[Opera omnia

491쪽

CARMINA . 481

Sunt haec omnia divitis sepulcri, cti pulveris. ibo Stat vero pauper, atque cliam si cadat Morbo laborans, vix tandem aut longo Senio, Nihil n0gotii exhibubit amicis suis, Morietur, ut leo quidam inter rugitus Mortuus, divitibus longo floridior. 155 Quid superest contum iliae, ira, insania, audacia,

Ebrietas, risus intemperantes, dicta turpia, Dei contemptus, consanguineorum et amicorum, Haec non 3gis pauperibus inhaerent quam diviti bus Divitiae enim contumeliam, illa perniciem parit. 16 Ille vero opprimitur, ut plurimum ne dum insolescat, Praesertim si Dei concurrat timor, Bonorum omnium sortis magister. Considera breviter, unum uim alter conseren , Utrique vita justus arbiter manen S,

165 Nisi id o tibi injuriosum videtur,

Ut e prope paupere Sictre, Aut eum dum aerom spirare, aut eumdem nomine

Vocari, jusdemque tecti et navigii consortem videri. Invides optimis miseret me malo PUm. iro ualis enim nihil est miserabilius, Etiamsi prospero cursu inlabri una tendant. Despuis egenos, quasi ab alio essent Deo Unum ei sigmentum, omnesque dum in judicium

Venturos. At secunda formati . more Sunt. 175 Esserunt te res prospers : me timor 89pere docet. Incurvant te res adversae spe me allevat.

Nihil nim permanet, suunt universa temporis diuturnitate.

Nox diem fugat, et noctem dies

Gaudium ostror, et res jucundae moerorem

492쪽

180 Excipiunt liis orgo, ut stabilibus, non est inhae

rendum.

Tibi nil gravo videtur, etiam ex his quae valde mala sunt: Quominus enim sapias, delicite obsistunt. Mihi vero luctu digna, etiam quod parva sunt, Viden

A Deo nim alienatio est peccatum 185 Quomodo seram me Deo defraudari Gratus tibi somnus, et duorum laterum conjunctio. Dulcia somnia quibus rerum diurnarum exhibentur simulacra. Bibis, ludis, accipis, o caris, rides. Mihi vero insomnis maxima Vitae parS: ibo ungunt enim me etiam dormientem molesti se . Si paululum autem somni arripuero, lacrJmor Τerrent me imagines nocti a Speral, Judicium, judex inexorabilis , horrenda statio Hinc sons ebulliens ignis inextinguibilis, 105 Illinc vermis aeternum perede DS Media conscientia, absque Scripto accusatrix. Deus tibi Deus est, si donet prospera Mihi venerandus est, etiamsi erat contraria. Nam si a siligor, pr.esidium id salutis est.2oo Quo magis re inor, eo propiti accedo Ad Deum : ipsa me asilictio astringit Deo. In Sequens enim exercitus ad moenia impellit. Τibi uxor, pueri et amici solatium ferunt, Quorum actura maxima est calamitas. uo Mihi praesidium et solatium Deus, Esurienti, rigenti, aflictato. Iniuriam ac percute, ignobilem, Pauperem Voca,

Calca, vim inser, non diu injuriam facies.

493쪽

c ARMINA . 8a Deo ossero omnia , ad quem et respicio. aio mitto cogitationes in suturam vitam Illic haereo mihil eorum qiuae infra Unt, OVi. Sic moeror facile liberor.

Quid plura Hodie tibi non adjudicari

Cau Sam, res est, ut mihi videtur, intolerabilis :215 Non enim vinci se fert, qui semper vincit. Mihi autem perinde est accipere et non accipere. Sufficit mihi Deus, etiamsi omnia alius auferat; IIaec mihi maxima est ad vincenduin guria.

Sinc. Quid igitur si summorum labuntur aliqui Purio Spir Quid si labantur etiam ex his qui secundum gradum tenent PEtenim praeclare agere utrique posSunt et cadere. Par utrinque ratio, verumtamen longe deteriores Existimo eos esse qui labuntur in persectiore vita Usque adeo malis sum inimica. 225 Quorum enim, si vicerint, gloriosior est Victoria, Illorum quoque, si labantur, lapsus est miserior. Hoc autem postulo, ut minime imputetur vitae generi, Si quis fuerit possimus huic enim vitae est inimicus. At consideres olim et perpendas Oresu bo Bonorum pariter et malorum ex adverso Nec, quod minus est, in lance deorsum vergat,

Non enim aequum fuerit, sed praeponderet, quod

gravius St.

Sic disces, quantum sit inter utramque Vitam intervallum. Nec mihi optimum inter asino cum equorum peS-simo 255 Contuleris, neque mundanae vitae

Praestantissimum Virum cum teterrimo meorum

Alioqui meliores tui videbuntur, id non negabo.

