Io. Gottl. Heineccii fundamenta stili cultioris : nunc demum omnibus Io. Matthiae Gesneri animaduersionibus, emendationibus, additamentis, et praefatione locupletata : accurauit, digessit, suas quoque obseruationes adiecit Nicolaus Niclas

발행: 1761년

분량: 633페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

curam, in rempublicam, ad laudem, ad reipublIcae salutem, ad bellum, proprie ad remos, ad aratrum. G. ENempla collegit CELLAR An-Libarb. P. IIZ Omnes sere constructiones admittit conuenio. Dicitur enim: ut ei nos suu ui ratio ac

cepti et expensi clytime Lucullo ouueuit cum tarore; mn aduertarii mihi conuenit, matrem e interfectam bilio Hoc misi cun tris fratre conuenit De hoc mihi tecum conuenit; mees a tri eclim non conuenilint; os ius yriori non conuenit Qui sibi is conueniet Si tibi ita con veniat Coisti euit millies viro in suum; et iumauum viri In se conuenit sust icio Contu

mella ad maximam partem civium conuenit,

IIII., Τ, NE, QUO, N, AN, numquam recipiunt futurum rubiunet iur, sed Xigunt coniugationem periphrallicam. Cave ergo dicas, ne cis an venerit, pro nescis an venturus it. Nempe quod vulgo futurum subiunctivi vocant grammatici, plane ad rubiunctivum non pertinet; quare etiam tib fatur exacti nomino indicativo adscriptum est a GES NERO in Grammatica cellariana Gottingae A. CIDII CCXXXX edita. Habet sane ut characterem, ita notionem quoaque praeterit s. Xacti temporis. Cum scribam,

antiqua futurum re persectae. Vid. OEDERI chronologia Grammatica. c. U. Quoties v n Eo accusativo personae iungitur, toties exigit infinitiuum activum alias passiiuus ponendus est. Sic recte dico libritan

que tamen σολοικί, sed rariora tantum sunt iubeo tisi. iubeo ut, ceu exemplis compluribus demo strant IAC PERIZON ad SANCΥ. Mineru LL, . o. p. IV. CELLAR Antibarbi p. IX. et 56.

72쪽

ueo FUNDAMENTA STILI

Aureos falso laudari, ostendit in Fabro GEANE-nus. Primi si sunt TACITUS, CURTIUS. Iubeo tibi est inter naeuo CASTELLIONIS.

Ceterum iubeo est populi, leges probantis Senatui, ICtis, Philosophis placet Senatui etiam videtur; g Senatores censent. G. VI. Adiectiva cum infinitivis non temere tu genda sunt, quia hoc Graecismum redolet plerumque enim Latini et gerundium, vel supinum, vel coniunctionem ut cum coniunctivo,

prout re postulat, post adiectiva solent usurpare. v. c. cupidus discendi faciti ad intelligendum vel intellectu dignus, qui ut laudetur, mira-

hiis visu. Poetae hanc rationem Graecorum elegantiae caussa affect ant. Vid. ECHNER. Heia tinctisX. I, 2. 2I SANCT. Min. LII, 6. et ibi A cIUPP. E PERIZON. G. HI A in dubitativa sententia repetere Vixeonsueuisse CICERONEM iam obseruauit CELLAR. Antibarb. p. IIS. Semper enim elegantiores, priore loco VTRVM vel enclit,cum E; posteriore demum N ponunt. CURT IlI, Alexandro, utrum Ferseueraret, an abiret, fatis incerto. Quod si tria sunt quaestionis membra, Primum cornm 9 VTRVM et G. NE; posteriora A exigunt. CIC pro . Rosc. T.

