M. Tullii Ciceronis Orationum pars 1. 3.. Cum correctionibus Pauli Manutii

발행: 1554년

분량: 710페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

451쪽

IN VERREM. . rostaestimauit tanti, ut homines ferre non possent, ct tanto plus, quam erat ei concessum legibus, imperauit ἐquapropter , cognita tota re frumentaria iudices, iam facillime persticere potestis, amissam esse populi R. Si ciliam , fruisu Vissimam atque opportunissimam pros: inciam, nisi eum nos istius damnatione recuperaris: quid est enim sicilia, si ei agri ciationem sustuleris, νὴ aratorum numerum, ac nomen extinxeris ' quid enim potest esse in calamitate residui, quod non ad misseros aratores isto praetore per summam iniκriam,ignominiamq; peruenerit quibus, cum decumus dare desberent, uix ipsis decumae relictaesunt: cum pecunia deberetur, soluta non est: cum optima aestimatione I natus frumentum eos in cellam dare Doluisset , etiam instrumenta agrorum uendere coacti sunt. dixi iam antea iudices, ut has omnes iniurias tollatis, tamen ψαsam rationem arandi ste magis, o iucunditate qua dam , quam fructu, atque emolumento, teneri: etea vim ad incertum casum, er euentum certus quotananis labor, ex certus sumptus impenditur . annona porro pretium, nisi in calamitate fructuum, non habet. si autem ubertas in percipiendis fructibus fuit, constaquiti r uilitas in uendendis: ut aut male uendendum

istelligas , si processit dat male perceptos fructus, si

recte licet uendere. totae autem res rusticae eiusmodi sunt, ut eas non ratio, neque labor, sed , res incertisesima, uenti, tempestates s moderentur. hinc cum unae decumae lege, π conditione trabantur, altem ae nouis institutis,propter annonae rationem, imperentur, emaa

κr praeterea frumentum quotannis pnblice, postrea

452쪽

LIBER V.

- etum in cellam magistitatibus, legatis impereatur: quid , aut quantum praeterea est, quod aut libearum possit habere ille arator, ac dominus in potestate , suorum fructuum, aut in ipsis fructibus solutum lquod si haec feruntur omnia ; si uobis potius, ac popualo R. quam sibi ,-suis commodis, opera, sumptu,

labore deseruiunt: etiam ne haec noua debent edicta, o imperia praetorum, π Apronii dominationem, πVeneriorum seruorum furta, rapinasq; perferre eatium ne frumentum pro empto gratis dare etiam ne, in cellam eum cupiant gratis dare ultro, pecuniam grandem dare ρ etiam ne baec tota detrimenta, atque iamna cum maximis iniuriis, contumeliisq; perferre liteque haec iudices, quae pati nullo modo potuerunt, non ertulemunt. arationes tota Sicilia desertas, atqueo domistis relictas esse cognoscitisa: neque quidquamilud antur hoc iudicio, nisi ni antiquissimi sociij, si-delissimis, siculi, coloni populi R. atque aratores, uessi seueritate, er diligentia, me duce, atque audiasu in , atqμα insides μω reneriantur .ll

453쪽

E NIo nune ad istius, quemadmo dum ipsi appellat, studium; ut amisu et eius, morbum ex insaniam; ne sicuti , latrocinium. ego, quo nomiane appellem, nescio. rem uobis propoatum: nos eam suo nominis pondere penditote. genus Am prius cognoscite indises: deinde fortasse non maynopere q-retis, quo nomine aneli indum putetis. Nero in Sicilia tota , tam locuplete, tam uetere pronia da , tot oppidis , tot familiis , tam copiosis, ullum amgenteum uas, udum corinthium, aut Deliacum fulsisi: nego ullam gemmam, asst margaritam fuisse, aut DEquam ex auro, aut ebore factum, signum ullum

eum, marmorelim, eburneum: nego ullam pictusum neque in tabulis, neque textilem fuisse, quin εκ ferit , instexerit ; quod placitum sit, abstulerit .

magnum uideor dicere . attendite , etiam quemadmoαἐκm dicam: non enim uerbi, neque criminis causa augendi complector omnia . cum dico nihil istum eius, moti rerum in tota prouincia reliquisse: latine me scio late, non accusatorie loqui. etiam planius: nihil meditas cui quam, ne in oppidis quidem, nihil in Iouiis communibus, ne in fanis quidem, nihil apud siculis , nihil apud ciuem R. denique ribit istum, quod orulos , animum s accenderit , neque priuati, neque' lici, neqηeprysem, neque sacri tota in Sicilia redi

