Vniuersae philosophiae synopsis accuratissima, sinceriorem Aristotelis doctrinam, cum mente Platonis passim explicata & illustrata, & cum orthodoxis SS. doctorum sententiis, breuiter, dilucidéque concinnans. Tomus primus sextus. Organum Aristotelis,

발행: 1655년

분량: 151페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

,2 De caelo.

geometricis 1 proxima distantia coniectari, cla Coeli omnia internalia

definitis calculis usque ad decimas,easque minimas minutorum sectio. nes inerranter computari a se posse praelument λMulta certe sunt, inqvibus falli Astrologorum artem necesse est. 'iis moenim figmenta proprii cogitatu supponunt uti fundamenta suarum demonstrationum: pcxcipua namque illorum demonstratio est, quam vocant paralarim. Haec autem fit hoc modo I altitudinem Saturni de prehendet voluerint, fingunt lineam rectam quae a centro terrae per centrum Saturni protrahatur usque ad punctram aliquod designabile infirmamento, tum aliam ab oculo ducunt, quae similiter per centrum Saturni transeat, de desinat in punctum designabile firmamenti. Iam

quo illa duo puncta terminantia duas illas lineas inter se magis distant, ob Saturnus dicitur nobis propinquior. Secus, qu minus distant, eb est altiori ita de caeteris: at quam facile est falli animum huiuscemodi lineas assingentem Serundo, Hallucinantur ob instrumenta, quibus utuntur, quorum diuersae qualitates , de figurae cum ex materia, tum ex oper/nte pendentis adspectum mirum quantum variant. Cuius rei unicum exem- SH - tum re se a m ex Bodino. Cum Lutetiae duobus quadrantibus tantae

magii tudinis, ut de altissima trabe penderent solis alii tudo maxima obseriaretur eodem momento cci perta est uno quadrante partium c . a te minutiis maior id quod ex alietius quadrantistallacia

seqhineceste suit, at in hisbbseruationibus, si vel ui uno minuto eri et ii , tum ma sequitur in caeteris αιιτρέα de hallucinatio. I iis . ob refractiones radiorum : nam cum radi transeunt obloub ex medio rarior in dentius, veti contra, refringuntur, ita ut obiectum a quo emittuntur ,Iio modo.&alibi repraesentenx, quam sit. Hine sol in Horizonte constitutus nobis apparet altior 34. minutis, quam se unde potest aliquando videri totus supra Horizontem di cet reuera totus insta eum sit,i in noua Zembla Hollandi post noctem continuam duorum mensium,ac semissis Solem recuperarunt aliquot diebus maturim quam expectabat, aere halituoso spectem ill eleuariste. Hinc etiam fit ut aliquando Luna eclypsui patiatur: sit quiero quera inter illam e Solem intreiecta in tamen tiumque hoc luminaret bis supra Horizontem appareat: ea ergore actio pendeta maiori, verminori crassitie accis3 Eius ergo varietas, quae tamen sensu percipi nonootest, potest facile sucum inducere Astrologis uarta Fatetur Galilaeus I alij lumen ipsum sede rviri obstaculos; peesse, quominus etiam cum t e copio eorum magnitudo sincere deprehendatur, mala, dios quosdam eiaculatur, qui ipsum stellae corpus

circumueitiunt ita ut hoc possiticio, vicies, centres , imo migies c xmarere, quam appareret sisebo trirem , inquit Galilaeus sat si sincer nequit magnitudo percipi vix eliis est udo poterit. suinto. Ex Gassendi Maliis Astra modo maiora, modo minora ex eadem distantia citra rus actuinis negotium videntur, prora ocula e

82쪽

DeΘstemate Coperniciano Cap. IX. 7 3

Dectat ex variis lucis, ac tenebrarum gradibus. Qiramobrern pro diuersa temperi oculorum, d acris, ii lualis conspectus obtingit. Sexto Ista omnia conuincuntur ex stupenda varietate, qua singuli Attrologia se inuicem dissident. Vidimus supra quam d si ren e distantiae, de magni rudines astroruin relata fuerint a Coperni us multo aliter eas descripsit se Ptolem Tychoni. Coper n. Sol namque terra maior videbatu i66 i 39. 3 .

