장음표시 사용
111쪽
4n Etymologico vos AI Us est ibiectus libro Hemoriali Cellaria uo. y Duplicem quoque catalogum, Romanarum Vocum a Graeca origine derivatarum, et β nominum Graecorum Latinitate donatorum exhibet IAC. ASENii palae 'ra Illi Romani L. III. c. a. et 3. A.).
De iis orgo hic loquimur vocabulis rue-cis, quae sequiorum temporum inuexit sus et quae frustra quaeras apud Veteres frid quod nobis non dicet, nisi bonum Lexicon. G. Sic
AIUSSU ecclesiasticum est, pro quo Veteres dicere maluerunt Pr Andronti vorago. Pro AGON vel AGONI ZAR Veteres diXerunt extrema. Hi
mam agere. AUTOCHIRTA non modo nouum
est, sed et falsa significatione insignitum. Aυτρ- χει enim Graecis non est, qui ibi inser manus, ea qui sua manu aliquid iniuit, teste IIEGYCHIO.
Non magis proba sunt, BLASPHEMIA pro e fcra tione: REΜvs pro Dei dejertis: EXOTERICU Apro peregrino Vel aduentilio HYPOCRIS IS projimulatione pietatis, Hopocrita enim veteribus
erat artifex theatralis. Vid. SUET. Neron. c. a dismo ECHARI pro adulterium committere: NEOTE RICU pro regentiore vel Anisi ex ORPHANUA
pro puyilla: PRAXI S pro Wu ZELUA pro neni latione Vel idio. De quibus CELLAR Anticiar h. Cap. V . . IIo. seq. Satis tamen Latina, vel es
vitate potius donata sunt ORCHUS, quo susTERENT AED. H. I. . I 6. MOECHA, quod habet CATVLL. Carm. XXXXIII. et 1 v v KAL. Sat. G. N. 77. Immo apud eumdem epigrammato spurcistimo, quod nos AAcri OsΑΙ edition V. SI7. Occurrit, bis labes Verbum ORCHARI. tu que auctoritatu sese illud omnino tuetur, quamvis familiarius fuisse videatur vulgo, quam bonis scriptoribus. φφ Nam quum in disciplinis saepe contingat, Ut re quaedam Graece, quam Latine possit jacilius etaplicari nemo prohibebit, quo minus
112쪽
in scriptis didacticis Graecum sermonem Latino misceamus, dummodo absit affectatio Graeca enim ἐμφατικωτερα esse debent, nisi risum mouere velis. Hinc risum moturas LAVΥvs Pseudo LI. . v. Graeca, quae nihil emphaseos habent, Latinis immiscet: - - - Ι. Ecquam scis Ilum tibicinam meum
amare flPS. Ohῖ negare I. Liberare quam velit p
Ridicula sane haec affectatio est, nec magis ferenda, quam si quis Germanice dicere velit Er athine pedes ei brotheu. Debent ergo Graeca aliquanto ἐμψοιτικωτερα esse, qualia exempla passim
apud CICERONEM, PLINIUM , aliosque auctores
idoneos occurriliat. Nimirum Graiis ingenium, Graiis dedit ore rotundo Musa loqui. In compossitis sunt liberi et felices Hymni Graecorum ex meris epithetis constant, quos imitatur Dan. Heinsi carmen in Bacchum, quod Uertit opitius noster. Graeci omnia adiectiva neutra possunt substantiue adhibere, habent participia activa praeteriti temporis etc. Ut adeo breviter et XI restius loquendi studium mire adiuvet eorum lingua, sed quod bene monet auctor, fieri hoc debet citra assectatam ostentationem li In mulieribus Romanis tuam adsectationem admis pndi Graeca salse ridet IvVENAL. 6, Ι 83 sqq.s Quin Horatius iam risit Sat. I, IC, O. At magnum fecit, verbis quod Graeca Latinis Miscuit lo seri sudiorum etc. G.)
