Praelectiones academicae Oxonii habitae annis 1832-1841

71쪽

PRAEL. V. Quo nam sit in hac re halapori ratio. 59 virtutis, quae specie quadam et ferVOre juvenum corda commoVer Valent, Verum etiam SeVorioris hujus, castimoniae, dei, industriae, pietati. Ut facito quis intolligore possit, quae aliquando Subturpicula intoX-untur, partim peculi QSSO, Non Scriptoris partim, ut ebrios Laeonteis pueris, tanquam Odiosa ac Vitanda proponi. Ergo illum Virtuti e animo favisso non si cur dubitemus eum praeSertim lorique eorum, qui tunc conicis dabant operam, in alia omnia abiro consueverint. Hi igitur tu quaSi νωμαλιας qua Primarios aliquos notari dicebamus, Splendidum sane documentum proseratur. Alia si illorum ratio, qui omnia, repugnantia quoque, pari Studio, pari facilitato, etero, pernoro, Omittere, Opotero Videntur: quale apud nos ing0

nium fuit absit leto invidia Drydoni. Nulli vis

major et Opia Verborum nulli sententiarum uberior Seges; nemo felicius sese tentare, nona liborius quodammodo et laetius patiari, Suarum ViriUm SonSu. Unum illud Vato sacro indignissimum, quod ita n-rum sibi coligruat, ut neminem Utiquum X animo laudasse nulli arum, qua euntRVerit, rorum, impenSiu eum Studuisso dicas.

Sod in his fortasso nimii sumus. Ponatur jam ultorum Primario Po0sseos indicium. Eam videlicet ni fallor, propius aliquanto Videbitur attingore, ut erit quisque novitatis Ogligontior, minusque curabit illud,

micam insigne, recenS, adhUC Indictum ore alio.

Quid nimi otiosi non flagrantis est animi, longinqua Sectari usitata respuere. Quare S, quem Uderimus, Poeta multus ori in locis illis, qui commun0s

72쪽

60 Primarii negligunt inreniendi gloriam PRAEL. V. Sunt omnium, non solum Oetarum, sed iominum

quoque quales sunt do coeli facie, de anni convorsionibus, de vitae fragilitato. Sed tamen communia ista proprie quodammodo poterit tractare. Id quod a tura ipsa satis curabit, modo plane et Vore aliquis quae sint intus eXpromor Valent. Sicut enim Ora gestusque hominum, ita nimorum quoque

habitus, quasi do industria variari idomus ut in mirifica univorsorum similitudine facile amon internoscantur singuli. Ergo iisdem fore in rebus iterum atque iterum versari solent, nullo fastidii

No verba quidem ipsa, siquae adamaVorint, ut aso aut ab aliis intordum mutuari Vorentur. Quo in genero ut notissim proferam Homerii Sua saepius vid tu compilasso, Virgilius Homerica, penserusnosior aut Virgiliana ut clarissima Italorum monu- Inonia. Atquo ut in talibus nonnihil tribuatur verum nim dicam Dosidipe :- quanquam mihi qui-d0m plura ejusmodi videntur ingenuo cuidam priorum Vatum amori ae reverentiae deberi:)-illud tamen perspicuum fit, facile istos ac libonior Inventorum certo laudo caruisse. Contra qui tropidant actorquentur, nihil non inauditum proferendo, ambitiosius quam verius putandi sunt agere, etiam Optime quae in Retu. do vitio paene cumulatum est notissimum apud nostrates Poema, grave pro et et eruditum et clarissimis distinetum luminibus, cui titulus, oc- furno lugentis .icubim ' Possim allegare soXcentarius oua, quae initio satis dulci desinunt in orborum inseptias variatis ad fastidium clausulis, dum inusitatum aliquod emicet. Quaro, si fortes de oota quovis, ut fit oriatur