454쪽

ltar

IN VERREM. 2II deam : signum erat hoc, quod dico, Cupidinis e mara more: ex altera parte Hercules egregie factus ex aere. ii dicebatur esse Mγronis, ut opinor, certe. item ante hoste deos erant tabula, quae cuiuis sacrarii relis onem signiscare possent. erant aenea praeterea duo signa non maxima , uerum eximia uenustate , uirma nudi habitu, atque uestitu, quae manibus sublatis μασα quaedam more Atheniensium ni inum reposita in capitibus sustinebant. Canephorae ipsae uocabantur. sed earum artificem,quem ἰ quemnam fredie admones: Pobcletum esse dicebant. Messanam ut quisque nostrum uenerat, haec uisere solebat: omnibus Laec ad uisendum patebant quotidie: domus erat non domino magis ornamento, quam ciuitati. C. claudiκs, cuius Aedilitatem

magnificentissimam scimus fuisse, usus est bor cupidis

ne tandiu, dum forum dijs immortalibus, populos R. habuit ornatum : e cum esset hostes Hriorum, Maamertini autem populi patronus, ut illis benignis usus est ad commodandum , sic ipse diligens fuit ad reportandκm. nuper bomines nobiles riusmodi, iudices: ecquid dico, nuper immo uero modo, ac plane paulo ante Midimus, qui forum, ac basilicas non stoliis prouinariarum, sed ornamentis amicorκm, commodis hostis tum, non furtis nocentium ornarent: qui tamen signa, atque ornamenta sua cuique reddebant, non, ablata ex urbibus sociorum,quatridui causa,per simulationem Aedilitatis, domum deinde, atque ad suas villai auferarebant. haec omnia, qκα dixi,signa,iudices,ab Heso de sacrario Verres abstulit: nullum inquam horum relioquit, neque aliκd utrum tamen, praeter unum perueηE E

455쪽

tns ligneum , Bonam fortunam, ut opinor , eam iste domisiuae habere noluit. pro deum hominum se fidem, se,

quid hoc est j quae haec causa ' quae haec impudentia est irrqκα, dico, signa, antequam abs te sublata βιnt , neu te imo Μessunam cum imperio uenit, quin uiderit. tot Iuli praetores, tot consules in Sicilia tum in pace, tum etiam in bello fuerunt: tot homines cuiusque modi: non tia eis: quor de integris, innocentibus, religiosis: tot cupidi, tot improbi, tot audaces: quorum nemo sibi tam ueheα mens, tam potens, tam nobilis uisus est, qui ex Πομ χρή crario quidquam poscere, aut tollere, aut attingere anderet. Verres, quod ubique erit pulcherrimum, aufe; ret y nihil habere praeterea cuiquam licebit φ tot domus lacupletisimas domus istius una capiet f iccirco nemo fg di periorum attigit, ut iste tolleret ζ ideo C. Claudius pulucher retulit, ut C. Verres posset auferre at non requi rebat ille Cupido lenonis domum, ac meretriciam disici: iluiplinam: facile illo sacrario patrio continebatur : Heio si ibi ά maioribus relictum esse sciebat: ad haereditatem μαcrorum non qnaerebat meretricis baredem . sed quid eviam uehementer inuehori uerbo iam uno repellar. emi, ire inquit. o dii immortales, praeclaram defensionem. mereatorem cum imperio, ac sicuribus in prouinciam misi* hi imus , qui omnia signa , tabulas pictus, omne argens tum, aurum, ebκr, gemmas coemeret, nihil cuiquam

relinqueret. haec enim mihi ad omnia defensio patefe*ri uidetur, emisse. primum , si id, quod uis, tibi ego iii concedam, ut emeris , quoniam in toto hoc genere bacuna defensione usiurus es: quaero, cuiusmodi tu iudiα cis Romae putaris esse , si tibi hoc qκenquam concessμπ

