장음표시 사용
211쪽
DC ARTE GYMNASTICA Lib. III. 1sqtandum nativum calorem, Omnumque prohibendum valet, sicuti vulgaris illa, non penitus absurda opinio, quod pr-dios dum is cena ambulandum sit, comprobare videtur. Illud
vero hoc in loco praeterire nolo differre,quis ne crectus sub soleste Ἐλιθ ρειβα vocat Galenus an in umbra, quod in umbra nullam aliam alterationem patiuntur, nisi eam, quam ratione status oriri demonstravimus at illi, qui sit sole perstant praeter jam dictam alterationem, non parum a calore solis mutantur nimirum cum g Aristoteles scripserit, ipsos etiam AE pari . vehementius incalescere, quam illi qui moventur , quod' , 'ipsi ea aeris perfrigeratione careant, quam istos Opera motus obtinere omnes quotidie experiuntur , ne taceam medicos,
a quibus febres ex hujuscemodi sub sole statu generari creditur ex quo minime satis mirari soleo, quomodo Plinius
Caecilius memoriae mandarit, avunculum suum Plinium, alio Vi β
qui in vivendo solertissimum, post cibum saepe, quem interdiu le-τ- facilem , veterum more sumebat, satu, si quid otii,
injoli j scere quod ego stare interpretor consuevisse atque etiam paullo antequam ex Vesuvii concrematione interiret, sole usum, frigidam bibisse. Non est praeterea ignorandum, crectum stare, perinde atque ceteras exercitationes, ante cibum quoque prodesse, sententiamque nostram, qua post cibos veteres stare consuesse judicavimus, ita interpretandam esse , ut sola haec exercitatio frequentius post mensas usiarpata fuerit, non quod in usu quoque ante cibum non extiterit, cum quisque apprime cognoscere valeat, os, qui ceteris exercitationibus obcundis haudquaquam apti sunt, vesani, sive valetudinarii, posse aliorum loco, si non aeque bene, saltem paullo minus pro sanitatis conservatione in stando sese exerceres atque pro ambulatione levi diuturniore statu ante cibos uti, modo reliquae, quas inserius demonstrabimus, conditiones observentur.
212쪽
QVamvis pugnae nomen apud Latinos atque Graecos
scriptores multa significare comperiatur, ea tamen, de qua nos hic tractare debemus, non aliud fuit, nisi exercitatio quaedam, in qua duo ut plurimum inter se dimicabant, velut ad bellicas pugnas ineundas, fortitudinem ieritiam compararent, vel ut in ludis, ' Amphitheatris, atque aliis
Hactenus pluribus in locis 1 Mercuriali nos ro facta est mentio Amphitheatrorum , nunc speciali hoc capite diversa pugnarum & certanainum , quae in illis committi solebant genera exequitur. Sed enim cum non defuturos arbitremur, quibuς volupe sit, vidisse partes Tormam Amphitheatrorum , omnia breviter Tuccincte hic adumbrabimus , id tantum monuisse contenti, Amphitheatrorum nomine apud Romanos designari locum spectandis certaminibus d ludicris dicatum. Alii a parte operis interiore concava, loco caveae nomen indiderunt alii Arenaci etenim cum in tam frequentii copiosa sanguinis effusione facile fieret, ut lubricum redderetur solum, ab arena petitum est remediun, quae, ut naturaliter est bibula, & absorbere effusum humorem, renovari per intervalla ludorum facili negotio poterat. Hi sinantecessum majoris lucis ergo praemissis, en tibi Lector benevole Amphitheatri a Vespasiano ex Tiburtino lapide in ipso urbis meditullio extructi, a Tito dedicati, ta Domitiano exornati formamin faciem , cujus rudera ut nos anno M DCLX Romae non sine stupore vidimus, ita cunctis superiorum temporum historiam legentibus documento esse possiunt, quam nihil in rebus humanis perpetuum sit. Porro orbis illius circuli oblongi,seu ut planius loquar, ovi formam refert, 3 si P. Victori fides,gradus amphitheatri vel graduum pulvilli supra