장음표시 사용
131쪽
ad Ciceronianam d condi ration m composito teret I AD . paullo post nouum 1ihi pii fluxit se Cendi genus, abruptum, histrionicum, atque innumeris resertum urchaismis, ut saepe vetere quO- dam grammatico aut si mauis, Delio natatore
opus esset ad soluenda illius aenigmata. id ΜΑ- s. D. Li.' Argumento sentisius orationes octo, enae
quibus recte HE 'ΜANNVS : in his orctions haS IPSIUS non utitur silai fano, sed Ciceroniano, hoc es, non calet si Lurias, Guverborum allusonibus, nou sudet sententiosae et antiquariae breuitati, sed profuenti utitur silo, colli, amoeno. Moderate i. e. Vere de ipsi iudicant AvBΜANNUA delingua Lat. p. 42. item p. 49 sq. BVCHNER. Epril. 3. I p. 6 I. y 1α ΕΙΝSIVS respondens ad Marsi epistolum supra laudatam, Vnde Verba, quae huc pertinent, Xcerpsit NORIIos . Ol. I, I, 24. 63 BvRΜ Nus Orat Parent GraeAI p. 64. y Idem' me in praefatione Sylloge Paullo in eum iniquior est , odio Ieittiturum, quorum illo sub finem vitae mancipium. Inuidiam fecere lae quaedam qui infamarunt dein se ipsum, cuius se m itoreiser bant. y Nomina exhibem .iORII. Oh h. diuersis locis; et plenius et is in FABRICIT
Centuria plagiariorum . 38. Salse illos
ridet ac traducit AvΗΜ. e. 4 4. 6. item p. 62 sq. Add. os. SCALIGER fereti . p. ICA quo et plures nominat ΜΟΠΗ. POL I,4,9 3. Breuiter stili Lipsani historia potest ita comprehendi. Iuvenis Ciceroniane scribit, ad gumento sunt variarum lectionum rim. a. 1366 editi Epistola eius Romae scripta a. 1567. et zeueratum primae eius
132쪽
eius epistolae orationes, enas habitae Is 73. Postea edidit Senecam et Tacitum. Ipse autem fatetur orat VI edit. rom. p. IOI. , stilum infici ab his, quos tractamus. in breuitatem contraxit, praesertim quum placeant ei acumina semper tamen elegans est, nuSquam κομο λος. Antiquarius non nisi in Satyra, et scriptis similibus v. g. in antiquarum lacilonum libris, ubi L. III. conuiuium antiquum repraesentat item in quibusdam epistolis ad viros do-cLOS. Hic etiam Graeca admiscet. Purus et simplex est in orationibus et epistolis ad Primcipes, breuior tamen per Senecam et Tacitam Planus et disertus in libris antiquitatum. Ut adeo antelignanus quidem , sed non consilio illo fuerit stultorum quorum dam hominum, qui Virtutes quidem ignorarent, imitarentur autem vitiosa. Vt hodie sit in poes Germanorum. De Lipsi autem stilo sinistre primuin sensisse videtur sciossius de stilo hist. p. IO. sed add. p. I 2. ubi eum voluisse, dicit, eis cymbalum i
ventutis, cui sciret acumina magis placere. Multa quoque ante iam reprehendit H. STEPHAxus in sua de Lipsi Latinitate alaestraprinia, Is 9s 8. Vehementissime amtem ii e tum Lipsum inuectus est ΜORII. de Pa itate Livii, ut inter Lipsiomast, gas dux elle ideatur. G.
