De Renato Rapino

101쪽

cio; at in enim, pinor, praestitit quam ut jus amicos Secreta condendorum celariorum artes quas

illa tenebat, docuret lin. EX poditius est indicaro quid archionissae Rapinus debuerit nempe On- nulla d Jan senistis documenta se ea Xempli gratia rescivit objurgatum Pascalium ob salsa crimina qua in pistolis ad Provincialem deprehenderentur,

reSpondi S Se culpam eorum esse quorum memoriale S

libros nihil aliud quam digereret 2 .

Quin etiam Rapinum vix credo, adeo familiaritatem ambiebat coleb0rrimi cujusque Vel adverSarii, ignoravisse Nicolium rogari ut ipsius Horios emendandos susciperet Culorum Nicolius eam curam deprecatus est ac fastidiit epistolam enim do ea re hactenus inseditam proseremuS. Multum vero ab sest ut omnes Rapini amico enumeraVerimus. Alicubi enim dixit se cum quolibot aetatis suae litterato viro consuetudinem abore 3 . Neque est quod vaniloquentiam illi imputemus. Multo tamen praesto habebat eorumdem quibus ratinitiatus sacrorum participos, homines in studiis eloquentiae et Oe Seo Occupatos, tum Sua recitandi cupidos, tum ad aliena audio dum patientes, ita ut eum credideris mane cum sodalibus littorarum quasi Sitim explevisse, seliquam diei partem ossiciis urba

I u n ouhaiterat avol le secret de la latre scilico acetaria in coena apud Lamonios commodissime condita): e acherat 'avoi letemps our Ous alter te demander moi- meme is Quam Rapini schedulam in tabulis marchionissae repertam Ste-Beuve commemoraVit.

2 minoires, ΙΙ, 395, edit. Lubineau. 3 uia a commerce ave totas ceu qui se molent d'ecrire. rapi St. ad Bussaeum, 24 dec. 672 in Epist. Bussaei.

102쪽

nitatis implevisse Indo quidem cum multis es uitis partim amicitias copulavit, partim Simultate S Xercuit. De simul talibus do in eops disseremus. Quot SO-dales ab se fuerint Lamoniis commendati supra conjecimus. Interiae sutias nullum impensius diloxit quam ultur Sium , S Siduum Comitem quum ad autumnalia vel aestiva. ut aiebat, Stipendia, Bavilleum ru peten S, profici Sceretur; quas litteras ad Rapinum se de Rapino scriptas tenemus, uti ursi quoque montionem plerumque faciunt. Non id om tamen Omnino contigerat utriquo ingenium tuli ursi enim ut mores fortasse leviores, ita consideratius judicium, ut qui X Operibus litterariis quae placerent 93qualibus , iis modo attenderit quibus aetas illa vero esset donua l). Insigno vero dederunt fidei documentum, quo ni R Communi apud eosdem innotescendi ac placondi cupiditas eos non ad obtrectandum

inter se, sed ad diligendum impulit 2 .

Sed praeter illos tanquam nece S Sario conVerSRiΟ- res, multas sibi familiaritatos noster adscivit. Non modo latini poetae, Car. Perrerius et Santolius eum

l Habitu quoque corporis disserebant i subrubicunda erat Buliurgii sagies, Rapini vultus pallidus unde Sevignea P. BouhOur Cependant qui tali son intime ami et que 'accusais oujours 'avoi butout te an du . Rapin, qui tali plus pale que a mort .... in BuS-

2 Buhursius mortui amici probitatem virtutemque apta ad persuadendum et ad movendum oratione cognoscenda propOSuit. 3 Adeo Rapinum observabant, ut quum de latinae Oeseos principatu uterque Contenderet, Menagiu Vero primas vicissim agere juberet, Rapinum arbitrio recepto arrogantiae titulum ipsis deferre et oppigneratos nummos in corbonam vicinae Ecclesiae demittere passi sint.

103쪽

consuetudinem cum eo secere Petrum Costar Rapinus appetierat amicitia, esuit miri et hortatu , postea ut unum Suarum epistolarum librum G. Lamonio dedicaret impulit Costa acceptis versibus quos Rapinus de morte Alph. Mancini scripsserat, iustabatur sibi beatum videri posetam qui suas calamitates sic do- fleret ut jus aerimas omnes liberales homines ad amarent I mox nostrum altorius Theocriti nomino

appellavit 2 . Capellanus honorificum do Rapino χ- cerat judicium quum anno 1662 ad Colbortum d litteris rotulerat 3 . Eias injuriosa quae tu quam quatuor millia pistolarum a multis ad Capsellanum datarum nobis invidit, viginti epistolas a pini ad eumdem absumpsit 4 .

