장음표시 사용
151쪽
dylariolbs se judicatos vidisse. Dolor cholicus dosinit
in Paralysim, ut superius innuimus, dc Paralysis aliquando dρ sinit in dolorem cholicum ; quo autem pacto hi affectus ad invicem transmutentur explicat ingenuo Androas Laurentius lib. 4. anatomicarum quaestionum capit. 2O. quaest. 8. uti aliam articulorum dolores, di dolor colicus ad invicem transmutantur, ut notat Hippocrates 6. epid. sect. 4. tex. 3. cui intestinum a dextra parte, cum articulorum morbo laboraret, erat qui tror, PUtquam vero is curatus suis, erat
dolentior. At majoris claritatis gratia hic quandam fere animus nobilissimam referro historiam a Ricordo Moristono in suo tractatu de pliti sol. relatam, quae ad m, jorsem intelligontiam successionis morborum ex uno in a i rum locum vitiosae materiae transductione plurimum confort. Uxor domini Clapion, incolae cujusdam vici dicti Lothbury, circa annos quadraginta nata, mulier a multis annis valde scor butica, &asthmatica, post quatuor hebdomodas a puerperio elapsas, verno tempore in acutissimos dolores paulo supra inguen incidebat; cui praeter linimentum a nodynum eXterius adhibitum propinavi haustum aliquantisper diaphoreticum ex Aq. Card. s. Theria c. Androm. & symp. de meconio; quo factum eis, ut in profusissimos, & admodum fqtidos sudores colliqu0sceret, qui non Obstante cauta stragularum detractione duabus h bdomadis, vel amplius perdurabant cum ininsigni virium languore, tabidaque corporis consumptione, quo observato electuaria, & temperata constrii gentia, & poros cutis obstruentia, aliaque hujusmodi continuo praescripsi, unde sudores protinus do crescebant; verum novo chylo ob acrimoniam sanguinis adhuc restantem ) reliquae massae non ita bene a stimilato atque unito, jam commixto, licet porieutis jam arte essent obstructi i succus tamen nutritius
152쪽
tius recens novam sibi portam moliebatur, quo sudor colliquativus, diarrhaea aeque colliquante, una cum torminibus e cipiebatur, habitu corporis in pejorem tabis gradum ruente; verum hac porta usu DPiatorum, & emplasticorum medicaminum itidem occlusa, succus nutritius aliam per Renes in v nit, quo mi. sella foemina in diabetem, cum promotione tabi S in gradum fero marasmi incidit. Diabolo auisem usu Gummis arabici, electuariorum adstringsentium evicto, im-msens, ct colliquativi sudor ps donuo sunt reverti; ideoque hanc miseram, & tabidam muli serena sita suadente etiam tempestato anni jam scilicet vorna, in aerem perflatilem, & apricum Hampstadiensem, dimittere decrevi; qua mutation se aeris poris cutis subito occlusis) in insignρm saliva tionem per viginti dies, vel eo amplius versus est morbus dispositione tabida adhuc restante, vel etiam magis acuta; usu vero copioso dietae lactea', atque aeris aprici beneficio, massa sanguinis paulatim emollita, etiam succi nutritii colliquatio sensim evincebatur, atque inde non tantum a salivatione , verum etiam ab ipsa tabida dispositione lib0ra, in sta. tum, & ad appetitum integrum in dies reducta est, longo tandem apostemate super inguem, ubi dolor primum iovaserat, collecto; quod apertum, & ops chirurgica curatum fuit. Ex qua etiam historia facile deduci potest, fluida suas determinatas logos habere, hasque pro natura sua sequi debere. Inter vero has legos illam maxime sequuntur in morbis, quae directionis lex est, ideo morbi partium e directo positarum dextrae cum dextris, sinistras cum sinistris infra, supra, ct contra convertuntur, & consentiunt adinvicem, & ad invicem mutantur. Quin etiam ab omni transitu & progressu facilis fit ad eas partes recursus, atque reVersio, unde morbifica vis primum
153쪽
manavit, siquidem in ea parte praeter debilitatem im pressa manent veteris morbi vestigia; quod notavit etiam Hippocrates in quarto morborum popularium de quodam apud Leonidis aedes habitante, cui Oxulcero in externa tibiae parte resiccato dolor lat0ris,& poctoris sinistri e directo iactus, mortem attulit.
De successione Morborum, vel humorum majori de
pravatione , vel eorundem ex una in alteram naturam mutatione.
