장음표시 사용
581쪽
et6. Rationabiliter igitur quamvis contingat cibos, subducente alvi gra-rtia sumtos, fluctuare in ventriculo, sit quis insuper accipiat adstringentiae, dum alia robur dant superioribus ventriculi partibus , simul initium faciunt lationis contentorum deorsum ., quam lationem eXcipiendo intestina persequuntur us
I . Plura quidem hei monenda erant: ego autem una contentus ero queis Tela quina in Notis etiam tetigi, dedissicultate posteriorum paragraphorum Α-gitur quide in iniuis desila facultate intestinorum4lla, quam K P.τmis Vocasse Erasistratum alibi Galenus scribit: sed pro luce, quam inde speres, tenebraSae Offensurum certus suini, adeo iutricatasunt omnia, tam in Gratis, quam in Lat..coscibis. Quo minus fidere 1ebes unitneo ingenio. Licet enim non parserim ulli laboriri via tamen est tam aspera dc scrupea , ut vel Herculem defatigarePossit. Hac in re qui mihi non credit, periclitetur.
Is satis expositis, Tempus vult ut transeamus ad aliam constitutionem I aequalem, quaeuupradiistis malitia non cedit, in qua renes generant lapia ges,autiosos, aut quomodocunque appelles Horum natura gracilis est, Mindia det medicamentis,cibisque attenuantibus : haec vero adversissimasiunicorpori, i bus graUlibus. a. Hinc quidam eorum, qui utebantur talseus cibis propter renes, cum di sitos sentiret difficulter mobillis vix sensiles, imo , cum creparent quid retoris tridum, ut ipse loquebatur: communicavit rem primum cum Medicis in Cati spania, ubi degebat. Hi vero, quasi ille deprehensus esset in morbo paralysin minante , medicam elatis utebantur δἰ ἐυφο dictis, α δει λυώηάας, quam 3c
3. Sub his cum dispositio evaderet multo pejor , symptomata quotidie fierent majora cum intenso dolore , peregrinanti mihi forte in Campania aperuit id aeger, auxiliumque rogavit. Ego vero indeintellexi superexsiccatum illum jam essed medicamentis, quibus utebatur. si Solicitus igitur ego , qua diaeta quis posset siccitatem hanc emendare, ' piissanasaccurrit,&pisces saxatiles,pelagiique,&quicunque lenti non sunt. Ita i& volatilium animalium carnes, quaecunque vicinae sunt piscibus dictis Multaei autem sunt ex avibus imontanis dictis , quae tale temperamentum sortitae sunt. Quaecunque vero in urbibus degunt, humidis, multisque alimentis saginatae a cauponibus, contrariae sunt illis valde. Optimapro his caro est,ut ex avibus, per dicum .Post has attagenum, sturnorum, merularum, d turdorum. Ubi defectus: est montanarum, accipere oportet ex iis,quae ruri alunturi&in turticulis colum-
582쪽
seas, νομαδεες dietas, ut passerculos, πυργειας dictos,qui sic in altis turribus nidificant. Ita etiam gallis&gallinis vesci licet, quae in cortibus aluntur. A lacte autem abstinere oportet sic dispositos, uti autem solo asinino, quippe tenuiore. Summa,stare oportet in medio vim tenuisvi crassi. q. Quae vero his convenit materia particularis, illam scripsi in i de Alim.
