De macarii aegyptii scriptis qvaestiones

21쪽

0p. 412 C γίνωσκε τοίνυν μη λὶμετερα εἶναι τα ἐναποκεκρυμ- μενα νὶμιν πάθη, ἀλλὰ ἀλλύ

τρια.

cf. ho 15, 49 Ουκ ἴσασι δε οἱ ἄνθρωποι, ὁτι ἀπο ἀλλοτριας τινbς δυνάμεως ἐλαυνομενοι ταυτα πράττουσι, ἀλλὰ νομιί- ζουσι φυσ ικὰ ταυτα εἰναι καὶ ἀπb ἰδίας φρονησεως ταυταποιειν. cf. ho 4. 8 de liberati0ne a perturbationibus animi

Ρropterea epistulae auct0r acriter eos philosophos impugnat, qui perturbationes animi naturales esse c0ntendunt: cf. homilia0 15, 49 verba m0d0

deSerisin . . . νομίζουσι φυροσικὰ ταυτα εἰναι . . . cf. 46, 3καὶ ουχ δες τινες φασι κακο- διδασκαλίαις υπαγ0μενοι, ὁτι καθάπαξ ἀπεθανεν ὁ ἁνθ ρω- τος καὶ 0λως ου δυναται τι

ἀγαθιν διαπράξασθαι cf. 16,1op. 412 Α ματαιωθεντες γὰρ

εν τοῖς διαλογMIμοῖς αυτων καὶ σκοτισθεντες κατὰ τὴν ασυνε- τον αυτων καρδίαν φάσκουσι φυσικὰ εἰναι καὶ εκ θεου

In hoc sino appet0ndo animus hominis indo ab Adami peccato insidiis Satanae obnoxius fortiter pugnare debet contra malas cogitationes πνευματα της π0νηριας) a Satana sibi subditas neque nisi armis Christi instruetus insidiis diaboli resistere potest: op. 428 B τιν γὰρ 0υτως εχοντα καὶ μὴ τλὶν η υχγὶν ὁλγὶν ἀπο-

22쪽

27, 13. Int0rdum epistula se homiliarumque vorba speciem Ρelagianae doctrinae prae se ferunt velut: p. 42lB φιλονεικει δὲ μεχρι

Anima spiritus sancti virtuto perturbationibus liberata di Vino amore quasi vulnerata cum deo coniungi et in unum c0nfundi cupit:

23쪽

καταξι Dθῆναι τῆς προς αυτον μυστικῆς καὶ α ρρητου ἐνἀ γ ιασ μ Q πν ευ ματο ς κοι νωνίας κτλ.Hac mystica coniunctione imago divina a deo animae impressa malisque cogitationibus deleta rustituitur: τὴν πρις αυτ0ν ως ωραιανν οτη ν κ αὶ si υ στ ι κ ὴ ν G υνουσίαν κατὰ τὴν ἄφθαρτον συνάφειαν της εν ὰγιασμ se κοινωνίας cf. 437 C λαβουσα

πνευματος χαριν καὶ κολλη θεισα τω θε ' καὶ εἰς εν

h6 11, 4. En vides summam doctrinae in epistula plane eandem esse atque in homiliis. Huc setiam afferre liuot paucos locos opistulae h0miliarumque parallelos, quibuS quantopere epistula cum homiliis singulis quoque rebus coΠSpiret, Osten datur. Eaedem sententiae hic ut illio iisdum hostimoniis litterarum sanctarum confirmnntur: h0 I, 12 fratres commonentur, ne umquam RS Sidue ἀδιαλειπτως) orare desinant memores Christi spondentis: πύσφ μὰλλον ὁ θεις ποιησει τὴν εκδ γησιν τον βοωντων πρbς αυτιν νυκτος καὶ ημερας Lue. 18,7). Casune fit; qu0d in epistula sp. 433 B) eadem fere leguntur 3 0υτως ἀποδοτιο

