장음표시 사용
331쪽
posti describebat, compositum fr), qui, ne inventum suum ingeniosum periret, nec peregre additum videretur, illud,
ejecto centesimo aenigmate de Cuculo, in ejus locum reponebat. Ita semel recepto eo in numerum, forte alius librarius, ordinem et seriem mutans aenigmatum . retro illud
praecedentibus immiscuit, et numero XCIV collocavit, quo numero legitur in Castalioneis ejusque sequacibus editi nibus. Ego vero rationibus his permotus restituendum aenigma de Cuculo, et loco centesimo, cui debetur, Ponendum putavi; illud contra arithmeticum et obscurum, quum duae editiones habeant, abjicere quidem nolui, sed loco eo, quem injuste invasisse videtur, detrusum extra numerum et ordinem, quasi adpendicem, subjunxi sa).
t Genus hoe aenigmatum, cuius est illud dε numero VIII, seriore
aetate videtur usurpatum celebratumque esse . quando quaestiones ex arithmetiea aut alia arte intrieatas, exemitationis caussa, proponebant,
aubinde etiam versibus complectebantur. Hue reserendae sunt Bedas Pro positiones et solutiones arithmetiere, quae tomo I Operum, pag. 33 et aeqq. leguntur, et Problemata arithmetica, quae P. Burmann. Anthol. Lat. lib. V. epigr. II in Ias proposuit, qui praeterea ad epigri os adnotavit, Gasp. Baehetum Μmiriaeum XLV Epigrammata Graeca. Mἰthmetiea. quae ex eodiee Palatino Salmasiva eum eo communieaverat, versione metrica et explicationibus additis illustrasse in commentar. ad Diophant
Alexande. a p. 349 ad 3 o. AEnima illud de numero VIII anetorem mposio reeentiorem habere, vel inde adparere arbitror. quod in aliis aenigmatum eoli tionibus, aliorum auh nomine auctorum, propositum reperitur. Beusnerus in aenigmalographia, pag. α 53, illud inter Ioaeli. Camerarii aenigmata refert, quamquam alii aenigmati quod plano diversum est, adnexum. Idem pag. 347 sub Domin Hieronymi Areonati repetit. Et Lortebitis litare III u lam. s. 84, huic aenigmati hoe Iomma superaeripsit: Alitid Arit malleo eonjicien m. ni igitur sive ipsi auctores eius aenigmatis sunt, sive illud ab alio mutuati, certo
mpositim non esse auctorem fatentur, quem notissimum aeriptorem
vix lirebat dissimulare. α) Contraria omnia de aenigmate de metito sentit Heumannus, Praefat. s dis, id dicens reliquorum Symposit aenigmatum elegantiam et conia eiunitatem haud aequare. viderique insertum suisse a semicloeto quopiam monacto. qui illud alterum de numero VIII non capiens, atque adeo
332쪽
De lemmatibus sive titulis, qui singulis aenigmati hus sunt praepositi, dubium videri potest, sintne ab ipso auctore profecti, an a librariis vel descriptoribus divinando inserti. Heumannus, qui praefationis suae paragrapho LVII hac de re disputat, non a Lactantio, quem ille Pro auctrire habet, sed postera demum aetate ab aliis non seniper fo-liciter divinantibus, putat esse inscriptos. Ego ipsi auctori
tribuendos existimo. Necessarium erat, ut auctor rei significatae vocabulum adponeret, si elegantiam senigmatum suorum intelligi, ac jucunditatem ex eorum lectione percipi volebat; quae peribat omnis, si omnia incertis permittens conjecturis lectori molestissimum infinita quaerendi taedium
imponebat. Nonnulla enim aenigmata sunt ejusmodi, ut sine titulo plane intelligi nequeant, ea praesertim, quae non ipsam rei alicujus naturam, sed casum aliquem et actionem somtuitam spectant. Quis e. g. aenigma, numero XCII, in vulgatis editionibus positum explicare nosset, nisi titulus adpositus doceret, de lusco et allio sermonem psse. AEni
gma LVI, Calla vulgo inscriptum , perperam intelligebat
Neumannus, et Linum inscribi debere existimabat. Sod verior ejus interpretatio ex ipso titulo Caliga ducenda est,
