장음표시 사용
111쪽
status generales: an sit: quale sit: priori subiecit finitionem : qa atque
quaerat an sit sacrilegus qui nihil se sumitisse de templo dicit:& q pti
uata pecun1a c6fitet se sumitisse. Qualitate in re S scriptum d1uid1t. Scripto quattuor partes legales exclusa trassaide: quacitatem:& metis quaestiones c51ecturae subiecit. Est ecia alia i duos d1uidend1 status roquae docet: aut de substatia c5ci ouersia esse. aut de qlitate . Ipsa porroqiitatem: aut in summo genere consistere: aut in succedecibus de sub sticia est c51ectura. quaestio. n. tractat rei: an facta sit: an fiat: an futura sit. Interdit etia mentis: idq; melius Q quod iis placuit: qui starii eudefaes 1 notaueit: taq de praeterito talia: S tarum de fac' o quaereret. pars qualitatis: quae est de summo genere raro In iudicium uenit quale est. id ne sit honestum: quod uulgo laudat . Succedentium autem aliae de comum appellacioe: ut sit ne sacrilegus: qui pecunia priUata ex teplo ratus est: aut de re deno1ata: ubi oc factum esse certu est: nec dub1tat: quid fit quod factaim est : cui subiacent omnes de honestis: iustis: uti libus quaestiota his etia caeteri status cScineri dicut quia & quacitarismo ad co1ec' ura referaAut maior ne sol q terra: mo ad qlitate : quata poena quepiam: quato Ue premio sit affici iussu: oc translacio uersetur circa qualitatem:dc diffinitio pars sit translatonis. Quinetia contraciae leges & r6cinacivus status. i. syllogismus: dc pleritq; scripti de uolutatis aequo nitat :nisi quod hic tertius aliquado coiectura acc1pit: ed seserit legis c6stitutor. . mbiguitate uero sep c61ec' ura explicari necesse sit: qacii sit manifestu uerbo ' duplice esse itellei tu: de sola qu-t uolutate. A plurimis tres sunt facit 1 generales status: quibus & Cicero 1n oratore
utit. Et oia quae aut in CStrouersia: aut in contentione ueniant cocineri
putat: sitne: qd sit: quale sit: quo' nota aptiora sui: q ut dicenda sint. Idem Patrocles sentat. Tres fecit S . M. Antonius: his qde Uerbis paucae
res sunt: qbus ex rebus oes o ones nascunt: factu: non facii: ius: iiuria:
bonii: malit. Sed quon1iquod iure dicimur fecisse: no huc solii 1 tellectit habet: ut lege: sed illii quoq; ut iuste fecisse uideamur. secuti Antonisi aprius uolue t eosde starus d1stinguere. Ita* dixeit coiecturale: legale: iuridicialem. Qui oc Uirginio placent. Horii dei de feceis species: 1ta ut legali subiicerent finitione: oc al1os Q ex scripto dicunt: legu CotrariaF:
quae antinomia dicit: S script1 8c setentiae uel uoluntaris. I. 6c metalepsim qua nos uarie translatiua: trasuptiua: traspositiva vocamus que accipimus rori natiuum uel collestiuum ambigui tatis r quae notatur.
