장음표시 사용
211쪽
Progressus itaque est ab sono graViore ad Oct am, qui repetitur pro sonis acutioribus, quo aut humana Vox aut inStrumenta reddere possunt. Ea Sonorum progressi inferre debet, ut intervalla suas proportione con SerVent. Facile vero Observanti On Stabit, tonos achaemitonia rationes servare ex quibus definiuntur. Octavam esse accuratam Uxta suam Ormam 2: I.
Constat itaque diagramma nostruria, Seu scala, ex sonis ex quibUS Nonnulla intervalla accurata sunt, alia non accurata, ex quo ni-sormitas tollitur et inducitur varietas, quam jucundam Sse experientia testatur Modo vero si tonicus sonus, seu primu diagrammati mutetur, idemque progressus Onorum et haemitoniorum Ser-Vandus esset, patet quod omnes soni mutandi orent. Nam si tonicus Onus sit , quoniam primus a secundo distare debet intervallo toni majoris, et D ab E distat intervallo ton minoris, porteret sonum E acutiorem reddere, et cum fuerit in diagrammate per C 144 , ipsum efficere 142ξ. Tum vero quoniam interVallum constat in diagrammate per C ex tono majore, et minore, a Ctertiam majorem constituit, id ipsum obtinere debet inter D et , Cum diagramma per D procedere debet igitur intervallum ex Dad F augendum est, ut tertiam majorem constituat, quod fit addit ad F laesis intervallo. Eriti igitur 128 qui sonus iis lat
212쪽
ab F naturali in ratione 35 128, quod intervallum medium est inter haemitonium majus 135: II 6 , et haemitonium minus 135 G29 ' Pariter postremum intervallum diagrammatis per C haemitonium majus est igitur in diagrammate cujus tonicus onus sit D diaesis intervallum addendum erit sono ut haemitonium Constituat cum subsequente . Igitur umerus O, quo indicabatur C mutandus erit in sin ad D o rationem habent haemitonii majoris. Tunc vero Non amplius accuratam quintam Onstituet ' cum C . Generatim vero cum tonus minor On Stet ex hemitonio majore et minore, nam Si ex tono minore auferatur haemitonium majus, reliquum erit haemitonium minus.
Si ex intervallo D E auferatur haemitonium majus, ut fiat D tune intervallum ' E, reliquum erit haemitonium in is, aut On'tra. Sed si ex intervallo C: D auseratur haemitonium majus C stat C . reliquum erit intervallum majus haemitoni Ininore. Nam ex auferendo reliquum est i , quod majus est intervallo ex quantitate unius commatis I). Si vero tonicus sonus siti a tunc Procedendo per eos gradus, qui in diagrammate per C habentur, Patet, quod sonus B si, qui quartus est haemitonio distare debet ab A la, et idcirco sonum B graviorem reddendum SS ex Vantitate haemitonii Tamen sonus hic qui per Bh designatur, idem non est Cum sono A . Quod ut ostendatur, considerentur soni ut, re, E mi. Ut deprimatur sonus Emi per l, molle, id sieri debet, Ut tertiam minorem constituat cum lat. Quare si ex intervallo tertiae majori auferatur intervallum tertiae minori reliquum erit intervallum :ὲ ' , quo deprimetur Emi, infra sonum ebdem naturalem, hoc est deprimetur intervallo haemitonii minoris. Atqui re est infra Emi admitonio majore igitur re erit supra re haemitonio minore atque ideo inter res ot mih erit disserentia, quae obtinet inter haemitonium majus et minus, OCest Comma. Ex hisce consequitur diagramma quo utimur duodecim
ConStare Sonis, aut accuratius loquendo septemdeCim, nimirum
B quatenus scilicet ex demonstratis disserunt ab C D F G Α'. Quae disserentiae ab ingeniosis et diligontibus cantoribus ac dicinibus possunt in progressu melodiae servari, minima illa intervalla enharmoniCa aemulantibus, ex quibus suavitas ac mirabilitas antiquae Musicae praesertim dependere debuisse videtur. Nam VOX Ca-
i Auserre ex quocunque tono alterum tonum, intelligitur valore numericos relativos divideres ita E. 28.