Item Cope nicus voluit stellas primae magnitudinis p. vicibus esse maiores magno orbe, cuius Q. Se idiameter i. distantia terrae a Sole, continere ab eodem dicitur rioo Semidiametros terrae, de tamen aliquando deprehenderat esse eas oo J3 vicibus maiore. eodem magno orbe. Et sic consequenter de caeteris. Alij multo etiam maiorem faciunt stellarum eiusmodi domagnitudinem , de a terra distantiam.

Cosc Lusio. Opinio illa Copernici quidquid dicant eius

at Sertores, nec in fide satis tuta , nec solidae Philosophiae satis eoia gruens videt ui Imo illi lubenter oppositam praefero primum patet ex

Scriptura Sacra contrarium semper assirmante, de nunquam insinuanturi quod Cope micani excogitant. In primis enim Moses describens

mundi creationem, clar hallerit siaccessionem dierum de noctium extia time natura , vel tempore, nihil resea,)ante creationem Solis. Contrarium formaliterasvrmant Copernicani. Tum firmamentum vel expansum,in quo Solem de Lunam posuit, assirmat manifeste terra superius. Congregentur aquae, qua sub Coriosunt in secum unum , est appareat arida, stfactum est ita, locavit Deus aridam, terram: infra posuit Solem lunam, Stellas infirmamento Corti ut lucerent super terram, dec Oppositum autem dicit Copernicus. Loquitur, inquies, Moyses ad captum vulgi, cum de Lunam vocet luminare magnum qaod salsum est secundum rem verum secundum apparentiam. Contra quoties in tota scriptura nihil inueneris, quod repugnet propriora naturali sensu cuiusdam propolutionis, sane temerarium est velle scnsum illi oppo situm a singere alioquin nihil certi posset unquam ex illa Gm.Dices,repugnat ratio contra vera ratio eth primitiua illa regula rerum faetenda rum, quae viget in Mentecon litoris, at undenam illat sincerius intelligemus, quam ex propriis eiusdem me verbisὶ At, ratio tua illi repugnat. Eito, sed an non potest de ipsi vero repugnare Curvis ut credatur ratiocinationi tuae fallibili et non vis vici ed m verbo Dei, quod est in illi tales at vocavit Lunam luminare maius quid tum 'an non hoc verum' an non ex omnibusastris post Solem, Luna magis illuminat terram teli, sergo sensit Caspiodorus, cumscripsit, Scripturam Scholam

coelestem esse, in qua quidquid vel discendum est, vel ignorandum, discimus. Q ire mauclim ignorare quod tacuit, quam impugnare quod dixit Confirmatur ex eo quod omnes Prophetae ipseoue adeo Salom cn

83쪽

bi terrestris, est rationi diuinae prouidentiae, &naturis corporum grauium per se conueniens, vel non siprimum, cur non seruabitur in toto uniuerso 3 si secundum Deus illum interreno globo constituit' Ἀ-terea, grauitas est appetentia quaedam naturalis mundanis corporibus adisina prouidentia indita, qua sese inordinem situs,eorum naturae consentaneum quaerendum,& retinendum redigere valeant. Quo ergo grauitas absolutξ corpus graue impellit ibi eius corporis centrum est. Sed grauitas absolute per se impcllitru cogit in locum qua absolute imus est,

reuocat absolute ab extremis: ergo quod est graue absoluce absolute ovoque sibi vendicat locum omnium infimum sed terra est grauis absolute omniumque gravissima aliunde locus omni u. infimus est celatrum mundi. Ergo Hinc etiam fit, ut videamus grania elle communiter denta. frigida, contractivae me, ac stiptica, quietem inducere,

dcc Quae omnia κentro maxime conueniunt. Itemque terrae respectu

omnium partium totius uniuersi. Ergo debet absolute de simpliciter appetere medium uniuers, de ibi quiescere. Respondent grauia per se solum appeteremedium, cla intimo terrae,atque

inde vi quadam magnetica naturaliter attrahi. Contra I. ut pars grauissima globi terrestris appetit eius medium: sic pars grauissimavniuersi implicitet, debet etiam simpliciter appetere medium niueis impliciter: ut enim se habet secundum auid ad secundum qitid ita simpliciter adsimpliciter. Quare graui simpliciter debet competere ut appetat simpliciter medium. Nec est quod dicant non dari graue simpliciter, nam contra , bicumque est minus maius, ibi necessiario est simpliciter tale: sicut nequit et se magis de minus lucidum, nisi detur aliquid mpliciter Mabsolute lucidum at datur in mundo grauiust leuius. Ergo dantur simpliciter graue .simpliciter leves quo argumento etiam probatur

omnia aequaliter grauia debere in unum communem locum congregari in aequaliter leuia in alium e quod non obseruatur in contraria sententia iam si Planetae non sint graues, male locantur in ca terram Igraues sunt, male interponitur aer.