'pro etλυτω haben , aliud aenigma, cujus sensus ipsi rioli incognitus esset, jus in locum suffecerit. Ad hanc rationem infringendam sussiciat animadvertere, aenigma de Getito in editione omnium prima, ex incorrupto codice prosecta, exstitisse, atque adeo satis se auctoritate tueri. De eleis gantia ejus, an satis digna Symposio sit, ad cujusvis aequi leetoris senissum et judicium provoco. Contra pro a uiginate de numero VIII intrus eodex Pithoei illo quidem de Getito earuit, Castalionis codex illo etiam de Lagena. Iam quum tria sint aeniginat . , quorum Nno uua e tribu primariis editionibus pareat, eorum comparatione instituta decerni potest, quodnam eorum pis reliquis omitti et Symposio indignum judiearid pheat. Et qui Symposit aenigmatum genium Et sormam bene norim. haud dubitabunt id de aenigmate arithmetico pronuntiare. Habuerunt id
quidem duorum editorum codices, at librariorum, qui quum ordinem aenigma nin immutarunt pro luhitu, tum omiserunt alia, alia intrus
runt, nulla potest esse Ructoritas.
333쪽
quam stio loco dabimus. MDigma , de quo paullo ante egi
miis, arituraneticiana non tam incertis conjecturis vexatum, nec tam varie interpretatum fuisset, si in antiquis ecidicitius litulum adpositum habuisset. Nam qui in Pi ilicet et aliis vulgatis est: De VIII tollas VII, et remanent VI, nota solvit aenigma, sed repetit. A librariis lemmata adposita esse nequeunt, quia Pro incerta et dubia interpretatione lectorum vel librariorum , tum multo major et gravior, quam quidem reperitur, differentia titulorum reperiri deberet. Vix tria quatuorve senigmata reperio, quae in tribus primariis editionibus abs me collatis diversas inscriptiones haheant. Atque haec diversitas nominum non tanta est, ut ipsam rem mutet et diversam interpretationcm inducat, sed nititur quadam ipsarum rorum adfinitate et similitudine, qua fiebat, ut lectorum vel descriptorum aliquis hoc vel illud vocabulum exprimendo Sensui aenigmatis aptius crederet , quam quod in Codice suo roperisset. Sic quod numero XVIII vulgatarum editionum Cochilea inscrthitur, iti Porionii codice Testudo est: numero LXVII titulus est Speiaeular, in Porionii editione Vitrum: num. LXXII in vulgatis est Uter, in aliis Follis: numero XCIX Olla scribuni
recentissimae editiones, et quidem e codice vetusto, sed reliquae omnes Limna. Similitudo vel adfinitas rerum his titulis signatarum aperta est, ita ut nomina carum tacito permutari potuerint. Neque alia ratio harum variationum est, quam quae est variantium in textu scriptoris alicujus lectionum, quae quamvis multae reperiantur, ipse textus tamen auctoris esse non dubitatur. Inscriptio ipsa lemmatum, quia non nisi ex interpretation diu meditata provo-nire potest, tam operosa est, ut nisi ipse auCtor inscribat, vix exspectari a lectoribus vel librariis possit. Atque hi, tantum abfuit, ut lemmatibus adponendis sensum senigmatum declarare studerent, ut potius ipsa lemmata, quae in codicibus inveniebant, obscurare tentarent. Hoc se in vetere lihro SImposii invenisse testatur Castalio, in adnota
334쪽
tione ad primum aenigma, in quo plerique tituli umigmatum
de industria obscurati erant, et quidem omissione litorarum vocalium, quarum loco consonae singulas proxime sequentes
