장음표시 사용
271쪽
Christat; religionem susipieerent,quam Ibh2io, , Iaponicasq; contemnerent sectas. Hi e ergo di, sputationibus adeo Bongiorum nationem conturbauitXauerius.ut qui ante eius aduentum dE suis legibus inter se contenderent, ia omisso hoc Amta rapa certamine, Ostines pariter de una Dei lege loquεnia interroga rentur. Ac multi multa quotidie percontabantur mari. ex Franciscinunum ne esset rerum bonarum mi-larumq; principium; idq; virum bonum an in lum3Relpodenti unum essi esse rerum omitium principium,& summe bonum, obijciebant illi diabolos humani generis hostes, quos malos esse cois staret, si Deus bonus esset, cur res tam perniciosas procreasset Tum Xauerius illos bonos procreatos a Deo,suo uitio malos euasisse,atq; idcirco apud inferos aeternis mactari supplicus. Et illi deinceps quaerere instituerunt. Cur Deus homines ab se ad suum cultum coditos a Daemonibus in fraudem impelli sineret 3 Quin humanas mentes ad virtutem propensas secisset potius, quam procliues ad vitium 3 Cum uero Franciscus hominem liberum esse natura; diuinaque praesidia ad pugnam victoriamq; parata,s modo uti uetit,h, bere demonstrasset:&simul humanum genus ad honestatem natum,parentum uitio,maloq; cultu deprauatum esse docuissenilli ab hominum culpa in seueritatem numinis uersi,sciscitari cur tandem inserorum carcere malorum ultimum aedificasset 3cur hominum aeternigaddictarum cilici tibus nulla unquam eum misericordia caperet λContra Xauerius ostendere tantam est, Dei ina testatem, tanta eius iii homines uel uniuersos vel singulos promerita: ut nullum reperiri possit sepplicium tantum,qud non homuncioni cael estis nu
272쪽
minis uiolatori pro lato scelere deberetur. Eam tamen esse Dei clementiam, quae semper aliquid de merita remitteret poena. Et haec quidem aliaque his similia ingenti assensu audiebantur, ut cutii facile acquiescerent. Ceterum illa cura eorum animos solicitabat maxime, quod nec beni- gni nec quus Deus videretur, qui oninium regionum praeterquam Iaponiae memor Iaponibus ante Francisci aduentum nunquam indicasset sese , utiq; si quotquot ignotu non coluissent Deu, ad inserorum damnasmet supplicia : ebdemque Guisset ipsorum maiores caelesti luce fraudatos praecipites ferri,agique . Ad haec Franciscus demonstrare, diuinam legem mortalium animis insita, legum omnium esse longe antiquissimam. Qui p- , pe Iapones etiam ante leges ab Sinis petitas, rationis admonitu non ignorasse, nefas esse hominem occidere, surari, peierare, & caetera quae diuina lex prohiberet. itaq; si quis tale quidpiam
admisisset, conscientia quasi siceleris vindice stimulante cruciari. Id adeo in solitario homine explorari licere,qui in desertis siluis sine ulla litterarum legumue humanaru cognitione educatus, tamen diuinanim legum de homicidio,de surto, de periurio,rebusque caeteris haud quaquam s rei ignarus. Quod si in barbaris quoque nationibus cerneretur,quid tandem in humanis ac pol, tis futurum Z An non igitur iure multari suppli-tijs,qui diuinam legem naturae insitam violarint; quam si obseruassent, utiq; eis caelestis fuerit o oritura lux ὶ Hoc responso cum silentium esset. Iapanis eis impositum , paulatim salubre Christi iugum quingentila
accipere coeperunt. Ergo duorum mensium spa- μ αμα
tio ciuium capita baptizata facile quingenta. Id i ,
273쪽