213쪽
ADDITA MENTUM AD EXERCITATIONEM V. si
nentis, aut Onias eductus ab instrumentis, in quibus intervalla o finita non sunt, potest per minima, aut majora interValla procede
re pro ingeni et habitudine artificis. Hinc facile intelligitur quam
multiplex varietas diagrammatis Consequatur, prout toni Cus sonus mutatur. ReCeptum tamen est, ut intervalla tonorum hisecta supponantur, ita ut sonus acutus per diaesim non disserat a sono succedente graviore reddit per l, molle atque id ob eam praesertim CauSam , ut in concentu ex pluribus Composito vocibus aut Sonis cons si non consequatur, cum instrumenta adhibentur, in quibus voces aut soni sunt determinati. In his praeterea ob alias rationes diagramma mirum in modum alteratur, quas nunc indica- hirnus Iu clavi chordis si octavae sint accuratae, ne I leunt OSSe C- Curata cetera intervalla quae Consona dicuntur. CtaVae porro accuratae esse debent, alioquin omnis perit harmonia et melodia.
Nam si incipiendo a sono ut per duodecim intervalla quintae progressus fiat ad sonum C iterum pervenietur, hoc modo in G,
A' F, F C. Modo vero si sorma quintae seu ratio I I per tredecim terminos producatur, extremus terminus erit qui ainor est quam . nam in Uendae igitur Sunt omnes quintae, Ut extremus terminus C sit in intervallo Octavae cum primo. Si vero
progressus fiat per tertias , ut , , mi, sol . Si qui deberet esse , invenitur fi , procedendo per intervallaci quae forma est tertiae majoris Est autem A si actio major , atque ideo augendae
sunt omnes tertiae majores, ut intra limites octavae accuratae Ontineantur. Hinc oritur quod temperamentum dici solet, in quo dis- Sentiunt periti, num scilicet aequaliter distribui obeant illi dos0CtUS aut XCessu supra accurata intervalla, aut inaequaliter, et ita ut in nonnullis scalis desectus major, in aliis minor habeatur. Haec tamen sententia probabilior videtur, quae nimirum scalis singulis charaeterem quoquo modo diversum tribuit, cum prima illa ratio aequalis distributionis tonos omnes persimiles reddat Coti Stat autem experientia prout diversi toni hae secunda ratione temperati adhibentur, melodiam vel concentum obtineri suavitate dissimilem, et assectibus variis sexcitandis idoneum. O autem ex elementiS hodiernae Musicae delibavi, ut constaret, quam apta Sit MVSiCaenostrae institutio ad aemulandos D sectus, qui ex antiqua narrantur: tum ut appareret, quantis pus sit adminiculis, ut numerorum rationes aptentur ad intervalla Musica, quae auditus jucunda judicat,
. . Modo vero de Echeorum dispositione et effectu, a
214쪽
Vitruvio proponitur dicendum est. Ipsa adhibenda monet, ut Vox scenici sonitus i. . . acuta cum incremento, clarior et suavior PerVeniat ad spectatorum aures. Novisse nimirum ab experientia Ddetur Vitruvius, pro varia Vasorum dispositione, Umero, a tono, quem, utCUnqUe percuSsa, redderent, vocis aut soni in theatris u- ait vigorem, a servari distinctionem atque idipsum, quemadmodum ori solet ab ingeniosis Philosophantibus, Voluisse ad certas leges adducere. Quod autem ab experientia essectum ea in re no- erit, argumento est, quod asserit V. . 43. in Italiae regionibus, et in pluribus Graecorum civitatibus ejusmodi aenea Vasa in thealiis suisse usurpata et L. Mummium e diruto Corintiliorum theatro ea aenea Romana deportasse ac demum in oppidis non magnis propter inopiam fictilia dolia ita sonantia adhibita suisse. Eiam os