erant positae. Sic primi aenigmatis titulo Ghphiam scriptum erat pro Graphium, secundi Bro pro Arundo, tertii xus cxm Ummb, i. e. Anulus cum gemma si . Non magis confirmat sententiam suam Heumannus eo, quod titulos nonnullos ait ineptos et aenigmati non respondentes, alios plane falsos, et in selicem conjectorem prodentes. Quando primum aenigma inscribitur Graphium neutro genere, etsi ipsum aenigma ordiatur in genere masCulo: De summo P nus, equidem Puto, errorem hunc mutati generis aeque accidere, im tuo magis, Potuisse auctori, atque alii aenigmatis lectori. Auctor oblitus forte, quod gramium posuerat, sed stylam mente tenens, tamquam de Stylo loquebatur, tituli incuriosus; sed alius, qui in masculo genere loqui aenigma legerat, titulum positurus minus poterat de vocabulo neutrius generis Cogitare. Neque Puto, hane sineto cxm, M'ς ὐλογλοe plane insolitam esse bonis scriptoribus, ut alius generis vocabulum mente teneant, aliud exprimant. Et Heumannus, quod in titulo Graphii reprehendit, in alio ipse commisit. Nam ut titulos aliquot plane falsos esse ostendat, aenigma
LVI in vulgatis pcrperam inscribi Caliga, eius ilio loco LAnum reponendum Censet, licet in ipso aenigmate res significata non neutro genere, Sed feminino efferatur. Unde Clariss. Heynaritus, rejecta Heum anni opinione, veterem inscriptionem revocavit. Perperam denique Helamannus titulum aenigmatis XLVI Lilium tuter falsos refert. Nam mera est variatio ejus, qui aliis in editionibus exstat et al, ipso Heumanno probatur, Viola, pro qua qui melius putabat Lilium inscribi, fortasse non majus illud et procerum lilium hortorum intelligebat, sed lilium convallium. Sed
i Sie Obscuratos titulos expresserunt etiam in editione sua Castalio
335쪽
mitto plura de auctore lemmatum dicere. Summam rei te antiquitatem horum titulorum esse, haud obscure si i-ficat Sigebertus Gein blacensita, qui in Aldhelmo Sympositim
ait per prosom riam qualitates singularum rerum ex essisse, hoc est, ipsas res de se et qualitatibus suis loquentes induxisse in Benigmatibus. Ita C vero Prosopopoeia rerum nlectoribus intelligi non potuit, nisi eae antiquitus tamquam et o nominatim singulis su rant praepositae. Pariler everbis Sigeberti colligitur, rectum et antiquum titulos consignandi modum esse, qui fit in casu primo, o. g. Graphium , arundo, claris. Nam si sexto casu ponuntur, de graphis , de arundine, de clare, quomodo in codice primo Anglicano factum esse Heu mannus in adnot. ad peri. I testatur, tum Contrarii Sunt prosopopoeiae, quae est in aenigmatibus, et quasi poeta de iis loquatur, significare videntur. Coeterum quo magis variare titulos et corrigere adsensum suum studuerunt librarii, hoc magis inde confici videtur, antiquos esse titulos, et ab ipso auctore profectos. Heu mannus praeterea Symposit aenigmata in quasdam classes vel genera divisit, quae breviter hic indicare satis erit. Nam alia jam olim dicit in vulgus nota, adeoque ab
auctore non excogitata, sed tantum in versus redacta
fuisse; alia ipsius auctoris ingenio esscta. Atiti qua nonnulla et dudum nota Symposium repetiisse, vel solum illud aen. XXX de Pediculis probet, quod olini Homero a pueris quibusdam piscatoribus propositum Herodotus in vita Homeri narrat. De aliis, quae antiqua sint, et quae a Symposio
primum inventa , vix Certum exquirere ot statuere licet. Aliud Heumannus discrimen constituit inter aenigmata, quae sunt vulgaria et plebeia, nullam artona vel eruditionem redolentia; et alia crudita , quae sunt cultioris ingonii. Ad erudita praecipue refert, quae homonymiam vocis occultant,e. g. 2, 3a , 4a . 8a : addo etiam ea, quae ad partem historiae vel mythologiae respiciunt, qualia sunt 25, α 6, 32, 48, 63, 73, 82, 83. Optimum omnium atque exasciatissimum ille
336쪽
judicat, quod numero 83 de Perna legitur. In quo facile