Secundo, falsissimum est grauia peteremedium terrae, de ab illo attrahi ergo petunt absolute medium mundi. Antec . patet primo, quia nulla posset assignari ratio, cur gutta aquae potius medium terrae appeteret , quam eius superficiem x. Si magnetica vi lapis v. g. projiceretura terra, cum ex alto in profundissimum puteum caderet, hinc inde latera eius allideret, cur non a terra puteali fetineretur Finge quaeso puteum excavatum in magnete in intri, mitti serii particulam, putasene illam sic adfundum redia collapsuram Z ad haec, si terra vim habet attrahendi cur non habet retinendi ξ sunt qui respondant terram suo hinc inde acce circumseptam sustentari limiliterque Planeras reliquos Ve-ium hoc mihi sane mirabilius apparet sine ullo enim undamento id dicitur et mera quiduis fingendi licentia tale phantasma fabricatum esse crediderim. 'rimo enim sic non saluatur proportio g. auium de leuium in iuuerso. Mulo, sic deberet globus acrius terrae propria cir-

84쪽

is De caelo.c qisecentia, eaque solida e indissipabili terminari, Et smilitet globi

reliquorum Planet. arui . nam &ipiis acrem, aeque ac terrae circumpo nuiit, aut aetheremaeque fluidum. Ergo globus aerius terrae contingeret

globum aetherium Mercurisin uno puncto sic elobus Mercurii globuveneris,&c Raid igitur extra haec puncta, de reliquas circumsere inias esset 'an vacuuat hoc repugnat ipsi natur . Nec illi tam immensum au debunt admittere. Quomodo item per motu inferioris Planetae, Solis diate superiorem moueret 3 cur aer extremus non dissiparetur dec Anforte circumferentia aeris instar crustae per uniuersam laciniam in si ista satur rat quis tale unquam prodigium omniastata quomodo non hoc impediret conspectum, radios Planetarum syderumquer quid, quod Luna dicatur sui disci medietate vltra circumferent rarae is sursum prominere qualis ergo tunc posset acris nostri cum Coelo Mercuris contiguitas conseruarisDinicillimum ergo erit non adimitte te aerem nostrum cum illo Planetarum vi utique communicLri sine distincta sphaerarum huiusmodi aeriarum fimbriis, ita vi ex his liat unum immensum spatium plenum QE continuum circa centrum mundi exeansum usque ad tirmamentum quod si verum fuerit, quomodo terra tuo solum aere intra unius sphaerae incora mimicabilis ambitum circurn septa rotabitur. reliquique Planetae sit militer an non perinde est, ac si diceret qui spolias lapillos in medio aeste propriis quibusdam acriis globis amictos ieircumsultos sustentari, ac circumferri r Adde tandem stiriciens Alutatis huius sententiae argumentum posse, vel ex incredibili varietate, qua hi aut hores dissident, profecto erui modo enim ad animam Telluris; modo ad vim magneticam modo ad hoc integumentum aerium; modo

ad vim rarefactivam, modo ad alia recurrunt: na autem ad veritatem

τοῦ ω est, adfa uatem, in ,

Deinde demonstrauimus supra c. s. s. r. nihil moueri posse a seipso, nisii motu intellectionis, S in Phys. c. 8. f. r. absolute ostendimus nullum inanimum a seipso moueri a quo ergo moueretur Sol moturi T. dierum: terra motu diurno a quo ite illi motus annuus Minclinatiuus inderetur Imo cur quaelibet stella vel una ex maximis cum sit adeo maior Sole secundum Copemicum, non elset in centro mundi potiusquam Sol Hoc argumentum de principio motus terrae sic reddit ancipites aduersarios,ut modo ad Deum, alias ad animam quandam intellectualem terrae visceribus inclusam recurrere cogantur, ut secit Seppleras, quo quid potest cogitari dementiusὶ Praeterea cum ipsi adeo proportiones effflagitent, Respondeant quaeso, qualis sit proportio, quam inter firmam nium, daturnum excogitant: si e him illud a terra distet quadraginta duobus millionibus terr

narum semidiametro ruci Saturnus vero ab eadem solum i go semidiametris, Iupiter opi Mars 227 a terra vero, Venus o Mercurius Sol isoo qualis, quaeso, est haec proportio 3 quam etiam in menta erit illa vastitas interualli, quod a Saturno ad stellas fixas contineat I. missiones,08ς. millia, IIo semidiametros terrae, i leucas Gal-

