Ioannis Reuchlin Phorcensis LL. Doc. ad Dionysium fratrem suum Germanum De rudimentis Hebraicis liber primus

541쪽

SECUN DV s

v Stupor et mirabilia saeta sunt in terra. ndet Serpens cerastes Genesis.si κ. Cerastes in semita.

Festinauit.Numeri. iq.Cum abiisset uelociter.aliud eleuauit.Isais decimotertio. Super molem caliginosium elevate signum. pro monte eleuato .sc eiusdem quadragesimoprimo Aperiam insiγpinis collibus flumina. pro excelsis et eleuatis .significat etiam ollam ponere super tripodem.' abium Sophonis tertio Quia tunc reddam populis labiuelectum.&significat extremitatem alc oram. tertio Regu septimo. A labio sic ad labium rotundum in circuitu Item ripam uel litus.Genesis.xli. ipsa amnis ripa. 8c transumitur pro lingua.ut Genesis.xi. Erat autem terra labriunius. Ancillauit.psalmo centesimovicesimotertio. Sicut oculiam talein manibus diaesis.etpluraliter Ioelis secudo.Sed et seper seruos meos et ancillas meas.Inde prosapia et familia Levitici uicesimoquinto. Vnusquisich rediet ad familiam pristinam.Genesis quarto De co/gnatione mea et de domo patris mei.& sic getem significat. Zacharis xv.De familiis terrs ad Ierusalem aliud significatum decalvare.Isaiae tertio.Decalvabit dris uertice filiaruson.&persamech qnc scribita ex et Iudicauit.secundo Regum.xviii.Iudicauit enim pro te dominus hodie.inde iudicium Deuteronomii xxvii Maledietus qui per uertit iudicita fgnificat etia exemplar forma figura .regulam modii. ingenium.EXOdi. Us.Iuxta exemplar quod tibi in monte monsi alia est.& quarto Regum primo.Cuius figurg et habitus est uir. Euertit.fudit estudit.iin Regum. i.Sangvinem innocentendit et Genesis nono. Quicumc effiiderit humanum sanguinem fundetur sanguis illius.' nu Demisit.humiliavit.psalmo.lxxv.Hunc humiliat et hunc eraaltat.&psalmo.xviii .Et oculos silperborum humiliabis.Inde nomen. secundo Regum sextoEt ero humilis in oculis meis.

542쪽

LIBER

Mandibula superior siue labru superius Ezechielxxiiij Nee amicitiora uelabis.uerbu e ebo.Et no circvuolues sua labrusupius. Choerogylius .echmus ericius Levitici.xi Choerogylius quiriminat. quod mendosi codides habent cyrogrillus. et psalmo .ciiij. Petrs refugium erinaciis, Ira. Abundantia multitudo .copia.Deuteronomii.x iij.Quia mundationem maris quasi lac sugent.

P o Sustedit.satisfin t tertio Regum uicesimo Si suffecerit puluis

Samaris.ecipe inuenitur scriptum per samech. tae Pulcher speciosus .prsclarus sis xvi.Etenili editas pclara est mihi.aliud significatum tuba.cornu. IS.xlvij.onSua uoce tubg.et P.xcviii In tubis ductilibus et uoce tubicornee.Inuenitur significare Dustum carnis per prspositionem leph. τατ Posuit reposuit auxit Isiis. vi.Diae dabis pace nobis.us secundia.lxx.da pace nobis.P auge pace.' sis. q. Et in puluere morti deduxisti me Oreposuisti me ac sedere fecisti .Hier.vero traduxit. detraxisti me.sed nocouenit lingue pri etati, ut Obatur Ezechielis xxiiq.Pone olla pone inqua.eta ponedo sic dicut limites Vs.lxviii.Si dormiatis ine medios cleros .hier.termios.hebrri limites siue marcas. t m momentum subitaneum.breue.Itae.liiij. In momento indignationis abscondi faciem meam a te. idem cum Prscedenti.et vocat

Saccus. ilicium .ilii .Regum.xix.Et opertus est sacco . S Isaie.iij. Pro fascia pectorali cilicium.& Genesis.xlii Aperto tinus sacco .ppet fremuit ruduit.Prouerbiorum. viii .Leo rugiens et ursus esuriens ais exponunt uagari incedere et uagabundu essedoetis q. Vrbem ingredient.alii esurire et inanen esse.alii feroce et cupidu.