suum Ileumanno judicium relinquimus. Prassationem vel Prologum, quem Sympositas remigma tibus prauati sit, neque omnes codices integrum, neque uno loco exhibent. Primum et secundum versum codex Perionii non habet si , et quia salvo sensu facile abesse posse videntur, HeynatEius quidem eos uncis inclusit, Heum annus primum pro suppositiis habuit; sed quum deinceps animadverteret, novum aliquod fulcrum opinioni suae ex his versibus, si Paullum mutarentur, posse accedere, Cupide eos tamquam e fuga retraxit, novoque habitu ex ingenio ornatos ita proposuit, ut Supra memoravimus , Sextum , quem auctor adloquitur, in Siccam, patriam Lactantii, mutans. Qua in re etsi audacius grassatus est, id tamen recte fecit, quod auctoritati antiquiorum codicum Concedens Versus ipsos retinendos censuit. Nam, ut ipse saletur. praeter illum Perionii , caeteri Dintios codices, quos ipSeusurpavit, Eliaur vetustissimus eorum Angli Canus, versus istos haberit. Prologum integrum non in principio. Sed adsitiein amigmatum , tamquam epilogum , posuit Pithinus quod lainen perperam factum, Et privponendum Potius Prassationis loco luisse, ipse mori et in Emendat. in Poematia. Casp. Barthius, hoc tion animadvertens, putavit editionem Pit licea nam totum illud P -loquii epigramma p-ieriisse, Advers. lib. LVIII, cap. I. Neque vero ullum edi-lionis alius exemplum reperitur, quod non illos versus iusronte cenigmatum Exhibeat. Ut Symposius sorte primus fuit inter Iaitiuos, qui eo genere Carmiuis luderet, et umiginata versibus Composita Singulari libello complecteretur, ita exemplo eius plures Sequiorum temporum invitali videntur, ut similia tentaretit. Primus eorum est Aldhelmus, Scotus, Episcopus Schire
ta Pith dii etiam codiceui non habere, Heu manuus et He uata v adfrmatit, sed sal o: uoquρο hi Pilhurimi ipsum inspex rurit.
337쪽
immensis, sub initio saeculi VIII clarus, qui AEnigmatum librum reliquit millenis versibus si , in Tetrasticha, Pentasti lia , Hexasticha . septenis versibus, octonis, novenis , denis ci pluribus comprehensa, divisum. Liber ejus notis illustratus per Martiti um Delm, prodiit Mogunt. I I, in-Ia, repetitus a Nic. Reusnero in AEnigmalographia, Francos i ioa, pag. 2 34, item in Bibliotheca Patrum maxima edit. Lugdun. i 677 , tomo XIII. Rusdem Aldhelmi Quoestiones ensematum Rhetorici antis IIS Lipsia, in Biblioth. Amplissimi Senatus exstare testatur I. A. Fabricius. Bibl. Lat. ton . t II, pag. 257, odit. Ernest. Quoniam Aldhelmus, Symposium in imitat iam esse, ipse profitetur in Prologo. hinc Eniginata ejus pluribus in codi thus MSS Symposioudjuncta reperiuntur. Pitturus tamen editiones digna noti putavit vid. Testim. , quod quidem dolet Casp. Barthius, Aldhel ritum nequo lectione , neque recensione indignum judicans, Advorsa r. LVII, 1. Ego vero quominus una ederem , quum me longa et Copiosa aenigmatum series deterruit , quae superare liudus voluminis modum videliatur, tum Aldhelmi, noti modo mendis obsita plurimis, sed et dura in sct impeditaque oratio, a Symposit suavitate multurn re nota, quae, iure verebar, rict et mihi emaculandi et explicandi nimium laborem, et lectoribus meis parum jucunditatis adferrot. Eadem sere Aldhelmi aetate Tathininus, Archiepiscopus Cantiorum, qui an. 734 obiit, librum Anignia tum scripsit, laudatum v IO. Balpeo, Script. Britanti. Contur. II, pag. 98. Alium, non multo inferioris aetatis, Thomam Dominat Sigebertus Gemhlacensis, de Script. Eccles. cap. 333, quem dicit ad Hilduinum dominum suunt scripsisse librum aenignia tum, brevem quidem, sed plenum veritatis et elegantiae. Misertus , vel, ut alii, GH
iὶ Quod ipse testatur in Prologo, et Sigebertus Genibi. Sed in summam collectoa versus ejus hodie non nisi 75s os scere , adeoque integrum opus non amplius superesse, notavit Leyseriis in Hist. Por .
