장음표시 사용
321쪽
inutiles sunt, veluti quod in forma earum aliquid deficit, aut quod necessat ille contractuum conditiones desunt. S. 795. Non solum igitur stipulatio inutilis est, si quis ado , quae interrogatus erat, non congrue responderit verum etiam, quae cum muto vel surdo facta esse dicatur stipulatio. Nam mutum aut surdum neque lipulari neque Promittere posse palam est, quia illo verba stipulantis aut promittentis dicere non potest, hic ea exaudire impeditur si . S. 96. Necessaria omnium contractuum aliarumve conventionum conditiones hae sunt, ut ab iis ineantur , qui contrahere Possunt ut res, de qua contrahitur in obligationem deduci possit, et ut consenserint contrahentes et . De singulis accuratius
S. 9T. Qui nullum omnino intellectum habent, contrahere non possunt 3j, se se aliis . nec alios sibi obligare. Inde suri sum et insantem . sive stipulentur sive proniittant, nil agere natura manifestum est ). s. 298. Pupillus, qui jam aliquem intellectum habet, i. e. qui sari potest, omne negotium recte gerit, ita tamen , ut ubi tutoris auctoritas necessaria sit, adhibeatur tutor nam alium sibi obligar etia in sine tutoris auctoritate potest η. Utrum jure naturali valeat obligatio a pupillo absque tutoris auctoritate contraCta, valde dubium atque controvorsum os : nam licet certum Sit, ipsum pupillum , si locupletior inde factus non sit 6 , ne natu- si S. 5 I. b. t. al. 3 i S. Ioa. a S. , i. eod. Gaj. 3,s ros. se et , S. 4 et 5. D. 4, D de O. et A. 3 Fr. 43. D. 4έ, et da O. et A. sέ Fr a S ia, ra. . . et idem et A. Cis et S. 8 ro I. b. t.
6 In hoe enim eas ex eonstit. Divitii eiviliter tenetur, in quantum locupletior est.
322쪽
rali quidem iure teneri i); nihilominus et indubitat iuris est,
fideiiissorem pro tali obligatione caventem, civiliter esse adstri tum aD item stipulationem novationis causa cum pupillo sinatu toris auctoritate faciam , priorem obligationem tollere 3ὶ sol tionem denique ex ea ab extrane praestitam , naturale debituru
S. 299. Is cui bonis interdictum est, stipulando sibi aequirit, sed promittendo obligari non potest 5ὶ Quod dicitur 6ὶ puberes sine curatoribus suis posse ex stipulatu obligari, ita intelligendum est, eos ad operas vel ad facta praestanda posse obligari sol triam patrimonium suum eos diminuere non posse , certissimi
S. 00. Inutilis quoque est stipulatim si ab eo sit puleris , qui juri tuo subjectus est vel cum quo sub ejusdem patris potestate constitutus est is Q item si is a te stipuletur i perinde enim est ac si a te ipse stipulatus esses. Servus quidem non solum domino suo obligari non potest, sed ne ulli alii filius vero familias alii ex omnibus causis tanquam paterfamilias obligatur, et ob id agicum eo tanquam cum patresamilias potest io . Dummodo pubes sit; nam qui in potestate parentis est impubes , ne auctore
323쪽
s. l. Qi secunque gerimus , cum ex nostro contractu originem trahunt nisi ex nostra persona obligationis initium summant innnem actum nostrum efficiunt si h et ideo noque stipulari neque more vendere aliove modo contrahere, ut alter
suo nomine recte gat, P Ssum Us.