73쪽

PRAEL. V. Simile M in amantium, Pudore quodam. 61

quaestio Primariis sit adnumerandus, necne et hoc

nobis sumamus indicium, quod ab invoniundi gloria associata aut neglecta ducitur; et altorum illud, quod

anto diXimus in servanda Constantia poni. His jam tortium, si placet, addamuS, 'Io Uno pulcherrimo dignoscitur, qui sint ori vividi luo anfectus, quae inster sine suo POOsis. Videndiana, ne sit nimius scriptor, ne Sine ullo discrimino luxuriet, ne sacra profanis indigne miseeat. Onn communis haec ita edocet, quali sermo sit Hus Viri, qui assectu aliquo graviore permoVeatur ' Postquam semel alte vulnus insedit, omnia, quae loquitur, id Sonant, quo tendit aegra desidorio mons sed tamen

Obscurius Sonunt. Non omnia Vult omnibus palam diei, sed tanquam cithara pulSn paucularum VOCUmope, Oeet cordatos, quid sibi volit:

qncipit effari, mediaque in voce resiStit.

Habotis formulam amore captorum quae formula satis bono Poetis, dulcedine quadam aptiS, OnVO-niet. Eam uten tribus promulgasse Verbis hoc tempore satis foret monstratur enim ipsa oeseos indolo, qualem nos initio diXimus multisque posthac declarabitur exemplis. Sed quoniam in Q quasi cardino totius instituti ratio vortitur, adjicere de revi pauca quaedam, quae planum faciant in re cognata, quantum pollent innatus hominibus pudor. AEt rui illius uminis Vonoratio, quae quidem germana sit, o ab imo Ordo proficiscatur, non lucem modo nimium ipsa refugiet, Verum etiam, Si qui S, Verecundiae oblitus, in re aerOSancta temore gurriat, illum nescio quomodo a se SummOVere et arcere

74쪽

coiiabitur. Ut in materia longe graviore Subeat meminisse Horatiani illius,

Vulgarit arcanum, sub iisdem Sit trabibus, fragilemve mecum Solvat phaselum.

Omnino primaevi illi Patros, maximoque dono Piotatis auctores, nulla non Olieitudine cavondum con-SObant, no ad inimicos atque impios perventro notitia sacramentorum ac tessero Fidei. Olennia ista, ἴσασιν

Ea siquis insinuarit nondum initiatis, prodidisse non odidisse aestimabatur.' Quod eo magis notandum arbitror, quoniam talia non levi periculo, primis orto temporibus, dicebantur. Nimirum hoc illud orat, do quo Christiani malo audiebant; nocturni coetus, arcana religio, caerimoniae non omnibus impertitae.'Quod si illi, spretis vulgi rumoribus, quibus tum vitae suae, tum gloriae Dei aetura videbatur ori, nihilo minus, aliqua saltem ex parte sui in adytis delitescere Oluorunt, nequo palam Omnia profanis aperire: Sentitis plane, ni fallor, Academici, quid apud simplices incorruptosque animos valeat rei divino roVerentia, O pudor quidam illis dignissimus, quorum modo CXpiantur scelera. Nullum enim, quod sciam Dei aut Ecclesiae monitum habebant, quod de talibus loqui prohiberet. Ipsa Sati prO-hibobat atura. Quo ni clara Oce QStaretur, JU- rimos bene celari multa, quo religioni ergo fiunt, non equidem intolligo, qua ratione, tot sere terrarum Orbe Christianis quoque mos invaluerit, ut prece canerent peregrina lingua. Fuerit sano ista saeordotum fraus fuserit, ut Ora fortasso aliqua X

75쪽

parto inconsulta barbaro plebis superstitio: unici odibile si potuisso eam ita diu lateque obtinseri, nisi ad naturam indolemque hominum congrueret quodammodo ne respondereti Jam nostris quoquo sompo id placuit, ut nequis sanctissimis adsit myste

sane Xemplo, dignoque piis et udiei hominibus. Sin o coetu et republica celosim ad singulos hominos doseon loro libent; nonne integerrimo plotatis

QSt, ea quae ad Deum Ortinent, pare ne Verecundo

proloquii religiose in religionibus Versarii paucomm valde hominum esse, eum de Placando umine, coeloque merendo Sermo orituri Re non verbis sanctitatem tirpe se ferunt: aureumque illud somporremini Seuntur On magna loquimur, Sed vivimus 'nisi siquando religioni ipsius intorsit, ut coram Opulo, quid sibi velint declaroni.

