장음표시 사용
481쪽
dotis,retundi atque hebescere contingat, sensim ad Cor penetrant etiam soris admota quod rabidi
canis morsus&saliua,quae vulneri inhaesit, com- mohstra nimam penetrabili vi, erosa primum cute ad praecipuas partes virus deuehitur,ac rabiem cocitat. In similes causas referri debet, quod magnes
ferrum, gagates-& succinum festucas, & quisqui ' rq Vlias, aliaque venti ludibria allicit. Siderum quoq; ' 'influxus in res sublunares infernasque vim suamessicaciter exerit. Sic Mars flatiam bilem concitatat, Saturnus melancholiam exasperat, Luna pituitae incremento est,Sol et Iupiter sanguini domi M. natur. Planetarum quoque Vis metallis,lapidibus, metallis -- gemmis, herbis ac stirpib', omnibusque sobterra cremento estneis incumbit,auro,argento, ri,ferro, plumbo,stano,& quidquid e terrae latebris Vel in usum, & c5 moditatem,vel in luxum & delitias erui solet,quorum quodque Vires & incrementa a peculiari astro
Sexum inessestirpibus,atque abra alijs a L
VT homines non eodem sunt erga omnes sectu atque animi propensione, tametsi id natur uvini in fordo ac communis vitae conditio exigat, sympa in G thia quadam, hoc est, mutuo concessu erga plerosque assiciuntur, illosque habent deuinctiores: ab alijs verblatenti tacitaque atque arcana discor dia dissident ac diuelluntur,nec sustinent in ullam vel amicitae vel familiaritatis partem ascisci: Sic , stirpes & inanima quaedam, insita occultaque naturae inclinatione, nonnulla fouent & amplexantur alia hostili odio aduersantur ac refugi iit. Vt enim
innumeris pauca referam: Argentum vitium auro ita assicitur,seseque illi sic circumuoluit, ut nul μmσμ lus eius metalli color appareat, adeo ut ni si ignes atque i
482쪽
niquae aqua forti exi exteriq; possit, ac pristimν ni rori restitui. Magnes ferrum rapide ad se allicis, Disa oleo oblitus sit, nam tunc ob laevorem respuit, Euccini ratu nec eius vis in ferrum pene rat.Succinum,gagates ra. adamas attrahendis paleis ac festucis delectantur, omniaque praeter Ocyniuiu vulgo basilicum,ad se D phini id rapiunt. In animantibus Delphinus piscis incredi hominem a- bili erga homines, atque praecipue impuberes estvr r. affectu, illisque colludere gestit,ac miris blandimetis gratificari. Lacerta vulgo emine. viridanti ae Lacertae et a porraceo tergo, conspecto homine, mire gesticulo hominem μου fa est, caud eque agilitate, ac crebro motu. Vt canis dii m. animal domesticum, pueriliter blanditur atque 1 latitante in herba serpente tuetur. Elephantus ho ephaniit' minis consuetiidine unice frui exoptat, illique in Dominem ο - inodb blandius compelletur, nec acer-ιHMηm- instes in obsequitur, atque ad quiduis paratus est,alias calcitrosus & retrogradus. Ediuerso lupus Crocodili li- cum homini, tum omnibus animantibus inhiati ebrimae, Crocodilus,de quo Proverbium, Crocodili lachri Proverbium. mae, homini insidias struit, ac deuoratum deceraptumque deplorat. Hyaena, quae insidiosa callidi tate atque astutia vocem hominis imitatur, eumque dilacerat. Cerastes corniculis armata belua tris bui Dan asscripta,Draco, Hydra,Dipsas cuius mor.
