Vita Danielis Wyttenbachii, literarum humaniorum nuperrime in Academia lugduno-batava professoris

111쪽

Illud ianiprimis egerat, ut vhnkemum in B tavia retineret, inque cathedra cinoearet; itta nunc Valchenaeriua et Butinhenius omni modo OPeram dabant, vi Wyttenhaehium, renita ipsius ingenii et a trinae praestantia patriae nostrae vindicarent atque a consilio redauram aliquando ad suos averterent. Qua in parte sortuna ipsis omnino savit. Quum enim So--.ciutas Remonstrantium doctorem quaeraro qui in ipsorum schola AmsisIodami item et Philosophiam doceret evenit, ut non modo horum duumvirorum eo mendatiorae iuud munus mitentiachio offerretur, erum. etiam ut hic pavrum hortatu binium Ooi'Peret. Quodsi isivariemsierhusius auis in Patriam ineritia hun adiueisaei e in lum merexit dic dus est , n ei nurug,euium bonam

Literarum statore- sermoveri, aio vindicaverit, quid iam . quaeso , statuendum erit des Iemhenaerio et Euhnkeuis . qui effecerunt, tanti Wytteubachius reliqui teatris Bataviam ruinferret, quam eruditioni suae splendore illa tramis Equidem haud facile quomqua in Literarum Humaniorum fautore aut cultorem in patri nostra repertum isti arbitror, qui huius boni pretium non sentiat. Ipse λα- henius er te, Quius testimonium sta in o aliculi is momenti osse Spinor, PellaP M. e. disertis orbis declaravit in epistoli qmodam . . Cuius exemHa mox exhibebo, quanti in losse statuerit, Wyttenhaehium oblata ipsi hanuesitissima docendi provinoia iam arctius cum Batavis coniunxisse.

112쪽

Iam itaque mitenhachius sub sitiem annia a Leida migravit AmsteIodamum, hique die is Novembris in Remonstrantium scholam Iin munus professorium solenni oratione .usPieatus est, qua, quantum inferioris Lamitatis sensu et dicendo valeret, luculentissime ostendit Nimirum et ex perientia. et summorum dicendi magistrorum sententia constat, ei, qui ad dicendum se paret, dissi-elle se invenire cum in omni ratione exordium. tum in multis ipsum argumentum. Hanc ataque dissicultatem, in quam homines ingeniosi potius et diserti, quam rudes et indi- aerii incidere solent, Wyttentiachius solertor superavit. Primum enim, quamvis brevi. tamen admodum eleganti exordio usus est. Deinde vero . eiusmodi argumentum orationis elegit, quod futurae prosessioni suae plane conveniret, atque in communi ac populari omnium intellectu positum esset. Dixit enim De Conpunctione Philosophiae cum Elegantioribus Asertis , et in dicendo ita versatus est, ut, quod ad ipsam materiae tractationem spec-t. . illis tribus artis oratoriae primariis virtutibus, hoc est perspicuitat , suavitati et gravitati omnino satis eterit, et tam docendo, quam delectando atque movendo ad persuadendum accommodate dixerit. Hanc vero Philosophiae et Literarum athedram per octo vinceps annos magna eum laude et intelligentium suffragatione tenuit. Vix vero annum docuerat, quum prudentio-

113쪽

res, Perspecia' tunbaehi eruditione etdquendi solertia, iam ineluere inciperent, ne quando. iam de eius multiplici scientia I

tius vagante , ei maius quoddam theatrum operiretura et sic Remonstrantium scholis tam egregi doctore privaretur. Intellexi illud ex epistolio illo Rub venii cuius modo memini. Haec enim die CFebr. 772 ad yttenba chium scripsit Ruhnkenius Da mihi, quae

νenit consilii , quo te primo Remonstra libras commend-i, με mihimet Docto. et fustram hujus rei uberrimum capio. Tu enim in h- tissimi otii orrum delatus ' nihil eorrint, quia hus iure i hominis alicita censetur req-ris , e qui eo entuti erudiendas raefecerun , non solum tam doctore gloriantur sed sibijam

ollicitudinem , quanquam anam et inanem , ut Muro , sed sollicuudinem struunt, ne quanaeo, fama latius agante, desinas esse auus V Quamprimum vero Amstelodamum venerat,

Valchenaerium pariter atque Buhnhenium non nisi vera de huius stationis opportunitatibus sibi praedicasse continu animadvertebat.