338쪽
berius, Clericus Leodi risis, Circa annum 3 34o Clarus, scripsit metrico stylo de re nimiatibus rusticanis lihrum primo brevem , sed ampliat a rationis tenore scripsit de eadem re nictrice alterum ilhrum majuscultim , ut loquitur Sigebertus Gembl. cap. i 46. Ioannes Lelandus, ut resertileumannus Prios. S 34, testatur in Collectaneis suis, tom. III, p. 154, 16 i et I 63, saepius in hibliothecis Anglicanis reperiri eodem conjuncta volumine AEnigulata Aldhelmi, Symposit, Eusebii, et Tautiant; tibi quidem, qui Eusebius ille
sit, aeque milii ac ueramanno ignotum esse fateor, sed Tariis iuni sub nomine non Tlioman , ut Heu mannus opinatiar,
sed Tathisinum, quem Balaeus adpellat, puto intelligi. Denique Tulli nescio cujus remigmata hexasticha a Lahboci, Bibl. MSS, pag. 63, memorari indicat Fabricius, nihl. Ivit.
l. c. Priotereo plures alios recentioris aetatis nuCtores, qDorum aenigmata Passim exstantia, quam is non optimo Ordine, congesta exhibuit Nic. Deus nerus in aenigmat graphia. De commentatoribus et interpretibus' umigmatum Sym- p sit ut nunc dicamus, plures ille nactus est non indiligentes. Primus hanc operam Sumpsit Ios. Castalio, qui
aenigmata Symposii poetae cum scholiis edidit nonne I 581, in-4. Quamquam enim Castalione prior Lil. Greg. Gyraldus libollum singularem , in quo migmata pleraque antiquorum explicantur, edidit, Sympos ii tamen ill non nisitiuum aenigma, idque praetereundo, adtigit, et alia, quaesit, reeitata ab amico dicit, quia frigidiuscula sibi visa essent . indigna relatu reputavit si . In altera editione Sym-POsii, quam Romae an. I 6O7 procuravit Castalio, multa in scholiis prioris editionis mutavit, multa omisit, atque addidit pariter, quum interea Pithosti editionem Parisiis 159osactam comparasset. Auctioribus scholiis instructam esse ,
339쪽
ipse titulus profitetur si . Heu manno videntur ea scholia
noti satis meditate scripta, atque effusa Verius, quam elucubrata a . Proximus Castalioni est Casp. Barthius, qui Enigmata Symposii multa passim omendavit et illustravit quum in Animadversionibus ad Claudianum, tum maxime
in Adversariis, e . c. lib. XIX, c. 34; XXVI, et 8; XXVU,i; XLIV, ao; LVIII, i. Successit Fridericus Besselius, cujus
adnotationes in Symposit aenigmata manu scriptae a doctis iris cum Heumanno Communicatae sunt, quas tamen ille Paucas et te es, et plerasque e Castalionis scholiis excerptas Esse reperit, aC Proinde non totas, detractis iis, quae a Ca- Statione mutuata videbantur, una cum hujus et aliorum animadversionibus edidit. Omnium nempe industriam superavit , totumque se vindicando, castigando, illustrandoque Symposio dedit C. A. Heu mannus, in editione Symposit Lactantiani superius memorata. Ubi post amplissimam Pra sationem. in qua Symposium Lactantio vindicat, ejusque virtutes et editiones recenset, singulis AEnigniatibus variantes codicum displorum et vetustiorum