장음표시 사용
131쪽
sunt eritae,verde eis potest de facili haberi certitudo requiritur certa cic specialis citatio illarum personarum; sed si sunt incertae, vel quia non apparent, vel quia ignorantur, re verisimiliter non possunt sciri, debet tune fieri edictum generale, quod seruit pro citatione, ut O-m n es, qui putant sua interesse, compareant in tra terminum assignatum; alias iudicium agitatum,non seruata dicta forma citandi sest nullum ipso iure ; nee sufficit ei tatio specialis in casu, quo requiritur generalis I ct econtra non sonicit generalis,ubi requiritur specialis, etiamsi dictum fit, ut compareat omnis, ut sua putauerit interesse.ut not. Bald in authent i omnes. Coch riseab Hered. abstin. O Francus hv. num. D. Et quoniam aliqui superiores, ad quos spectat confirmare electum, interdum ex cupiditate, in inordinato affectu, non auditis iIlis,qui pra tendebant opponere, contra doctrinam Ap stoli, per repentinam confirmationem electo cito manus imponebant. n in text. Ideo ad ob-Diandum hir in odi morbo , de fraudibus, statuitur, ut superior , qui habet electionem
confirmariti, debeat so electum, aut contradiis ores. fi qui sint,nominatim vocare; et, si non adsint tales, cotra quos esset specialis citatio fa cienda, debeat generaliter ad ecclesiam de cuius electione agitur, citare omnes, ut si qui sint, qui sua putent interesse, se velint opponere, compareant intra, competentem terminum,
qui fuerit per ipsum superiorem peremptorie assignatus. ira intext.ALITER, confrmatio facta non tener. OVI A non solum hic statuitur, ut haec forama fit in huiusmodi actibus seruanda, sed
etiam apponitur clausula ut si aliter fuerit confirmatio 1inpensa, illa sit irrita, ct inanis, ut in text. per quae verba clarius exprimitur nullitas actus. rt nolintnon dubium. C.deleg b. Scap. quae contra inst.deret iur. Ideo sine aliqua exceptione talis confirmatio est inualida. ut noti 'Fr. in cap. licet canon. Et solemnitas citationis, discussionis negotii, imposita obseruandam admissione postulationis, , in instructione facienda post praesentationem glossi .hic. Cum etiam in illis fit eadem ratio prouidendi, scilic. ut non supplantentur illi, qui volunt se opponere , dc obiicere pro eorum interesse contra postulatum,vel praesentatum. Gemin. hic nium. M. di i p. In collatione tamen beneficiorum, quae simpliciter fit per superiorem, non est necessario talis solemnitas obseruanda. gloss. .
ut est inter edictionem.& confirmationem; seae inter postulationem, S eius admissisionem . aut inter praesentationem , ct inllitutione in , nam collatio obtinet vim electionis , ct confirmatationis ; ct codem tempore confertius ad rem, in re ; qiiod non est in ictis aliis actibus enu. metratis , unde non posset tune citatio bene ca-dc. e in s actica et quia, aut fieret ante collatio isnem ; S c letante omne ius , aut fieret post .dce det poli om ne ius; dc fi et v ideretur fa cta indita
In Clemcnt. Cap. I. Cum rationi.
RELIGIOSUS eligi nonpotest ad praelaturam non Dpiscopalem, alterius relitonis,vel habitudo
OV i A r rioni non congruit ut homines
disparis profectionis,&habitus, simul in eisdem monasteriis socientur. vi in text.cum seeundum legem diuinam, reon sit in boue arandum, dc asino nec sit induenda vestis de
Iana,Iinoque contexta. Deuter. cap. 22.6c habe tur extr. in cap. cum cassam. Et quoniam religio nes non omnes conueniunt in eodem modo
omelandi, vivendi, dc vestiendi, re in aliis imis mediatis finibus procedendi. cap. sane. extra de
regulari licet omnes conueniandiri professione quoad tria vota substantialia, scilicet, pauperistatem,continentiam, de obedientiam. cap climia monas. eor. de statu monachor. Ideo unus non est praeficiendus ad praelaturam alterius retiagionis, cum in illis mediis , de studiis particularibus simul non possent bene cohaerere: vim text. Scap inn na. 36.quaest. . Et ultra istam rationem disparitatis, subest etiam ratio minoris instructionis, quam unus habet de regula anterius religionis. Zabar. hic num . it. Et quo nimam non debet assumi in magistrum . qui formam discipuli non assumpsit , nec est praeficiuendus, qui iube me non nouis ext Rcap. cum in m sistrum. Ideo non debet cligi abbas, vel praelatus ad monasterium alterius regulae, vel habitus, ne ibi assumatur in magistrum inexpertus d. cap. cum in magi sirum. Talis tamen non
prohibetur, quin excausa possit a Papa postulari glogrer .cligatur. quia talis prohibetur etiagi, non propter eius aliquod crimen , sed propter diuersitatem particularis religionis , vel habitus, quo casu licet prohibeatur electio,non prohibetur postulitio. Abb. hic num. 6. Ad pla-iaturam vero episcopalem bene elisi potestinia tim. quia Episcopus propter dignitatis e
132쪽
DE ELECT. ET ELECTI POTESTATE.
xellentiam communicat cum omni b. religi xs ; re propter uniuersalem curam dioecesis, tenetur non solum scire regulas suae religionis, sed etiam iura communia caeterorum. Ninot. in d. cap. cum causa m. Sed licet quis non po sit eligi in abbatem alterius religionis, inmonachum tamen bene eligi potest. Acis hic rer'.
prelatum. Quod intellige cum distinctione, angit minoris religionis paris, vel maioris. ut not. in capcumsingulas penul. deprab. in 6 quia quando monachus intrat aliam religionem , conis format se illi; dc sic non remanet in dispari religione, sicut remaneret praelatus, qui e stet a sumptus, non ad mutandam suam religionem particularem, sed ad praeficiendum monaste
Qui A haec constitutio apponit prohibi
tionem per verba de praesenti irritantia actum contrarium, ipso facto. ut in text. Et quoniam ubi lex prohibet sub huiusmodi verbis , actus contrarius non est per sententiam irritandus, sed est ipso iure nullus ; dc per seri entiam sequentem solum declaratur , illum esse nullum .pt notat. extra in cap. quiapropter. Ot non dabiti in I elegibis Ideo absque alia exceptione talis electio non tenet. vi intrat. Ogitis in cap., quae contra. d. reg. lar. In 6.