flentes vicem liberum,paretum, necessariorum, maiorumq. suorum sciscitabantur identidem de Xauerto,ecqua speswcqua via seret aeternam ab eis miseriam depellendi: quibus ille obortis lacrimis abnuens,suadebat,ut hoc impensius ipsi,qiu lbus diuinitus oblata lux salusque esset, Deo grates agerent, & alienae cladis sensum suae incolomitatis spe lenirent; quo necessitatem patientia faceret leuiorem. Inde illi ad alia quaerenda uersi rogitabant quae mundi figura , qui solis, ac siderum cursus, unde crinitae stellae, venti, sungura,sulminaque existerent; quς uis niuem,grandinem, imbres effunderet . Quarum origines. rerum Xauerius haud ignarus Astronomi Philosophiaeque naturalis cum expromeret, stupe hant scilicet homines ad talia rudes peregrinum ingenium pariter, doctrinamque mirantes. Etharum rerum fama cum pervasisset urbem, inges etiam Christianae legi nomen fecit , ut non in publico tantum sed etiam in priuatis tectis celebraretur Et ea res haud minus emolumenti de sit Bonaiorum familijs, quam addidit rei Christianae, plurimorum animis a patria superstitione aversis. Iamque opinio erat breui multa illorum coenobia compluribus Bonetiorum disciplinam deserentibus, deficientibus vitae subdijs,periit
ra,magno utiq. rei Christianae inciemero. Quata' tum porro Bongiorum autoritas diminuto,atque obtrita si, uel ex eo intelligi licet, quod eorum studiosissimum quemque iam non tam voluntas, quam necessitas in ueteri retinebat instituto.DP
naita quidam erat Aman gucij copiosus,& opulentus in paucis,is una cum coniuge impense & Xa- uerio, Euangelio.fauebat. Verum ucrique prae
274쪽
teriti temporis temeritas ademit in posterum libertatem . Hi nimirum multa Bonaijs domicilia aedificata magnis reditibus instruxerant, Amida quem praecipue colerent,sibi ad beatitudine propitiaturi. Qiocirca negabant commissuros se, ut i collectam per tot annos, tantis sumptibus Amidet gratiam comutata religio subito effunderet. Nisi haec animum remorderet cura, aliud consilii esse capturos. Bis insipientes,qui & temere errarint,
de haerere in errore, quam emergere maluerint.
Sed quod hi vano veteris instituti respectu noluerunt facere, ut spectatam Christi fidem sequerentur, id alii complures veri tatis luce capti impense secerunt.Ergo Bonaij ludibri j,damniq; impatietes ira & inuidia furere in Christianos un stiis cocionibus eodem tempore habitis,inulta in Deum impie iactare,multa contumeliose, quae in ipsos conuenirent,in Franciscu euomere;minaciter Iaponibus denuntiare, Iaponiam simul Christianae Iegis iugu accepisset,interitura. Sed eorum contumelis magis ipsis odiu, quam Xauerio cotempta . . crearunt.iapones enim haud dubii Bongioru maledicta ex inuidia ac malevolentia oriri, non soluidipsim praedicare,sed innoxio etia fauere coeperunt, invidoru obtrectatione in laude fauoremq; cedente. Inter haec Franciscus summa cu cura e . quirens,Ecquam Iapones notitia habuissetit olim Euangejij, Christique, non coperit Iapoiucarum Iapones nullitterarii, siue laponu ipsisru testimonio, Iapones iam Christante ipsius aduentu,Christi nomen vel fama qui- Θdem accepisse. Quae res strenuu alioquin in Euan * tuccm acgelio circumseredo Xauerium haud secus quam cetςrην par erat,stimulauit mire istum eo religionis propagandae causa penetrasse , ut Euangelii sonus
275쪽
in ultimis auditus terris, etiam in ultimis insulis audiretur. Pluribus iam ad Christi ovile congregatis,florebat res Christiana,cum magnum ei vel adiumentum, vel decus accessis. Banduensis erademia Academia est in Iaponia & celebritate & nobili- Aan esse tale maxime inclyta, utpote quae amplius quatuor auditorum millibus frequentatur. Ex hae Academia unus magna sapientiae fama, ac nom, ne factus est Christiahus memorabili sane rati ne . Genus est Bongiorum, qui commentationi
bus dediti, quid ipsis suturum sit post vitam . alia eiusmodi meditantur. Ex quibus haud sanr
paucos sedula commentatio in eam de iri as duxit sententiam, ut in Iaponum disciplinis nihil esse censerent opis ad salutem animorum. Sic 'enim ratiocinabantur, Nimirum oportere unum omnium rerum principium reperiri, de eo hi suis libris mirum este silentium: cum nulla usquam 'de huius uniuersitatis conditore mentio fiat. Qui 'a itur ignaros conditoris sui salvos esse posse ε . Sed ceteris inter pudorem metumq; haesitatibus, tis quem diximus ad Christianorum se addidit
coetum, salutis cupiditate verecudiam vincente.
