Vberior enarratio eorum quae a Ioanne de Sacro Bosco proponuntur, ita vt adiecta difficilioribus locis commentarij vicem supplere possit

171쪽

Decimum tertiit Deltoton siue triangulus supra ipsius arietis verticem descriptus, quatuor stellas habet . haec diuini numinis imago esse potest, cum &perseetionesrationem monstret quae in tribus perficiatur. Decimum quartu Andromeda Cephei, &Cassiopsae filia,copedibus ac duris catenis costricta,ad ortu Pegaso coniugitur:hac in m nicis ac duris vinculis Ceuo sub custode rei ta luit Perseus. ina a re & paretes ea illi stabili coiugio dicare volebat, quod aegre feretes incolς sibi praelatu aduena insidias molietes, a Perseo in saxa conuersi sint queadmodum S J uculeter Ouid. expressit. stellas habet a 3. Verum cum haec signa Cepheus,Cassiop a, Andromeda, Perseus,unius familiae sint. An dromeda enim Cephei & Andromedae filia est,Perseus gener, Cassiopaeae scit .maritus,no incongrue huic loco Saulem, eiusque con iugem , David, atque Michol Saulis filia tria buemuS. Vt enim Cepheus ipsius Androme de pater, ipsi Perseo eam coniugem promiserat, si a montis ac scopuli vertice solueret&abduceret,ad quem a beluis marinis reuincta era&Ita etiam Saul magnas opes ac potentias,

suamque filiam illi promiserat, qui Goliath baliphemias atq; interitum Isiraeli minate)i uterimeret. Quod cum Dauid faceret, haud immerito

172쪽

immerito locum Persei obtinens gladio quo Philistaei caput abstulerat,& capite ipso tanquam victoriae signo fulget. Pium enim hoc erit,ut pro Cepneo, qui una Qtummodo re fulget stella, Saulem non multis claris facinoribus fulgentem:per Perseum multis lumini bus exornatum ipsum David, gladio, atque capite Goliath decorum 1ntelligamus. Peri psam Cassiopaeam , ipsius Saulis coniugem,

matremque Michol, cuius tamen non meminerunt sacrae literae:per ipsam vero Andromedam ad scopulum reuinctam Michol, Dauidis coniugem in foecuditatis umculo s quod David psallentem ad arcam foederis spreuis .set) a domino retentam. Sic enim scriptura Michol verba tribuens libro secundo Regucap. VI. ait Quam aute gloriosius fuit hodie Rex Israel, discooperiens se ante ancillas se uorum suorum,& nudatus est quasi unus nudetur de scurris' & paulo post scriptura ait: Igitur Michol filiae Saul non est natus filius usque in diem mortis suae.haec si placeant, bene quide, sin minus, vel alia signis coelestib.

affingere poteris, aut veteru fabulas impuras sane retinere per me licet, no in nouan das

imagines puto, sed sis significationes ita pie

applicandas. Sed ne quis clamitet me pros nis sacra miscere,ab eo inquirendum puto,

173쪽

ANNOTATIONE Ianne ob id coelum Dei sedes & domicilium, quod veteres suas fabulas affinxerint illi, profanum siti an potius sacrum sacrum cum sit

illud violari puto, si profana illi affingantur, quod ne fiat, has figurarum libentius applicamus imagineS.

Decimum quintum Equus prior tenebrosus es ,& capite luna accollo pingitur. hunc Equiculum vocant: eius Higinius no meminit, nec noster Camerarius, licet optime dicamus eum perpegasum duos hos& minore,& maiorem intelligere. habet quatuor tene brosas stellas vix notatas visu. Decimum sextu Equus secundus seum tox pegasus dicitur, que poetarum aenigmata

alatum volunt, Vnise etiam prouerbiu enatu

est,Pegasium testudini co ferre, de rebus dissimillimis ac pugnantibus. hic ille equus est, qui suis ungulis monte Parnassum aperuisse dicitur,fulget secundu Ptolomaeu rostellis. Decimum septimum Delphinus sequitur. hic,quod Arione citharedicae artis principe interficere parantibus nautis,&ad intercipi endum eius quaesthim in illum irruentibus seruarit, inter sidera relatus est,quemadmo dum ex Ouid. versibus colligere poterimus. Dijpiasacta viden astris Delphina recepit Iupiter, O stellas iussit habere novem.