85쪽

etic1s c si18 o o. id est, millia millionum iis milliones, 18 . millia leucarum Vultra tamen vix illi intercapedo sum ceret, ut magnus' bis terra foret instar puncta Prieterea, quo corpore replere-xu illa torcapedo et quorsum illi PU Pιςze-Denique potest ex fine hoc ita induci argumentum stellae eo fine creatae sunt, ut lucerent super terram, atqu: ut saluti in vitae homi-

detur intra cap. II. f. a. Ergo in ea debuerunt distantia collocari iuri huic fini magis congruat Atqui tam excedens interuallum non solum inutile e magis repugnans esset. Ergo clac. Ex his patet reiiciendos eos esse, qui somniant, primis lunam ola planetas nihilo mastis ex seiplendere, quam terram, eamque reflectendo solis luminia ido cieam es c. id enim repugnat sacrae Scripturae dicenti lunam esse condi tam, ut luceret terrae non contia: de cur pia terra nobis illam tangentibus non videtur saltem aeque candida, de resplendens ae luna, si Secundb stillas nihilo magis influere in terram, quam terram in stellas id enim etiam repugna scriptura ut dictum est, cuius auctoritas mi umeris astrologoru experientiis verificata firm: siimum sane ardumentum operiri a filinatis praebeo; qui enim hanc tuentur, omnes

agerent in Solem, in nos vero lotum oblique elac Tertio, adhuc salsus esse idouod consequenter asseuerant, scit totelli mundos distinctos, quot stellas, easqiuorum esse quasi soles. Ergo sic Sol noster esset stella respectu illorum Quomodo istitur stellae dicuntur creatae ut lucerent super nostram terram cur non potius terea Sol noster, ut lucerent super stillas suntne etiam inalis mundis

creaturae rationales ut nos, an nonas neges, ad quid ergo illi mundi si assirmes, peto an Christus illarum caput fuerit, Dan peccauerint, an Christi passione eguerin clac. o egare Christi Domini dignitatem sacris Scripturis assertam minuere est, contra illud Pauli: Si nus pro omnibus mortuus est, ergo omnes mortuisum, G pro omnisus Christus.

stes latum incolas cur scriptura, quae de Angelis toties o P, ne verbulum quide dens incolis et Tutiit, vides quid non concra dem line educi valeat ' at etiam contra fanissimam Plutosophiam, quae unicum

86쪽

ia De Caelo.

His omnibus adiungi debet hoc argumentum: Certum est atque omnium nauigantium experimento comprobatum fluxum quendam totius aeris perpetuo excitati ab Oriente in occidentem, qui tamen maior est sub aequatore : ibi enim tam facilis, tu in&celer nauigatio est abortu ad occasum ut suis sit semel initio vela expandisse, cum tamen adortum per eande viam redire vix liceat: unoque mense eundo id spati,n percurratur, quod redeundo per eandem ventor uim remissionem qu tuor mensibus vix queat absolui. Id vero unde prouenit certe non aliunde, quam ex motu diurno primi coeli, quod sua vertigine rapit omne inserius interuallum, tant quidem lentius, nant,remotius Ideo vis eius quasi delinit in infimo nostro aere; nnior tamen esse debet sub equMois, quia maxima ibi coeli vertigo accidit, de maximi circi'li circumactus.

