장음표시 사용
341쪽
eorripi ac succumbere, qui tenerioris sunt artatis, atque inualidae, humidoque corporis habitu i sunt. Cuius generis sunt impuberes ac scaeus mu- .liebris, tu qui otio somnoq; dediti cxcrementorucopiam coaceruant. Hi si quidem promptius peri culis sunt expositi, morborumq; contagia cclcriti, concipiunt. Vt enim perpolitum teriumque spe culsi aut nitida quaeq; citissime denso h alitu ac iu- n., .ligine ostiis cantur: ut deniq; ignis i quisiimas la tq; arida nutrimenta contestini corripit, clini sblida serius inardescant: Sic tenera corpuscula in '
ruente primum populari morbo, ut minus arma- ,,
ti, munitique milites in bello, conlaciuntur, proxi
me mulieres gestantes uterum non sacile obiistere 'atque obluctari possunt, quandoquidem aegre internum onus ferre sustinent, ac iam iam defecturae videantur: iubsit, ut inuadente vel leuistimo alia
uo morbo, nedum pestis Auitia labascant. Sacri
ci vero dc moniales . quoniam Otio , somnoque dediti sunt. , nec Vlla exercitia, laboresque subeat, aegre aduςrsus hos morbos subsistunt. Baiuli au tem & vectores, caeterique plebei, ac Vulgus pro miscuum, lubdin omni vitae victusci ratione de linquant, ac serdide luant, ab huitismodi quoq; morbis non sunt immunes, tametsi corum nonnulli ob indurata laboribus corpora serius i js mae lis tententur. Ceterum clim pueri in acutis mor bis insultum non perferant , tum in mitioribus, aut ubi leta gritudine c6 tabescunt,nJ minus diu, γ quam adulti cum morbis luctantur, infantes siquidem ea habent potestate, clyae prouolores actu. Insita est enim huic aetati vis quedana, ita li ac Vigor quae in multos annos sunt propagand. a. Hinc
Augustinus : Pueri, inquit, habent perfectioni spes μα umodum, ita ut cum illa & concipiantur ac nascan
verum in r*tione ac potestate, non in imole omni
342쪽
Omnia enim membra insunt semini, quae sensio emergunt, ac decus iustamque longitudinem con sequuntur. Ita aetatis aecursu exerit se atque elucet vis rationis, c teraque naturae munia perfici imcipiunt. Hinc nostrates dictitare solent, ubi impii beres laudant,ac spe lactant.Subest huic puero 6- .rile robur meointeen man M.
Varia natura documenta , rerum, diuersaru. no inconcinna congerres quae cum ala breuitate tradiare istitui, o velutfasce com
LIQUO R stillaticius, quem ex herbis virentibus elicimus , nunquam putrescit,qubd excoctast omnis terrena concretio, illiq; insit aerea qu dam substantia,qub fir, ut nulla decoctionem per ferat. Si enim igni admota feruescat, omni sita vi& facultate destituitur. Siquidem cu pura sit Jc d secata,non habet,quod adimi illi possit,eoq; sit,ut citius putrescat,ac mucore obducatur,qua putealis in decocta. Sic Cereuisia coctamc puteali, stagnatem, aqua licet turbida sit & inquinata, sapior est, minusque acescit, quana ex coelesti dcclara confecta. ' Turbulenta siquidem, si quid habet viiij excoqui- tur ac meliorescit. Memorabile est, quod Hermolaus Barbarus ait: Aquam septies putrefacta, pur-Jηγαρι gatamque non putrescere amplius . niam, Ut opinor exinanita est tque exempta terrestris on nis substantia,prorsusq; desecata ab omnib' sordi-' bus,quae illi putredinis causa exstitit. sic obserit ui Zythi hoc genus,quod plebestomiter vocat, cetai to anni tempore acescere, ac postliminio pristino
vigori restitui, quod ipsum in vino exotico euenit vinardo
343쪽
Bastardo & Nigro Hispanico, qymatilia, manucq; inficit, ac lintea quaeq; saturato rubore imbuit, ut Cerasa Actiana,quae vulgo appellantur. D V O sunt liquores humanis corporibus non minus grati,quam salubres, intus vini,soris olei:
quorum usus si moderatus sit,inculpata valetudi Vne homines inicit, tum cruda viridique senectit. Vt autem ocreae duriores ac coria, quae rigescunt, Simileabi stuque sunt obducta oleo macerata, mollescunt: μncto ri ita corpora hominum, ac potissime senum vino perfusa,mitiora sunt,minusque rigida ac tetrica olea vero atque unctiones qua nouam apud plerasque gentes propemodum in dimietudinem ve nerint, eorumque usus exoleuit, cum senum, tinniuuenum corporibus salubriter adhibentur, his Gnim ea densa praestamus ope externo ventorii impulsu seriantur ac succumbanr,vel laxa efficimus. ne interna humorum fuligine stragulentur. QMndi cutis oleo imbuta venena respuit, ad ebsiquis cutem admotis cauterijs erodente medicamento . exulcerare pergat, illam i, oleo perungat, frustrabitur,operamque uiserit, non enim achaerescunt, olimm resqux applicantur nec penetrat. Intus quoq; assctum. μωμηῶ .ptum virus acrimoniam retundit atque hebetat,
Venasque subire prohibet, ac confestim vomitu id exturbar. Oleum vino vel alterius generis liqu0rς-tiitais superinfusum praeseruat, ne vel Vapescat, vel coci rumpatur. Siquidem aerem arcet, omneβψ h li m -- pactus excludit, quae put edinem inferre possint. iredinem a s VCCiNVM sinuras atque arida quaeque cet. allicit: at oleo oblita intacta relinquit, qua ratione Ocimum quoque, vulso bassilicon,repellit. Sic magnes alio perunctu ferrusi respuit, quod 'pingue quiddam allio insit, quovis eius retundi
CUCUMERES & cucurbitae cum humore
344쪽
cucumeres aquam an tant, oleum
turpescant, coq; al. ntur, olea n ita ' ζrsantur di iuglunt, ut illi admotae resiliant, acclesie contra hant . Omnes enim stirpes oleo astuso putror
V ITIs sisterilescat, ac praeter pani pinos, si lones ite ac sarmenta nihil proferat, lotio acri ac . vetusto perfusa , saecunda eslic: tur , ctim enim re dundantiori humore stranguletur , excitato Ca lore absumptaque excrementicia humiditate id speciosos uberesque fruct sis protuberat, quodit sum etiam fit fece vini radici assii sa. i Malo autem nostrates vitis foecunditati consulunt , qui scrobe , facta fulizinem ex fumario derasam circa radicem obruunta tametsi enim aliquid pinguedinis illi in esse videatur , feruida tamen urentique Virtute perniciem vineae affert, amque arescere facit, vi a
ORMINUM Centi una galli ossicinis di iatur, cuius semen festucas, ac puluisculos, aliaque culis infesta,quae foris incidunt, eximit vi attracto ria. Siquidem illud oculo admotum per ambitum . illius quaquauersum voluitur assumptoque hu more, ac discuss .i caligine, turgidum egreditur, ac velut tenui membrana obductum. ipsi vero herba contrita aculeos spinasque caetrahit, iac morarites dissicilesque partes accelerat: Vino iniecta me rem exhilarat, animique nebulas discutit, ac V ea. nerem stimulat, liberalius tamen assumpta odoris Νgrauitate caput tentat Scabras rugosis que manus tmolliculas praestant ac leniunt Altheae maluaeque decoctum: illis autem efficacius feni Graeci, liniq; semen, quod miti est oleagine imbutum. Coni ciuntur autem apud nos contuso lini semine, ec.
p is , que oleo fraces, i ormaque quadrangulari li-b quaedam faginando pecori accommoaa, quo exum si fragmetum aqua coelesti maceres, manust
345쪽
lia abluas, pruriginosae cutis Vitia emendari pe cipies,membraque nitida ac perpolita cilici. Fron- . 't i quoq; atque ubera flaccida, rugisq; deserina- ta expolit lini sex aut amurca,addito gummi Ara- .
bici ac tragacanthae, mastichcsque momento , ac di . . .
