장음표시 사용
271쪽
iei, de alii de ecclesia po sient contradicere, &appellare,di repetere,quod praestitum esset occasione talis iuramenti etiam inuito &contradicente ipso praelato glo. i. hic. .c.Rut. Pro illa tamen parte , qua fuis iuste praestitum, tenet, nec vitiatur per partem inutilem. glog. . hic, ev vna pars sit separabilis ab alia. d. c inter tatera. sit. quaest . . Episcopi namque praestant iuramentum obedientiae Archiepiscopis metropolitanis se eundum eam formam,quam episcopi i m. mediate subiecti Ecclesiae Romanae, praestantipti Papae. plinteo de qua forma habetur in c. ego de iureiur. Sed hodie omnes, qui promouenis tur in curia,sive episcopi, fiue abbates, iurant ipsi Papae. Abb. hic. Et de forma iuramenti praestandi per abbates . vide text.in c. ne Dei desimon.
De iuramento canonicorum, vide in c. cum ci mi.deper, An. De iuramento aliorum clericorum. not. in c.IMII. .de iureiur.ct in c.quanquam.
FICANTE episcopatu, capitulam confirmat,o ui- Amat electistres.
Qui A capitulum, sede vaeante, succedit
in iurisdictione episcopali in actibus, perques non fit rei a Iienatio, nee tendunt in praeiudicium episcopi futuri. gloss. hic Ono supra. in c. huiqvae. Et quoniam con firmare vel infirmare electiones, est quid iurisdictionis. e religiosis de elee . in s. nec per tales actus aliquid alienatur, aut aliquod praeiudicium episcopo futuro praestatur. Abb. hic; nam si electus est di Entis, tenetur superior illum eon firmare , fiestin dignus tenetur il Ium reiicere e poli quam.deeliet. Ideo cum haec potestasconfirmandi. vel in
firmandi electionem, sit debita , dispectet ad ordinariam episcopi iurisdictionem, propter
communionem, quae est inter episcopum . capitulum, qui faciunt unu m corpus ad prouidendum ecclefiae necessitatibus, transit in capitulum , sede vacante, quemad modum contingit in aliis actibus iurisdictionalibus. t in m. O c. i.Si glossiue institat in 6. Collatio autem inneficiorum pertinens ad episcopum dumtaxat non tranfit. c. illa. neside vacan. quia coIlatio
est quaedam donatio. csn.de c. vis. in c. nam praelatus utitur quadam liberalitate , in quem vult conferendo. Hatmn.depraebend. unde collatio computatur inter fruinis, cum videatur quidam fructus habere hane praeeminentiam. potestatem donandi beneficia, quibus vult.
aliis hic Ideo tuta noluerunt,quod uiae Iiberali.
tates tranfirent in capitulum, quemadmodum nec liberalitas dispensandi fructus prouenientes sede vacante .c. uiasepecie elec .in o. In cori- firmatione autem , de institutione non est haec liberalitas, cum teneatur superior confirmare electum,& instituere praesentatum, si sunt idonei ut dictum est superius, ct habetur in c.Avis asti. deiurepatr. Cap. I s. StatuimUS. QUI maior est ordine, licet mecclesia posteriiurec pius,in loco, Sportio nepraefertur. v I A praerogatiua ordinis est dignior,
