장음표시 사용
91쪽
ira, metus, excandescentia, tiistitia, amor, inuidia, proditio,furandiq; ac praedandi midium in vultu h relucent,ac soris primaq; fronte se proserunt. Sic Diogenes aliquando conspicatus exangui gilvoq;
nunclauit. Inutat enim cum aliena virtute discruciantur, contabescunt,ac medullarum, ossiumque 'ρβσ-3 - putredinem concipiunt. Alium quendam cum eae gyte p ahior allescere videret in proprio quidem coxp Rνς δε re mortuum illii dictitabat, vivere aute,in alieno. Quae commonstrant vitia utriusque partis vltro cla' tro a ue commeare, atque alteram alterius incomo In visio dedo assici, nauiuisque malis infestari. Cyprianus autevirtute corpus extra culpa vindicat, nec siistinet illi qui
Wristi quam impingi quotquot enim in homine pullulant vitia, animae imputat,quae sola sentit, vivit, Morpus ani- mouetur. Corpore vero sic animam uti asserit, ut
mi instrume- fabrum malleo vel incude, in quo sormat omnium m. turpitudinum idola, fingitq; qu libct cupiditatum simulacra, neque enim, ut is statuit, caro est peccacolpiu in itidio atri aut malitiae inuentrix; nec ipsa cogit 'ut ad acti ο--sormat, agendaque disponit: sed spiritus est ossi ricii talia cina,qui per eam quaecunq; asscinauerit, peragit d vero caro aduersus spiritu, ct aduersus carnem spiritus contendere dicitur, improprie dicti arbitratur. Quia solitus animae lis ista est, quae secuapna rixatur,&cum proprio arbitrio litigat. Siqui dum desideri j sui veneno mens ebria, corpus contumelijs applicat,ac iunctis amplexibus ambo in mortiferas suauitates delapsi obdormiunt. Quae tametsi acute ii si viro disseruntur; Paulo tamen in
sentiri par est,qui corporis molem ossicere censet animae actionibus, illiusque conatibus esse impedia ento. Cato siquidem, Ni is ait,co cupiscit adue sus spirituin, sipiritus autem aduersus carnem: hic autem inter se mutuo aduersantur, Vt non qu cunque
92쪽
cunque vult homo, eadem faciat oneri est enim terrestre domicilium animae,illamque remoratur, quo minus concepta mentis perficiat. Et quemadmodum equus calcitrosus sesibri minus obse quitur, illum queexcussiste laborat: ita corpus an instiganti obluctatur ac moram iiiij cit, inper que ob insita naturae prauitatem ma-capnim hoc refractariu existit ductori suo,minusque obsequiolum. od Christus apostolis dormitanti byaci inniculosis inculcat, cu inquit, Spiritu quide propius ei caro aut infirma. Caro sitiqui de
ad spirit' monita ac vellicationes obsurdescit, mi- . ., ,
nusq; expedi te iussi eius exequitur. Vt enim qui a si liquo iter instituat, alacriter quo illi destinatu est,
sustrarcinat',atq; oneribus, litellisque depressus cunctatius Egreditur, ac contra animi votu seri' iter absoluit, metaq; assequitur: sic anima Larcina corporis degrauata, sumna mol ia ad metam contendit, atq; aesti Eater inceptum
peragit. Quamobrem n6 est quod quisquam exi-nimet corpus pinnino otio sim, sed naturales corporis facultates, & potentias, quim illi inhaerem tumores,vel usui eri, vel detrini eisto anima:
actionibus mutuamque praestare operam. Frustra enim,acpter meritu corp' cum anima vel gaudii, vel cruciatus aeterni foret particeps,nisi in multis e praeo et sbctu ac ministrii. Sit sanὸ corpus an ins vas ac domicilium,sit receptaculu,sit officina, sitq; organu aut instrumentsi, vel denique hospitiu: ex eo tamen aliud labis cotrahit: Vt Vinii peneros/ηδε una ex lagena obducta situ, olidoque ac mucidolio sapore vitosium. Qu9d si quicqd est hominis,omnesque eius iunctiones animς attribucdae: necesse est in illa affectus cadere,ac pallionib.obnoxia,nul inlisa in laq; in parte, aut saltem mitius culpanda corpus. het
93쪽
ctibus immunem.huiusmodi argumentis conuinis retentat. Omne quod in rose, metu,tristitia,in- dignatione, vindictae cupiditate assicitur ,pambile est Anima, cum voluntatis, votique compos non fit, suoque desiderio frustratur, dolore assicitur: Ergo passiua esse conuincitur,qui mihi argute r tiocinari videtur. Si enim anima alligata corpori, doloris, omnisque assectionis foret expers, nullsra apud se os fetiret cruciat', nulla tormeta. Qu9d χ aliter se habere commonstrat Euangelicae concio
nis series de diuite epulone, qui ctim flamis cruciaretur, aestuantem linguam refrigerari cupit, sibi φ aliquod doloris lenime adhiberi. Quae figurate ac i parabolicbs intelligenda,nequis substantias incoris M. n.'s, poreas membrorum Vtiministerio existimet.Scri
' si uidem ad captum humanae mentis scaς-
commodat,ascitisque appositis verbis, ac petua ex Dis uis natura reruna similitudine, Dei erga probos fati iisne munificentiam declarat: aduersus impro- auribulit . bos vero ultionem ac scelerii vindictam. Simisi lo- quendi tropo sacri codices Deo indignatione,ira, Zelum,gemitus, suspiria,faciem denique, vultum, oculos, manus, brachia attribuunt, quod non auaratione assequi possit humana imbecillitas imme sani supremi numinis vim, ac potentiam,nisi po- pulari more ea nobis inculcaret Cu itaque constet scripturae testimonio animas sqlutas corporibus, 'i ac damnatioi destinatas,tormentis assici: qui fiex possit, ut corpori alligarae atque humanis nexibus, impeditae no eadem perpetianturὶ Equidem mihi persuadeo animas,Vtpote coelitus delapsas,nonec nec sentire interitum: sed tamen dis exari, ac carnificinam perpeti, mentisque stimulos ac concap.66. scientis morsus persentiscere. dipsum post Marc.9. salam indicat Christus,cum inquit: Vermis.eOrimae non moritur,&ignis no extinguitur. Vt enim ca
94쪽
Hes,vique teredines ac vermiculi lignurn quamli e bet durum crodunt, ut denique ignis in obuia citase ris obg'i'. que vim suam exerit: sic animam consciae mentis stimuli confodiunt, interia que furiae illam Vrunt, pungunt, ac dilaniant. Cum animus auaritia ser Met,vindictae cupiditate accenditur,ira inflamma
tur inuidia tabescit,amore uritur, moerore contrahitur: nemo est opinor, qui non quiduis parat' sit ει facere & pati, quam tale in intimis praecordiis subire carnificinam, tantamque in abditissimo ani imi recessu perserre lanienam. Multo enim saeuior, cru-- longeq; atrocior est anim , tua corporis cruciatus ciaim,quam ac tortura. Quod interrogatiois scemate, lud ani mo acriores in figeret aculeos, sic expressit Persi'. ne magis Siculi gemuErunt aera iuvenci, t 1 magis auratis nudens laquearibur ensis, Furpureos jubi ceruices terruit uo.