Cap. 2. Ne Romani. CENS Cardiualium, Sede pacante,inrisdictionem
Papalem non exercet.QV IA uicariatus Christi in e eelesia, solum
Petro, de eius successoribus fuit datus, dicente Domino: Tu es Petrus, super hanc petram aedificabo ecclesiam meam. Matthop. 36. Et, pasce oves meas. Ioan. cap. et . Et quoniam Cardinales successerunt in locum caeterorum Apostolorum , quan riun ad statum,quo Apostoli assistebant Petro ante eorum diuisio-mem ; sicut statui Apostolorum , in quantum fuerunt Episcopi post eorum diuisionem .successit ordo Episcoporum. ut not. in cap nullus it. a.distinct ry. Gregis. in Extra g. execrabitu. Per. P- niuersati depraebend. Ideo, cum CardinaIes non successerint in personam Petri,non debent exercere auctoritatem datam Petro . nintexi Ocap. nouo. Heri. Nec potest dici per hoc, quod mortuo Papa,eccIesia sit fine sponsosqui a sepon. sus, rector, dc pastor est Christus; qui eat caput, cuius ecclesia est corpus. glos hil ver.non conso--m. Oglossin d. cap. nullis. licet ergo ecclesiae tunc deficiat vicarius, non deficit principalis.
qui vicariatum solum Petro , ciceius successoribus dedit. Quod si Cardinales succederent. Sede vacante,in iurisdictionem Papae, sequeretur absurdum . quod non esset necessarium Papam eligi, ex quo coetus Cardinalium vica.riam Christi haberet. die .gla f. hic. Nec obstat, quod collegium, fiue capitulum canonicorum habeat iurisdictionem episcopalem, Sede vacante. cap. cum olim extra de maior.=obed. Et sic videatur idem dicendum in eos legio Cardinalium enam respond. quod illis fuit per Summos Pontifices concessum, sed collegio Ca dinalium fuit expresse prohibitum: ct si per antiqua iura prius erat concessum . per hanc constitutionem sunt correcta. aegius hic. Per obitum tamen Papae, potestas coetus Cardinalium in nullis diminuitur, quin possit ea, quae prius poterat; nam solum hic prohibetur, ne exemceat pertinentia ad Papam, dum uiuit. Zabanversiimtum. Nec valet argumentum Hugori. quod recitat Η63. exin in cap. licet. qui dixerat, Cardinales posse tunc creare Cardinalem, eri possint tue ereare Papa,m plus est; quia regula, qui potest plus potest di minus, est vera in eodegenere potentiae , quando minus continetur sub pluri,alias non . ut not. capelus deret,itir n ta Sed in eam nostro potestas creandi Papam,re potestas creandi Cardinalem, non sunt eluta dem generis , nec unum sub alio continetur. Zabar. hic. Sic videmus,quod capitulum creat Episcopum , nec tamen confert beneficia ad
illius soIum collationem spectantia glasf. hic Peripotestatu.ctride Turrecr.in Summa de ecιlesia. lib. L
NISI in quantum permittit Concilii mIugdtinense.QV IA potestas coetus cardinaliu m est talia,qua i is reperitur in iure permissa. Zabar.nu. S. Et quoniam propter diuersa pericula,quae instant, sede vacante, fuit per Gregorium Decimum in generali Concilio Lugdunensi, coetui Cardinalium tunc permissa de concessa particularis potestas. cap. vesper.este in 6. Ideo cum illa non reperiatur immutata, potest per collegi uiri Cardinalium exerceri. d. cap.rbs peric.inpr.cta . . praeci p. C. de avellat. Quae autem possint singilli Cardinales in eorum tiam tu , n ot.in c.his, qua extr. dema. oe obed. NEC illud, velem part ,alterare potest.
QV IA lex superioris per inferiorem toni
no i. potest. vi intret, hoc maxime, cum
ille inferior a tali superiore recipit pol a statem.
133쪽
statem .gli prer. inferiorem. Et quoniam coetus Cardinalium est inferior summo Ponti fie, ct accipit potestatem ab illo. iact.glos hic Ideo id , quod fuit per summos Pontificesilais
tutum, per coetum Cardinalium mutari non potest. N intrat. Et similiter dicendum est de Concilio , quod constitutiones Papae non possit corrigere, vel alterare. I. gla f. hae Et ratio est . quia Concilium generale recipit potestatem,& auctoritatem a Papa. exura cap. nisi asti. O p. quasso. 3. cap. cuncta. Sed in quantum dicitur , quod inferior non potest toIIere legem superioris ; nota, hoc esse Uerum, nati a iure reperiatur hoc esse concessum ; nam populo permissum est condere leges contrarias legibus communibus,ct imperialibus. IV.