quam sit praerogatiua temporis.c.. Iulusi. xono disin. ys Et quoniam ubi concurrunt duo iura specialia , ius potentius est praefer eram sum.c.requisisti .detestam . O c. cum olim it a. de' uit. Ideo, licet,caeteris paribus,qui prius est receptus, fit posterius receptis praeferendus. c. qai prior.deret. iur. in s. fi posterius receptus est maior in ordine, prius recepto in ecclesia,est i n Ioco, di portione praeferendus. rt in text. Os r.c. g. Maioritas namque est multiplex, quaedam emnim est ordinis. vi in text. quaedam est dignitatis. c. dum. Delect in o. Quaedam est senectutis. I semper j deth. immunit. Quaedam est praelationis, seu administrationis. c. transmissam .de S cI. Quaedam est consecrationis. c. aqua. Aconsecr.eccl. His enim respectibus quis potest dici maior, vel minore Fin c. lex distinct. t. Et inter se concurrentibus, illa inaioritas, quae est dignior, venit praeponenda .c.adhac.deo si archid. Oc.praetipimia dis 3. Cap. Ic. Cum inferior.SI ecclesiasita in aliquo archidiaconatu, erigitur itecathedralem. a iurisdictisne ari hidiaconatus exi
Qv i A cum inferior superiorem mLuere nequeat , vel ligare ; sed superior inferiorem liget regulariter, re absoluatta satis absonum videatur, ut filius potestatem ha beat in parentem. vi in text. O c. inferior. distin. o. Et quoniam archidiaconus su best episcopo, c.adhac.deosc. archid. Et episcopus censeriar pater inferiorum clericorum c.esosubiectis distin .s s. Ideo si ecclesia inferior erigitur in cathedra lem, per consequens eximitur ipso facto a potestate inferiorum, qui ibi prius habebant iurisdustionem , ne sequatur absurdum, ut episco pus inferiori sit subditus. vi in texi .dic qui aperiaculosum.destentem excom .in 6. Potest tamen epi
cor uidne simelici iacerdoti guctoritatem . m
272쪽
in eonfessione habeat auctoritatem in ipsum,' sic. x e possit uti clauib. in suum superiorem, quia quamuis episcopus, quem simplex sacerados absoluit, fit superior eo simpliciter, esitamen eo inferior , inquantum ei se subiicit ut peccatorem. S. Thom. par t. s. quia . to .mk3.in isdat.
Cap. II. Humilis. COMPOSITIONEM Aper iureprimatia,rnis solas,
cuius interia, poterat impedire.
Qv I A interest subditorum non habere
multos dominos, vel non mutare domitatium. l. imperialem. . infirmit' eprolabfeuae asse. per rideri Et quoniam quod omnes tangit, ab omnibus est approbandum. c. adlis. deos . archid. Ideo in compositione super iure primataliae,per quam unus praelatus cedit alteri prima
tum in prouincia, ut illa sit valide facta, debent
omnes praelati prouinciae,ct capitula cathedra Ilum ecclesiarum consentire. Nintexi. O cpn.
de his,quas. a praeiat. Si autem isti praelati,di capitvia consentiant, censentur omnes de prouincia consensisse. Innoc. hic, quia haec causa concernit principaliter uniuerlitatem eccIeliarum prouinciae. Abb.hic. Et facta uniuersitatis expediuntur perrectores, dc maiores uniuersitatis. l. t. s.stratem. C de iuramgalumn. Si autem esset negotium concernens principaliter interesse singulorum, essent singuli requirendi, dc conis tradictio unius inualidaret actum gla. i. in c.cum omnes de constitui. Et cum fit res magni praeiudicii,debet praelatus habere, ne dum consilium, sed etiam consensum sui capituli. Innoe.hic licet enim regulariter sufficiat, praelatum requirere eon filium sui capituli. c quanto. O c.nouit.de hu, quas .aprelat. in rebus tamen arduis, cic magni momenti non sufficit eum requisisse confit tu, si capitulum non praestet etiam assensum. Abb. hic. oenor n c. i. deprocur.
In Sexto. Cap. vnic. Episcopali.