sectum comprobari observando Citharoedos, qui superior tono limVoliant canere, advertunt se ad scenae valvas, et ita recipiunt ab earum auxilio Consonantiam Vocis tum quoque lignea theatra, quod tabulationes habeant complures, Da D Cesse S Sonare, a Sortim Non requirant adiumentum. Quod vero Echeorum selectum et distributionem ad legem certam adducere tentaverit, Colligitur ex iis,
quae habet v. . i. . Haec, inquit, si quis voluerit ad persectum
s a Cile perdia ere, animadvertat diagramma Musica ratione designatum de quo si quis ratiocinationibus his attenderit, et ad naturam vocis, et ad audientium delectationes, acilius valuerit theatrorum es si Core ei se tiones. Quae porro generatim consentiunt Cum iis, quae de locorum proprietatibus ad sonos et voces silatis habet S. Io, et S. 37. de quibus in serius dicetur Echea igitur, seu
vasa ad sonos diagrammatis emperata disponit, ut in figura e pressimus. In qua dispositione observandum est in imis cellis, et in minoribus theatris collocanda praecipi ea, quae sonos stanteS reddunt in medianis vero et supremis cellis in theatris majoribus collocanda praecipi, quae reddunt sonos mobiles generum Chromatici et dialonici, ut ex Schemate apparet. i. . eo Baptista ad Eclieorum artificium respiciens in theatrorum Constructione juxta Veterum sormam haec habui xui. . In pariete, inquit, circumvallationis, qui columnis substitutus sit, , , porticum nimirum supremam sustinentibus in theatris mai0ri- , t US), quem eundem Stiggestum appellamus, adaperientur vada
se in limis itionibus in theatro ad perpendiculum respondentia aptis, que istiusmodi et parilibus locis sormabuntur scaphi quibus si
se libeat, aenea Vasa in Versa pendeant tit eorum Orcussu VOX, Umo eo appulerit reddatur sonorior mi illa Vitruvii non persequar,
215쪽
, quae ex Musicorum partitionibus sumpta, ad quorum rationes peris theatrum disponi praecipiebat Vasa, quae Irin Cipales et medias, se et superexcellente VOCeM atque Consonantes referrent dictu qui se dem res perfacilis, sed qua id assequi re in promptu Sit movere se experti. Illud tamen non aspernabimur, quod etiam Aristoteli per
se suadetur Vasa quaeVi VaCua etiam, et uteos conferre, it reso-
sinet vox '. ii herus explicationem ea de re Commentus est, quae omnino videtur absurda et nullius usus Aptius de eadem scripsit
Cavallerius, quorun diatribas collegit Polenus cies Exerc. III. Nimis multa deesse ad physicam vocis doctrinam evolvendam arbitror, ut absque experimentis appositis de eo artificio Echeorum institui judicium possit, ac praecognosci, mum sasorum illorum Hispositio utilis sutura sit, mim omnino essectu caritura. Illud etiam augere difficultatem videtur in loc argumento, quod Romanorum theatra admodum ampla fuere, et absque tecto, quod vocis disper-Sionem OerCere OSSet, a Praeterea Cum spectatorum attentio magis ad videndum, quam ad audiendum isset sollicita rumor cinipsis assiduus esse consueverit, quo artificium quodcunque ad vocis claritatem ac distinctionem servandam inutile reddebatur. Expressit haec Horatius Ep. I. l. I. V. I 87. Verum equitis quoque jam migras it ab aure uoluptasO nnis ad incerto Octilos et gaudia ana. Et V. 2Ο2. Garganum mugire Putes nemus, aut marct Thuscum Tanto cum firmitu lud spectantur et artes, Diuitiaeque peregrinae quibus Oblitus actor Ciam stetit in scena, concurrit dextera Leoac.
