장음표시 사용
31쪽
hil dignia in triumpho gesserat, neq; omnino illis locis imperius
habuerat, uti Dio prodidit. Verum haec,& quae alia huius generis ex annalium memoria possunt erui, ad Raetos Italiae & Galliae imminentes pertinent: transalpinos nostros , sue Raetos, siue V1ndelicos, nequaquam attigere, nisi suspicari placet, quod nullis indicijs asequimur, hos illis quandoq; auxilia submisisse. De transalpinis, Imp. Caes Augustum palma manebat imperite enim Appianus, dubiam inter Iulium & Augustum
statuitan Illyricis,Raetios igitur Noricos existimo. C. Caesarem dum adversos sellas depugnare ubegisse aut Augustum, Parones cum aggrederetur, bebo per se. Nec illum in Raetios aut Noricos bellumgetiumpri- natIm reperi. suamoirem cum reisquis finitimis Tna deuicto uisse ar-litror. Ceter1 Omnes Augusto adiudicant: Et subit mirari, clam Appiano bellum Ramcum fuisse, cuius tot ante illum scriptoreS meminerint. Liuius copiose descripsit, ex epitome enim cognoscimus, huic uni librum centesimum trigesimum sextum prope solidum impendisse. Nos principis historici narratione, temporum iniuria, maxima nostrarum rerum iactura destituti, quae ab alijs spar sim prodita, in unum hunc locum collecta comportabimus. Id Ut ordine, & ad temporum seriem apte fiat, statuemus inprimis Riano urb1s D C C X. C. Iulium Caesarem Cos in magistratu occisum. Postero D C C XI. Pansa & Hircio Coss. occiso Pansa, C. Caesar Oetavianus Cos. suflectus est, siue XIV. h. Septembr. siue X. h. Octob. nam inter Dionem dc Velleium non conuenit. HinC B .ri eius imperium auspicamur. A. DCCXXIII. Antonium IV. n. Septemb. ad Aetium uicit. A. D C C X XIV. Alexandria capta, AEgyptum Romanam prouinciam secit. Fuit is annus a primo consulatu decimus tertius, uel decimus quartus, si Pansae&Hirtij annum Octauiano integrum annumeramus, quod aliquib' placuit. Atq; haec inter auctores satis conueniunt. NO- his praeterea, ad illa quae sequuntur certius prodenda, dies captae Alexandriae constituendus. In kalendario ueteri marmoreo RO-mae, ad VI. h. Apriles scriptum, HOC DIE CAESAR ALEX A N D. RECEPIT. Id plerique omnes de hac Octaviani ui ctoria interpretantur: ego mihi uideor docere posse, ad patremIulium pertinere. Hisce rationibus. Pridie k. Octobr. Pompeium Magnum natum scripsit Plinius:pridie natalis sui in AEgypto occu
sum, consentiunt Velleius & Plutarchus, qui est dies III. aut pro- ' Ε Σ pridie
32쪽
pridie k. eo, & pridie k ante aliquot annos triumphum de Mithrudate duxit; nam triumphauit biduo, quod quendam sesellit, qui pridie k. cessum obseruauit , quoniam apud Dionem sorte legerar, interiis te die quo de Mithridate & piratis triumphasset. Mortuo
Pompei O, C arpost tertium diem insequutus, ut est in Liviana epito me. Mox Alexandrinum bellum motum : Ita ex commentari jS belli ciuilis & Alexandrini constat. Ita quibus etiamsi temporum ratio minus dilucide explicatur, rerum gestarum series persuadet, bellum ultra quintum aut sextum mensem nequaquam protra ctum, exitum in Mensem Martium inc1d1sie. Inde Suetonius scri psit, gestum, neq; loco, neq; tempore aequosed hyeme anni. 'Ac quod in Appiano, Inter has contentiones menses nouem absim it Caesar)donec Cleopatram loco fratris Reginam fecit Q pti, in IVitamque una cum ipsa quadringentis nauibus subuectus ,perlustrauit regionem, alioqui deuinctus feminae consuetudine , Sic accipiendum, Caesa rem Omnino nouem mensium moram in AEgypto traxisse: eo que probabilius , sexto mense bellum finitum , VI. Κ. April. Alexandri ana receptam , reliquum temporis lustrando regno im' pensum . Receptam non captam dixit quamquam capi S recipi de re una eadem aliquando dicitur, ut est in Augusti nummis