CIPITULUM , velu, ad quem administratio pertianet,pacante sede, rasabsoluet, quos absoluereposset
Qui A capitulum succedit de iure com
muni, sede vacante, in his, quae concer nunt iurisdictionem episcopalem. extrig.hu,qua. possunt tamen ex iure speciali in illam
succedere etiam alii, puta vifitator datus . Pa.
pa. c. li,cui. Apr. Delest. vel ab archiepiscopo in casu,de quo in c. n. Apr. de supp. nepi prelat. vel Clectus ad hoc per capitulum. Ili f. hic. Persic.ti,ad quem I vel aliqua particularis dignitas ex priuilegio,vel praescriptione. Ioann. Monach. hic. Et quoniam absoluere quem ab excommunieatione, dependet I potestate iurisdictionali, non autem 1 potestate ordinis, unde etiam non sacerdotes possum habere excommunieadi potestatem S. Thom .part. 3 quast iv ari. g. in addit. Et Et quia propter animarum periculum euitandum, curandum est,ut,sede vacante,fit aliquis, qui vice episcopi possit absoluere excommutanicatos,quos posset episcopus. An hid hic. Ideo capitulum, vel alius, qui, sede vacante,exercet iurisdictionem episcopalem. potest absoluere
excommunicatos, sicut posset episcopus. Plintex.Ocad abolendam. extra. de her.
NISI a Sede apostolica id fuerit interdictum. v IA ubi superior mandat aIiquid esse faciendum, vel non faciendum, semper ei es parendum, nisi certum sit praeceptum esse madum .extr.c dilecta,ctibigloss. n. Et quoniam Papa habet potestatem ligandi, de absol
uendi per totum mundum. c cuncta. s. q. 3. Ide
si ipse speetaliter interdicit, ne aliqui Mibsoluat, etiam fide re iure talis potuisset prius absoluere, post huiusmodi praeceptum absoluere nequit. vi in text. Specialia enim derogant geri ratibus. generi.in' de re ivr.Interdicitur autem per Sedem Apostolicam,aut expresse. ut in c. . extr. de excessprat aut tacite per commissionem alteri factam .FI ind.c.ti cui. Ioan . Monarii hic.
In Extrauag. Ioan . XXII. Cap vnic. Ecclesiae. QR I a multi assumebant dominium, sese creari fa
ciebant Potestates, ct Capitaneos in comitata S
bina, ct aliis locis hic nominatis,qui sunt de patrimonio Ecclesia Romana, inhibetur, ne talis dec raro assumantur, neque illis, tanquam talibus,o,ediatur, ct quod nullus huiusmodi praeminentiam sibi audeat a scribere sineteciali licentia Sedis A pastatua.
Ovi A Ecclesiae Romanae, suorumque
fidelium dispendia Summus Pontifex dissimulare non potest,quin postquam
sibi cognita fuerint,aduersus ea opportunisi reis mediis occurrat.ut in text. Papa enim, qui aliorum iustitiam fouet,ius suum negligere no de
273쪽
het. c. sitit. extr. de puppi. mel. prelat. Et princeps
debet se opponere aduertantibus, pro conteruando iure suorum subditorum .i cum quis . cedolo. Et quoniam exempla praesentia, & praeterita cauere nos praemonent in futurum.ι quia liquanti. Attinet. Ideo Summus Pontifex Ioannes XXI I .attendens grauia nocumenta,quq nonnullis ciuitatibus, ct castris intra patrimonium Beati Petri in Tuscia,comitatum Sabinae, in terram Arnulphorum constitutis, Eccletiae Romanae subiectis,&personis singularibus eorundem , ex diueriorum tam nobilium, quam etiam aliorum, usurpato regimine prouen runt , di volens super hoc in posterum eorum dispendiis praecauere,praecipit,nequis in posterum praesumat ponere officiales in istis terris,
sine speciali licentia Sedis Apostolicae , & ii de, facto fuerunt positi, quod populi illis obedire non debeam. Et simile habetur de Senatore
Romano .inc fundamenta.de Aec . in o. Terra autem Arnulphorum vocatur quaedam aggregatio duodecim Castrorum in Umbria apud Interamnam S sic nuncupata a comitibus Arnul-phis, qui ibi dominabanturi Et de istis locis hie
praecipue fit mentio . quia multa ex illis erant tunc nouiter deuoluta ad Sedem Apostolicam; ut apparetex historia Francisci Targara I. C. Patriiii Neap. b agit de nobilissima stellorum