Ghe his fa Sed sussicere haec putamus de prima, Irthis , quain CommendauimVS orationis virtute; νiodi id est, de puritate proximum est, ut de
CONCINNITATE dicamus Hanco attoni conciliant periodi Vnde tota illa
133쪽
illa ars periodica , quam tam pauci recte norunt, paullo diligentius hic videtur in
culcanda. Vide et c. G. CHWARZII dis de oratione
concinna, Alior hia CIOIDCCVmΙ. q. pConcinnitatem de numero et periodis adhibet C IC. Grat. 4 , I 49. Qui ero hanc de periodis materiam, a Vulgari intelligentia, in quantum ars est, remotiorem, et in qua ipse auctor noster non satis semper accurate versatus est, plane vult animo suo comprehendere, illum adeat portet Io. TVRΜIL de periodis libellum, explicatum a Val. Ery-traeo, qui a IT 2T 8 tincte re rusus est cura FRID. ANDR HALLHAVERL. sed sine Eiγ- traei notis. Debent autem simul conserri ARISTOTELIS locu paullo pol indicatus, et inprimis, quae HERMOGENES RIV. περι υμεων, de hac re rueCepit, Ubi p. I 66. d. Sturm agit περ πε ιοδο , ted adhibeantur, quae ad uium iocum commentatus est idem STVRΜIVS, qu Viro in re oratoria nihil habemus subtilius, nihil accuratius. Multa quoque praeclara habent ΚΜETR PHALER. et eius interpreteS. Alios nominat ΜORM. Polyh. I, 6, I, 3. quibus addi potest ex re
tationis vero periodicae exempla ipse Mor-hosius decit Polyh. Lis I 4. Solent etiam ,
qui artem tradunt rhetoricam, hanc et quentiae partem non omittere, et hic quoque princep est OSSIUS. G. Unde periodis conclusa ratio CONCINGNA vel dime a dicitur, cui opponitu oratio Fus A. Graecis illa dicitur κατwSM in haec vero ειροαεν,1. Urriusque discrimen iaculenter e ponit AR1ST. Rhet. IlI, 9.
134쪽
XVIII. q. a , si vero periodus, ut ait Cata zo I,
oratio in quodam cluas orbe inclusia procurrens quoad per tot in singulis perfectis ab solutisque sententiis '' .
tionem habentem princι tum, et nem ex se ima, et con Oicuam magnitudinem. Utraque definitio eodem redit, ut paullo post adparebit Ratio appellationis haec est Periodus, ambitus, cir
;οσις, si et uitilia nomina lianc ob; similitudi-nsem intinuant: Quemadmodum in circulo principium et sinis connectuntur ipsa sigura atque circumductu lineae ita in periodo principium et
iiiiis connectuntur constructio lae grammatica, Vt
sentiat lector vel auditor, sinem nondum adesse, donec subiiciatur illud, quod prima verba nos expectare iubent. Haec etiam atque etiam tenenda, et exemplis aliquot Ciceronis familiaria reddenda: ne cum Austore putemus ambitum inperiodo idem esse, quod Verba amplificationis caussa addita Uerum est, vix o se periodum dici, quae paucis tantum Verbis constet nec enim rotundum illud et circumduci in potest uitelligi, nisi etiam sint, quae corrotundari et circumduci positat: sciat ordo locum non habet, nisi inter plura Sed natura periodi non est in multitudine Verborum, Verum in illa, quam descrip simus, conclusione G)φ' Praecipuas ergo periodi leges ac potiores Charac rere notari oportet. EX definitionibus enim Patet Ι. Omnex periodum ambitu quo dam
135쪽
dam seu tircuitu gaudere, qui si absit, e perio do sit propositio logicu Cic. epis ad diuersa I . ait M. Fabio, viro optimo et homine doctis yrno, familiari Ora utor. Tolle ambitum, verba nimirum viro optimo et homine doctismo, et non periodum amplius habebis, sed propositionem logicam. y Ista Verba, Vt iam monitum est, non ipsa sunt ambitus, sed faciunt, ut ambitum accipiat oratio, quia sectitur ita et circumagitur. Etiam deinde hic error saepius repetitur. G. Deinde ex iisdem desinitionibus discimus, II. riodum omnem ita procurrere debere, vi sensus
nou ibi perfecta absolutaque sententia percipiatur. Haec ταυτολογεῖν videntur. Malim nos nisi percepta tota jeri orationis intelligatur. Nimirum tendere debet constructio ad ultima Vsque verba periodi. G. Hin quando SALLUSae