Item inutilis est stipulatim, si quis stipuletur, ut dein alii, cui iis uri subiectus non est, nisi stipulantis intersit, vel si poenam stipulatus sit, nisi tactum sit, ut comprehensum est, committatur poena stipulatio et t. Quando por eos acquiramus obligationem, qua duri nostro sub tecti sunt, ex iis quae supra S. 365 seq. tradidimus, et ex ipso Institutionum titulo facile intelligitur 6 . S. 62. Omnis res . quae dominio nostro subjicitur, in stipulationem aliamve obligationem deduci potest sive mobilis
sit, sive soli 4). S. 803. Quod nullius osse potest id ut ali ius sat nulla obligatio valet Ucere 5 . Si igitur id, quod dari stipulemur
ale sit, ut dari non possit palam est naturali ratione inutilem esse obligationem , veluti si de homine libero vel jam mortuo vel redibus deustis facta sit stipulatio inter eos, qui ignoraverant. cum hominem liberum esse vel mortuum esse vel ariles deustas. Idem iuris est, si quis locum sacrum vel religiosum vel publicum dari sibi stipulatus fuerit J. s. 804. Noe minus iniitilis os stipulatio , si quis rem suam si Paulus in is tr. D. de . et A.
3 s. et S. I. li. t. Liber homo ne sub condition quidem , si servu laturua esset , in stipulationem deduci potest citem nec locus Publicus veI sacer suMe ditione , si privatus sucii saetus se. 137 , t. D.
324쪽
ignorans suam esse, stipulatus sit. Sub conditione tamen quod meum est, stipulari possum nam utilis est stipulatim, si o-ditionis existentis tempore res mea non sit ij. S. 805. Non demonstrata re vel quantitate quoque non valet stipulatio. Item si quis fundum non adjecto nomine stipulatus sit, vel si aliam quamcunque ab causam omnino incertum sit,
quod in obligationem deductu in est sa). S. 806. Nulla denique promissio potest consistere . quae ex voliintate promittentis statum capit 3ὶ vel cujus conditio in promittentis arbitrium est collata nam non adstringit nece sitate contrahentem. Sed valet stipulatio , si quis arbitratu puta Tiiii restitui sibi stipulatus sit, et arbitretur Titius nam si arbitrari noluerit, adeo nutilis est, ut et si poena adjecta sit, ne ipsa itidem committatur 5). s. 807. Si quis alium daturum vel acturum quid spoponderit, non obligatur, veluti si spondeat Titium quinque aureos daturum. Nemo enim alienum factum promittendo obligatur si). Quod si seeturum a , ut itius daret, spoponderit obligatur. Item si quis velit sactum alienum promittere, poenam velini an liea res est simul debet promittere , tun valet stipulatims ). S. 808. Impossibilia aut legibus inhibita , aut ni pia laclarismo promittere vel stipulari potest. Impossibilium enim nulla cst obligatio , et quae contra leges vel bonos mores sunt nullius momenti sunt stipulationcs 8 . Immo et si Oh maleficium ne sat Promissum sit, nulla est obligatio s).
325쪽
Eadem ratione non valet stipulatio, si impossibilis conditio obligationi adjiciatur. Impossibilis autem conditio habetur , cui natura impedimento est, quo minus cxistat voluti si quis dixerit: si digito coelum attigeris, dare spondes At si ita stipuletur: si digito coelum non cligeris, dare spondes, sponte sacta obligalio intelligitur , ideoque stati in peti potest ij. Item inutilis est stipulatim, si conditio sit, quam leges prohibent, vol quae bonis
moribus adversatur a J. Non solum stipulationes impossibili conditioni applicatae Dullius momenii sunt, sed etiam ceteri quoque contractus , vel uli nitiones , locationes , impossibili condition interposita aequentillius inomoni sunt,inrita in ea re , quae ex duorum Pluriumve consons agitur, omnium Olcinias spectatur, quorum Procul dubio in hujusmodi acti latis cogitalio est , ut nihil agi existiment apposita ea conditione , quam sciant esse impossi
S. 809. Inutiles quoque sunt stipulationes omnesquo Celoii contractus , qui non habent in se convctitionem. Est autem conventio sive paclio , duorum pluriumve in i lcm placitum consensus Nuda pollicitatione ad praestanda ea, quae Promiserat compellere quemquam raro jura permiiiiiiii 5). S. Sl0. Quaecunque igitur consensum impediunt, stipulationem quoque inutilem reddunt 6): tituli error. Nam si de alia re stipulator sensori ; de alia promisso perinde nulla Obli
326쪽
veluti si otii inem Stichii a te quis stipulatus fuerit, tu de Pamphilo senseris, quem Stichum vocari creditteris ij. S. 8l1. Sunt et alii casus, in quibus error inutilem red litcontractum puta si de specie contractus erratum sit veluti situ mutuam pecuniam tu dare velles , alter vero eam donari sibi
erodiderit α); item aliquando, si in substantia rei erratum sit 3):
rror in persoria contrahentis tum demum nocet, iam propriae qualitatis intuitu cum aliquo contrahere voluerim , quae vero in eo desideratur, cumritio contraxi ).