' omnes populi file in ecthire ; quod tamen de
iure canonico non procedit, ut inferior contra legem Papae,aliquid statuere ponit vinotat in cap. qua iv eme extra de constiti Potest tamen inferior etiam de iure canonico , adiunare legem superioris per poenae adiectionem,
sus hic.yersc. tolli. Et intellige praedicta procedere generaliter di, quia per consuet dinem particularem loci, bene potest lex tolli in certo loco. cap. 3.de consit. in c. nisi lex contineret decretum irritans ; quia tunc ei nulla eonsueta ludo derogat. Apr.Clemen proxim. di barbi numer.t. sequere. Et enumerantur hic septem modi. quibus dicitur Iex tolli, scilicet,modiis ficando corrigendo. mutando , detrahendo, dispensancta,renunciando Sadde .ut in tem Et ungulos hie exemplificat. Ioa n. Vanquel. Et cum dispensatio fit unus modus tollendi Iegem, ut hic a infertur, quo e in fierior non possit dispensare contra Iegem superioris, ne tollat eius legem in parte, quae dispensati quod
tamen dic verum, nisi hoc reperiatur inferiori specialiter a iure permisium. c. rnic eatat. Oqval. ord. in c. SisPat siclerici se dea It extr.de
OFFI CIVM Cameram Papa durat , eo mo
Qv I A ad officium Camerarii spectat,tem
poralia pauperibus erogare. gloss. Per. camer. Et Iibros de redditibus pertinentibus. ad cameram conseruare , realia contra debi
tores camerae exercere. Zaba . hic numerii .c
refriis insuapractica librostramae cap. 2- Et quoniam consuli vis est prouidendum, sede vacam re, quando maiusPeciculum vertitur Propter
carentiam pastoris, ne pauperes fame per eant iuxta c. pasce diss86. 'ne tunc redditus temporales Romanae Ecclesiae ne gigantur, eius priuiscipe extincto . cum spiritualia sinet temporali bus diu iubsistere non possint. c. cum secvndum. extr.de prae . Ideo statuitur, ne, sede vacante Camerami officium expiret, eum tunc fit illud magis neces Larium. vi in textis
SIC IT etiam cycium Paenitentiariorum. IA tam maior Poenitentiaritis, quamat i Poenitentiarii minores sunt deputatia Papa ad absoluenduimn foro conicien tiae in causis arduis , dc Papae reseruatis, iuxta particularem facultatem eis concessam. Zabar.hic numen i . di restri Min sua praclita. libr. i. cap. t. Et quoniam via vertitur animarum p riculum, est maxime inuigiland una .cap. ne pro defectu.extra eodem di praecipue eli curandum, ne, sede vacante, patiantur detrimentum. cap. Dic-infre. ne stile vacante. ia 6. Cum anima iit cunctis rebus pretiolior. leti sancimtu. C. desicro
sanet viles Et quando maius periculum vertitur, cautius est prouidendum. cap. rbi de elictis c. Ideo, ne , quando deficit Papa propter mortem, defigiant poenitentiarii propter auctoritatem cessatam . statuitur, ut eo tempore officium poenitentiariorum, tam maloris, qui minorum, In expiret . ut in text. Et ob id , ii maior poenitentiarius , cum fit Cardinalis, nomvuli ingredi conclave, potest foris remanere ad istud officium personaliter exercendiam gl. p. r.
sti Isidisticiant, poterit caelvi Cardinesivmpra tempore racationis alios subrogare.
i A cum ipsi poenitentiarii minores sint
ex diuersis linguis electi, ad audiendum e s , qui ex variis mundi partibus ad se confitendum, ad eos accedunt, re solente enumero quindecim,Zabar num i p. qui per maiores Urbis Ecclesias deputantur,nem Pe In Ecclesiis Sancti Petri, Saneti Ioannas , , Sanetae Mariae Maiori . I inridicl. cap. a. Et quoniam sicut pro fidetur ad salutem animarum ad eos accedentium, ut eorum officium duret sede vacante sita erat prouidendumvt aliquo eorum, eo tempore, deficiente, posset ei alius subrogar argum cap.rauem exir Pthitepend Ideo conceditur collegio Cardinalium, ut, sede vacante, possit poenitentiarios subrogare, sta etiam numerum eorum ampliare , si hoc caetui Cardianalium concorditer videbitur expedire. ortintext. Et similiter statuitur in fauorem hdei, ut
134쪽
DE ELECT. ET ELECTI POTESTATE.
officium Inquisitoris haereticae prauitatis non expiret, mortuo Papa. cap. nealiqlli. de haeret. in c. Vnde ini istis Officialibus speciale est , ut eorum delegatio duret, etiam poli mortem delegantis Ulus hic versica bare, quae refert opinionem aliquorum tenentium , quod Camerarius, Mareschallus, ct Auditor Camerae habeant, iurisdictionem ordinariam. Quod si verum esset. illorum officium duraret de iure
communi, etiam mortuo papa. argum. cap. t de
Usic. g. in c. Sed quoniam communiter tenetur, ' uod in curia Romana,nullus habet ordinariam,nisi Papa. glos s .in Clemen auditor si rati prox. ct Archie in cap.exper. M.quas . i.dicit,ita interlocutum fuisse Bonifacium octauum. Id eo verior opinio censetur ,. quod isti habeant delegatam , sed quod ex speciali concessione, per mortem deligantis non expiret. Zabar.hic
DETERMINAT de direcessinu ui id, quo in Concilio dicitur de territorio, Odi trictu Ovi A licet proprie loquendo, sit differentia inter ea,quae per ista nomina lignificamoer; nam dioecesis dicitur reliquum territurium, praeter ciuitatem, quod spectat ad gubernationem episcopi, qui praeest ciuitati. cap. Rodulphus. extr. de rescript.O cap. quamuis. depres. hi d. Et dicitur dioecesis, quasi diliunctio, seu diuisio , quia ei diuisa ab alterius episcopatu . cap. episcopum. . quati. i. Et territorium eth unitaueririas agrorum intra fines cuiusque ciuitatis, dictiam ab eo, quod magistratus eius loci intra eos fines terrendi. id ei summouendi ius haberit. l. pupil. . territ.f.de verbor significat. Districhias vero compraehendit omnem locum, qui per aliquam ciuitatem distringitur, siue fit
comitatus, mi e castrum. rt not. Felm in cap. IIcet,imi. norab. extr. de obar. Sed quoniam ilia nomina territorii. , di strictus, potius ostendunt distinctionem temporaIem, quam eccIeirasticam , di saepe per dominorum temporalium mutationes, eorum fines variantur.glais hic rer.diae. Et ad tales mutabilitates ecclefiarum status non debet immutari. cap i disi. o. oeextr de re-IU.dom cap. Ideo declaratur, quod ea, quae itatuuntur obseruandae, per cap. piiperet regem incinquando Papa extra ciuitatem , in qua cum suae curia erat, moritur, circa successoris electi
nem celebrandam inciuitate . ratus illa sunt territoria vel districtus, intelligntur dicta de dioecesi, quae sub nomine territorii,veI distriamson tali casu fuit expressa. Fi in rexIS T AT V IT, moriente Papa extra curiam, ipsis et
ctionem fieri debere in luco, ubi erat causarum, O
QVI A principalius membrum curiae Ro
manae est audientia causarum , ct litterarum apostolicarum expeditio. Bonifac. de Uita&hic. Et quoniam ubi est curia Papae, ibi fingitur esse Papa (licet tunc sit extra curiam Propter animum proxime redeundi ad illum locum. cap. legimus. prope .dis. cap. rasenis Dd.loca. de Fab. in 6. nam non videtur de ui se, qui est proxime reuersurus. cap. diuor. Apoen. dis , .ct taxfacto, lagrande. f.debar. inst. Et cum Iectio futuri Pontificis regulariter fieri debeat, ubi immediatus praedecessor obiit. vi in text. cyd.c. ybipertc.s.hocsacro. Ideo, si Papa moritur extra curiam,censetur mori, ubi, dimittendo familiam , videtur domicilium retinere, ' in eo loco, in quo ipse censetur mori eius succe Soris est electio faciendaert in text.