Etiam cum clarissimis miniis sus scriptoribus aliqua necessitudo Rapino intercessit jam os suetus, quem jam diximus cum Maria Praton si urbanitatis ossiciis suis su conjunctum, in ro dissicili limrentem de qua Supra disseruimus, eum adjuvit Bolaeus ipSe, quanquam in condendis Versibus latinis operam male poni arbitrabatur, nostrum haud contemnebat, Sed alter alterum comitor excipiebat 5 . Quin tiam Rapino, quia pariter erat Bolae Bussaeo quo familiaris, molesta obtigit provincia, utrius posterior in priO-

l Epist. Petri Costar t. II, p. 422. 2 Ibid. p. 877.

3 ura excelle dans la puretc. dans la clario, an te Ombre et dans la dolicatesse, et dans a pompe quandri te aut pou Ies vers doni illa

4 V. amige de arroque Letires de Chapelain, Ol. I, P. X, . . b Nondum desultae ceperant Bolpeum tanquam haereticum Vel plagiarium increpare.

104쪽

rem atrociter a contumelioso fuerat minitatus, ad hunc perserret. Postquam enim Bussaeus, lecto Olmi se Batavo sello poemato, argumentum Carminis exit esse judicaverat, et fabulo Sa poseis commenta culpaverat si , aliqui sal SO, ut opinor, rumore deceptus monuerat ultionis cupidum esse Bolaeum; itaque Bussaeus pistolam ad Rapinum scripsit in- crodibilis arrogantis plo nam quam nemo hodio est

qui Sino mixta contumptu indignatione legat 2

huic pistolae Supra allu Simu S. Cum Racinio quoquo habuit commercium. Ipse et Euhursius, venditandi sui ordinis cupidissimi, Ra- cinium olim duduxerunt ad illorium, Sodalom suum,

audiendum , qui quid om laudibus Honrici orbonii laudes innecton Condaei, si ha sit in obellionis salebris ut ampla pugnae ad portam Sancti Antonii narratione acinio de durit quod cavillarsetur Racinius tamen cum utroquo comite domum reVePSus

coram epistolam Boisse recitavit, iis iantum suppressis quibus Nicolius laudabatur; nam praelegens oculis quod erat recitaturus ne imprudens in aliqua vorba an senis mum redolentia deveniret, On Spicatusque Nicoli nomen, fortitor se potius ignavo sic enim loquitur locum integrum praetermisit ceterum affirmabat utrumque inter optimo Viros S SQ reponendum 3 . Quin etiam nobilissimus illo tragoedia-ίl V. Busspei epistolas 4 sep. 5 et 1672. 2 Ibid. l apr. 673. Solerter salva cum dignitate Bolpeus ad Bussaeum rescripsit ibid. 25 al. 16 3) unde Bussaeus iram Olliit. Superbiam autem non posuit V. Bussaei epistolam I seb. 1675ὶ. 3 Epist. Racinii ad Bolpeum . b sept. 168T, edit Mesnar in Colleg-tione dicta es grandDeer ira in de a France, VI, 609.

105쪽

rum Scriptor, etsi Bolaeum praesto haberet cujus disciplina operosus X peditorum Versuum Scriptor evasisset, dum Buli ursi arbitrio fabulas suas permit

tebat, Rapino quoque approbabat l); et postquam

ad Thomasiam Cornolium et Bergeret solenniter excipiendos cademiae praefuerat, tria Suarum rationum exempla ad Buli ursium misit, quorum hic unum sibi retineret, unum Patri a La Baune, tertium Ra

Nulla indicia duprehundi alicujus consuetudinis quae Cornelio se Fontani cum Rapino intercesserit. Sod quod ad prior0m attinet, Vel si plures quam paucissimas Cornelii epistolas teneremuS, SenectuSejus destituta, inops, ideoque Orosior ultro appetentibus amicitiam fortasso aditum impediubat; quam tamen expugnavit Caroli Ruso pia veneratio ut imitandi diligentia num Rumus sodales secum in amiliaritatem sonis inducere tentaverit, nescio 3 .

si Les granda crivain de a France, p. 5lb-bl6. 2 Ibid. p. b26-527. 3 Ruaeus nomen Cornelii cum angenistarum utique nominibus coniunxit quos tanquam sibi et Cardinali a Furstember deditos appellat

Venient ad sacra vocati Qui, cumque suo vates dignantur amore, Qui te umqua colunt: aderit Cornelius ingens Laurieomam attollens an de vertie silvam Grandiloquo cum fratre 'remetit sola pulsa Othurnis. Impellet citharam Dircaei arminis ales Perreri usu dulci lectos Rapinus in horto Sparget humi flores inverget laete Friso Flumina vina dabit cyatho Santolius aureo Balsama Rothomago mittet Commirus ab alto.