sus, siti atq; inexplebili bibendi auiditate homine
Deus noxiis excruciat. Coluber, aspis, Vipera,scorpius, multaria
hom que aliae nocentes bestiae homini potissimE ins
diantur atque venenatos morsus ac letiferos acu
leos infigunt.Vtitur autem plerumque Petis horum ministerio ad castiganda hominum scelera. cum illius Verbo ac voluntati minus obsequuntur KFm Caeterum herbis quoque consensum ii ' esse ac naturae cognationem , denique dissidiu
ac discordiam, plurimae demonstrant. Siquidem
483쪽
ocumeres aquam appetunt,eaque assuentius ir- curam rigari postulant, adeo ut si paulb remotius ab hac ruituta. absistant,eo repant atque enitantur: Econtra oleia Visis Oleaea . Wspuunt atque auersantur, eoque perfusi gracile misscunt,atquξ emoriuntur vitis Vero in oleae consi sito constitui gaudet, atque eius insitionem admittit,illique maritari exoptat. -rcus vero &stuere Molea inter se aduersissimae tanto & tam pertinaci oleae odio dissident, ut si altera alterius ramos attingar,sim. inEutuescant,aci storti resiliant, talioque se inclinant. Sic vitis a lauri vicinitate abhorret, quonia Lan 'ini haec umbrosa sit,sitaque caliditate illius increme inimica. to ossiciat:pari est affectu erga Brassicam, quae caii Brassica reulis nominet vulgo innotescit, quod succum terrae humis depopulatur,quo destituta Vitis arescit, utraque enim stirps humoris est praeauida. Ita stirpes aliae aliarum assinitate dc cognationi delectantur, mutuoque ramorum aut coliculorum amplexu recre- .antur: ali aucrs e se subducunt,nec ulla ratione 6niri sustinent. Sic resinata quaedam,dc quae pingui substantia constant, inter se consentiunt hinc pix oleo eluitur, etiamsi vestes sericae, holosericae seu
villosie, quae flueta vulgo vocantur, denique coci cineae, ostrinae, vermiculatae, quaeque purpuxa ac Buorum edi murice tinctae sunt, ea naeuos ac maculas con- oleum Ardes traxerit. Omnia enim huiusmodi inquina meta ac exii uti serdes butyrum ac oleum tam nitid. eximunt at que emaculant,ut ne vestigium quidem ullius litu 'rae appareat. Sic Smegma,&qui Sapo vulgo vocatur, quo lintea confricata lotione nitescunt, ex
oleo, pingui stiligine, butyro rancide, cineribus Um
piceae arboris conficiuntur. Atqui ut inter tot stirpium genera tantus es consensus & conspira tio, ut inuicem se amplexari ac tetigisse gestiant:
ita inter eiusdem speciei herbas , sexus discrimen inst deprehenditur. Est enim inter has coniunctio, , dc quasi
484쪽
&quasi quaedam coniugii societas sic coniniunicitio,sic ut plantae in alterius,cui assiciuntur, conssinio constitutae speciosius adolescant, ac sint cum, fructu,tum frondium pompa spectatiores: langue
scat vero& contrahantur ac nonnunquam inieci
Quae herba cidant, cum ab iis diuulsi sunt, ac dissociat . Atq; semina, quα hinc emersit,qubd herbae quaedam, aliae maris,amas. liae foeminae nomine designentur: foeminae quide, quae minus habent virium ac roboris, frigidaque atque insorcunda humiditate imbutae sunt: quoi sit,ut suo tempore florescant quidem, sed propteri caloris inopiam aut debilitatem,fructu, bactis, a- cinis,semine destitute sunt, ita quae post flosculor defluuium nihil tale exhibent,sed exile quoddam Fr 'erra atque inane fructus rudimentum, quod ob calo' γε- ris penuriam, ac naturae impotentiam non perfi-
. citur,in foemineum sexum reseruntur: Maris vero
nomine inscribuntur, quae magis spectabiles sunt, ac speciosae, pompa que atquc apparatu soliorum . ac frondium luxuriant, tum spectatissime adolescunt,ipsaque maturitate fructum ac seme prose runt, quo propagari possint, ac reuiuiscere, quod ipsum alteri sexui denegatum est, nisi forte ma sfectus vene- vicinitate blandoque amplexu tacunditatem a rem. ciscat,illique maritatain semen dc fructum protuberet,atque intumescat, quod in palma perfici Pli nius testatur. Si quidem stamina afflatu halituque
promanante a masculo concipit, ac fertilis foecu' Palmae natL daque efficitur: nutante ac prona blandioribus coua,is. mis,in marem tamina, quae sterilescit mascula arsebore excisa: itaque non sine maribus gignere so Simile agat. minas Arabes confirmant concepto flose ac lanu