24쪽

16Deinde epistula 420 A) d0cemur n0s quidem insidiis

μεθοδειαις) Satanae resistere posse, dummodo arma πανοπλίαν) Christi capiamus docentis no S , calcare Supra SeΓ-pentes et Scorpiones et super omnem virtutem adversarii μ

Lue. X19). Quid quod h0 25, 2 declaratur eum solum adVersarios huius mundi superare posse, qui confidat Christo

profitenti: ἡ ἐδου, δεδωκα υμῖν δυναμν πατεῖν ἐπάνω οφεων καὶ σκορπιων καὶ επὶ πασαν τὴν δυναμιν του γQuid qu0d auctor pergit: ἡ εἰ γαρ ἴσχυεν η τῆς ἀνθρωπό

κτλ. μ 3 In testimoniis igitur scriptorum sanctorum afferendis epistula homiliaeque prorSus conlinunt. Accedamus iam ad narrationem virginum prudentium et st0lidarum, quam ep. 436 C legimus. Agitur de oratione, summa Christiani virtute, quae quidem nisi eam reliquae Virtutes, quas velut fruges fert oratio, sequuntur, nihil proficit neque aliud nisi inane nomen relinquitur. Qui igitur in orutionem incumbit, reliquarum autem virtutum eXpers est, haud multum differt a virginibus stultis, quas cum SponSus adveniret, oleum defecerat. Quam arto vinculo lineo Virginum narratio cum antecedenti virtutum expositione conexa Sit, VerbiS: ου γαρ εἰχον Sc. παρθενοι) ἐν ταῖς η υχαις τι φως, τ ον της ὰ ρ ετη ς καρπόν necnon paulo inferius σβεσθεισγὶς αυτων της ὰρ ετ η ς κτλ. probatur. Transeuntibus iam ad homiliam 4, 6 primo quidem obtutu haec narratio multo latius effusa satis abhorrere ab epistulae verbis videtur. Haec res nihil miri in so habet, si tecum reputaveris eandem parabolam alio loco aliter ab eodem auctore explicari posse, prout sententiarum tenor, quo comprehenditur, diversus sit. Sed diligentius n0s hunc et illum locum perscrutatos non effugiet re vera explicati0nem parab0lao hic atque illic eandem, verba tantum Variata esse. Stultae virgines vituperantur, quod eas oleum defecit. Vim huius Vocis olei, quod sicut tota parabola typice intellegi debet, homiliae auctor his verbis explicat: τι ελαιον τ ii ν

25쪽

ανωθεν χαριν του πνευματος. nee Bliter epistulae

auctor hanc vocem intellegi vult, qui verbi8 ου γαρ ειχον

igitur in utraqu0 parte, in epistula et homilia, virginibus Vitio dari, quod eas gratia spiritus sancti defecisset. Ρlane

e0d0m igitur consilio haec et illa narratio concepta est nec Singula Verba discrepant: narratio homiliae his vorbis finitur: δ ιb καὶ του νυιιφωνος της βασιλείας απεκλεισθησ αν, quibus haec epistulae: καὶ δια

σεν ad verbum respondent. Hi igitur loci, quamquam n0n plane eundem in modum parabola adhibetur, eiusdem auctoris ingenium produnt atque ipsa diversitas explicationis indicat non ab imitatore nescio quo epistulae locum conscriptum esse. Ne enim ignores, qu0modo compilator alius scriptoris vestigia secutus scribat, ad Sime0nis I 0gotheiae opusculi, quod inscribitur ἡ de eleVatione meniis μ caput IV sino dologeris, ubi homiliae locus plane descriptuS e St. Quid didis do hoc alio argumento singularis ponderis 3 Epistulae auctor col. 432 do virtutibus a Christiano praestandis disser0ns enumerationem decem virtutum inter se cohaerentium proponit. Idem numerus virtutum legitur lio 40, 1 necnon in opusculis , de perfectione animi se. 16)et , de cust0dia cordis c. 8). Qu0 modo loci inter se hab0RΠt, e X hac comparatione colligas:

ep. p. 432 Blio 40, Ide perf. an. 16

26쪽

ep. p. 432 lio 40, 1

En habes, quam diligenter Simeo Logotheta, opus

culorum compilator, homiliae Vestigia secutus virtutum ordinem descripserit. Epistula vero sic se ad homiliam habet: Eaudem virtutes in utroque Scripto enumernntur, sed ordo inversus est, ita ut epistulae auctor a simplicitate Orsus Usque ad orationem, quasi ad summum culmen omnium Virtutum, ascendat, homilia autem opusculaque ei obnoxia via plane contraria procedant. Epistulam homiliasque tam accurate conspirare ex eis, quae adhue contulimus, haudquaquam mirum esse potest; sed hic Ioeorum consensus talis est, ut nescio an interpellari p0ssit,h0c ipSo exemplo apparere epistulae auctorem homiliarum vestigia pressisse. Huic Asententiae opponendum est contrarium virtutum ordinem obstare, quin ita rem eSSe StatuamuS. Nam plane intellegi non p0test, cur tandem compilatordo industria ordinem virtutum hae contraria ratione Commutaverit. Accedit quod in homilia opusculisque decem virtutum ordini duodecim vitiorum ordo asseritur, quem in epistula desideramus. Quod si re vera epistulae auctor ab homiliarum auctore diversus compilator tantum eSSet,

- id quod epistulae condicione, de qua supra diSceptaVimu S,

suture Vetamur - Π0nne cupide praeter Virtutum ordinem

Vitiorum quoque seriem attulisset y Haud dubiet Hodexemplo Simeonis Logothetae satis edocemur. Finem faciamus huius argumentationis locum asserentes non tam plenum interioris doctrinae quam laetitiae vero Christianae: ep. 437 D legimus: Xριστιανων γαρ δοξα καὶ

27쪽

δ ιι Xριστύν, τἰ, nee praetermittamus verba sequentia: υβρις παGα κ Δ μάστιγες καὶ διωγμοὶ καὶ τὰ λοιπὰ π θη-του σταυρου πάντα τρυφχὶ καὶ ἀνάπιωσις. Eundem animum spirant homiliarum verba haec pulcherrima 15, 26 καὶ αυτὰ τὰ δάκρυα τρυφὴ αυτοις εστιν necnon 15, 36κia τὰ δάκρυα τον τοιουτων αρτος ἔστὶν κώ τι πενθος γλυκυτης καὶ ὰνάπαυσις ses. ho 15, 29, 25,7 . Facile c0ncedes hanc confessionem Christiani etiam in miseria et dolore gaudio exsultantis esse eiusdem Ructoris. Ad sinum argumentationis pervenimus. Epistulae hO- miliarumquo condicione singillatim perquisita gravissima in epistula se doctrina accurate respondere homiliarum praeceptis cognoVimus. Nec summa doctrinae solum hie et illic concinit, sed setiam singuli lodi atque ratio in scriptorum sanctorum testimoniis asserendis adhibita plano Oadomin utroque opere inveniuntur. Quae cum ita Sint, virorum doctorum iudicio adstipulamur, qui epistulam homiliasque uidem auctori adscripSerunt.

II. Num homiliae epistulaque Μacario Aegyptio

recte actAcrihantur. Inter plurimos viros doctos, qui Macarii scriptis operam navaverunt, homilias epistulasque Macario Aegypti0, Seetiease eremi abbati, tribuendas esSe convenit, qua in re nisi sunt cum posteriorum scriptorum testimoniis tum codicum fide, quibus Macarius Aegyptius auctor proditur. Sud n0n defu0runt viri d0cti, qui gravissimis dubitationibus commoti Macariana suripta monacho Aegyptio abiudicandaeSSe cenSerent. Horum in numero rursus Casi mirus

Oudinus necnon Ioli. Sal. Semlerus, theologus Saeculi XVIII notissimus, commemoratione digni Sunt, quorum dissertation0s criticas iterum excusas in editione Migneana p. 263 sqq. et p. 3IT sqq. legaS. Quoniam igitur virorum doctorum sententiae discrepant, operae pretium nobis esse Videtur denuo argumenta a Viris doctis prop0sita diligenter in quaestionem vocare. Primum

