De scriptis Theognidis

41쪽

Primum hic pus est paueis absolvere, qu0d Supra diximus eis, quae modo e St0bae attulimus, declarari iam antiquis tem-p0ribus P0lypnidae et Cyrni nomina in iisdem aut vicinis carminibus seripta suisse, unde essetatur iam tune haec nomina unius hominis liabita esse. Cum enim ille, sive enoption Sive Antisthenes sive etiam aliquis Socraticus phil0Sophus, allatis Theognidis versibus 83 90 dicit: Tabra a Tria λεFεὶ Ους V09 Πους ΟυK ntiGTa50cii TεVVὼ ε θλληλ V, brevi e imprehendit, quid sibi

stitutionis aestiquae libri nostri neertus ille assertur testis. Et primum ille dieitur testari, a quibus versibus hic liber qu0udam eX0rsus sit. Hanc in Sententiam, quae ille dicit ii υ opχη uoi

εε Protegg. p. III: Disticha quatu0r, quae librum aperuisse fidem certissimam facit Xenophon etc. 'εβ l. c. atque initium praecept0rum factum esse, ait Xen0phon ab his versibus κριους μέν Ti. 'εβ l. c. d. III 497: Itaque haec erat prima elegia, quae c0ntinuo excipiebat exordium unde est . 19-26. 'i

42쪽

testimoni nisus illos versus in initio posuerit, hunc in modum: Quasi hunc locum ign0raVerit ille, quem elelierus censet earmina he0guide undique corrasisse et conSarcinasse Quasi auctorem p0ematiS, qu tot materiae tamque Variae tractarentur, commode atque digne verbis illis pioυς ιε κα OVOυς Omninoque ex Singulari quadam noma, nisi a Diis et Musis exorsum esse Xenophon redere potueriti d9χεTai Π9 Tov. Operi potius The0gnidei sectiones, quarum iam Supra a Brune hi0 Bekkero aliisque ne Sine VetuStiSSimorum codicum uet0ritate periculum laetum esse laudavimus, confirmat. Itaque in tali aliqua se et ione ex0rditur poeta te. Apparet igitur omnem contr0verSiam positam esse in interpretatione Vocis roin Gic: Quae VOX eum Vulgo haud dubie omnem artem poeticam aut malu Saltem p0emn ut

lV09 Π σπε κTλ. Continuo autem p08 haec legenti fi uvopχη uoi oKε Trai Troiησεως op0ως ἔχε ut 0test dubium esse eodem hic Iroincii pertinere, quo antea Neque ver hae difficultas fugit Leuisellium. Quare hune loeum consuSum Sse contendit,μ' qu0 Vereor, ut cuiquam magi probaVerit, quam cetera. Nam quis non videt ad haec eum decurriSSe, ut tueretur, quae

ex lat0uis illo loe collegit 3

Veniamus ad alterum quiddam. Idem Xenophon vel utisthenes testis esse dicitur ab antiquo opere The0gnide abfuisse

43쪽

κακia civ0pum M. formam libri respiei diversam a n0Stro. Neque ego ideo, nisi omnis hie 0eus in suspieionem Vocetur, quo alio

modo h00 0ssit expediri. Sed quidquid uid 0e suetori tutis tribuitur, certe non is est, ex quo, quae in Theognideis sint aliena et supp08iticia, quae genuina sus sit iudicare. Cum enim in risi Τhe agnide duae sint viae, quibus ingrediantur viri docti, ut aut

illam plurima eorum, quae Theognidi nomina Servata Sunt, retine

ita neque quidquam removeant, nisi pertis et dilueidis veterum testim0niis aliis tribuitur, aut omnia ad illud πεpi pεTῆς sit καKlag V09 7r V reVocantes et perpendentes, quidquid repugnat,a he0gni de abiudistent, hae via ubi primum insistere conatUS est elelierus, multi secuti sunt. Inter qu0 hoe interest, quod Velelierus satis habet, quae aliena putavit a Theognidis imagine,