editionum lectiones subjicit, suasque animadversiones tam criticas, quam illustrantes addit, deniques his absolutis scorsum producit Adnotatio nos diversorum, tum repetitas priorum Castalionis, Barthii et Bosselii, tum nove sectim Communicatas Theod. Hasaei, et IO. Matili. Gesneri. Ad recensen dum et castigandum aeuigmatum textum hoc plura et majora Couierxe Ηeumannus potuit, quod praeter editionum antiquarum lectiones quinque codicum MM nondum collatorum apographa vel ex rpta, amicorum doctorum Opera
sibi sutimini trata, adhibere potuit, trium quidem ex Anglia, bibliothecis, duorum MSS e Lugdunensi bibl. deprompta. L tiones eorum codicum omnes figlis quibusdam
t) Comparavit primae et secundae editionis scholia Irenaeus Biblio Philus in Sehelhornii Amoen. lit. lom. II, p. 487 αὶ In Praes. ad Symp. I.ael. XLII.
340쪽
literarum distinguit, Anglicoriani scilicet trium, quorum primus, in bibliotheca Regia Westini nasteriensi servatus, praestantissimus vetustissimusque est, litoris A. D. C. Lugdu-ncnsium prioris et posterioris literis D. et E. Praeterea per notam P. codicem, e quo Pithini editio lacta, Cana. codicem Camerarii, Per. codicem Perionii, Caus. editionem Causini, in qua nonnullas variationes deprehendit, per H. glossas significat, quas codicibus duobus Anglicanis adscriptas re- PClit. Quas si glas sive notas ab Hevi nanno adbibitas ego hi loco Proponere et significare lectoribus meis volui, quia in
repetencla varietate lectionum iisdem risurus sum. Heuma uni sentcntiam de auctore Anigmatum sequutus Io.
Hildebr. Withosius Lactantii Symposium sorine tot iam illustrasse, si naul de sapientia aenigmatica in universum disseruisse dicitur in Relationibus Duis mensibus a. 1744 , D. 5I SEq. I 746 et 1747, n. a, teste Cl..Lcindenisostio in Oratione sun ebri, p. 58, ut scribit Christopli. Saxius V. C. in Onomast. liter. tona. I, pag. 389. Etiam Jo. Ludolph. lue uncii annunt ad . perpoliendum , sorte etiam denuo Eden dum, Sym Postum animum adpulisse, licuit milii e Sym-Posii , cumanniani exemplo perspicere, quod in bibliotheca
Georgico Augustae servatur, et mecum humanissime Communicatum est. Cui exemplo in charta pura singulis paginis uteriecta adscriptae erant copiosae adnotationes, subitariae illae quidem et siue cura est usiae, sed multa eruditione re sertae , in primisque solectam latinitatem Symposii ex aliis auctorum , saepe etiam Lactantii, locis illustrantes, quas quidem ut crederem Ili mena annum auctorem habere, Per multa suerunt, quae milii persuaderent. Recentissime de Symposio bene meritus est Vir Celeb. Jo. Frid. Imyna ius, editione nova Centum AEnigmatum Neterum, Francos. ad
Via. r. i 775 facta. Qui quum iEnigmata lueo puerili maxime
aetati instituendae apta putet, huic usui editioriem suam Praecipue adcommodavit. In Praefati ne editionum Sym-Posii recensum agit , motam ah Heum anno controverSiam