Dixit adhuc aliquido Nil sane. Quid lacet ergo P
Lana Tarentino iolas imitata Peneno. Vitruvius vero ad Graecorum theatra respexisse Videtur eadem enim memorat pro Echeorum exemplo Minora suere, si ex nonnullorum judicemus reliquiis, ibidemque spectatores magis attentos suisse ad aetores audiendos, tum qui cantu, tum qui declamatione drammata tragica aut Comica perficerent, ipsorum tetra logiae ac judicia, quae proferebant spectatores de praestantia comoediarum, tragoediarumque, et Cantorum, Certiores nos faciunt.
Lucretius lib. II. v. 445. et seq. haec habet:
Denique, quae nobis durata ac Uissa identur, Haec magis hamatis inter Se SE EsS NECESSE CSt, Et quasi ramosis alte comPacta Cneri. In quo jam gener in Primis adamantina saxa Prima acie constant ictus contemne 'E Sugia,
216쪽
H alidi silices, ac duri robora ferri,
raque, quae claustris restantia Ociferantur.
Postremo hoc versu Echea videtur innuere; non enim Meneratim de aere sonoro loquutum credibile est, cum adjunctum illud claustris restantia superfluum fuisset. . . Modo vero, quamquam experimenta apposita adducere da tum non sit, quibus Echeorum usus in theatris lapideis, juxta veterum Ormam structis, confirmetur, neque de eorum figuris, ac magnitudinibus, et artificio ipsa vasa construendi ad datos sonos reddendos quidquam Vitruvius docuerit cum etiam inter tot, a tam Varia antiquitatis monumenta ab eruditis collccta nullum ejusmodi Vas inventum uerit, nec in ullo antiquo theatro Graeco aut Romano hactenus cellae observatae sint, in quibus Echea collocabantur, tamen non inutile aut ab re erit aliqua Circa OCis et sonorum disserentias, Ormationem, et propagationem animadVertere, Uibus argumentum hoc in Physica adhuc obscurum aliquatenus VOl-Vatur. Principio igitur noto, in sonis a Vocibus tria generatim percipi ac distingui, quibus auditus assicitur, nimirum graVitatem et acumen, quibus sonorum quantitas proprie dicta exponitur: ea namque per Umeros significatur, qui longitudines ex litheant chordarum, ex quibus aeque tensis, crassis et ex eadem substantia Compositis, eliciuntur soni juxta graVe et acutum dissimiles. Secundo Temissionem aut intensionem Onorum, quatenus nimirum idem quantitate sonus, debilior aut sortior elicitur, et auditum Vehementius aut blandius percellit. Tertio vocis, aut soni qualitatem , aut temperaturam, quatenus, eadem servata quantitate, et utcunque alicta
ipsius aut imminuta vi, tamen alter ab altero discernitur, cujusmodi sunt, qui a variis instrumentis Musicis insatilibus, tensilibus, aut pulsatilibus obtinentur, aut etiam voces hominum, cum OSilena diagrammatis gradus percurrunt: neminem enim sugisse potuit Vulgaris Obser 'atio, inter varias illarum vocum qualitates disserentiam ab auditu percipi, quamquam unisonae sint, et alias aliis SuaViores CSSe, aut asperiores. Causa physica distinctionis inter acutum et grave in numero vibrationum posita est, quae intra datum tempus Complentur graviorque sonus est, quo minor Umerus S Vibrationum, quae dato tempore fiunt, respectu alterius Limites eorum numerorum indicavit uterus, ut sonus gravissimus, qui e Cipi possit, nec cum vento confundatur, fiat a vibrationibus o intra minutum secundum acutissimus vero a vibrationibus 755 intra idem tempus, quem numerum si excedat, stridulus fiat, ac Sensorium dolore assiciat. Hoc autem intervallum est octaVarum octo,
217쪽
uel paulo minus, nam Prin Octo octaVi Sumpto pro primo termino