illam animo formaverat, egregare et reicere, recentiore autem

qui huic rei puram sederunt maiore nudaeis usi Vel certo quoS-dam ex antiqui seriptoribus, qu0rum plerumque nihil fere nisi Π0miua 0Vimus, elegerunt, quibus adseriberent, quae ex he0gnidis libro rem0verant Ita res o iam dedueta est a Berglii et Hariungio, ut omnia in arbitrii et libidine sint ita. δ' Neque id mirum nec088 est enim artem criti eam, si proseiseitur a locis tam opinabilibus, in vaga atque ineerta deferri. Sed nisi Volumus imaginem The igni dis plano exstingui, magi magisque eiUS nomen ab historia ad fabulas transduci oportet et Vare etiam ea, quae plena Sunt vigoris, ubi ipse, qua sibi in vita ediderint significat, in quibus idem h0m ira odio, benignitate amistitia commotu cernitur; quibus sublatis nihil nisi adumbrata quaedam imag0 severi8simi molestique vitae et morum praeeeptori relinquitur. Enitendum est igitur, ut, quae arte critida paulo in80lentius grassante diffluxerunt, denuo firmentur animique re ostentur ad Sana iudieia, quae fieri non p0ssunt, nisi p0nuntur in recte intelle eti ei8, quae Veteres seriptore memoriae prodiderunt, ni8iabilia euntur ab ambiguis e0niecturis et opinionibus. Qua in re illud 0tissimum tenendum est, ne quis plura legat, quam ab RUD-t0re Scripta sunt; quod in vitium elelierum et Nietκschium indidi88 e ei cognoseitur, quae supra de uliani et Cyrilli testi m0nii disseruimus Deinde ne quis praesumptam pinionem ad

44쪽

rem ambiguam asserat. Quod errain mihi fecisse vid0tur,β )cum allati eis, quae apud Socratemβ leguntur, e verbis hisee:

uac coneludit nondum talem syllogei tune fuisse pergitque: nihil prohibet, quominus Xistimemus non ita multo post in Suni seliolarum has eloga e poeiis elegis eis saetas esse se Nam eum hi ita eo eludit, ponit cogitatione, et syllogen 88 110Strum librum et faetam in usum Seholarum, qu0rum illud n0ndum satis dilueide dem0nstratum est, h00-δ ne verisimile quidem est. Ceterum in h0 loco mirum est, quam diVerse de eodem auet 0re Virid0eti, nisi omni abstinent studio et cupiditate, sentiant. Nam cum Berglii Isocrate Videatur auet0 esse tune n0ndum ullam syllogen fuisse, elelier contrarium videtur testari. Is enim allatis eis, quae apud Ι80cratem pr0Xime anteeedunt, addit: Videri

poteS . . . Similem . . Stius librum habuisse spe diem, ac si Homeri aliorumque Summ0rum poetarum nonan e X cerpta ebin unum ollecta haberemuS. Tandem aliquando emergimus ex angustiis illis l0eorum dubiorum et insteriorum, et iam ad caleem pervenimus. Sed priuSquam peroremUS, non OSSumVS, quin brevi88ime perstringamus, quod Nietgschius βρ putat insestum eonsilium apparere inn0stro libro Ad qu0d comprobandum niaxime parodiis utitur, de quibus accurate elekerus egit ββ nonnulla autem hi addit, quae eiusdem existimat esse rati0niS. Repugnant autem, qu0minus putemus nostrum colleetionem a tali consili profectam esse, haud Primum, qu0d etiam seria ab aliis seriptoribus petita et liuidlibro inserta sunt, quod certe is, qui hane colleeti0nem fustisse diditur id agens, ut de uet0ritate Theognidi detraheret, omiSi8Set. Deinde parodiae, quae inveniuntur in libro, parum conSpicuae Sunt, cum maximam partem tam l0nge abSint a vei Sibus, qui illuduntur, ut omnis earum vis tollatur. Denique per Se non pr0babile est eum, qui carmina similitudine verborum et externa Specie Verb0rum disp0suerit, tale quidquam rec0uditum et interius

simul secutum OSSe..i p. 566 ed. III. 58 ad Nic0el. g. 43.