heli Iugurth. c. ID. ait concordia parua re crescunt, discordia maximae dilabuntur ea quidem non est periodus quia singula membra separatim intelliguntur. Sed si ita diceres quer Madmodum concordia paraa re crescunt ita discordia Diam maximae dilabruitur haberes periodum c ius sensus non nisi perfecta absolutaque sententia percipitur. X quo porro patet, III fusam feri Orationem, qrsae e tricistin, et membratim procurrit. Incisim loquitUr e g. 1 C. pos redit in
senatui. Cum hoc homine, an cum sipite Aethiope, s inforo conssit Aes, nihil crederes interesse. Si ne sensu, in sapore, elinguem, tardum, inhumanum, inlactum, Cappadocem modo abreptum de grege venalilam dicereS. ymae lunt περιολκοι.Ιncisum oportet sensum absoluere. Incisim Ια
orat. 67. dixit haec quatuor: Domus tibi deerat stat habebas pecunia superabat P at egebas. G. Membratim idem CICERO in Pison. O. Occu tus aduentus Artitium iter per Italiam, introitus in urbem deseritis ab amicis, nullae ad yenatum e prouincia litterae, nulla ex trinis aestuis gratu-H latio
136쪽
latio, nulla triumphi mentio. In primis huc pertinet locus a C E R. ad Q. Fratrem Lib. III. p. 9. Pomponius abes Appius miscet Hirrus parate multi intercessore numerantur: populia non curat principe nolunt ego quiesco. In hoc vltimo exemplo non membratim, sed incisim loquutus HICicero. Aliud substituatur ex illius Orat. 67. Incurrissi amens in columnas in alienos i
sanus insanisi L Haec sunt paullo proponenda
disertius. Inclytim s. Comma in hac rhetorum doctrina est oratio intra VIII. circiter syllabas comprehensa Vid. CIC pro Planci C. 4. pro Domo c. 35. G harusp. resp. c. s. ad Q. fr. 3, 9. Glan s. Membrium ad XVIa syllaba procurrit: ita ut omnia maius paullo possit minus Colon videri et vice conuersa. id pro Planc C. 6. pro Sext. c. 39. Catil. 2. C. II. Verr. Ι. C. IO. de har p. re is C. T. Iam incisin loqui est ita loqui, ut sensus, constructio grammatica finiatur intra incisum, h. e. octo ibi laba aut pauciores membratim loqui vel scribere adeo, ut finiatur intrav11 et XV1 syllabas. Alioquin periodus ipsastis membi is s. oli Constat, membra autem in-cim, in quantum nempe colon est maior pars periodi, a qua κωλος, τρικωλος etc. di Citur, Ut mox
docebitur. Ex his de exempli ab Auctore prolatis iudicandum est gratiam QVINC T. IX, . 3 22 1qq. de incilb, membro, circuitu, obscurior est et forte purum accuratuS. G.
constat membro Vel colo, Unde et μονο- κωλος Vocatur ). yVt periodus smplex possit a propositione logica distingui, accedere debet ambitus vel circuitus quidam, qui non potest intelligi, nisi haberet
137쪽
boro etiam magnitudinem aliquam, μέγΘος - συνοπτον Aristoteli. G. Hinc adiici ibi et quae cuim uescriptio vel Mασις, Vt numerosor Pr sectiorque fiat oratio. Vbi tamen Oete moriet, I . C A Wysam vi de eloquAt Lib. VII. c. I. a luendum es vehementer, ne Asa periodi ea . uidue gratia, quo melius cadat aut volMatur oratio, i,
inauia quaeuam verba iuculcemuS, Nasi complo menta Druerorum. Nihil enitus eidius esse, FAeriliuS, et a vera germanaqAe e 9qtienti m sis alienum, quam ubi materia non patitur, edres es presse et rotunde esserenda, periodorum tracta inanem distendere oratiouem l arum a propositione logica abirent illa hortatus es, ve 'e sola meas colligerem. Ut periodus inde fiat, P LIN. Ps. J I. addit ambitum quemdam vel circuitum frequenter hortatu es, ut psolas,
SE Μ, colligerem publicaremque Propositio logica esset e solam tuam conscidi. Ast ambitu addito, hanc inde periodum formavit 1 CERO Fim ad diuers. VI IS. Disolam tuam, QVAM
s Insigne inprimis exemplum suppeditatCIC. Qt 3 princ. Addi etiam potest eiusdem Cat. q. m. G.