tis iam annis AEgyprus Romanis foedere obnoxia , & Alexandria ante bellum haud dubie in Caesaris potestate fuerat: Simul illud innuit nam ut Gabinium spectauerit, a quo Alexandriam captam, cum Ptolemaeum reduceret, C1cero scripsit, aut nescio quod testamentinia , cuius hic etiam 114 agrarijs meminit, tuis enim uestrum hoc ignotat, issici illud Regnum testamento Regis Alexandrini, puli Rom lis actum Smihi neutiquam probatur bellum cum tyrannis potius & latronibus lita Caesar appellat Photinum, Achillam , Ganymedem) qtiam cum ciuitate gestum. Fius nodi apud Liuiaum exemplum: Accusabant Syracusani Marcellum urctoria impotenter usum, censuit T. Manlius Torquatus, cum tyrannis bellum
geri debuisse , hostibus & Syracusanorum & populi Romani, si
urbem recipi non cupi. Iul 1l ergo uictoria in kalendario expressa Octauialium Alexandriam Kal. Sextil. caepisse, exoroso, quiq; eum secutus est P. D1acono 1n historia miscella, certum .' Inquit Orositis, kalendis Sextilibus prima luce, Antonius cum ad instruendam classe mira portum defenderet, D ito uniuerse naues ad Caeserem transisierunt, a Neque
33쪽
Neque obseurum cum ex hoc ipso Orosio, tum ex Plutarcho, Ocha uianum quo die classis ad eum defecit, Alexandria potitum este. Pridie omina & prodigia praecessere, quorum Plutarchus meminit;
Antonius inter caenandum, ut fertur , peruuit seruis 4t infunderents bi, exciperent epulis si liberalius, incertum esse idem ne facturipostridie essent, an alijs dominis ministraturi, i e uero extinctus iaceret exanimas. Paucisq; interiectis, Circa noctis illius conticinium famaeit, cum silentium εν molitia ex metu e, expectatione euentus teneretrinitatem, repente omnis generas organorum exauditam mphoniam, si epitumq; turbae cum clamore Lacchico, tripud's Satyricis, uelutscro liberi patris choro,non sine ingenti tumultu erumpente,conce sisse hanc turbam, qtiae ingens esset, media ferme urbe adportam quae foras ad ho-ses ducisat, atq; ea euasi e . et Hum e fi autem, prodigium hoc reputauribus, a Deo quem praecipue e fingere, γ.ad quem consueuerat s accommodare , esse Mntomum destitutum. Dein summo mane Classis de fectio, Antonii fuga & mors, Caesaris uictoria, consecuta sunt. Huc Senatusconsultumarespexit quo Sextilis in Augustum muta
tus , est inter reliquas causa relata, quod plus hoc mense in pote latem Pop. Rom. redacta sit. Quae ad Actiacum proelium qui re ferunt, in duplici errore uersitatur : Neq; ad Achium mense Sexti Is pugnatum, neq; ea pugna Egyptus in potestatem pop. ROm.r dacta est. Quam tu am ex ueteribus etiam Appianum, uictoriam Achiacam cum Alexandriua confudisse, in aperto est: Cum scrupierit Ciceronem Orator1s filium, Consulem, litteras de profligato ad Actium Anton1o pro concione recitasse: At ex Plutarcho & Dione conster, Ciceronem non nisi AleXandria capta, altero post pro fligatum Antonium anno, Consulem fuisse. Et quidem Idib. Se ptembr. suffectum, ex antiquo fragmento municipalium fastorum cognoscimus: Vt non s1t incredibile eum do uictoria in AEgypto L. Sextil. parta , Romae ad populum Idibus Septemb. retulisse. Plutarchus narrat, eo consule Senatum Antoni statuas deiecisse, ceteraq; ornamenta abrogasse, id nimirum Appiano imposuit. In hisce porro fastis bellum Alexandrinum inter K. Iulias & Idus S
34쪽
EID. SE P. M. TVLLIVS su. . octav.e. Et cum C sar Obsessa Alexandria breui potitus sit,uti Suetoniuς scri psit, eiusq; rei nuntius ante Idus Septemb. Romam peruenerit nam ita u. D. Idibus Augustum a Senatu obsidionali corona donatum, apud Pli-ς nium legimus) an non hinc quoq; probabilem coniecturam de h. Sextilib. duceremus, si apertis Oronj uerbis destitueremur λ Sed Scνων. in mun- MarianUS ScotuS atque Sigebertus, si qua horum est auctoritas,dia - 2.2m. serte habent, Antonium & Cleopatram L. Aug. ab Oct auiano ui ctos esse: quod ad Alexandriani captam pertinet, cum ad Actium, Dione teste . IV. Non. Septemb. uictoi sint. Haec fusius explicanda fuerunt, propter summam eorum auctoritatem, qui de VI. kal.
