Joannis Carmignani ... Juris criminalis elementa

51쪽

test I. quoad illius gradus II. quoad illius mecies III. quoad illius Probationem.

Io8. I. Dolus, utpote intentionis actus, ilIius naturam praeseseri, variaeque intentionis modi f. Io I. totidem doli gradus constituunt: quorum Summus in legis laedendae Perfecta atque directa intentione consistit: medius in in erysectar ultimus seu insemus in indi eola positire tali I . Quapropter vulgata distinetio inter dolum ex ρ Posito vel ex nequitia: illum nempe, qui frigido animo, plenaque voluntato Concipitur , dolumque ex in elu, qui eX saevientium assectuum impulsu concitatur, ad doli gradus non speetes pertinet. f. Ios. II: Dolus quoad illius species vel bonus vel malus est 2 r vel simulationis vel . dissimulatio

nis 3)r vel commissionis vel omissionis r vel is; qui uti qualitas prino alis vel is, qui uti qualitas

i Cons. Boebmer. ad CarnZov. quaest. I. Obs. m. Is autem in tentionem indirectam positu lem cum indirecta negative tali confundit. Filangierius eamn graduum seriem in dolo distinguit sed in illis definiendis aqua haerere videtur. Scieneta delia legislazione M. 3. Pag. 248. 2 Settieet est ex mediis verbis. Gerard. Noodi. form.

Cv. ε .εem. I. S. 35. Cum ad hujusce doli diatinctionis practicum usum non advertisset Lampredi illam liberioli in Romanos Iu visconsultos jurgio reiicit. Jur. Pub. uniμ. theor. Part. a. o. 4. S. 5.

52쪽

s. m. Humana intentio quatenus legis infractionis caussa moralis evadit vis est gradibus constans, cujus insimus in indirecta negative tali consistit I. Io 5 .Hujusmodi intentio culpa dicitur. S. III. Culpa, cujus indoles imprudentia est, damno Cujus caussa moralis evadit non delicti sed quasi-delicti nomen tribuit I reaque in sensu crimi

nali definiri potest Noluntatis habitus quoi sit, ut

agens intellectu minime utatur ad actionis sum cunctos Possibiles legi contrarios essectus dignoscendos 2 . - lf. II 3. Negligentia igitur culpae naturam constituit, cujus gradus si abstracto quodam calculo Supputemus, culpae gradus, qui illis respondent, patebunt. Communissimam diligent in mi scilicet eam , quam unusquisque rebus sui S adhibere solet, quae que vetuli ex sensu communi descendit, praetermittere cu*am latam IC. dixere. 3 : leuem , siquis eam diligentiam omitteret, qua diligentes patresfamilias , ac prudentes utuntur viri in rebus suis ): ma ximam denique non adhibere diligentiam, qua pru

agendum erat consistat, attamen ab actione Negati- i Ita Renatius Elem. jtir. crina. lὶb. I . cap. 6. I. . non tamen

recte Iustinianus Enim Instit. lih. tit. 5. r. a. s. 4. 5. eum de obligationibus, quae ex quasi- delicto nascuntur, loquitur ad jus privatum non publicum respicit. Mathaeus De crina. Prolm. c. I. ι. u. rem ad ius poenale quod attinet fusius explanat. a) Remmericli ΘnUs. jur. Urim. lib. ἰ tit. I. n. O.

53쪽

Mα I. 87. maxime dissert. In illa inactuosus ani

mus male aetuosum eorpus sacere praesumitur: in hac in actuosum eorpus nolentem animum, ideoquo actuosum demonstrat 1 .

M DELICTIS QUOAD INTENTIONIs ET AGENTIS PARTE EXEcUTIONE SEU DE VI DELICTORUM PHYSICA.