Et quidem is in animo habuerat aggregare se ad jBonzios , verum ut ex Francisci di sputationibus eorum agnouit errores; suum utique, mundique opificem, quem Christiana religio proponeret, scolen clum ratus,mutata in diuersum mete Chri- sto adiunxit sese. Ea res quam Bonzijs acerba , aram iucunda Neophytis fuit. Cum enim is .in
sua Ciuitate eruditionis primas teneret; eius at . toritas in utramque partem valebat plurimum. 'Quocirca illo ad baptismum ceteros suo exerra
Plo incitante , res Christiana & dignitate de nil
276쪽
meto auctior coepit esse. Tantus autem Neopho Iasana reo mea re ardor iniectus, ut pro se quisque cum H ρ -- Ethnicis de religione decertarent, conuictos ve- Gr lut captiuos ad baptissimum adducerent, suasque inter se pugnas ac victorias compararent. Qua Ex te Franciscus ea percipiebat animo voluptate, biae omnem laborum aerumnarumq; extingue- res sensum. Igitur Amanmcij ingenti incremento Christiana res aucta eri,gregiisq; incrementum pietas aequauit. Qui olim suas illas precatorias Iaponum ealculorum series ita percurrebant, ut Oar quis, precatoriaque secterenditorem, subinde nominatim implorarent, imperstitione in religionem versa, si dium illud suum auxerunt. Nam B. Mariae cois tonas ritε decurrentes salutatione angelica ad
minores orbiculos recitata, identidem inuoc
harit salubria I E S V & Mariae nomina: Seq; in
rancisci velut unici exempli mores quoad fas es set formare nitebantur. Tantos porro Amangu-ciani Neophyti progressus in pietate fecerunt siubXauerio haud paenitendo magistro, ut post eius discessiim propter Regum importunitatem, I magistris sere, ac Rectoribus destituti, quinque deviginti annos, in medio Ethnicorum institutum vitae Christianae cutium tenuerint i Rectores magistrique.
E, F Regem Christiavis conciliat. p. VILI.
Agnutii iesia erat Xauerit nomen in Iapi 1 nia,magna sanctitatis opinio, ut iam hum hum fastigium propemodum excederet. Quocirca illum Iapones tanquain diuinum que ndam hominem
277쪽
hominem venerabantur. Haec sanctitatis sima longinquas etiam regiones peruagata, Iaponiam prope uniuersam eius nomine, egregijsque factis impleuerat. Itaque dum ea quae exposuimus,m xime gereret Aman gucij, ab Rege Bungi litteras accipit plenas ossicijaaumanitatisque; Lusitanorunaui ad suae ditionis portum appulsa, ex eis sede ipsius eximia virtute multa comperisse: illorum , sermonibus incensum cupere corim certas curri eo res communicare. Proinde ad se Bungum prismo quoque tempore proficisci ne grauaretur.E so Franciscus cum noua affulsisset spes rei bene gerendae , Cosmo Turriano & Ioanne Fernando in Neophytorum tutela relictis , Bungum protinus ipse transmittit.Bungus urbs est regia in altera Iaponis parte,quam Ximum appellari demon- strauimus ab Aman gucio millia passuum amplius CXX. Rex Bungensis aetate quidem iuuenis,sed ingenio doctrinaq; insignis, per id tempus Bungi tantum imperitabat, vir apud Iapones prudelia, quam opibus clarior. Llisitano nomini non alius magis studebat. Quippe Lusitanorum amicitiae,
ac societatis cupidine accensius, ad Lusitaniae R gem Praetoremq; Indiae iamdudum litteras cuin muneribus destinabat. Ad eum igitur veniens Franciscustii niter reuerenterq; excipitur. Ceperat iam ante Regem ex sama rerum egregiam, admiratio viri, sed longe maior ex congress a veneratio cepit adeo speciem quatumuis amplam ac magnificam,quam rex animo subiecerat,Xaue. rij pr sentia superauit. Nam oris maiestate , quam nari ira, o cana iam aetas dederat ei, quidam sanctitatis adornabat fulgor, contra intuentium oculos pene perstringens. Cum Rege coru
278쪽
locutus, cuius sermonis summa tradita non est , Euangelij in eius ditione pronunciandi haud aegre impetrat veniam. Inde Rex in dies magis Francisci sanctimoniam admiratus, ut simul illius, simul Lusitanorum gratiam iniret, Societati . IESU in silo regno ultro detulit domicilium. Eodem tempore cauerius rebus praesentibus laetus Deo aduersa secundis miscente) quae Amangi cii varie gesta est ni post digreinim suum , cognoscita, . Iam Cosmus Turrianus non minus Elici ex in Bonzijs coarguendis, quam in Neo-