sinis gine, aut aliquando puluere insperso λminis. Simile enim quiddam huiusmodi stirpibus euenit ma deest. quod gallinis, quae ova quidem absque galli opera edunt, sed quae animari formarique in pullos
485쪽
. pallinae incubitu ueantur atque incalescant. Nec aispar est ratio in mulierib., iri quaru Vteri .coceptaculis exsanguine ac semina- .lis excrementi confluuio massas quasdam conglo mum bari ac concipi contingit citra viri ministeriuauis ηο . v adminiculum, sed quoniam virile adiumetum de μ ν
i ausa efficiens quae forniam ac vitam in inistrat, spirabilemque yim consert, abest totait . la concretio ac congeries, infirmis Ost, atque ina- . 'nimata. Quocirca herbae Vegetante vi praeditae non minus, quam animantes, quae lubrico udoque se 'mine se propagant, generandi vim ac vitalem spirituin aliae in alias transfundunt, mutuoque com-- plexu ac concubitu fruuntur,atque id ipsum tacito quodam naturae cosensu,ac latenti occultaque in
spiratione,qua ab aeris sblisque calore consequunt risus Eta tur,ac genitali mundi spiritu,quo stirpes virescunt, V sinima 4 fouentur, germinant, animantur, florent, ac semi prv mu concipiunt & proserunt: quq vis toti mundo, omnibusque eius paxtibus infusa est, qua cuncta continuata perenni que serie subsistunt. Sci
te itaque Theophrastus,tum alij rei herbarie inda gatores in mare fgminam stirpes discriminant
ratione qua semine fructuque foecundae sunt,aut affoetoo dc si eriles. Sic I'aronia maris nomine insioni
h l'cehiscetibus sensim corniculatis folliculis ac -: ' liquis,hic baccis atro colore perpolitis, illic ruberi
ac coccineis speetabilis est, atque oculos refi cit nJntae praesentanea expurgandae epilepsae e ca ia,quo blandimento scemina destituta est. Ma
dragora q'oque scemina vel sterilis est, vel frumi exili. Mascula verbam abile blandum de atque o doratum pomum profert,gallinaceiovi vitello as almite, cuius auiditate atque illecebra Rachel pasta Liai Iacobi patriarchae concubitu potiri. qud, si φῖλ' tecclesiastici quidamscriptores opinantur,s cc j da essici
486쪽
da eisci posset & conceptu impleri: Cui rei nulli.
i. Genesim. mihi naturalis ratio subesse videtur, nec verisimile Mandragora est Mandragoram sterilitatem expugnare cum in si us concepia gniter refrigeret,nisi sorte calido atque qstuati,torre fisi t. ridoque utero, quem conceptui in idoneum, Uti edi. iasti iiDpens a umidum testatur Hippocrates,pro desse statuas, illum duc ad tempersem reducere, vel etiam quod somnifica vi ac soporata, retinendi seminis vi in vulvae conferat. Huiusmodi etiam sexus. discrimen in lauro, palma, COrno, Olea, viola lutea, . quercu multisque aliis obseruari potest,quaru qi maris nomine dcsignantur, floribus,fructu,semine ' hecu fidae sunt: quae verb foemina sterilescunt, atq; effoetae conspiciuntur. Inter siluestres quoque & vr, banas seu horteses cura atque industria hominum j excultas nusquam non tale discrimen spectatur,sie tamen ut siluestres & quae sponte emergunt, culta edomitae in urbanas ac domesticas tranieant. Vt GSimilia ru- nim rusticus quamlibet impolitus &rudis,si in au lam transseratur, cultisque Vestibus adornetur ac victui delicato assuescat, diutino usu & cosiletudia . ne in aulicum, virumόue generosum trasit, licet M. liquando nonnulla ruiticani inc itiq; hominis v I stigia se proferant: ita quoque herbet agrestem con-d itionem, naturamq; siluestre exuunt, ulturet bene .. . scio,atq; hominum industria. Ecotra urbanae atque hortenses stirpes siluescunt ac degenerant, nisi di ' ligens cura ijs adhibeatur, non secus, qua generosi
aliquot proceres, qui inter rusticanos homines ver' santur frequenti inurbanorum commercio,ab aui. ta nobilitate,amoribus ingenuis, a liberali educ tione, ab hiroica maiestate, a vitae comitate descia. scur, atque ab humano civilique cultu adferam atq; agrestem videndi conditione deuoluuntur. Et que- ip espriores admodum hortenses herbae ac frutices spectatiores .
