장음표시 사용
81쪽
Deus coga- virtute xestaurata omnia, quae primi hominis via
evasurae tio collapsa erant, ac scede deformata. Quod si instaurator. quis huius diuini muneris vires experiri, eiusque excellentiam spectat adam sibi exhiberi velit, inieis sedec endat, suamq; mentem in consilium ad- niuiae dotes Dibeat, ac sedulis excutiat, prosectb inueni t ex
et ornameta. iuras, amplissimasque dotes, arque egregia orna- meta , qui bi scuiusque mensa fatim est instructa: rationem, intelligentiam, iudicium, delectumq; rerum, ingeni j agilitate, memoriam, tum pleraq;
alia, quae euidentei cuincunt praestantiorem esse animam,quam ut corporea censeri debeat, aut cor-
Me nisi vis et rupti di obnoxia. Hec una est, lus corpus vivificat, orantia. regit ac moderatur, illudque vari is actionibus adstruit, mul tis i ue muni j s exercet o fi t,V t ex mul tiplici effectu, diuersisque operationi bus Varias ap- Deoisisu bi peti xiones sortiatur. Si quidem ut Augustinus ait,
. Orpus animati vita ciue imbuit, Anima dici ' tur dum vult, Animus: tum scientia ornata est, ac . iudicandi peritiam exercet, Mens: dum recolit acre- miniscitur, Memoria. dum ratiocinatur ac singula discernit,Ratio dum contemplationi insistit, Spita ritus: dum sentiendi vim obtinet,Sensus: quar Omnia animae ossicia sunt,quibus potentiam sitam de
Menti edec clarat, suasquc actiones cxequitur Hec in celsissima . parte Corpori collocata, coeloque proxima 'im sua inrcliquas partes cssicaciter diffundit. Non est illa
. demeria in sanguine, non a progenitoribus, aut facultate seminali deri fiata: sed ab omni materiaec Ordens cretione, Omnique labe corporea aliena, recensa anima incor Deo crcata, opificio suo ia confirmato insunditur, lorea. non intimatitia, aut aliunde ascita, ut statuunt Pythagorael Druide, qui abstardam quandam μετεμ-
Inepta avi' , Γυχωσιν hodest transanimatione induxerui, quam tr persuadere conati sunt alii mas a morte alterius in .
' aliena corpora d mi arare, non hominum modo,
82쪽
MIRACULIS LIB. I. Sysed pecudii ctiam ac belluarum: Q d sic exprecst Ouidius Metamorphosis decimoquitato.
Morte carent antur perque priore relicta de noctio habitant domibu ,γι M.tq: te receptae. o marin rutam: r, nihil interit errat si ' istis, Hac Nerit hilaci re libet occupat aratu Spiritus,eque eris humano iii corpore tramis,
in aesi in no ei nec tempore deperis a D. i Hinc superstiti is huius assectatores csum carniui ibi intererxerunt, nefas arbitrati cx yllo animan iis gen cre quidquam degustare, ne, ut sestiuiter ac salse Tertullianus, bubulam de aliquo proauo quisqua obso aer. Quae persuaso Christiana: album diag. id sioni, hominibus prorsus rei j cienda, cum O
thodoxi cci to ita ruant sua in cui l ue animana attribui, eamque tum demum infundi, cum scelus Ona nibus tuis membris articulisq; iuerit delineatus,
quod fere quinto ac quadragesimo a conceptu dic seri ai Aler, praesertim maribus , ubi nono , a pia se iucis huius auspicia sunt accepturi. Focminis siqnidem, quarum natura magis flaccida, ad quinqua-gcsimum diem sormationis tempus porrigitur. Et quanquam non omnino certo fixoque dicrum nu,nero haec terminari possint: Hippocrates tamen i exactissime ad calculum reuocauit, quo tempore infantis cssigies, ibi maque absoluitur, quo motum accipit, quo natiuitatem consequitii r. in libro si quidem de natur scelus: si marem inquit, trigcsimo die prefici contingat, motum accipi scxages ino, mense uescptimo in lucem prodit quinto re trigesimo die sormam acceperit, tu potitur septuagesimo, menseque octauo nasccia qdi primordia accipit. Si vero die quadragesimo 'quinto legitimam formam adeptus fuerit, non a-pςsimo die mouetur, ac nono mense natiuitatem
