Petri La Sena I.C. Neap. Cleombrotus, siue, De ijs, qui in aquis pereunt, philologica dissertatio

61쪽

PHILOLOG. DISSERT. .

est Phoenicem praedicant, ne dum litterae, delingua, sed res humanae & diuinae ortum,ac natales accepisse: deinde ad Aegyptios ad

Brachmanas, & quas Barbaras vocant, alias nationes , institutis peregrinationibus , accessione nouorum proventuum redditas auctiores. Harum semina in Homeri Rhap μωνεκε. odijs sparsa, quod natium non modo anti λή ...' equius, sed ne aequale quidem scriptum apud ν Graecos extiterit, ves saltim quod nunc cum eo comparari possit, tam clarum est,qoam quod clarissimu. cum igitur tacostater do--rina de interitu, in ijs, qui in aquis extin- suuntur, retenta; & illa ne dum apud alios Auctores,sed vulgo,ut suo loco dicimus,ob: nait; non abs re erit inuestigare , an nata

M'c sit in Oriente,& exinde in Graeciam, ut uspicari licet, deducta ξPorro cum Stoicos fautores habuerit.:ur non Ad Phoenicios referenda P si eorum luctor Zeno , vel quod patrem Cleantem Cyrium habuerit, si Epiphanio credimus

ei quod Citiense oppidum,ubi ipse Ortus,a iers. Haeres. hoenicibus colonis,ut ait SuidaS, frequen- sui it in

i atum fuerit, Phaenicius , & ob gracile ,γaruumque corpus, Phoeniciolus etiam no-

Rinabatur. Vnde illud Ciceronis. uui ille Paenulus cscis enim citi os clievies '' tuos

62쪽

suos a Phoenicia profectos. Et quidem Phoeniά homo apud venustissimum scriptore Achiulem Tatium,Clitophon est.hic tamen elap- α'.ώ.: sp naufragio, cum ex iocijs, quos tempestas disperserat, solum Cliniam carissimum so-

. date crederet amissu,ijs verbis conqueritur, - quibus aperte indicat, animae ei accidisse in

-φω- flus quippe ex omnitas,mari .euia ιiam expertus, quδ non modo i ius animae,sed etiam sepulabri pateretur iacturam. Apud Haebreos huius erroris vestigia su-ri .lnFlace, peresse adhuc videmuta&Philo, ill tus gentis alter Plato, quamuis castigate hac in re locutus, scriptum tamen teliq ait; συγκείση, γόαὐ- , γ μονον αλ

, 19 τί- ως τῶ βίου τελα -- ιώ λυ- Sartus es, A mala inter se comparetur,m serra,quam in mari perire , quandoqui mhominibus, cateris terrestribus locum proprium natura terram assignauit, ubi nomis lum Cluant, sedct moriantur, ut quae v fientes excipit, eadem sato functos recipiat.

Quid eni in illa sibi vult redundatia I

63쪽

ποις,- ρορ μοις. Nu &nostris Neapolitanis, qui ciues naufragio amissos dolent, equorum cateruas,quas ad usum belli Classis deferebat , simulq. undis demersas vidit, eodem doloris sensu lugere par sit ξ Ego quidem nonnisi de hominibus illud Graecorum

di istum scio, o πουος civmsis terreurra, maritinius ne stas. &in , Philone dubitationem ini j cit ista hominum, di iumentorum in eiusdem mortis genere n- militudo: Si timendum, ne fortasse in hoc ni-

rnium platonisset . Sane in Vita Mosis destinatania infanti necem in aquis, απωλώμ; suspecca quada comite ratione, designat. Auget q. suspicionem Rabbi,

inicum illud scriptum quod de Vita Mosis

publicauit Clatissimus Gaulatinus; nam post edictum de proiiciendi, in Nilum ptieri. seviente Rege, ineuitabile contingeret in . , minime in aquis , i tructa id giam ianctionem,ed i e matres , inquit, adhuc abiero riabentes partus in campis relinqueban Le Mosis vero expositione peculiarem quamam necessitatem ita exequendi tradit, quo a

linii ne Melis matrem appellat: partum P ex neelligit. Prodita ergo, filicto parere cocti cur. nilod Zecbi ejus in