Qvi A licet praedicta audientia causiarum,
st litterarum . tempore mortis Pontificis vacare noscatur, vi in text. non tamen ata
sumpsit aliam qualitatem, per quam videatura primo statu recessisse .gio tr. Tinare. Ideo propter retentionem prioris natus habitu, licet ri actu, idem operatur quo ad eius ccm fiderationem in electione faciendae. sicut liactu illum priorem statum retineret. dsitis hic. sicut mu-Iter vidua vacans denominatur 1 dignitate prioris mariti .donec alteri nupserit. . d. i. f vidua-g ad municip. ditatim te. C.de nupt. NISIpriis ordinatum esset, de curia transferenda-QV IA in tali casu cessat ratio deanimo redeunda,propter quem Papa mortuus censebatur esse in curia, ut dictum est superius. Ideo tunc non habetur in considerationi Iocus ille; sed Papae destinatio, siue deliberati decuria transferenda,habetur pro opere consumato, ac ii esset trEnslata. AmhaF.hri num. 'Paria enim censentur aliquid in esse consistere,vel in eo statu esse,qui de proximo rem Pro
quod not. de laico cIericando, Inc. 2. de ins .in sis
Et regulariter, quando fit veram,quod deliberatio, siue destinatio, idem operetur, quod o peris consummatio,tractat Bart. in I cat. S suPparauerit. f. de legat i- unde, ex quo Papa noracensetur tunc mortuus ubi erat curia, c et sta tino, di habet locum realitas facti, ut electio lic, facienda
135쪽
taetenda in ciuitate, in euius loco Papa eorpo- aliter mortuus est. vi in text. iuxta ea, quae itatuuntur per d. .rbi peric., porro.
g. Porro.8I Cardinales, elemone Romani Pontificis non dum acta , omnu stimul, NIAccessue contingat exire conclave deputatum eisdem, hi s adquospertinet executio constitutionis, ubipericulum. istos quam-
cita terunt, remtrare compellant.
Qv I A sicut Cardinales, postquam sunt in
Conclaui, expedire electionem compelluntur in directe per subtractionsi victu alium, iuxta formam traditam per d c. ubi perie. ita , di fortius debent cogi per easdem perso. ras,ut ingrediantur ab initio, vel si sunt egres.si.ut iterum ingrediantur; cum non debeate sc melior conditio Cardinalium non parenti. um , ct non se offerentium ad ingrediendum conclave, quam se offerentium, di ingredientium. Zal r. n. a'. et arg c. .extrispostu petat Sed quoniam in hoc casu egressionis non erat speci iter prouisum per d. cap.ubi perta. nee per alia iura. Ideo prouidetur per hanc Clementinam, apponendo easdem poenas contra istos in ob dientes, quae per d. c. rbi peric. apponuntur contra ingressos,electionem non expedientes Niniext.
TVI excusenturpropter infirmitatem,aut aliud impedimentum corporale.
I A non est imputandum ei, qui non facit,quod alias facere tenetur . si per eum non stat,quo minus faciat. Gaurem.ext.deremipi. O .anterioru , ad hoc. t. q. o Et quoniam qui propter infirm itatem,vel aliud iustum impedimentum corporale , non ingrediuntur, vel ingressi egrediuntur, non sunt in culpa,nec stat per eos, quin faciant debitam electionem. vi in text.ctae ubi prau. 3 sane. Ideo his impedi mentis detenti non sunt compellendi,nec omnes, nec aliqui, conclaue supradictum ingredi.
STATUIT, Caiatiales per exceptionim excommunicationisse pensavis,vel interdicit. clectione non repelli.
Qv I A prolixa Romanae Eeese fiae vacatio,
grauibus est onusta dispendiis , , multis plena periculis. c. ubi peric inpr. Et quoniam si permitteretur, ut istae exceptiones possierit opponi,possent insurgere dissensiones,dischi D
mata, per quae celeris, ili necessaria Roma Pontisieis electio protraheretur. vi in text. diglossversi cat. Ideo, ut remoueatur inter Caris-dinales eligentes dissidendi facultas, stadia itur, ut nullus Cardinalium, cuiuslibet excommunicationis, suspentionis, aut interdicti praetextu, valeat 3 Romani Pontificis electione repel- Ii.ut intrat. sicut enim statuitur,ut electus adu bus partibus sit Papa, nulla exceptione obstantate retr c. licet S. q, Papa bene possit accusari de
haeresi capse papa. HAE o. sed non possit contra
eum excipi, ut ab electione repellatur, ut notat. Innoc ind.c. licet. ita statuitur,ut m pradictae exisceptiones non possint opponi contra Cardin Ies electores, ne praetextu earum impediretur electio. ZZQ. f. tat
s. verum. EL E CT OS Salios,qui mittere velire tenotur ad curiam, ad ingit ad id, Sede vacante. QV i a licet, Sede vacante, nihiI fit innovandum. cap. r.exm ne Gederac. de uideatur frustra esse accessius, cum non fit tunc via uus superior, coram quo est comparendum argum . . arbcalendisss de ar, ubi mors iudicis emicusat citatum, si non venit eo tempore,quo v nire debebat; ct ob id viderentur excusari,finon venirent, Sede vacante, qui alias ad veni- endum , ct coram Papa comparendum teri rentur, ut sunt illi quos notat Fnegi sen. T men quoniam tam ex pro uilis remediis per hanc , dc alias constitutiones super hoc edrias.
quam ex orationibus ad Deum super huiu modi negotio effundendis, quod breuiter huiusmodi celebretur electio, praesumendum est probabiliter, , sperandu m, quod illa de breui fit futura . rtiti text. Ideo statuitur,ut electi .cta. lui qui ex quacunque causa ad Sedem Apostolicam venire,vel mittere,sunt adstricti, ad ipsa, cum vacat, ac ii non vacaret,venire,vel mittere teneantur. vi in text. Quid enim potest diuinare adstri imis ad veniendum, quando fit Papaer aridus p cum enim ponit omni die creari; ideo omni die debet eme paratus, qui adstrictusest, ad causiana prosequendam. Nec obstant praedicta de Sede vacante, de de iudice defuncto; quia tales non veniunt,ut aliquid in nouent, Seis de vacante, ct iudice defuncto ; sed ut lint par ti, Papa creato atrer.rtum. sicut is, qui comparuit,iudicum pedito, det bet expectare, re non
136쪽
DE ELECT. ET ELECTI POTEsTATE.