83쪽
consequitur. Ex quo dierum mensiumque decursii ac serio, liquido apparet formationis diem duplicatu motus diem ci)nstituere, motionis vero tri plicatum nascendi lcmpus commonstrare. Verbi
causa, ubi trigesimus quintus formam perficit, is duplicatus diem motus septuagesimum c5stituit, qui rursus triplicatus bis centum senosque dies, seu septem menses conficit, si cuique mensi triginta dierum numerum assignes. Pari modo de reli
Frmeniat 3 ratiocinandum. Caeterum cum foemina tar
tum iis . lo diuersius subducitur ratio. Illa siquidem trige
simo tertio die sormata, motum accipit septua gesimo, menseque septimo nascitur. Cum vcro quadi agesimo a conceptu die illam formari con tingit, octuagesimo motu potitur, atque Oct uomense in lucem producitur. Qi dii quiri to supra quadragesimum die consorinctur, in tum accipit nonagesimo, mense ; nono erup io nem molitur: porro cui quinquagesimo dic sor ma absoluitur, centesimo moueri incipit, ac deci mo mcnse clus a tui .lucis que beneficio pcrfruitur Naec prolixius a me enarrara sunt, quo quisque intelligat animam rationale tum demum infindi, cum scelus absolutam formam sit adeptus, suisq; lineamentis exacte distinctus. Neque enim anima primo mense sormationi socius insistit, sed facultatas uteri, ac vitalis vis seminis magna solertia o peri elaborando incumbunt, ac sensim ad distin Rudis euia membr4, e a ian, iue formam prouehunt. Prihuma sor siquidem scX diebus in ovi speciem semina
malistis. conglobantur, lactisque cremorem reserunt ac si brae quaedam tenuistimo cotextu, telis arancarum, non absimiles producuntur, deinde subsequenti bus nouem diebus sanguinem&spiritum subministrant acetabula ac venae Vmbiculares, ex quo
84쪽
i muni essi giantur membra organica, quaeque nutritioni sinat accommoda, utpote hepar, cor, splan, pulmones, cerebrum, quae a primo conceptus momento ad decimum octauum perficiuniatur : postmodum ad quartum dc quadragesimum diem caeterae partes consormantur,s eiusque Vitalis esse, ac sentire incipit, licet ob imbecillitatem aut non moueatur,aut tanta debilitate, ut gestans id sentiscere nequeat. Hoc itaque tempore aninia rationalis uterum subire creduor, ac naturales facultates seu potentias sua vi imbuere,totumque opifici uin perficere. Quod ipsiim Augustinus cet. .ati
Moisis testimonio comprobat. Siquis, inquit, percusserit mulierem uterum gerentem, Jcabor tierit, si foetus sormatus fuerit, det animam pro anima: Si vero informatus fuerit, multetur pecunia. conuincit animam non inesse scelui, nec hominis nonae promereri, nisi omnibus lineam iis sit consummatus, exactamque formam consequutus. Cum itaque iam sormato corpore in sera tur, non est lubd quisquam existimet in conceptu illam cum semine derivari. Siquidem si se mini rationalis anima, quae perenniter silbsistit, i inesset, aut cum illo pro stueret, multae, ut ille ait, quotidiano effluxu seminis, animae evanescerent.- mobrem non ex Adamo, aut progenitoribus illam propagatam credi par est: sed singulis momentis creari infundique diuinitus. God hoc dicto stabiliri posse video: Pater meus adhucusque semporis operatur, & ego operor. Quo in sibindicat Deum Optimum Maximum dc illi de
qualem eiusdemque essentiae filium creandis con seruandisque hominiim inimis occupatum, illis que producendis lotentum, quibus quodque animal subsistit, vitamque propagat ac tuetur.