Quos posui: qa & ipsi a plerisq) status aopellat qbucia legales potius
quaestiore eas dici placuerit. Quattuor fecit Atheneus : Pireptice: stasin
112쪽
uel palmeti exhortatiuu:M suasoriae e propriusq coiectura significari magis ex iis quae sequut: Rex ipso note appareat
appellati6e graeca: qua caeterinustis. Na est ut dixi multa 1 no1bus disse rentia. Sunt q translatioem existiment: secuti hanc mutationis significatione .seceit alii totide status: sed alios an stit: quid sit: ilesset: qtu sit: ut Caec1l1us dc Theon. Ar1stoteles in rhetoricis etia sic omne opus diuidit i ueritatem:&petenda: ac fugieda quod e fuasoriae: dc de eodem atque alio partiodo: tamen ad haec peruenit an sit: qu1d: quale : quantii: & qmultu sit quaerendum putat . Quod a tamen loco finitionIS quoq; uim intelligit:quado dicit: quaeda stit defendi. sustuli: sed non furtum feci. pcussi: sed non in1urid fec1: posuerat oc Cicero in
lationem. Ve' hic legales quoque quaestiones alio loco tractat: at spes actionis. Fuest q facerent qnqr: cdiecitara: finitione: qi Itate : quatitate: ad aliqd. Theodorus quoq; ut dixi 11s degeneralibus capitibus utit: ansiit: qd sit: lle set quatu fit ad aliqd. Hoc ultimu maxie in coparativo genere Uersari pUtat: quonia meliUS ac peius maius & m1nus: nisi al1o relata no intelligunt. Sed in 1llas quoq; translativas ut supra signaui quaestiones incidunt: an huic uis agendi sit: uel facere aliqa coueniat: an contra hunc: an hoc ipse:an sic. Oia. n. ita referri ad aliqd necessee. Alii sex status putat: c61eectura qua genes in uocat:& qtitate&Pprietate idest : quo uerbo finitio ostedici& qualitate qua dicunt & c6paratione dc translatione: cuius ab hoc nouit nome metu eno uti tanq in statu alio: l ab Hermagora inter species iuridiciales pomi usitatu. IU11s septe esse placu1t:aqbus nec trassat1o: nec qualitas: nec c6patio recepta e. Sed i lio' triti locu subditae qttuor
legales: adiectaeq; illis tribus r6nalibus:alu puenest usq; ad octo trassa toe ad septe supiores adieeta: A qbusda de1de diuisa ro e: ut status rona les appellaret quaestioes: qaead modii supra dix1 legales. In illis de rerin his de scripto quaerere Quida i diuersu hos status esse: 1llas quaestiota malu est. Sed al11 r6nales tres putaueit: an sit: qd sit: quale sit. Herma goras solu qttuor: cdiectura: Sprietate: translatione: qtitate: quam per
illi accidat uiro bono esse uel malo. Hac ita diu1dit de appetectis oc fu gi edis quae e pars deliberativa: de psoria ea ossedit laudativa negociale qua pragmatice uocat: in q de rebus Iosis quaerit: remoto personarum c6plexu: ut sit ne liber: q est in assert1one: in diuitiae superbia patianu:
113쪽
an iustum quid: an bonu sit. 1utidicialem rin qua fere eadem: d certis destinatisq; psonis quaeratur : an ille 1uste hoc fecerit uel bene. Nec me fallit i primo C1ceronis rhetoricaalia esse loci negocialis iterpretatione: cum ita scriptum sit negocialis estri q qd iuris ex ciuili more Ac aeqtatefit: cosidera cu1 diligericiae praeesse apud nos viris consulti existimas Sed quod ipsius de iis libris 1ussicium fuerit supra d1χ1. Sunt. n. uelut re gestae: i hos c6mentarios: quos adolescens deduxerat schola:&siqua est in his culpa traden is esto: siue eu movit: quod Hermagoras prima in hoc loco posu1t ex la ex quaestionibus iuris: siue quod graeci UOcant iuris interpretes. Sed Cicero qde his pulcherrimos illos de oratore substituit. Ideoqa culpari tanq falsa praecipiatino pol uos ad Hermagora. translatione hic primus orum tradidit: qu semina eius quaeda citra nome ipsu apud Aristotele reptus legales alit quaesti ones has fecit: script1 6c uolutatis: qua ipse Vocat 1dest dii tu oc exceptione: quoF prius ei cu Oibus CSmune est:
cia'. Albut1us eade diuisione usus detrahit trassarione : subiiciens eam
iuridiciat 1. In legalibus quoq; quaestion1bus nultu putat esse q dicatur