Familia. Erunt aliqua ciuitates, qua habeant itu eligendi talis capitaneos , per Sedem Apostolicam confirmandos, petat Papa, quod ante confrmationem debitam, nullaeu, tanquam talibus, presetur obedia
VIA interest superioris scire, &examina-
In Extraua g. Commun. Cap I. unam
OMNES Christi siletes de necessiates latis ,subsunt
IA unam sanctam Ecclesiam Catholi
cam, dc ipsam Apostolicam,urgente fide. 'credere cogimur, ct tenere; extra quam nec falsus est,nec remissio peccatorum, sponso in Canticis prociam ante et una est coIumba mea,perfecta mea Vna est matri suae,electa g nitri ei suae ; quae unum corpus mysticum repraesentat, cuius caput Christus, Christi vero Deus. In qua unus Dominus, una fides unum baptisma. Vna nempe fuit diluuii tempore arisca Noe,unam ecclesiam prefigurans quae in v-no cubitu consummata, unum(Noe videlicet gubernatorem habuit, rectore,extra quam omnia subsistentia super terram, legimus fuisse deleta. Hanc autem venerari debemus, & vnia eam I dicente Domino in Propheta: Eru e a framea Deus animam meam, S de manu canis nicam meam. Pro anima enim, id est, proseipso capite simul orauit, corpore 1 quod compus, unicam scilicet ecclesiam nominauit, propter sponsi fidei sacramentorum, & charitatis eccleuae unitatem. Haec est tunica illa Domini inconsutilis, quae scissa non fuit sed sorte prouenit. pr intret. in late per Tumerem. in flumina de ecclesia, . nouissime per IIIustri sis. ct Reuerenis disse. Robertum Carcinalem Bellemimium in apoloria contra Iacobum Anglia Regem. Ideo eccletiae v-
nius S unicae, Utium corpus, Unum capiat. non QU IA intereit luperioris Icare, TXam H - mias,in Unicae, iam corpus, UDum capiat. Non
re, eui tanquam iudici, uniuersitas,& sin- duo capita quasi monstrum s Christus videli e guli ex ea debeant parere, ne aliquis aspe- ct Christi vicarius Petrus, Petrique fiuccessorira damnatione ciuitatem occupatam retineret, in concussionum dominatione subditosvexa-TerAg. g. s. Sinmptassctor . tur. Et quoniam per electionem datur habitus administrandi, in per eonfirmationem datur actus, ct exercitium administrationiselassan c. quanto. distin. ιγ Ideo ex quo istae ciuitates solum habent pote natem eligendi, non debetaliquis electus in tu dicem ab illis, officium exercere,quous con firmationem 1 Sede Apostolica, cui tales ciuitates sunt subiectae. α ad quam illos spectat
. confirmare,legitime obtinueriti
debitam. Petrique Dicente Domino ipfi Petro: Pasce oves meas. Meas, inquit , ct generaliter, non singulariter has,vel illas , per quod commisisse sibi intelligitur uniuersas. Siue ergo Graeci , siue alii se diis cant Petro eiusq; successoribus non esse commissos , fateantur necesse, se de ovibus Christi noci esse ; dicente Domino in Ioanne: unum ovile, & unicum esse pastorem. vi intexi. O S. Th.
QVI xtrunque gladium habet. i A in ecclesia, eiusque potestate,duos
esse gladios,spiritualem videlicet, ct temporalem , euangelicis dictis instruimur; munditantibus Apollo lis: Ecce gladii duo hie, in ecclesia
274쪽
ineeelesiastilicet, eum Apostoli loquerentur, esse principia is quod falsum est, de haereticum; non respondit Dominus, nimis esse, sed satis. quia, testante Moyse . non in principiis, sed in Lac cap. it. Ideo qui in potestate Petri temporalem gladium e me negat, male verbum attendit Domini proferentis : Converte gladium tuum in vaginam. Uterque ergo est in potestate ecclesiae spiritualis,scilicet,gladius, ct materialis ;sedu quidem pro ecclesia , ille vero ab ecclesia exercendus ille sacerd otisos manu regum , dc militum, sed ad nutum, , patientiam sacerdotis. Ninteo. O cap. nouit. evira de iu-
ET omnes iudicat, a nemine autem iudicatur.