85쪽
. 6o DE OCCULT. NATURAE Waliis. ;s. speciat illi id Psalmographi: Homines di iumetai iluat Dominus, hoc est, animalia quae laesu stentat Deus, suaq; bertate pascit ac saturat. cum unice ersa genus humanum afficiatur , peculiari munere ac dotibus hoc opificium instruxit. nivi lis ἰο- Alia enim ratio libininum,quam belluarum, lon- explica- seque illorum conditione praestantior. Si quidem iura hominibus rationem, mentemque indidit, cic quod reliquis animantibus negatum, in coditoris agni
tionem perduxit, suaq; diuinitate asstauit. Q hin' munificentiam cum agnosceret Iob: Ipse, inquit, docet nos supra iumenta terrae, &supra volucres a creas crudit nos, quo indicat homi ncs pra i are eteris animantibus, ac Deum suas dotes ac mu
nera illis cumulatius impressiste. Hoc quoque sin gulari donatiuo summique principis munere ho
norario, sunt destituti, inelaborati, impersectique partus, est uxus denique praematuri, abortusque praeproperi, ac praeter humanam speciem enormiter monstro si. Quorum nonnulla licet palpatent. illisque vitale quiddam inesse videaturmon tameabanima rationali id sui3r consecuti, sed a iaculta te forma trice, ac si iritu uignitiuo, quae semini ac Embris pria languini me irvo insunt. H cenim primis quadra mis nidibus ginta diebus conceptum a Iurit ac vegetant, sor hominis no- mamquc hominis emoliuntur. Habent quoque men promo reliquae animantcs spirituria vitalem, reliquasque animae potentias, vegetantem dc sentientem, quas ex seminis facultate fanguinis que es nuXu consequuntur,atque illi in utero augescunt, ill orumque
beneficio vita potiuntur. Quo spectat illud Leui lici: Anima omnis carnis in finguine eius est. Vita si quidem atque animantis cuiusque spiritus in fili quine subsistit, eoque alitur ac fouetur, ut elychni flamma effuso oleo. Qila in animae vim, ut optime nouit Galenus,ita ingenue ignorare se fatetur, Animae
86쪽
tilinae rationalis stibilantia quaenam sit, unde ueprosecta. Qui si meliori philosophia fuisset inibita , tus, nihil addubita si et pronunciare, Animam di myuinae mentis esse scintillana, ac spiraculum, quae hominem a belltiis discernit, atque immortalita ii asserit. Propriam autem singulis animam inii tam, ac suo cuique corpori peculiarem, cum mul- Anima siti ta demonstrent, tum maxime tanta in hominum gulis ita
moribus ingeniis, iudici js, opinionibus, affecti. busque disii militudo & disparitas iudicare mihi
videntur. Siquidem quot homines, ici sciuentiae, ..
ει quod Horatius ait: Dixi Miria quot capitum Veniunt,totide πημdior uir. y Misse hominum Jucies, rerum di colora seus:
esse suum cuique est, Mec,oto mirarῬno.Quae non aliunde mihi prouenire videntur, quam . excit uersae conditionis animis, ac multiplici cor- dis varietate&discrina ine. Finxit enim Deus si gillatim, ut ait David,corda mentesque hominum, ac suam cui que indolem attribuit,suae que naturq ac conditionis animam consignauit. Hinc Sol - Sq. r.
non sibi plaudit & gratulatur, quod animum felicem sortitus sit, corpusque incontaminatum,animae nioribus congruens, dc accommodum. autem in parte ollocetur anima, quamve sedem occupet, multi veterum in quaestionem vocant.
Philosophi cordis meditulliu illi assignant. Qinddesignare videtur sapiens, cum inquit: omni cura Prom b. custodi cor tuum, quoniam ex ipso vita procedit. At Medici,oui exactius naturq opera simi perscru miciliam tali, inccreoro illam constituunt, ex quo omnes sensiis ac facultates animae, omnesque actiones procedunt. Huius tamen vis per singulas corporis partes diffusa, omnia membra calore fouet, ac vi uificati suisque viribus instruit. Cor vero tan
quam vitae sontem peculiari vi imbuit per arteria spiri M.