negotiorum , melius est, prius accedere, quam postea differre. Amb.hunt .i-ug.I. .c. inqui b.
tau in integra si , mi est 'ccessCap. s. Causa m. APPELLATIO Ousim beneficialem deuoluit ad
fuerit intimata; Os m qetexui ivueviri, tunc satin domo habitationis et pellati F non est remota; se est rex: ta, at in ta . sa cathedras .sub qua os benis . nam, de quo agitur; ct xtroquecasu stat
in benesu:o,de et magi tui; id est, tam tu case, in quo A ad demum trahi: M;oriis,qtiam in casu in quo sit in ecclesia cathedrali. v I A ista appelIatio habet vim citationis
per e m ptoriae. ut notat .in cap.saepe extr. A ap. t stat. ita quod non veniens in termino iuris ha-etur contumax, ct proceditur contra eum incau in principali, ut contra contumacem, etiam ad di finitimam. glus hic. Persiι. tempm. O Innoc.in cap. i. eodem in s. Et quoniam esset absurdum. contumacem censeri ignorantem , cui appellatio intimata non emet glossi vers. deuoluta. Ideo ut appellatio possit verisimiliter ad appellari , seu eius procuratoris notitiam peruenire, statuitur iste ordo, illam intimandi. vi in text.Qui ordo ita est deitecessitate seruandus, visimon fuerit seruatus reddat appellationem Dulis Iam . aroum. cap cum dilecta. extra de rescribt. Av-ιhar. hic numer. io. Sed dices, istud cap. videtur
timitare multa iura,quae volunt, quod sine ista Iem ni intimatione, appellatio sit Iegitima, ii inter po si a fuit ex causa probabili, ct in scriptis. ut extra de pelli cap ut deb. S supra eod. in s. -.quamvu,ct similia. Respondetur, quod quaa. Iibet appellatio deuoluit, si fuerit interposita, ut dicitur in iuribus allegatis in contrarium,
quoad hoc, ut fiat com mssio ipsius cauta d volutae extra curiam ; sed quo ad hoc, ut causa beneficialis tractetur in curia , ct non extra,r quiruntur solemnitates, quas statuit hoc cap. Et hinc est, quod ubi est appellatum ad curiam, si cauta non debent ibi necessiario ventilari, sus ficit mittere procuratorem ad impetrandum, contradicendtam vi cap. Nicolao. exra. de appelI.
Sed quando causa beneficialis est taliter deuoluta , quod debeat ibi necessario agitari,debet mitti cum sufficienti mandato ad agendum, ocdefendendum, dc cum actis, ct munimentis .ptin cap. i. eod. Ind. Statuuntur autem istae malo
res solamnitates tu tuibus caulii remanendid
in curiasquia propter multitudinem eati arum, dc negotiorum , quae ad curiam confluunt ex toto orbe, esset maius periculum , ne 1parte tunc fieret alteri parti aliqua fraus circa beneficium obtinendum , nisi cauti ii prouideretur. Zaba'nu. s. Unde aliquis detineret beneficium sine canonica institutione, quod esse non debeM. .deret iur. in c.
S. Verum. SI propter metum, rebateriam appellati,ves seorum, non potes intimatiosterisubforma praniisse,suPsuit, quo at solemniter in loco publico, de quo ad
appellati, vel eius procuratoris notitiampost rerisimiliter peruenire.
Qui A sicut prouidetur appellato per me
liorem modum, quo fieri potest,ut ad eius notitiam perueniat appellatione, ignoram ter contumax reputetur, vi dictum est superius ita est prouidendum appellanti, ne propter sui aduersarij, vel suorum, metum , ct potentiisam, appellati onis commodo priuetur. Clemem p . de re iud. Et quoniam nemo tenetur coram
aduersario suo tyranno, nec in loco sibi non tuto, comparere, dict. Gemen. pasor. Ideo ad prouidendum tam appellato, quam appellanti, meliori modo, quo fieri potest, in casibus in quibus non potest intimatio fieri secundum ordinem superius praescriptum , ct ex natura cauta intimatio illa esset facienda, statuitur, ut fiat solemniter in loco publico , ut etiam sic ponit veritimiliter ad notitiam appellati, vel eius Procuratoris peruenire. ut in text. Et sibi imputet appellatus , si ei non hi intimatio in clatariori ordine priori, ex quo ipse, di sui incutiendo aduersario timorem,sunt in causa. IV i. ,sed,
o si qui j quod H, aut clam. Nec est aliqu id appellanta imputandum , ex quo non fiat per c um quin priorem ordinem seruet. cap. cum ac
dem fucit, quod faciat, quod in eo est, ut quia .
intimat in Ioco publico Zabar numer. 23. Iudex autem arbitrabitur ex conlecturis , an talis m-timatio potuerit verisimiliter ad appellati, vel
eius procuratoris notatiam Peria et Ire Zabar. . mer 2S.
NON seruatis premisis,inrimatio non ratet.
Qv I A praemisius ordo appellationem hi,
rusmodi intimandi,traditur pro forma in i ipsa intimatione per appellantem obseris uanda. anchar. na. io. Loquitur cuina hac constulatio
137쪽
R itutio,quo ad talia per verba praeceptiua, sci- Iicet, volumus; ct ponit clausulam irritantem
contrariasscit .aliter facta non teneat, ut in text. Et quoniam actus gestus contra formam . est nulluM.cum dilecta re rescrip. Et ubi apponitur clausula irritans ad inualidandum contraria . non est opus, ut annullentur per exceptionem, ut nolsu an Clevi. i. Ideo intimatio aliter
facta, quam hic statuatur in huiusmodi caulis, omni caret iuris essectu, ut in text.N E Ccausa devolvitur.