April sentiunt. Post Aetiu & Alexadria Octavianus Repub. solus tenuit. A. D C C X X VII. Munati j Planci sentetia Augustus dictus,
a nobis quoque hoc nomine deinceps appellabitur. A. DCCXXIX. Salassos gentem alpinam, Terent1us Varro de uicit: quo loco castra habuit, urbem condidit, & tria m1llia colo norum ex cohortibus prςtorijs deduxit, urbs Augusta Pretoria di
8, ιι , copiose a Strabone & Dione narrata, u1sum attingere, Dist.lib. 13- quod animaduerterim nonullos cum rebus nostris imperite cossen. dere. Eius uichoris caussa Augusto fornix trophaeum ferens Dio re
fert in alpibus positus.Nam trophςum de alpinis gelibus, quod est apud Plinium, multo posterius. A. DCCXXXIIX:
Camum Vennonetes , gentes alpinae, Raetis plerique annumerant in arma contra Romano sum erunt, uiciis a P. Silio stes subacti sunt. Diρ -- Quod etia a Dione proditum. Sequeti DCCXXXIX. M.Livio Druso, Libone, L.Calpurnio Pisone Caesonino Coss. Ram-cum bellum motum est, Quod si non temporis circumscriptione, sed animis,&Obstinatione partium metimur,inter grauissima numeremus licet. Verbi inuidiam Romani uidiores lenient: quorum confestione palam est , fortissimam gentem militaribus potissi mum artibus & insidus, non apertae virtuti cesJ1sse. Nam cum Au gustus uni huic utrumque priuignum, Tib. Claudium Neronem,
35쪽
Neronem Claudium Drusium duces praeseςisset, praestantissimos uiros legatos addidisset, illi praefidentem, sed incondi tam, Rarto vim Vindelicorumq, sortitudinem ea fregere ratione, ut bellum late per Omnem prouinciam spargerent, Sc hostium exercitum in multa minuta agmina diducerent; quo excogitato, dispersos non admodum dissiculter uicere, quorum unitae uires inuictae erant fu turae . Ista Paterculi & Dionis auctor1tate confirmanda sunt. Hunc in modum Paterculus, Neronem Γ ar haud mediocris besti molem experiri litatuit , adiutore operis dato fratre ipsius Druso Claudio, quem intra Caesaris penates enixa erat Liuia, Euippe ugerque diuisis partibus Raetos Vindelicosiq; aggres multis urbium castellorum oppugnationibus, nec non dire cita quoque acie felicite uncti , gentes locis tuti mas , aditu
discillimas, numero frequentes , feritate truces, maiore cum periculo quam damno Romani exercitus, plurimo cum earum sanguine perdomuerunt . Sic uero D1o, Raeti inter Noricum Valbam,ad alpes Italiae finitimas, quas I ridentinas mominant side uas habent. Hi uicinam Valliamfrequenter populati, ex Italiae finibus praedas egerant, 'm Nosq; eorum 'ocios , iterper i rum terra acientes infestaverant. Id quidem Consuetudine iam receptum erat, ut in eos qui nullo essent foedere itinciti it aluerent: Se raeter hoc omnes masculos quos comprehendissent,etiam in utero adhuc mair m id enim quibusdam diuinationibus in ti estigabant morantes necabant. Eaproptem EAugustus principio Drusum contra eos cum exercitu missit, isq; netos apud alpes Tridentinass*bi obuiam sadios proelio congressus, laud magno certamine fudit, ei 1; uactoria ergo 'Traetorios sonores honores quidem tunc Praetorios Quaestor, Praeturam ipsam quinto post anno, quo res in Germania ge sit, accepit, neq; id Dio annotare neglexit, caute ergo legendus Suetonius, Druses in auae turae Praeturaeq; honore, dux Raetici, deinde
Germanici belli, & quod mox ait, confestim post Praeturam Consu
latum inijsse,ini jt namq; Anno D C C X L V.) adeptus est. Deinde
cum ab Italia relesti Raeti nihilominus Galliam urgerent, Tiberium quoq; Contra eos misit. Proinde Drusis ac Tiberiussimul, multis locis in Raetiam irrumpentes, legatorum opera , ac i e etiam Tiberius per la
cum nauigiis subuecitus, exterruerunt ea re barbaros: dissipatos aggres, haud di culter exiguis praeli s dispersas eorum copias de uerunt s reti quos, inferiores exinde, ac ammis colla os, in fiam potestatem red
gerunt . Denuo monendum uix existimo, Dionem Raetico nomine
Raetos & Vindelicos complecti. Nam Strabo Tiberium naualem pugnam
Dio lib. I. Dis lib. F. Suet. Claud.