543쪽

et Curauit uigilaxut ps cxxvii. Nisi dominus custodierit ciuitatem frustra uigilat qui custodit eam uerbum e uerbo sic.In uanum uiγgilauit custos aliud significatum migdalus. Ecclesiastis .Xq. Florebit amigdalus.etpluralis Numeri xvii. En soliis dilatatis in amigdalos

deformati sunt. - v Notauit punctauit.iniunxit.ascripsit.transsatio nostra inter pretatur secundum precedens uerbum uigilauit.threnorum primo. Vi ilauit iugum iniquitatum mearum.

dpet Irrigauit potauit.Ioelis iii Et irrigabit torrentem spinarum.

8 eiusdem .ri .Et redundabunt torcularia uino et oleo. 8c Gen xxiiij. Nam et camelis tuis hauriam. in eodem. Et dedit ei potum.Inde pincerna.Genesis .Xli. agister pincernarum.

'PU Quieuit siluit ocio uacauit Isaie xiiii. Conquieuit et siluit

omnis terra.&Iosue undecimo. Quieuito terra aprdiis. Ezechielis xvi.Et quiescam et non irascar.et paulo inserius. Et ocium eius.

PS Librauit.ponderauit.Isais xl .Et librauitin pondere montes.

Inde siclus mensera ponderis.Leuitici.xxvi j Siclus XX obolos habet. lnde pondus .prspositionemem liters Levitici .Xix. In iudicio. in reγgula in pondere&mensura. Surrexit.Iudicu.V.Donec surgeret debora .surgeret mater sit

Israel aliud significatiij sycomorus. Amos .vii. 'ellicans sycomoros. Abserpsit. Ofundauit.demersit. os .viii .Et defluet siri/uus egypti.P demerget Nueri xi .et abserptus ignis.O demersiis e. t petr Tendit protendit respicit.Numeri .Xxi. Quod respicit Otra desertii.et ps.lxxxv.Iusticia de celo prospexit.aliud significatii superli minare eoq protendat .Exodi.xin Superliminare et utruo postem. 'P vAbominatus et detestatus est.lpreuit.abhorruit.despexit.pS. xxij. Qtioniam non spreuit neo despexit deprecationem pauperis. Deuteronomii septimo.Quasi spurciciem detestaberis. Inde nomens i

544쪽

abominabile.execrabile.Leuitici indecimo Abominabile erit uobig. Pet Mentitus est.negauit.bais sexagesimotertio .Filii non negantur.Inde nomen mendacium Histim Proverbiorum decimooctavo. profert autem mendacium dolosus testis.& Exodi vicesimo Non loγquaris contra proximum tuum falsiam testimonium. S psalmo septimo .Et peperit iniquitatem. psalmo centesimovicesimo Domine lihera anima meam a labiis iniquis. idest filsis et mendacibus significat

et Literis appestibus additis,significat.gesticulationes.nutuS- figmenta.seu Ticstiones Isa1e tertio .Et nutibus oculorum ibant. Vmbiliciis Canticorum septimo.Vmbilicus tuus sicut cra/ter tornatilis.&Ezechielis decimosexto. Non est precisus umbilicus tuus .et restiteradaggesIatur propter desectum alterius res liters.&m alia forma Iob quadragesimo.Et uirtus eius in timbilico uetris eius aliud fgnificatum prauus et machinator mali .et iniur1ator Deuter6γnomi j.xxiv. Et ambulabo in prauitate cordis mei.&Ieremie tertio,

