Matthaei Brouërii de Niedek jurisconsulti De populorum veterum ac recentiorum adorationibus dissertatio : in qua preces, earumque nomina, differentiae, origo, historia, ministri, progressus & caeremoniae elucidantur : cum figuris aeneis

151쪽

M A ni omnia hominum mala abluit. Apule jus item lib. a. de asino aureo scribit: meque protinus, purifcandi studio, An 1 Nolavacro trado nihil enim marinis aquis essicacius ad purganda quaelibet mala credebant Gentiles quare non tantum androgynidi momstro parius , sedin parricidae, similibus

obnoxii criminibus mari submergebantur, a que quaelibet λώματα sive καθ αρματα ad mare deportabantur hinc Catullus in Gellium:

Ecquid scis quantum suscipiat sceleris 'Suscipit o Gelli, quantum non ultima TethFs, Non genitor umpharum abluit Oceanus. nec non Claudianus lib. 2. in Eutrop. vers. 22. - Quis vos lustrare valebit Oceanus pidem ritus Judaeis usitatus inde liquet, quodHemerobaptistarum secta singulis diebus, ri aut fluminibus abluendorum criminum gratia mergi aut lavari solebat cum vero crederent Antiqui, eos non adeundos esse, nisi ablustratis, nec ullae aquae majorem purgandi vim crederentur habere, quam marinae, utpote quae solae ab omnibus seculis perstent in- Corruptae, mirum videri nequit , si Convenientissima precibus habita sint littora, ubi precaturis

152쪽

turis praesto erant purgatrices aquae testatur Aris eis Io Interpretes singulis diebus mane in maris littore lavasi manus, tum demur adorato Deo operi se accinxisse , unde Tertullianus libr. I. cap. 3 ad Nation Vocat orationes litorales optimus sane locus invenitur apud Plautum in rudente adh. i. scen . . vers 36. ubi Mulieres petunt , ut sibi pace Veneris in templo ejus esse liceat, quia Neptuni opera elautae fiant haec illarum verba: -- Nosque , ut hanc tud pace aram ob-

sdere

Patiare, quae lautae ambae fumus opera Neptuni noctu Ne invisas habeas neo idcirco nobis ilio

vortas,

Si quippiam est , minus quod bene esse lau-

ium tu arbitrare.

Νeptunus autem hic mare est, qui ita liniscit juxta Varronem , quod mare terras obnubit, ut nubes coelum, a nuptu, id est, operatione Graecis Ποσήδων dicitur, quod nonnulli deducunt το πω δῶνα , quia potu sdat. etsi enim falsas maris hoc autem proprie Neptunus est aquas non bibimus, 'bntanas quidem, fluvialesti puteanas , quas potu haurimus, Neptuno sive mari originem debere in confesso est, dc Ecclesiast. I. comm.7 habemtur omnia sumina intrant in Mare 6 Mare

155쪽

ADORATIONIBUS. 11

non redundat, ad locum unde exeunt , fumina reCertuntur iterum suant sic uterque

ille Neptunus apud Catullum in epigrammate illo ad Sirmion Peninsulam: Peninsularum Sirmio, insularumque Ocelle , quascunque in liquentibus stagnis Marique vasto fert UTERQUE NEPΤU

NUS.

hic per utrumque Neptunum intelligi puto Neptunum , quatenus etiam Lacubus praeest uti enim Nymphae aliae Limniades, aliae Marinae, ita dc alter Neptunus, qui in stagnis, ab eo , qui in Mari regnat. Unde HeZych. 'Ea ιλίροιο Ποσειδων optime hunc ritum probabit appictus ex F. de Camps lib. num sub lit. A. Nummus elegans , in quo Lucilla ramos Lauri avellit ad spargendum pueros, dum sacerdos e mari quam haurire tentat. Altera lavatio fluviali aqua fiebat, uti Virgilius docet, AEneam pontificem introducens patrem hisce verbis alloquentem lib. 2. aeneid. Tu Genitor cape sacra manu, patriosque Pe-

nates. Me bellora tanto digressum, θ' caede recenti, Attrectare nefas donec me PLUMINE VIVO Abluero. confirmat Ovidius , lib. . sest canens: Haec

156쪽

Haec ubi castarum processit ab agmine ma-

trum, Et manibus puram LuΜINIs haust AQUAM.& praeter alios optime etiam Silius Italicus Pin or lib. 8. Oro caelicolas , ac vivo uncost N

ita enim lego pro viro, quod perperam n

vulgatis codicibus legitur nam quis iste purgandi ritus in antro nulla certe apud script res mentio expiationis in antro fit ast vivam aquam Lustrationibus ac purificationibus adhibitam satis constat, unde AEgyptiorum Sacrae aedes vicinae fluminibus ponebantur,

in hunc diem apud Indos in imperio Mogo-golis, Gothoiadae regi dc aliorum observatur, ut templa fluminis ripas spectent preces tamen Litorales seu ripenses sub dio antiquitus iste populus fundebat teste Tertuli libr. de pudici cap. 16 simile quid de Amochis Chiavis in India tomota Cap. s. Carolinus stribit, locutus de fluvio Gange in libello suo

de reserata Gentil. attamen , cum hoc sumen non ubique sua , atque ideo non per omnes adiri possit, neque in eo , ad sublationem malorum, se abluere queant Gentiles , peregrini a Brachmannis, illorum Sacerdotibus, docentur, um