36쪽
pugnam in lacu cum Vindelicis pugnasse asseuerat, loco quem iam antea produximus. Incredibile facinus, in quo neq; patriae & li bertatis amor fatis laudari, neq; teterrima in liberos laeuitia, quam nulla belluarum feritas imitetur, satis uituperari' possit, Cheruscis, Sueuis de Sicambris ab Orosio tributum, Orus Vindelicorum , re liquorumq; alpinorum feminis ascripsit, Euaefuerit castidarum gen tium fritas, facile uel mulieres ostendere: quae deficientibus telis, infanies ipsos a lictos humo, in ora militum aduersa miserunt. Ouid1us in carmine abiectae adulationis, Augustiim duobus bellis , Raetico
Threicio, timuiste haud quaquam dissimulat,
Artica nunc praebent, Thracia pue arma metum .
Cuna de reliquis multo lenius loquutus esset.
Bellaque pro magno Caesare Caesar habet. Verum, etiamsi Retis dilaudandis omnium aridLOrum ingenia conspirent, nullum a quoquam Ornatius elOSium excogitari poterit, quam quod eos ιDeuota morti pe lora liberae Appellauit Horatius . Quem Acron & Porphyrio, ueteres gram matici, prodiderunt post editos tres priores carminum libros, coa ctum ab Augusto magno interuallo quartum scribere, ut principis poetae uersibus Virgilius ante aliquot annos mortem obierat uictoria de Raetis & Vindelicis parta ili ustraretur. Totidem prope ue bis Suetonius in Horatij uita: Tam certam scilicet spem de uersuum
cius aeternitate Caesarem concepisse, ut non modo seculare carmen componendum iniunxerit ,sed T staindelicam uictoriam Tiberi, Drusi vepriuignorum: eumue coegerit propter hoc, tribus carminum libris ex longo interuasto quartum addere. Huius rei duas grauis1mas odas testes habemus; Quas, cum omnium manibus terantur, neq; rerum Augustanarum studioso adire graue sit futurum, huc exscribendas non putaui. Est ad commendationem sortitudinis insi gne, quod in iis Raetos draconibus reluctantibus aquilae comparat: quod Vindelicas cateruas diu latem uictrices fuisse narrat: quod nunc hos nunc illos, Implacidum genus, Deloces, Immanes Emina
37쪽
ferrata appellat: Et quamuis Neronum impetum Aquilae, Aust , de Aufido flumini conferat, facere non potest quin uici oriam arte.&consilio potissimum extortam fateatur, De Druso his uerbis I
Consilijs iuuenas reuIdiae. 3 Istis ad Augustum, Te copias, te consillium , 6s tuos . 4 ... i
Quin & quod de bello late sparso diximus, innuit: Nam Druseni
Genaunos, Brencos, & plera , alpibus arces deiecisse refert, --- plus uices phci. Quibus incommodis Raetorum uires ualde accisis. Tamen neq; generosos spiritus, neq; libertatis amorem posuere. Imo quae tot cladibus superfuere reliquiae, Romanos toties uictores directa acie aggredi ausae, extremam fortunam euentu minuS laeto retentavero. Quod ex Dione uix est colligere, sed Paterculus, si uerborum seriem attente consideramus, nono b rure, admodum manifeste ostendit Horatius, subiungit enim, loe uator Neronum , moxgraueproelium Commisit lΕt commissam pugnam multis qui sequuntur uersibus mirum in modum amplificat. De loco quid certo aseuerem non habeo. Et distimularem id totum, itis coniecturas quoque probabiles in medium proferre statuissem; Eae prope est ut fidem faciant in campis ad Lycum, immensum patentibus pugnatum esse. Mitro uider1 a Raetis, qui se hactenus arte no armis uictos intelligerent, postremo congressu amplistimam planitiem, quae nihil ad legem. das insidias latebrarum haberet, testandae uirtuti delectam: Illud sane credibile, ut quaeque Raetiae partes Italiam & Galliarm proj- pius contingebant, ita prius uictas, Atque inde consequens, qui
ex proelijs alpinis & nauali pugna effugerant, se in planitie cuius hostes postremo potiti, recollegisse. Adde quod Horatius priori Oda scripsit, Drusum bella sub alpibus gessse, posteriori, Tiberium post alpinas demum uictorias graue proelium com siste:
Vtrumque de extremo certamine in campis .interpretor . ssit inde
etiam ultimo huic proelio utrumq; Neronem interfuisse coniecto. Nescio an ad locum quidquam faciat, quod interpretes siue Vindelicos, siue Raetos Vindelicos ea pugna superatos memoriae COI p signarunt.