64쪽

Ibi miserta casia me absondit paren νβuae tertio post mense prodita arripit

Me rursus,atque inlioluit ornatu nouo νIuxtaq ripam ponit in paludibus. Quo etiam referre possum Diuini Voluminis verba: Cumq.iam celare non posset. Et ni ita fuisset, Mose reperto, ut rem nouam non spectauisset, nec commiserata esset Aegypti Regis filia. Caeterum Rabbini hoc opusculum nugis resertissimum, ut omnia huius farinae, & praesel tim in ijs,quae sane portentosa suggerit de infantibus, qui in campis erat relicti, missum faciamus :& Hebr ae gentis lia reseos aliunde repetamus notitiam. Fuisse enim inter hos homines , &qui Pharitat, & qui Saducaei dicerentur, nemo lignorat. Hi negabant resurrectionem, mor tales esse animas arbitrantes, atque una cucorporibus interire: & cum eis Samaritae consentiebant. De Saducaeis clare Iosephus lo τω πιαιρουσ1. quod passsim Scriptores alii testantur: pro quibus sufficiat Lyrani testimonium; Inter Iudaeos qui dam

65쪽

dam erant, qui dicebantur Sa cris qui dic in bam animam hominis esse mortalem , edi pe= '''S 'consequens nesabant murrectionem: β mPauli A soli avo Pharisei af mgiam , δε- Ast. Apost. cebantq. Verum ex Hebraeorum libris multa de hac re scitu digna producunturinam fuisse qui priorem opinionem aliquo modo te-perarent: & qui posteriorem veritatem cor- rumperent; cum crederent alij iustorum tantummodo esse resurrectionem; alij quod ex impiorum numero aliqui resurgerent; alij non item. David Chimchi magni nominis inter Hebraeos, scriptum tribuitur: quod sici Latine suit versum : Au omnium mortustrum futura sit resurrectio controuertiIur inter fa- pientes nostros.At Bylus seu cursus Thalmu- ficus huc fia inclinat, quod resurrectio tantum futura Miussorum,non Verὰ improborta.

Porro qui nuper in Thalmudicis libris sunt

versati, istud velut vulgatissimum agnos fit. quod quidem, etsi nonnemo in alium senium vertere conetur, tamen & qui scripserunt de Sectis Hebraeorum, idem prorsus, Emmo & huius generis peiora docuerunt.

Sunt autem,inquiunt,de resurreetione mor- uoram tres opiniones, una est eorum, qui credunt omnes resurrecturos , siue boni, siue mali sint. Altera eorum, qui iustas pro

66쪽

ho'; tantummodo te surriecturos opinantur& malos nequaquam, Hac de re videndus. R Dauid Psalm. Io . ao. idem Psal. 1. ad locum ; ideo non resurgent ita scri-

bit: iusti pol mortem tuam resurgent , sia

improbi, non eIi resurrectio , merum morie-arisma Ipsiorum via cum corpore ipso lac heh. rum . Rabbii Moses eYCochoei versione ita notis ad Sanhedrin ; Coissequens est ut pro-hi o mibus liberati corporeis labibus, ter impedi ne is, quaitasvht cibus,potus milia his, ad ummum filmd gatidium, quod in IDei Ui-,oue niti m aeternum pGidendum admi- tantur . Hane Elpe τά d ἰά σιν summam poenam esse illud extermi itim quod lex commi natur . VI anima hominis mali non si υtua.

Absurdum esset dictu, malos et icturos , qui Hi-

uentes moriuisunt.Tertia tenet iustos omnes, Drui nuus si parte mimproborum resurreeturos Libel-χrib.R' Rh--yni diibitur, Firis Iudaeorum. In eo

scriptum habetur diserte exDrusij versione. . Videsnγ quod resurrenuri non sim nisi omnes ussi. o quidam improbi . In Comm. super lib. olb. I . patrum Mi. Multi ex D , qui iupuluere dormiunt excitabun ur , non tameia omnes . ideo dicit de mo=stiis quod resurrecturi yms . nam satim tu hora mortis czrrit m l . e isti, et trum rediturus M.

