장음표시 사용
111쪽
quod vero ad ventriculum attinet digestivi sit c
Ra ab illa pressione alterantur, ut digestio nullo modo perfici possit, hinc ex succorum, & recreme to rum: nutrientium ciborum impura commixtione aliquando intra ventriculi cavi tatsem succi generantur g utinosis, S torpidi, ex quibus inappetentia producitur, febres intermittentes, sobres continuae, dc niger Vomitu , quem mors subsequitur, aliquando salini acres, &corrosivi, quibus cardialgia , stomachi ardoro,sus, & similia gonserantur, aliquando vitriolati acidi, unde ructus, bulimia, & canina, dc lupina appetentia, quibus etiam succis tartareis, salinis, vitriolatiis arsenicalibus tota fluidorum massa foedatur , quando etiam corrosilui sales ad cutem feranto , siae ulcera corrosiva producant, ut notavi in muliere Ne tironensi, cui ex Lionis magna duritie ortum est inus in pede corrosivum, indo febris. lenta, & poso,ta et bes, ex qua tandem confecta est.' Ex stomachio iam affectionibus intostina aliquando afficiuntur, quac doleaussa ex Lienis eompressione, & ex illa succorum caehochilia, dysenteria nascitur, ds qua Hippocrates in Prorretico loquutus est. DUenteria lienosis non longa quidem utilis, longa vero pestifera, nam quiescente illa, si vel hydropes veniant, vel etiam lienterIa, momtiferum. Aliquando lienato carcinoma subiectum c lom arrodit, & tabum lethi forum in intestina fundit, qualo in Abdomon offusum Ballonius notat. Tandem ipsi Lienis morbi in alios lienis transeunt. Lienis o structiones in ipsius visceris inlurctiones degeneraui,& ipsas indurationes scirrho si tumores excipiunt, unde aegroti e subsplenicis fiunt splenici, e splenacis, e tandem lugenda metamorphosi toti fiunt Lienes nullis
medicamentis sanandi. Sed cum hisce nostris in regionibus aer crassust sit, statariae aquae, vinum acidum, &'Pisces non
112쪽
honi succi sint, fluidorum crasis ita viscidis, ita ramulosis scatet particulas, in Lienale reticulum impingen tes ab eo non aegrius irretiantur, quam pisciculi maculis densioribus. Hic notandum pro coronide est, quod cum in morbis popularibus frequonter aut ialienosos , aut in eos morbos, qui ex lienis morbis proveniunt , incidamus, postulat solertia medica, o totos n0rvos in explorandis hypochondriis intendamus, facile enim tunc erit auxiliares manus aegris porrigere, detecta origine , ex qua tot morborum Iliades promanant. Juvant autem Lienosos me dicamonia mocklia, hoc est mole parva , effectamlagna, quibus serosa colluvies acrius concitata, R-cem omnem iaceiorem largius proluat ; juvat etiam eosdem sinistrasti cubiti venae sectio ad serosum colluriviem eliminandam, diuretica, hydrotica, & chalybo parata passim usurpanda Veniunt medicamenta. Laequoque. asininum, eiusdem serum, uti etiam urina humana mirifice prodest Lienosis.
Inter coetera vero Medicamenta, cum altius mose hus agat radices, valet ad acidum muriaticum incidentadum , ad ramulosas sanguinis particulas dissipandas. Aqua ex calce viva parata, praecipue si in hydropicam , vel in scor buticam, vel in asmathicam affectionem propensi sint.
De morbis, qui a hypochondriacos afficiunt. Proximum est , ut de morbis dicamus, qui hypochondriaco affectui superveniunt, qui neque numero sunt parvi, neque magnitudine leves, cum enim cae
113쪽
illo affectu particulis salinis eAtraneis oneretur chylus, tota cruoris massa ab ipso primum deturpatur, moic vero ex illa tamquam ex fpnte rivuli etiam alii succi coinquinantur , uti sunt succus nerveus, i succuβlymphaticus, bilis, saliva, aliique., unde inter prima mala scor butus, febris continua lenta, ptyalismu , vertigines, epilepsia, melancholia, & dolores partium externarum oriuntur. EC quidem cum haec assu-dio pertinax redditur, discrasia acida acris in fluido tum massa constituitur, unde necessario scorbutus consequitur . Primum igitur debet medicus ad talem successionem impediendam in pertinaci, & rebelli hypo-shondriaco affectu antipochondriacis, & antispasmodicis remediis antiscorbutica commiscere,adquod consequendum conferunt succi depurati boragicis, fumariae, iacetosae, cochleariae , serum, tinctura. chalybis, aritimonii nitrata, decoctiones salsae parillae, cum sumitatibus Pini, Aridulae, lac Asininum , & similia. Aliquando vero ex hoc affectu intra venosum genus introducto febris ipsa, ct quidem acuta lenta continua accenditur, quae non nisi refrigerantibus, sero Tamari ato, Emulsionibus, Ipnocticis, Flor.