38쪽
signarunt. Horatius semel Raetos Vindel1cos, iterum Rae os tam tum habet , Sed eo nomine s saepe dicendum est uterq; populus sole; comprehendi Est tandem nonnullius apud me ponderis, se
ma iam antiquitus de R omanorum proelio his locis per manus tradita : quantumuis ea incredibiliter, uti fit, corrupM, & nugacissimis fabulis contaminata, in diuersam prorsus sententia in detorta fuerit. Sed haec ut quisque uolet accipiet. Cum uicto ria a Romanis stetisset, ea omnino debellatum esse ex Horati j uersi
bus cognoscimuS,---- Nam illi quo die
Fortuna lustro prospera tertio Belli cundos reddidit exitus: Laudemq; , fio optatum, peraciti
Non me latet quorundam explicatio: Quo die Augustus Alexam dria potitus, mortuo Antonio , capta Cleopatra, anno post Mutinense proelium decimo tertio, fortunam prosperam omnium praeteritorum bellorum secundos exitus reddidisse. Sed alia est poetae
mens, qui totus in celebranda Raetica uictor1a, cur eo reuolueretur ut ciuilium bellorum finem annotaret ξ Quin commonstrat, quo die Alexandria capta, eo post tria lustra Raetos superatos esse. Hanc sententiam causiali particula, quam uocant Grammatici, proximae antecedenti ita coniunxit, ut haudquaquam diuell1, neq; aliorsum flect1 possit. Ideo in re aperta minus certandum interpretum numero & auctoritate: Vetustissimorum tamen uerba adducam, Porphyrionis, Euenit ut post annos X U. Drusis eo die Raetos vindelicos uinceret, suo die Auguctus Alexandriam uicerat.Idem Acronis sensus, veru numeri corrupti, Felicitati assignat Mugustitipoeta) Drusii uictoriam,demonstrando ante annos XII. eo de Iexandriam ab Augusto
captam, quo Drusius Vindelicos seperauit. Tria lustra X V . annos conficiunt cum Alexandriam lc. SextiL A. D C C X XIV, captam docuerimus, consequens Raetos atq; Vindelicos iisdem h. A. DCCXXXIX. fuisse uictos . Conuenit quod Strabo scri psit, Nerones fratres unica aestate debellasse. Et Suetonius, Semrilem mensem esio cognomine nuncupauit, magis quam Septembrem quo erat natus: quia locsibi, primus consitatus, insignes uictoriae obt/-
39쪽
issent plurium numero Alexandrinam & Raeticam uictoriam,
notauit. Eodem modo Dio, at in S. Q AEgyptiae tantum mentio . Porro ineptiunt qui duplices Raetos commenti, quorum alteros Romani uicerint, alteroS coercuerint tantum, ex Suetonis uerbis perperam distinctis, Domuit autempartim dudiu, pam rim ausuci, uis Cantabriam, Aquitaniam, annoniam,Dalmatiam, cum III rico omni: item Raetiam γ Vindelicos, ac Salassos, gentes alpinas coercuit. Et Dacorum incursiones, tribus eorum ducibus cum magna copia caesis ; Germanos, ultra Albimfluumm summouit. Legen dum erat, domuit Raetiam fio Vindelicos, ac Salassos , gentes a Inacoercuitis Dacorum incursiones. Confecto bello milites uictores honoris caussa ob virtutem donati sunt: Indicant apud Paterculum acclamationes Tiberio faetie, Ego tecum imperator in Amoenia , ego in Raetia fui: ego a te in Vindescis, ego in Pannonia, ego in Germania donatussum. Quae mire etiam sententiam nostram, de
decretoria pugna in Vindelicia ad urbem, principem commisia confirmant, nam milites se in Raetia quidem cum Tiberio fuisse, at in Vindelicis demum donatos iactant, eoq; belli finis quo locosuerit offendunt. Regio uicta in prouinciae formam redacta est, Idem Paterculus de Augusto, Raetiam autem st Vindelicos, ac Noricos , Tannoniamq; stes Scordiscos, nouas imperio nostr ubiectiprouincias. Quod Italiae proxima & contigua, continentem ex Vlpiani sententia cognominabimus , Continentes prouincias accipere debemus eas quae Italiae iunciae sent. Termini circumscripti quos in m