3o, habetur numerus 768o. Remissus aut Ortis onus depondo amomento chordae Vibrantis quod idcirco duobus hodis evenire potest Vel inim massa sonori corporis data velocitatae vibrantis
major eSt, atque momentum majus obtinetur et massa eadem
permanente, major aut minor amplitudo vibrationibus tribuitur, ac momentum majus aut mimis prodit Sequuntur enim vibrationes corpori Sonori leges easdem quas pendulorum Oscillationes. Ab ipsorum dongitudines dependet oscillationum numerus, quena dati tempore Omplent, qui non mutatur, utcunque appens, filo massa gravior sit aut levior nec pariter mutatur, si amplitudines Oscillationum intra certos dimites augeantur vel minuantur sunt inimisochronae. Sed in utroque hoc casu, homentum quod pendulum exercere poterit in obstaculum, diversum erit. Notavi Vero, amplitudinem oscillationum intra certos limites augeri posse, qui ii ipsarum numerus perturbetur: Constat enim, Sochrona. ipsas aestimari, cum arcus a pendulis descripti ejus amplitudinis sunt, ut sos- Sint pro arcubus Cycloidis considerari, et cum iisdem constandi si Vero ampliores sint, tunc non amplius cum brevioribus isochronas esse. Idipsum vero obtinet in vibratione chordae sonorae, quae si nimia vi ad sonum eliciendum distrahatur, inconcinnum sonum reddit, et ab eo dissimilem, quem producit si temperata VP agitetur. Nam distracta vehementer chorda ipsius longitudo mutatur, atque ideo diversum ab eo sonum reddat necesse est, qui ex alii longitudine obtinebatur. Tertia vero sonorum disserentia, ex qua bubtiplex hauritur ratio jucunditatis, ut patet ex Varietate musicorum
instrumentorum, tum et Vocum humanarum, quae tam diverso modo aures auditorum mulcent et assciunt, causam habet minus motam, et cujus sequentem theoriam Iropono, aut Saltem elementa
indico. S. . Aio igitur sonos omnes, qui ab instrumentis musicis eliciuntur, quorum formae tantopere disserunt inter se, Si vetera et
inusitata cum recentioribus consideremus, quaeque sonorum qualitate modis tam variis assiciunt, tum et voces hominum, quae Pariter, tum in loquela, tum in cantu disserentias habent, non esse Simplices, sed ex variis simplicibus compositos, qui simul editi,
prout diverso temperamento conjuncti inter se sunt, qualitatem soni aut vocis efficiunt. Substantiae quoque diversae, e quibus Onieliciuntur, varietatem sonorum implicium inducunt, metalla, terraeeXCOctae, intestina animalium, aer ligna Simplicem vero Onum mihi repraesento, qui ab tenuissima chorda in mere libero tensa et
218쪽
pulsata redditur, qui ipsi simplices soni inter se disserunt, prout
corpora a quibus eliciuntur vibrationes suscipere possunt partium tenuiorum aut Crassiorum Eapropter Sono Simplices, qui elementa sunt sonorum qualitate dissimilium, similes non esse inter se, sed subtilitate particularum vibrantium disserentias suscipere. Ex istis simplicibus sonis commixtis atque Conjun Cti VOCe aut onos prodire propriis qualitatibus inter se distinctos, Ut alii molles, suaves, alii asperiores judicentur. Quocirca singulos sono qualitate dissimiles, complexus esse magis aut minus harmonicae temperatos plurium sonorum simplicium. Exemplo naturali, alteroque artificioso sententiam hanc confirmo Humana vox, quae cum emittitur una est ac simplex, manifeste coalescit ex pluribus sonis simul editis a que conjunctis. Est enim Composita a Voce, quam pro Varia Valongitudine atque amplitudine trachea efficit, tum a Vocibus quas edunt corda binae vocales, quae lottidem