45쪽

Itaque eum hoc onsilium inesse negemus, cum alia multa de nostro libro negaverimus forsitan iure quaeratur, quid nobis videatur de e insilio, de pristina s0rma, do temp0ribus libri. Sed quid conte ei ura persequamur Si qu0mquam, nos potissimum decet, qui id seeuti sumus, ut stenderemus multa dubia, multa

ambigua esse in sententii d0etissimorum Virorum, eaVere, ne 0pini0num et conieeturarum molem augeamu8.

Cum t0tus fere The0gnis liber ad rem publicam pectes, quod primus dilueide demonstravit Welelierus, non alienum Videtur a re pr0908ita et non parvi momenti ad armina regi intellegenda quaerere, quem ille loeum in re publiea Megareus obtinuerit, fueritne unus de mullis, qui, ut fere fit, ominod iram similitudine inter se coniuncti aliquius, qui emineret iugenio et onsili0, parte temere Sequerentur, an is fuerit, qui ipse Suum eousilium ad rem publicam administrandam aiferret et aliquid in civitate

valeret.

Praem0nendum autem Videtur, quo meliu appareat, qua rati0ne in hae quaestione instituenda utamur, omphiare losso huc pertinere, qui, Si Solum Verba respietas, tam late pateant, ut ali quid de vita aut virtute praeeipere videantur, sed si cum aliis similibus contuleris et quanam in re positi sint, qua animi affectione a p0eta Scripti Sint, quae restondita sententis in iis lateat, perspicere studueri S certa re ibi respiei, eertos quosdam h0mines signifieari facile intelleges, itiamsi nomina non Commemorentur. Cuius dissimulationis variae causae possunt cogitari et interfuisse fortasse poetae, ut quam minime fienderet eos, pene quos tune imperium erat, et interdum eum illud giSse, si quam rem non aperte, Sed per ambages Significasset, ut anileis consciis, qui legerent, qua Si nodum quendam Solvendum relinqueret, quo maiore

afficerentur voluptate. Omnis haec res probabilior sit, si tenemus

46쪽

non magis he0gnidem quam ceter is, qui quidem in eodem arminum genere elaboraVerint, Tyrtaeum, Callinum, S0lonem deleetandi animi aut artis Xerstendae cau8a carmina festisse sed semper fere eertum aliquid secuto e88 omnem artem in Vita et usu rerum et

in re publica p0nentes Illud inim, opin0r, ii persuasum erat, multo astilius Se 8e, quo Vellent, populum ducere posse dialeedine et blanditiis versuum, quam 'L pedestri oratione uterentur At plane h0 in Theognidem non c0nVenit, nam cum illi, qu08 modo

nomina Vimus, magnam arminUm partem, quae ad rem publieam pertinent, conscripserint elati et inflati conseientia vigentis gratiae popularis, hi quantum n08 quidem Videmus, aut Vetera tempora aestusa eorumque audaciam atque temeritatem, a quibus omnibus

b0nis et re familiari privatus sit, aut, ubi de re publiea, qualis tum erat, mentionem facit et inimicissimum ostendit eis, quitum rebus Megaren Sibus praeerant, nec unquam quidquam p0pΠl0 persuadere 'tudet, cum rami 88a qua olim Videtur soruisse, auctoritato iam nihil valeret Et hae in re p0sita est magna intellectus difficultas, quia m0m quasi 4n 40r0 ad universum populum verba adit, sed ad unum se convertit familiarem aliquem, et quia ea oratione, quae facilis esset ad intellegendum, ut nulla re c0gebatur, vel ita conssus fore ut recte ab amistis intellegeretur Magna ex parte illa obscurita fortasse eo irati iiii immiseebatur quod semper hominem vitae et rei publieae peritissimum serebat, qui id p0tissimum ageret, ut e tanta opia rerum, qua ipSe Xpertus esset, alii prodesset Qu si persaepe, ut quae obiter legenti laudem aliquius Vertutis iontinere videntur, ea diligenter n0bi8 quaerentibus optime in rem publieam e0nvenire verisimile 'it. Itaque tum hinc male ea intellegendi pericula immineant, non minora instant illinc et nobis si sorte ediderit, ut in ii8, quae sequuntur aliquando aberremus de recta via, iam antea oranda est venia nihil enim facilius medidit, quam ut in tam incerta et dubia re opinione labamur. Ac primum quidem ab administranda re publica et summisc0nsiliis publicis eum non alienum fuisse ipsius certissimis verbis c0nstat. C0nfirmatur autem primum his versibus 94 seq.):