rocinatiuus . Scio plura inueturos adhuc Q legere antiquos studiosius uolent. Sed ne haec quoq; excesserint modia uereor. Ipse me paulum in alia qua prius habuectopanione nucesse c6fiteor. Et fortasse tutissimuerat: m6 famae studente: nihil ex eo mutare: quod multis anis no sessissem6:ue' etii apybasse. Sed n6 sustineo esse conscius mihi dissimulatim eo praeserti ope: quod ad bono ' iuuenti aliqua utilitate c5ponimus: in Ulla parte iudicii mei. Na&Hippocrates clarus arte med1cinae uides
honestis sie fecisse: Q quosda errores suos: ne posteri erraret: c6fessus e. Ei. M. Tullius 115 dubitauit aliquos suos libros iam editos: aliis postea scriptis ipse danare. Sicut Catullti atq; Lucillia:& hos ipsos de quibus md si locutus artis rhetorices . Eteni supuacuus for& in studiis l6g1or labor: si n1h1l licer& mel1us ruenire praeteritis. Neqr tame ex his quicqquae tu praecepi supuacuum fuit . Ad easde. n. priculas haec quoq; quaen sic praecipia reuertet. Ita nemine didicisse poen1teat. Colligere tam eadeac disponere paulo significatius conor: oibus alit facistaei u uolo : non
me haec serius dem6strare aliis: q mihi ipsi psuaseri Secudu plurimos
auctores seruaba tris r5nales status cHie mira: fin1tione: qtitate: unum legalem.H1 mihi status generales erat. Legale in qnqr sp Eis parriebar: scripta oc uolutatis: legii c6tratia': collect 1uu:ambiguitatis: tras larIOis. nunc qrtu ex generalibus 1ntelligo posse remouer1. Sufficit eni prima diuisio qua diximus: alios legales:al1os r6nales esse: ita n5 erit status:
114쪽
sed quaestionum genus. alioquin-rationalis status essti . Ex iis etiam quos speciales uocabar remoui traflacione: frequeter qde sicut oes Q me secuti sui: memin1sse possur: testatus: Et in ipsis etia illis sermon1bus
me nolente uulgatis tamen hoc coplexus uix in illa cotrouersia trans
lation1s statu posse reptri: ut no dc alius 1 eade recte dic1 uideret Adeoqia qbus da eii exclusumeq; ignoro multa tra ferri: cu 1 oibus sere caussis in qbus cecidisse: qs formula dicit : hae sint quaestiora: an huic: an cum hoc: an hac lege: an apud huc:an hoc ip e l1ceat agere. Et si i sui talia: sed psonae: ipsa: aetiora: caeteraq; Ppter aliqua cam traffertit. Ita no e In translatione quaest io: sed in eo Ppter quod transferunt. Non debes apud praetore petere fidei c6missu: sed apud consules: maior. n. praeto
ria cognitione fuma est. Quaerit an maior fuma sit.facti cotrouersiae: non licet tibi agere mecii: cognitor. n. fieri non potuisti. Iudicatio est:
an potuerit: non debuisti interd1cere: sed petere: an recte interdictu ssitainbigit: quae ola succediit legitimis quaestionibus. An n6 praescriptio etia In Ous max1e uidet man1festa translat1o: eas de oes species habet 'quas hae leges fibus agit: ut aut de note aut scripto dc sententia uel r5 cinatione quaerata deide status ex quaestide oriat . Translat1o noti habet quaestioem: de qua c6tedit orator: sedipter qua contendit: hoc aptius.
Occidisti homine: non occidi: quaestio an occ1derit: status: Hiectura n6ecti tale. Habeo 1us actionis: n6 habes: ut sit quaestio an habeat: dc inde status: accipiat. n. aes ione nec ne ad euentu ptinet: 115 ad causa Zc ad id
quod Mnunciat iudex: non id Ppter cluod inuciat hoc illi s1inile est:
puniendus es: n6 sum : uidebit iudex an puniendus sit. Sed n6 h1c erit quaescio nec hic status . Vbi ergo 'un1edus es ho1em occidisti: n6 occid1: an occideri Ehonoradus sti: n5 es. nu statu habet h6 ut puto: honora dus fu: qa tyranum occidi: n5 occidistia quaestio & status. Similiter n6 reci e ago: 116 habet statu. 'I1 e ergo M6 recte agi ignominiosus : quaeris an ignominiosus sit: aut an agere 1gnominioso liceat oc quaestiones de status. Ergo traflatauii genus causiae: S Ut c5paraciuti oc mutilae accusatio1s. At. n. simile e illi ius habeonus n6 habes: occidist1: reel e occ1d1: non nego: sed nec hic res statu facit. NH. n. sunt Ppositiones: alioquin causa n5 explicabit sed cu suis r6nibus: scelus c6misset Horatius: sororeem occ1dit: n5 c6misset: debuit . n. occidere ea quae hostis morte moere bat: quaestio an haec iusta causa: ita qualitas: at similiter in tras latione.