28쪽

quidem paucis explicemus, quid de Macarii Aegyptii vita a scriptoribus traditum sit Τ). Natus osso dicitur Macarius Aegyptius paulo ante annum 300 in superi0re Aegypto

Socr. 4, 21 ὁ μεν - της αiνω Αἰγυπτου unde praeclaro castitatis suae testimonio praebito adulescens triginta annorum profectus est. In eremum Seetieam tunc secessisse videtur, in qua per totam Vitam uSque ad nnnum nonage-Simum, quo perfecto mortuus esse dicitur, mansit Pall. I. c. 43 μακαρι0ς Αἰγυπτιος) δς τα συμπαντα ετλὶεννενηκοντα, ἐκ τουτων ἐν τη εμημν πεποί/ηκεν εξήκοντα ετ/η, τριακονταετθὶς ανελθων νεος). Monachis, qui tunc Soeticam eremum incolebant, mature Virtutibus aseoticis praestitisse dicitur, ut propter sapientiam et Virtutem παιδαριογερων nominaretur atque quadraginta annos natus presbyteri officio int0r Scoticos monaolios fungeretur S0Z. 3, 14 κιὰ τεσσαράκοντα ἔτη γεγον0τα χειροτονηθηναι πρεσβυτερ0ν).Ρraeter alias Virtutos praeclaras velut abstinentiam atque morum int0gritatum vi miracula faciendi praeditus erat. Nec pauca miraculosa ab eo facta memorantur: Futura praedixisse, homines daemonibus ObseSSOS SannViSSe,

l) Praeter alia tostimonia Palladii Rufini Socratis S0g0meni incen Sum veniunt; qui quidem Scriptores omnes e0dem loco vitam et Macarii Aegyptii et Macarii Alexandrini narrant, ita ut interdum narrationes quaedam ab altero Macario ad alterum translatae es Se videantur. Praeterea commemorandum est, Palladium et Rufinum discrepare de Sede utriusque Macarii. Palladius hist. Lau8. ed Buller p. 44) Aegyptium Sceticae eremi incolam eiusque eremi anachoretarum pre8byterum fuisse testatur sp. 47), Alexandrinum autem Cellarum, quae inter eremum Nitriam et Sceticam sitae sunt, presbyterum fuisse prodit p. 47). C0ntra Rufinus hist. mon. ed. Preuschen pag. 28) Macarium Aegyptium Nitriam eremum inc0luisse, Macarium AleXandrinum, cui cognomen τιν πολιτικόν indit, Seeticae eremi inc0lam fuisse refert. Haec discrepantia eo facilius fieri p0tuit, qu0d Aegyptius et Alexandrinus saepius ex Sua eremo infinitimam c0mmeasse dicuntur, quin etiam Palladio teste p. 51) Alexandrinus tre8 cellas, unam in Nitria, unam in Scotica, unam in Collis habebat. Nos quidem Palladii auct0ritate, quam viri docti hucusque secuti Sunt, c0nfisi Aegyptium Sceticae, Alexandrinum Nitriae vel Cella

rum in stolam nominRmUS.

29쪽

quin etiam, ut haeretico cuidam persuaderet, mortuorum

resurrectionem futuram esse, mortuum ad Vitam reVocasse

fertur hiSt. mon. p. 124, hist. Laus. p. 46). Ceterum Omnia, quae de eius consuetudine feruntur, ita miraculosa et prodigiosa sunt, ut vix homiliae epistulaque, quarum d0ctrina, quamvis referta mystica quadam religionis vi,

tamen plane aliena est a rebus miraeulosis, a Scotico monaelio conSeriptae esse Videantur. De daemonibus quidem, quibuscum Aegyptius monaehus, Sicut Scriptorum naryntionibus docemur, ubi luo congreditur et pugnat, in homiliis quoque Verba fiunt, Sed plane alio consilio. Daemones, quales a Ρalladio et Rufino apophthegmatibusque describuntur, humana specie induti qualibet occasione anachoretas temptare 110 non ludibrio habere conantur Ruf. cap. 23, 5, Migne patr0l. gr. t. 34, 240, 245). Daemones vero h0miliarum nihil aliud sunt quam malae cogitatione S, quae hominum animis inhabitant cf. ho. 27, 2 η η υχη παντὶ επεδε