utrinque muniunt, et ab aere illiduntur, a vocibus quae in oris CaVO formantur, a demum a Voce cavi narium. Id comprobatur ex eo, quod si eorum instrumentorum aliquod aut aegritudine sit assectum, aut aliquo impeditum obstaculo vox depravatur, eaque diversa ratione si aegritudo aut impedimentum ad unicam aut plures earum partium Pertineat Chordae vero illae vocales, cum ad unisonum non sint temperatae, non enim in membra absolute paria in eodem corpore habentur, efficiunt, ut Vox humana inter eos terminos consistens alterutrum alterne intermixtum habeat si vero illae chordae plurimum ab unisono distent, quemadmodum nonnumquam Observatur, idem homo modo acuta Oce, modo gravi in loquendo utatur, quia si utraque simul uteretur, inconcinnum Sonum et Consusum redderet Artificiosum porro exemplum desumi potest ex Constructione organi neumatici, cujus soni imitantur eos, qui avariis instrumentis inflatilibus aut tensilibus redduntur, simul arte Variis sonis Commixtis. Sic vox humana redditur cum eodem tempore a binis tubis, quorum soni laesi enharmonica distant inter Se Vox tibiae, quam tras ensiere dicunt, obtinetur cum clauditur ubi superius extremum, et ex ejusdem Centro tubus alius tenuior exurgit. Modo vero cum singula instrumenta sormam habeant peculiarem, et Volumen aeris certa figura Comprehensum Contineant, pro sono, qui ex chorda eidem superextensa elicitur, chordae variae aeris resonantes fieri, ex iisdemque sonis simul mixtis peculiaris qualitas soni ab instrumentis redditi videtur existere. Otant enim periti, in quibusdam instrumentis, quae ob usum in harmonia praestantiora sunt, ut Violini, non Semper chordas omnes,
219쪽
quae quatuor sunt, aequaliter respondere, Sed alteram alteii x o ni qualitate praestare, quod quidem indicio SS POSSet, non ex
omnibus obtineri similem resonantiae modum, seu non totidem a pie temperatas Chordas aereas gigni, quae Onanti hordae conso- Dent. Ad haec Musicae periti norunt, dum plura simul inStrumenta musica Symphoniam Constituunt, prout ipsa exactius singula sonos edunt, unicum quasi sonum oriri, qui mira suavitate delectat. Pariterque cum binae humanae Oces simul eduntur, quamquam utraque exacte procedat per intervalla harmonice temperata, tamen nonnumquam complexum audiri suaVissimum, alias minus SuaVem, quod certe ex eo procedere conjiCi potest, quod Chordae resonante Utriusque vocis harmonice inter se non temperentur. Aliud etiam observatur discrimen a loco in quo vox editur, cujus amplitudo, si gura, materia in causa sunt, ut idem sonus magis aut bnus jucunde auribus excipiatur, sitque instar magni alicujus instrumenti Materiam indicavi, non ad id ut ex ipsius oscillatione di-Versa inferrem resonantiae diversitatem, sed proprietatem aliam sonorum, quae animadversione digna est. Habentur enim quaedam substantiae magis aut minus deserentes sonorum. Vox ab arena de Oratur, quemadmodum Plinius notavit. A qua sonos desert accurate in magnam distantiam. Quaedam tectoria parietes reddunt ma-Xime deserentes sonorum, ut observatum est, in quibusdam Conclu- Si aularum, aut ambulacrorum locis, cujuscunque figurae, ubi remissa Vox parieti admota eumdem intacta sere et incorrupta per- Currit Observatum fuit, tabulas cerussa ex oleo lini subacta indu-Clas sonum lentissime deserre. Quocirca quae ad plura phaenomena ad vocem pertinentia traduntur, ex reperClassione radiorum, UOS Phonicos Vocant, quique ex analogia radiorum lucis singuntur, non admodum irina sunt, ut ex eo constare potest, quod Constructio