- Exemplo esse possint CICERONI epia solae ad Atticum. Quum enim hic Ciceroni familiarissimus esset, et maximopere amaret Graecas litteras, vix ullam ad eum dedit epistolam, quam non pluribus Graecis sententiis, tamquam gemmis quibusdam, distinxerit. y Saeptissime vero fecit tegendi caussa, ne quis praeter Atti- Cum temere intelligeret suam sententiam. Ad
113쪽
Caesarem etiam ioci caus a, quum Trebatium commendat Ep. llI, 3. Vtitur pluribus Versibus et formulis Graecis. Subiungit genere noliqsum litterarum ad te usus, ut intelligeres, nctu vulgarem e se commendationem. In re autem seria numquam Graeca, nisi Cum enia, etiam in philosophicis. Prosert qaidein altim loca Graecorum, sed non nisi Lucine versu. Ipse de se
Tuc. I 8. Dicam, inquit, si potero, Latiue; eis
enim me Graece loqui in Latino Jermone non plus solere, qu*m in Graeco Latine. In orationibus plane erecunde et quan cum pudore loquitur de odiis Graecis. Cuius rei rationem BVCHN. de commut rat dic II. 9. S. 3. reddit hanc: metuebat credo ne ingratum mole trimque esset Romani auricilis, ut Mimam partem inquetis talium. Deinde ne principis buli gloriae δε- trahere velle videretur, qui Grascorim PoetaruHι carmina magiS, lsam Romanorum laudaret. JPlinius aliquantum ostentator est eruditioniS. Inter recentiores Melanchthon, Camerarius, Casaubonus, cpliger etc. hac ratione si sunt in epistolis. Sed quidam in orationes introduXerunt, qui in concione ad populum absurde et
paedagogice. Qui plura in hanc sententiam cupit legere, adeat l. l. Buchnerum. G.)
Ne a votabuli tantum Graecis ab inen ciueni et-
dum es, verum etiam a Graecismis, id est, H Groicis phralibus ad Graecae potius, quam La 'tinae linguae analogiam compositis ),
Hanc etiam obseruationem parum per se prodesse scribentibus apparet I. Innumeros
114쪽
Graecismo cum maiori parte linguae suae a Grae- Cis recepere Romani quod plenissime docet audatus paullo ante ECHNERVA II. Vnde discemus, quis it Graecismus ouis porro receptus in coosuetuditaem Romanama Scilicet inde, Vnde reliqua ex usu legendi et obseruandi, XLe-Xico. G. ' Talos Graecismi minus elegantes sunt: I. Si m nititii ponantur pro con rint illiS, g rundiis sartis sis. v. c. in igauit petere, pro init gauis. Ut peteret, HYGIN. Fab. LXVI. Adsumen extat, nguinem abluere: pro sanguinem
pro ad faciendum. Multa hii rismodi collegii v.
Cl. PETR. BUR IANNUS in not. ad Valer. Is cc. p. 565. Et plura optirlibrum scriptorum ECHNI, RUS et HEUS INGRRUS . C. I, 2. I. sqq. . sed
pleraque X betis, qlios putri metrum aliquando coegit λ, νῆιν. Saepe suauitatem et decus inde petunt Uertious G. Quamuis ora. haee
non in soloeca, minus arnen elegantia sunt. Quis enim non mallet diceres censeo reaedendum. quarii censeo reddere quod veterum tumen auctor tate defendii O FRID GRO NOVIUS ELD . I. L . D. II. Si confructione Graecare Latinis substitit utlir. V. C. st Libuiti P. at pro quoiiusserat. Aci T. Anu MIL, O. bi tamen adde IAC PERI ZON ad Sana Minerv. p. III. Ego χἰdita tibi utara V, pro a te aut ita. IC ad Attic. . ILa . MIM et tine poena, latet me, de cit me. Quamuis haec omnia, si rarius et in loco ad hi brantur, non careant Venustate. Cons infra
115쪽
taxi Grammaticae suae peculiaria capita de Graecismo subiecit. G. y Enimuero sunt, qui ad asse- ctationem usu a graecissant, Vellati TERTULLIA-lmus, s ΑΜΜΙANVS ARCELLINVS inprimis, qui tamen, ut Icti quidam veteres, non affectatione quadam graeci at, sed quia Graecia erat patria, G. et e recentioribus LIPSIVS, iusquam nidii, nisi in epistolis familiaribus, G. quos nemo temere imitabitur. X.
Angusta admodum regula. Damnari non plane debeat, 'AED Firmici, NIGRED Apuleii et Martiani Capellae, ALBED Sulpicii Seueri, auctoritate tria G. ' Neque ergo serenda in elegantiore Lati
XI. Sexto notandum, suspecta esse adiectiva' nam alti
Hac ratione re mirum nulla non forma suspecta esse debet. Nempe quo frequentiora erant vocabula horum Caluum s V. c. aequalis, animalis annalis, arual , curiales, mercurialis, triatιialis, sales, inexpiabilis etc. Sic porta pris cipalis in castris etc. t tanto plura ad eam formam efficta sunt, quae distinguere a sinceris sola
116쪽
)Ηinci LARIVs laudato suope libollo recte proscripsit adiectiva, s et adverbia, G. abomin nodis, cete aliter, aeternalis, aliqualiter, amica ouιter heltialis, casualiter, commen salis, collateralis, conditisnaliter ' ), durabilis, i vhiis, sinaliter et natis incesabilis, ince sabiliter, in-cArtabilis, infe alis, inuiolabiliter, irreconciliab Iis, legaliter, merii suntlS, momentaliter, Heutralis, oculariter, partiariS, Perpendictitariter, mimordialis, proportionalis, tota iter, vernaliS. Ρroha tamen sunt extemporaliS, pro quo salso di
orat. lib. III L. c. s. irratronalis, vel, ut alii legunt, irrationabilis, apud CELS. Praef. I. SEbre C.