Cas. Tec. eXtract. apertione venarum sedalium cedix.
Quandoque etiam ex illa fluidoxum alteratisne in glandulosis . hepatis acinis bilis secretio impeditur, undo febris cronica ierneliana excitatur, quae tartareis, hepaticis, Bliabarbarinis, strupo ferneliano, & Aqua nucerina, cum Tinctura chalybis ad plures hcbdomodas sumpta curatur. Neque tantum ex hac asefectione bilis in hepate secretio impeditur, Verum etiam obstructiones pertinaces in liene, in me sente- Tio, in utero producuntur, unde in aliis cachexia,
in aliis menstruorum suppressio, & hysterica affectio excitatur, quae sanguinis missione ex pede , di seda
114쪽
lium venarum a portione, utpote quae proxime humores noxios ex uterolderivat, aliquando curatur,
nec non etiam acidulis, & equitatione, ut superius etiam inuimus. At non sanguis tantum ex hypochondriaco as ctu alteratur, & eoinquinatur, verum etiam lympha ipsa acida acris roddituro und0 dyscrasias scorbuticae in ipsam introductae aliquando ptyalismus succedit, qui gingivas, glandulasqus corrodendo , veluti ulcera, dc naphthas in ore producit vitriolicam naturam nanciscens. Id obsorvavi in Roverendo Patre Pio Ordinis Praedicatorum. qui sex affectu l pochondriaco incidit in dyscrasiam lymphaticam adeo eopiosam, ut unius diei spatio ad duas usqu0 libras Ptyalimolympham Per Os excerneret, tanquam aliquis qui meris curium sumpsissset , hanc tam ii distratiam de medio' sustulit praedocsessor m0us. & Prasceptor Ioseph Panetani diluentibus, abiis corbuticis, de decoct. Sa sae parillae, S ligni isentisci mpnsis spatio quotidie praestitis. Non semper tamen ptyalimus lymphaticus ex effectu hypochondriaco genitus per glandulas
oris secernitur, verum otiam ex ventriculo , & tune ut plurimum vel a prandio, usi a coena cum singulatu succedit, ut anno praeiserito adnotavi in nobili Cive, & Patrono meo. Hic enim post vehemens
animi pathema vel statim a prandio, vel post coenam spatio dimidii horae per os libram unam lymphae lucidae , ovorum albumini simillimae singulis diebus
comitante singultu excernebat, quem tamen feliciter usu radicis hippecuacannae curavi. Producuntur et iam aliquando ab hac lympha acri, & vitriolica dolo res vagi externarum partium, qui tamen longo usu
sori Caprini, decoctionis Salsae parillae, pilularum de
Succino Cratonis, ct aliorum facile curantur, sed olimaximum consensum quem hypochondriacae partes
115쪽
cum capite ab . nervorum propagatione productum hypochondriaci vertiginosi, i& ut dicebat etiam Hiprpocrates, epit eptici fiunt, & ab adustione bilis in a. tram bilem conversae, melancholici etiam aliquando evadunt Ob maximam impressionem, quam talis humor jam animalibus i spiritibus, ut dicebat Galenunnebulosis factis, i in cerebro producit, quae tamen impressio ob rebellem peccantis humoris pertinaciam, quae dissiculistr dissolvitur. & ob solidorum a fixa in aliquo objecto imaginati'nu torporem dissicilis loturae est, cum viderim aliquos putantes se toxico male affectos, alios se brevi morituros , alios absque pulmonibus Vivere , quibus,tamen omnibus medetur copiosa sanguinis evacuatio, succi herbarum, serum caprinum, Tamarindinatum, & sub dio Oxpositum , & copiose sumptum, Pilulae de Succin. Cratonis, de tribus Mercurialis etiam Lemery, & laeeum sepone Veneto sumptum. Valent etiam quam plurimum pro vertiginosa, & Epileptica dispositione ab hypochondriis producta Balnea, & Aquae The males, vulgo dictae , Bagni deda Heve Foscismet in Grafugnana, uti expertus sum in Patre Divi Francisci, qui mihi annis elapsis illarum Aquarum descriptionem, in doctissima schedula exaratam a soleret Practico Jacob Zavelli transmissam, retulit.