Caphurae perpusillo, quod oculis quoque rubi o fomes
cundis , ac palpebris lippitudine arida vitiatas, at que hiantibus decolem, aspectusque xcnustatem
. V IS VM estia sinullis prodigu quiddam simi
te aegroto. membri esse calidiitimis totoque cor-POre Vrs, nec tamen ulla siti premi cum id eueniatsi camesco,qubd calor sed istundat, nec cordi vilique parti principi inlisei escat. Quia fit, ut ei una pete sudore, cordeq; perspirato ac discus caloietam ido, qui interna viscera occupabat, siticulosi este desinant:
contra, quibus calor in extimam culcm non ciu- ... a
Pit,sed intus delit mit, intoleranda siti cruciatur, etiamsi ibi is nulla se caloris indicia prosciant,que sebres omnium perniciosissimae. ALB V MEN oui conquassatum,calcique Vi Fen Unam uae admixtum,vitri fragmenta ferruminat, ac te DAderem. stacea quaeque ita glutinat, ut distblui nequeant propter lentorem ac tenacitatem glutinosam. Cuenim calx cuiuis liquori admixta in lapidem indu rescat, tum maxime albo oui consula, quod mi colum est viscoque assimile. I hortorum cultui aeditus est, atque uberemque. Ha ex singulis stirpibus prouentu consequi volet,ob alijs aduerta seruare eu decet, tu inter se cossentiant, queque di sinu riscordent. Siquide herba altera alterius incre enio ossicit. Sic vitis si in brassic' confinio conii tast, vel lapguescit, vel emoritur. Cum enim Vitis Lauriusucculenta sit,ac brassica humoris praeauida, Om- iniimicitinem succum allicit, ac depraedatur. Laurus quoq; δ hed a viti noxia cis, camque cx resccre iacit Vi
346쪽
calorifica atq; exiccante, quod Pseudonardiis,qua Lauandula dicitur, plutibus herbis inseri intenti Raphanus te- caloris ratione,ut Raphanus ob acrimoniam,qua uletis obia vicina quaeque deurit, quo fit, ut temulentiae ac Alit. uersetur,quod vini vini redundat. Allis roseo- ALLIA prope rosas consita illas odoratiores ratio te' praestant, quia alliorum acrimonia ac caliditas in μή - sitas illis vires excitat atque e icit: quae enim ex frigiditate languescunt,calore acuuntur. aratrara. OLEA me ina est Ciceri, arcet enim abigit que erucas, quae illud erodunt ac depopulantur, idque odoris grauitate, qua fit ut bestiolae illi non innascantur. Cum autem olea amaritudine imbutata sit, brassicam herbasque alias pr humidas ma ratio multa- cescere facit: quod ipsum dc Origanum efficit, Ruiarum reruH- ta dc Ciciaminus facultate calida atque exiccante. explicasilis. Scio equidem multa huius generis perfici occulta insitaque vi ac totius substaritiae proprietate,' non semper ratio iniri, aut effectus causa explicari possit, iuuat tame, ac voluptati est Philiatro ac re rum naturalium industria, sagacique inuestigato ri probabiles rationes cominisci: quas si prorsus non assequitur, non tamen rebus manifestis fide de rogit, nec affectus calumniatur, sed naturam e- .iusq; opificem admiratione prosequitur. Innumera aut sunt, quorum probabilis ratio reddi potest. .. ri iurata. Verbi causa, Portula V dentium stupori medetur, ex acerbis acidisque contractus est, quoniam medetur. Slutinosa est, ac let re praedita, quo ab austeris ac lectos dentes. dc quibus deuinciuntur , nexuos laeninsuaq; viscosa humiditate incommodum sar cit. Caliditatis a Viatq; astringendi ratione id ipsit facit salis confricatio, aut si paululum casei ouilli viribus dentibus. conteratur. Εxiccat enim, den
tesque stupidos sta siles facit, arque ex frigido hi maidoque aut acido humore labantes fulcit.