Vociam ex licatio. Thomatis ex ositio et dipisio.

f. II S. Moralem delicti vim; quae in pravo delinquendi consilio consistit, mis Physica subsequitur: mOtus scilicet corporis ad delictum exequendum, legemque publicae, priva laeque securitatis custodem laeden

dam, ipsiusque legis infractio f. so. .

f. II 6. Utraque vis delictum constituit sed non Utriusque eadem est ratio. Vis moralis, cujus conditio aetionis ad quam intendit moralitas est a , utpote agentis animo inhaerens ex effectu physico, quem in legem irrumpens gignit, dumtaxat dignoscitur. Vis autem physica, si talis in corpore agentis est, juridi nou ρbsice et materialiter in suis effectibus aestimatur; scilicet illorum indolem lex sola determinat. II 7. Quia vero delicta tanti a legibus aestimanis da sunt quanti societatis interest ne patrehentur, quantumve si libere patrari possent damno societatemussicerent f. 78. ), abunde patet, vim delictorum ph3sicam in damno societatis consistere, ipsamque

i Renatius loe . cit. culpae negati e delinquendi consilinminease scribitis Quantum tota haec res ambasibus ait involuto in

a) Quomodo actionis moralitas a morali delicti vi d Isserat Cons. Teoria delle Imgi delia sicurezza sociati υ. I. P. 57 5.

54쪽

39 moralem delictorum vim ad hujusmodi damni normam esse aestimandam f. 96. .f. II 8. Inquirendum igitur I. quid et quotuplex societatis damnum sit. II. Quomodo in delicti morali et physica vi deprehendatur. III. Quomodo ex

praemissis delictorum quantitas Sit aestimanda. IV. Qua methodo leges delictorum quantitatem relativam ope classationis designent.

I. Damnum quid , Et quotVIex. S. II9. Damnum dicimus omnem Patrimonii nostri ade tionem ac deminutionem . Patrimonium heic a nobis sensu politico: accipitur, estque quidquid homini in societatem Politicam adscito mel natura, mel societas msa indulsit Noluti suactielicitatis comparandin legitimum medium. Damnum vel Pri atum est, vel Publicum: privatum, quod naturae commoda: Publicum, quod societatis

imminuit. ... I

II. Quoe in crimine damnum mel PriWatum, Mel publicum consti Harat. F

f. IIo. Delictum vel jura dumtaxat naturalia hominis laedit, vel jura tantum socialia, vel demum jura naturalia simul, et socialia. Iura hominis naturalia laeduntur cum illi tamquam juris mere naturalis subjecto considerato ea adimuntur bona, quae vel natura , vel industria, vel fortunm: liberalitate obvenerer jura socialia cum vel securitas, vel pro

55쪽

priae securitatis Ῥinio, quae tota Societatis emetus est, . homini adimitur. f. III . Omnis Securitasitum proprie civibus adempta dicitur cum politicae institutiones subver

tuntur, quae SOCictatis ESSEritialem ordinem constituunt: summum nempe in civitate constitutum

imperium, nec non quae sumini imperii vim et potestatem fovent ac protegunt. Hujusmodi damnum sociale , atque immediatum est: sociale quia et destruit, quae id prestant ut socialis hominum conditio illos adversus pericula tueatur, quibus in Statu extra- sociali vexabantur: immediatum quia societatis ordinem , ac civitatem ipsam susque deque illico seri, ac destruit. f. III. Propriae securitatis opinio, tum civibus

minuitur cum, etiamsi hona Subvertantur, qUae me re PriMata sunt veluti privatorum vita, libertas, dominia rerum et . attamen, cum hujusmodi subversiones ex hominum malitia proveniant, Cives, quam

vis talibus infortuniis haud perculsi, par sibi satum

SeCiUS OCJus obventurum pertim scunt. Hujusmodi damnum, si suos immediatos essectus inspicias, Pri-Matum equidem est, namque et privatos laedit, et quae a natura, vel industria, vel fortuna obvenerunt,

subvertit S. Illo. ; si quoad modiatos, animorum nempe undequaque territionem, Sociale: utpotequod in propriae securitatis nmissa vel imminuta opinione consistit. Haec damni species ex doli etcul in politica indole dimanat omnino, ut latius patebit infra i . I. I 23. Hisce perstructis, ad Domin Claturam BC- cedimus. Damni speciem , quae ex socialium institutionum infractione immodiate profluit, Politicam dicimus: quae ex jurium privatorum ademptione

56쪽

constat, quaeque ob criminis qualitatem f. roo.

