Thesaurus pathologico-therapeuticus : exhibens scripta rariora et selectiora auctorum et indigenorum et exterorum, quibus natura ac medela morborum tam internorum quam externorum illustrantur atque explicantur

발행: 1791년

분량: 258페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

LIB. III. CAP. III.

communes. Ventriculus cum capite, & toto corpore consensum habet. Ideo ab Hippocrate consideratur ventriculus tamquam mare, nam sicut mare Communicat toti terrarum orbi aquas, ita ventriculus per omnes corporis partes morbos suos distribuit, hinc Quintus Serenus,

siti stomachin Regem totius corporis esse

Contendunt, et era niti ratione et identur.

Ideo ventriculi laboranti aliquando vertigo, aliqua do epilepsia , nonnunquam articulorum dolores, asthma pariter, α tussis superveniunt. Vertigines ex stomacho lsuccedentes quotidie in praxi observantur,& Forestus narrat obser. 49. lib. Io. pag. -T6. de quodam Gulielmo, qui cum diu stomachi imbecillitati, & nausea laboras et, vertiginem incurrebat, quam praecipue patieabatur, si in foro ambularet, ac alios obambulantes cerneret, illico discedere cogebatur, alioqui in terram incidisset, quibus remediis sanari debeat huiusmodi morbus deduci potest ex a-phoristica sententia Hippocratis secti A. aphor. 17, ubi docet ; Si quis febrem non habens abstineat a ciabo, re cordis morsum , s tenebricosam vertiginem patitur, oris amaritudinem fentis, purgatione indigere .per superiora rinificat, de epilepsia morbo stomachi per consensum superveniente, habetur historia apud eundem Forestum Obs. 64. lib. IO. Pag. 5Oo. narrat enim de puero octo annorum, qui violenta convulsione, & epilopsia admodum gravi, & diuturna , paroxismo ad quatuor integras horas perdurante misere correptus est. Puer iste antequam caderet, circa stomachum nauseabundus conquereabatur: lignum ultra in cis cum cochleari argenteo diductis dentibus, & apertis maxillis obtendebam, ac in os fundebam oxymel. symplic. scilii. symp. de staech. multa, aquosa, oc Pituitosa super evomuit, & sanatus est

142쪽

67 DE SUCCESSIONE MORHORUM

oleis etiam nardino, abscintico, & masticin, ventriinculo'applicitis. Articulorum dolores morbo se ventriculi affoctioni supor venientes pluries observavi in

egris meis, & praecipue in illustri quadam vestalii

quase hisco foro iisdem diebus , hapc scribo, primum stomachi nausea, & dolore conquerebatur , deindΘpor strenum ad brachia, & crura dolores ipsi propagabantur, quod autom ad Asthma, & tussim attinet

non' raro observantur in praxi: & prasecipue in sene illo Petro Blancho, ad Platseam morante qui frequenter asmathe laborat, huic romsedia pectoralia parum profecerunt, at postquam observavi ego ex gatu inferius errumpente, & ructibus frequentibus, malum hoc vitio ventriculi potissimum oriri, alternis diebus Oximet. scilii. exhibui, quo ex stomacho multa alba ponderosa materia exonerata plus levaminis sensit, quam Ox tot aliis anista praestitis medicamentis. Pectus suum etiam consensum habet cum sto. macho , quare ex tussi sicca vomitus quandoque excitatur, ut frequenter in pueris solet evenire. Gula, pulmo , de testes maxime inter se consentiunt, &adinvic0m morbos inter se communicant. Quare Hercurialis seope hae inoptoicos curavit fomento eX a qua gelida testibus admoto ; nec non etiam in vocis,& gula se morbis cauteriis scroto felicissimo usus est, quos etiam saepe sempservivi succo illinit Baglivius in