157쪽

ADORATIONIBUS. 29 qua qui sese lavant, ejusdem vigoris esse,

modo inter lavandum angi sint memores dicentes, θ' exclamantes Ganga janam, hocs Ganges Lazet me. Lavabant se denique Veteres aqua fontana. Tibullus lib. 2. eleg. . Vers. 3. Casta placent superis pura cum se e- nites Ei manibus puris sumite fontis aquam. praecipue enim perennes fluvios putabant Divinos, quia indeficientem aeternamque Deo rum substantiam imitantur; quod optime Veteres Nummi lapidesque probari possilia , cujusmodi Icon elegans visitur Romae ad aquaeductum sontis Virginis, inscribitur:

Hujus )mpha loci Sacri Custodia fontis

Dormio, dum blandaesentio murmur aquae. re meum, quisquis tanget caUa marmora,

somnum Rumpem sue bibas, Te Lazere, tace. exstat apud J Jacob. Boisiardum in parte . Antiquitat Rom. pag. s. apud quem part si marmor etiam visitur, inscriptum.

158쪽

Huc etiam referri potest alterius marmoris quod in domo Card Caesii in Burgo servatur, instriptio apud eundem part 3 pag st.

TL IULIUS FEROX CURATOR ALVEI ET RIPARUM TIBERIS. ET CLOACARUM URBIS TERMINAVIT RIPAM RR PROXIMO.CIPPO P. CCCLXXXVI.

Deserebatur c aqua ad sacrificium nuptiale. sic Val. Flaccus in Nupt.Jason.: Med. lib. 8.argonaut canit: Inde ubi sacriscas cum conjuge venit adoras, ignem Pollux undamque Pugalem Praetulit Immo , antequam Nova nupta egrederetur domo paterna, qua spargebatur, cum ad virum pervenisset, ejus pedes lavabant pronubae, teste M. Varrone in histe, quibus sontana aqua hoc etiam factum esse docetur, Mamti, inquit , uxores accipiebant igni , ' aqua de puro fonte , per puerum uelicissimum, θ' puellam, quae interest nuptiis , de qua solebant

noUae nuptae pedes lavari. Festi Pomprii verba Confirmant lib. 2. post principium aqua diacatur, a qui uvaisur Aqud bi igni interdici solet damnatis, contra accipiunt nuptae videlicet, quia hae duae res humanam vitam

159쪽

ADORATIONIBUS 131

maxime continent. lib. 6. facem, inquit, innuptiis inhonorem Cereris praeferebant, aquaque spargebatur nova nupta , ve ut casta, puraque ad virum venire , sue ut ignem , atque aquam cum Tiro communicet sed quid quoveritu lavabanti Nonnulli totum corpus abluebant sic Macrobius lib. . Saturnal Caput .

ait Constat dis superis sacra facturum corporis ablutione purgari. Virgilius libr. 2. Eneid. donec me flumine vivo abluero, sicut observat

Alii tantum caput lavabant, uti Pers1us docet Satyr 2 vers. IS.. Tiberino in gurgite mergis Mane caput. mane, de quidem bis terque juXta eundem poetam, ungentem superioribus. Bis terque noctem sumine purgas. Satyricorum principem Satyr. 6. ubi de muliere, sacris operatura Hibernu ra I glacie descendet in amnem, Ter matutino Tiberi mergetur, ipsi Vorticibus timidum Caput abluet. Manus lavabant Gentiles aeque ac Judaei, ut

160쪽

Iutionem denotat. de Judaeis habetur Deutern 2I. Comm. 6. ω7. Psalm 73. Comm. I 3. idque quidem ante sacrificium, uti Psalmus 26. Comm. 6 docet inter Gentiles hoc testantur Ovidius ast lib. s. suumque manus puras fontana perluit unda. Horatius lib. 2. Satyr 3 vers. 28Ι. Libertinus erat, qui circum compita secus Lautis mane senex manibus currebat. quod idem Lyricus assirmat libr. . d. 23.

vers. 7.

Immunis aram, tetigit manus. immunem enim manum dixit Horatius pro immuni a culpa sive sceleres, ac plane pura. uti lib. 2. serm. 3.

Aut vixit PURIS,ANIBUS.

licet proprie immunis vocatur sine munere, otiosus, vacans idem Poeta lib. . d. a. - Non ego te meis immunem meditor tingere poculis. scuti vero Latini castos purosque copulant,