fac., praeterea in libro de Cibis boni mali succi . deblongiorem hei cesse
velle supervacuum. Hoc enim solum dixisse sussicit, quod in his de totius corporis renutritione cogitandum sit ea ratione, qua dictum est, cum memini illius, qui quodvis potius tolerare paratus erat quam picari. s. Quod si corpus calculosi sit crassiim , audacter victum attenuantem praescribes. Eadem statues de arthriticis. Nam illi sibi berint antidotos arthri licas&podagricas, ii, qui bene habiti sunt, crassi&pingues nullatenus laeduuiatur sed qui graciles limi, toto corpore amplius exsiccantur, pedes autem manus, siquidem antea laborarunt, pessime assiciuntur. 6. Verum scire oportet, podagricas antidotos multum differre a calculosis, non tantum quia attenuant crastas humores, viscido sed 'ulacat faciunt siccant. Etenim in nephriticis nullo modo iocum habent, quae insigniter calefaciunt&siccant. De his omnibus actum est in Meth. med. susticienter, ut&in Opere de medicamentis , quod ipsum duplex est, aliud de ordine Simplicium aliud de Compositis. Hoc loco, neque omitti res ea potest , neque fuse tractari, quod&illa corpora sint medio loco inter ea , quae valent,
7. Nam pars artis προουλαίικη vocata praeest his talibus. Nulli enim illo rum, qui inculpate valent, neque purgantia damus, neque victui attenuantiadis stringimus. Iis verboqui ob debilitatem naturalem, aut totiuS corporis, auipariatium quarundam facile a Tiguntur , sub legibus ηὶ προφυλακlvtῆς esse, consultum esse censemus. Quare a suspecto victu arcemus , quem alioqui nemini scimus esse gravem, si modo levia exercitia non detrectet.
s. Ex hoc capite scimus , agas fuisse Galeni cogitationes , apra cap. q. de triplici compositione , triplici intemperie in aequali. Ut in exemplis maneamus, Neque calculus est intemperies, neque arthritis sed ambo sunt morbi conformationis. Accedit absurdum maximum Venamur morborum disserentiam ex aliis , quam Galenus fecit i. dedissmorb. . nos illum secuti in Instit.
Propterea totum hoc relinquimus.
9. Non ita illud g. 7. sed commode explicemus Tota υγ-νη recte dicitur
tanea valetudo eorum, disemper indigent Medreo.
583쪽
i. ci partibus, quae tam facile a capite affectus accipiunt, ut etiam magnos mor-lbos, qualis epilepsia, vertim tenebricosa, cephalalgia, alii, qui a capite pendent, inter quas dentes sunt, gingiv gargareon, summa, Omnia, quae circa os faucesquevi taeterea aures,Oculi, O Ventriculi, velarriculus ipse, partes otiam spiritales, larynx, arteria aspera, thoraX. In omnibus, inquam, his scopus victus est conamunis, ipsum quidem caput primo&maxime tutum reddere : deinde autem prospicere etiam partibus laesis , certi, hoccipium alia etiam opus habere discretione, ne omnes aeque robustae sint. Hoc recte fiet, si usum singularum
respexerimus. Σ. Nimirum, oculorum S aurium magnus est usus, ideo,ex praecepto Hio- poc., oportet derivare excrementae capite euntia, potissimum ad nares trahentates Hoc non succedente , ad os ducere oportet per α οφλεγμαJισμου dictos. veluti ad nares per sternutori , quaecunque obstructiones earum expediunt.
Oculos roborabis collyrio sieco usus ex lapide Phrygio, quod collyrium specillo adiges palpebris, sed ita ne corneam attingas. Ita scilicet quotidie faciunt mulieres quoque, cum tibi utuntur.3 Ad aures suisicit glaucium solum,in cote primum tritum cum aceto,deinde specilliope sensim infusum tepidum Possis&facere perlusitatum instrumentum, quodωτοχυτης dicitur. Ibi videbitur bene roborata auris esse, ut nihil amplius assiuat , assiduEinstillandum est de unguento nardino optimo , quod primitus quidem praeparabatur optime in Asiae urbe, Laodicea iunc etiam maliis urbibus. . Etiam collyrium διαγλαυκι non deseret te firmando aures Pariter γε δεα ρου , το es, κρόκου, διὰ ναρδου, δἰ οἴνου, ut languenta, Romae parari solita, Foliatain Spicata cognominata. Quod si fluxio eapite ad aures nimis diu du-
ret, pus jam ulcusque adsit, pastillo Andronio imilibus percurandum fuerit malum. Hoc dum facis, revellendum est ad nares Mos , tum denique uti illis.