loris Metiae descriptione delineauimus. Nam Metiam propriam de Vindelliciam in unam prouinciam coluisse, plerisque testimonijs confirmare possum, quibus ut in re clara abstineo: multa in hanc sententiam orationis nos cursus sponte sua dabit, & eodem facit qui mox sequitur Taciti locus. Quod uir eruditus Noricum & Pannonias adiectas scripsit que multis infirmare licet, sed Tacito conrenti simus: Noricum aperte a Rama disi ungit, quo loco prouinciarum motus post Neronis mortem narrat, Duae Mauritaniae,Raetia, Noricum, Thracia, si r quae a procuratorisus colibentur. De
Pannonijs minus adhuc dubiatandum. Et qui historias cum cura legi, haud raro inueniet alios Raetiae, al1os Norico & Pannonijs prae iisse. Cum uero prouincia Raetice nomine appellaretur, euenit ut Vindeliciae uocabulum paullatim desuetudine obsolesce-
3 et, nisi qua Augusta cognome mansit. Hinc est, quod qui post AuF r. gustum
40쪽
gustum & Tiberium scripsere, nonnulli id iussquam expressere, qua
quam crebra esset occasio, sed ubiq; Raetiae nomine comprehende Tut, uti in Dione & Tacito, omnium diligentissimis obseruare licet. Nam quod Tacitus Vindelicarum cohortium semel meminit, alia ratio, proprium hoc illis a prima institutione nomen haesit, neq; fortasse inepte, qui Augustanas cohortes interpretatus est. In Dione 1ncred1biliter errat obiter moneo qui Vandalicos montes ex quibus Albis oritur, contra libros ueteres, Xiphilini auctoritatem, rem ipsam, in Vindelicos murat. Nonnulli expressere, sed in historijs Augustari aeui tantum modo, ut Suetonius, Eutropius, Victor, Rufus & Florus. Si qui extra istud discrimen eo usi, praecipue Mamtialis, Claudianus, Sidonius poetae Ptolemaei priuata causa est,
fecit enim necessario, cum prouinciam minutatim describeret)non 1deo minus uere in desuetudmem abi; se dixi. De conditionibus quibus in fidem recepta, haec Obseruaui ex Dione, fula uero populose erat gens Raetorum, uidebanturque bellum retenta turi, maximam eius 6, aetate uatidissimam partem inde abduxerunt, ys reticiis qui γ' colendae ei regionisu sicerent, ad rebellandum non satis uirium haberent. ReliquOS magna agri parte mulctatOS, ne monendum quidem ,& de colonia, cui agrorum diuisio adnata est, paullo post uidebimus. Tributis praeterea immensis affictos, si-dem faciunt Batauorum uerba apud Tacitum, Si Vespasiano bellum nauauerint , et efflassianum rerum potiri: Sin populum Romanum armisprouocent, quotam partem generis humani Batavos esse s Respicerent Raetos Noricosq;, s ceterorum onera ociorum sibi non tributa, eduiros indici. Non frustra a Raetis & Noricis exempla ducta, praete
ntis Gallis propinquis, sed quod illi durius habiti: nam populos eo inclementius post uictoriam haberi, quo constantius bello restit
rint, in confesto est: Quae tamen ad coloniam, & coloniae territo
rium non pertinere, suo loco indicabimus. Iurisdictio,& rei militaris procuratio sic ferme constituta. Cum Augustus imperium bifariam diuisisset auctor Strabo) prouincias barbaris finiat1mas sib1 continendas sumpsit, populo Romano pacatas reliquit. Iam quoniam Danubii limes perpetuis excub1js contra Germanos tuendus erat, intelligimus Raetiam Augusto cestisse. Aliquanto apertius ex Dione, qui hanc diuisionem in annum urbis D C C XX VI. refert, & enumeratis utriusque partis prouincijs, subiungit, post id tempus pub Romanam ditionem peruenerunt, semper Imperatori