Quaero abs te, ine, qui postulabant, indigni erant, qui impetrarent ν an is non commouebat, pro quo posulabandi an res tua tibi iniqua videbatur sint Verr. 3, 33. Ouid Getis utrum Metellam fessum scribere; an amicum laedendi esse cupidum an praetorem, quemadmodum Pro

VIII. In constructionibus cum praepositionibus danda est opera, ut ne in Ueterum Nemplo loquamur. Sic non optime dicitur versari circa aliquam rem melius versari in aliqua re. Ita enim semper loquitur ICERO Prius ta

73쪽

md placuit ENECA L ad Marc. s. et v K TON. de Granam Male quoque dicitur: ita conryaratum 6 ciam hac re melius CICERO in Lae 4 8'. Ita ratio com arata es une sturaeque orae ERTNae mearu f L. f. Ita coni pia rata naturis mutum ho mirum niis Eliam ost formala: citas res habet cum hoc, ce quacELLAR in Antibarb. p. II. Sic hibere in auro, argento Vitro, maluerunt quam X. G. Aliquando versari idem est ac circumagi, vexari, agi. Et haec est elegans loquutio, quae et ipsa eamdem constructionem cum 1 N postulat Ita SALLVS T. Ag. c. I . Semperne in angiuine ferro, fuga, versabimur γ Ita et active versat nos Ara et Ho-R A T. Lib. II. N. 9ο. Qui minus argutos versat rori Iepoetas. Cons. COR T. ad Sallus. F. D.

XVII

praecipue hic locum inuenit syntaxis istamenta

ORNATA, quippe quam vulgo

termittunt grami natici. Ea vero quum

partim in positione, partim in additione, partim in abiectione, partim denique in

Commutatione Ocum consistat de singulis non obiter agemUS.

Illud iam non ita esse, reuincunt vulga tissima hodie Grammaticae cellariana, Marchruca, Langiana etc. G.

XVIII.

Ad positionem vocum quod attinet. De -- quamquam is 6st linguae Latinae genius et .

y in ea verborum ordo non tam arctis ut certae legibus adstringat , ac in aliis linguis: U' 'tinu caue

74쪽

ue FUNDAMENTA STILI

caue tamen existimes, plane nullum in ea esse certum Verbortam ordinem I, Qtiare non perinde est, quo ordine colloces vocabula, sed obseruandae sunt regulae qUaedam, quae dici non potest, quantum elegantiae sermoni Latino concilient 'b.

LMireris ergo, quo iure scribere potuerit

I AC LODOICVS STREBAEVS de elast et eoia Ioc verb. I, . p. IX. In ration nulla verbo propria sedes es, nullus certus et immutabilis locus, nullus umquam fuit sc desinatus ordo, ut eius mutatio deformis et inelegan esset. Sane quantii ratio hunc virum doctum fugiat, vel inde patet, quod ordo Verborum, in poetis facile tolerandus, in oratione soluta plane absonus esset futurus. Ait HORATIVS Carmin. lib. LVI. L

XV. . . I.

Phoebas volentem praeIta me loqui Victas et urbes, increpuit hyra. Iam si quis in prosa oratione, eodem seruato emborum Oraine, diceret pater volentem seruos V Iium occidere, misera et onculas, cawgauit glacito quis, quaeso, ferret ita loquentema Ex quo sane iurissime patet, in Latina quoque lingua

esse aliquem Verborum ordinem, certasque adeo regulas, quae nisi observentur, consusum ac hi ulcum inde nasci oporteat orationis genus. Non potuit hoc sibi velle sΤRE AEus, plane nihil reserre, quomodocunque collocentur verba. Sic enim sua ipsius vineta caederet. Sed hoc indicauit, quod res ipsa loquitur, non esse certum pe potuumque V apud Germanos V. C. Gallosque assignatum locum verbo, aut alteri orationi parti, non esse certum confructioniS, quem vocant grammatici ordinem. Interirn toto libro tuetur, ordinem esse, uum.rum esse. Sed is nimirum ita

fluctuat;