De morbis, quos hysterila assectio producit. Quasi in hominibus assoctui hypochondriaeci succedunt mala, eadem in mulieribus affectum hystoricum Consequuntur, cum enim sanguinis crasis debilis sit,
116쪽
secretiones, quas in uteri, Sc mosenterii glandulis fiunt , minime perfici tur dicsbat Hippocrates, exsanguinis perversione totius Omnino corporis Dbvem sones contingunt. Qua de caussa segnitie quadam, detoniore humores in illis partibus acritatem, & mor dacitatem nanciscuntur, ganglos , & membranosas partes ita irritantem, ut nervet ut1cci in irregulares motus. excitentur. . Quod si hic inordinatus succi nstruoi motus intra sistema nervosum solummodα exinerceatur, hystericae passioni supervenire possunt per quandam propagationem capitis dolores, convulsi
nes, epilepsia, Apoplexia, Paralysis, Melancholia
Demontia, & Stupores. Si vero in internas visce-aeum partes se femi, tunc hypogastrii, lumborum, imtεstinorum, & ventriculi dolores, ex quibus tabes, cordis palpitatjo, viscerum perturbationes, tusses pertinaces, anhelitus dissicultas, a norexia, & vomitisones succedunt. Quod si vero in sis ema venosum foratur haec passio, febres lentae serotinae longas, quandoque ephimera, nonnumquam tabidas illam excipiunt, tandem etiam in partes externas vertitur
uteri affectio, & ex illa dorsi, Renum, & mamill
xum dolores, faciei rubores, pedum tumores aliarum--que partium suboriuntur, ex quibus omnibus patet titerum omnium morborum fontem , re originem esse. Ex Thom. Villisio de morbis convulsivis capit. I O.
habotur historia de perillustri quadam muliere, quae ex affoctibus hystericis spasmodicis in capitis dolorem, & gravitatem insignem incidit, & ex dolore,& gravitate in Apoplexiam cito lethalem transiit. Inter ceteras affectiones,' quas vidi passioni hystericae supervenire illa tandem mihi videtur notatu diagna, quae Nobili Matronae floccatae paucis ab hinc diebus supervenit, est illa quidem Mulier boni coloris, di nutrimenti, ac licet septuagesimum aetatis an
117쪽
num attigerit ita fervidi sanguinis, ita succi norvet, volatilis, ita calidae, & acris naturae est, & fibrillarum sensitivarum locuples , ut vel accedente Odore quopiam, aut propinato vel levissimo medicamento statim in convulsivos motus incurrat. Incidit Aprilis mense in Apoplexiam, quae postea in Emi plegiam conversa est immuni relicto motu , toto tamen sensuper totam dimidiam corporis partem a summo Vertice capitis ad pedes usque amis . Por repetitas sanguinis missiones, per cucurbitulas affectae parti appositas, per frictiones, per usum continuum decoctionis ligni visci Quercini, per repitas de Succino Cra' tonis pitulas tandem recepit sensum, relicto tamen in femore, & pede affectast partis voluti cingulo silbjΡ-ctas partes continuo contorquente. Apud Joannem Biolanum Antopograph. lib. 5. legitur de foemina, quae cum diu crebris, & multipliciter affectibus hystericis vexaretur, tandem in delirium melancholicum delapsa est. Ex Iohanne Nicol. Beningero obsi9O. centur. a. duo habentur historiae de so seminis, quibus ex historicis affoctionibus suborti sunt in hypogastrio , & in lumbis immanes dolores , quae illas ad Tabem perduXerunt. Henricus Smelius Misceli. lib. go. Epistol. I. narrat de Virgine annos nata 2 a. , quae OX ParoX.mis hystericis incidit, in frequentes lypothimias, & ex his in dementiam, quibus tandem duplici febri putriada scilicet, & tabida vitam cum morte commutavit. Vidi & ego nobilem quandam Rodigensem , quae exo ctibus hystfricis lymphaticam f0brim sub horis serotinis quotidie ad plures annos patiebatur. Uti etiam alteram nobilem Comitissam Patavinam, cui in cruribus rubet quidam tumores dolentes ex utero exincitabantur, numquam filiis fieret si vellem omnes successiones morborum, quae ex hoc Iorte suboriun- tuis
118쪽
tur, percensere. Omnibus vero hisco assectionibus secundum anni tempus , aetatem, naturam, S af ctionis magnitudinem succurrunt cassia, venae sectio, chalybeata, serum Lactis, Lac ipsum, Balnea, Aquae Thermales, exercitatio, equitatio, & Musica.'Sod Loctores hic m i sunt admonendi, hos morbos aliquando oriri primo illo permanente morbo, eX quo emanant, aliquando vero toto illo dissoluto, quod si stant permanente adhuc primo illo morbo , praetor superius allata romedia, est otiam ad decoctio nos salsae parillae, & herbarum antescorbuticarum, & ad
De Morbis qui ex et ariolis gignuntur.