, praecipites,quam si sibi duat, in in Pareat, infelix quod proxima nesciat Hor. Alia itaq; ratione a siligitur, aliter sensit tactiique assicitur anima, quam corpus, dum vapulat,du sa-gris scuticisq; siti, igitur, dum vulnus accipit, dum
inebra luxantur, tum illi saces ac tormenta admo uentur. Siquidem anima rationalis utpote spititus incorporeus latentes experitur Vexati Cnes actorturas, anxietatem,sormidinem, Zelotypiam, inuidentiam,odium indignationem,'mentisq; inquie- tudinem,ac conscientiae remorsum. Quos a flectiis,
vel, ut verius dicam, perturbationes si diutius ani mo inhaerere contingat, illas. ecratione discuti, nec diuino praesidio superari, non solu metem, sed corpus quoq; saeuiis me discruciant. Itaque alterualterius legibus tenetur, sibi a ; mutuo sistat obstricti. Hoc tamen praerogalmae, idq; honoris ac dignita tis .anima obtinet, ut multa per se, corpus vero ni 'lut absque eius vi & agitatione etacere possit. Du- . . ' E 3 plu
95쪽
Anima mutipliciter itaq; anima suas facultates perficit: quacraugit absia; dam per organa, nonnullas absque his, nulloq; cor
corporis a poris adminiculo. Sic quae intellectu ac ratione, miri Atri mentisque iudicio peraguntur, solius animae munera sunt. Operatio es autem manuales absq; co poris ministerio exequi nequit. Siquidem archite Anima quL cturam, carmentariam, pictoriam, plasticen, pig-do corporis mentariam, artesque alias in usum hominum e ministeris cogitatas, animo quidem menteq; homo cocipit, sed manibus ea perficit, atque in si rumenta corpo .ri attributa ijs accommodat. C terum cum anima contemplationi rerum insistit, cum praeterita in moria reperit, cum futura meditatur, ijsq; praesen- , . tia conectit, dum ratiocinatur, dum occulta inuestigat, atque abdita quaeq; perquirit ac rimatur, cum in extasi constituta, subductaq; in sublime, ut Pau-u cin a. arcanorum fi particeps, genuina insitaq; Deo vi Vtitur, nulloque corporis eget adiumento, nisi e in actum proferre velit. Tunc enim corpus auim assistit,ut individuus comes & collega, cuius opera ac subsidio suas sumstiones exequitur. QE0d si diuturnior sit, vel acrior, vel in tentior in ' rem quapiam agitatio, fit ut corpus, utpote animae a viribus destitutum sanguescat atque cinoriatur. iis corpus Ouod obseruare licet in ijs, qui intempestiuis lucusit Ara. brationibo sunt dediti, aut libris contineter affixi, quibus corpus sensim pracilescit atque extenua- tur, spiritusque Vitales imminuuntur. Quicunque ergo animum nullum sentire affectum, nullisque rebus permoveri censent, sed illaesa mente,nullas que concipiente plagas anima, obiecti tantum, or illi pauorganique vitiati ratione affici, non admodum veri- hominis ar- tati consentanea mihi dicere videntur. Quid enim PGraitam. sibi vult angor ille Seruatoris, atque aestuatioὶ qui concepta supplici j,quod subeundum erat, atroci-
- rate, impensique benςsicij ingratitudine atque obliuion
96쪽
liuione, humana quadam imbecillitate in hanc
vocem moribundus erupit,Tristis est anima mea usque ad mortem,tamque veluti patri blandiens deprecatur. Et quamquam nondum illi insultaret, aut manus inserret insbletia militari tota tamen mente & cogitatione in imminens periclitu defixus,tanto horrore ac trepidatione concussus est, vicis gustu affectiis sanguineu sudorem expresterit, toto cor-Pqre consertim .atque essust promanantem, sicut m,m cocta utrique parti acerbitas illa doloris sit communica se . O,atque ex animo iii corpus redundare coeperit.