narium haemorrhagia. Uteris cum mammis, & epi-

gastrii regione conssentit; Ideo Hippocrates & in abortu , & in immodico uteri fluxu sistondis illis partibus praestat medicamenta. Habet uterus cum capi te, di praecipue cum anteriore eiusdem parte consensum, cum fere in omnibus utori affectionibus sinciput doleat. Fit etiam in uteri suppressione aliquando Paraplogia , ut notat Mercurialis in secundum Epi- domi cum librum a compressione venarum. Trahit

etiam

143쪽

etiam uterus in consensum gulam, cor, & partes fere omnes corporis , , cum illo affecto ob nervorum

propagationem, & gulae strangulatio, ik cordis palpitatio, & rigor, & universi corporis calor non

raro eveniant. Hinc in solemnitato Nuptiarum vetorum Nutrix ut sciret, an vir cum sponsa bene nocte

illa se gesserit, collum cum filo sponsae circumdabat, qua de re pulchre Catullus

Non illam Nutrix orienti luce revisens , Externo collum poterat circumdare filo. Ρodos inter & intestino mirabilis adest consensus , & in intestinorum morbis medicamenta pedibus ex magni senis sententia apponuntur, uti etiam ex pedum rigore, quanta morbi intestinorum sit vis, ipso magistro docente , licet noscere. Frequentissi-ms etiam in praxi admirabilis ille occurrit consensus, qui Rones inter, lumborum regionem, & ductum cholydicum interest, hinc in nephritico insultu, praetor lumborum dolorem gravativum frequentissimo etiam nausea , & vomitus succedunt. In nephriticis

pariter non raro adest hemicrania, ea parte capitis ,

quas dolonti roni e directo respondet ; stupor quoque crurum e directo, dc retractio testiculi e directo, obeundom consensum fiunt. Intestina, & Renes intor-se respondent, qua de re dis iculter a medicis dolor colicus a nephritico distinguitur ; Intestinum enim colon tam dextro, quam sinistro Boni ost alliga-Τum. Ischii, & lumborum dolores ex infarctu, congestioneque pravorum, & crudorum humorum in mesenterio orti ad genua, & ultimos digitos quandoque protenduntur. Uterus, & intestina intor soconsentiunt, cum non raro dolores cholici ob consensum uteri oriantur. Vesica urinaria cum utero ,

144쪽

6 6 DE SUCCESIONE MORBORUM

& intestinis, ii par cum ventriculo consensum habent, docente enim Hippocrate, aut utero inflammationem patiente urinae stillicidum accidit , hepati autem inflammationem patesngultus advenit. Intos ina paria

ter, & urinae vesica cum lumbis consensum habent, nam diei solet Mingere cum bombis νει est fanissima lambis.

Hic tamen adnotandum venit, naturam in producti ' morborum ob consensum orientium partium direccionρm servare ; Cur autem ita se gorat, rati nΘm roddit Baglivius libro primo de fibra motrico Pagin. 223. inquit enim, piam , & duram matrem bifariam cserebrum secare, in partom nempe deXtram, S sinistram; Noque in solo cerebro huiusmodi examidivisio definit. sed ad inisernas quasque partes extenditur, hinc paralyses illae modietatem corporis exacte OCCupantes oriuntur, en itaque habes primum consensum partium , o directo ab Hippocrate indicatum: illumque ob communemquo divisionem in cerebro oriri ab ipsis menignibus factas. Porro eadem m nignes sequendo vias cerebri in spinalem medullam producti hanc quoque binas in partes aequaliter Partiuntur, atque triginta nervorum paria hinc i, do dimittunt; & en secundam habes caussam co sensus partium e directo jure communis originis, duvisioniqus.

communicant, verum etiam Ob idem,quo fugiantur,oficium.