Quid hae sibi Velint, quibus aperte indieatur, qua ille ratione et consilio in regenda re publica usurus sit, nisi putamu illin

47쪽

temp0ris gubernacula rei publicae et blata esse Nam verbum κοσμεi h. l. non de celebranda et laudanda, sed de rdinandaeivitate diei manifestum est, quo sen8u etiam Summo magistratuS

nescit. β' Eodem traho, quae proxime antecedunt V. 45 eq.):

ubi aperte narrat ad suum arbitrium in aliqua cauSa maiore pro-VOeatum Sse. Apparet autem, Si hunc locum cum versibus 947Seqq. 0nferimus, illam diκη nullam aliam SSe, quam contentionem et discordiam ei vilem, quae tum ortasse primum inter nobiles sive optimates et plebeio nescio quo caSu exarserat, cum hi id agerent ut sibi eum illis conubium esset, et ut in iudicum numerum admitterentur. Haec autem ea fuisse, quae fautore rei

publicae popularis Vindicarent, eludet e c0mpluribus illis l0eis, quibus The0gnis et mixta esse coniugia et ab hominibus plebeiis atque iuris civilis ignaris iudicia exerceri queritur, qu temp0re illi, quae frustra per pacem appetere coeperant, iam per Vim occupata tenebant. Atque The0gnidem tum, cum illa Scripsit, medium inter duas saeti0nes stetisse neutri plane addictum et

ipsum qu0que ita arbitratum esSe 0mpluria a plebe su iure postulari, nimirum dum ea quadam modesti coercerentur, manifestum est ipsius optimo studio et Voluntate, qua aeque utriSque partibus favebat et qua, quantum in Se itum SSet, patriam SeSerestituturum Sperabat. Idem intellegitur ex re ipsa, cum ViX putandum Sit eiVe cuiquam ex Suo numero principatum delaturos fui88e, quem non omnibus aeque Satissaeturum considere OSSent. Nec vero illud unum sufficere ad tantum negotium subeundum et

48쪽

eum omnium laude perficiendum, nisi alia quaedam accedant, per se liquet. Eo autem alia, quae in animo posita Sunt quin fuerint in The0gnide, non dubitandum est, nisi forte a Verbi8, quae saeit de virtutibus, qua ut stola Cyrnum admonere non desinit, ita abh0rrebat. Summa enim iustitia et aequitate eum fuisse ex iisl0eis, qu08 Npra aitulimu8, colligi pote8t, praecipue autem inde, quod tam saepe iustitiae, principis illiu et matri Virtutum, laudes praedi est. Quanta idem moderatione animi fuerit, quantum ab ira et studio saetionum animum avocaverit, quanta iudieii integritate sit Sus, Optime apparet eum, Suum ipsius Xemplum ad imitandum prop0nenS, Cyrnum admonet, ut cameat, ne alteras in domestieis turbis parte contra alteras adiuVet et ut semp0r mediam viam ingrediatur Hae diei verss. 21 seq.:

Τh00gnidi si eontigisset, ut per longius tempus civitati praeesset, haud dubie re Megarense denuo creScere, a tem et On-dordiam in ivitate eonfirmari et stabiliri vidisset, cum, ut erat insignis iustitia atque aequitate et incenSu Summo patriae amore et praecipuo studi iuri et ordinis in patria restituendi, is fuisse videatur, qui n0n Ua 00mmoda Sequeretur, sed civitatis inserviro: utilitati. Nihilominus eius magistratum non diuturum fuisse ex ipso cogn0Sdimu8, cum quid in re publica perfecerit, illud quidem

non comperiamUS, paulo Utem post UISUS eum querentem inveniamus, se iam con8ilii e8Se inopem, qu0m0d0 id efficiat, ut omnibus civibus probetur. Ad illud autem tempus refero, quae dieit v. 367 seqq.:

Nam ne putemus hi Versibus, nisi melius alterum distich0n a priore Seiungitur, ut elelierus facit in editione sua signifieari 08, qui id artem c0ntemnebant, repugnant Verba ευ et κακανις sed V. Quorum illud ευ pd V p0tius reseram ad ea, quae in brevi su imperi ad subleVandam miseram plebis e0udicionem conabatur, quibus haud dubie dium nobilium suscepit,

49쪽

cum illiarum veterem dignitatem et principatum minuere Videretur. Fieri qu0que p0terat, ut ne plebeiis quidem iisdem rebus satisfaceret, dum e0rum nimia sortasse cupiditates explere null0 modo pOSSet. VOX QK ς 9bvi reserenda videtur ad severiora illaeonSilia, quibus utendum erat, Si omnino rerum ordinem restituere

et legibus honorem reddere voluit, ut Voluit, quibus tamen ille Vindex neglectarum civitatis legum sive a nobilibus sive a plebeiis poena petebat, non magi utrarumque partium gratiam iniit. Neutri igitur eivium parti eum satisfacere potuisse Verisimile est,

quamquam Summa utebatur temperantia, cum Vim et arma adhibere ad ea, quae volebat, perficienda nollet. Huc pertinent, quae p0stero temp0re dixit V. 94 seqq.:

quibus id mihi distere videtur, sese rei publicae praefectum, qURmquam Summam imperii teneret, tamen pote8tate a populo sibi delata ad ecupandam tyrannidem abuti noluisse, qu0d agile eitum temporis fuisse quis u01 videt Ab inimicis autem eum de

Prius distich0 utrum seripserit 0rente in re publiea ue-toritate, an l000 iam m0tus, nihil interest; at certe inde intellegi tur, id quod probare studemus, mult0s ei obtrectasse insidiasque fecisse. Qua autem illi rati0ne usi pervenerint quo volebant, ut gradu eum m0Verent, cognoseitur ex alter illo distich0, ubi 0peram dare videtur ut aliqua uSpidione e XSOlVat. Quae Su- Spici quo speetaverit - sive ei Supponebatur studium divitiarum iniu8te parandarum, sive eonsilium affectandae tyrannidis, hoe quidem n0n patet, sed non Si dubitandum, Simulatque magnus haberi in re publiea et aliquid Valere coeperit, quin multi XStiterint, qui eius studiorum et e0nsiliorum inceritatem animique can-

50쪽

dorem in Suspicionem Voearent. Neque id mirum, eum ab tali homine, qualem iam cognoVimus heognidem, ab ineorrupta eius virtute quidvis metuerent ii, qui X alienis incomm0dis suam occasionem petebant. De quibus plebi turbatoribu8, qui praetexto studio rei popularis sua commoda sectabantur et multitudinem ad perversa consilia abducebant, Saeptu menti sit, ut V 4 seq.:

Qui versus saepissime The0gnidi a doetis hominibus erimini dati sunt, cum summae inhumanitati atque Saevitiae esse viderentur et poeta nimia superbia et fastidio elatus iniustaque ira taeerbitate eommotus ad talia deSeendisse putaretur; sed eavendum est, ne n0 severi0re iudice in heognidem praebeamus, quam ipse fuit in plebem Megarensem. Nam quid graVius, quid acerbius iv 0miuem cadere potest, quam videre plane e ignorari a