87쪽
o i θεας seu soporarias iugulum perreptantes. quibus praecisis sterilescunt homines, vel oppletis apoplexi feriuntur necessi: est enim vias esse quas
dam, atque arteriarum venarumque decursus,per quos humores spiritusque cum animales , tum vitales, ultro citroq; possint commeare, ac calorem natiuum ab anima concipere Vt enim triclinium
quamlibet spatiosum luculento igni incalescit, ac coenaculum hypocausti halitu ac tepore quaquauersum impletur: ita corpus animae vires undique diffusa sessi caciter percipit, suasque operationes illius munere exercet. Anima siquidem licet uni loco assixa praedicatur, vim tamen suam long a- teque diffundit, atque in qualibet parte corporis sς proseri, suaque ossicia cuique membro distribuit.
Sic oculi, aures, nares, lingua, pedum, manumque . articuli animae in t instrumcnta, quorum ministerio utitur. Q d si instrumenta,&quq illi in se uiunt organa vel vitiata sunt, vel inepta, vel impedita, minus exacte gnimae munia perficiuntur.'-d in fatuis, seniculis,infantibus, quiq; emotae metis existunt euenire perspicimus,in quoru nonnullis vel serius se facultates animae proferunt,uel prorsus extinguuntur. Vt enim ignis cineribuso ductus non emicat, ac sol densa atraque nubeo υiecta minus lucis exhibet: ita anima humidae aut vitiosae materiae immersa caligine quandam cor cipit, quae menti offusa rationis lumen offuscat. Et quanquam in aetate puerili minus illa elucear, qua in adulta: non est tamen quod quisquam existimet illi suam inesse infantiam, ac senum incrementa sumere accessuque aetatis augescere, tum morbo senioque imminui. Clim sua vi,suisque dotibus ab ipso vitae primordio maneat instructa, nec enim
sua ipsius substantia aliquid detrimenti accipit, sed instrumenti, atque organi ineptitudo essicit. quo
88쪽
quo minus functiones fias obeat, suaciue munia exequatur. de re sequenti capite funus tractare institui, quo corporis animaeque facultates plenius innotescat,& quam inter se consentiant,m tuisque morbis aniciantur, cuique pateat.
e bima, tamets se incorporea, nec ex concretione materia, aut elementis confitete asseriti-
bm tamen exposita ean, si asyue semit pei turbationes , O parthemata, quae in corpuύ
V M anima suas functiones, dc munia pζr corpus obeat, atque exequatur,id que domicilium circumserat, Vt affixam testam cochlea:. fieri magna ex parte solet, ut affecto corpore anima quoque assiciatur, non quidem affectu primario, Vt plerisque visum est, sed per consensum, ac lege consertij. Tanta est enim in ijs s 'mpathia, eaque assi nimis a te nitas, cognatio,vt vitia quaedam, virtutesque stu retinanimi in corpus, & corporis in animum dimanet, ς Hea. ac transfundantur. Siquidem cum anima corpo- cis organis Vtatur, quae multifariam noxiis hi moribus vel assici contingit, vel vitiari: fit ut coria ruptis vitiatisque instrumentis, vel etiam imp ditis , nequeat illa pro dignitate vim sitam expli
--- Sic corpus onustum Horacsem. Extremis itim, animam quoqμe aegra i ai Ebr. Atque a ii humo diuiuaepasmatim aurae. Q Dd cum Sapienti quoque Hebraeo ante Hora tium esset perspectum: Corpus, inquit, corruptio- ni obnoxium aggravat animam, ac terrenum d
micilium mentem deprimit, obruitque sensum inulta meditantem, Et quanquam animae iii stantia i
89쪽
doresolis. . simile a Nirii coloris
Lib. L ca . t Mala mens inquieta.