octoginta septem spectatorum millia capiebant. Quod si ambitum superiorem descircti injecta porticuum figuras respiciamus, illustris viri Iusti Lipsi judicio denis adhuc vel vicenis hominum millibus, sive stantibus, sive allatis cathedris sedentibus locus erat. Vniversa machina quatuor constabat ordinibus, Dorico, Ionico, Corinthio MComposito, omnibus ita dispositis, ut tardius adventantibus accedendi, citius abeuntibus recedendi facultas sine ali rum incommodo daretur in rea Amphitheatri tota libera erat, nisi quod in ea alibi ara cernebatur, Jovi Latiari sacra, ad quam mactatio statari horrenda unius ex bestiariis. Sub ipse area cloacae subterranea, per quas in usum Naumachiarum occulte 5 subito inductas .eductas esse aquas idem , non sine multa honoris praefatione ii ominandus Lipsius existimat Ceterum ex eorum numero, qui cum bestiis pugnabant, vel ad bestias, ut ajunt, damnabantur, Christiani erant, 'o mortis genere obii Te S. Ignatium , fortissimum illum Christi martyrem , S. Iohannis dilcipulum constans fama est. Quicquid porro huc spectat, suis, ut a Lipsi annotatum est , numeris hic designatur.
217쪽
publicis certaminibus, spectaculisqtie coronas victoriae conse-qllerentur, populumque oblectarent : Vel ut Optimum cor poris habitum, atque sanitatem ipsam acquirerent, tuerenturque. Hos apud Euseb. VIII Histor Ecclesia ct cap. XV II1. μαπέ r nuncupatos existimo, ut ii, qui pugiles co in loco transtulerunt, inepte fefellerint. Quomodo vero e ceretur, quoniam satis quisque cx se conjicere valet, in hoc explicando haudquaquam immorabor illud solum praetermittere nolo,
apud Oribasium duplicem pugnam in medicinae gymnastica
cxtitisse alteram cum telis semper, alteram plerumque sine telis, quam μοιμαχίαν Graeci, umbratilem pugnam Vocarunt nostri. telorum pugna efficiebatur, quando singuli inter se armis rudibus,vel incidentibus jungentibus certabant, unde μονομαχμας nomen antiquitus utraque sortita fuit, Caelio Aureliano hoplomachia, tho armorum ficta confrixio Vocata, nec non o ς' ro pa. ad diminuendam mi λυαρκι is laudata fuit. At sciam achiam fuisse, quando homo adversus umbram brachiis, cruribus
pugnabat, praeter Platonem, qui in Apologia, alibi
σκιαμαχειν depugnantibus suae adversario dixit, auctor est Oribasiius, qui ex An tylli sententia tradit, ita Certantes consueste non solum cum umbra manibus atque cruribus pugnare, verum etiam adversus columnam, adversus palum, de quo fecit
1 Ara , quae sacra Iovi Latiari. a. Portula, per quas immissis in Arenam bestiae. Eas ausas anui fuisse credimus non solum ad belluas , ne egressus pateret jam se lutis; sed etiam ad aquas
coercendaq, cum ii Amphitheatrum impletum etsi januae tunc fortasse magis compactae addi pro tempore potuere. 3. Podium , cum suis columellis in in medio suggestus Imperatoris. q. P cinctio, sive Diagoma, id est, gradus altior latior cujus generis tres fuisse in theatris Vitruvius docet. Sed in eo numero videtur etiam prima praecinctio collocanda, quae ad ipsum podium. Itaque sculptor noster una amplius expressit. Ambigo etiam , an non aliae praecinctiones ornatae columellis iis puerint, uti podium ipsum. s. Vomitoria, sive aditus. 4 est, portula quaedam quadratae in ipsis gradibus, per quas in sedilia distundebantur. Ad eas, minuti illi gradus scalares, ut per eo pquisque ad destinata subsellia si iret. Spatium medium inter Scalares binos, Cuneum vocamus : quia quodam tenus ea forma est, ut in acie instruenda Cu
6. Foramina , ad transmittendos malos, quae pauca hic expressa sed tamen ibant ii, orbem & externe a mutulis quibusdam mali sustinebantur.