347쪽
. HI qui obesae naris sunt,&quibus ol sectus velo' u Muitiatus, vel abolitus est, cacissime hunc restati restit m orat Melanthii semen, quod Gith apud Esaiam ver
tit Hieronymus,Abrotanum, ruta, & quotquot a- .cris vibrantisque sint odoris. Dilatant enim me tum, humoresque atque alienos vapores resoluunt
ac discutiunt. Nihil autem, etiam in senibus expertus sum magis praesentaneum, quam Mentham i- Mengadentide naribus admouere, cuius fra rantia nifeste percipiunt, quibus etiam is sensus ad teter in crima quaeque occalluit, omnis ii odorandi facul tas adempta est. Raphanus, quae Antonomati- ce Radicula dicitur, primis mensis inferri debeti Sic enim edenai auiditatem incitat, ac stomacho minus officit. Quocirca culpadi nostrates, qui peracta propemodum coena aut prandio illam esitat. Sic enim melius perfici concoctionem sibi persua dent, cum ventriculo infesta sit, nisi aqua sale que conspersa cibo praemittatur alioqui graues halitus, ructusq; nidoros ac subolidos excitat: quod si ex disse iam particula vino immergas, conscissim so
rorem contrahit ac graveolentiam.
FERRO rubiginem euestigi. adimit. illique , M . splendorem conciliat oleum Tartari, quoa ipsum His,hnia
etiam lentigines emaculat in facie, omnesque pi stulas foedas,quae frontem mentumque deformat, abolet vi abstersoria. C A P H V R A aquae coel em commixta .illam a Putredine tuetur ac praeseruat odoris fragrantia: captarae rar
i vocatur, styrax calamites in arcenda a rebus I putrilagine, efficacissima sint. Omnes siquidem vitiatos halitus,auramque pestis eram abigunt, at-
quc ambient acrem, qui serEputre inis caussa T existit,
348쪽
existit, puriorem redduhesluxu grato,ac suaui, issex calida siccaque qualitate emanat. 'THITI MALLI, cuius septem numeranti disserentiae,succus lacteus verrucas delet vi adurenti&caustica . . Siquidem ob intensain caliditatem, ac vim penetratem, radicem arescere facit, quo facto mox ut scabra quaedam crusta decidunt. Pari ratione Hermodactylus, ac Savina in puluerem re
dacta, atque Oxi meliti scylliticae, res succo lend ulae commista, cla uos collosque abolent etiam in partibus pudendis,cum a foedo concubitu con tracti sunt. AESTIVIS inensibus ne vinum in con svunu Nape- cito vapescat,aut calore perfundatur, sed interpr pinandum frigescat, in ta bro aqua gelida oppleto collocentur urcei, aut capaciora pocula, deinde Sunitrum, Vulgo Ses etere insternatur. tanta frigidita- mgiditatem te vinum in ut continget, ut eam vix dentes tot in rent Huius autem qualitas illum in bombardis si stoic strepitum eiacit, nullo autem sonitu, nec tam V em'. explodi glandem continget, si is eximatur.' si QVIS dilutius bibere instituit, ac consul tum existimat vinum plus satis meracum infusa mitigandum, non id inter edendum nablim debet, sed sesquihora antequam sit accubiturus' Sic enim coalescunt inter se liquores , inec repti Z gnanti qualitate concoctioni resistunt. VMlgari si
l . quidem more diluta, tentant caput; ac rugitus Ba tusque ex itant. Acerba quoque vina ac suba stera dulcibus non commiscenda, nec rubrum cam
dido. 'Negotium enim faces lint ventriculo di uersarum qualitatum alimenta, cum aliud propo rantius, aliud tardius in halitum corporis rapi tur. Qu9 propter hunc delectum habendum ma
deo,ut in prandio album assumatur, in coena vero
rubium. Al um siquidςm prompte dilabitu , ac
349쪽
