Rationale iuris pontificij, quinque libris distinctum. Auctore Io. Baptista Viuiano Vrbinate ... Opus, in quo omnium, quae a summis Pontificibus constituta sunt in libris Decretalium, Sexti, Clementinarum, & Extrauagantium, viua & fundamentalis ratio

발행: 1628년

분량: 331페이지

출처: archive.org

분류:

161쪽

DE TEM P. ORD. ET

bis. Qualis enim erit aedificatio discipuli, si intelligat magistro se esse maiorem tecap. qualis. Ideo non solum Episcopi, Presbyteri, Diaconi, di Subdiaconi debent magnopere prouidere, ut cunctum populum cui praefident, sermone, de conuersatione praecedant ; verum etiam ct inferiores gradus, exorcistae,iectores, custodesqdium, acolythi,ct omnes omnino, qui domui Dei deseruiunt; eum ecclesiam Dei vehementer destruat, meliores esse Iaicos, quam clericos. d. c. qualis; Unde quicum conscientia peccati mortalis ad ordines accedit, quasi prae-iumptuosus mortaliter peceat; ct ob id sancti- Tas vitae requiritur ad ordinem de necessitate praecepti; Iicet non de necessitate Sacramenti ;nam si malus ordinatur, ordinem recipit, sed cum peccato. S. Tho. par. 3. q. 36. art. i. in addit. Et quoniam ad pastorem,&praelatum pertinet inuigitare pro salute ovium, S subditorum. c. irrefrag. GaD.orin Et melius est ante tempus oco currere, quam post causam vulneratam remedium quaerere. Un. C in quib. caus in integr. restit. non est necess. Ideo praelatus ordinator debet

monere, ut nullus criminosus ad ordines accedat. vs in tem ct Conc. Trid. f. 23. cap. I. Quae vero crimina impediant promouendum, dc quae deiiciant ab ordinum executione promotum. Tractatglis i. hic. dion enim omnia . quae ordi-

nandum impediunt, ab ordinum executione ,

' QUALIT. ORDIN.

bus constat eis, quod, salua conssentia, nequeunt sublimari ; cum non in sublimitate graduum, sed in amplitudine charitatis, regnum Dei acquiratur. vi in rex. S c. non Ioca. dist. do. Et quoniam religiosus non habet nolle, neq; velis Ie. c. non dicato. i a. q. l. Et ubi praelatus non praecipit aliquid malum, et obedire tenetur. c.quid.23. q. i. Ideo in hac parte subiectorum desiderium non est confovendum ; sed superioria prohibitio est attendenda. ut intex Og f. i. quae late distinguit, quando sit obediendum prae Iato, vel non,& c. a.de maior Sobed.

Cap. 6. Si Archiepiscopus.

METROPOLITANUS ab omnibus si radinis

consecratur. IA aetio , quae omnes tangit, ab omnibus debet comprobari. c.licet. 8. q. i. Otia concedendo .sf. de aqua pluu. arcenae Et quoniam metropolitanus praeest omnibus Episcopis suae prouinciae.c. archiepist.di t. 66. Ideo ad eis ius consecrationem omnes isti Episcopi sunt vocandi in tex. Oc.quia. di .d . Sed si eorum aliqui venire, vel consentire noluerint, vel si contradicant, di nihil rationabile opponant, poterit consecrari a maiori parte illorum. Asb. hic. nu. 3. Quia cum nihil rationabisse opponanti

pro consentientibus habentur,glos in capsam. R. o s. SUFFRAGANEI vero a tribus. SED prohiberi non debet. Quia eccie ita non iudieat de occultis. cap. erubes disi. gr. Et ob id occulta peccata solum Deum habent ultorem. ca. Chris. St. q. T. Et quoniam ubi deficit criminis probatio, cessat illius punitio scum iudex debeat ludicare secundum allegata, ct probata, non autem se eundum conscientiam .glaciti cap. iudicet. 3. q. T. Ideo, probatione cessante quoad ecclesiam, eraminis praesumptione non apparente, non

debet quis ab ordinum promotione, si adsint alia requisita, prohiberi. N in rex. Sed satis est 6n um quem que adm onere glossi .hi

Cap. s. Ad aureS. RELI GIU S V S contra prohibitionem pralati sui

ordinari non debet.

QVI A honestius, tutius est subiectis, debitam prepositis obedientiam impendendo , in inferiori ministerio deseruire, quam cum praepositorum scandalo, graduum appetere dignitate . nam potest esse, quod praeis lati eorum com naissa secreta nouerint, ex qui- Ration. Iur. Pontis. Lib. I.

Qv I A de forma consecrationis episcopa lii est,utilla fiat ad minus a tribus Episcopis; cum talis numerus in ea fuerit ab Apostolis c5stitutus. cporro. di . 66. Et quoniam nori unt Episcopi extra prouinciales vocandi ad consecrationem Episcopi , nisi in defectum comprouincialium. c. iforte. dist. 6s. Ideo 1 tribus Episcopis de ipsa prouincia, potest Eprseo pus suffraganeus consecrari. Pt intem Oc. tam prouinciales. s. 6 . METROPOLITANO iubente.

Qv I A eum ipsi suffraganei sint sub iurisdi

ctione Archiepiscopi. c. Ustag. de elec . eius iussu illorum consecratio est facienda, vetvnicuique praelato, ecclesiae,proprius honor, iurisdictio seruetur. c.mo antiquis disp. s. Sed quonia in consecratione sustraganei e cessario Archiepiscopias non adest ut consecrans.sed ut iubens, ut cosecratio fiat ct eius actus est potius iurisdictionaIis,quam ordinis.ec suse. Ideo su Lficit, ut ipse committat aIteri Episcopo vicesi uas, qui in suffraganei cosecratione interiit.gL, Uc prox, hilocten. in c. i. de transi. sc.

162쪽

LIBER I. TICap. p. Nec Episcopi.