Succedunt etiam morbi morbis, vel majori humorum depravatione, vel ex una in alteram vel in Hiio rem, vel pejorem naturam humorum mutatione. Cathathrus sua stagnatione in pulmonibus puris formam induit, quod velim medici adnotarent, ne tam facile credant so tabem sanare posse. Sanguinis crasis suam indolem, & naturam in pessimam distrasiam psermutat ex longis menstruorum fluxibus, ex lar gis haemorrhagiis, ex amplis S apostematibus, & ulceribus, ex nimia lactatione, ex diabete, ex nimia salivatione, ex sudoribus immensis, ex haemorrhoidum fluxu immodico, aliisque omnibus excedentibus evacuationibus, in quibus enervato succi nervet tono,& di statuta fibrar um sanguinis crasim constituentium compage fluidorum omnium dyserasia introducitur, ex qua postea foedus corporis color, ciborum inappetentia, vitiata concoctio, Pedum tumores, hydropes, convulsio, animi defectus, cachexiae, atrophiae, ta- hos, ut notat et iam Galenus lib. 6. de locis a ist. Cap. S. eadem ratione Scorbutici, &Asthmatici in ea-choxiam , & in aquam intercutem, notante etiam
Aaetio, deducti sunt. I m. I. Pari IIL V y
154쪽
Cursu qui dis denegato in pejorem naturam dein generant fluida ipsa, qua de re dicebat Hippocrates in Prorret. Lumborum tensio ex muliebrium abundantia promovet suppuratum d fed re quae variegata pigro lapsu feruntur gluttu a, graveolentia, strangulatione, practer illa suppuratum denunciunt. Quod clarioris doctrinae gratia exemplo illustrare aggredior. Nobilis quaedam Matrona ad Divae Mariae Templum singulis mensibus duabus, & quandoque tribus viciabus abundanti mestruorum fluxui obnoxia muliercularum consultu pluribus medicamentis ad fluxum illum sistendum usa est; at postquam aliquantisper fluidis per vicina vasa se se exonerantibus cursus es: denegatus, nobilis Matrona in intolerabiles pubis dolores, & cruciatus incidit ; & jam prope iguina oborto tumore fluXus uterinus immodicus modo albus,
modo rubetas, vigiliae, & febris continua lenta, &totius corporis d pravatus color, & macies prodiere. Post longum tempus purulenta, & foetidi odoris materies, nec non identidem polyposae eaecrotioneS per uterum excernuntur. At series tot morborum patientia nobilis Matronae, & per tres mensus continua decoct. praestita ex cinna, ex Cornu cervi,& Eboris Rasura cum radice consolidae, & foliis Bistortiae, di plantaginis parata, frequ0ntibus injectionibus per uterum aut sola aqua Calcis, aut miXta Therobentinae, pitulis etiam alternis diebus sumptis ox Rhab. ex Therebentina ipsa ad primam sanitatem
Ab inuigesto saepenumero, Vapidoque, Vel ob ventriculi debilitatem chylo, vel ob inertem succorum digestivorum activitatem, vel ob impuram recrementorum vitiosorum miscellam massa sanguinis pe- dotontim inficitur, unde pro varia illius labe, variae
etiam in sanguine mutationes fiunt, variique suboriuntur
155쪽
untiir morbi, praesertim viscerum obstructiones. scor-buticasti ila hypochondriacae affectio nos, taliaeque similes aegritudines, quas optime Vincit medicus, si in ventriculi corroboratione, & in chyli corroelione omnes suas vires intendat. Redditur etiam acris, at-
que acida massa sanguinis a lieno, aut a jecore obstruincto, quia aut a sero iis, aut a biliosis vitiatis humoribus Per excretoria vasa non bene secrptis veluti coinquinatur, unde haemorrhagiae, cacheXiae, hydropes, icteritia, & alii longi, dc graves morbi nascuntur, quibus vasa reserando, & sanguinem repurgando optimo
A semin se intra suas csellulas in virorem mutato Epia Iepsia excitatur ; ut narrat Zachuius pra X. admir. lib. 2. Observ. II9. vidit enim in cavitate vasis semen in penem deferontis, quae licet conspectum quodammodo Anatomicorum fugiat, & coitus tempore solum aperiatur, tamen ea semine in viror m mutato oppleta visa est, ut ulceribus sordidis ab hac virulenta substantia retenta, & corrupta forte contractis conspurcata, e quibus ascendebat indesinenter aura noxia, cerebrum lancinans, excitaverit epilepsiam, aegrum- quo ad interitum deduxerit. Bilis flava sappo numero in atram mutatur in morbis, qua de re saepe obis servavi delirio in acutis morbis supervenire metum, di moerorem, qui ut plurimum convulsione finiuntur;
quod contigit Thasiae, es pluries ego in aegris meis observavi. Vidi etiam saepe humorem melancholicum ut distolutione, aut mixtione aliqua in biliosum migrasse humorem, ideo dicebat Hippocrates a metu ad furorem fieri egressionem, quem tamen febres sanant,& arctiores somni. Sic in Socrate, qui moderati hominis exemplar fuit, protervitatos, & insolentiae dictorum signa sunt insaniae a bile flava in atram tran
156쪽
re modoratio, & temperantia lethargum indicant atrae hilis in flavam mutatione. Pariter crebri eodem modo relapsus, qui subcri sim sunt vomitores, tabi atri vomitionem faciunt, ei stunt etiam trimori feri, quia bilis flava vertitur in nigram. Febres etiam intermissionis participes, quarum enormes sunt accessione3, idque autumno degenerant abunde in quaternas, bilis scilicet mutatione in melancholiam. Contra Vero etiam hi hornae febres quartanae nonnumquam in a utas transeunt, ut medentibus saepe observare datur
humore melancholico, in humorem biliosum degene
Aliquando etiam mala supra mala fiunt' dopravata humorum commixtione, & propagatione, ut notatDu- retus pag. 375. in coacis praenotionibus, ideo opi,
Dptici fiunt molancholici, & melancholici fiunt epilo. plici ; quia bilis flava, & bilis atra adaucta tam in uno, quam in altero humore majori malignitate ad invicem
Fit saepe etiam melancholiae & maniae invicommutatio, ut in egregio adolescente, & in quodam igno-hili homine hoc anno observari. Epilepsia etiam in Apoplexiam transit, quandoque vero Apoplexia inopi lepsiam, quod in Aeditimo curam sacrarum rerum gerente observavit Forestus obser. 8o. Epilepsiam etiam excipit stupiditas, & dementia. Exquisitast sobros in nothas degenerant putridorum humorum commixtione, febris pariter imputris a Galeno dicta ob depra Vatam commixtionem, putrida fieri potest: ideo Galenus eam curat venae section0, & purgatione. Febritabidas hemitritaeus supervenit, nam propter nutritiarum partium impuritatem congerunt cruda, propter calorem febrilem bilem accumulant, a quo duplici excremento semitertiana progignitur. Tandem febres sere omnes ideam mutant humo.