106쪽

cAPUT SEPTIMUM.

QUI POEMATA RAPINI PERLEGERIT, IN EO ACUMEN CUM INEPTIA CONJUNGI SATIS COMPERTURUM ESSE.Postquam de moribus atque institutis Rapini, doque u Scepto ab eo tenore vitae disputaVimus, restatu do scutibus illius ingonii disseramus, qui magno fuerunt adjumento ut tot sibi conciliaret necessitudine S.

Primum d latinis carminibus dicemus, in quibus olim exstelluisse sui aequales judicaverunt, nostri credere quam X periri malunt. Vir non indisertus, Aubinoau, Rapini Versus hac aetate minore fama celobrari asserit quod pueros ad littora accedentes Universitas magno pretio nilii doceat l). Ego , ne extra quaestionem in Stitutam evager, hoc tantum asseVerabo , nunquRm magi inopem rerum, aut magis insulsam mihi videri Rapini orationem quam quum ejus Versu lego. ' Beuve, dum familiaribus

si Grace a 'ignorante que te reginae universitaire entretientis grandstruis parmi es classes etairees. - Praelatio ad editionem Commentariorum Rapini de danseniSmo.

107쪽

verbis Rapinum appollat, ait et Les Ver latins sontvotro sort vo us en avo sat de agiles et de cov- lanis, an aucuno originalite to ute imis cola 'est plus possibi si Quam laudem Rapini carminibus S' Bouvo impertiit, concedo; quod Vitium notat, o ipso depreheudo sed alia insuper Vitia quae animadvortere supersedit, indicabo. Multos versus lepidos elegantosque o carminibus Rapini excerpasci ac ne quis putet illud a nobis fastidiosius concedi quam incerius credi, proferemus vel designabimus locos in quibus o laus ominet

nam Vel asperrimus Versiculorum contemptor satebitur in primo Hortorum libro virginis in tu lipam

converSae reginae quo marit Suspectae quae tabuit in florem casum estive narrari, tu lipam ipsam concinno describi. Hos o convolvulo versus fama diu cel0-

bravit

Et tu rumpis humum, et multo te flore prosundis, Qui riguas inter crescis , conVOlVule , Valles, Dulce rudimentum meditantis lilia quondam Naturae, quum sese opera ad majora parabat.

In Secundo ejusdem poematis libro, lepidis vorsibus suadet ut muri et simino praetexantur et aura mali aurem odoro inficiatur; et pastores sub arboribus amore Suo caste cantare permittit mixta elegantiae gravitate

Fors et erit estis, pago laudente diebus Ut resonent hilares non unam maryllida silvae. Nil tamen incestum lucis agitate sub altis Pastore. Sacro nemorum sed parcite honori l

108쪽

Vos, soli et rami, vos alta silentia, testor Est Deus est vestris Deus in penetralibus ultor, Justa parum castis mittat qui sulmina lucis.

In tertio, causas o quibus fluvii xsistunt varias quo ducendae aquae artes jucunde se scribit. Alia etiam poemata Rapini multos Venusto versus exhibent; dissicito nim aliquis solicior oratione matrem christi concipientem exprimet quam Rapinus

Exin ubi castum coelesti pondere ventrem Sentiet amat divini numinis auctum. . . l).

Juvat etiam apud Rapinum pastores audire Mariam virginum seruili blanditias implorantes 2 . 0 miseratio quidem et dolor quibus lector moveatur ab ejus versibus omnino ab Sunt, quum Alphon Si Mancini, discipuli sui, mortem deplorans, memorat qua alacritate puer olim Romae, patriae urbi S memini SSet,

qua tristitia jus mortem ceteri discipuli osseu0rint; volis ipsum dicit non funebrem pompam pueri prosecuturum, Sed Solum deinceps ad tumulum iturum ut libor o illacrim se cujus ornando ingenio, instituendis moribus omni opera incubuerit, cuique animam manti adfuerit 3ὶ . Sed praeterquam quod Rapini Veneres interdum languescunt, se divivunt et in inveniendo plus

aequo similis os sui 4 , est ubi judicio destitutus

i Seeunda ecloga sacra. 2 Undeeima cι99 Sacra. 3 Eclogae variae, lib. II, eclog. 9, 10. 4 In primo utique Hortorum libro, multae Metamorphoses e quibus stores exsistunt, vix disserunt inter se. In Mariae nativitate atque