EPISCOPI conprouinc ales sunt admonendi, ut accedant ad consterationem alterius Disivi. Qui A licet ad formam consecrationis Episcopi, sufficiant tres Episcopi ad illum

consecrandum. Nintex. oes r. c. prori. De Necessitate tamen praecepti, sunt omnes Episcopi comprouinciales ad illum actum requirendi. c. visivi. dis. 6 Et Innoc. hic. Et quoniam in talibus plus obest contemptus unius, quam multorum contradictio in praesenti. c. bona memoria de elect. Ideo si aliquis eorum non fuerit vocatus,poterit agere de contemptu,& instare,

ut ille priuetur executione officii. Innoc. hic. Sicut in electione agitur, ut ob id illa si fietur. ca. quodHunde elici. Sed si illi accedere no possunt, iusticit, vi id significent per epistolas. re in texes d. c. hisivi. Quia in tali casu sufficit eorum hahere consensum. ut in tex. O, cprox. Et actus, qui solo consensu perficitur per epistolam perfici potest. Lissct contrahen .erit.

Cap. S. Cum quidam.

ORDINANS extra tempora debita punitur.

diuersi ritus, necessario geret aut contraritimet

ordinati.aut contra ritum ordinantis; ct utrunque e stet malum. Bub.nu. .ct abb.n. i. Ideo tam

Latinus, quam Graecus secundum propriae institutionis obseruantiam eii ordinandus. Mintex.ct not. ins. in c.quodtramL Ritus enim, ut inquit festus, eli mos coprobatus in administrandis sacrificiis. Et respicit solemnitatem, non e sentiam actus. Abb. hic. Sed circa rarionabiles antiquos ritus Graecorum a sanctis patribus inductos qui hodie sint addita in eis. Simmutata per Graecos se hi sinaticos, quae, cum tinterro res, di maledicentiae sunt improbanda, Sabolenda, adnotauit Reuerendissimus Gamar vi

uianus bo. me . patruus meus, Episcopus Anagninus, in eripurgationibus, quas fecit ad Me- nologium, quo Graeci huius temporis utuntur, quod ipse sic adnotatum cum aliis libris Gratacis , Collegio Graecorum urbis, eius suasu a Gregorio XIII. Pont Max erecto,dono dedit anno Domini idoo. Ipse enim , Paulo Quarto vigilantissimo Pontifice Maximo , Episcopus Sythiensis in Creta constitutus, ubi & per multos annos extitit in spiritualibus vicarius generalis totius Insulae, erat in eorum lingua, ct gu-QVIA Episcopus, qu confert ordines emtra debita tempora, transgre rest cano num. Apr. sane. Et per consequens peccat. c. ride conss. Et quoniam quis puniendus est in eo, in quo deliquit. inst. c. ut ideo talis ordinans est canonica disciplina corrigendus. vim rex. scilicet, ut priuetur potestate conferendi ordines,quos illicite contulit. cfane. XI. i. hic. AT ordinatus De Papa dissensitiane ordines non ex quitur.

v I A, licet quocunque tempore ordines

ab Episcopo conferamur, character imprimaturi cum tempus non fit de substantia ordinis, sed de solemnitate ij c. consuit. Tamen quoniam ille, qui sic recipit contra canomum dispolitionem, peccatgiosi . In d Cconsul. Ideo in eius poenam statuitur, ut ii ne Papae diis

Densatione ipse non possit in susceptis ordiniis hus ministrate, ut in tex. ct instc sit.

Cap. s. Cum secundum .

cRASCI a Latinis ordinari non debent, nec ecenetra,

si in ritu ordinandi sunt diura A

IA utrique populo sua rationabilis conis suetudo, ct laudabilis ritus est seruandum c. quoniam de Usc ordin. Et quoniam si Gra cui ordinaretur a Latino, vel Latinus a Graeco,

bernatione, per scientiam , dc experientiam, versatissimus i Et religione , ac prudentia in pluribus elaborauit, per quae possent Graeca naistio,& aliae orientales. ad cognitionem, S ob

dientiam ecclesiae Catholicae .ct Apostolici R manat, facilius reduci; Et ob id institit, refute

operatus, Ut Romae Typographia externarum linguarum induceretur, Collegiumque Grae-

eorum ibidem erigeretur. In quibus operibus Gregorius XIII. hemgnissimus pastori te no Zelo liberalissimo expendebat. Post cuius obitum Serentis. Ferdinandus Medices, magnus Etruriae Dux , nostris temporibus Turcarum flagellum, ct praeclarus Italiae spIendor, tunc Saninae Romanae Ecclesiae Card malis ipsoa patruo meo hortante dictae Typographiae munus. re expensas, religio a magnanimitate est amplexus. Quo extincto, Paulus Quintus Summus Pontifex eidem operi summa pietate X

uet, si constitutionem edidit, per quam praecipit, ut in generalibue studiis Resularium. Iectores externarum linguarum adhibeantur,.

idio

Cap.

quae constitutio incipit, Apostolicae

Data pridie Cal. Augusti ..

163쪽

E TEM P. ORD. ET

F. Io. Ex parte. XI monachus unius ordinis, insecundo ordine ad quem transiluit, recipit sacerdotium, primum ordinem rediens, in eo libere minis abit.

Qui A si monasterium, ad quod transiuit,

fuit maioris religionis, iste monachus per illius ingressum n on peccauit, sed meruit. issice de regular. Et quoniam sic intelligitur fui se in casu huius tex glossn. hie. Ideo cum ei nihil obstet, potest de iure communi in suscepto o dine libere ministrare. ut intex. Si vero fuit minoris religionis, tunc mortaliter peccauit. sa.

licet. ct in tali casia esset eum eo dispensandum, aliter ministrare non possiet.d. glos hic. Quam dia pensationem posset concedere abbas. Butr. nu. . iacet cum monacho apostata, qui redierit adtaculum, S ex toto reliquerit habitum monae halem, si fuerit in tali aposta fia ordinatus, diis penset solus Papa.cfln de apostat.

Cap. H. Quod translationem.