494쪽

Ex adverso itinc intelliges quantum antecellam. 24 ΙIoc quoque perpendo, qu0 sint quovis tempore Ex vobis qui cadant, ex nobis autem qui vincant. Una enim, ut aiunt, non facit hirundo Ver jucundum, nec unus senectutem pilus. Quid ais P das ne calculum P aut te valero si nol243 Iud Do. Qui enim non darem P Tunc arbitrabor

Praeserendam esse terrenam Vitam tuae, Cum mente captus, Deo mortalem quempiam parem socero. Quandiu autem sana mento uero, id non crediderim. Vos vero jam abito : satius os ut pacem habeatis 25 Ambae mutuam inter vos et cum magno Deo Tu quidem primas concedens primae Vitae Tu vero a sororem p ne a te secundam a inplectens.

Si primas quis non habet, quid vetat Quo minus secundum locum teneat in equo id ignominia assicit. ab Sic nobis secura erit vita.

495쪽

DR VIRTUTE.

ARGUMENTUM.

Eruditissimum a contem 'lationis lenissimum Cari, men de humana Virtute hic condidit Gregorius , ins quo omnem meritis elationem, studiumque vel sibi, Me aliis placendi eae anima elidit, ac contra humilii talem et modestiam Usius amatoribu conciliat ntio est Cyri argumentum in istud Carmen eaeimium, quo certe non e3 aliud ullum inter Gregorii carmina proestantius in eo Virtutem generatim, ejus naturam et 3sentiam, onit. Quam insirma, imperfecta quo virtus humana sit, ostendit, quam difιcile con aretur Dei donum esse docet Dei, inquam, sine cujus vo nihil aliud sunt homines, nisi ludibria et viva cadavera sceleribus elida. Conditum autem esse illud Carmen idetur, cum adhuc tu sed Constantinopoli- Iana Gregorius noSter Sederet, id eδι, circa annum 58O. VillTuae Eu quidem desidero , Verum hoc non modocuit,

Quaenam illa sit, et unde contingat mihi, Quamvis cupidissime expetenti Cupiditas non expleta supplicium St. Si purus quidem est rivus virtutis , nec immixtus Aquis hybernis, aut salebrosis torrentibus ex pluvia collectis,

496쪽

486 GREGORII THEOLOGIQuaero quis eam invenerit in terra. Aut enim protraxit Coenum ex corde, aut Suscepit, utpote graVem car

Trahens, et tenebroso externe turbatus hoste Vitae nostrae, ac Litulento barathro. 1 Neque enim ConVeniebat, cum lia Xus sim concretus, Ac per fluxam vitam decurro, me esse fluxionis exper

tem.

Si autem non limpidus omnino est rivus, sed permixta Est deterioribus virtus, et concretio foeda, Quomodo virtus esse queat, considera. Ego enim 15 Hinc et indo celerem mentem intra praecordia Volvo. Frigida quidem est nivis natura et candida; Flava vero et calida ignis natura, nec miscentUr Haec inter se Ante enim eorum Vi Solvetur, quam

commisceantur.

Virtuti autem quomodo macula superveniens imagi- nona dedecorat, uora maginem magni Dei, malis gaudens peccatUm, Si Vere Deus sum, o partem tuam me esse glorior λAudio Alphaei pii lchrum amnem per marum Equo fluore , t quod valde mirum, dulcem servare aquana, nihilque ipsi Corruptionis admisceri Corruptela autem aeri eSt

nubes 25 Morbus corpori virtutis autem peccatum, quod est

Saepe pedem tuli in aethostra, sed me gravis Et exitiosa cura iii terram dejecit; saepe etiam

Asthi sit mihi Divinitatis sanctum limaen, sed media illico

497쪽

cΑΒΗΙΝΑ. 48 Interfusa nube, subtraxit se lux magna, et dolore me consecit,3 Ut me sugit, cum prope ossem. Quae invidia i an ut desiderio ardeam, Perpetuo poscit hominum lex P an hoc melius Est mihi, labore quidem comparare , labore etiam Servaro PHoc namque stabile est, in quo mens multum laboravit Saepe etiam

Boni o mali delectum hostis ademit, 5 Veluti sera quaedam callida, vestigiis vestigia indu

Ut venatorum virtutis dolo decipiat. Aliud quid caro blandum mihi praecipit, aliud lox: Aliud Deus, aliud livor tempus praesens aliud aliud

aeternitas

Ago quod odi, et propriis oblector malis.