Petrum Fonteinium , cui commend tu erat, primum adibat. Humanissime ab illo venerabili sene exceptus, audiebat adventum suum optimo viro grε tum esse , et consuetudiamin

gratam item fore. Quae prima congressio quamnam vim ad animum Wyttenhachii ha-huerit, ex ipsius pistola ad Hieronymum Boschium satis superque intelligi potest. Ac

114쪽

qua pietate, et quo paterno honore idem Minooptimum senem postea semper coluerit, non

aliunde meith pereipi potest, quam ex ipsius verbis, quibus causas expliouit . ob quas illi Pelmain Bibliothecae Criticae Parisin dedi .eandam censuerit. a. Quod νero, inquit Te, Praestantio e Fonteini, libello astoreum -- sumsi, rationes mintherunt , quarum e rimmorum M'mae mensum nemo quisquam rem -- dat. Primum, pietas erga Te me , suaque erom hemeosdentia quae a communi aerarum studio μωestae, consuetudinem inter nos non rimaeum eam , quae mulios de his LMeris ' instim usi sermones mihi et jucundissimos ιγructuosissimos forum Publicum prodero documentiam ima me istas jubeat. Assedusingiuaris quaedam tua erga hunc si uiam --runsas , cujus u a,ea instituendi , ita nunc instamrandi suasor et hortator mihi Misu praecipuus. Iam si nuuae essem into nos tamae necessu ines, alia tamen apud me, lene dehebat summa tua Moerinas tuas omiarquam quidem Tu, quomisius ad scribendum , eo magis ad Daicandum convertis. Quamquam suri tuae, ut in longo usu accuratissim usHMerum lectione , et Animam resiones ruri mae plane egregiae, σι eat Theophrasteus cha rasse m Melius auctus a s a mirmos ea

poli se qui studia Tui fluctus ne int res me Tu moideris, si quid apud Te et uerarum commodum - nostrae preces aleno. Sed prout in philosophiae parens Merate ingeniis

115쪽

auis illud ad Antis is sios ad Patrias Ludaeos,ao ad solutum suu ad ligatam referatur Ormitiori m nemo igitur est, quin mum Vetat Iudicium is cum acceda ad si adjudicem, quo tam sit probari honorificum , quam repre-raiani di aut ars sum disseda a Te, - - 41 oniaioris doctiorem melioremque discedere a. Mat. Quare tua, Praestansivim Fonuini, jam octogenarii senectus eas illa quidem Omni-ιμε admorationi, et jure beata judio in ut

116쪽

s esse eum, unde sibi, si n. populi et reges, at omnes sui cives consilium expetant,

Suaraim rerum incertia quos ego mea ope ex lacertis certos compotesque consili Dimitto, ut ne res temere tractent turbidas.

. Praeter Fonteinium vero alios etiam honos viros et Literariam cultores, maximam Partem sui aequales, quorumque ipse saepius inscriptis suis honorificam mentionem secit, continuo sub adventum suum nactus est amiacos e imprimis I sieron, mum Boschium, antiquae notae virum. Videns hunc esse optimi animi virum iuvenem, studii literarum acerrimi, doctum , ingeniosum iisdem, quibus ipse, studiis deditum, suique amantissimum, ipsum redamare coepit, et tanto quidem ardore, quanto neminem alium hominem. unquam amaverit. Atque hinc non modo primus Amstelodamensis dies quoque Primus ipsorum amicitiae fuit, sed ab eo etiam inde tempore semper una suerunt, seque invieem mutuis beneficiis coluerunt. Quinetiam, bis

117쪽

nio post , milen e litim amor erga amiliam Bbse ilianam eo induxit , ait in Hieronymi con-t .hium coneederet, atque ambo undecim Propem'dum annos in isdem aedibus uina habitarent. Quanti vero alter alterum aestimaverit , .uterqne, diverso tempore , egregio Literarum monumento prodidit Boschius hoc

solii ita modieatior a Carminis sui os eqvi utres Romanum, Wysten Ohius duodecim annis. Post scrip ta ad Boschium Epistola.