Ad hoe Respondent aerem de aquam ob suam fluxibilitatem haud

ex aequo motui terrae obedire, sed renitate ad occasum acremque ad-Ρλbi de nuc magis, quam terram. Id resutat o Morinus cauia saltem qua pro- r motu portione aer aqua est rarior, e magis in occasum reniteretur,atqui aer aqua incenties, imo millies rarior elati uidior. Ergo aer restaret ad occatum saltem ioo nailliaribus. Quod impossibile est verum quidquid sit de hae proportione Certum est terram si moueatur sub aequatore debere citissime volui, quia secundum maximum circulum volueretur eret ibi rapidissimo impetu circunitantem aerem secum deue

heret. Aer autem quo vehementius rapitur, O minus retiat, renui

tu rue in oppositum. Ergo deberet ac Iubaequatore minus retrocedere in occasum. Cuius tamen oppositum constat. Praeterea valde incredibile est, aerem, qui tam facile vel ad minimam impulsionem agitatur, tam rapido terrae motui, qui decies excederet illum tormenti aenei, adeo possie resistere, ut concitatissimarum nauium cursus Lemoraretur. At sorte, inquies cum Fromondo sub aequatore semper ventum exci- , rari calore solis nocturnum aerem rarefaciente Contra, prisnὸ ibi ven- tussere nullus saltem in alto pelago regnat neque sentitur. Secundo, si hoc esset, ventus solem semper sequeretur,4 sole in tropicis existente, motus maris ibi velocior esset quam sub aequatore, die item quam nocte, k sole oriente, quam Occidente nauigatio citius in occasum curreret, quae tamen omnia falsa sunt, quolibet enim tempore: qualibet hora praedictus aeris fluxus viset, ut ipsemcti. Omondus fateri cogitur

Victus propria experientia Ioseph a Costa atque huic resutat merito

Scaligerum contra sentientem . .

Rsondetur ad fundamenta oppositae sententiae.

AN τε omnia suppono ab ipsis aduersariis concedi qubd Sphar

Ptolema Dic Cope ica intersequoad notheses contrarias,ostedant latomium easdem in caelo. apparentias, inquit Lansbergius addit cluζ,

87쪽

his non magis interse differre, quam via tu aue Athonu Thobin, ab ea qua Thebis At benin ducit. Atque hoc maxime notari velim ab iis, qui opinamur phaenomen omnia non posse rite per haec Tychonis QPtolemae systemata explicari. Contrarium fatetur Lansbe igius unus e praecipuis opernicanorum antesignanis. Tycho item haud fere Ptolemaeo impar omnia exactissime expedivit cur ergo credam esse aliquid quod quiescente terra, exac te admodum definiri non pol sit Primum ergo fundamentum fuit u bd celeritas firmamenti omnem fidem exuperet Respond. prim b. eam non esse forte tantam, quanta iactatur cum enim cerib deprehendi nequeat eius a terra distantia, ita nee circuitus longitudo,in consequenter neque celeritas. Hinc aliqui eam eo modo quo supra obiectum est, computant, ali unius pulius momento percurri aiunt solum o 6. milliaria Germanica, minus alij. Quidquid sit Rei p. secuncto, non posse id negari impossibile, ii omnipotentia opificis contempleris. Imo si verum sit quod celeberrimi Theologi docent non polle Angelos e loco in locum trans re nisi percurrant medium. Hi breuiori adhuc patio longius spatium metiuntur: nam uno momento ex Empyre huc in terram aduolant,in Christus Dominus te. statur vidisse se Sathanam descendentem sicut sulgur ergo motri continuo successivo. Deinde potest Deus emcere, quaecumque potest humana mens cogitare sed possum cogitare aliquid ab uno polo in breuissimo momento continue transire in alterum. Imo potest oculus Ocyias me aspectu suo totum circulum Horizontalem dimetiri, haut omnes partes successive videantur: cur non faciet Deus vitam subito percurrantur, quam videntur, cum dc videantur successive ut dixi. Imo finge speculum a quo reflexio luminis fiat sq. ad empy reum Deo momen. to quo ab Oriente illud verteres ad Occidentem, an non lumen hoe reflexum successive percurreret totum medium empyrei id saltem cogitare possum: ergo potest Deus hoc facere. Hoc autem posito multo conuenientius et ordini uniuersi, qudd ita moueri coelum Deus voluerit. quam qu bd tarmamentum tanto super terram interuallo Iupertenderet ecum ex motu primi mobilis vicissitudo dierum ioctium oriatur stante interim tetra ob maiorem incolarum suorum hominum quietem, opportunitatem. Ex infinita vero illa intercapedine firmamenti nulla potest utilitas demonstrari. Secundum fundamentum erat varietas illa motuum progressionis,re. trogradationis,clac. Quae per motum telluris euitatur. Resp. in hoc ma- a meis ranJam esse artem omnipotentis conditoris, cui fecit Coeus in Uteia, tu, firmauit terram super aquas ut scilicet tali ordine incede-

ent astra omnia, ut mirabilem proportionem, quas choreae cuiusdam artificiosissimae observent i neque creditu dissicile erit si concesseris astra moueri ab Ange sin Coelo liberrimo secundum artem conditoris praeterea qui vel cum Cch ernico epicyclos admittunt, has retrogradationes e progressiones optime per eoru crebras, de ratas circum-gyiationes expediunt. Ita ut quando planeta inferne per epicycli peri-