damnum sociale mediatum conjunctum habet, Politico-cipitem: quae demum ex jurium privatorum in-sractione resultat, quaeque ob damni immediati tenuitatem damnum sociale mediatum haud praeseseri,

DE DAMNO CRIMINIS IMMEDILTO ATQUE MEDIATO .

ordinis ratio.

s. 124. Quamvis materialis legis infractio, damnum scilicet immediatum f. III. ), Primum, Prae cipuumque delicti elementum constituat I. 89. ),

attamen Cum nulla seorsum ah intentione delicta Con

cipi possint f. 84.) in quod moralistae ac politici aeque

Conveniunt, adeoque moralis delicti vis physicae ex gentis parte praepolleat, primum quomodo morialc delicti elementum ex solo societatis damno aestimandum sit, quod damnum mediatum dicimus f. IIIo dein quomodo damnum ex materiali criminis Cic-mcnto profluens sit statuendum disseremus.

f. II 5. Hujusmodi damnum ex doli ac culpae indoluprorSUS manare Supra animadversum est S. I 2I. .,

iὶ Novae id earum combinationes, novaeque obiectorum Telationes nova exposcunt nomina. Nemo igitur nobis vitio, vertat quod ignotas adhuc in ius nostrum nomenclaturus invexerimus antequam illarum alio Dateat . ias dis 1 a mὲ ML

57쪽

Praestat igitur inquirere quid ad Politicam pertinens hujusmodi morales animi humani assectiones praesese

II. Doli politica expenditur indoles.

S. I 26.Voluntarie aut in voluntarie delicta patrentur, damnum ι ematum S. I o6. , quod exinde profluit, idem est: at damni mediati non eadem est ratio ; nimi tum ubi in crimine eae deprehenduntur caussae, quae delinquendi intentionem excludunt, ibi 'infortunium potius conspicimus, quam publicae, privataeque securitatis subversionem nobis i m posterum probabiliter obventuram I . Praeterea cumagentes, qui ita delinquunt, voluntarie haud agant, nullum exinde pravum exemplum prodit, quod ad similiter delinquendum civium alliciantur animi 2 .f. I 27. ΕX adverso cum crimen voluntatis essectus Sit, civibus, voluntarias delictorum caussas eXiStere, subolet: ita ut par sibi damnum secius ocius Obventurum non immerito suspicentur; quandoquidem voluntarii agentes ii sunt, qui pro lubitu in alienam Perniciem irrumpere queant 3). Huc illud accedit, quod crimina, quae voluntarie patrantur, malum eXemplum praeseserunt: scilicet in civium animis peccandi libidinem excitant, quo nil publicae, Privataeque securitati exitiosius ) . I. II 8. Duae igitur damni species criminibus, quae voluntarie committuntur, insunt seorsum ab eorum damno immediator malum scilicet exemplum, quod alios ad delinquendum fallicit, similiumque reformidatio malorum, quae in frugi civium animos obre-

58쪽

pit i . Hujusmodi autem damni species, quae in ci

vium opinione omnino Consistunt, tanta vi pollent ut crimina , quae, si damnum immediatum, ipsiusque doli gradus spectetur , paria esse videntur, modo plus modo minus civium animOS Commovent, atque de

III. Cu*m imputabilitatis Politicov fundamentum.

I. I 29. Cum delinquendi intentiones eatenus injure nostro aestimentur ad imputabilitatis politicae quanti talem decernendam quod attinet) quatenus illis politica inest indoles, quatenus scilicet damnum sociale pariunt, cumque diversissima doli, ac culpae natura sit 3), operae pretium est Singula recensere, ex quibus colligere possimus, quaenam politica indoles Culpae sit, proptereaque quodnam illius politicae imputabilitatis landamentum.13o. Anceps dissicilisque exoritur quaestio cum

actionum, quae eX imprudentia descendunt, theoriam propius attingimus, ut illarum moralis natura definiatur, ac ab actionum, quae dolo committuntur, indole abscisse sejungatur. Vulgaris sententia est, sacta imprudentia ex in directa intentione ortum ducere 4 . Nonnulli doli naturam in voluntatis vitio, Culpae vero in vitio mentis consistere rati sunt 5 rquae duae propositiones haud simul stare posse iden- 'tur, nam intentio actus voluntatis est f. ios . . qui