157쪽
rum commixtione ' uti observatar in tertiana in con-
qqinatur , a chylo autem impuro sanguinis massa, cum qua commiscetur, α Ob hanc humorum commixtionem in dies magis magisque vires suscipiunt morbi in graviores quotidie dςgenerantes. D l. DePr vatus etiam chylus a bile in majorem corruptelam degenexac ratione lymphae, quae a chylo in ejus transitu , per lacteas venas commiscetur ; quaxatione breviores febres, & acutae in longas dege nexant lymphaticas dictas, quarum in curatione diluentia, si acris, &dissolventia, si viscida, tenax sit lympha, veniunt exhibenda medicamenta.
DF successione Morborum viti uia materiae ad folidas partes Propagatione.
Υ ' fi omnibus morbis principio fluidum, in progressu solidum , ut notat Baslivius, assicitur. Pariter solida fui dis, euide solidis vitia sua participisnt, , cum d Guidis irritentur, aut laxentur solida; i & solida irritata intenta, &crispata, uti etiam nimium laxatae millonio dis fluidorum cursum pserturbant. dPraecipue vero haec fluidorum villa propagantu a solida in menstruorum, aut gonorrh e suppressionibus, in quibus saepenumero tabea pulmonaria su cedit. Haec morbornm successio non statim fit , pressa nempe materia vitiosa, &ad pulmones delata ;sed primum sanguinis massa inficitur, indo vero circu-Jationis medio in molli pulmonum par petiymate eX-traneum aliquid, & excrementium deponitur, a quo novi tumores excitantur, qui pro materiae genio saepius in citam putrefactionem sunt dispositi; ex quibus postea tabes sub oritur fere semper incurabilis, dc P Y y a letha -
158쪽
lethalis, utpot0 ab inexhausta minera materiae in habitu corporis latitantis dependens. Otho Hpurnius obse . octava narrat de virgine in Tabem Pulmonariam d0lapsa ah retentis menstruis; vidi & ego plures mulieres, & virgin s rraecipue rusticas, quae ex retentis menstruis in pulmonariam Tabom d stlapsae sinit. EX celtica vero Luse inrio pulsa, & a solidas partes Propagata plures reflvre possem' historias. At prae omnibus sit illa, quam mihi nunc temporis, quo haee scribo, contigit ob ser vare. Vir optima e naturae,' Retatis floridae uic ribtis sordidis v011 rois & scroti, &
flandis, localibus tantum medicamentis sanatur; Post annum febri acuta continua curri thM,' & pubrionum phlogosi aggreditur; hinc ex acuta febri in hectic Sm fit transitus, & tuberculis in pulmbrium substantia exci- atis tandem post octavum mensem rabe pulmqn x
eonsumptus, mortuus est. At ex humoribus etiam inflammationem aliquet m pr. ducentibus phthisica febris quandoque excitatur, a qua fiescissa solidorum substantia consumitur. Quod notat Galeri lib. 1. de differentia febrium Cap. 9. ego, inquit, qui 'dem sidi ex' laxioris intemni Graeci collan appellant b immmmatione diuturna febrem rabidam fuisse sequutam. item milibus Romaebi, vesicae, ac renum assectibus, nec minus et tali febri nounulli sunt eapti, qui osenleriam patiebantur,xum scilicet intestina infammatione laborarent. Ex levitate etiam intestinorum, re longo profusio, cum scilicet, vel ab initio statim, vel progre1su tem noris febricula nosserit, rabidae sebres topinquuntur ; -ust smpliciter dicam, quando praeex secisum cordis eis pus f. item caliditatem, quae cum di cui rate amovetiari, occe exit. Sed haec de successione Morborum tum animi & corporis; tum solidorum, Vicinitatis, consensus, & ossicii ratione; tum etiam fluidorum transi
tione, mutatione, & propagatione ad . solidas partes dicta