in senim nonnulli, simplici pietato, non cessant peccaro in Verecundiam : immo, religiones inseptius ingerendo sunt molesti, ne dicam odiosi. 'A fateor quidem aut enim sanatico quodam Urgentur errore, aut Spem OVOnt nanom, foro ut isto modo plures alliciantur ad Veritatem. Quos tamen ipsos saepenumero crediderim, cum primum istiusmodi socio darent nomina, miris modis angi ac torqueri: donec usus ullum ObduXerit animo, pristinae quoillius sive inertio seu pudoris odocia Urit infantiam. Ut maneat sermo, quod effectum velim: tacita lorumque reverentia ac pudore OSei Veros Do cultor S. Jam eorum qui amant, eorum etiam qui aeris anxio invigilant, adem ac Poetarum est ratio: OO-tas dico qui animi causa scribunt, quale a nobis vocari solon Primarii. omnes quippe in eo con-

76쪽

64 Primarii mul a tacebunt, metu ridiculi. PRAEL. V.

sentiunt, ut sibi quisque iubeat nomen aliquod, prae peteri carum ne Venerabile quod adeo ne nominari quidem, nisi digne coram dignis, Velit. Dignus autem, qui ista audiat, i unus alterque demultis videbitur : quotus nim quisque flagranti non frigobio quis, commoto alterius animo, uti Se Ommovebit ut luo ossorpti Porro eum neuto Ornant Ominos quae ad ea Spectant, quo sibi nido sunt cordi mirum ni ridiculi quoque metu retrahunt e frequenter ne OVO- coiit, qui alias erupturi erant in ardentissima verba voces ius. Quid enim ridiculo propius, quam graVeSanimorum motus et Certamina, nullo eorum, qui ad- Sinni, conSenSu, nullo mutui affectus iudiei, Surdis ansero et altaro, quam i Oleguntor, nihil credo, attinot. Juvenilis quidem aetas Vi quadam fertur,noquo tum negligit quid alii sentiant, quam pro certo sumit, alios sui similos foro. 0 cito vo inviti docontur illud Epicharmi,

Inoptos se habor cum suis tragoediis sontiunt; quod ubi sonio atque torum evenit, nihil tam solicito agunt, quam ut ea, quibu delectantur, a vulgo i

lonios subito quasi frigore quis feriat. Ne multa quae o omnes tonet, o Poetis imprimis conveniebat, Ut quo quis aliquid impensius agat, eo parciu plerumque laudet. Verum, ut satis huic loco sat, Xpendamus brevi, quanta ejus habita sit ratio omni tempore, Qt a Summis quidem Viris, in quaque regione artis poeticae primum, quod inviti ac raro ea res aut depingere,

77쪽

PRAEL. V. Primari plura signi cant, quam narrant. 65 aut curioSe narrare consueVerint, quorum prae caeteris

umore servorent deinde quicquid talo incidorit, id ita depingunt, itaque narrant, ut plurima mittantur, quae vulgi oculos eminentia quadam pereellero Oleant postremo Socratica illa fraude quae contraria agit ac simulat, mirifice doloetantur hi hominus, Varioque ejus S praecipue Vigent. Prima igitur pars serit hujus quasi modestiae Poetarum, ut pleraque Significent potius, quam data opera describant ac demonstrent. eque enim opus erat, ut plurimum, Xpre8Sa totius rei imagino; neque ad ipsius memoriam servabatur enim intus

mente animoque in neque nil mente nuditorum erigenda S, qui, dum Omnia rece Somu Ordino, aut lan-MIOnt, aut OS, non OStra, mirantiar. Itaque, qui Sapiunt, pauci tangunt, quae muXime commendatuvolint Iogonti se volui convivatoris, ita Scriptoris, id ori cortissimum ingenii specimen, Si homines dimittat xcitato quasi palato. Quo in onoro nihil Virgilio praeclarius, iis un- taxat in locis, ubi illo dolicias suas, rura videlicet ne

rem greStem, persequitur. Sane quam feliciter, uno Saepe Verbo, integram nobis Ornavit scenam velut

ubi armentarios jubot

Estibus in mediis umbrosam exquirere allem, Sicubi magna Iovis antiquo Obore querCUS Ingentes tendat ramos aut sicubi nigrum Ilicibus crebris sacra nemus accubet umbra'.