statia nihil vitis, ni latici; labis aut contagii ex concretione corporis contrahere creditur: vitamen
solis radiis officit, tenebrasque offundat, dosa nubes: utq; oculus obiecto varii coloris vitio aliter, quare vera existunt, omnia apparent, nimirum caerulea, flava, viridantia, clanea, rubentia: ita lumen rationis offuscat, nactatemh; obnubulat corporis intemperies, cssicitque ut anim cictiones dcterius perficiantur. bic ebri j ac deliri gemina conspectare se credunt, cum unicares sit obuia. Sic melancholici absurda imaginantur, sibique somnia finiagunt. Cholerici i ta ira n ur ac temere ex candesciit, cerebro scilicet humoris noxij fuligine oppresso. Qii s autem tali uras, quarite incommoda menti inferant humores corporis praeter leuiusculoS, aliquot sormida di morbi declarant. Lethargus, ap-Opleocis, paralysis, spasmus, mania, phrenitis, epi-lepsia qui tam valide omnes cum corporis, tum nini e vires conuellul, ut homo totus sibi excidat, omnisq; vis metis prorsiis obruatur. Animusnti de si qua labe detinet ur, atq; vel odii, vel irae,Zelo typiae aemulationis inuidiae, obtrectatio is veneno sit inabutus, corpus quoque in mutuum discrime, pertrahit, parique malo inuoluit. Ne commemorem interim reliquas animae cupiditates: quarum impotentissimae cogitationes, somnos, aliaci; pec. quietem visa perturbant. Nihil enim,teste Fabio, tam occupatu, tam multiforme, tam inquietum tot denique ac tam variis affectibus concisum ac
laceratum . quam mala mens, adeo ut nec Valetudini. nec honestis vllis artibus vacare, aut liceat, aut libeat. Q pe quibus non somnus res dela satis placidissima, non quae aegroto, incerentique
animo medicus,oratio, nocibus denique aut potus,qui corpus alit ac vegetat,suavis est. dus enimiis possit animi tranquillitas,quet mentis securitasta donstantiat Quos
90쪽
Menstat et attonitos,c ardo a rebere caedit,
Nosse die ue uuinae stare in pectore testem. Qui spectat illud Esaiae: impii cor tanquam mare capcstuat, cuius fluctus redundat in lutum, re conculcationem, nulla siquid cio pax, nec unquam pacata mens imi ais, dicit Dominus. Cu mala mes s peloria cxistat, secura nunquam. Hae autem assectio limnes animorum tam sunt violentae ac iero ccs,tan ini inde
taeque in inlcrendis malis saeuitiae, ut quae menti latenter inhaerent, etiam soris se proierant, suis hse indiciis prodat. Et quemadmodum animi puritas, mentisciue integritas in oculis, in vultu, color lineamentis relucet, totoque se habitu ostentat: ita animus funestus vitiisque obsitus se palam cxerit ac soras erumpit. Qi d Esaias indicat, cum coinquit: Agnitio vultus eorum respondet eis, hoc est, species, externusque corporis habitus impro explicatur. bos illos esse arguit ac sceleratos, nec nisi fr. audes, imposturas, inlidias, seditiones, omniaque hostitia meditari. Cui consonat illa Solomonis sentcn- Golis. tia: Stultorum oculi passim oberrant: in facie pru Prouem dentis lucet sapietia , vultus si quidem hominis est certissimus nactis index, quaeq; in abdito intimo ;animi recessu delit cunt, in apertu profert. Sic Catilinae, ut Sallustius at color exanguis, foedi oculi, citus modo, modo tardus incessus, prorsus in facie vultuq; vecordia inerat: animus impurus, dijs,hominibusque insestus, nec quietibus sedari, nec Vagili is potuit: ita conscientia mentem anxietate &iormidine agitabat. Nec nim ullum quamlibet leue aut exile animi vitium est, quin in externo ha bitu certa argumenta exhibeat. Siquidem odium.