Quemadmodum s . cap. calculosi, arthritici pertinebant ad ύγιεινὸν, quatenus magnam vitae partem transigunt ορθος αδιοι ita hoc sequent.cap. a ευμαlμοὶ Et hoc satis est. C P P XIII. 1.ππT in defluxionibus ex capite partium subjectarum pleraeque saepe laedun- intur L ita reliquis partibus morbi obveniunt causa hepatis Gie-
584쪽
nis, eum debiliores lunt. Demonstratum enim est in I de Fac.nat. , habere partes: Omnes facultatem trahendi ad seproprios humores , cum alterant adsimilanc sibi alimentum. Vicissilii, habere etiamaliam quandam facultatem, excrementa sua expellendi in aliam vicinam ..Σ. Quando igitur pars morbo subjecta fortis est, non suscipit, quod trans nussum est, ut in prima cogatur subsistere causa morbi cum debilis est, recipit: quidem, quodaliunde vetur, sed rursus expellit ad aliam sedebiliorem , haec it rum ad aliam usquedum ad debilissimam perventumstia 3. Hunc in modum alius ahaeparte laborat, si negligentior sit in letii. At vero si nihilsuperflui colligatur, non laeditur etiam ulla pars debilis. Hujus rei manifestissima demonstratio est , quod ii, qui parrem aliquam debilem habentn intra sex aut pilares menses laborant illa. Si enim sola illa debilitas causa esset lar lsio Ris, omnino anaceretur pars debilis, quia haberet in se causam morbi .. Sed qui isno fit semper,patet,quod Acci, necesseesseac dercialiud quid Id verbest super
suum, aut propter copiam, aut proprex qualitatem . . Hoc ipsum superfluum aut in toto corpore cum usatur,&Hethoran vo cant nanc dispositionem mutin parte,princi paliquid aut ibi manet, elat aedit, aut alio I convertita s. Considerandum igitur est . Ehoc ab initio definiendum, an ex seipsa pars temperi aboret, an potius aliunde habeat Aliquando igitur ab externis cau- usis est malum,. .g; cum refrigerantur, cum contunduntur, cum caeduntur,. aut lassantur, ullurimum aurem abegroribus invi est aut plethora , aut
6. Oportet igitur attendere magnitudini debilitatis nativax, Sc ita simili re oportet hominemetenuiter cibare, simul exercitia debita adhibere: CG verequiti etiam offensas a rebus externis . Tum , si neque sub his gracillior fit, neque pars debilis afficitur, in victu nihil mutandum est. Si vero gracilior fiat aut omnibus partibus , audiis, in quibus male conforrnatus est, victus est ni
7. Si male habear, cisterutrum ex duobus facere oportet, a vietum tenuiorem instituere, aut purgationes rariores interponere. Quibusdam enim in istante vere danda est una de sufficiens purgatio : quibusdam alia etiam, tempor autumnali Ubi igitur coacervatur sangRiSiii Corpore, vena secanda est ubi alius humor, cacochymia demendaest purratione humori Sexsuperantis . Si vero ita convenienti victu pars bene habet, tamen gracilliscit corpus, picatione utei dum est, ut dictum estantea, ad restitutionem habitus extenuati ..