67쪽

victurui in futurum. Sunt plura quae non est animi huc transserre. Vide sis Excerpta suder ex utriusq; Gemara & sui Interpretis Seholia.Non omittendus alter Iosephi Iocus, qui aliam huic genti dementigm appingit, unde Stoicorum propagas se videtur. '

inquit omnem quidem incorrui in esset , transire autem in alia corpora solas bonorum, improborum vero interminabiti supplicio crueiari, Hoc est,quod ab initio monebamus , errores omnes Orientis in Graeciam trana fusos. quidquid delirarivat Graeci, fuisse a prius Syrorum ,& Chalcisorum insalita,&quod inquit Stro aetate uς, a barbara desurriptum Philosophia. Quin, Oc Homerum,ad qua haec nostra reserimus omnia,etiam e orien- n- ite deprompsisse magnus Vir iterato adm' inuit.Ecce Cleanthis, Chrysippi, & tortu Stoicorum Scholae cirςa durationem 4nim rum,opinionis origines, & priores sontes inuenimus. Graeci,ut eorum mor erat, me

minit Iustinus Martyr,siue odist in Hebraeam es; . st '' nationem, siue ne ab alijs didicisse fateren tur,diuersis vocabulis rem obuel rat, aliis lirationibus, ne dic*m sophismatibu nun; D 3 udruari

68쪽

1umesis

apud Eusebiu

uerunt,& ut vana erant inflati sapientic, sapietum animas caeteris validiores,& post corpus solas vivere affirmabant. Eumenius

ο in nria, P. anima videlicet satam,ct mortalem esse,non fiatim tamen interiνe,sed manere apudseipsam;n u- dentum quidem usque ad conflagrationem omnium, Atiliorum ad breue aliquod tempus. Dionysius Halicarnastius τ--manifeste magis cum Hebraeis consentiens , Εἰ iάοθαηαν ι χυ G παντ--ν έ ψυ-

ζωοὐ post solutionem corporum, permanent νlongisimum quidem bonorum Uirorum, breuissimum malorum ,sus iens honos habetur virtutis cultoribus . Hebratos homines illvo sit proculdubio Scripturae locus:quem recte caperent, eorum ingeniorum nequitia resistebat. Facile est iniquis de animi interitu

69쪽

PHILOLOG. DISSERT. 3 seu sibi adblandiri, dignosse se iudicare quo. rum nihil post mortem supersit, ut iudicii

enim vulsi qui malus est, stri animum immor. ratem esse, ne scelerum visionem p tiatur. Etenim cum scirent, summa suisse improbistate reos,quos Deus in eluuionis aquis de- 'merserat,apprehendebant pariter protulisse deinde diuinum oraculum, ex septuaginta

εe retinuit antiqua Latina versio,quam duo Ecclesiae Iumina Augustinus, & Ambrosius sunt secuti ; videlicet: Delebo omnem resurrectiostem carnis,quam feci . facie terrae. Ad horum hominum sensum videntur, quae in codice Sanhedrin Hebraei retinent verba isic Latinitati donatat

rur iudicio . D. Non iudieabit spiritui 'meus de homine in aeternum. Qui Hebraicε aen. Oip.r sciunt,in superioribus verbis; παία mi t.quod vocis z'p' iacbim thema, primario πιας σου significet: & proinde a septuaginta πι- interpretari,& ab alijs, quod ide est Be ,

70쪽

Ambrosius iuxta huius vocis sensum,

τε φηP- , praeter multa , haec habet ad hunc locum glossemata : Delet Deu resurrectiovem casenis tanquam apicum scriptionem,quo declaratur quo superjluam hominum natiuitatem propter impietatem eius deluit, specie litterarum p substantiam autem, O conuersationem

generi eruare humani, voluit perpetuitate rabularum, Ut ex ea semen pullularet. Cui en-remia conuenire etiam illud videtur,quod ait, Delebo , inquit, omnem resu rectionem carnis. Resurrectioni autem com ani usu natura contraria videtur purgatio , quia purgatione reciditur ,'reprimitur resurrectionis luxuria . Hactenus Ambrosius. Verum enimuero hodie ex vulgata editione era lux,etiam

ex nitidioribus Hebraicae linguae sentibus,

laudato Geneseos loco accessit, cum non ανάμασιν i. e. re etectionem,sed substantiam legamus, omue via NAn intus eXplicet. imo ampliu4. II:terpretes, eos, qui citauio ais nece perierunt, a facie tam tum terrae deletos , adnotanta quod eorurn

animae adhuc supersint. Et textus CodicisSanhedrin, ne quid diuersurn sonet, eius Interpres in suis Notis conatur efficere., erum, cum in libris Rabbinorum nihil via Quam solidum reperies , tum nec quid sit