Plinius inqui Delphinus non tantum ho

174쪽

IN S PHAE RAM. I J Smini amicum animal, veru musica arte mulcetur, symphoniae cantu &precipue hydrilali sono, qui talis forsan est, ut per instrumeta fiat ad motu aquae. hinc colligimus non tan tum 1vero aberrare ipsum Herodotum atq; Aulum Gelliti, qui potius hist ria, quam fabula hanc volunt, quantu imperitus quispia iudicare posset,cui id om ne fabulosum, atq; mostro simile videtur,quod perraro euen lat. Decimum octauum septetrionalis locum, Telum Iouis occupat, quo ille Gigates perdidit, cum eum montibus aggregatis, sedibus paternis deturbare studerent:quid aliud haec vult fabula, qua grauissima scelera horrendis &atrocissimis poenis punienda esset per gantes enim nihil aliud intelligimus, qua

humanum aenus a vera virtute deflectens

normibus vitisis se polluens, ac Deum Ipsum ad vindictam irritans. quoties igitur Telum hoc aspicimus, de Dei iustitia,atque ira cogitabimus flagitantes interim ne in ira ac furore siuo nos corripiat,ac coarguat.

Proximo ordine decimo nono,Telo Iouis Armiger adijcitur. hic liquidem non feritur fulmine. Haec tria eius generis stant Aquila,

Laurus,&corium canis marini: quare&for mi dolosi se eo contra fulmen contegere consueuerunt . Rapuit autem hic Ganymedem,

175쪽

medem atque ad Iouemldetulit.quare pleru- . que Ganymede illi insidetem dum pingitur, defert. Huic Ptolomaeus I x stellas tri buit. Vicesimu signul Anguitenentis est,quod hominis variis miseri)s implicati magine habet.

Hactenus ornatum coeli septentrionalis partis proposui, iam obliqui circuli Lodiaci imagines explicandae erunt:verum cum de earum appellationibus,appellationumque causis quaedam paulo ante dicta sint: breu1ter quot eius imagines stellas contineant, quidue significent explicandum erit. Arietem igitur hunc appe lare poterimus, qui ab Abrahamo ne manum inferret filio

diuino oraculo monito,immolatus est:vel e

tiam agnum immaculatum uniuersi gregis ductorem,cuius legis promulgatio ab Arie tis nonae atq; octauae sphaerae coniunctione originem traxit:cuius finis non expectandus nisi emensis maximi anni curriculis, hoc est adfinem di consummationem taculi ismittente ipso Saluatore.Habet aut hic Aries secundum Ptolomaeum stellas tredecim. Secundum signum Tauri volunt, quod Iupiter aliquando in formosi cuiusdam Tauri imaginem con uersus Agenore natam Europam in Creta transuexerit, vel ut simili c6iectura

176쪽

rectura colligi posset,suit Inaci regis filia,quacum Iupiter vertisset in boue, beneficij loco inter astra retuli, unde Ovidius: Eoc coeli gnum Phata dixereiuuencam, Gua bos ex homine est,ex bouefactaDea. In hoc signo quaedam stellae insignio fiant, quarum aliae Hyades, aliae Pleiades a pellantur. Fueru ut autem hae ipsius Atlantis

fili , quod& de Plata di b' dictum volumus, quas& Atlantides ipse Virgilius appellauita

harum quinque cum earum frater Hias inter venandum a leone dilaceratus esset, tener rum puellarum more Iachrimas mittentes, fratrem lamentantes mortuum,consolari nopoterant: ob eam igitur pietatem inter sd ra relatae sunt, hinc eas dicunt Scum Oriuntur,&cum occidunt, tempestates plurimas,

largosq; imbres ciere.De Hyadibus aut cur succulae appellatae sint, lege apud Au GeL lib. YII1. capite x Tulli j Ciceronis Marci Ciceronis liberti sententiatri,& quam iuite Aulus Gellius ibide eius cauilletur verba, quod Hyades in capite Tauri dixerit, vide. harum maxima, ingens 3c rutilans, in ipsius Taurini imaginis oculo, Chaldaice Aldebaran Grae

ce λαμπριδιας Latine palilicium nominatur. Manipulus vero stellariam exiguo splendorei refulgent Pleiadum est, satis omnium

177쪽

338 ANNOTATIONES a uictorum scriptis celebratus, latinis Vergiliarum dicuntur, quod eXtremo Vere oriantur: harum una Mercurii mater fuit, Sinterdum pro omnibus sumitur, ut apud Virgilium de 1atio ne tritici: -Multi ante occasium Maiae carpere sedit os Expectata es panis elusit arsis.

Volunt aut e numero septe non apparere, sed unam earum obscuriore esse, qua Vt oculorum acies ad eam pertingere possit, quod mortali sicilicet viro nupserit, cureliquas dudignatas cubili sint,ut poeta ait.