SI Graecus, Episcopo Latino subiectis, ordinatu imLatmilientia a Graeco, interdicitu ibi executio.Q V IA diuersitas ritus inter superiorem,&inferiorem, dummodo sint sub una fide. non impedit subiectionem spiritualem. Abb.n. . Et quoniam subditus unius Episcopi, si ab alio absque sui licentia ordinetur, est ab ordinis executione suspendendus. c. Duis dili.pi. Ideo tali Graeco est ordinis executio interdicenda, tanquam ab alieno Episcopo fine sui licentia ordinato. N intex.ctc.Lugdunensi,2.q. ms I xero de licentia, tunc toleratur.

QVI A unicuique populo suus Iaudabilis

ritus esis eruandus. s r. c. cum secundum dicto c. ordin.c. quoniam. Sed quoniam Episcopus latinus, ubi potest, ct est necesse, debet habere vicarium Graecum qui sit Episcopus,ad ordinandum suum subditum Graecum .d.c.quom niam Ideo si illum non habeat. permittitur ut possit illum facere per alium Epistopum eiu

dem ritus ordinari. vi in tex. Clericos tamen Iatinos debet cauere, ne faciat ab antilii te Graeco ordinari. vi in rex. Od.c.cum secundum.

Cap. it. Cum in distribuendis. ORDINA TUS a Papa, fine licentia Papae ad si

periores ordines nonpromouetur.

QVI A deferendum est excellentiae Papae

aliquid exordientis. vi. ubi ipse manus posuit, inferior illud incaeptum perfi-

cere non audeat.glos hic. ctilo n.in c. re tuas.

maior. Crobed. Sicut propter reuerentiam, preta byter eodem die missam celebrare non debet in altari, in quo celebrauit Episcopus, fine illius licentia, nisi necessitate urgente. c.=. ct ibigio de consecrius. t. Ideo ex quo Papa contulit alicui aliquem ordinem, debet ab eo obtineri licentia, ut alius Episcopus possit illum ad superiores or. dinare. yt in tex. Qui ordinatus licet in hoc gravetur, quasi tibi impediatur libertas suseipiendi ordines ab aliis ; honoratur tamen in pluribus, uia ei maior honor debetur, quam aliis eius. em Ordinis,licet non per hoc eximatura iuricdictione proprii Episcopi. d. c. per tuas. Et ri mpotest eouinci, nisi pluribus teli ibus. c.'asul Grc. nullam. t. q. g. Et non potest cogi ab Episco recipere ordines. glasbi

Cap. I 3. Literas. DUO sacri ordines non possunt conseret eidem ulla

Qui A lacri ordines propter eorum excel

lentiam non sunt passim sed statutinem poribus, coferendi. nois .inc de eo. Odist. s.c. quod. Ideo solum conferuntur quibusdam diebus de ieiuniis,qui non sunt, nec nimium st-pe,nec nimium raro, intra annum. vi in d.c te

FEL Gabis diebus continuato ieiuiuio.QVI A sicut utrunque ordinem eodem die

uni conferre non licet, pari ratione non licet unum ordinem una die,&alium ait

ea die (ieiunio continuato conferre; cum propter continuationem ieiunii, fictione canonica, siue mane diei dominicae trahatur ad sabbatu, sive vespera sabbati ad diem dominicam referatur; profecto mane cum vespera, seu vespera cum mane ad eundem die pert inere dicetur. Nam si quantum ad hunc necessitatis articulum pertinet, mane ad unum diem, re vespera referatur ad alium; eur esset continuatio ieiunii necessaria,cum, & sabbato ante coenam, , d minica ante prandium , intelligantur esse ieiu- nil n in rex. Ideo cum propter continuationem ieiunii dies Dominica,cum die sabbati ordinationis, fingatur una dies, sicut eidem non licet duos sacros ordines conferre in una die vere,ita non est Iicitum,eos conferre in eadem die in terpretatiue.ut in tex. Sed si alicui unu ordinem sacrum die sabbati, S alterialium, continuato ieiunio, mane diei Domini :ae quis Episcopus

conferret; per ecclesiam talis collatio non improbaretur. d. c.quod di . s. quia tunc dies Dominica pro ter ieiunium cotinuatum trahitur V a interis

164쪽

itc LIBER I

interpretat ue ad sabbatum , ct censetur un&dies, in qua licitum est diuersis, sed non uni, diuersos sacros ordines conferre glaci .c Iosper. pertinere.-

Cap. I . Vel non est.

ORDINANS puerum tredecim annorum m di canum, suspenditur a collatione ordinum. QVI A talis ordinans, vel non est compossui, vel nimis videtur a se scientiam repulisse . qui in ludibrium ordinis clericalis,

contra sacrorum canonum instituta ita in mi nate puerum in sacris ordinare praesumpsit. Nm rem Et quoniam quis puniundus est in eo, in quo deliquit upr.c prox. Ideo talis, qui peccauit ordinibus co ferendis . ab idinum collati ne suspEdstur, ut in tex. etsi a iane. Quae suspensio non incurritur ipso iure , sed per sententiam est ferenda ; cum tex. his loquatur per verba fiagnificantia executionem futuram, non prq sentem. Buty.nv. t. Et talis ordinans non solum est

suspendendus a collatione illius certi ordinis, in quo deliquit,ut fui thu' in c. rox Sed propter

gravitatem excessus commissim tali ordine sic in ordinate collato, est suspendendus etiam ab omnium aliorum ordinum collatione. glafrer

suspendent. Sed quando quis est suspensus a collatione certi ordinis, non intelligitur suspensus a collatione ordinum inferiorum, nisi in poena

suspensionis id exprimatur. Abb. num. . Quia in poenis benignior interpretatio est facienda cinpetrab. de reg. ivr.m 6. Et quod de uri o negatur, de alio conceditur. c.nonne. O ibi gloffindepra ump. Sed bene intelligitur suspensus a collatione aissiorum ordinum illo superiorum, quamuis Id non exprimatur. Abin his, quia delinquendo in minori, fecit se indignum de conferendo maiorem. c. i. de ordin. ab is qui renunt. Et pactum poenale, di odiosum, propter euitandam absurditatem, recipit interpretationem etiam existensim m. laui pacto .ss destru expori. E T ordinatus sustenditur ab ipsius re inis executione,6que ad atatem legitimam

QV I A videretur in ludibrium illius ord

nis lacri, si per puerum exerceretur, ut intem Ideo tam in reuerentiam ordinis, quam in iniuriam ordinantis, in poenam Pro prii defectus sic ordinati, quamuis ipse receperit characterem, dedit,ut non habeat ante ae tatem legitimam , illius ordinis executionem. N

pit, nisi suspendiaulicum non fitsuspensus ipso

iure, sed est per sententiam ..... elidendus, ut dictum est superius de ordinante, de BuIVnu. g.