75쪽

euctuat ita liber est, ut intra praecepta pauca imcludi non possit. Dedit nuper XXX regulas AUG. GEHLI Us in Rat oue ordinationis vero rum etc. Hamb. IT46.4. qui libellus sane proptereXempla utilissimus est. G. Numerosae orationis quanta vis sit, Tullio credamus, qui exclamasse auditores dicit de orat Ι,33, Isa 1i Uerba apte numeroseque' cidissent. Sic orat. 63 2Iq. plaudunt homines ad illud Carbonis Patris dictum apieus, em ritas fili comprobauit. Itaque imitatus ipse Ciacero de Dialuat. I. 23, 46. hoc modo Matris somnium immanis illi crudelitas Improbauit. Cons. vos s. Iussit Rhet. ΙU, G. Vere

ergo ordo et collocatio verborum in eloquentia omne fert punctum, deo, ut quidquid orationi gratiae inest, pereat, si verborum turbes ordinem: Nideantur omnino exempla commutati ordinis apud a C. Orat. TO. s. 232. G. Elegantillima sunt illa 1 CERONI s de Orat. o. c. gitanti mihi saepe numero, et memorialetera ρ-

peleuti, perbeati subse, itincte frater, illi vijeri

solent, qui in optima republica, quum et honori hus et rerum gesarum gloria orerent, eum Diae citrsum tenere potuerunt, ut vel tu negotio sinne periculo, vel tu otio cum dignitate esse possent.

Iam Verborum tantum collocationem muta, et

periodum hunc in modum refinge Qtιium frater, saepe numero mihi cogitanti, et repetenti memoria vetera, illi perbeati fuisse videri solent, qui

quin et honoribus forerent, et rerum gesarum gloria, erim potuerunt tenere cubum vitae utiet sine periculo tu negotio, vel cum dignitate esse offfent in otio. Tuam fidem, lector, an pristinae elegantiae Ciceronianae vel vota vel vestigium superest Nonne coquum potius aliquem aut Catonem, quam Ciceronem audire tibi videris 3 Et tamen verba omnia Ciceronis retenta solumque immutatum esse ordinem et collocationem a V -

76쪽

M. FUNDAMENTA STILI

verborum animaduertis Quae quum ita sint . quantum hac in repo rum sit momenti, satis superque intelliges. Contra ea LAZARUS BONA HIC VS rationem PHILELPHI solo Verborum ordine immutato e sudagresti et inconCin-ina elegantem et sonoram reddidit Vid. v o A S. Infit K etor. p. 64. Ceterum illa ad eccorem prouocatio de eruclito edtore tantum accipienda, qui longo sui teretes auros habeat alius quiuiS, licet alia omni doctrina politus nihil discriminissentiet. Xercitatio, tam omni alio sensuum iu dicio, hic regnat. G.)

XVIIII.

quin, si Operae pretium itaque fuerit, potio- ' --ς res, quae nuc pertinent, regulas pauli ZCCUratiUS CX ponere, idoneisque lusti re exemplis ), ut quis sit hac in re lin-gUae Latinae genius, tanto facilius potiat intelligi.' Multi iam inde a renatis litteris pro a te runt libelli de elegantiis Latinae linguae, INUO-rum recensum anit, ORFIO F. Olyb. , IO, II plures etiam, qui compilauit reliquos, nominat CHRISTO ARNOLD in praefatione ad suum Latinae linguae ruatum, G. in quibus etiam de ordine et collocatione verborum praecipere bis lent auctores. Sed quum et hic multa parum acΘCurase, multa perperam dicantur: ΠΟ ea quae certa sunt, consectabimur.

Detra pesia . Voc fluit non statim ab initio, sed plerum-tio ' μυῆ. que viro cliquot verba, nolinumquam etiam in poseriore periodi membro locum Occupat. NE P in prooem. . Non dubito fore IeroSqtie, ATTICE , qui hoe genus scripturae leue, ac noto satis dignum summorum virorum personi iussi' feni. ICERO iu . I. Vtri Mi Posius, aut malua

77쪽

maius esset negare tibi saepius idem roganti, auescere id, quod rogares, diu multumque, BRVTE, dubitaui Vbi vocativus in postremum denique periodi membrum eleganter reiectus est. DAttamen, si adfectus Xprimendus sis, o cativus et primum statim locum recte occupat, et Donnumquam bis Vel ter repet, tur E. Hac Ν . Aus L I, 7 Mysii,

Musis, etiam nunc mihi scripta ita dicta sunt iii animo Chrysidis de Glyeerio. Vbi

'ra Primum vocandi, alterunci crepandi est Ego utrumque adsectu Cuiusdam esse existimo, uti illud C1CERONI sad Q. Fratrem: Mi frater, mi frafer, mi frater.