Qui ob salsam causam errans alteris popondit, obligatur sed cum indebitum promisi , agentem creditorem doli mali exceptione repellere potest, aut incerti condictione erim converatro ut liberetur 5 . S. 12. Si quis dolo . i. e. fraudulosa machinatione obd ictus promisit erit quidem juris subtilitate obstrictusci sed contra agentem creditorem doli mali exceptione uti poterit. Idem est, et si nullus dolus intercessit, sed ipsa res in se dolum Continet 6 . Porro et qui metu coactus contraxit , jure itidem obligatur sed cum nil consensu tam contrarium sit, quam vis et metus, quem comprobare contra bonos mores est I . ex si S a x. I. h. t. r. 83 , . r. r. 3374 3. D. eod. r. 57. D. 4
tit eit. Si in nomine tantuin erratum sit, valet contractus D. Da se.
327쪽
eeptione debitor tueri se potest nec interest, utrum a stipulante, an ab extraneo metus illatus sit sit. TIT. III. marino Bus REIs TIPULANDI ET PROMITTENDI ajs. 13. Fieri potest ut in una obligatione plures creditores aut plures lebi toros occurrant quo iacto obligatio ita inter illosui, is est ut tot sint credita vel debita, quot sunt creditores vel debitores , i. e. ut singulis vel a singulis viriles partes debe- an iuri 3ὶ Quam etiam ob rem , si creditor vel debitor , pluribus heredibus reliciis decesserit, inter hos nomina ipso jure sunt
S. 8l4. Aliqitando vero hoc aliter se labet, ut singulis vela singulis solidum, i. e. tolum, quod in obligationem deductum est debeatur hoc maxime itim accidit, cum duo rei stipulandi vel promittendi constiturantiar. S. i5. Possunt autem ita duo pluresve rei stipulandi fieri, si post omnium interrogationem promisso respondeat Spondeo, ut puta cum notius separatim stipulantibus ita promissor vespondeat utrique vestrum lari spondeo. Nam si prius Titio spoponderit, deinde alio interrogante spondeat alia atque alia erit obligatio, nec creduntur duo rei stipulandi dis isti). i. Sl6. Duo pluresve rei promittendi ita fiunt Minoi, quinqua
aureos duro apondea Mi eoadem umque aureo dare spondea si
respolideant singuli separatim apondeo. Item si ita interrogativondetis p respondeant pondomus gypsi Fr. 9 . . r. D. C, a quod metus ausa. D.
328쪽
. t T. Cum duo eandem pecuniam aut promiserint aut stipulati sint, id actum est, ut singuli solidum debeant, aut singulis solidum debeatur. In utraque lamen obligatione . natantiam re vertitur, et vel alter debitum accipiendo vel alter solvendo omnium perimit obligationem omnes in liberat i). Potest igitur vel unus corum solidum petere, vel ab alterutro solidum exigi Parios autem et a singulis peti posse , neqii aquam dubium est αὶ .