ROm uniVerSam ante oculos ponit, qua Si quodam jactu senicilli, illud accubet odom sero orbo USu Horatius, pieturam satis amoenam adumbravit:

'Valles, et Usticae cubantis Laevia personuere SaXab. ' Georg. ΙΙΙ. 331- . ' Carm. I. 7.

78쪽

66 emplis docetur, qvid sit modeste narrare PRAEL . .

Sod abest his Οικεῖον illud, quod in Virgilianis miris oplacuit. Cum senim totus hic locus ita sit aptus, ut nihil magis ad mollissimam illam sub dio quietem,

tum gratissima supervenit clauSula, unice ad eam

Verum ne Vagemur, dulcedino capti conserat aliquis hae Virgilii, quibus suas, ut dixi, delicias tractat, eum decantatis illis de Fama, do monto

AElna, de Furia Oete visa, carminibus. Inveniet profecto, quas res Verisimile sit Poetam adhibuisso moris, non animi causa, ea plerumque longo Verbonim apparatu, usta eri imaginum, Xponi quaS autem ipse X nim cecinerit, eas obiter modo tangi, et tanquam aliud agendo. Neque Vero multum Vereor, no vetita licitis indigno vi doar miseere, si Vobis in hoc loco audeam nobile sano Xomplum proferre, de Sacrosanctis d promptum Literis; et cum profanis eodem Spectantibus componere. Doctissima est in nono Pharsaliae de serpentibus Afris narratio, qui Catonis milites singuli singulos diVerse pro sui Veneni necarint.

Nulla utique aptior materies, in qua se actet atquctossorat Lucani facilior quam felicior manus Inter alios sit morientem depingit:

Ebibit humorem circum vitalia fusum Pestis, et in sicco linguam torrere palato Coepit defessos iret qui sudor in artus Non fuit, atque oculos lacrymarum vena remit. Non decus imperii, non moesti jura Catonis Ardentem tenuere virum, quin Spargere Signa Auderet, totisque furens exquireret agriSQuas poscebat aquas Sitiens in corde Venenum. . . . Nunc redit ad Syrtes, et fluctus accipit Ore, Equoreusque placet, Sed non et sussicit humor. Nec sentit fatique genus, mortemque Veneni, Sed putat esse sitim, serroque aperire tumentes Sustinuit venas, atque os implere cruore'. Phars. IX. 73. et Seqq-

79쪽

PRAEL. V. to paucitato, tum desectu rerum. 67

Pollunt se artificio non modiocri sod rom ipsam qui volit inluseri, Thronos ad a Judaei Vatis .

Sunt se illa Husdom alio in loco quae quidem propius ad rem accodunt :

Sentitis, opinor, hoc uno Versu quid sit sani ac siti perire, larius Uana longissimo carnaino aut vidit aut Lucani Quid nimi scribobant illi quae logerant; eremias canebat quae oculis Videbat suis, quaeque toto corde lugebat ac deprecabatur. Interdum tamen hi quoquo ipsi, qui X animi impotu ootae sunt, justa quasi tabula res in coimspectu ponunt. Sed operae pretium erit cognoscere, quo judicio, qua Subtilitate, quo paene dicam fastidio

agant. Quod quidem altorum nobis modo posuimus Primariorum indietum. Sicut enim eum rumores seruntur, Vulgus hominum, nulla religione, toterrima quaeque libentissimo repetit; qui autem vere anguntur, delectu habito, molliora quaerunt ita, perspecto quid quisque Poetarum narrando aut opingondo doligat, non male fit conjuctura do animo cujusque et Sententia.

80쪽

Coluberrimo et legantissimo carmine e puerum

iungit Horatius:

Me sabulosae Vulture in Appulo, Altricis extra limen Apuliae,

Ludo, satigatumque Omno Fronde nova puerum palumbes Texere mirum quod foret omnibus, Quicunque celsae nidum Acherontiae, Saltusque Bantinos, et ar rum Pingue tenent humilis Ferenti; Ut tuto ab atris corpore riperis Dormirem et ursis ut premere Sacra Lauroque collataque myrto, Non sine Dis animosus infans f.

Simili foro argumento Pindarus:

Hic, pace omnium Quiritium di Xerim, palma, mojudice, dabitur Thebano: qui non ad Venturam