145쪽

LIB. III. CAP. IV.

ossicium. Oculus oculo suos morbos participat, ii par felleae vesicae, intestina ventriculo, & ventriculus intestinis ad invicem ob eandem rationem compatuuntur, dysenteriae enim lienteria succedit, & intestinorum dolores ventriculi dolores, & contra etiam excipiunt. Sic Ren cum Bene, & Bones cum urete ribus & vesica urinaria maximum consensum habent, ob idem, quod habent urinam nempe separandi officium : qua de re Benum morbi pro vesicae morbis alia quando a practicis curantur ; quod observavi in digno presbytero, in quo Renum ulcus pro Vesicae urinariae morbo curabatur; cognito vero a me per sil mentosam, & absque foetido odore laniem , Benum ulcere per repetitum Aquae Nucerinae usum necnon etiam non etiam terebinthinae venetae Rhabarbaro,& mercurio commixtae, radicisque ononidis cum Loca tollo Balsamo sanatus est. Dysuria enim non erat morbus primigenius, sed veluti morbus succedaneus effoctus, productus nempe a sente, ex Renum ulcere, descendento. Qui bene judicare novit, maximam sapientiae partem novit, dicebat Hippocrates; quo etiam in sensu dicere lebat Baglivius, qui bene judicat, bene curat. Hoc vero rectum judicium nemo unquam recte assequi potest, nisi qui bene novit morborum successiones.

De Successione Morborum ex translatione lannorum ex uno in alterum locum.

N. '. frequentius occurrit in Medicina quam morbi,

qu ex uno in alterum locum materiae vitiosae trans

146쪽

6 s DE SUCCESSIONE MORBORUM

rum, in quorum primo tussim, in secundis profluvium excitat, descendit ad articulos, & praecipue aspedes: dicebat enim Hippocrates lib. de judic. qui ab Aldii profluvio una cum tussi multo tempore detinentur, non liberantur, iis dolores vehementes pedibus inciderint; quod observavi in Battani, qui diu tussi si ea , & hepatica cum alvi profluvio detentus, poste cessante tussi, & alvi profluvio, in dolorses, & cruciatus intolorabiles articulorum cum febri continua incidit, a quibus tandem liber evasit repetita quaterus nae sectione, & longo C. C. & Salsae paril. cum Visc. quercino decoctionis usu, prius tamen praestitis medicamentis refrigerantibus. Febrilis longarum, lentarum febrium materies, ut plurimum, aut in ab scessus, aut in articulorum fluxiones migrat, tum quia ad crisim p0rficiendam vires desunt, tum quia materies ipsa semper cruda est, ut saepe ac saepius in praxi exercenda observatur. Humor ille possimus Epilepsiam producens, quandoque a capite ad inferio res partes transfertur, morbumque solvit, docebat enim Cous, Epilepsiam solvere dolorem coxarum, oculorum distorsio nos, cecitatem, testium tumefactionem, mammarum elevationem , cum ex una in alteram fit aetatis mutatio. Quandoque vero epilepsia paralysim producit, ut notat Amatus de Puero epi-leptico , qui postea in brachii, dc cruris dextri paralysim devenit: ut ad longum videri potest centur. .

cur. aa. fit enim tunc ab accessione epileptica, quando nervorum aliquorum oscula clauduntur, dc animalium spirituum transitus prohibetur; facta vero obstructione nervorum fit resolutio, & consequentor privatio sensus, & motus; nonnumquam Paralysis ipsa in Epilepsiam degenerat, & narrat Gregorius Horstius observ. 4 I. lib. 2. de puero qui

post paralysim dextri lateris in Epilepsiam incidit.