Morie iAia. sunt industria culiussi hominum, atque magistate
487쪽
scunt,qua siluestres: ab istis tame emerserui ac pro- .
pagat sunt, ita ut in eas de rursus deficiat, nisi exco/; HAM latur Ex his coniecthira facito studiose lector quid homi, birata
cum in rebus omnibus, tum in homine potissimu duc u uia momenti adferat culciis atque educatro, quid cor- iura. poris ac tuenda valetudinis cura, ut Vtriusque par- , iis satus & incolumitas subsistat ac conteruetur,
qua prosectb nihil homini obtingere p0tcst opta-
asurena,quas Belgae Pric k c n vocant infumario exiccatae , t dae atque ardentisfacta vice usumq- ρ bent si accendanturio. MURENAE Lampetris,quae a sugendis laris-bendisque petris hoc homine appellantur,sorma figuraque corporis sunt affines, licet magnitudine . 'ρmm ' impares,pisciculi lubrici, longo teretique corpore, minutis illis anguillis, quae Belgis . Avocantu r naprocerior est assimiles si tem soram inibit, in laeua parte distinctae. Porrigitur autem ijs pisciculis j b ima capite ad caudarn non spina vi reliquis, sed ne buus cartilagine mollior, quo flexuosa ac vivacia gilitate se conuoluunt,agitant,intorquent, in gyrum flectunt,contrahunt,dilatant,subsiliunt, gelii-culantur,prorepunt,ac sei pendo progrediuntur.
Nam spiritus vitalis in extrema caud: e parte consi stit, qua perimuntur pqtius, quam contuso capite. -
Belgis autem Priscen vocantur, quoniam acumina. '. to rostro nauium tabulatis,nassi agenis,hominu- que corporibus mordicus adhaerescanti ut hirudi nes,atque omnia documento saeuitiae, morsu appe tans, pungant, stimulent, decerpant, dilaniciat, sic quod itimulos admoueant, atque aculeos den tes infigant, vocantur . Pisciculus hic' experimentum nobis exhibuit, nsen cuiuis, .i e 2 νt opu
488쪽
Vt opinor,obseruatu, cui etiam naturalis ratio sub. est ac fide factura est; si experiri libeat. Praebetentiri. pisticuli hoc genus,quod inuersae candelae formam ac speciem exhibet,facular aut funalis accensi usumo ac commoditatem, ubi in hypocausto aut uti ora
rio exiccatur,ut mos est Belgis haleca seu trinas ata
ues que baringas,falmonem,succidiam,pernas, armos' ' ouillos,coxendices,petasones,tomacula, farcimina sumo indurata, aut Aquiloni, rigidoque alicui v i to exposita, in multa aestatem asservare: itaque admotus igni pisciculus, aut fomite aliquo accensus,
ut sunt ui puls aut stramenta quaeda sulphure oblita,quorum commoditate candelas sebaceas, cere
os,taedeas,funalia accendimus, flammam cofestim concipit, atquE inardescit, eoque tanquam face a censa discussis nocturnis tenebris: ardes passim col lucent in heri, ac familiae, vernarumque ministeriu. M . Cum enim resignata quadam pinguedine i litus sit, atque ambiente adipe undique perfusus acco stipatus,ita ut etia in craticula tostus,anguillae in re,citissime flammam concipiat, ac tractantis digitos deurat,in sumanti camino exiccatus, congestis 3 u renae θι bituminosis glebis & cespitibus, non minorem coalna neruus est moditatem,quam candelae aut funalis accensisa non M. ma exhibet. Cum enim neruus,qui spinae loco illi per tergum producitur, elychni j,hoc est,contorti su ι niculi vicem praebeat, cui tanquam basierectae fia . ma incumbit, illique fomitem ministrat concreta - pinguedo ac sevi ambientis incrustatio, fit vligni aut flammae adna tus, luminosa face coenacula il- lustret: tametsi propere liquescat, nec tam diuturnueius rei usum praebeat,quam candelae ex bubulo,o- uilloque adipe consectae,qui minus diffluunt a cietarius absumuntur. Quocirca ubi funalia,ted ,cerei, faces, candelae, lucetnae,alia que luminaria desunt,