88쪽

δo De Caeli.

gaeum reuoluitur, retrogradus; cum. ascendit vel descendit, stationarius; cum superne serapogaeum recurrit, directit appareat dicatur. Si autem in coelo liquido, sine hisce orbibus astra nutu intelligentiarum deferantur, quidni easdem illi motus regularitate essicientis ut ita persecta usquequaque proportio fiat. Tertium fundamentum in eo consistit qubdomnia phaenomen tam bene conueniant in opinione Copernici. Resp. i. hoc :hil esse, quia eadem aeque bene soluuntur in opposita sententia, in qua etiam mirabilius commendant artem Creatoris a multa sunt, quae minus saluantur, vi qu bd stellae tam errantes,quam fixae modo maiores, modo mi nores apparere deberent, quam appareant nam secundum Copernicum, . Mars, cum est propinquior terrae, deberet sexagecupit, maior via deri,ciam vix quadrupi maior appareat item Venus nobis proxima deberet quadragies maior aspici, cum tamen eius differentia vix percipi valeat haec fatetur Galilaeus ipse, nec respondet aliud, quamquδd dum haec stellae remotissimae sunt, minores appareant, quam debeant ob luminis capillitium, quod fallit inspicientes. Ita vides illum cogi omnem artem Astrologicam suspectam nobis reddere ob perpetuas hallu

cinationes, quae contingerent. Item, in ea sententia posset luna e diam

tro per rectam lineam opponi Soli sine interpositione terrae, cita sine lis si, quod tamen repum: phaenomenisi uniuersae Astrologiae. Resp. . rationes adductas in . s. iis omnibus congruelitiis praeponde

rare.

Quartum a proportionibus ducebatur. Resp. qu bd quemadmodum. in Musica proportio non exigit aequalem omnino distantiam vocum&sonoru inter se 'ualem, qui musicam nescit, posset fingere sed quendam ordinem, quasdam ve numerorum differentias, quae secundum artem praeclari musici compleant unam perfectam harmoniam sic non requiri in coelis talem proportionem, qualem vellemus nos, sed eam, quae secundum regulas diuinae artis ad Dymmetriam perseetam uniuersi congruentior fuerit. Interim neque ipsi opernicani persectam in om- rubus proportionem possitiit admittere,ut diximus ali de magna occurrit in communi opinione, nam firmamentum velocissime sertur in occasum Saturnus paul lentius, tum sic deinceps planetae reliqui, qubremotiores, Utardius integram suam reuolutionem absoluant xinde apparent in ortum iugiter retrouerti, quia singulis quibusque, . horis

tanto spatio videntur reti ocedere, quanto exardantur nec adhuc duobus motibus opus est unicus sufficit. Retardationis ergo mensi radem est, quae motus propri singulorum Planetarum. Haec autem&cundum antiquos est huiusmodi. Firmamentum ut placet Ptolemaeo a occasi adortum conficit circulum per 36o oo annos diat verb Alphon

se Regi per 'o oo. id est, per io oo iubilaea Saturnus per 20. annos

diebus is 3 Iupiter per ii an. at 3 cfleb. tiar i. an. rar. dieb. sol dieb. 36r de aliquot minutis aequaleria veteres periodum assignabantVineri: Mercurio Sed postrem assignant motuiVeneris . men

89쪽

De Systemate operuicano Cap. IX. 4

k, cum semisse Mercurio . menses Lunei denique motum ascribunt Lunarem Synodicum cille proprius est,quo ad eandersiperio chim re vocatur, estque I dierum trientis Synodicus est quo ad eanilem cum Sole congressionem reuertitur,4 is est a'. dierum, do-

hantis.