I. LXXL. QUINCTI L. declam VILLI. y rm-cipalἰS, PLIN. Panfg. 82 6. et GELL. XIlI, I et principaliter, LIN. Pau. 4T,M. G.)- ΑΜ ICARIL 1s multi probant auctoritate PLAUT I I. glor. II N. S. Sed ibi me liores codices habent ADIUTABILIS. Uid. DV KER. GLattu. IO. p. 3 Ο ICALIS habet APVL. de rundo. Libri iuris iudi uant. inter amicabilis et amicalis, et u Squam constet vera lectio. G.)- COND1ΤIONALITER dixit A1vs lib. 17. g I. D. de cond. in 'et IVATINIANUS S. II. Inst. de legat. Sed si non iuridicum saltim cadentis Latinitatis hoc vocabulum est. id Dv KΕu de Lat. M. Et P. 6. Magna quoque adhibenda est cautio in recipiendis huiusmodi substantivis in Do desinentibus, quum nulla sit sorma, quae sub specie probatae Latinitatis magis decipere pollit. Vide G VNTHER. at res P. I. LXXXX p. qT. Eodem iure poterat etiam canon poni demo minibus in osv S item his, quae in AN Us vel
117쪽
ANTV etc. Xeunt. Quo enim forma quaeque
est magis stata, eo magis illa homines sequioris aeui abusi sunt. G.)
XII. Parcius septimo in elegantiore sit ad stuatenus --hibenda sunt vocabula et phroses ecclesiosicoe, πὰ π
si elegantior silo aeque commode reddi poseststat ni ). . Si quid tamen eiusmodi vocibus inest , τηριῶδες, b i. e. quo dogma qUOddam christianae religionis proprium Commode Xprimitur, ad quod longa paraphrasi opus est, G.), rectius feceris, si eas adhibeas, quam si mutando profanus videaris
Eadem de thac regula, quae de superioribus
dicenda. Verbo, singulatim disci et comprehendi debent omnia nullum hic compendium is Siquis autem adspiret ad facultatem de rebus ad Fh pologiam pertinentibus eleganter scribendi, multum ei profuerit, legere ex anatiquis Ciceronis de natura deorum, de diuinatione ac fato libros, qui inprimis in Theologia naturali stilum formabunt, deinde Lactantium, Ciceronem Theologorum, Minuciurn Felicem, Arnobium, Tertullianum. Εκ receni oribus scribunt elegantius Lutherus, Melanchthon, Caluinus Io. Rivinus, Io L. Fabricius Heideib. erenisis, Wernsdorsius, et inprimis Buddeus ac Moshemius G. ' Multa in Latinitatem bcabula inuecta sunt a Patribus ecclesiae occidentalis, et maxime ab interprete illo scripturarum Latino, quem Vulgatum Vocari moris est. Qui alioqui propter plurimas gemmulas inter auctores L. L. resertur merito. G. Ea dici solent ecclesastica. Sed quum pleraque elegantius possint exprimi non xideo,
118쪽
video, cur studio barbarismos consectari vell-mus. Dabimu Operam, ut quomodo pleraque
quin pauca de multis, G. exprimi possint, do-
ABOMINATIO, re detestabilis, res abominanda. ABSOLVERE, criminum vinculis exfoIuere. Iudiciale verbum rei ipsi conuenienS, quo cur non tamur, nihi caulsae video. G. AVO STATA, religioni verae Vertor, rii
patriam religionem eterauit. In Iuliano Irrip. quasi proprium G. BAPTIS MUS, Iacrum illud lauacrum. Grae-Cum omen, eaque caussa tolerabile, praesertim in Vocendo. G. BLASPHEMARE, Uecrari. Contumeliose in Deum loqui, maledicere Deo. G.
C AN NI Z ARE, tu caelitum numerum referre.