II. Casus obliqui, id sensus orasionis feras,

eleganter non. Huatius Vraemittuntur. CIC Orat. V.

Nec simulacro Iouis Olympii, aut Doryphori sa- tua deterriti, reliqui mimis experti sunt, quia efscere, aut quo progredi possent. Si hic nomin tiuum reliqui deferristi priore loco posueris, omnis peribit periodi venustas. Vid. Principia ratio num Cui tu Catil. s. pro M. Marcello, pro Liga

III. Propositiones incidentes Logicis vocatae. et quaecunque adiectivis declarandi vel desiniendi caussa adiiciuntur. G. eleganter adiectinis ebsubflautiuis, alit certe reliqaae orationi interferantur. CIC. Catiliu HI, 1. Profecto quoniam ilium, qui hanc urbem condidit, Romulum, ad Deos immortales beneuolantia, fama extritimuS. Hic propositio, qui hanc urbem condidit, inci dens est. 1 DE Catil. LIII ID. Anteponatur Omnibus Pompeius, cuius res gesae atque virtutes iisdem, quibus solis curs s regionibus ac ter minis continentur. Hic denuo incidens propositio, quibus solis cursus, non potuillet elegantiorem locum, quam inter adiectivum et ibi tanti

vum occupare.

78쪽

s6 FUNDAMENTA STILl

IIII. Idem tenendum est de ea propositione gliae

sequitur. Haec enim eleganter comparativo aut certe verbo suo praemittitur. Sic eleganter CI GERO pro M. Marcello I. M vero fortunatus ille, cuius ex alute non minor paene ad Omno, quam ad illi ventura sit, laetitia peruenerit ). Muta quaeso vocabulorum ordinem, et propositionem, qunm ad illam xentura si, postremo loco pone denuo profecto videbis totam orationem hiulcamisi L Ita is ganter etiam dixeris vir pace, quam bello illuserior minus eleganter, vir iure irior pace, quam θρίχ. V Sic Cato esse quam videri bonus malebat etc. G Bis eo loquendi genere in Vm eademque

periodo utitur VINCΤIL Inlit orat. lib. V. c. I. Tanto es accisare, quam defendere, quanto facere, quam sanare, vulnera, facili S. V. Propositiones conditionales nonnumquam elegis ter veluti per παρένγεσιν reliquae oratio nitu erunt&r. CORN NE P. MULI. Namque illa

mi Quadine, si fana mens esset, Graeciae juni cium Persas dare potuisse. λο Tales sunt, nis fallor, s me audis, s linire

hominem platas aliquid idere, nisi animo tuo excidimus etc. G.)VI. Eiusdem conditionis sunt formulae mihi crede, pro eo, ac debui, pro tua japienιia, quae animi perπieaeia, qui es in lignis tuus in nos

amor, ut tum erant tempora, cet. Ea enim Omne quas Per παρενΘησιν reliquae orationi inseruntur. E. g. CIC. e R. ad diuers. XII, 1. Fianem nullum facio, 1 HI CREDE, Casi de te et