ξ Hoc capite travit res magni momenti, quomodb fiam nes Icta ib-
585쪽
nes omnes decubitus humorum de parte in partem Nimirum, ut in Rep .deebat SC H ER BI US ο -- , potentiores devolvunt onera ad pauperiores, Schirursus ad minus potentes cita pars romta ad partem debillam, haec run- sus ad debiliorem, usque dum alicubi haereat..
enim ad sui excretionem , quo facto os ventriculi exsolvitur illis; vocatur hoc etiamsi, mαχθ' non solum a Medicis, sed ela ab aliis hominibus , quodae Vereribus vocabatur κασία: toroque corpore debiles fiunt, ita diIpositi, sicci, tenues, & pallidie cavis oculis. Hi ipsx si abstmuerint a Venere; morosi fiunt, fasti duint cibos . Sed nec continentia illos subi evat magnopere. Accidit etiam illis per somnia semen effundere, & pati eadem, quae in coitu Ex illis qui-ldam mihi dixit, sentire se seminis acrimonia uxta di calorem , nec se solum, sedec tammas, cum quibus rem habeat . t. Huic ego consilium dedi, abstineat quidem a cibis semen copiosum praebentibus, sumadautem, non cibos tantum, sedac medicamenta , quae illud e stinguant, dici um de his eff&int. de Alim .fac., dc de Simpl. exerceat partes: issiperiores potius, quod fit perparvam pilam , follemque, nec non per halteras. Post balneum ungat totoslumbos refrigerante aliquo GDguento: y. Tale est vocatum olium, Mompse Τόμφακινον uos melinum exta si oleo factum. Composui quibusdam crassioris quaedan consistentiae; nefa ccilla destillent. Structura eorum est ex cera, Scoleo Piodam frigido. Primuma - rem τὸ κηρελ ον vocatum paro. Deinde in mortario subigo manibus bene Mo- db affundo succuni refrigerantem, mustumque agito,ut bene uniant Phaec duo, Materiam habetis inopere de SimpL Tacile in promtu est. facile experimentum est succisonpervivi,stiani, cotvedoni succum non dimittit, nisi quis, dum tunditi mortario , affundat humorem te- inuisiceaqueae sutastantiae, non vis Sed hi quidem habeti possunt in aestatae tantur .' aliorumetiarn aliis anni temporibus, veluti lactucae , qui&ipse incensu frigidorum est. Sed Sc semen lini est, quippe , quod cocium in aqua praebet succum frigidum. Quendam exgum nastis, qui athletis praefectus erat, vidi Iaminam pilambeam gestantem quam praecingerer musculis lumbaribus athletae, ne somniis Iibidinosumorqueretur . q. Hoc aperui idiotae cuidam,&gratiam reportavi pro indicio. Alius qui-d- , qui molliusculas habebat carnes, plui biduritiem non ferens, cui consu- ΕΚ, substerneret dictarum herbarum aliquam admistis virgultis tenuibus viticiSeti rutae. Statim sensizfructum ex usu illarum; ut postea semper ureretur-
586쪽
4 sedactum consili uim dedissem illi, assidue masticaret viticis semen , cpropterea gratias egit, ut doderuta. Horum igitur materia&in lib. Simpl. , de fac Alim prodita mihi est. Nunc igitur necessitas incumbit mihi addendi
hoc, Cavenda esse valde refrigerantia, qualia sunt unguenta ex papavere dc mandragora Horum enim nihil adhibere oportet, nihil substernere, cum in flore est. Ut enim praediistis,ita his uti oportet, veluti&rosis His uti cum quendam jussissem, adjutus est,ec sine damno renum.1. Excogitavi Sc aliud utile futurum ita dispositis, quod experientia comprobavi. Hanc enim semper prae oculis habere oportet tanQuam κριτηριον,&nihil stribere, quod utile sit, nisi quis testari possit ita esse, aut etiam adseripserit, se nunquam probasse. Quod ergo est illud tuum commentum' Dicam. 6. Observare oportet ita affectos , quando multum seminis collegerint, quod excretionem desideret. Tum quodam die bene cibatos ad somnum capiendum dimittere, Venerem indulgere. Altero die, cum somno satisfactum est, surgentem fricare sindone ad ruborem usque Subinde usum frictione ex oleo, paulo post bene fermentatum , in clibano coctum panem purum offerre ex