excolendis versabatur, cum intestinianisellum repente natum cuncta turbauit . Pra potens quidam Dynasta Regem suum magna armatorum manu ex improuiso adortus exegerat regno. Et ille haud ignarus quaeri se ad necem , ne in hostis p 'ularis sui potestatem vibuus perueniret, sibilpse manus attuleranis . Inter haec in tumultuante ciuitate nulla facies mali deerat, cum armatorum crudelitas, ac licentia per omnes ordines atque aetates vagata, etiam in ipsa saeuiret tecta. In tot caedibus, atque incendiis Christiani , eorumque magistri , inse-stis Bonzijs utique interissent nisi eos diuina benignitas praesenti exemisset periculo Ceterum sub Regis caedem, ex tam tristi bello, laeta repente pax . Regni Primores , compositis rebus , Bangensis Regis germano imperium per legatos deferunt . Xauerius ergo nouum Regem Amangucianis Neophytis conciliandum ratus, Bangi Regem adit,orans ut Societati P tres, Christianosque Amangucij incolas fratri' commendaret suo. Fecit Rex impense quod rogabatur, sic ut ille Franci sco omnia polliceretur.' Ac
279쪽
At Bangensis rex, ut facta pondus adderent verbis,protin*s quod sta ri s debat, ipseMet in Roxegno facere instituit. & institutum illud suum . . perpetuo conseruauit, ingenti Iaponiae bono, M
fauente Rege, magna deinceps incrementa CC pit, & ipse, Christi benignitate qu*lecunque me ritum suo tempore remu 'exauxe, non m*dO a
tuor alia regna paterno adiecix, vervinet m iri gesimo sere post Xauerij 0bitum anno, rςpente
. iactus est Cnristianus. Nec nihil qa rei d Fran- . cisti de ortu meritRia decusq; pertinuit Rς ς IRex Pum enim cum ritς baptizaretur siue suae erg/ Franci- μάν b pii Φ scum Xauerium venerationis memor, siue etia ' .hr' illi secundarin Deum ,tantum Baptismi beneficiu
debere se testa us, Francisci potissimum nomeni optauit . Sapie tissimi Regis ςxemplum atquφ
auctoritatem Iapones plurimi e prima nobilitar secuti,quibus ille eti m hodie, non minus piet re, qu*m dignitate praestat. Huius leg tum ad . Pontificem M x. Deus nostrae aetati nuper dςdi ut videremRs; cum tres iuuenes regii a tribus Iaponiae partim regibus, parti m Dynastis Chri- α stianis missi,Pontificem Romanum, religionum hiantistitem , gentiumq0e 'ium parentςm rit
agnouerant. Eorumq; aduentum ex alio Oxbet terrarum non modo Roma & Italia,verumetiam hi
Hispania summis celebrauit studii 4. Xauerius
nihil admodumprofecit, nemine propemoduli nec salubria conlilia animis, nec verba auribus ac cipiente. Adversabat negotjo primum Sin i ii .
280쪽
ὶ quibus religionem acceperant , auctoritas , ad suam rationibus conuicti confugiebant, illud i Mantes, Si vera esset Christiana religio, cur eam non prob uissent Sinae t Deinde Regis ipsius obstabat exemplum, qui pcudentia atque eruditi
igne longe elarissimus,Christianorum sacra, & I
hilota quoniam ipse non suscipiebat, suo iudiciomprobare videbatur.
inas aditurus remigrat in se iam . CV. I a . T Rgo Franciscus Regem in adolescentiae ill cebris haerentem ad Christi cultum traducere mastra .conatus,postquam in irritam spem tempus teri sensit ; alio consilia vertit,curasque. Nam cam videret,nisi expugnata Sinarum superstitio-M,Igponum animos capi non posse, decreuit ly m laeonicae xeligionis inuadere arcem, ratus di sinis adChristum conuersis,eorum ainctoritatem: Iapones haud aegre secuturos. Ita una opera res duas posse confici. Cum de Sinis percontaretur, sine rapam ii r periebat eoru fines a Iaponia qua breuissimus επι proximi, traiectus est, non amplius passuum millibus CC. distarς. Regnum in continenti longe amplissi- Regm-i, Aram , pacatissimumq; esse totius Orientis. Nec 3 m. iam regionem pluribus, maioribus, opulentio- i
tihus frequentari urbibus oppidisque. Nec eam paloru modo,omniumq; rerum copia,sed etiaingenijs liberalibusq; studijs abundare. Unius imperio parere uniuersam, omnibus eius nutum intactibus. Quippe nulli usquam Regi toto orbe terrarum,neque populos, neque Magistratus mayddino audientes esse.Regem porro ipsiani m Ox z. i. μῆ- ,quam potestatiS memorem, G