218쪽
a Sat. 6. vers. fecit mentionem Juvenalis, aut murum, nec non aliquan-
do summis pedibris pugiles imitari, interdum tanquam 1alientes, interdum, tanquam pedibus cedentes, id quod tunc potissimum veteres facere consuevisse opinor, quando antimachus, sive adversarius deerat, sive quando ita exerce dus adeo delicatus erat, ut non posset minimum quid damni pati, quod accidere solet illis, qui armis quibusvis adversum alterum contendere solent, Primum enim illud innuisse vide-
area mus, nunquid nos ob eorum, qui nobiscum exerce-tur, ino piam adversus nosmetipsos vere umbratilipugna certare audebimus, pyφ', i post ipsum ς Plutarchus in v 11. Probi convivialium : A ste
et ideo, ait, vosjam umbratilipugna adversus idola certare paratos. Neque vero admirari quis debet, quod antiquos cum umbris pugnasse quasi id ridiculum sit assirmarim; quoniam etiam hisce temporibus non pauci reperiuntur, qui e seipsis, ut
exerceantur, adversus aerem pugnis , brachiis, armisque certant, vel quando adversarius abest, Vel quando a nemine i Corinth, videri amant. De hac d Paulus Apostolus loquens dixit: 'r' ' Ozi πυκτίω, i, i, ἀέω δέρων, id est, Papugnis certo, quasi acrem non caedens Iam vero non minus telis, quam pugnis brachiis nudis hujuscemodi exercitationem usurpatam esse rationi est consentaneum. Hae itaque fuerunt duae pugnae species, quas majores nostri exercitationum loco in usu habuisse reperitur ita ut nulla gymnastica extaret, quae inter alias exercitationes hanc non receperit quod enim athletica vetustissimis usque temporibus pugnandi armis incidentibus exercitatione utere- Rhin tur, locupletisamum testet Plutarchum habemus, qui in.
v. Sympos scriptum reliquit, antiquitus monomachiam, aut singulare certamen in Pisa civitate, in Elide Peloponnesi regione juxta Alphaeum fluvium, circa quam quinto quolibet anno, hoc est, ut Pindari interpres testatur, alternis olympiadibus, sive mensibus quadraginta octo, aut quinquaginta certamina olympica Iovi sacra celebrabantur, usque ad mortem
219쪽
DE ARTE GYMNAsTICA Lib. III. 193 tem devictorum, cadentiumque jugulationem procedere consuevisse. Praeterca narrat Galenus, sacerdotes in Pergamo priscum morem retinuisse, ut aestatis tempore monomachias vocata exercerent, qua ne quis credat soli Graecorum nationi proprias extitisse, adeundus est Athenaeus, qui in iv. Deipno φp- 3 sophist auctoritate Nicolai Damasceni philosophi peripatetici refert, Romanos monomachorum de iaculo non modo in festis atque amphitheatris, verum etiam in conui viis is Tyrrhenis consuetudinem mutuatos adhibuisse, quamvis Romani non monomachos, sed gladiatores hos omnes nuncupare maluerint, quos Iulii Caesaris aetate in foro novis epugna se, quosquepugnantes maretis Neronem lectassescribito Plinius. Hi quoniam artem plurimis ' Lib. isci'. absurdis plenam exercebant, ut ceteris pugnantium exercita '- Τ'tionibus integre dignosci possint, nonnulla de ipsiis breviter ex ponam. Nam illud primum detestandum plane habebant,quod certanteS quam gravius poterant, sese ferire studebant, non solum quod scripsit Scribonius Largus, qui Tiberii Caesa e Composi ris, Nessalinae aetate medicinam Romae exercuit contusio 'l' ne in luctationibus patiebantur; sed etiam non raro usque ad alterius, vel etiam amborum pugnantium interitum cert me protendebatur quemadmodum, praeter