Cap. is. Dilectus

EPISCOPUS conserens eidem reo die plures sacros ordines ab orisnandipotesatesvipenditur. QVi A propter sacrorum ordinum excellentiam, fuit in iure canonico statutum, reper uniuersalem ecclesiam fuit obseruatum , ut eidem non posset una die. nisi unus oris do sacer conferris di ille non qualibet die, se H in diebus ieiunii 1 iure statutis.Apr.csane. dic Aur. Et quoniam qui contraueriit dispositioni catanonum, &ecclesiae institutis, grauiter peccat. nam concupis de conss.ctc. cum consuet.de consuet. Et quis puniendus est in eo, in quo deliquit. d. c.lit. Ideo per delictum , quod talis Episcopus in o dinum eo IImone commisit, ab ordananda potestate suspenditur. Nin te v. r c prox.

ETIAM fide mancto mimpolitani hoc fecerita Qui A superiori in his, quae sunt contra tuis

rae, ubi ipse dispensare non valet non est parendum, & ii pareatur, quis non ex culatur. c. i siminus. ii.q.3. Et quoniam Archiepiscopo huiusmodi dispensatio 1 canone non est permissa. ut in rex. Et inferior a Papa non dispensat, nisi in casibus , iure expressis, ct fibrpermissis, glos veri permissa. Ideo Episcopus non excusatur idelicto per mandatum Archiepiscopi, cum ei obtemperare nodebuisset in hac parte .ut in rex. O c. de rebis. et q. t. In quibus autem casibus concedatur Episcopis, ut possint dispensare tractant hic Innoe.er Ab

Cap. i6. Consultationis

ORDINATUS ad sacros ordines extra tempore statura, ordinem recipitis

Qv I A tempus ordinis conferendi, non est

de substantia ordinis, sed fuit stati tum,ut esset de praecepto ad bene esse,propter reuerentiam in collatione adhibendam glosi . hic. - r. cap. res non est Et quoniam defectus solemnitatis extrinsecae non impedit habitum actus, sed solum exercitium. Butr.nv.f.Ideo taliter ordinatus recipit characterem, sed riori r cipit illius ordinis executionem, ut intex - - .cum quidam

1 T postpaenitentiam, cum eo dispensat Episcopus, Qvi A Episcopus potest dispensare in cata

bus tibia iure permissis vi mi. AN. mca prox. Et quonia hic exprimitur illa facultat dispensanta tum ordinatis extra debita

165쪽

DE TEMPOR. ORD

tempora, Episcopis concessa pi intex. Ideo Episcopus potest concedere, ut tales ordinati in sie susceptis ordinibus administrent. vi in rex. I p. hic. Debet tamen taIiter ordinaris competens poenitentia imponi. vi in tex. cum fuerint transgressiores ea nonum, S grauiter deliquerint ut Apr. in c. cum quidam. Ideo in poenam taIiter ordinati, ultra lus pensionem ei imponendam per aliquod tempus ab executione ordinis. Vt in Q c. cum quidam Sc . res non est. poterit imponi aIta poema ad arbitrium Episcopi dispensantis.glos r. hic. Intellige tamen, Epist pis esse concessam facultatem dispensan di cum

istis, quando ex ignorantia fuerunt extra st tuta tempora ordinati, vel si fuerunt ordinati scienter, quando necessitas, vel utilitas eccIesiae siuadent ad cis menstandum cum eis. Flost hic. nam in caeteris casibus Papa sibi retinuit facultatem eum talibus dispensandi. vlind. cap. cum

Cap. I T. Quaesitum OCCULTUS crimino M. spaenitentiam tu sus

QVI A ee eta non iudicat de occultis c. rub. s. si . de latentia peccata, quo ad fo

cum coVtentiosum eccIesiae, non habent

um dictam c. Christ. 3 et q. s. Ideo si per poenitentiam, talis eriminosus sit Deo reconciliatus, regulariter ab ordinibus per e celesiam non prohibetur, rim rex Osu' c.ex tenore. PR AETER homicissium

Qv I A omnes ordines referuutur ad Eucharistiae sacramentum , quod est Lacramen Vim pacis nobis factae per effiitionem sanguinis Christi. Et quoniam homicidiu maxime contrariatur paci; ct homicida magis conformatur occidentibus, quam ipsi Christo occiso, cui omnes habentes ordines debent conformari. Ideo de necessitate praecepti est, quod non sit homicida,qui ad ordines promo- Uetur, quamuis no sit de necessitate sacramenti. S.TMm.p'. 3.q Sy art. d. iii addit. Cum itaque effundere humanum sanguinem, re occidere, sit contrarium eonformitati Christi, eiusque

affectui, id est paci, quam debent habere eluvministri. cclericum. AJ s Ideo fuit sancitum,ut homicida, quantumcunque occultus, etiam post peractam poenitentiam, in ordinibus su ceptis ministrare, re ad alios promoueri non posti tintexoc, inius i. Lilemus Vnta. D