XX. Composita periodus est, quae Constat uid compo-
pluribus colis ); duabus aliterii partibus, si '
σιν Vocare solent η Ea iterum vel bimembris, vel trimembris, vel quadrimembris est. Colon siue membrum periodi hic non
attenditur ad numerum illum syllabarum, sed tantum ad relationem G. est propositio, quae tamen, hic in periodo, ob particulam, a qua Uel His vi
138쪽
vi suspensa est, G. sensum non absoluit, sed eum dem ad reliquae Sque partis subiectionem suspensum relinquit. V. C. apud CICERONEM pro A. Caecin. . prima orationi periodus quatuor comstat colis siue membris:
Si quantum in agro locisque desertis audacia potes,
tantum in foro atque iudiciis impudentia valeret: non minusntino iis caussa cederet A. Caecina S. --butii impudentiae, quam tum in vi facienda cessi audaciae. En quatuor propositiones, quarum s ut hic politae et deuinctae sunt, G. nulla per se et seorsum sensum absoluit, niversae vero coniunctim absoluunt periodum, quae ideo quadrimembris Vel τετράκωλος Vocatur. V Re autem vera harum propositionum Vnaquaeque habet suum sensum; I. Multum potest audacia a. non tantum impudentia; . nuper cessit Caecina 4 nunc non cedet. G.)φφ A colis siue membris disserunt partes, periodorum Ompositarum, quarum duae sunt, πρότασα et πολ- , Vel , Ut philosophi vocare senC, ANTECEDENS E CONSEQUENS Sed
potis rota lis et podos vel uno vel pluribus
colis constare, G. V. c. apud CIC. Pis V, a. hanc reperimus periodum bimembrem qui δε- mel verecundiae flues trans erit eum bene et naviter oportet e se impudentem. Hic prior pars, duobus puncti notata est πρότασις Vel antecedens, posterior, puncto notata, My τις seu 9m sequens. De his duabus periodorum composita rum partibus haec notamus. I. Ea non semper esse aequales Saepe enim protas tribus, aut duobus colis, apodos uico constat saepe etiam haec illa maior atque uberior est. U. C. CIC. Pis.
139쪽
Q m ad me lagati, misi ab Aittiocho Commageno, venis ut in Ura ad III Non. S ptembrra, iique mihi rentiassent, regis Parthorum flium, quocum esset ιpta regis Armeniorum foror,
ad Euphratem cum maximis Parthorum copiis, multartimque praeterea gentium magna manu venisse Euphratemque iam tum transire coepise, dicique Armeni a regem tu Cappadociam impetum esse fan Arum: putaui pro nosi a necessitudine me hoc ad seseri
Quum quatuor hic sint cola ius membra tria priora, eaque fati proliX ad προταισιν pertinent; postremum idque breuius άπασιν absoluit. si paullo ante epis. XVI. CICERO ita inchoat epistolam:
Etsi nou dubie mihi nuntiabatur Parthos transisse Euphratem cum omnibus fere copiis: fameu, Aod arbitrabar, a M. Bibulo procos certiora de his rebus ad vos scribi poste, fatuebam nihi non neces ese, publice scribere
ea, qrtae de alteria prouincia nuntiare;
Negant, utveri lucem, esse fas ei, qui a se hominem occisum esse fateatur.
Hic απο ις, inuerso ordine, priorem, προτασις posteriorem locum occupat. Matini ira Prae dicatum propositionis fieri προτασιν, ἐποδοσιν sub tectum quod alias contra ieri ainat. G. Ad haec illud quoque obseruari meretur, III alter viri parti accedere nonnismquam tanti laciniam , quam ἐπισυνα όλιν Vocant antiqui rhetoreS V. C. CIC. Verriu. V.
140쪽
Si potest .sa pecuniasne aratorum iniuria δε-
Etiamsi postrem huius periodi verba tolleres,
absoluta tamen utura, set et persecta sententia. Ergo haec acceduam, tamquam επι συνα ιις Denique IIII obseruandum, ad suem προτάσεως .DVO PUNCTA; arfuem totius periodi NicvΜPUNCTUM; ad si em reliquorum membrorum, sintegris Propositionibus consent, ΟΜΜΑ .su aliquid ad perfectionem propositionis dest, SEMICOLONesse ponendum. Id quod fundamentum est totius interpunctionis V. C. CICER. pro Mic
Et si ereor, iudices, ne tur est, pro fortissimo viro dicere inclytentem timere, minimeque deceat, quum T. Annius Milo ipse magis de re . Iahite, quam de sua perturbetur, iri ad eiAS caussam parem animi magni tudinem adferre non possee: tamen haec noui iudicii noua forma terret OcA
qui, quocumque inciderint veterem consuetudinem fori, et prisinum morem iudiciorum requirunt. Hic ad sinem secundi membri cola ponendum; ad sinem postremi punctum reliqua membra, quia perseesa propositiones continent, conrnratibus notantur. Uerum si ita diceres: Si quanta n in me amoris ac diligentiae tantum in te dei prudentiaeque fulset neuter lam nostrum abfraret. primum membrum exigeret semicolon, quia non continet propositionem persectam secundum cston, quia ibi simitur προ-ις tertium punctum, quia eo clauditur perioduS. Non iam disquiremus, antiqua sit haec in te ungendi ratio, an a grammatici EXCO-gitata g