Quin appellator, qui praemissa in huius
modi causa non obseruat, reputatur non
appellans. ut in text. mitis persi. doxoluta. Ideo non debet gaudere beneficio deuolutio- nis, quae fit per appellationem rate interposita.gi de appe .in 6.Sed licet intimatu sit necessam ad hoc ut fiat deuolutio ad cutiam, non tamen est de substantia appellationis,d gloDic. Nam omnia, quae sunt de substantiaaetus, debent explicari limul cum actu . extra cap.quia propter,ctscumbi., spretorss.de transact. Sed appellatio.
a intimatio, non siimul explicantur, cum appella- oo debeat fieri intra decem dies. cap. concer. ad appell. in o. Et intimatio ista potest interuenire intra mensem post appellationem interpolitam. vi in text. Vnde etiam Intimatione inuebite facta , potem appellans super appellatione sua,extra curiam iudicem impetrare. diligio hic. Item potest appellatus, licet appellatio libinon fuerit intimata, venire ad curiam. prosequi appellationem,dummodo ea connet, etiam inuito appellante, nam haec intimatio est introducta in fauorem appellati, ut dictum est superius , non autem in tauorem appellantis Qui proprium factum ignorare non debet.I n. E. proficio; &ita tenet Rota in nouis, deci . o. ouae incipit fuit dubitatum, di Quae incipit, voluerunt domini. Ideo talis intimatio est de ne . tate praecepti ad validandam appellatio nem huiusmodi causae remanenda: in curia, non autem est de necessitate formali ipsius appellationis. d. eloti in Drdo vero obseruandus in ipsa intimatione,ut scilicet prius fia i uni per son ae quam alteri, ct prius in v no loco, quam in altero, est de necessitate formali iplius intimationis,ut dictum est superius.
NISI aliunde plena Scerta notitia appellationis ad appellatum deuencrat. OVI A eum,quicertus est . vlterius certio-
Ideo si appellatus habuit certam, di pluriam no
titiam de huiusmodi appelIatione . intra tempus assignatum ad illam intimandam, talis notitia debet operari. ac fi appellatio ei fuisset solemniter intimata rt in text.&glos. per sic. plana. bicunque enim requiritur intimatio alicuisius actus, etiam quod requiratur cum solemnitate, sufficit scientia. seu notitia certa, ct plena illius actus intimandi, nec requiritur nece sario Intimatio, data notitia. Clemnis eo ibi glossversipronun. ct perlic. clarior de rer ortimen. uod intellige , quando intimatio elisacienda ad finem simplicis notitiae habendae, . tiacasu huius teme. Secus si requiratur etiam ad lium essectum, puta, .ut veniat ad defendendum denunciantem, ut notat wnus in cap.cum quid de ret man 6. OBariotin I emptor. Cod. de uire vel clic, quod aut requiritur, non solum in.timatio, sed etiam requisitio ad aliquid fac ten. dum , ct tunc non sufficit notitia line intima tione inhaloquitur,cpn de empl. Opend. Sed si requiritur sola intimatio , ut est in eam huius tex. sufficit notitia sine intimatione .sn hic.θAbb insne.
PRAEDICT a farina intimandi, est obseruanda
etiam in aliis casibus, in quibus requiritur intima
tio facianda.QVI A non solum in causis beneficialibus.
de quibus dictum est superius, sed in omnibus cautis,in quibus fit intimatio, illa fit . ad effectum , ut pars intimata cerit oretur de statu causae, ac possit dicere de iure suo. Zabar. hic in sin. Et quoniam praedictus ordo tuti mandi, en rationabilis , di cum maxima aequitate excogitatus ad deducendum statum causae innot tiam appellati, vi dictum cst superius. Ideo etiam in aliis calibus , in quibus requiritur intimatio facienda, praecipitur, ut obseruetur dicta forma intimandi. O in text. .Loquitur nim hic per verbum, volumus, quod est praemceptiuum. Taba insine. Et sex praeceptiua est de necessitate seruanda ad validitatem actus. l.nmdabium. C de legib. ad materiam huius cap. via de Conc.Trid es et q. de refor. 3 o.
DECRET ALIS, ut circa locumnon habet, cum . appellans lim suum, rct ecclesa, directe prosequi.
QVI A deere talis illa dicit, ct statuit, quae
lint obseruanda,quando appellans obiicit
defectus in formam electionis, vel crimina in
138쪽
DE ELECT. ET ELECTI POTESTATE.
ma in personam electi. ut in text. O d. cap.UI circa.eos. in s. Et quoniam quando appellans prosequitur directe ius suum , non dicitur principaliter obiicere in formam vel in personam, licet obiiciat in directe' secunda rio gloss. perfi. dire- o. Ideo ex illis, quae statuuntur obseruanda,
quando appellans obiicit in formam , vel in Personam,non potest inferri, quod eadem sint obseruanda , quando talis proiequitur directe
ius suum, vel ecclesiae. rein rem.GEx diuersis enim non fitillatio.I.Papin. f de minor. Et denominatio causatur ab effectu directo, non a secundario. Zab .nm i. i. Quando autem dicatura pro sequi directe ius suum,vel ecclesiae, exemplificat.gl. perirecl. direr.opponentu.
IA illa decretalis ad hoc fuit constituta,
ut praecluderet viam mali iijs, quae per appellantes commitebantur circa ea, quae ob ijeiebant contra electionis formam, et per . sonam electi, ex quibus obiectionib. causabatur,ut stpe diutius vacarent ecclesiae,cum muIto detrimento illarum d.c. ut circa. Ideo in illis casib erit talis constitutio obseruanda,ni tm. cum non reperiatur immutata. c. const Od.in 6.