ET QUALIT ORDIN. IsF

minus dixit David Prophetat, post poenititiam: Non idificabis mihi templum, quia vir sangui

niam irregularitas est inhabilitas ad ordines reisci pie dos, vel ad iam susceptorum administrationem; ita quod non potest irregularis nondum ordinatus, sine dispensatione promoueri ad illos, nee iam ordinatus potest sine dispensatione exequi officia ordinum suorum i quae inhabilitas trahitur formaliter ex effusione sanguinis siue illa effusio sit iusta,cteonsequenter actus virtutis, siue iniusta, ct consequenter actus vitii; unde irregularitas est poena,qui non semper incurritur propter culpam, licet semper incurratur iuste, , eum causa. Porrecta in Lart. S. Tho. Ideo etia iudex,& omnes, qui in causa sanguinis ei participat, sunt irregulares, propter hoc, quod effusio sanguinis non decet ministros lacramenti ordinis. S. Tho.d. art. . Et ommnes isti irregulares egent dispensatione Papae ad hoc, ut possint ad ordines promoueri,uelim susceptis ministrare. Buir nu. . Sed quoniam irregularitas est impedimentum proueniens ex constitutione canoni ea. Archid. inst. eod. in c. i.in c. Ideo non extenditur, nisi quatenus inueniatur 1 iure infl icta .c. . qui. Asent.exc.in 6-E T ante poenitentiam monetur, ut etiam in flusceptis non ministret Qv I A ille, qui Deo ministrat mortalis peccati maculam in se habere non debet. I a. buisse. dis .as. Ideo unumquodque moi tale. peccatum suspendit peecantem quo ad se (licet, fi fit oecultum,non suspendat quo ad alios)vt durante peccato, in ordinibus ille adminia strare non possit. Abb. num. q. Sed quoniam im his occultis nulla est poenacontentiosa sed post nitentialis. Abb. d. num . . Ideo in tali casu crimianis occulti, superior debet procedere admonendo, ut ante poenitentiam ille non ministrer in ordine suscepto , non autem debet procedere comentiose eum ad hoc pr se compellei

In Sexto.. Cap. I Sae . E PISC OPUS Italia, Vltramantanum non ordiisnet , rus de flectasi liuenti Papa, vel per parentes litteras D sopi A., continentes iustam causam, quare nolit, vel nonposiit illam ordinare

Ov A saepe contingebat quod nomia

li clerici,vinculo excommunicationis adstricti, aut apostatae, seu irregularem vel axas ordinum sacrorum susceptione incli-

166쪽

gni, suam patriam, in qua de his habebatur notitia , fugietes, se in rem otis partibus faciebant ad huiusmodi ordines promoueri. 3 in tex. Et quoniam fraudibus est obviandum. cap. super.extr. de rescript. Et animarum saluti est per seiperiorem imDgilandum. cap. quamvis. extrideret.

ivr. Ideo Summus Pontifex Clemens Quartus. volens animarum ipsorum periculis obviare, per hane decretalem statuit, ut nullus Episcoporum Italiae de caetero audeat aliquem Ultra- montanum clericum ordinare, nisi , Summo Pontifice specialem licetitiam habeat, vel ab Episcopo, de cuius dioece fi traxit originem ordinandus, veI in cuius dioecesi beneficiatus existit; per eius patentes litteras, causam ration bilem continentes, quare ipsum nolit, aut nequeat ordinare. ut in tex. O vide Comit Trid eis

digna, di ordinatis mant,it susten . Qui A poena debet esse commensurabilis delicto .c discipl. di F. s. Et quis puniendus

est in eo, in quo peccauit. c. si extri eod. Et quoniam tam ordinans, quam ordinatus, deliis querunt in ordinibus, dando, vel recipiendo eis os contra dispositionem huius decretalis. Nintex.Sext.c.Fel non est.Ideo uterqueteorum punitur per suspensionem ab ordinibus. N in tem Sinfc.prox. nisi quo ad ordinantem alia poena aliquanto grauior superiori vita fuerit imponenda; eum in casu huius tex. non fit contra illum determinate assignata. arg.c. de casu. s. t. extr.deo c.de g. Et sicut corra talem Vltromontanum ordinatum contra dispositionem huius tex. m ponitur maior poena,quam imponatur inst. in c. prox contra clericum simpliciter alienum ordinatum a non suo Episcopo, ut in tex. ita grauior poena est imponenda contra taliter ordinantem,quam imponatur contra ordinantem fim pi iciter alienum. Gem hic.s .eta

Ira quod etiam a poenitentiariis Papesine ipsius 'sic, ut tuentia absolui nonpoterit. QVI A poenitentiarii Papae non habent fa

cultatem absoluendi in casibus ipsi Papae reservatis, sine ipsius speciali commissione. Hamcis hic nu. .ct Ioan. D in c. ex niti .ex- tr de poto. Et quoniam in casu huius tex. Papa fi-hi reseruat facultatem absoluendi taliter ordia natos ; ct omnibus suis poenitentiariis districte inhibet, ne absque sua speciali licentia eum istis ordinatis dispensent, vel suas eis tradant litte-ma , per quas cum ipsis debeat dispensari. N in

tex. Ideo per generalem commissionem, S la. cultatem datam 1 Papa poenitentiariis,non cenissetur data superisto casu, nisi per Papam in tali commissione aliter exprimatur. ad. c cum ingenerali inst. de Oc. ruar. O Gemin. hic insn. nam fifuerit eis data facultas super aIi quo casu specialiter Papae reseruato , ct fuerit adiecta clausula generalis, & super omnibus aliis, quae per nos possumus,etiam si mandatum exigant speciale. tune poterunt absoluere etiam ab aliis cafibus reseruatis,qui non sint maiores expressis sed fi- miles. vel minores.se . n. O ibi Gemn. inst. iasi a. de Oc. Fuar.