Post prauitatem cordis sui pessimi. Dominatus est.prssuit.principauit.Numeri.xvi Nis et dominatus Beris nostri.Inde princeps magister prsse Rus.lin. Regum primo. ist quinquagenarium pricipem et Genesis.xli.magister pincerna ruinatem magistrum pistorum item principis militum per apocopen ultimstiters res.Inde Sara .quia domina. a. et Aridum siccum desertum aestus Isaig.xlix.Non percutiet eos aestus et sel.&eiusdem.xxxv.Ethus erat arida in stagnum. 'a et Sceptrum.baculus uirga.Ester quarto .Rex auream uir gam ad eum tetenderit. Perplexus est irretitus est Iob.H. Nerui testiculorum eius perplexi sunt.& quia uites perple fiunt propaginibus,iccirco denominant ab eo uagines.Gen.xl.Vitem in qua erant tre propagines.

545쪽

SECUNDUS

Superstes ta l.relliquus erat.Iosue.x.ij qui Israel essugere potuerunt ingressi sunt ciuitates munitas verbum e uerbo sic. Et reliqui superstierant ex eis et uenerunt in ciuitates munitas et eiusde.vii l. Ita ut nullus de tanta multitudine saluaretur uerbum e uerbo sic Vino relinqueretur superstes et euasor. V Saturauit.satiauit.Ieremis.xv.Si non reliquis tus in bonum. rabi Ioseph himhi exponit.Si non satiauite bonis. taetsi posisti a stipe/riore uerbo derivari qdsgnificat reliquias,ut in schin ante aleph sci ipsimus.aliud significatu campus.planicies.rus Canticoru.ii Ego flos campi.aliud significatu lorica.i.Regu.xvii. Lorica hamata induebat. Conseruit manum .conflixit.Gen.xxxij.Si contra deum sor tis Bisti idest conflixisti cum deo sic Oses.xii. Et in sortitudine sua directis est cum angelo pro conflixit. Lacerauit.concidit. dit.inscidit Zacharis.xii. Concisione lacerabunt.& Levitici.xix.Super mortuo no incidetis carnes uestras. pro incisonem dabitis.scribitur enim sex pia stis eo loci et eiusde. i. Ne in carnibus suis facient infassuras.

rumpetu corida calceamenti eius.

I membrum monstrosum plus iusto.Leuitici.xxi. Si uel paruo uel grandi. Succendit.combussit.exussi.ardere fecit.ilii Regu.xxiij.Suecendit etiam lucum.et ins a.Et combussit ea super altare Mab ardore dicitur serpens meus quem fecerat Moyses in deserto. Numeri.xxi. Fac serpentemsneum.S paulo seperius. Misi dominus in populum ignitos serpentes.Item significantur sic angeli ardentes quos nosseraphim appellamus. Cogitatio et mentis institutio.2s.cxxxix. Et cognosce semis 3

546쪽

. LIBER

tas meas .Hieronymus rect ius Et scuto cogitationes meas. Motare.et mobilitare animantia.Gen .i. Animam uiuentemat motabilem qua produxerant aqvs pro quam mouerut aqvg.sse ibidem.Producant aqvs reptile.pro .moueri faciant aqvs reptile.' et sibilauit.Isaig.V Et sibilabit ad eum de finibus ers.et threnoruit . bilauerunt et moverin capita sua.et Isai s.vii. Sibilabit dns musce.' 'o Pampinus. transsatis nostra uertit vineam.Ieremie.ii. o autem plantavi te uineam electam .et Gen.xlix Ligas ad uineam pul/ lum suum et ad uitem filiis asinam suam.pro ligans ad uitem pullum suum et ad pampinum asinam suam. aliud significatum Padix color. Zachari e primo Equi rufi uarr et albi. Io Radix. Isaie .li13. Et sicut radix de terra sitienti.Inde uerbum