artificiosa repercussionis illius, quam Echo Ocant, fieri nequeat. Ultimo loco notabimus, ex pluribus vocibus in longinquo editis ad
Cantu rationem, unicum quasi sonum obtineri, illumque ut plurimum gratum, quod illarum tantummodo habeatur sensatio, quae harmonice magis inter se congruunt, ceterarum et inharmonicarum extincta Vi et dissoluta. S. O. Ne quis tamen succenseat, amplissimum hunc conjecturis campum arbitrarium esse. Non dissitebor enim, cum illae pro- habiles mihi videantur, longe tamen ab eo esse, ut pro demonStratis haberi queant. Verum tanta est in Physica circa leges formationi et propagationis sonorum Obscuritas, ut aliquam tentare iam
non omnino absurdum videri queat. Notavit Vitruvius locorum dis
220쪽
serentias reIate ad vocem Praecipit enim V. . o. ut in constructione theatri diligenter animadvertatur, ne locu sit surdus, sed ut in eo vox quam clarissime Vagari possit, quod obtinebitur, si locus fuerit electus, in quo non impediatur resonantia. Tum vero v. S. 57. diligenter iterum animadVertendum Sse monet, ut sit electus locus, in quo leniter applicet S VOX, neque repulsa resiliens incertas auribus reserat significationeS. Hoc autem praeceptum fusius evolvit, locorum distinctiones persequendo, quoad Ocis propagationem. Dissonante Sunt, in quibus Ox prima, Cum est elata in altitudinem, offensa superioribus solidis corporibus, repulsaque resiliens in imum, opprimit sequentis vocis elationem. Quod intelligo ut vox ab loci gura ita repercutiatur, ut rumorem gignat ac strepitum, ab quo Vox subsequenter emissa confundituri Circumsonantes sunt, in quibus circumVagando Coacta Vox Se Ol-Vens in medio sine extremis casibus sonans, ibi extinguitur, incerta verborum significatione. Id autem non tantum ad sonos resertur, sed etiam ad pronunciationem Verborum, ad quam non requiritur solummodo soni conservatio, sed etiam forma peculiaris, quae medio sonoro tribuitur ex successione syllabarum. Possunt enim syllabae omnes eodem sere tono pronunciari, sed singulae diver-Sam excitant sensationem a diverso impulsu, qui medio sonoro
tribuitur ab organis loquelae. Proinde si remissius quaedam syllabae pronuncientur, si casus extremi non sint a Voce sortiter expressi, si corpora quae locum circumdant sonum deserant, ut circumVagetur, ac forma solvatur tributa medio sonoro, ex quo Ocabulorum compages sit, incerta sensatio fit et incompleta. Resonantes Sunt, in quibus, cum in solido tactu percussa Vox resiliat, imagines exprimendo novissimos casus duplices faciunt auditu. Quod proprie Echo dicitur, quo nihil magis incommodum evenit in auditione progressionis alicujus sonorum, aut sermonis. Nam OSt quam directae vocis aut soni prima sensatio pervenerit, alia Uodam intervallo temporis disjuncta et priori similis succedit, quae
neceSSario consusionem gignit. Tunc enim distincta auditio fit, cum formae medio sonoro tributae ad omnia usque puncta loci non dissolutae pertingunt, ibidemque sine ulla resonantia aut reperCuSSiO- ne dissolvuntur. Consonantes demum sunt, in quibus ab imis auxiliata, cum increment scandens, ingreditur ad aures discreta e horum claritate Seu quod idem est ex nostra theoria, ut elementa Vocis quae landitur, Chordas consonantes gignant et in Veniant, quibus
ipsa plenior et clarior, et distincta sat Echeorum idcirco essectus, ad quem obtinendum contendit Vitruvius, esse debet, ut Ox ab