in horum inopia, pisciculi huius usu & commodi
489쪽
tate uti licebit,praesertim si eo tempore sint exiccati,quo adiposi assiciuntur & pinguescunt, quod incunte vere ipso e Martio ac Aprili fieri cosueuit, . denique appete autumno, hoc est,duobus noctijs, quibus nullus caloris aut frigoris
ouo agasio edito, ct qua aetate, atque annotarum decursis id proferato deniquHquid ex ' ro progeneretur, tum de lapiae Gailinaceo,
G A L L VS inter cicures dc mansuetas alites precaeteris animosis atque erecta rubentique crista iii. Vertice insignitus,crocitante sonitu, plausuque alarum, leoni ferarum generosissimo atque impavido GH ire πformidinem terroremque incutit: hic tanto virius id Mus robore reditur, ut non facile subigendis gallinis defatigetur aut lassescat, quamliber id saepsus facti
tet. Et cum omne animal a coitu, peractaque Venere collyristari soleat, atque animo contrahi, solus aula alhic exhilarescit, ac cantu alacritatem spiritus testa-flue rei praetur: ubi vero decrepitus esse incipit,ac senectute co- iri gallum. fici quod non ullis septimo, nono, aut ad summum decimoquarto euenit, pro virium, vel robore,in1becillia te,aut etiam concumbendi assuetudine, ture otia edis qua nulli non animantium naturae vis deij citur at que eneruatur,' uum profert aestiuis mcsibus, ac Caniculae sideris exortu, ex putrefacto, opinor, semitanis excremeto, aut humorii colluvie constatu,soris ma no oblonga, vel ouati,ut gallinis assolet, sed ro luda atque orbiculata, colore modo luteo, buxeo, fauescent,versicolore, lurido, ex quo produci Basiliscum,Latin) regulum nonnulli opinantur, Ven Ec a natam
490쪽
DE OCCULT NATU R AE i iis magnitudine, triplici
' frontis apice tanquam Regio diademate insignita, erecto infestoque corpore, it tris culis vibratibus,
quibus obuios halitus contagi . conficit. Vulgus
in tota Europa ea opinione est imbutum ut eic hoc uti iactato Qv Basliscum prodire statuat.s quando a rubetabusone sotum sit quod an fabulosum, & c0m- predeati mentito , non ausim certo pronunciare Loc tameexperientia comprobatum habeo, gallum incuba ipsum perficere. Ita nostra memoria in ciuitari tuo Guilli te Z idaea, atque insulae huius ambitu duo annosi re galli ore etiam sustibus abacti, ab ovi incubatione abigi, aepellique potueriit ita, quoniam ciues campersuasionem concepissent, ex huiusmodi ouo Basiliscum eme gere ovum conterere, ac gallum str gulare visum est. QDd autem gallus ouum conci piat, sitoque tempore, hoc est, undevigesimo die in , , de testa excludat,in litisitione dignum. Ego ex co concretia. L globata intus concretione putri, ac calore alitis ciri cumfusa testa tale quiddam prouenire imaginor praesertim cum a concumbendi usu & consuetudi- ne desuescit: tunc enim excrementum intus cohibitum coagulatur, atque induresciti nouu, quod ubi vel ab ipso gallo, vel alio animante foueri com, tingit, venenatus exso vermis, aut alia quedam Virulenta bestia producitur, quam Baclisci nomine designant,quod serpentis genus Aphricae alijique
. siticulosis regionibus peculiare. Vt autemi uior lumbri ei & vermes humanis corporibus innascuntur, atque e humorum putredine, caloris beneficio animantur ac vivacem agilitatem concipiunt: Vt Vespar, scarabei, erucae, musca ex fimo bubitio, alijsque putridis humoribus enascuntur, curci liones in tritico: teredines in ligno glan is, nuci bus aucllanis, caseo, caloris atque ambientis aeris