Hi autem motus ita contingunt, quia dum abortu ad occasum circumgyrantur, stellae sua per ioo annos vino lo gradu minilis absunt a completa periodo Quotidie vero Saturnus 2 minutis Iupiter, r. Mars. sol paulominusquam uno gradu Venus i. gradu, mi A. Mercurius .gradibus,1 minutis: Luna gradibus 3 nunutis . retrbabscedunt a termino completae periodi. Atenim ne quid hic necessarium omittamus, notandum stellas emoueri ab ortu ad occasum, ut interim spiras consertissimas, attigua seque conficiant Sol laxiores Luna laxissimas: ideo Sol dictim uno gradu, Luna 3 quam stellae fixae tardius in otium videntur repedare, c. ita ergo vides mirabiles proportiones. Q iae res quid sit gradus Mesp. esse unam ea 36 o. partibus, in quas diuidi solet ambitus cuiusque coeli, etiam terrae Gradus ino C. minuta .minutum in εο secunda secundum in o tertia, si eisque

ad decima.

Ad quintum denique areumentum Respondebiturina de meteoris, ubi videbimus aestum maris non posse per morem terrae declarari: veram causim assignabimus Vltim monitum te hic velim multis quam

probab: le apparere, qu bd terrae motus quidam lovissimus competat, ' 'ς

qualem Copernicani admittunt, ut declinationum sederum phaenome Batin 1. na explicent, quem idcireo motum inclinationis vocitant. Hic s vere citetur, sensim sin sensu terra secundum aliquas partes ad austrum, secundum alias ad Boream obliqua latione distorqueretur Indequet contingeret, ut stellis de planetis directum suum semper cut sum pec gentibus, ea nihilominus omnia phaenomena, quae sese videntibus ingerunt de motu trepidationis,de variatione solstitior ut aequinoctiorum, deque declinatione Solis, c. persolum hunc motum optime laluari possent. Hanc multi Platonis esse opinionem asserunt. Et mulium certe probabilis est quia hoc uno simplici motu magnam eo testium motuum varietatem e irregularitatem aluat, de corrigit. Sed deleo Astrologi. Tomus Q artus

90쪽

DE FIGURIS COELORUM

ubi explicantur breuiter circuli Sphaerae coelestis.

An Caelum sit rotundum.

Di v v s Augustinus cum caeteris credidit coelum supra nos esse

concameratum, at non insanos, quia non credebat esse Anti

podas, sed hoc nauigatione quotidiana conuinci tui falsum: ideo non eli dubium quin citium perfecte rotundum it, quin etiam ipsa sydera. Verum duplex potest rotunditas considerari, una persectam athematices; altera persecta Physice Rotunditas prior ea est, cuius omnes partes ita aequaliter distant a tintro,ut nulla omnino insit inae ualitas: qualis propemodum est rotunditas, quam ad amussim arte Libricant Mathematici Posterior conueniteorpori,cuius partea alioquin inaequales, censentur tamen vel apparem figuram rotundam exhibere, licet superficies alicubi protuberantior sit, alibi que depressior, dummodo tamen haec inaequalitas, habita ratione immensi cornoris pro nihilo reputetur. Sic terra rotunda elle dicitur, ut manifeste apparet in eclipsi Lunt, cum prima pars Lunae, quae interposita terra obtenebratur, ut Sphaerica appareat cla tamen constat in terra montes eise, ac valles quamplu

rimas.

At si de toto coelo loquamur, certe prios modo id rotundum essenihil vetat asserere ac quidem si fluidum sit ut multum piobabile est, debuit ipsum proprio motu circa mundum sese undique paribus momentis oc aequali mole difffunder uti de caetera, quae naturae sunt fluida . Adde sub nulla ess t utilitas, nullumque extet experimentum, quo aliter fingi debeat, ut omittam occasum Mortum syderum ut cessive ac propemodii sentim siue sensu fiunt, non par iu dum coniecturam suppeditare, sydera verb, secundo modo rotunda solum esse probabilius est con tra quosdam antiquos, qui volebant Solem elle veluti nauem, id est, ex una tantum parte proruberare, ex altera vacuum sed hoc refellitur, prim,ex omparatione aliorum syderum, quae per eclipias deprehendunt ui eis rotunda Eclipsim namque pati sis periora obiectu inseri. sum constat apud Astrologos. Secundb, per incrernentavi decrement

SEARCH

MENU NAVIGATION