n6 habes 1us abdicandi: qa ignominioso 115 est actio: habeo itis: quia abdicario act1o n6 est: quaerit qd sit actio: finiemus: non licet abd1care syllogismus. Ite caetera p omnes & r6nales oc legales status. Nec 1gnoro fuisse quosda et trassatione in ronali quoq; genere ponerent: hoc modo
115쪽
hominem occidi iussus ab impatore:dona tepli cogenti tyranno ded1: deserui tepestatibus: flumibus ualitrudine impeditus. i. no p me stetit: sed p illa a ibus ecia liberius dissentio . Non. n. actio transferturi sed catactu quod accidit pene 1 oi defessione. Deinde is q tali utit patrocinio:
non recedit a forma qualitatis. Dicit. n. se culpa uacare: ut magis qua
litatis duplex ratio facienda sit:altera q dc factu desedit : altera q tatureus. Credendu est igitur iis quorum aues oritatem secutus est Cicero: Tria esse quae in omni disputatioe quaeratu nan fit: quid sitiquale stit: quod etia ipsa nobis natura praescribit. Na primu oportet subesse aliqdde quo ambigis: quod quid sit:dc qie sit: certe non potest aestimari: n1 1 priuS esse coiti recit. Ideoq; ea prima quaestio: sed non statim quod esse manifestum etiam quid sit apparcti . hoc quoq; constituto nouissima qualuas supentec his exploratis aliud e ultra. H1s 1 finitae quaest ioA:
his sinitae concinentur. Horum aliqua in demonstrativa:deliberalitia: Itid1ciali materia ut1q; tractat. Haec rursus iuridicialis causas ξc ronali parte oc legali continet. nec eni ulla iuris disceptatio: nis1 finitione: qti tate: coniectura potest explicari. Sed instituetibus rudes mo erit 1 utilis lacius primo fusa ratio: δ si non statim rectistima linea tensa : facilior tamen oc apercior uia. Dilcant igitur ate Omnia quadripartita in OlbUS GU IS esse rationem: qita primam intueri debeat qui aes urtis est. Nam
ut a defensore potissimum incipia longe sortissima tuendi se ratio est: si quod obiicitur negari potest proxima si non 1d quod ob1icitur fac uelle dicitur. tertia honestissima: qua reci e fac tilin defenditur: quibus s1 defic1amur : ultima quidem: sed iam sola superest salus aliquo iuris
adiutorio elabendi ex crimine: quod nec ne negari: nec defendi potest: ut non uideat iure acrio Intendi. Hic illae qUaestiones 1ue acrion1s siue translationis Sunt enes quaeda laudabilia natura: sed iure cocessa: ut in
Y11. tabulis debitoris corpus inter creditores diuid1 licu1t: quam legem mos publicus repudiauit : Eshaliquid aequum sed prohib1 tum iure ut libertas testamentorti. Accusatori n1hilo plura intuenda sui: Q u bet: fac tu esse: hoc esse factum non rect cis ac tum iure se intendere. Ita circa species easde: l1s omnis uersabis translatis tantum aliquado partibus: ut in causis quibus de premio agitur: reci e factu petitor probat. Haec quattuor uelut proposita formaeque actionis: quae tu generales status uocaba: in duo ut ostend1 genera descendunt ronale: oc legale . Ronale simplicius est: quia ipsius tantum naturae contemplatione costat. Itaqain eo satis est ostendisse conieci uram: finitione: qualitatem. legalium plures sint species necesse est: propterea st multae sunt leges:& uarias
habet formas: alia e cuius uerbis utimur: alia cuius uolutate: ali nobis
116쪽
cum ipsi nullam habemus adiugimus: alias inter se coparamus: s1M in diuersum interpretamur. Sic nascuntur haec ueluti simulacra ex illis tribus: inter1 sipliciariterim oc mixta: propria tame facie ostendentia: ut scripti dc uoluneatis: quae sine dubio aut qlitate aut coniectitra conti