Iu quamquam poste nescio qui exorti sunt, v a variis artibus Bosinsum adversus lenhachium incitarent, tamen isti male seduli numquam voti sui penitus compotes fieri potuerunt Iliorum amicitia, utpote a cominuasitaturarum amore prolacia virtute ac doctrina. tainquam vinculo continebatur. Atque habent hoc,Fraeterea literae, ut amiel semper novae

voluptatis quid Parrant, nee satietat Iocum relinquanto Caelorum habemus de horum duumvaporem amicitia loeupletissimum te lem; communem utriusque viri discipulum et amicum, Clar Vim mitio idem Iacobum Le ineptum, uiu verba quin app mam, ani impeteare non possum, siquidem ad tua γη mnulo dixi, inprimis valetit. Hic igitur. meritia diue Machirus , inquit Amassis Muma- 3 erioris basculi mire Mimo rim , e Minoem ibi in Cousio Remo virm utam Phi- ωsophius et Liserarum ut capessere μήλ----dine erratum Vatokenarii et Rufinia ibio en tione horum adepιum cathedram,

118쪽

pariter amylexantis a Latina, seque ita muroontis ad ρ tacen, ut nec maam rationem

negligeret. Sane pr- -tim congre lane ibi Minicem conciliati sunt hi riri. Quae congrestsi qualia uerit , quo habuerit de ut is .ae

119쪽

Quum autem, ipso Wyttenbachio iudice, publici discioris mei inprimis duo sint, H ,

terum necessarium, institutio studiosae tu em tutis, alterum honoraritim scriptio libroruin in quibus doctrinam ipse suam ad communem

omnium usum prodat, et pro ectiores adeo ac

seniores doceat haud a re alienum liuino

utile et necessarium mihi v1detur animuni ad ea advertere , quae mitentiaesitus ii, utraque hac parte per Octo illos annos praestiterit , quibus inraehola Remonstrantium doctor smi.

Ipsi igitur professio Philosophiae et Literarum mandata erat. Illa scholis de Logica et Metaphysica habendis constabat. Haec inexplieandis scriptorihus Graecis potissimum

Versabatur. Utramque hanc provinciam Myttenhachius summa cur fide administrabat. et ad discentium prosectus unie a commodabat, miscens utile dulci Atque ut eo plures discipuli scholis Graecis interesse, et eo maiores inde fructus in rempublicam redundare possent, illas scholas non modo in usum Remonstrantium , verum etiam in gratiam alumnorum Athenaei Amstelodamensis, in quo Athenaeo tunc hae scholae prorsus vacabant publice habuit, nec a quoquam honorarium accipere voluit Praeterea summa cur ac diligentia 'Praecepta Artis Logicae o scholas Metaphysicas conscripsit, quas discipitiis dictaret, ut haberent quod domi relegere possent. Haec autem dictata in ipsis ' scholis

120쪽

susius explieabah, et exemplis illustrabat 4-

lationis ad novam editio iem, quarti moliebli ture amplum et necessarium sibi coibigeret Quo in studio suum quadriennin ' sine intermissione fere continisset, atque Codro cum tractandorum et excerpendorum vati

Praecipuas Ruropae Bibliothecas Hetne psadire sibi proposuisset primum anno . 76. suadente in imis Buhnhenio, farisios rubiit. ibique dimidium inhnoim moratus St. .Ehquum eximitis audivisset, Capperonnerium codicum scriptorum in Bibliotheca Regia custodem erga Ruhnkenium et alios peregrinos