Cap. 2. Eos, qui,

si I scienter ordinaverint claricum alienumere a Mnum a collatione ordinum sunt sustinueh

Qv I A quilibet est ordinandus a proprio

debeat ponere falcem in messem alienam, nec alie eius iurisdictionem tibi a Sumere. c. Fener. Delia. de cum non possit ordinare,qui non potestinum iudicare. Archid. hic.nu. Et quoniam quis est puniendus in eo, in quo deliquit exi ..dit. Idis eo qui delinqυunt in collatione ordinum,conferendo illos scienter clericis alienis absque s perioris ordinandorum licentia, per annum a collatione ordinum suspenduntur. rt intex. est

Comit Tria stis ets.cap S. Sed ex quo tex. hic indefinite loquitur, dicendo a collatione ordinum. re non addendo uniuersialem omnium; cum simus in poenalibus, ista indefinita non aequiis pollet uniuersali, ut a collatio e omnium ordi. num talis ordinans suspendatur. . V Id. V c nu. I. OGemin sol in. Sed ex quo delinquens in ordine minori, fecit se indignit de conferendo maiorem. c. i ext r. de epis qui renunt epis. Ideo talis poena suspensionis intelligitur se extendere ad illum ordinem, in quo talis deliquit, ct ad alios ordines superiores, non autem ad inferiores ordine per huiusmodi ordinaneem collato. vi mr.ext.iE CNInon est. Ogloshu.rre. ordin. Et quoniam Episcopus tenetur scrutari quemlibet ordinandum. c. qui his CF. 23. Et ubi tenetur quis aliquid scire, propter praesumptionem , quam habet contra se debet probare ignoratiam verisimilem. c. innot. Sibi glos per ignor.deel . ideo talis Episcopus praesumitur scienter ordinasse. nisi ignorantiam probet.glos hic.verscienter. Ad illam tamen probadam sufficit suum iuramentum. c.rt circa.&c.nu A.supraeelia. Et lac et per alios examinet, si ipse fuerit nestigens adstrutandum

167쪽

DE TEM P. ORD. ET QUALIT. ORDIN. ris

tandum ea, ad quae tenebatur, ii Iorum culpa si-hi imputabit . lashic.di desimon.c.in tantum.

E T postquam suspensio fuerit manifesta, poteruulsu

At ne ipserulicentia, a vicinis visivis ordinari. Qv I A aequum eii, in poenam illorum ordinantium clericum alienum, di ad proia idendum, ne eorum subditi ab ipsis impediantur, quin ordinentur ab aliis Episcopis, cum non possint ordinari ab eorum hulpensis, ut sicuti pli Episcopi ordinauerunt alienos linelicentia, ita sui line ipsorum licentia ordinentur ab aliis,glos ver. taliter. ut fic puniantur, in quo

peccarunt. extrc. lit. Et iuxta illud, Patere legem. quam tu ipse tuleris. l. i. di toto iit. Is quod

quisque tur. Et quoniam inordinatione ei texaminandum de qualitatibus ordinandi, ne forte Promouerentur indigia i .c.quandods. et . Et vicini melius possunt scire, Si e informare de vita, di moribus alicuius, quam possint remoti . c. quanto. depraesump. Unde intaines consueuerunt fugere loca su et vicinitatis. c duae. y.q. t. Ideo datur haec facultas clericis istorum episcoporum, ut sine ipsorum licentia possint ordinari ab aliis Episcop:s vicinis,non autem a remoVS, ne forte promouerentur incogniti , ct indigni, ut in rex.ctsi pr. cfrox.

Cap. 3. Cum nullus.

EPISCOP S originis, domicilii, rei ecclesi rei beneficimcomnisndatit, ad ordives dare potes .

Qv i A Episcopus superior ad quem spectat

aliquid faciendum, potest illud alteri demandare, fiue id sit ordinis, siue sit iuris. est de iure episeopali. ol=naec. m. Et quoniam inferior non debet sibi attribuere ius superioris .c.scriptum. c. q. 3. Ideo inferiores praelati non possunt talem ordinandi licentiam impertiri.

N IS I expriuilegio. Qui A Papa est ordinarius omnium. s.cumcta'.q. g. Et potest alicui cocedere ex pri-Uilegio ea, quae non competunt ex pr-pria dignitate .c.rt apos inst. depriuit Ideo si ipse indulserit inferioribus prae Lais, ut possint has

litteras ad ordines concadere, de illorum auctoritate non erit ambigendum. vi in tex. Sta .

peruemt. dis. y . Sed & consuetudo praescripta posset facultatem dandi has litteras praebere. glos. hic. ver. in ut quia talis demandatio est qui E

tudo praescripta dat, & tollit iurisdictionem. M.

NEC Ostiales Episcoporum. QVIA officiales Episcoporum non debendi

praetendere maiorem facuItatem , quam eis fuerit concessa c. a.in'. deosc. vicar. Et

quoniam ipsorum officium ad hanc facultatem dandi istas litteras ad ordines non se e tendit. N in reae. Nisi habeant ad hoc speciale mandarum. glos vir. non Ideo per commissi in nem officii generaliter sibi factam non debendi officiales Episcoporum litteras dimissoriale diaci ordines concedere. X. c. t S 3. de . . ruar.S E D ii, qui habent admini rationem piritualium

dictionis; dummodo id,quod est ordinis, ait c. ri Episcopo demandet. glas in c.aqua. extr.di con-Hr.eccl. Et quoniam Episcopus superior in casu ordinationis risn solum intelligitur ille, de cuius dioecesi estis, quiad ordines promoueri de- fiderat,oriundus; sed etiam ille,in cuius dioece fi, talis obtinet beneficium ecclesiasticum, seu habet s licet alibi natus fuerit) domicilium. vi in tex Osurg fiuc rutum in , .cum rero. der script. Ideo cum nullus chri cum alienae dioece- sis praeter superioris licentiam debeat ordinare. ut intex. vi possint alii Episcopi hoc facere, debent ab uno de istis Epistopis superioribus literas commedatitias, seu dimissoriales habere; quod sufficit quo ad licentiam, cum isti sint Episcopi habentes in hoc superioritatem i, ut intex circ. tua exir de cleric.peregr. ec vide Conc. Triccris . de refer c. o. Ofilsa S . i in INFERIORES priuati non. I A collatio ordinis, ct esui demandatio,

illas bene concedunt.