venas meatusque urinarios pervios efficit ac dila tatu librum vero modo generosum sit,plus alit, sed durictionis es pa ticep . od si in eadem menal a virumque propinctur,ssemper album rubro prP mittatur Cum autem dilucia di vini rationem non pcnitus negligendam censeam , tum illud hi mihi heia per arrisit: Vinum in tempore modi- ientia de ce bibendum potius, quam aqua diluenduna: depci no diluendo. xii enim infusa aqua. CASTA NEAS si quis volet conseruare in- castaneaequs tactas nuces basilicas cx iuglande collectas insper seruoiM. Igat. Omnem siquidem uliginem atque humoren exciem criticium, qui cariosas eas cfficit, atque
uallidas abGrbent,situque obduci pro hi ni . Est
enim eius naturae ni regia, Vt exiccet, humorem- v. que depascar, Vnde salubriter tonsiliis,Vulua omianibusque gutturis viiijs adhibetur, in qucin usum Viacan on, hoc est,ex nucibus antidotum confici manucum, tur, quod omnes a capite fluxiones sistit ac repri
init. Et quoniam venunis resistunt, ac venenatiae-
xis contagia discutiunt: compositio diatesseron, quod ex qu tuor rebus conflata sit,a Veteribus ex Astfidoreucogitata est,. quae recipit: Nuces binas ac totideri eoarea Dcε scus,solia rutae viginti aliquot salis grana,quae c6- trita si quis iei upus sumpserit, codie a Venenis, morbisque contagiosis suturus est immunis. , C AE P E praeter omnium stirpium naturam decrescente Luna augescit, atque incrementa su init cres ente minuitur. Id eb fit, 'ubd Luna iiii modico illam humore strangulet. Cum enina latu pio' Glers i. . ra succulentum sit, ut omnia bulbacea, ac natiuo succo abunde pci susum, Luna crescens humorem
nitidem illi adauget, sed calorem imminuit, qui potissima causa cit, 't incremeta stirpes capessant. Eadem ratione enormiter pingues & obesi steriles ju bunt,nec Progenerant, quod calore destituti sunt, . . T a qui
350쪽
qui excrementum seminale foecundum essicit prolificum. Atque hinc est , quod Cipe,aloen,acet bulum, croci radicem, scillam,porrum,compluraq; alia natiuo succo turgida in carnario laquea ibus affixa progerminare perspicimus: cum enim sicco affatim imbuta sint, caloretatum opus habent, ut prosileant, ac se proserant. FEBRES quae homines edaces cssiciunt, diu turn esse solent, itaque mihi semper visum est ille lius siticulosos esse febricantes, quam samescere .ulis enim cum ex flauabili febris ac endatur, affusa humoris copia, sudoreque exiccato facile mitescunt: Istis qui ad cibum auidi sunt, ex humor emelancholico, atque acida salsaque pituita febris excitatur, quibus humoribus cum ventriculus perfusus est, praeter rationem cdendi cupiditate ducuntur: quost,ut ita affecti morbum alant, somitemque minisi strent ac diutius cum sebri conflictentur. Cuin au tem ires sint pituitae species ut Galenus testatur, Dulcis,Acida.& Salsa. Prima somnolentos essicit . altera famelicos, tertia si tibiidos: horum omnium. maxime diuturnos morbos parit, quae edaces ho mines cssicit. Quocirca situ's celerius te atriari velis, in morbi insultu cibum subducito. V lN V M ex ambientis aeris qualitate acesces re, aestiui menses nos is commonstrant. Quocirca in specus stibici rancos,pcnitissimaque loca recon di debet,atque accurate obturari. Quod si ea commoditas desit, lardi carnisque suilla salita sesquili bram aut pro dolii amplitudine maiorem Iino ob uolutam dolio immittas, sicut dum vinum depro
mis,semper id desilire patiaris ad sui idsi usquedum
vas exhaustum sit:vinum nec degenerabit, nec vi
rescet. Omnia enim,quae illi vitii aliquid essentat latura in suillam incumbunt, interim arctissime bc