notur:& syllogismus Q e maxime qualitatis legis cStratiae: quae iisdequibus scriptum 6c uoluntas constat quae semper c5 iectura explicat . finitio quoque utrique generi: quodq; rerum: quod pscripti contemplatione constat: communis est. Haec omnia etiam si in
illos tres status uenitit: tamen quia ut dixi habent aliquid uelut *priuuidentur demonstranda discentibus:& perm1ttedu ea dicere uel status legales: uel quaestiones : uel capita quaeda m1nora:dum sciant n1h1l ne in his quidem praeter tria quae praediximus quaeri. At qtu:& qmultum:& ad aliquid:& ut nonnulli putauerunt c6parativos: non eadem r5ne habere. Sunt enim haec non ad uarietatem 1uris : sed ad solam ratione referenda. Ideoqr sempe in parte aut c6iecturae aut qualitatis ponenda
fiant: ut qua mente oc quo tepore dc quo loco. Sed de singulis dicemus
quaestionibus: cum tractare praecepta diuisionis coeperimus. Hoc inter Omnes conuenit: in caussis simpl1cibus singulos status esse causarum: quaestionum autem quae uelut subiacentes ad illud quo iudiciu comtinetur referunta saepe 1 una cadere plures posse. Etiam credo aliquado dubitari quo statu sit utendit: cum aduersus unam intentionem plura opponiatur. Et sicut in coloco dicitiari narrationis eum esse optimum: quem aector optime tueatur. Ita hic quoq; posse dici: eum statum esse faciendu: in quo tu edo plurimum adhibere uiriti possit orator. Ideolpro Milone aliud Ciceroni agenti placuit: al1ud Bruto: cu exercitatiois gratia c6ponem orationem: cum ille iure laq 1sidiatore occisu Ac tamenon Milonis consilio d1Yetit: hic etiam gloriatus sit occiso malo cive. In coniunctis uero posse duos uel tres inueniri : uel diuersos: ut siquis al1ud se non fecisse: aliud recte fecisse defendat: uel generis e1utae: ut siquis duo crimina: uel omnia neget. Quod accidit etiam si de una re quaeratur aliqua: sed eam plures petat: uel eodem iure ut proximitatis: uel diuerso : ut cum hic testamento: ille proximitate nitatur. Quoties
autem aliud alii petitori opponitur dissimiles esse status necesse e: ut in illa controuersia testamenta legibus facta: rata sint . Intestatorum parentum liberi haeredes sint: abdicatus nequid de bonis patris capiat. Nothus ate legitimum natus legitimus filius sit: post legitimu natus tantu ciuis. In adop tione dare liceat. In adoptione dato redire i familia liceat: si pater naturalis sine liberis decessit: qui ex duobus legitimis: alterum in adoptionem dederat: alterum abdicauerat: sustulit nothu:
117쪽
Instituto haerede ab dicato discessit. Tres omnes de bonis contendunt: nothuir non siileg1timus:graeci uocat: latinu rei nome: ut Cato quoqi in oratione quada testatus: no habemus rideoq; utimur peregrino. Sed ad propositum haredi scripto opponitur lex: abdicatus neqd de bonis patris capiata sit status scripti 5c uolutatis: an ullo modo capere possit: an ex uoluntate patris: an haeres scriptus. Notho duplex fit quaestio: Upost legitimos natus sit:& φ non sit ante legitimos natus. prior syllo gismum habet : an P non naris sint habendi qui a fam1lia sui alienati: altera scripti 8c uoluntatis: non enim esse hunc natum ante legitimum conuenit: sed uoluntate legis se tuebitur: quia dicet tale fu1sse: ut legi/timus essec nothus: tum natus: cum alius legitimus in domo non