o Rideo gravem mortem, conceptam in visceribus meis, Risu sardonico ei flagitioso, siquidem mihi mea grata est pernicies Modo humilis, modo sublimis a contumes: abhorrens ΗOdie, cras contumeliosus alius in aliis Τemporibus, pol pus quidam reserens colorem petrae. 45 Calido fluunt ex oculi: lacrymae, sed non fluit pecca

sit has quidem exhausi, alias autem intus colligo Aliis peccatis, ac medicinae remedia projeci. Corpore virgo sum an autem et mente, haud certum habeo. Pudor oculos contegit, animus autem sese ster impudens; 5 Acutum cernens in alienis vitiis, in propriis Vero cae

498쪽

488 in EGO BIL IuEOLOGICaelestis sermonibus, terrenus animo Sum tranquillus quo ut pacatus Sin autem ventus

Vel levis flaverit, statim tumidis attollor Fluctibus, nec aestus ille conquiescit prius, quam

redeat 55 Serenitas. Tunc autem iram cadere non valde mirum. Saepe etiam recte currentem clam spe optima, Et jam ultra mediam vulgaremque virtutem pertingentem,

Subito praecipitem, ad ima dejecit pestifer inimicus; Ac veluti, cum quis incedit per arenam 6 Quae surtim ante subduxit se vestigiis instabilibus quam si gantur;

Rursus ascendo, et rursus in terram relabor, Magis adhuc quam antea miser, Sem p P in Cedens, Semper magno perculsus terrore, ViX ascendi, cito

Longa mihi am vita est, nec lamen desidero vitae 65 Solutionem , medicinam expetens : medicina autem longe est a me Utpote qui, quo plures eunt dies, e plura contraho vilia. Quamobrem nostro genori hoc dogma fixum est :Prima qui domarinitatis pura natura deinde vero Angelica tertia autem mortalis, quae mea est, ambi- o Media inter vitam et acerbam mortem Posita , praeclarum habens sinem , Sed aerumnosum Quamvis paululum operuerim malae vitae fores, Sic enim jussit Deus osse men .is meae Certamen. Ille autem Optimus si, qui inter plurimos malos 5 Levia habet sceleris simulacra , et LSU pCPna

Propertit magnito auxilio, servido amoru

499쪽

cΑBMlNA. 489 Virtutis flagrans, Da alitiamque a tergo persequitur Ac veluti fluvius aliquis vini inserens alteri sumini Aspero, turbido et saevo Vel Si misceatur, 8 Occulta majore copia purae undae undam lutulentam Haec est virtus hominis major autem Virtus coelestium.

Si quis ver , cum hic esset, Deum vidit, vel ad regem Evolavit, gravem hinc in coelum Carnem attollens, Hoc Dei benisicium est. Mortalibus autem adsit modii Sa85 Ago vero et hunc ego sermonem tuae menti apponam, Quomodo ad summae virtutis culine pervenias,

Quae sola puro De pura est hostia. Non tamen arbitror In hac vita. Multiplex enim hic mentes nostras occupat sumus Contentus sum, si hoc assequor postquam liqueros obis hujus vitae mala. 9 Non Dei autem duntaxat donum est Virtus Imaginem suam licet magnifaciat, sed et tuae curae Neque tuae voliaritatis Soham modo, Verum et magnae Dei polentiae Quemadmodum nec soliis oculus meus aspectabilia cernit, Quamvis perspicacissimus, sino solis lumine 95 Ipso onim sol oculos illustratis oculis illucet. Duae quidem magni Dei ad bonos actus sunt par

tes s

Prima et ultima Diana Ver mea Si.

ille me capacem ossicit boni et vires suppeditat.

500쪽

Ego vero in medio, velut in stadio cursor, non admodum levisio Gradior, non sine praemii spe, inter currendum membra protenden S, Christum habens pro asti alia, Christum pro robore, pro opibus amplissimis, Qui mihi et perspicaces oculos et prospero curSUS

Sine ipso, omnes vana ludibria sunt mortales, Et mortui viventes, et id peccatis.

io Neque enim sine aere vidisti Volantem avem, Neque sine aqua maris cursor natavit delphinus. Sic nec sinu Christo mortalis pedem movet. Quamobrem , ne nimium glorieris, nec tuae Viribus mentis considas , etsi magnopere Sapiens fueriS.I1 Neque aliquem videns abjectiorem, in altum attollari , Quasi omnibus superior, et ad metam propius ac

Intra metam subsistit, qui non prospexit metam curriculi. Neque nimium timeas, nec nimium considas. In terram superbia dejicit, in coelum spes tollit, ii Et Deus fastus odit insolentes. Apprehende hoc manibus , istud spera, huic cede, Et hoc tomperantis animi est, vitae suae modum cog

Pur quoddam motum est , spem virtutis abjicero Et nimiam siduciam habere, tanquam facile sit esse optimum. isto tro vis enim modo assectus fueris, perniciose in Via

subsisteS.