Nec est quod quis opinetur, in huius odi taedio
ac pavore animam vitalem ac vegetante, tum spuritus naturales tantum aifici, imo pars hominis potior discrimini obi jcitur, in eamque tota vis mali decumbit, que tamen originis suae memor, vires
colligit,ac caelesti fulta praesidio intreDide infra eloque animo aduersiis pericula subsistens diuinitus Alamen accipit. Huiusmodi affectibus etiam tu, si dixi Virginis ines multipliciter agitata est. lilius si
quidem cum spiritus,tum anima,alias I. aetitia, alias dolore persus a est: illud denunciato per angelum conceptu, partuque mirifico pastorum concursu, ac magorum adoratione imid vi a Simione fata tum erat erectoan crucem filio experta est. Postem equidem magnam connectere seriem eorum, qui in m. ximis calamitatibus constituti, acerbis si muni animi vulnus conceperint:exempla suppe- o ditant tot vatum examina, inter quos Helias, Helictus David,Hieremias, Moses,Esaias, Ionas, Za
charias, & praeter matri u aliquot myriades, inde -- selliis ille fidei nostrae asserto, &a pugnator Paul,
suo ago notheis seu remuneratori strenua op eram pistiterunt,il praeter corporis in comoda,summas angustias, ac detrimeta,animam circum serebant acerrimis doloribus exulcerat. a. Quisque autem se-
97쪽
cum ipse cxpcndat, questra bbsederit illorum aniam os angustia, quis mcnti inhaeserit moeror, quu trepidatio, cum pulsi patria, destituti assinium ac cognatorsi solatic, ludibrijs, contumesiis, fagris expositi, afflicti, pretii, conculcati, proscripti, per loca auia, atque hominibus inaccesta hostium saeui tiam euitare sunt coacti, suaeque saluti atquc inco-
Amma lites lumitati consulere dii bd si anima , quae homines. a best uis secernit omnis assectionis sit expers, nullisque yes selatiis capitur,ves doloribus a licitur: quid sibi volunt plorabundo hae vocesὶ Qtare tristis es anima mea, Sc quare conturbas me i Desecit in falutari cito anima mea. Renuit consolari ani- ma mea Rursus dum refocillatur, ac Dei. Duorem percipit; Introito anima mea in requiem tuam ; taenini Dominus benefecit tibi. Benedicanima mea Domino, & oia quar intra me sunt, nomini sancto eius Adhaesit anima mea post te, me suscepit de xtera tua. Qiribus etia si innumera congeras, ias ndesignari tantii in puto natural cs animae faculta tes, & potentias breui interituras, scd illam, quae rationis, qua que diuinitatis est particeps, a cuius vi omnes actioncs corporis procedunt, omnesquestinctiones per fi iuntur Cui parti insita est ab opiasce συντ, ργσις, hoc cis, cons cruandae, exequend que legis naturae amor, dc notitia, vi matri vitioru-que discrime quae vis teste Paulo, hoc cssicit etiam in animis corum . qui a Deo sunt alieni, ut raturae ductu a malis x siliant, ac virtutem ample fatur Siquid cin illa aimini p. ars, in qua Aucet limago Dei, ac se proscri nus ure integritas, detestatur, damna quc nequitur iacta, ac se cupit f rq stare m culpatam, .ab improbis moribus , o inniq; scelcre imi minem. qu nquam hac natiuae vis non hi hil labefactata est, di concussa: sic ut quae nactis concepit, olun t 4 non synccre, non prompte, non alacritcr e e-
98쪽
qiratur. Huic a finis conicientia, tu mente homi contrientianis latenter a Deo instigatam arguit atque accu quidin me te se ancussisque terrore, ac scelerum recordatione eiciat. anteactam vitam detestatur, conceptoque emendatioris vitae proposito, malorii poenitentia ducitur.
Ita ultrix illa conscientia homini aurem vellicat, ac maleficia iam pridem patrata oculis obi jcit, quibus facile conuinci posse video animam asscia i ii bus esse exposit. a , ac perturbationibus subinde inquietati. Siquide dulcia percipit amara, ipsaq; dilatat sese, ac gestit rebus prosperis, contra nitur
aduersis nec tantum homines,scd mentes quoque angelice suos quodammodo aflectus Obtinent.In dolescunt enim malis hominum,seseque cruciant, cum hi a probitare, ac virtute desciscunt: laetantur
vero atquecxhilarescunt, cum improbi se ad fru- M. iligere':ge confersit. Econtra mali Ceni j hominibus infesti homim sunt illosque mendaciis onerant, contumeliis im- issesnpetunt,insectantur, odio 4; parricidali prosequuti tur: Quae cum in aereas, incorporeasqu substar ljas cadiit, qui fieri possit,ut non eadem hominum animae percipianti
'nim in hominum non omni ex parte esse . os ,nςc pari coditione ac dignitate edaliam siliapraseantiorem .