vino adaquato, de sic dimittere ad opus suum Medio inter frictionem dc panis esum tempore, si spatium sit, aliquandiu obambulet, sed non in frigore. Melius enim tum est intus fuisse. . Hancoris ventriculi per cibum corroborationem praesci ipsi etiam cuidam Grammatico, solito prehendi convulsionibus epilepticis , egregie profuit. Hoc amplius profuturum judicavi , postquam intellexi, symptoma illud
fere incidere, im diutius jejunasset, praecipue interveniente moestitia quadam, aut ira Inspiciens etiam habitum corporis, quaerens, confessus est, crebro effundi sibi bilem in os ventriculi. 8. Caeterum omnibus , qui haec legent, incommune do hoc consilium, expertibus quidem Medicinae, sed qui ratiocinari possitnt, uti hanc faciant hypothesin me, uti vulgu3facit, vivant tanquam bestia, sed ab experientia petant, qui dicibi&potus laedant se, quae item dc qualia exercitia. Ita in usu Veneriorum ob servent, noxiane sint illis, an proficua intra quot dies Z Ut enim historiae te stantur, quidam vehementer laeduntur, quidam ad senediam usque sine incommodo utuntur illis. Utrumque rarum est , d valde&nihil Ledi quod vero in medio, valde late se extendit. Inter hos qui docti sunt, neque enim alii legent:)iis consulo, discant in se ipsis, quibus aut juventur, aut dant . Ita eveniet, ut in paucis indigeant Medico, quamdiu bene habent.
. Vellem hela parumper mihi adessent illi, qui, etiam inter doctos e alioquin
587쪽
quin moderatos passim drancompitis prosiliunt, MEDICE VIVERE EST PESSIME VIVERE His quid respondeant ii, quibus moratus
venter est, gula, jam publice constat ex quaternis orationibus meis , diverso tempore & occasione habitis in contrarium sensum. Qui si Galenum quoque laudire volent, tanquam honorarium judicem, ex gestibus ipsius statim intelli gent quid velit inverso enim vultu, protenta manu, indignabundus aspellet
I. TYIs scriptis , cum legeret sodalium quidam , Tu , inquit , Galene, Ireliquisti aliquid eorum, quae antea scripseras , medicamentum scilicet te succo pomorum Cydoniorum , usurpatum ad reddendum appetitum il-llis , qui amiserunt coctionem iis , qui non bene coquunt, in summa,c quod ventriculum validiorem facit. Laudato igitur illo , qui memoriami meam solicitarat, jam proponam in sequenti oratione praeparationem ipsius, AEuae talis est. a Cydoniorum pomorum majorum&suaviorum , minus adstringemitium , quaeri ρου θια vocant Graeci Asiam nostram incolentes Succiliorum su-rinentes sext. Rom. duos , miscemus mellis optimi tantundem , aceti sexti
Haec iterum coquantur super carbonibus ignitis ad consistentiam mellis, qua cis οματικα parantur. Hoc medicamentum in iis , qui habent hepar debile, utilissimum est Clarum est autem , quod potissimum cons rat jejunis, dosi , quantum capit mystrum medium ad Siij, praeter propter. Nihil nocet , etiamsi post coenam sumatur. Rectus illius usus est in iis , qui prandere solent, eo tempore, quo quis coenaturit. sed melius , si duabus aut tribus horis ante cibum. . Si adstringentius voles , ex carne cydoniorum praepara. At vero in iis, qui calidiorem habent ventriculum, aut quibus alioqui bile suffunditur, auferre oportet Zing. iip., dare solum succum , cum aceto melle coctum praedicta habita συμμετes s. Qui
588쪽
s mi vero quodammodo medii temperamenti ventriculum habent in neque bilem colligant. neque pituitam , dimidium 1andum accipere op tet
Ting.&pl p., ira quidem, ut pip. sit Jj eting. autem Jjg. g. Contra, qui frigidum habent ventriculum, aing. quidem Jiiij pip. autem Iiij, aut certe Jij f. Sic itaque prospiciendum est iis, qui in diversis partibus
condiaria habent temperamenta. Qui vero inura, quaecunque sit illa, sive similatas, sive organica, de illa alibi agetur.