estis. Scriptum quot legis excludet dicens: non utique si postea lentimus natus non sit: notho nocere. Vteturq: hoc argumento :finge soli1 narii nothu:cuius conditionis erit: tantu ciuis . atqui non erit post legitimunatus filius: atq non erit ate legitimos natus. quare si uerbis leps stati non potest: uoluntate ' andu est. Nec queq minet: ' ex una lege duo status fiant: duplex est: ita uim duaru habet. Ria1re 1ri fam1lia uolenti dicitur ab altero. Primum ut tibi redire liceat: haeres su 1dem status qui in petitione abdicati . Quaeritur enim an posssit esse haeres abdicatust adi1citur comuniter a duobus: redire tibii familiam non l1 &.no enim pater sine liberis decesssit. Sed in hoc propria quasq; eorum quaestione nitetur. alter enim d1cet: abdicatu quoq; inter liberos esse: 5 argumetu ducet ex ipsa: qua repell1tur lege. Superuacuum enim fuisse prohiberi patris bonis abdicatu : si ess& numero alienorti: nunc quia filii iure su turus fuerit intestati haeres oppositam esse legem : quae tamen id non efficiat: ne filius sit: sed ne haeres. Status finitivus: quid sit filius. rursus nothus eisdem colligit argumentis: non sine liberis patrem decessisse: quibus in petitione usus est: ut probar& esse se filium: nisi forte εc hic finit1onem mouet: an liberi sint etia non legitimi. Cadent ergo in una controuersia uel specialiter duo legitimi status: scripti oc uoluntatis: 5 syllogismus:& praeterea finitio: uel tres 1lli qui natura soli sui c5iestura in scripto & uoluntate: qualitas in syllogismo: S quae per se est aperta finitio . Causa quoq1 & iudicatio & c5t1nA est in omni genere causam. nihil enim dicitur: cui non insit ratio: 5 quo iudicium referas: S quod rem maxime contineat. Sed quia magis haec variantur in litibus:& fere tradita sunt ab iis qui de iudicialibus causis aliqua composuerunt: in illam partem digerantur.Nunc quia in itia genera causas diuisi ordi nem sequatur. DE Laude 5c uituperatione. I
118쪽
C potissimum incipia ab ea quae constat laude S u1tuperationet
Quod genus uidetur Aristoteles: atq; eum secutusTheophrastus a pie negociali hoc est remouisse: totaq; ad solos audito, res relegasse:&1d eius nominis quod ab ostentatione ducitur: Pprium
est. Sed mos romanus etiam 1 negociis hoc munus inseruit . Nam
funebres laudationes pendet frequenter ex publico aliquo officio: at ex senatusconsulto magistratibus saepe mandantur: oc laudare testem uel contra ptinet ad momentum iudicio :5 ipis etiam reis dare lauda tores d1cet oc editi in copedilbres in . L. Pisonem dc Clod1um Curione libri uituperationem continent: dc tamen 1n senatu loco sunt habiti se tentiae . Nec inficias eo esse quas da ex hoc genere mareul1rias ad solam composntas os Hatione: ut laudes deorum uiroFq; : quos priora ipsa tulerunt. Quo soluitur quaestio supra tractata : manifestuq; est errare eos: qui nunq oratore dictu' misi de re dubia putauerunt: an laudes capitolini Iouis ppetua sacri certaminis materiaruel dubiae fulmel non oratorio genere tractatur iit desiderat autem laus quae negoci1s adhibet Pbationem : sic etiam 1lla quae ostentarioni cSponitur: Habet interim aliquam speciem probationis: ut q Romulii marcis filium educatu*a lupa dicat in argumentum caelestis Orrus utatur his : l abiectus in profluente no potuerit extingui: l omnia sic egerit: ut genitu praeside bello' deo: incredibile no esset: l ipsum quoq; caelo receptu temporis eius homines no dubitauerit. Quaedam uero eria in defensionis specie cadent: ut 1 1n laude Herculis permutatu cum regina lydiae habitu. Imperata ut traditur pensa orator excuset. Sed proprium laudis est res amplificare oc ornare: quae materia praecipue quide in deos oc homines