Duplox morborum genus ex variolarum morbis pro venit, alterum ex earumdem magnitudine, & se vitia ; altorum ex earumdem reliquiis intra cruoris masiasam dolitos centibus. Primum quidem tunc tand mortum suum ducit, cum morbi violentia tam magna, atque vehemens est , ut bonam Viscerum temperiem in depravatam inteperiem commutandi vim habeat. Ita vid palus saeps, qui variolis praecipue confluentiis
bus corropti sunt, non raro naturam suam commutare, bonamque cerebri temperiem nimia exsiccatione
pervertere, ut mihi in nobili Comite Cumeno obsor. vare datum est, qui Optima cerebri temporis donatus post saevas variolas ita stupicius evasit, ut nunquam pristinam cerebri claritatem ad optus fuerit. Juvat etiam hic reserre, quae Fabricius Hildanus lib. 6. obser. 82. hac de eadem re recenset, si variolae, inquit, sint malignae, natura vero in ejusmodi te-
119쪽
di ten0llis non robusta sit, & illa in expellendo medicamentis convpnienter adjuvantibus destituatur, nocessum ost, ut crisis fiat imperiecta, & aliquid vitiosi remaneat; quod si in partem nobilem feratur, gravia inducit symptomata, & saepius mortem ipsam, ut ex hac mea observatione videre licet. Lanii cujusdam filia 3. annorum post variolas, etsi nulla adhibita medica monta,) superatas in maniam incidebat, mordebat, quando potuit parentes, & adstantes, diris illos devovebat, in faciem expuebat, & ita surs-bat ut vix in lecto detineri potuerit. Durabat id malum ad finom tortiae septimanae, nihil interim docibo . aut medicamentis attumebat, praeter unicum,
quo delectabatur, julapium, & in hoc statu mortua est. Alterum vero tunc demum producitur, cum semina variolarum tubercula non bene eliminata cruoris fontem adhuc inficiunt, qui inde plurium morborum ipsis variolis supervenientium origo est. Siquidem morbosae reliquiae, aut Propria natuis ra, aut modicorum incuria non bene subactae, lentam sanguinis labrilem excitant effervescentiam, quas nisi diluentibus, refrigerantibus, contemperantibus vincatur, in tabidam degenerat febrim, aegrotosquo ad ultimum Vitae discrimen perducit.
At febris, quae variolis supervenit, facile tollitur alvo fusa, ut notat doctissimus Freind, & ego tandem experientia doctus didici nam cum ea, quae variolis sup servonit febriS, inde e oriatur, quia porcutim exire debebat materies morbosa, in sanguino restet, veramque in venis inzalescentiam sexcitet, reliquum est, ut cum exire Per culaneos Poros ea non sit apta, per alteram Viam secessum nempo, aut natura, aut arte ducatur. Aliquando etiam eaedom illae vitiosas malignae, & venenatae indolis reliquiso in articulorum abscessus pervertuntur, atque inde perio.
120쪽
periostia, ossa quo ipsa in consensum trahunt, sphace. lunaque in ipsis inducunt, unde insanabilis corruptio nonnunquam observatur, quae non nisi ossium extractions sanatur ; sed ita affecti, ut plurimum inter nigras exostoses, & exedentes, & fetidas Grangraenas animam brevi efflant. In internas etiam partes Abscosus ipsi interdum recedunt, atque in illis longas, difficiles diarrhaeas, aut dysenterias producunt, in quibus solertia Medici maxime requiritur ad ultimum, funestumque diem evitandum ;quod aliquando vel solo lactis usu chalybeati, vel nullis adhibitis medicamsentis consequimur; tali namque in casu adstringontibus minimo uti d0bet Medicus, ut anno praeterito in duobus aegrotis meis observavi. Assurgunt etiam abscessus isti quandoquo in Parotides, qui tamen fotibus, emplastris, cathaphas ma- te, spiritu vini, camphora, & croco parato feliciiser tolluntur. Pari ratione post: Variolas desquammatas in pedibus, & manibus, atque saepe numero quaquaversum in tota cutis circumferentia forunculieXcitantur, qui praeterea in Virulenta, dc mali moris ulcera desinunt, quo in casu spiritus Alexi pharmacis erigendi, & vonenum Antidotis febrifugis delendum, antequam Alvus subducatur, Vel quaecunque alia quacuatio indicata tuto, & cum fructu celebrari
possit. Uti ctiam in ipsis variolarum stadiis aliquando,
cum maxime venenata materies per eXanthemata imperfecte producitur, ad oculos ichores maligni demandantur, eX quibus Perennis lympha acris in tunica adnata, & palpebris ipsis emanat; qua tota oculorum orbitas debili lata non tantum contumacibus opthalmiis subjacet, verum etiam grandine nubeculis, & ipsa etiam cecitate, his vero medetur decoctioi se