Qv I A subrogatum sapit naturam eius, in

euius locum subrogatur. c. uch extr. rt lite pend. Et quoniam dare talem licentiam ad ordines, estquid spirituale. Gem.hit. in b. vim, Ideo illi, qui succedunt Episcopo in potestatem exercedi piritualia, possunt has litteras dimit sota ales concedere. ut m tex. Tales autem sunt in hoc casu, vicariuraeneralis Episcopi in spia ritualibus, ipso Episcopo in remotis agente, ves(sede vacante capitulum, seu is, ad quem tunc temporis ad minas iratio spiritualium noscitur pertinere. ut intex. Os r. tit. prox. cap sn Quin ad capitulum vero hodie eli restrictum, ut, nistra annum a die vacationis ecclesiae cathedr Iis, non possit tales litteras dimi libriales concedere, nisi ei, qui beneficii ecclesiastici recepti , siue recipiendi, occasione arctatus fuerit. Cons. Trid seget. io. Et eadem restrictio fuid postea facta etiam quo ad alios, tu succedunt

168쪽

LIBER I. TITVLVS XI.

's' . v na, hie,iste idem abbates illam conferre possunt. a transdeprim;u isdictioni episcopali, red* v 'A' ' '' elitin possunt ex priuilegio conferre cR-

s. Religio v.

sicut etiam possunt ex priuilegio conferre existeros ordines minores.so inc.quoniam. As.fv. NISI religionem iniret.

QVI A parentes possunt filios infantes monasteriis offerre, & tradere, non Ut per il-

iure ... Heioratibus exemptis, non MU- clericausoria ciconLUT M.

minus legere, ct scribere nesciat. Conc. Tris Alb22.c. d. Sed parum scientes, si est spes.quod pot- sint addiscere,ordinari possunt in minoribus. Eautem non fit spes, quod ediscere possint, non debent ordinari, nisi forte in tali ecclesia, quae nunquam indigeat eorum promotione adoris dines maiores. Archinnc M.

NEC homini asteriis dimisis, ab H pralati licetis. Qui A nemo debet ponere falcem in me

tam alienam; nec alteriusiurisdictionem sibi attribuere. c. rener exl. deelrct. Et quoniam collatio ordinum spectat solum ad prae- am' ab se iudieii Mesciui quid I . .. ... Ora d.c prox

rum. c Pen et volunt haec potius ac

m. o ix petere 1 quibuscunque

ram infanti non confert. Qv IA infans, scilicet, minor septennio,

quid agat, ignorat. S.Tho.par. 3. q. 3 art. a. ta addit quoniam per primam tori su-elericalis ordo confertiar. cacum coni a.

ram clericati Q E. inisestdanda, qui

late in qua pueri ex defectu iudicii Mesciui quid

talis tonsura importet,& non habent cognitionem ad illam eligendam eonferendus. ut intex.dic. de hu.d t. ri. Dicitur autem, quod illam non debent illis conferre E

piscosus .seu alius inferior. Nin rex. quia etiam

bent. vi intex.OA .d.c.prox. NE C etiam coniugato. v I A coniugatus tenetur reddere debita

Otum uxori, cum vir non habeat potet rem sui corporis,sed uxor,' econuerso Apta

169쪽

s.ci Cor. cap. p. Et quoniam elerici debent a vo-Iuptatibus, ct carnalibus desiderijs vacare i ct munditiam corporis custodiendo , diuinis,&eeelesiasti eis obsequi js incumbere. cap. quodate .extr. de uer. coniug. Ideo coniugato,qui non

potest munditiam castitatis seruare, prima tonsura conferri non debet. vi in texto e Epistorictibulus i. dist. et . Potest tamen ille, qui erat clericus in minoribus,ducendo uxorem, si me. rit deputatus seruitio alicuius e eclesiae . re inhabitu clericali, ct tonsura incesserit, quo ad aliqua gaudere priuilegio clericali. inst. cap. Dic. declara oeconiug. ct Concit.Tricheis is .cap.6. Multa enim fieri prohibentur,quae facta tenent cap. ad Apos. extr. de regul. Et turpius ei jcitur,quam non admittitur hospes.cap. quemadmaximae iu

NISI religionis latret,aut adsecrospromosis ath legitime QVI A in tali casu etiam eius uxor debet

promittere, Nobseruare castitatem c. cum

fluore.decleticontu Et quoniam etiam ipse coniugatus ordinandus illam seruare, in reo ptione primae tonsurae promittere deberet prinpter praesumptionem , quae est contra eum,ne ad uxorem rediret, licet in caeteris non coniugatis talis promissio non exigatur. d. glossi d. Disco cone. s.cumautem. s.q. s. Ideo cum talis possit tune habere corporis munditiam, ad ordines promoueri non prohibetur. Ni text.

in paena imponitur delinquenti, hi

vindictam eius culpae . dc ut fit cautior in futurum, ac ut alis perterriti 1 similib. a stimant, ut not. r.in cap. LO UD.ordin. Et quoniam quis puniendus est in eo, in quo peccauit.

vi in text. O cap. quaesiuit. extra de his, quas a m par cap.Ideo talis qui deliquit in collatione pri-

mae tonsurae, per annum a tali collatione sus. penditur. Nui text. di extra cap. Iit. re vide circa

haec quid hodie sit seruandum per nis. . Triamsessas. e re m. ce

Liber Primus. Titulus Duodecimus.

DE SCRUTINIO IN ORDINEF A CIENDO. In Decretat. Cap. I. Ex parte,

EPISCOPUS interrogatus in scrutinio Episcopi ordinandi, test r espondere illum dignum si non nouit illum indignum.