cadit. Est tamen oc alio a1alium etiam carentium ata. Verum in deis generaliter primu maiestate ipsius eorum naturae uenerabimur. Deide propriam uim cuiusq; oc inuenta quae iacile aliquid homin1bus attule runt.uis ostiait: ut in Ioue regu do hominu: In marte bell1: In neptvno maris. Inueta ut artium in Minerua : Mercurio irarum: medicinae
Apolline: Cerere frugii: Libero u1ni . Tu siqua ab his acta uetustas tra didit commemoranda: addunt etiam diis honorem parentes: ut siquis
sit filius Iouis. add1t aliquitas: ut iis qui fiat ex chao. progenies quo ut apollo:ac diana latone. Laudadu in quibusda st geniti immortales: in quibusda θ immortal1tate uirtute sui cosecuti: quod pietas princi pis nostri praesentium quoqr temporta decus fecit. Magis est uaria laus hominu . Nam primu diuiditur ii tepora: quodq; ante eos fuit: quod ipsi uixerunt. In iis aute qui fato sunt fucti etiam quod e insecutum. Anet ado homine patria ac paretes maiores': erunt: quorum duplex
119쪽
tractatus e. aut enim respondisse nobilitati pulchra erit: aut humilius genus 1llustrasse faetis. Illa quoque 1nterim ex eo i ante ipsu fuit tpretrahenturiquae responsis uel auguriis: fu tura claritate promiseit. Sicut eu qui ex thecide natus ess&:maiorem patre suo futuru cecinisse dicite oracula.ipsius uero laus hominis ex ato oc corpore :& extra positis peti
debet. Et corporis quidem fortuito F : tum leuior: tum no uno modo tractanda c. Nam S pulchritudine interim roburq; perseqmur honore uerborum: ut Homerus in Agamemnone atque Achille. Interi confert admirat1oni multum etiam infirmitas : ut chim idem Tydea paruum sed bellatorem dicit sitisse. Fortuna uero tum d1D1tatem affert: Ut in regibus principibusq;:naq; e haec materia ostendendae uirtutis uberior: tu quo minores Opes fuerunt: eo maiorem benef1 11s gloria parit. Sed
Omia quae extra nos bona sunt: quaeqr hoibus forte optige t non ideo laudantur: l habuerit qu1s ea: sed i iis honeste stit usus. Nam diuitiaeoc potentia dc gratia cu plurimum uiriti dent: in utraq: partem Cercissi
mum faciunt moria experimentu. alat. n. meliores propter haec: aUt pe
IOres sumus. Animi seper uera laus: sed no una per hoc opus uia ducit Naq; alias aetatis gradus gesta Νq; rem ordinem sequi speciosi iis fuit: Ut in primis annis laudaret 1ndoles: tu disciplinae: post hoc operti id est facto' dicto'q; contextus: alias in species uirtutum diuidere laudem fortitudinis: iustitiae: c5t1nentiae: caeteraru qa: ac singulis assignare: quae secundum qua a earum gesta erunt. Vtra sit autem ha' uia utilior cumateria deliberab1mus: dum sciamus gratiora esse audientibus: qUaeso lUS QUIS: aut primus: aut certe cum paucis fecisse diceta siquid praeterea supra spem aut expectatione: praecipue quod aliena potius causa q sua tempus quod fine hominis inseqtur: n6 semp tractare contingit: non solum umentes al1quando laudamus : sed ' rata haec occas 1o cst: ut referri possintdiuini honores:5 decreta: ut publ1cae statuae costitutae. In
ter quae enumerauerim ingeniOF monumenta: quae saeculis probarene.