radicare.Ieremis.Xq.Plantasti eos et radicem miserunt pro radicauerunt.et psalmo .lxxx.Plantasti radices esus .uerius sic radicast radices eius .funiscat et per contrarium eradicare.extirpare delere. Iudicum

quinto.Ex Ephraim deleuit eos. TV Catens Exodi xxviij.Catenas sibi1nuicem coli etes. di et Ninistrauit Numerio flavo. Erunti ministri s atrum suorum .ct primo Regum .ii. Samuel autem ministrabat ante iaciem doὸ inini et cum sin sinistro sgnificat sartaginem. Dorsum.transsatio nostra habet nates secundo Regu decimo. Velies eorum mediastis adnates. 'm et sibit.Exodi.xxxiiii Panem non comedit et aquam no bibit. et perdit sepeliteram he .ut Genesis nono.Bibense uinum inebriatus est.pro.&bibit uinum.Inde symposum .conbibitio conpotatio .con uiuium .Ester primo .Fecerat grande conuiuid principibus suis aliud significatum stamen .Leuitici.xiii.In stamine ali subtegmine. P et Plantauit.Ezeclitelis.xvij Et plantabo super montem excet s I

547쪽

SECUNDUS

sum.In monte sublimi Israel plantabo illud & passiue psalmo primo. Sicut lignugd plantatum est.Inde plantatio et planta et surculus 8cc. ta et Apertus.Numeri. iiii Dixit homo cui obturatus est ocu/lus.quod rabi Dauid himhi et rabi Salomon exponunt aperto oculo. et minxit primo Regum xxv.Si reliquero de omnibus qus ad ipsiim pertinent usin mane mingentem ad parietem. p. et Quieuit.resedit .sedatum pacatum .compescitum est.IOns.l. Quid faciemus tibi et cessabit mare a nobis.

548쪽

Halamus aedificiorum .exedra .Ezechielis .H. Et thalamum uncit calamo in longum et uno calamo in latum .et inter inclamos quinc cubitos. a in Appetiuit de*derauit concupivit.Is.cxix. Ecce concupiui mandata tua.&in eodem. ncupiuit anima mea dejderare iustifi/cationes tuas. Aliud significati per contrarium .detestari abominari. Amos sexto. etestor ego superbiam Iacob. PNn Circumscripsi cirrumduxit circulimitauit. Numeri.xxxiiij. A mari magno termini incipiunt peruenientes ad montem altissimii. verbum e uerbo sic Amari magno limitabitis uobis hor montem. 8c insta.Inde metabuntur fines .pro faeietis circusseribi seu limitari fines. aliud significatu mutando he in vau.oryx Deuteronomii xiiii Ory gem camelopardalim. Us Gemellus didymus,Gen. xvii3-pparuersit gemini in ute/ro.&Canticorii.iiij.Sicut duo hinnuli capres gemelli.&inde uerbii ut in eodem loco.Omnes gemellis Detibus. Pro omes congeminals. Male igitur apostolum Thomam aliqui non satis literati asseuerant vocari didymum ob id quod dici uolunt incredulum. Nam Thomahebraice et didymos Vsce idem est quod geminus latine oritur auteerror inter germanoSquod eode uocabulo leutonico dicimus incre/dulum et geminum auisting. liuenticus Ieremie octauo. Et non sunt ficus in ficulnea.&Ioellis .LEt ficum meam decorticauit. N Species Arma .figura.qualitas.Isais.liii.No est species ei ne decor.et Gen xxxix.Erat aute Ioseph pulcra secie pro pulche specie. P ad Arca Genesis octauo .Egredere de arca .et Genesis sexto .Fac tibi arcam de lignis levigatis. ad Orbis.Iob. xiiii Aut quem posuit super orbem quem abris 36

549쪽

SECUNDUS

ratus est.et psalmo nonogesimooetauo.Iudicabit orbem msisticia. Palea.stramen Genesis vicesimoquarto .Palearum quo I et socii plurimum est apud nos. r Probe finali posito au.inane chaos.rudis idigestas moles

Genesis primo.Terra autem erat inanis et uacua.

dr γ Abyssus Genes primo Et tenebrierant super faciem abyssi.