456쪽

et i

IN VERRΕΜ. 2Iarum putasti, te in praetura, ac imperio tot res, tdmpretiosas, omnes denique res, quae ali uius pretii fueαrint, tota ex prouincia coemisses uidete maiorum dilis

gentiam ue qui nihildum etiam isti modi susticabunu

tur , ueruntamen ea, quae paruis in rebus accidere poterant, prouidebant . neminem, qui cum potestate , aut legatione in prouinciam esset profectus, tam ameratem fore putarunt, ut emeret argentum; dabatur enim de publico: ut uestem ; praebebatur enim legibus: mancipium putauerunti. quo et omnes utimur, et non praeberati r a populo. sanxerunt, ne qssis emeret mancipium ,

nisi in demortui locum . si quis Romae esset demortuus fimmo , si quis ibidem: non enim te instruere domum isam uoluemunt in prouincia, sed illum usum prouinoxia supplere . quae fuit causa, cur tam diligenter nos in proliinciis ab emptionibus remouerent f haec iudices, qaod putabant ereptionem esse, non emptionem , cumgenditori suo arbitratu uendere non liceret. in proos inciri , intelligebant , si is, qui esset cum imperio, ae testate, quod apud quenque esset, emere uellet, idq; ei liceret , fore, uti, quod quisque uellet, siue esset ue*tidie, siue non esset , quanti uellet, auferret. dicet aliquis: noli isto modo agere cum Verre: noli eius μα

laad antiquae religionis rationem exquirere: concerade, ut impune emerit, modo ut bona ratione emerit,nibilabinuito, nihil per iniuriam . sic agam . si quid venale bubuit Heius , si id, quanti aestimabat, tantiliendidit: desino quaerere, cur emeris. quid igitur nobis syciundum est num argumentis utendum in re eiusα est' quaerendum est credo, Heius iste num aes alienum

457쪽

LIBER V.

habuerit, num alimonem fecerit: si fecit, num tanta difficultas eum rei nummariae tenuerit, tanta egestas, tanta uis oppresserit, ut sacrarium suum stoliaret , ut deos patrios uenderet . at hominem video auectionem fecisse nullam, vendidisse praeter fructus suos nihil una quam ἱ non modo in aere alieno nullo, sed in suis numαmis multis esse, ac semper fuisse : si haec contra, de disco, essent omnia ; tamen illum baee, quae tot annos in familia, sacrarios maiorum fuissent, uenditurum non fuisse . quid, si magnitudine pecuniae persuasum est

ei ς uerisimile non est, ut ille, homo tam locuples, tam honestus,religioni suae, monimentissmaiorum pecuaniam anteponeret. fiunt ista: ueruntgman abducuntur homines nonnunquam etiam ab institutis suis magnis tudine pecuniae. uideamus, quanta ista pecunia fisit, quae potuerit Helum, hominem maxime locupletem, minime duarum, ab humanitate o pietate, ab relis gione deducere . ita iussisti, opinor, ipsum in tabulas referre: haec omnia signa Praxitelis, Μγronis, Polycleti VI mil. Verri uendita sunt. Ex tubκα lis . Iuuat me, haec praeclara nomina artificum , qμα isti ad coelum ferunt, Verris aestimatione sic concidi se . cupidinem Proitelis HS M D C. profecto hinc natum est: masso emere, quam rogare. dicet aliquis: quid ' tμ ista permagno aestimas f ego uero ad meam ratio ςm , Uums non aestimo : ueruntamen 2 uobis ita arbitror stessari oportere, quanti haec eorum iudicio,

qui studiosi sunt harum rerum, aestimentur; quanati venire soleant ; quanti baee ipsa, si palam libere Menirent, uenire possenti denique ipse Verres qui ti

458쪽

in di

IN VERREM. 2I3 aestimet : numiuam enim, si denariis quadringentis cupidinem illum putasset, commisi ci, ut propter eum in sermonem hominum , in tantam uitupea rationem ueniret . uestrum igitur nescit, quanu bac aestimentur sin auellione signum aeneum non madit num HS CXX millibus uenire non uidim κι quid, si uelim nominare homines, qui aut non minoris, aut etiam pluris emerint; non ne possum ς etenim qui mouius est in bis rebus cupiditatis, idem est aestimationis:

Afficile est enim sinem facere pretio, nisi libidini fecea

ris. uideo igitur Heiu neque uoluntate, neque difficultate aliqκα temporis,neque magnitudine pecuniae addisclum esse, ut baec signa uenderet, teq; ista simulatioα ne emptionis, ut, metu, imperio, fascibus, ab homine eo, quem una cum caeteris socijs non solum potestati tua ,sed etiam fidei populus R. commiserat, eripuisse atque abstulisse. quid mihi tam optandum iudices post si esse in hoc crimine, quam ut baec eadem dicat ipse Heiu, t nihil profecto . sed ne dissicilia optemus. Heius est Mamertinus. Mamertina ciuitas istum publice communi consilio sola laudat: omnibus iste caeteris Siculis otio est : ab his solis amatur . eius autem legationis, quae ad istum laudandum missa est, princeps est Heius: etenim est primus ciuitatis : ne forte , dum publicis mandatis seruiat, de priuatis iniuriijs reticeat . haecκm scirem , cogitarem, commisi tamen me iudisces Helo : produxi eum prima actione: neque id tumen ullo periculo feci: quid enim poterat Heius re*ondeα

459쪽

quam eiusmodi diceret ut homo turpissimus esset, ima pudentissime ; mentiretur, hoc diceret, siti sie bubuisse uenalia, eas siest, quanti uoluerit, uendidisse. homo domi suae nobilissimus, qui nos de religione sua, de ognitate uere existimare maxime uellet, primo dixit, siei tum publice laudare, quod sibi ita mandatum esset; deinde, nesue si habuisse illa uenalia, neque ulla conα ditione, si, utrum uellet, liceret, adduci unquam poα tuisse, ut uenderet illa, quae in sacrario fuissent a muαioribus suis relicta, et tradita. quid sedes Verres quid expectas ' quid te a centur ina ciuitate, a Catinensi, ab Halesina, Tγndaritana, Ennensi, Agyrinensi, caeteriss Siciliae ciuitatibus circunueniri, atque opprimidicis tua te altera patria, quemadmodum dicere soleabus, Messana circunuenit ; tua inquam Messana,tuo ανum adiutrix scelerum, libidinum testis, praedarum, ac furtorum receptrix: adest enim uir amplissimus eius ciuitatis , legatus huiusce iudicii causa domo missus, . princeps laudationis tuae,qui te publice laudat: ita enim mandatum, atque imperatum est. tametsi rogatus de 3bea, tenetis memoria, 3κid restonderit: aedificatam publicis operis, publice coactis, eis aedisicandae publice Mamertinκm sinatorem praefuisse. idem ad uos priuaritim iudices confugit. utitur hac lege, qκa iudicium est communis, priuatae rei sociorum . tametsi lex est de pecunqs repetundis , isse se negat pecuniam repetera, quam ereptam non tantopere desiderat: sacra se maioαrum seuorum repetere abs te dicit : deos penates ὰ te patrios reposcit. ecqκi pudor est ecquae religio Verres lectui metus ἰ habitasti apud Heium Messan e: res ita

460쪽

lum diuinas apud deos in suo sacrario prope quotidie

facere uidisti. non mouetur pecunia: denique, quae ornamenti causafuerunt, non requirit. tibi habe caneuphoras: deorum simulacra restitue . quae quia dixit, gia tepore dato,modeste, apud uos, ocius, amicusq; ρορμli R. questus est; quia religioni suae, non modo in diis patri' repetundis, sed etiam in ipso iureiurando, de testimonio proximus fuit: hominem missum ab istoscitoterse Messanam de legatis unum, issum ipsum, qui nauui istius aedificandae publice praefuit; qui a senatu petearet, ut Heius ignominia afficeretur. homo amentissime quid putasti ζ te impetraturum' quanti is a ciuibus suis feret, quanti auctoritas eius haberetur, ignorabas i uerum fac te impetrauisse: De aliquid grauius in Heium

statuisse Mamertinos: quantam putas auctoritatem laudationis eorum futuram , si in eum, quem constetinum pro testimonio dixisse, poenam constituerent tametsi quae est ista laudatio, cum laudator interros

ratus sedat necesse est y quid ' isti laudatores tui non 'ne testes mei sunt f Heius est laudator : iasit grauisio

me . producam caeteros: reticebunt, quae poterunt, si benter: dicent, quae necesse erit , ingratis . negent isti onerariam nauem maximam aedificatam esse Mesa

sane ' negent, si possint. negent ei naui faciundae βαηatorem Mamertinum publice praefuisse ἰ utinam neogent. sunt etiam caetera, quae malo integra reseruare, M quam minimum sit illis temporis ad meditandum, confirmandumsperiurium. haec tibi laudatis procedat in numerκm . hi te homines auctoritate sua subleuent:

SEARCH

MENU NAVIGATION