147쪽

LIB. III. CAP. V.

vertigo pariter ini Epilepsiam transit, & Avicenna appellabat vertiginem diminutam Epilepsiam. Quandoque etiam epilepsia in Quartanam migrst, & s

natur transducta intra venas morbosa mat0ria; dicebat enim Hippocrates in Ap norismis: febre qua tan a super eniente epilepsia liberatur, quod vidi de ego in adolescentula mihi sanguinse conjuncta, &opilepsia laborante; quae tandem quartana litiprata fuit. Materies volvuli mollis quandoque dissipatur,

circerebrum petit, vel transmutatur, & articulorum doloros producit, & primigenius morbus tollitur. hinc Cous, in volvulo mosti frigidum vinum multum nerum fecundum rationem dare oportet, donec somnus, et ei crurum dolor flat. n febribus materies sex infprioribus partibus, quandoque ad superiora ascendit, tum qus aegri in deterius procedunt. Docet enim Hippocrates in Prorretico, quibus in febre dolores circa lumbos, es inferiores partes oborti, iis relictis ad dia aphragma transeunt, valde pestiferi; idque tum alias,

tum s quod aliud pravum accesserit signum , sin autem

caetera signa non fini prava, suppuratum expectaniaumes; ut Larisaeo calvo, & Critoni accidit, nonnum. quam superiores partes inferioribus morbus jungit; docente enim magno sene, surditas morbi acuti, tum btilentique succedanea grave est malum, grave est item furuitas diuturui, quin etiam his dolores profert ad coxas , uti in Heropito Abderita. In oculorum mortabis quandoque humorum fluxio ad alvum derivatur, quare dicebat Cous, quae lippienti sponte diarrhaea cietur, salubris; quandoque Vero ad Scrotum descΡn .dit, ut observavi in sene octogenario, in quo ex oculorum phlegmone derepente, & praeter expectatio. nem sanato accossit adeo magnus scroti abscessus, ut para contosi instituta , eaque ter repetita octo libras sanguinis nigri emanaverint. Dolores

148쪽

εgo DE SUCCESSIONE MORBORUM

Dolores lumborum alvi fluxu sanantur, materia nempe per mesenterium ad intestina delata, cum metinterium sit dorso, & lumbis alligatum. Lumborum vertebrarum cum spirandi difficultate distorsiones sanguinis profusione exsolvuntur ἔmateria nempe vitiosa ex spinali medulla, vel ad nares, vel ad alios conferentes locos derivata , ut contigit Heropito, qui erecte obambulabat, at post . sanguinis e naribus rppetitum effluxum sanatus est; idemque contigit mulieri Thasiae, quae erecte Pariter obambulabat, at cum menses multi prodiissent, sanata est. Diuturni circa lumbos, Ilia, & hypochondria dolores quandoque transeunt ad caput, quod o servavit etiam Hippocrates in Ρrorretico dicens, qui diuturni circa lumbos, ilia, tum qui ad hypochondria prorepunt dolores cum febre, re cibi fa fidio, si inde transierit fortis dolor ad caput, crudeliter conuiui co modo necant. A Liene qtiam ad Ilia, ac ad pubem vitiosam materiam descendere per venas iliacas vidit olim idem oculatissimus nex, sed innuit id adeo tecte, ut a paucis observetur, qui nigra, inquit, vomunt, ad Pubem dolent, lib. praedict. expulsa videlicet illuc acri sanguinis aqua Qua do re certum est, melancholicis feri maximos morbos ab ilibus. Etiam hypochondriorum dolores in fe-hribus ad Ischia transeunt; quare dicebat Cous, hypochonaeriorum dolores in febri subfultim vigente, quisne fudore exolvuntur terrifici, horum ad IIchia transtus est. Pariter hypochondriorum tumores in Parotides convertuntur; nam tumore hypochondriorum

vanescente, spiratio magna biliosis quidem , cts febris

acuta parotides vomit. Ventriculorum morbi frequenter ad cor deferuntur, hocque fit propter lactearum venarum insertionem, quae ex intestinis per ductum Thom