Qui A talis obiiciens tenetur iurar Omnia,ch singula, quae opponit,esse vera, ct se posse illa probare dict.capat circa. Et quoniam ei prouidendum, ut ante iuramentum bene quis deliberet, super quibus velit iurare, ne subeat anceps periurium .l. rideamus . de iureiur. Et est aduertendum, ne talis valeat in incertum vagari. S ad libitum sua verba mutare. Eum. Arnic depostu praes in s. Ideo ad obui-andum periuriis, ct malitiis, quae possent circa talia committi, fuit statutum, ut omnia ct fingula exprimantur, quae ille appellans intendito bis cere in formam, vel in personam, di quod iuret se credere illa esse vera, dc se posse ea probare. ut irid. cap. xt circa. Circunstantiae autem illae sunt tempus, locus, ct alia. de quibus habetur in cap. tua extra deprocur. ct in Vibellorum .s de actionis
ETIAM, si iuret illas didicisse de nouo. Qui A talis tenetur a principio exprimere
omnia,quae opponit; de iurare se credere Ita esse vera, di se posse ea probare , ut dia m. Iur. Pontis. Lib. i. eium est superius. Et quoniam iuramentum illud non posset stare simul eum alio iuramento,in quo diceret, si tales circunstantias didicisse de nouo ; eum discere de nouo arguar falsitatem prioris iuramenti, in quo iam dixit, se illas scire se credere esse veras, de se posse eas probare. glag. rer'. de nouo. Ideo talis appellans si non speeine auit huiusmodi ei reunstautias a principio , non est postmodum audiendus, etiam si per iuramentum asserat, ad se illas
peruenisse de nouo. Frin text. Nec obstat. d. cap. vi circa. ubi super non oppositis auditur appellans cum iuramento, quod illa de nouo peruenerint adipnus notitiam ; ergo idem videatur dicendum de circunstantiis non sufficienter xpressis. Nam respondetur, quod ubi non oppono, quod ignoro; vel quod scio,sed non credo, me posse probare, nullum vitium est; ideo est iustum , ut postmodum admittatur cum iuram ento. rt in dict. cap. re circa. Sed v bi oppono , dccircunstantias non exprimo, vitium est; quianon debite oppono, ut in text. Ideo in alio casu quis admittitur cum iurament ad probandum ea . quae nullo modo expressit. non autem admittitur in isto casu, in quo ei cunstantias non sufficienter expressit. A t. gloss. . verside nouo. Vnde interdum expedientius est. in totum eritatem tacere, quam non Perfecte dicere. D.Andr.hic.
NEC etiam in eadem causa super illis auditur alias non appellans, O prostquens cemnime, non proin
QV i A si appellans possiet submittere aliis
um, quasi suum paedagogum in eademeausa sibi adhaerentem, qui clare formaret & exprimeret per eum male formata, ct in- insufficienter expressa, inutilis esset, cic derisoria quo ad hoc prouisio decretal. xt circa. cum sic posset ille eonsequi ex persona adhaerentis id, quod non potest expersona sua glossversiarticulos. Et quoniam dicta decretal. fuit edita ad obviandum malitiis , quae circa oppositiones faciendas in electione contra formam,vel perisonam,occurrere possent. cc.ri circa. Ideo statuitur, ut sicut ipse appellans non potest articu, Ios non specificatos prosequi, ita non possit a I ius tertius ei ad haerens.ut in texto d. glossartiaculos. Nec obstat,quod prima facie viri eatur iis niquum , quod unus prosequi non possit idia quo repellitur alter propter ineptitudine propositionis,vel defectum proponentis Idc quod videatur graue,quod nestigentia, vel culpa v -R mus i
139쪽
nius male exprimentis noeeat aliis habentibus aequale interesse, cum non debeat aliquis alterius odio praegrauari. c. non debet deret.tur m 6. nam respondetur,quod hoc est veru, nisi causa
subsit,vel ille, qui grauatur,fit etiam ipse in aliaua culpa, ut perfossin d.cap.non debet. Modo inio gravamine , quod per appellantem infertur alteri, subest eausa, scilicet,ne ipse appellans consequatur ratione adhaerentis id, quod non potest consequi rarione sui s dc subest culpa ipsius adhaerentis,qui debebat a principio etiam ipse appellare, si volebat prosequi ius commuis ne sibi, cic alteri,qui appellavit. dglog. ver Ias . Ideo imputet sibi isteadhaerens . cui tamen non deest aliud auxilium, quo possit prosequi
ius suu m ,ut est via nullitatis, de qua in c. conce rationi de appia in d. Et prosecutio propris interesse.ut in text. Odgl. hic.
POTEST tamen assistere appellant QVI A per huiusmodi suam assistentiam ipse sibi consulit,ne in eius praeiudicium fi-2t collusio super expressis , in quibus fuit
forma seruata; nec per hoc contra appellatum plus consequitur appellans ex persona istius, quam habeat ex sua.n in text.ctglossvras necoIIudat. Ideo quod uni prodest, de nemini nocet,
facile concedi potest. I. stipem S de massc.s sam APPELLANS, qui non sterilaiformam, etiamsi adipetation renunciata, per viam querela non pros quitur obiecta, nec etiam alia.
IA si talis admitteretur per viam querelae, consequeretur id quod non potest
consequi per viam appellationis .ri in text.
O .rer querela. Et quo mam,cum quid una via prohibetur alicui,ad id per aliam viam ille non debet admitti.c.cum quid.dereg. ivr.in o. Quae regula est vera , ubi quis repellitur , attento effectu, ut est in casu huius rex. Se not. Paul. de Cam. in L quotm. d. de indic. et Alex. confit. et . colum. 3. in I .volum. Secus, si repellitur, attenta via, seu modo; quia tunc admittitur alia via. ut not.iris.tua extr.deproc.Ideo ex quo talis appelIans non admittitur per viam appellationis, nec per via am appellationi renunciationis. vi in text. non debet etiam admitti per viam querelae, ex qua idem commodum reportuet. versiquerela. O
NISI in casibis exceptu.Qv I A sicut in istis casibus ex e eptis,talis audiretur per viam appellationis,cum in illis non sit in aliqua culpa, nec Posiit libum-
Putari,cur prius illos non expresserita cc.ri ci ca. ver. nisi. Ita debet audiri, dc admitti per viam querelae, in qua est eadem ratio. Foss. Per prete quam .Casus autem isti excepti sunt tres, scilicet,
si aliquid postea emerserit, si super antiquis suis peruenerit probandi facultas, fi aliqua antiqua
in opponentium notitiam de nouo peruenerint, quae appellantes tempoce appellationis eis misi, veriti militer ignorare potuerint. dcctiam ignorauerint.d. cap.rt circa, in d. permisi.o MISSIOforma licet appellantem a probatione re petrat . non tamen infrmat probationem super bis legitimefactam aduersar cons isne, vel aliter. QVI A ad officium superioris spectat examinare eIeehim etiam nemine opponente, extra cap.cum nobis Cum ipse debeat aduertere, ne infamibus pateant portae dignitatum. cap infamibus. de regiur. in 6. Ideo licet ipse appellans, qui non seruauit formam, non Pos sit in causa ad suum commodum prosequi via terius ; non tamen impeditur iudex, si ei comstiterit ex confessione electi, vel alio modo,ipsum electum esse indignum vi quin ad publicum bonum eum repellere possit, Zabar. num
SINE yeciali licentia Papa , nullus prouidere is ecclem cathedrali, clero carenti , O populachri uino.