59쪽

cum actu intellectus minime confundi potest. Praeterea si omne moralitatis tandamentum ex voluntate ta

tum deducitur S. 85. , si intellectum ab attenti

ne, attentionem a voluntate semper pendere nobis exploratum sit, non video quare in illorum eamus sententiam, qui culpae indolem in vitio mqnsis co0si' stere arbitrantur I . ' ,

131. Metius dixeris, culpae imputabilitatem politicam nullum aliud habere fundamentum, quidquid sit de morali , quam politicam necessitatem Pe

riculum arcendi, ne facta dolosa sub specie imprudentium actionum pallientur, atque idcirco hujusmodi imputationem proportionalem Semper eSSe Probabituali , quae ex facti circumstantiis desumitur, se Cta culposa non ex desectu mentis, sed ex assectuωOIuntatis prorepsisse. Probabilitas. autem haec pro

possibilibus actionum adjunctis, tamquam quid iocti non quἰd juris, per seriem quamdam gradatum cre

scit seu, decressit, ita ut extremuin unum dolo, alte

rum vem actioni casuali quodammodo cohaereat Q

i r et ἰ i Intellectos vIllum εἰ in se consἰderetur disitello Imputar poterua qua enim ape ete rectν decipitur is hona fide a sit . DE Felice Diot. de justice etc. ari aute .' a Cons. Titius obf. 164. ad Puffend. De olfhomis. et crisiis. Perperam aliquibus visum est, Romanos IC. confusas admodum de dolo et culpa notiones habuisse, quaεi, cum latam culpam dolo Proxim.m dixere, culpae naturam cum doli indole confudisse censendi sint. Lampredi Theor. Jur. ρtib. unio. ν'. i. 4. Si s. Ahi madvertendum siquidem eati eos, oum ita responderent, id certe: haud sibi proposuisse, ut doli et culpae metaphysicam desinitionem ac disserentiam traderent. Sed cum de casibus controversis serre judicium deberent, ideo culpam latam moximam do in Io dixerunt , quia facti specias, quae hujusmodi culpam prae e- serunt, probabilitatem perhibent actionem .non eκ culpo εω mTidolo prorepsisse Nema adline quod norim en' hac erroris D ta R omanos 1 C. vindicavit. Vid. Thomas. De tis. Pract..etc. Decul ου ' est. Barb' istac ad Pusi . mole uela.niag. et dea genis Iiμ. 5. c. 4. not. 8. Quae nos heic de culpa disserimus i ad gradum criminis pertinent. Delicii onini indoles in . dolo consistit tota S. 95. : attamen cum omisaionum imputabilitatis politicae s-

60쪽

f. I 32. Cum societatis damnum tam in intentione ad logom laedendam directa quam in legis ipsius materiali infractione consistat, sormulam eXcogitari oportuit, qua utriusque dam ui ratio veluti unico spiritu in Unoquoque crimine eXprimeretur. Hujusmodi sormula qualitas criminis est, de qua sustus disserendum. II. De criminum qualitatibus. I. a 33. Qualitas criminis actus physicus est cum Intentione mala conjunctus, ex quo legis civilis latae infractio resultat S. Ioo. ). Leges jura hominum vel privata vel publica tuentur f. tuo. . Legis igitur infractio damnum vel privatum , vel publicum immediatum perhibet. Damni immediati quantitas, quae

CX prava interitione patratur, idem perinde est ac id, quo essicitur, ut singula crimina ratione quantitatis inter se disserant. Heinc criminis qualitas terminus generalis quodammodo est, quo exprimitur, qbdenam Singula crimina graviora, vel leviora Ceteris sint. I. 134. Dii rentiae . quae ex vario voluntatis ad damnum patrandum concursu exoriuntur, ad gradus criminum f. Ioo. pertinent, quatenUS , Pro Por tionaliter damni mediati diversa est ratio. De gradibus criminum alibi occupabitur tractatio: nunc ea

darnentum generale nobia esset investigandum, idcirco praepo-dtere egimus, ut omnia quae ad intentionum politicam indolem spectant heic una eademque tractatione complecteremur.