Athenaeum , atque Plutarchum, Galenus quoque testatur, qui se gladiatores graviter vulneratos curasse, de ob id a suae civitatis pontifice incorum medicum cooptatum fuisse scribit. Quin auctor citd Gellius, gladiatori composito adpuniandumpugnae han propos 4 φ 7 φῖ tam sortem fuisse, aut occideres occuparui siet, aut occumbere si cessasset ut id verum putare debeamus, quod Marc. TulliuS. II. Tusculanarum quaestionum memoriae maindavit, athletas etiam mulneribus con fectos ad dominos mittere stitos, qui quaererent,
quia esient, s satisfactum iis esset, se vesie decumoere nam
usque adeo mortem ac vulnera intrepide bibant, ut nec ingemiscerent, nec Vultum mutarent, hujusmodi vero nefandas hominum caedes cum sustinere oculis non posset optimus Imperator Antoninus, narrat Dion eum edicto cavisese, ut gladiatores non acuto ferro, sed obtusis gladiis, aeretibus dimicarent, quod hodie factitant, qui pugnandi arti discendae operam navant. Secunda turpitudinis species ,
220쪽
104 HIERONYΜI MERCURIALI squa monomachiae hujus prosessio notabatur, fuit ciborum ge-c .is. c. . nus, siquidem Ilinius memoriae prodidit gladiatores hordearios vocatos, quia antiquitus hordeo victitabant, sicut post Pli-
.i:ζῖζ niuim Galenus eosdem dc faba' ptisana vesci solitos scri-'' ''' ptuni prodidit. Tertium gladiatorum abominandum institutum erat, in ipso certamine sanguinem ex uuaere adversarii biberes, tanquam iis ad confirmandum animum, vires emcaciter conferret, nec non post pugnam cinerem pro lib- I medela potare, quod retulito Plinius itaque de his praeclare lib.,. Epist admodum sic a xi Cypriano declamatum est. Paratur gladiatorius ludus, ut tibi em crudelium luminum sanguis obieritit. Impletur in succum cibis fortioribus corpus, ct a ruinae toris membrorum moles robusta pinguescit, ut saginatus in poenam carius
pereat. Homo occiditur in hominis voluptatem qui pinsit Occidere, peritia est, usu est, ars est scelus non tantumger, tur, sed docetur e quid potes inhumanius, quid acerbiu dici 'disciplina es, ut perimere quis possit, gloria es, quodperemit. uid Lud, oro te, quale est, ubi se feris objiciunt, quos nemo damna
vit, aetate integra, honesta satis forma, ves pretiosa viventes in ultroneum funus ornantur, malis suis miserisoriantur, ρugnant
ad bellas non crimine , sed furore e lectant filios suos patres, frater in cavea, o soror praesto es, se flectaculi licet pretium
largior muneris apparatus amplificet, ut maeroribus suis mater imtersit hoc, pro dolor mater se redimit se in tam impiis θectam culis, tamque diris esse se nonputant oculis parricidas Hactenus vir ille Christianus, cujus orationem hic exscribere placuit, quod ad gladiatoriae exercitationis pravitatem ostendendam, nil luculentius haberi possit. Qua tamen pravitate illud mihi valde turpius existimare in mentem venit, quod reipublicae, libertatis, Mimperatorum temporibus rari fuerint sive nobiles, sive ignobiles, sive consulares, sive imperatores, qui spectacula adeo inhumana , ac omni flagitio' saevitia plena libenter, atque maxima cum voluptate non intuerentur. Numqui it autem cujusvis generis homines, an ignobili silani dumtaxat gladiatoriam exercerent, anceps valde sum quod
enim Lentulus Capuae, ut ferunt, gladiatores aleret, quod F 3I C. Terentius Lucanus, auctores Plinio, gladiatorum triginta paria