Q I A in plerisque huiusmodi eee Iesiis
multos frequenter, ct religiosos praesertim , improuida Speriorum prouisio ad pontificatus assumebat honorem, qui nec ut expediret) prodesse, nec praeesse (vt deceret
valentes,instabilitate vagationis, mendicitatis opprobrio , serenitatem pontificalis obnu bilabant dignitatis. ut in text. Ideo ad prouidendum contra temeritatem, tam facientium, quam ut frequenter recipientium prouisiones huiusmodi,statuitur, ut nullus de caeter , qua-tacunque dignitate praepollens, ( nisi speciali super hoc auctoritate Sedis Apostolicae taleia tur de pastore prouideat cathedrali ecclefix tabi qualitercunque subiectae, quae clero careat, di subditis Christianis,ut in text.RELIGIOSUS per prelatum luentiari non debet, niaupraui icon entiat.
QVI A religiosi maxime in hoc vitio eua
gationis peccabant, ut intrat. dc eiusmodi episcopatus assumebant, via religione egressi,
140쪽
DE ELECT. ET ELECTI POTEsTATE.
gressi, possent tacularibus Principibus procais pellanis inseruire , vel aliorum episcoporum latas dioeceses habentium , vicarias exercerea glas vir.vagat. Et quoniam ista vagatio redundabat in opprobrium dignitatis episcopalis, ut intrat. AE ex quo isti eccle fiat non habent populum , cui talis episcopus ponit prodesse, apparebat , quod appetebantur tantum ratione temporalitatis. Anchar num. s. Et non licet epi copatum desiderare, ubi quis prodesse nonpo. teu.cap.qvivis. 8.quail. s. Et praecipue religiosis hoc non licet. ne relinquant relISionem .in .quaseruiunt Deo incommutabili bono. cI cet. r.deret. Ideo praecipue religiolis prohibetur, ne a suis praelatis ad hoc quisquam eorum licentietur, ut tali prouisioni consentiat, ut intex. Dicit autem hic Zabar. nuin. a. Quod religiosi saepe non pronciunt in episcopalibus ex ignorantia laris positivi. de ex inexperientia facti. Vnde spero . quod eis erit gratum hoc meum opus, in quo compendiose, di fundamentaliter apprehendenti uris canonici scientiam ; ct ipsi
ti testicae iam rationum optime ponderabunt. IEt ad talaum euagationem evitandam , vide. Cou Tridseisi Armor c. t.
GONSENTIENS, etiam uerit consecratis ,priari praelato subiacet. QVI A ad hoc,m religiosus promotus inmpiscopum, absoluatur a superioris reI gio
fiobedientia, duo requiruntur. Primum quod sit legitime promotus. cap. demonstu. t 6. M. i. Secundum,quod sit consecratus,extricap cum in cunctis. Et quoniam primum hie deaficit. ptin text. Ideo talis religiosus lic ad huius ancidi episcopatum consentiens, non est 1 religiosi praelati obedientia absolutus gl. m. t
Qv I A praedicta contraria fieri prohiben
tur, cum clausula irritante actum contrarium ipso facto, quacunque consuetudia ne non obstante. yt intrat. Et quoniam per huiusmodi clausulam irritantem, in iurgit nullitas actus contrarii,absque ope exceptionis, ut not. supra in Clemen. i. Et per Illam elausulam, nono bitante quacunque consuetudine,non soIum prohibentur consuetudines inducts,sed etiam inducendae.Zabaritur in capsat rum. . licet ex noua rationabiIi causa,consuetudo a iure dam nata posset iterum introduci.Abb instinaeClem. I. Nam secundum temporum varietatem licet mutare iura. cap. non debet extr. de consang. edasnnit. Ideo ex quo contraria sunt taliter prohibita, si fuerint facta, debent pro mfectis haberi.n in text. O l.non dubiam.C.delegiae
CAPITULT Mquorundam. o ad discordiam, Ominnitatem numeri, intelligitur quoad poces cti, nonsecundum iuroctuinem.
Qui Ad c quorundam, statuit supereIectionibus religiosorum, in illis decernit quoad numerum eligentium. d. cap. eodem in c. Et quoniam si contra tales eligetes possent opponi exceptiones, per quas secundum iuris fietionem illi, qui alias estent eligentes. infimili casia de iure communi non computarentur innumero eligentium, saepe orirentur inter ipsos religiosos discordiae, di eorum protraherentur electiones. Anchar. num. 2. Ideo ad euitandum huiusmodi mala, quae redundarent in ignominiam religiosorum, di detrimentum monasteriorum, statuitur, quod alias habens vocem de facto, in tali casu ex iuris fictione non exclud tur a numero gloss. rer. qua rasacto. Sicut ex e dem eausa statuitur similiter in Cardinalibus
NEC in episcopum recipitur, nec ad aliquem honorem
Qv I A cum poena debeat esse commensu rabilis delicito,cap ip distin. s. Et cum
quis debeat puniri, in quo Peccauit.cap. lnister dereces prefat.Ideo statuitur , ut in tantae am-hitionis poenam, sub religionis, aut monasterii sui praelato, talis religiosus semper sic degat himilas iaceatque prostratus, quod nullus eidem in religione sua, vel extra, ad gradum honoris, et administrationis cuiuslibet sit ascensus. nintexta
ad electionem Summi Pontificis in Clemen. Ne Ramni.,' eod. Et similiter in electionem ni alium. cap. indem. saneos.yr autem.eocin s. Et illud cap. quorundam, ira esse tutelligendum. per hane constitutionem declaratur. pr in text.
Cap. T. Statutum. EMOLUMENTUM ex iuris ictisne, sigilloc
riae, res alia pertinens ad praelatum cathedresue clesia, vel collegiat ea pacante, reseruandum
successori. QVIA omnes fructus , qui spectarent ad
praelatum, Sede non vacante, sunt reseruandi successori,sede vacantca.quia Side. R. a rectra