Bruto nostro, id es, d tota republica, cogitandi. Ad eumdem v LP1cius epis. LII VI Phleain quam mihi renuntiatum est, de obitu Tulliae, Hliae tuae, sane quam PRO EO, AC DEBUI, gra

viter misseque tuli. NEpos Attic. I. Patre

79쪽

usus est diligente indalgente, et, erant tempora, diti si E. Ver III sq. Pro eo, vetemporis disscultas, aratorumque penuria tulit. Ibid. c. 56. Incredibile dicta es, iudices sed et 1 Tum et tota Sicilia peruulgatum. G. Elegan te admodum sunt hae similesque parentheses, et hinc veteribus sumiliarissimae. VII Coniugationum tempora ex participiis et verbo subsantiit composta pereleganter diuellautur, et quaedam inter traque in eruntur. CH C. s. ad Q. Fratr. I, I. Nou dubitabam, quiuhanc episeolam multi nuntii, famaque denique ipsa

EssΗΤ sua celeruat AUPERAΤVRA. Rescribe superatura esset, et vilium peribit elegantiae 1 re Μωρ suib. II, 16. Nulla quaesto D E cRΕΤ a senatu EST. VIII. Nec minor es orationis elegantia, s duo verba, quorum alterum ab altero regitur, eodem modo ieiungantur. CI C. uisu IL, 6. . Quades is laus, qua POSSI e macello P Τ1 3IDEΜ de olfe H, Go. Sed quum iu heu elisuo Iocandis aut more SPECΤARI, aut fortuna SΟ-

LEAT.

IIII. Comparatia et superlativi eleganti find

ystriodum claudunt. Comparativi, quia Ditro chaeo finiuntur in obliquis superlativi, quod polysyllabi. G. V. c. ANV Τ epis. I, o Solent

esse, quae minus exspectantur, LAETIOR CIC. de nat. Deor. I, s. Hunc Deum rite beatum dixerimus vestrum vero LABORIOSISSI

X. Eleganter quoque Uremum iu oratione lorum occi aut ca AS Obliqui a vocem ΕΜ o P L IN. eps IIII, 3ο. Ego videor habere multos amicor sed huius generis, cuius et tu quaeris, et reSexigit,

XI. Adiectiua subsantiuis ite praeponas, siue postyonas, perinde es. Pronomina tamen opes,

filiam ENS, TVVS, SUUS, NOSTER URSTER,

80쪽

st FUNDAMENTA STILI

substantivis suis saepissime postponuntur. Sin

addatur praepollato cum suo casu, perinde erit, siue praeponas, siue postponas, dummod0 praepositionem cum casa suo inseras inter adtestiuum et substantivum. Sic semper dicunt Latini Amici tui, re umbrιartim 1 tentiam meam. Ast promiscue dicunt: amor erga m tu NS, tuorumgrga me meritorum. Vicu CIC. epis ad diuers 1. Quin has ipsas obseruationes . exceptiOnes parum Certas esse, et quidquid de ordines adiectivorum et substanti uorum disiputatur, Certum est. Vid. QVINCI . IX, . et ibi BVRΜΑΝ- V p. 35. Unum sorte hoc praecipere ait sim,videudum esse, ut variemu Orationem, nil ΠΩ praeponamus adiectivum suo substantivo, nunc postponamus, Amant alterna Cam nae Roma nae G. XII. Iurninius commatis prono niua scite con iunguutRr. V. c. I QUA TIBI NOSTRAE Isidis es memoVia.

XIII. Inter adieTitιum et subsantiuum aliquid

interponere solere Latinos, iam pueris notum s. Prouidendum tamen, ne interpositio ista sensum turbet aut sectationis aliquid redoleat. i Ele ganter ait Evos Alcib. 9. Quem quidem adeo fiιa epit humanitate. At si diXeris adeo sua quidem quem humanitate mit nulla amplius erit orationis venustas. mimirum ypronomen relativum in proia ab initio commatis eis debet; in poesi etiam non nimis reiici βλη quidem non

potest differri nimis longe. GJ.

aut alteri eleganter postponuntur, id est ad verba sua admouentur propius. G. CORN NE P.

Miltiad 1. Id si fecissent. Elogans inprimis est

NIHIL Vr litterae iliae ita conscrip ta sunt, NIHIL V iis esse possit elegantius. Immo ge

S. q. p. I. 6. ed. Rich. Tetelii v saepe elegantia

SEARCH

MENU NAVIGATION