. Si 8. Ex duobus reis promittendi alius pure alius in diem vel sub conditione obligari potest nec impedimento erit dies aut conditio, quominus ab eo , qui pure obligatus est, potatur 3). S. I9. Et ex plutibus reis stipulandi uni non solum recte
solvitur, sed et accepti latione, novatione aut litis contestatione tota obligalio perimi potest ex quibus colligitur . unumquemque perinde sibi acqriisivisse ac si solus stipiti aliis esset; excepto eo , quod etiam Delo ejus, cum quo communeius stipulantis est, amittere debitorem potest 4J. L. 20. Non solum stipulatione , verum etiam aliis modis dii opliaresve rei constitui possunt veluti testamento si testator dixerit ratieta Taius heres meus aut Maevius heres meus docem
Sodio dato 5). Item in caeteris contractibus fieri potest, ut plures in solidum teneantur vel solidum petere possint, aut quod itaeon venit 6ὶ aut quod res debentur , quae partium praestalionem
3 Florentinus in se . . . h. t. et in . , I. eod.
329쪽
non recipiunt ij. Has hodie individuas obligationes appellant a . Tir. IV. Da nasusso Mazs ah ET DE SENATVscossu LTO
i. 2 l. Verbis etiam obligari solent qui alienis obligationi-
hiis accedunt, dum curant, ut diligentius cautum sit creditori. olim quidem eorum qii pro aliis obligabantur, alii sponsores, alii fidopromissores alii fideiussores appellabantur 4 . Novissi in Ilire Romano soli fideiussores supersunt, de quitius igilii hoc loco dicendum erit. S. 22. Assiimi possulit fideiussores in omnibus obligationibus, sive re , sive orbis . sive litteris sive consensu contractis. At ne illud quidem inlei est civilis an naturalis sit obligatio eui accedit fideiussor item pricedere eam pol est vel sequi S). Fideiussores principalem debitorem satisdatione sua non liberant . sed id modo agrint . ut se soluturos esse promittant, si illo creditori non satisfecerit; quare etiam ita obligari non possunt, ut plus debeant, tiam debet is , pro quo intercedunt quia in arcessione non plus potest esse, quam in principali re minus autem debere fideiussor potest, vel ad certum
5 I. h. t. r. i , a, a. r. 6. S. 3. r. 37. D. eod. Pro dote restituenda fidejussore in dare non licet e tria, α 5 ac ne fidei uasores dolium.
330쪽
30stempus tantiam, et ex corio tempore vel sub conclitione ij.
S. 23. Stricto jure creditor eligere quidem potest quem
conveniat, utrum fideiussorem , an principalem reumri sed ex Novella Iustiniani confli uitione potere potest fideiussor, ut contra debitorem prius agat creditor quod beneficium exeuasionis vel ordinia vocatur 2 . Si plures sint fideiussores , in solidum lenentur et is eorum , qui totum debitum sol. it a consule-jussoribus suis nil repetero potest. Sed jam ex epistola Impera- iovis Hadriani compellitur creditor si fideiussor velit a singulis, qui modo solvendo sunt litis contestatae tempore , parte Pelere. Si vero loci potuerit pro partibus recipere a celeris fideiussoribus , tolum ab uno consequi po est. Hoc beneseium diuisionis
S. Mi. Fideiussor nota solum ipse obligatus est, sed etiam heredem suum obligatum relinquit ); sed si solverit id, pro quo satisdedit, deiussor eius icti purandi gratia habet cum debitore mandali judicium , vel negotiorum gestorum nisi
donandi animo, vel invito debitore intercesserit 5). Cetorum fideiussor, antequam solvit, petere Potest, iit acti ei a creditore cedatur quo facto hanc ipsam instituere pol est , quae sorte propter privilegium vel hypothecam favorabilior est. Hoc tertium fidejussorum beneficium est 6J. S. 825. Mandatores quoque , i. e. omnes , qui alicui mandaverunt, ut Certae Persona pecuniam credant, credenti fideiussorum instar adstricti sunt est tamen, quia causam ipsi obligationisi S. 6 Q. h. t. r. S. 8. D. 4 situ oblig. et ae t. iis M. S. .
D. a. D. h. l. a Nov. s. c. I. Ius anterius habes in c. 5, 9. C. h. t. 3 Gaj. 3, lai. I. b. t. Confirmavit illud atque ad tellii uos reo debendi extendit Iustinianus in Nov. 99 , . r.