109쪽

vidotur. Quid enim ineptius quam pastor ille qui absensis Mariae virginis nomon in arbor inscribit l),

vel tauri qui eam loquentem prae reverentia non interpellant nec athsos, Uirsis, tuas ullo mustiturumpere voces Rapino condonemus istam, si ita

dicero licet, delicatam pusillamque pietatem, quae in infantia potissimum Christi Mariaeque delectetur hanc si iam feramus filio ludenti serta inteXentem; sed quis ferat Christum in agno equitantem similici ludens equitas in ono. - de pastoralis

in clogis variis) Quod quido frigidissim dictum

ipse OStea quum omnes simul das edidit, suppressit, felicior Si nunquam Xgogitavisset Antiquorum deorum Domina evangelicis narrationibus in-

in ejus oblatione Eclog sacrae nihil aliud quam Virgilianos locos lon

gius circumducit. - Prosodiae vel metricae versuum minus diligenter Rapinu obtemperat σιγμ α turlito, ut vocant, perSaepe peccat; ubi Xpe

dit ultimam vocis ego syllabam producit, ultimam vocis virgo breviat: primam vocis aperi in Septima ecloga sacra producit. Sed illa leviora sunt, et dictionis salubritate compensantur. - Hoc tantum Obiter animadvertam quod negligendum haud videtur ut primum versibus omissis prosa utatur, latinum sermonem apinum quasi dediscere nempe, dum aliquid Segus esse significare vult, ita scribit Quod non eae istimo De carmine pastorali , n edit. 1659 p. 1l3). In consilii et voluntatis significatione, verbum pro saepiSSi me adhibet, quum latina lingua ad vel ut desideret De disciplina universa culturae hortens VII, X XVI, in sinu . et sexcentis locis). Veros etiam Solineismos deprehendas scilicet vocem primus in vocis prior loco positam De Carmine pastorali edit. 659, p. 9l , vel Verba in hune modum continuata v Non ignoras... quod nullae sint occultiores insidiae n Epist. ad Cibum Cardinalem, p. 7 . uiuum non appareat unquam quod Sedes Romana suum interposuerit judicium pro causa definienda. Id. p. 28. - Orat eum t. . . instrui eἷit per egatum n Id. p. 32. - stenim horribile quae cogitent et quae minentur. Id. P. 37. - Regem tam coli, tam mari dignum. Id. p. 40. l Nona ecloga Sacra.

110쪽

10rposita multi aequales aeriter Vitio verterunt; sed contaminatarum religionum crimini crimen insulsitatis conjungendum fuisset, quum Solis in Aurorae sinu conc0pti fabulam ad festum Virginis Annunciaim recitavit, vel recitandam sidit i scili dot Terrain singit inani in spatio per tenebras libratam lucem a Jove petiisse ; hunc convocatis in concilium Diis praedixisse Virginem in Orientis regionibus natam lucis creatricem fore, si modo Deus aliquis adjuvet eam curam pollinem esse pisse. Qua commentatione quadriligenti ferme Versibus explicata lectam a Deo Mariam Virginem docet. Ceterum paucis omnis haec disputatio expedisenda sest quoties Rapino argumentum non suppeditatam piam nominum Ventuumque materiam, etiam Si

tractet quae maxime cordi habeat, aut in Virgili vestigiis serviliter atque intempestivo insistit, aut inepta pleraque comminiscitur M.

I Uerolo. I. 4. - Quinta Heroica ad idem festum pertinet; secunda in festum Virginis Purificatae conscripta est Effusa in Virginem , seu, ut ipse ait nympham aut Parthenidem Rapini pietas aliquando haeretice Sonat nemo enim nisi salior theologus huic versu assentietur

Nondum mundus erat, quum jam formata puella Eeloo sae. IIJ.

2 Vide ut in elogis sacris stores sub passibus Virginis nascentes,

pastores ejus adventum canente , praemia canentibus distributa rerum naturam absente Virgine contristatam describat ut in morte Alphonsi, alumni sui Arcadas inducat quorum unus puero mala aurea sepOSuerit,

quae Lycidas et formosa Alcino frustra rogavissent Eclog. variae III . Non solum rationem ordinemque Virgilianorum carminum XSequitur, vel singulos versus imitatur, Sed aliquot dicta semel atque iterum imitatione Xprimit. - Quod Speetat ad frigida commenta, vide Heroicum Carmen primum in quo postquam Christus in monte Oliveti patrem imploravit. Angeli patrem sili placare nituntur , pater ver respondet,