scriptum , nulla aut

ratione aut scriptorum veterum auctoritate sese tuentibus Ex omnibus vero PharmacopoeOrum nationibus nulli minor veniae locus reli- ι .ctus quidem videtur, quam nostris Hispanis Pharmacopoeis, qui ob unius emcntiti Nico lai auctoritatem, non modo contra antiquos E 3 omnes

59쪽

HISPAL. PHARM. RECOG.

Omnes ac ex recentioribus peritiores medicos,

sed & contra suae cuiusq; patriae publicos pon derum usus, suis illis detestandis ponderibus abuti velint. Quum contra Salernitani illi sui

Nicolai auctores, ea tantum ratione ne aliter

sui medici quam suae patriae vulgus pondera tractarent, ab antiquorum poderum partitionibus variare maluerint. In quo nostri quidem Pharmacopolae peccatum adhuc peccato addere depreheduntur, non modo in ponderum distributione, sed & in cuiusque illorum quantitate a vulgi communi usu deuiantes. Q tuum tamen idem Hispanorum vulgus illorum tum ut iam ostendimus in quantitatem, tum etiam distributionem , ab antiquis veluti per manus traditas erpeziὁ conseruasse videatur. Quod enim antiqui drachmam nominabat, Hispani ipsi vulgo octauam dictitant, unciam in octo dictas octauas , perinde ac antiqui in Octo drachmas, distribuentes: &octauam rursus in duas aequales partcs diuidentes. eas dicunt ad armes, qui sesqui scrupulo an di quorum respondet, estque ut antea diximus minimum in Hispanico marco pondus. Quo circa quanto satius ac commodius fuisset ijsdem Hispanici marci ponderibus ipsos medicos ac Pharma-

60쪽

copolas, eodem prorsus pacto quo vulgus, uti, euidetissimum iam omnibus fore minime dubitamus. QMoniam vero minoribus adhuc. quam quae in marco reperiuntur ponderibus ipsi medici ac Pharmacopolae indigent, nempe , scriptulis ac granis : animaduertendum ii certe obus granorum generibus uti hisce nostiis temporibus Hispanos negotiatores ac aurifices argentarij enim fabri vulgaris marciponderibus dumtaxat contenti ad inferius mi nus v e pondus quam ad arme minime descendunt. Sed ex praefatis aurificibus ac negotiatoribus , alij lvi in uniuerso Lusitaniae regno, ac

in alijspleterisque Hispaniae prouincijs o eandem quam antiqui oetii uae seu drachmar in grana septuaginta duo distri butione reti

nenta quae quidem vera antiquorum in grana partitio a medicis ac Pharmacopoeis iugiter seruanda erit : ita enim tertia Corum granorum pars, puta, grana viginti quatuor, scriptulum unum, eodem prorsus modo quo antiquoru grana, constitiunt. Porro haec ipsa grana, quorum septuaginta duo octauam nostri marci complent, sunt eadem, quae ab Hispanis Pharmacopolis hactenus in usum babentur. minime enim in corum pondere crrant, uis in