OV i A de quolibet praesumendum est

bonum, nisi probetur contrarium. cap. dudum inpresumpt. Quod intellige et ehonitate naturali, intrinseca, cum qua homo nascitur, puta, quod aliquis sit eastus,pacificus,

sobrius, ct silmilia gloss in cap si forte,verscienti

de elict.in c. Homo enim naturaliter creatus bonus, ct in illa bonitate praesumitur perdurare. Butr. hic m. a. Nec obstat peccati originalis destructio. quia contra illi id datur sacramenti baptismi reparatio .cap rmirer. S. et desum. Trinit. Ideo eum constet semel reparatus, adhuc prae- simitur reparatus, donec consit et contrarium,

siue siritu. C. de probat. Si vero constet post

baptismum, aliquem semel malum, , non ido neum fuisse, praesumitur semper malus, ct non idoneus in illa specie , donec contrarium pro is eiur, siue non id one itas surgat ex malitia antis Ration. Iur.Pontis Lib. I. mae, siue corporis defectu. cap. cam R. deeled .sec semetiaret.iuran 6. Aliqua vero est bonitas, ct idoneitas accidetalis extrinsecus adueniens, ut litteratura, ct talis qualitas non praesumitur, nisi probetur. re ideo super ea fit examinatio. d.

eo ubi ordinandus non apparet non idoneus de idoneitate naturali, praesertis quando est facta inquisitio generalis, ct examinatio partitacularis super eius vita, di moribus,seeundum, quod aliquod dubium poterat esse contra eum per m ores postea accidetaliter aequi sitos. Ab hic. num . . Potest Episcopus interrogatus in o dinatione alterius Episcopi, di Archidiae ovus. vel alius presbyter interrogatus in ordinatione aliorum inferiorum , line peccato respondere (dummodo contra conscientiam non Io- quatur j quod in quantum humana fragilitas nosse sinit,aestimat illum esse dignum. N in trati se deosc. Archiaec penult. Sed si loqueretur con

tra conscientiam etiam fidiceret veritatem,ex quo intendit dicere falsum,peccaret. Abb.nli A. nam qui facit contra conscientiam, aedificat ad .

170쪽

gehennam. i.omnes. F.re bis. 28. quaest. . De se au- tunc quo ad animi salutem eligit tutiorem par tem potius quisq; debet praesumere malum, re tem, di neminem offendit, cui credat sese non esse idoneum, quam praesumere merita, esse anteponendum .c illud.dein idoneitatem glossi .in c. cuminiure declec . qui, cleric.excom.

Libet Primus. Titulus Decimus tertius.

DE ORDI NATIS AB EPISCOPO, si Zf

In Decreta l. Cap. i. Requisiuit.

EPISCOPUS, qui renuntiavit loco tantum civitatu,

conferre potest ordines ,Aut prius. QVI A duo iura concurrunt in Episcopo,

primo, ius dignitatis episcopalis, cohaerespersonae, quod habetur per consecrationem I secundo, ius administrationis cohaerens Ioco, cui presidet,quod habetur per confirma- . tionem .c .iransmissam. Delict. Et quoniam po-O Mestas in his, quae sunt in habitu ordinis, relidet in dignitate cohaerente personae s quo ad exe citium vero residet in loco,cui praeest,ct in quo habet administrationem; ct haec iura non sunt inseparabiliter connexa, vel indiuidua; unde uni potest renuntiari sine altero, si inchoetur a Ioco. Dutr. hic num. i. Ideo Episcopus,qui renuntiauit administrationi, sed non dignitati, potest illa, quae sunt ordinis quo ad habitum, sed non quoad exercitium, quia caret obiectis. I uir.d.num. i. Vn de fi in obiectis integretur per inuitationem alterius Episcopi, qui habeat exercitium , poterit etiam ipse ordines illis conferre. xt in texit. O cap cum nullus de temporior

SI rero O dignitati, cum ordinato pererim admianores,vel ignoranter adsit ros, dispenset episcopis Auso

P A renuntians dignitati episcopali. non

propterea perdit potentiam ordinandi, quin ordinando characterem imprimat.g g. versi execui. cum potentia illa cohaereat in is delebili ordini episcopali. BQr. nu.3. Sed quoniam nemo dat, quod non habet. cap. Daiberrum. i. qucst. . Ideo ordinator il Ie, qui non hahebat executionem sui officii. ut intrat. illamasteri conferre non potuit.. cap. stat. s.flcvt. i. q. i. Recepit ergo talis ordinatus characterem, Ledaeon executionem.ut in text. Sed quoniam minores ordines a non episcopis quandoq; congeruntur. mn text. Et quoniam liuora mignis

EPISCOPATU L.

cti cxcusat. cap. ignor deret. ivr. in s. Ideo datur facultas episcopo ordinario , ut si tales fuerint ordinati ad minores, etiam scienter, vel ad sacros ignoranter , possit cum ipsis dispennare, tam ad ordinum fic susceptorum administrutionem, quam ad aliorum ordinum promo

tionem.ut in text. digitis in. hic. Cesordinato vero menter ad sacros, non dissen

IA talis ordinatus grauius deliquit, qui

in superiora casu , tum quia circa maiora, tum quia scienter fecit, quod facere non debebat. Asb.num. 6. Et quoniam propter huiusmodi maiorem grauitatem delicti indignuse fecit, ut faciliter per episcopum posset cum eo dispensari. ut intrat. ideo non conceditur episcopis ut cum tali possint dispensare, sedi Iem dispensationem sibi Papa reseruauit. rtinteo OButnnum. 2. Vbi enim maius periculum vertitur, ibi cautius est agendum. cap ubi peris. deeIec . in o. . Et ubi est maior culpa ibi grauior

poena est indulgenda .c is disti Cap-2. Cum clericis CVM clericis, qui ab excommunicato episco ignoranter ordines receperunt, perssos terit vis os,

dispensari.

v I A licet episcopus excommunicatus fit

extra ecclesiam cap.avii. et .q. t. nihilo mi nus retined characterem ordinis episcopalis, a quo pendet potestas ordinandi c Ixcom. s. qt mi. i. Ideo confert ordinem, si in eius collatione ecclesiae formam seruauerit. gloss. i. . hic. Sed quoniam ipse non habet ordinum exercitium.cap. ord d. quae . i. Ideo illiud aliis dare non potest. . quodautem. deiuripare. Et quoniam ignorantia facti excusat. c.ignor deret iura in c. Ideo conceditur, ut cum clericis, qui ignorantes episcopum illum esse excommunicatum, receperunt ordines ab eo, si in eorum oradinatione:

SEARCH

MENU NAVIGATION