Pleiades incipiunt humeros releuarepaternos, Quaeseptem dici,sex tamen e sient. Seu quod in amplexus sex hinc venere Deorum , Nam Steropen Marti concubuisse ferunt. Septima mortali Meropae tibi S phe nupsit. Poenitet Ofacti seu pudore latet Sitie quod Electra Troiaesectare ruinas Non tulit, ante oculos opposivitque manum. Verum hisce poetaria fabulis omissis, dica mus tauru esse, que primus Omnium nostru

pares Adamus deo in holocaustum obtulit, ut ita nunqua eius factum ulla obliuio obliterare posset, hic si quidem cum e paradiso vitaedeturbatus esset, diuina placare,atq; reconciliare mente sacrificiis,& animi puritate adnitebatur: vel dicimus hunc tauru secundi Eua

178쪽

IN SPHAERA M. Igeliste imagine esse,quod hic sci. doctrina ab

agno praecedenteiumulgata, roboret, ac confrmet.hec piae mentes potius sectari debent, sem ijs oblectare, qua fabulosa illa veterum leuitate. taurus aute hic sua imagine a s stellas complectitur. Terti u sign u Gemi n oru est , i d Castoris atq; Polluci suppler eoru exemplum vocatur. hi si quidem imperium, quod tame Locietatis im- atiens est,ut ex eplo Romuli & Remi, acaliorum demonstrari potest, fraternis animis,a

que summa tranquillitate rexerunt. Hic proles Ledaea micat, nec pignus amoris

Quem prius in terrisgessit seponit in astris. Uerum his omissis como desacobu&Esau geminos fratres intelligimus, quoru alter IDraelitis, alter Cananeis ortu dedit: continet aut hoc sidus stellas decem & octo. Cacri sidus Iunonis beneficio inter sidera relatu est, quod is ubi Hercules cu Hydra c5fietaret, morsi eius pede laesisset: quod nihil aliud notat, qua improbos Iunonis praesidio, id est, opum atque facultatum potentia sublatos , pulcherrimis muneribus intellectu, diuino splendore abuti & regredi potius, ac a vera via digredi, quam regium tramitem obtinere. hinc etia Iunonis imago pauo nominatur, quod is scilicet facie priori decorus,pennis expansis, hoc est, diuitiarum aut

179쪽

opum abundantia splendens posteriore parte deformis ac foetidus sit, hoc est vitiis quibusdam ac sceleribus obstrictus. Potes: etiam cancer notare propriae conscientiae stimulum,qui improbos torq uet, ac stolicitudine xangoribus conficit,ut ex his versibus: Mus quis intus storpius, quasseruida Plet rursιsquis Cancer meas urit medullas rLeo dicitur is quem Hercules interemit, qui ob eius nominis memoriam inter sidera relatus est:vnde Seneca in Hercule fruen te Primus en noster labor coeli refulget parte non minima Leo Iratus totusseruet, O morsissparat. Huic Ptolomaeus tribuit 27 stellas. Vt aut e per praecedes signum improbitatis imago

notatur, quae Iunonis potentia ut cancerton

galateque serpat: ita diuini numinis ira,per leonem aliquado ab ipsis improbis poenam exigetem, intelligimus: diuina enim mens irritata improborum malitia Leoni compar tutaLeonem igitur cum hunc intuemur de dei ira atque lenitate,quam supra agni imagine notatam vidimus, cogitandum erit. Virginem Aratus Astraeam, hoc est iustitia voluit de qua quid Auctores referant, no-

180쪽

IN SPHAERAM. I isti ius est, quam ut hic addendum: hac exornat Ptolomeus 26 stellis, quarum una insignis illa est sipica virginis appellata: poterimu Saule hanc virginem, virginitatis sacrosanctae imaginem appellare, ac virginem perpetuo caput

serpentis conterentem, ac suo partu Saluatori S Ortu, primorum parentum lapsum dissol-

Uentem.

Librae si num ignorarunt Chaldari. sianuenim scorpionis ad duorum signorum spati- tam extendunt, cuius sententiae Nouidium secundo libro Metamorphoseon fuisse apparet,ubi sic ait: Est locus in Geminis, ubi brachia concauat arcae, Scorpius O cauda exisque utrinque lacertis, Porrigit innatium signorum membra duorum. Verum sequamur Ptolomaetim, qui huic si uno octo stellas tribuit: si ne tautem Libra aequitatem, quae nisi seruetur, diuina humanaque cuneta corrUent.

Scorpionem non ardens ad aethera virtus evexit, sed improbitas, quod Orionem interemerat: hinc illum impersectionis maginem iudicamus .Est malevolentiae signum, Verum adulatorem & parasitum, qui dum blandia-M tuta