Na quidam sicut Menader iustiora postero' q suae aetatis iudicia surconsecuti. Agerunt laudem libera parentibus: urbes conditoribus . leges latoribus: artessu oribus: necn6 statuta quoqr auctoribus: ut a Numa
traditu deos colere: a Publ1cola fasces populo submittere. Qui ola etiain uituperatioe ordo costabit tantu i ὰ1uersu. Nam dc turpido generis opprobrio multis fuit:& quosdam claratas ipsa notiores circa uitia &Inuisos magis fecit:& in qbusdam: ut in Paride traditum est: praedicta pnicies. 5 corporis οἱ fortunae quibusda mala contempturiit Thersite. At uero quibusda bona tittiis corrupta odium attule t. Vt Herea melle:
120쪽
υ rtutes sunt:nec minus laudibus duplici rone tractatur . Espossin 3rte obiecta suscia ignominia est: ut Mel 1o: cuius domus solo aeqtat M. I: lilio: cuius praenome e familia 1 poste' ex ptum est: S paretes
m 1lo' odimus est coditoribus urb1u 1fame cotraxisse aliqua pnicio stam caeteris gentem: qualis est primus iudaicae supersint1onis aues or: dc
Graccho' leges inuisae. Et siquod est ex lii deforme posteris traditur
quale l1bidinis: ut Perses i muliere Samia 1 stituere ausus dicit primus. Sed 1 uiuentibus quoq; iudicia hominu uelut argumenta fui mo': ochonos aut ignominia uera esse laude uel uituperatione Piat. Interesste tame Aristoteles putat: ubi qcq; laudet aut uitupe Na plurimu refertq sint audientium mores: quae publice recepta psuasio: ut illa maximeq aae 4 bat esse in eo si laudabitur: credant: aut in eo cotra que dicemuSea quae oderuntata n6 dubiu erit iudicium: quod or5nem praecesserit. Ipso' etiam pinisceda laus semper. Na id benivolos facit. quot1es aut fieri pote Ecu materiae utilitate iungenda: minus Lacedaemone studia irarum Q Athenis honoris merebunt : plus patientia fortitudo .Rapto uiuere ebucia honestu: aliis cura legu frugal1tas: apud S1bacitas for
fit in od1o forct . Ueteribus romanis sumti luxuriae crimen: eade 1 sesu
lis differetia. Max1 e fauet iudex q sibi dicete assetari putat. Ide praecipit
illud quoq; quod mox Cornelius Celsus*pe supra modu ruasit: qa sit
ut p temerario forte: P .pdigo liberalem: p auaro parcu uocemus: quae ea te etia cotra ualet: quod qde orator. i. vir bonus nuq faci&:n1 1 forte comuni ucilitati duceret . Laudas aut urbes similiter atq; hoies. Nam pro parete e c6ditor: 5 multu auctoritatis affert uetustas: ut1 1is Q terra dictat Orti: dc uirtutes ac uitia circa res gestas: eadeq; 1 singulis illa pria quae ex loci positide aut municione sui.ciuid: 1ll1s ut hominibus liberis decori est.laus & magn1tudo operum: in qbus honor: utilitas: pulchri ludo auector spectari solet. honor ut 1 templis: utilitas ut in muris: pulachritudo uel audi or utrobiq; est .di loco': qtis Siciliae apud C1ceronem: in qbus similiter spem oc utilitate intuemur: specie maritimis: planis amoenis . utilitate salubribus: fertilibus. Erit ecia dicto' honesto' fa eloFq; laus generalis: erit 6c re' ois modi. Na dc Gni dc mortis scriptae laudes:& quoruda a medicis cibo F. itaq; ut n6 c6se 1 hoc laudativum genus circa sola uersari honesti quaestione: sic qlitate mane concineti puto: Qq oes tres status cadere in hoc opus possint. His quoq; usu. C. Caesare i uitupando Catone notauerit Cicero. Totu aut habet aliqu1dsimile suasoriis: quia plerunque eadem 1llic suaderi:hic laudaci solent.