Non adeo aptum est CONSECRARE, quo Romani ipsam ἐπογέωσιν, quam abominari e prositetur Romana ecclelia, sin gnificabant. At si haec ratio valet, neque jacriscium, neque Pon tificem maximum, nec infinita alia, dicere licebit Quos conjecrabant Gentiles, eos non ideo Conditores rerum omnium putabant, sed sanctos, 1ed Augustos, Venerabiles, ultra humanam tb tem aliquantum elatos, adorandos 5 Uid Pro- gramma nostrum de Carolina Diva et alterum, quo Heroinam dici posse ostendimus. Consecrationem Diui Ernesti Cyprianus Diuus dedit. G.)CONSCIENTIA BONA Uel ALA, saluo
officiis quid facere, fassia de quid post e religione
impediri, religio es. Vid. 1 C. Ars S. Rosc. Amer. . . et I . et ad diueo lib. VILLI. p. II. Multo minus ergo apud Vetere reperiaiscrupulus conscientiae, pro quo dicere solent religio me ince sit. TER. Ans IHIL I. . II. Frequentes quoque Veteribus sunt formulae, conscientia fauorum, recti, bene actae vitae, sceleris etc. Nid.
119쪽
cELLAR Antibal θ. LII f. p. zy6. ORΤ nd Sallus. p. 35. y Alia notione requens est, ubi ad prae teritum et praesens refertur, non ad iudicium de actione instituenda, et praesertim cum resertur ad alios. Tepor Vestram consectentiam, non
ilias, was hi dirum misi. Constientiam vesi ann Meveritu volo quidquam dissimulare. Sed etiam CicERONI est hoc pro Qu. 9s Com. 16, 46. Ouis enim non consscientiae id commoue
CONTRITIO, admissortem cri L. inum dolore emcruciari. Sed Theologi coguntur interdum contritionem et attritionem distinguere. G.)CREATURA, Me creata. leganter quoque LACTANTIVS Creaturum Vocat opiscium Dei. CRUCIFIGERE, pro quo semper veteres habent cruci a fgere, ul/gere, in Vucem aggre, tollere.
CRUX, piorum calantitas. s Aliud plan Latiane significat crux, nempe aut supplicium infame, den algen, aut rem molestam. Nec dicendum de seruili supplicio creudigen hoc enim Verbum sanctum esse debet, sed enheu. Cum Uer Cogamur, Christi crucem dicere, non reu rear inscripso praesertim ascetico illam sormulam. G
suppliciis mactare. 1 C. Catil. II. empite is cruci tibvs adicere maucipare EXCOMMUNICAR Ξ, factorum usu prohibere, in terdicere sagi Orlιm otia mercio, eiicere ecclesia, diris deuouere. EXAUDIRE PRECES, Adire recra, annuere FrecibAS, vota rata habere. ELEEMOSYNA, si Peria conferre in Genos. ETHNICUS, MAGMIS, Arssalus uita deditus,
deorum cultor Pagavi appellatio Theodosiano demum
120쪽
demum saeculo a re ipsa originem habuit, y quod in pago relegarentur. Ego neque Ethn cum
neque Gentilem refugerim, Cum ea non minus,
quam olim Barbari appellatio, vim propriorum habeant. G.)FRATVΜ. Hoc substantiu praeter scriptores ecclesiasticos etiam poetae utuntur ast pro laici scriptores dicere malunt fest dies vel esus dies. Vid. ac Phil. II, M. IV. s. XXXX, I .
C mae. VIII. I. S FLOR. LII IX. FORNICARI scriptoribus ecclesiasticis est fortari, sed Latinis veteribus idem ac fornice arcuari. Vid. PLIN. His uat XL, Io XLV, I. VITRUV Architen V, 5. SENEC Ep. LXXXXV
HUMILIS, HVΜILITAN proba sunt, si denotentid, quod humi repit, vel paruum est, s et quoties ad gestum corporis reseruntur, ut Bacchetitis humile aduoluimur ariS.. G. At quum scriptores ecclesiastici h mi iis vocant, qui abiectius moderate vel intra modum. G. de se sentiunt, rectius substitueres Voce modesus vel P de ra CELLAR Autibiarb. V. 55. 3ΕιUNARE, cibo se abstinere. NE P. Attic. a.
Elt timen Tertulliani. Erate Piasta potau-mus reddere stipylicatio. G.
HORAT. Pi I. J, Io parere legi, satisfacere legi, os e iuvi, et sil uualere. Theologis non in- te dicam, i iique .eo minus, quod Tragoedia uidium A si . tu, I. 3O ita alioquitur, Implebit lege spiritus iste AeaS. G. IMPOENsTENS, improbus, impius, qui lillo peccatorum jeu is tangitur.