. Ut ingenium humanum nunquam quiescit: itanec in Dia donio nactenus quievit. Habemus , ut dixi in Orficinalibus meis, quinque illius compositiones, quarum duae sunt si lices, utraque eae carne tres compositae, quarum prima Galeni est, exsucco, quae, de aceto non dicos praeterea duo habet atomata, Eing. dc pip. Secunda Nicolai, ex carne, quae acetum suidem non habet, sed praeter dusta aro arata, novem alia,ut manifeste ce succo, quae a copia aromatum aromatua dicitur, manifestissime calefacit. His quarta accedit, Diac donium lacidum cognominatum, hoc habet peculiare, quod purgat, quia singulis libris additur Scam. J5 ut dari possin ueris
3iij siquidem summa desis Scam sint V.xx. ut Me desinit. 8. Jam , cum magna sit latitudo temperamenti carnis h.e totius pomi ad temperamentum succi, h. e. succi illius, qui trahitur ex carneyura abjectis partibus lapidosis, quidam hoc commenti sunt: omum decorticarunt, apicem exemerunt, super radula comminuerunt usque ad partem lapidosam , in quas me , quod seorsim habuerunt. Hoc minutal expresserunt, uiuu nmoniare vocantes, cujus m .iiij. v. g. addiderunt m .iiij, carnis, minutim incisa: dccoxerunt haec duo simul cum altero tantolacc libris viij. inquam, ad consumtionem partis aquosae, imaginantes sibi , vinum a se ita dictum corrigere frigiditatem carnis, fieri scopo vicinius. Ne quid autem deesset artificio , pro singulis libris addiderunt singula poma citria, acidum quidem immiscentes spatula , cortices autem , in tenuissimastaminulas incisos, in trudentes, ne aroma deesset. Haec compositio jam permultos annos venditurNoribergae pro Secreto , dc decipiuntur multi, non mali alias, neque cum damno ullius, &c. Oh, quantum in rebus inane,praesertim cum mulier imperati FIN PS τῶ γιεινων.
589쪽
Prior numerus Librum signa posterior Caput
tertius Paragraphum. A. uectuum vehementia corrigenda. I. 8. Io./Bdomen est cloaca excremmiorum. I. Ἀγαλαία. s.7. 8. 3. . Agricolasenis ri tempore Galent. . . c. lab mihil potio. g.Io.8--ἰΘητως. I. S. II.
Actionum trium habentium communem Ιερα διαλο , in κρα. b.cti. 7.Io. minutorum actionem, Taras caAsa est in lar itae.
Galenipraeparatio. Alimentum apud Hipp. quid'. allia. Alexa, Dia dierum longitudo. Alvus obstracta causa. qui praestetincorpo AIPumsolventia. I. .3. Irussenum quibus cienda.
590쪽
ologia o anni pro Germanis contra
Asclepiades. I, 8. I. Athleta. 3. r. . seq.Athletae βκρεῖς. 3.2.2q Theonis quales fuere. 3 8.ΙT.
earum disserentiae. b. a. frigida. g. 7. seq.
Cacocumia. 4.2. . q. q.Ι. seqq.6. 6.7, Cacoch mia non curatur more Gal. 4. 2. S. Qilculi a podagra disserentia. 6. II. 6. Caloris nativi augmentum. 2.2.2.ctsese
Calida frigida. q. s.' o s. Qiliti nativi interitis ab externo frigore.
Calor duplex. I.2. I 2. Calidis naturis quies melior exercitio.J. I.IS Caninus ectin. 6.9. . Capitisgravitas. 6.T. 6. Capite suxiones ichorum. 6.9.2.9sqά. I 2. I. οβφCaput calidum quibus ungeudum. 4 2 lo. intemperatum. 6.9.2.oseq. Coica valido cinnamomo multum abest