149쪽

Thoracicum ad subclaviam vitiosos cum chylo humores deferunt. Hinc sincopalis febris ex humore crudo e ventriculo deducto trahit exortum, quam Galenus ex oris ventriculi deducit offensione. Hinc Palpitationes, hinc pulsus interceptio, hinc otiam ob chylum crudum inducitur aliquando Pleuritis, peripneumonia, asthma, tussis. Nec vero hic desinunt morbi, qui ex uno in alis

terum locum morbosae materiae transductione fiunt. Vertigines eae haemorrhoide quantumdis partim, atque

parumper aperta oboriuntur, re paraplecticum qui Lam ominantur. In Leucophlegmatia implicita fortis di arrhaea uliquando superet enit, remorbum solvit. Humores cutis feliciter feruntur ad Alvum, di morbi

cutis cum intellinorum morbis feliciter transmutantur. Hinc Cous, alvi ad triclis cutis raritas, scutis ad iractio, alvi raritas. Ex ineunte hydrope aliquando incidit aquosa diari haea cruditatis expers,

morbum folvit. Pariter ex hydrope, quae sit facundum

Cenas prorumpit aqua in Alvum, re furiatur. Haemorrishoidum fluxus aliquando a poplecticis fit, & est salutaris, idem flaxus aliquando apoplecticis sit, & ost salutaris, idem fluxus de repente sanatus eadem ipsa mala gignit, quae eXmestruorum supressione oriuntur Sic ex furore aliquando abscessus aut in lieno, aut in crure, ut contigit Herophonti, derivat. Menstruo rum suppressio producit 'hydropem, cachexiam, leucoiaphlegmaticam, epilepsiam, melancholiam, oblivionem, cordis palpitationem, asthmata, peripneumoniam, febrem quartanam, sanguinis sputum, phthisim, haemorrhagiam, scabiem, tumores, inflammationes, scirrhos, abscessus, ulcera, convulsiones. Paruer exlochiis retentis gravissimi morbi suboriuntur, nam

apud Stildanum scabies foedissima, dc febre leprosa r

150쪽

68a DE SUCCESSIONE MORBORUM

stum in responsis medicis pagin. 25. apoplexia: apud Cattier obser. II. phthisis, S pulmonum corruptela: apud Teo datum in Valetudine Paralysis: apud Timaeum epilesia ex lochiis retentis loguntur ; & ogo multoties uteri inflammationes, psectoris, & lippatis vidi ex hac ipso pessima lochiorum transductio no subortas. Tenuium intestinorum dolores quando quo otiam excitantur, & lothales cruciatus; docente enim

Uippocrate; ex muliebrium suppressione, quibus dolorum, re cruciatus est superne, s circa tetitie, iis ulvos ciet profuse; atque iis circa cristin veternis, sub anxiis N cum impotentia ex vacuitate, si det iuncula, spei frigeratio; ac recidivae hujusmodi, plurimis cum cessurint obortae, cito ipsus interimunt, quo etiam in sensti idem Auctor docet: Dolori a mala cum relietis Ilibus ad tenue transeunt in longis morbis ex aboris tu non ita multum purgato, vis lifera. Varices, vel haemorrhoides quandoque superveniunt insaniast, & eam solvunt. Ex scabie retro pulsa excitatur Asthma, quo in casu aeger cum scabioso dormire debet, ut humor Vitiosus denuo revocetur

ad cuti m. Eadem scabies intempestive sanata dc sinit in hydropona, ut de Milone legitur apud Hippocraiatem. Sic discimus, ex Christophoro Bonotio in Vostibulo Thoatri Tabidorum exercit. I 3. impetiginis materiam topicis repressam. atque at intestina repullam primum colicos cruciatus, paulo vero post phthisim

homini intuli sto. Sic fluor muliebris continuo suppressus translatus eth in diabetem lethalem, ut l0gitur apud Ballonium consit. 59. relatum octo etiam ab amico meo, se observaste fluorem illum inisem postivo sa natumi produxisse febrim cum anhelitus summa diss- cultate, quae statim sanguinis missione sanata fuit. Cholora aliquando producit dis uriem, quo in casu bonum est. ut notat Baglivius, qui asserit omnes factos

SEARCH

MENU NAVIGATION