Hoo loco etiam pavea verba de apophthegmatibus, quibus de rebus a Macario gestis edocemur, dissenda sunt: primum quidem de graecis a Cotelerio primum editis Τ). Etiamsi pars eorum proprie , apophthegmata Sunt, tamen plurima narrationes miraculosae sunt, eiusmodi ut plane quadrent ad narrati0n0s a Ρalladio Rufinoque traditas. Idum igitur do uis iudicandum est atquo do falladii Rufinique narrationibus: discrepant ab homiliarum doctrina. Ρraeter haec apophthegmata graeca haud pauca copticaeSStant, quae Ametineau primum edidit Annal0s Mus di

cuimet, tona. 25, 1894 p. 118 sqq). In hoc qu0que libro

stat in narrationibus miraculosis, quales a Rufino Palladioque traduntur; maior propria praecepta Macarii sunt. Ad homilias ita se habent, ut do abdicati0ne ubique legatur necnon ἀπαθεια sinis Christianis appetendus celebretur p. 173 cf. 197). Quoniam Vero harum rerum aliorumqu0que Scripta ascetica plena sunt, eis confisi praecepta

30쪽

homiliarum auctori adscribere nequimus. At copia pulchrarum parabolarum ad homiliarum auetorem spectare videiuri Verumtamen hac quoque re nihil probatur, quia ea pars doctrinae Macarinnae, quae graVissima auctorisque propria est, id est mystica quaedam coniunetio hominis deique atque gratia spiritus sancti in hominum animis operantis. ab illis praeceptis omnino abest. Apophthegmata igitur et graeca et coptica ad Suetiuum monachum, qualis a scriptoribus ecclesiasticis describitur, optime quadrant, ab homiliarum vero do utrina abhorrent. Quodsi accuratius inquirimus, quomodo doctrina homiliarum congruat cum studiis asceticis Scottoorum monachorum, homiliarum auctorem haud imperitum fuisse praecepi brum, quae a Stoicis et Ρeripateticis propo Sita sunt, Supra sp. 12) cognovimus. Neque solum peritus est illorum doctrinae, sed etiam lites eorum cognovit. Hoc probatur ei8, quae de απαθεια i. e. de fine Christianis appotendo praeseribit, qua in argumentali 0ne auctor hac via procedit: Ρerturbationibus animum liberar0 0asque radicitus eXStirpare propterea Christianum oportet, quia deus, ipse integerrimus et sanetissimus, non nisi in int0gris hominum animis habitare polost. Neo animi perturbationes naturales sunt homini, sed Satana se dolo animo insitae. Nam deus hominum animos integros procreavit et Adami domum pecunio perturbationes in eos irrepserunt. Qui igitur per turbation os animo insitas et naturaleS esse Is Severat, deum, hominum Creatorem, accusat, utp0te qui perturbationes pro Creaverit, atque iniustum iudicem declarat, quippe qui cum homines απαθειαν appetere iubeat, ea p08tulet, quae ab illis praustari non possint. Doetrina igitur e0rum, qui perturbationes animi naturales esse affirmant, ut plane

prava et stulta a Christianis repudianda est cf. 0pist. 412ho 16,1 necnon alios Ioc0s supra p. 13 sq.) allatus). En vides hominem, qui haud malo philosophorum praecepta in

Suum usum convertit. Neo Stoicorum placita, qualia aΡlatonicis qui vocantur recentioribus recepta sunt, integra doctrina0 sua se inseruit, sed ita ad suam doctrinam aceOmodavit, ut πάθη malas cogitationes a Satana hominum