QV AN QUA M paulo anth nonnulla a me
sint commemorata, quae huic argumento con
gruunt, quaeque hoc paradoxon stabilire possint, operaepretium tamen fac rus videor, si singulari capite hoc thema illustrare pergam. Plcrique in ea haerent sententia, ut animas hominu eiusdem esse conditionis, eademque dignitate ac praestantia kς cistiment, nec inter sapientis, stolidique aut i in
99쪽
Duerithnas probi animam quidqtiam interesse, ullumque si tuendum discrime: sed organi tantum ratione impediri actiones, ac facultates animae vitiose per Q.
ci. Ego vero millo contentionis, aut contradicendi
studio aliter se rem habcre mihi persuadeo. Qua ἡ-
quam enim non ignorem ob morbi s.cuitiarii, ob capiti in ilictum vulnus, ob casum denique, dic*cussionem affecto cerebro mentem obstupescere. omnium Oe rerum induci obliuionem : non con ' sequitur tamen omnibus animam esse parem, aut omnes, quod ad iudicandi vim, ad ratiocinadique peritiam attinet, squalem este sortitos. Ne lienim cuiusque anima quamlibet accurate fuerit Occulta, quantumuis strenuam operam adhiberi conting at, arti upi, disciplinarum, omnisque doctri nae, atque eruditionis aeque est capax, parique dOcilitate,ac solertia. Cum plerique inepti sint, minusque appositi ad perdiscendas artes,atque inviata Minerua, repugnante que natura pleraque aP. grediatur. Vt autem faces&funalia alia aliis ma
Critos gis splendescunt, lucisque plus exhibent: Ytque .
ignita quaeque alia alijs Hint magis urentia. sic animae cuiusque splendor dissimili ratione elucescit, variaq; se proserunt mensium discrimina. Et que admodum mentes Angelicae ordine, dignitate, of Pt a gelii fici,s, ministeriis inter sedisserui, quod Seraphin, diserimen, Cherubin, Throni, Potestates, Virtutos, Archan geli, totaq; Geniorum hierarchia demonstrat: ita in animis hominum discrimen statui posse video.
In eo autem omnes coueniunt,qubd corpus mota
tale,&caducum sunt consequuti: quod formam
humanam nacti licet nonnulli ferino sint aspectu, bellu isq; affines: quod omnibus inditus procre tionis ardor,quod ijsde naturae legibus tenentur: iubd similis illos rationis vis incitat: qudd anime
, essentia, formaque substantiae a Deo sit creata; quod . simili ab
100쪽
quod immortalitati destinantur. , omnesque uno spiritu imbuuntur. Sed quoniam non aeque Valen ter dei nonines exerit vis diuinitatis, .nec omnescius muneris sunt aeque capaces, tantique beneficii plarique sep bent indignos, fit ut alia vi ataque effectu suas actiones proferat animae, ne sint Amin M'. in praesenti rerum stat inconditione, dignitate, ori dis aruus. dine pares , nec in altera etiam vita futuri aequales, pari e gloria illustrandi . Sic enim proslieta Daniel cius rei nobis fidena facit. Qu9tquot in . puluere dormiunt, euigilabunt, alii in vitam semiapi termina , alij in opprobriuria, in dedecus,in pC - nam alii in condemnationem. Qui autem docti fuerint, fulgebunt qualia plendor firmamenti, requi ad iustitiam erudierint multos, quasi stellae inrpetuas eternitates. Quod discrime intcr substantias incorporeas Paulum etiam obseruasse comperto,desumpta ex siderit,' similitudine. Vt enim' sidera alia ali is sunt illustriora, variaque se exhibent corporum dissertimina: sic magna in animis hominum dimerentia, atque in resurrectione ait ra alterius anima futura est magis gloriosa. Con- .stituitsute Deus ut Gregorius Nisenus testatur
secudum ala imalium species , diuersas animarum differentias,ac cui que corpori conuenientem assi gnavit. Sic brutis animatibus non rationalernintelligentiam,sed naturale industriam insaeuit, qua - insidias, damna, pericula, omniaque Vitae incom-ά- noda declinent. Itaque tota species animantium diu una inclinatione mouetur.Lepus enit omnis pa--ἡ.uidus & meticulosus, canis quisque sagax atquees . ' i insectandis feris industrius: vulpes omnes subd laesunt, astutar, insidiose: lupus quiuis sexus, ac praedae auidus: simia quaelibet humanas gesticula Iliones exprimit. Qi dipsu in homine non cons