Ezechielis .inxi.Abyssus exaltavit illum .etpsalmo .Hq.Abyssus abyssum inuocat.et declinatur in sceminino. Signauit.Ezechielis nono.Signitati seper frontes uirorum. Ad Inter.medio Exodi. xiii j. Filii autem Israel perrexerunt per medium sicci maris Exodi tertio.Vocauit eum de medio rubi et psalmo .mrj.In medio uetriS mei.inde dimidiare.partiri .findere. pertrasiγxe.Exodi. vi.Qui mittentur Per medias tabulas.pro qui pertransit. vel intimus est aliud significatum usura .seaus.iniquitas psalmo .lmi'. Ex usura et iniquitate redimet animas eorum.Inde pauo tertio Regudecimo.Simias et PavoneS. Indagavit.cogitauit.inuestigauit contemplatus est.Ecclesiastis ii Cogitaui in corde meo abstrahere a uino.aliud significatu Turtur. Levitici.v.Osterat duos turtures. aliud fgnificati lepus deeminatu. Ester.rj Cum aut uenisset lepus singularu per ordine puellam aliud sionificatu cata paragogehe.lex.institutu.ds.XiX Lex diat immaculata. aliud significatu ordo et lineamentum.CanticoRr .i.Pulchrssunt gens tussicut turturis .rectius sic.Gens tue in ordine lineamentorum.

Abscidit.Isaie.xviii Et qus dereli sta sunt abscindentur. din Teloiu et iaculom generale nome. Halh nouacula uertiat.

translatio nostra interpretatur malleum. Iob quadragesimoprimo. Quasi stipulamsstimabit malleum. rabi Dauid Limhi dicit generali/ter significari omnis generis tela. IIT

550쪽

LIBER

's Im Contextum collarium Exodi vicesimooctauo.Siculiari let in extrem1s uestium partibus ne facile rumpantur.ubi lis dictio

circumscribitur.

P Pr Emulatus zelatus est.inuidit. psalmo tricesimosexto .Noli emulari in eo qui prosperatur in uia sua. quidam putanta uerbo et derivatum de quo supra in heth ante res. Animalis nome quod taxus dicitur Aquila et Symmachus ianthinum Theodocio et Hieronymus hyacinthinum traduxere Ezechielis decimosexto.Et calciaui te hyacinthino.etpluraliter Exoda vicesimoquinto.Pelles phyacinthinas pro pellibus taxorum. et Pr Pro insea.sbb.subtus subter.Exodi vicesmoprimo Oculis pro oculo.dentem prodente. quamuis sit consignificatiuit,tamen recipit post se omnia subiunctiva aflaxa sicut selent nomina et uerba.. Sin prima persena interponit nuntiatu prohibendi causa.ut psal, in decimooctauo. Dilatasti gressus meos subtus me. et sic de aliis. Inde nomen inferior.infimus psalmo octogesimosexto Et eruisti animam mea ex inserno inferiore.& psalmo sexagesimotertio. troibiit inferiora terta. Item aliter Ezechielis quadragesmoprimo. De inserioribus ascendebatur ad superiora et in medium. U'r' Aries sylvestris Prouerbiorum tricesimo.Gallus seccinctus lumbos suos.&aries. v I Foenus.usura.Prouerbiorum vicesimonono .Pauper et cre clitor obuiauerunt sibi.rectius sic. Pauper et uir userarum .de hoc uocabulo scripsimus supra in thau ante vau. Adhssit.adortus est. propinquauit Deuteronomij xxxiiii

Et qui appropinquant pedibus eius. ad Color hyacinthinus Exodi 'icesinooctauo.Ligabisque