Quin oportet gladium e me sub gladio, de
temporalem auctoritatem spirituali subisitet potestati; Nam eum dicat Apostolus: Non est potestas, nisi a Deo iquae autem sunt,
Deo,ordinata sunt non autem ordinata essent,
nisi gladius esset sub gladio, & tanquam inferior reduceretur per alium in suprema; Nam secundum beatum Dionysium: Lex diuinita. tis est , infima per media in se prema reduci: Non ergo secundum ordinem uniuersi omnia aeque,ac immediate, sed infima per media,&inferiora per superiora ad ordinem reducumtur. Spiritualem autem, S dignitate, ct nobilitate terrenam quamlibet praecellere potestatem. oportet tanto clarius non fateri, quanto spiritualia temporalia antecellunt Quod etiam exdecimarum datione, de benedietione,AE sanctificatione, ex ipfius potestatis acceptione. ct ipsarum rerum gubernatione claris oculis intuemur ; Nam veritate testante,spiritualis potestas terrenam potestatem instituere habendi iudicare, si bona non laetit; sic de ecclesia, de ecclesiastica potestate, verificatur vaticiniaum Haeremiae et Ecce constituite hodie supergentes. dc regna, ct caetera,quae sequuntur Hi rem . cap. i. nistrat. Ideo fideuiat terrena potestas , iudicabitur di potestate spirituali, sed si deuiat spiritalis minor aesuo superiori; Si vero suprema, a solo Deo, non ab homine poterit iudieari,testante Apostolo: Spiritualis homo iudicat omnia, ipse autem 1 nemine iudicatur s.ad Corinth.cap. t. Est autem haec auctoritas(α si data fit homini, dc exerceatur per hominem non humana, sed potius diuina,ore diuino Petro data, tibique, suisque successoribus in ipso,
quem confessius fuit petra firmata , dicente Domino ipfi Petro. Quodcunque ligaueris, ct c tera. Matthcap. id. Quicunque igitur huic potestati a Deo ite ordinatae resistit , Dei ordinationi re ulli nisi duo (iicut Manichaeus)fingat principio caesum Deus creauit, de terram. Genes cap. i. Unde Summus Pontifex Bonifacius octauus per hanc constitutionem declarat, dicit,definit,ct pronuntiat, subesse Romano PQ tifici, omni humanae creaturae omn ino esse de necessitate salutas.yt in text. dc simile habetur iacsolita.exi .e-Cap. a. Vt Praelatorum. P RAE L an non debent discurrere, praesertim habitu
QVI A praelati sicut debent esse vita mundi.
ita debent esse fama clari,ut exemplo proficui reddantur. vi intrat. O S.Bernard.de confiderib. p. unde debent in se morum habere maturitatem. Delect. Et quoniam inepte discurrere,est lignum leuitatis. A-ris. Io .erhα .cap. s. Et abiicere vestes spirituales, est pernitio temeritas in deuotionis. ut in text.ctc. cum ad monas. exir. deflatanonacae Et dissimulare habitum est indicium volendi aliquod Tmliam operari.c. ex diu in dere, t. Spia ritus enim sanctus disciplinae effugiet fictum. Sapient. cap. 3. Et omnis, qui viale agit, odit lucem , de non venit ad lucem, ut nonar an tur pera eius. Ioan.cap. 3. Ideo omnibus episcopis, superioribusque praelatia sub obtestatione divini iudicii inhibetur , ne absque rationabili causa timoris forte vel alia, extra Sarum ciuitatis, ct dioecesis,ae prouinciarum (mutatis habitibus) limites indiscrete discurrant.yrim tranct Conc. Trid. de regi. 32.
GU I si ad curiam venerint, inde recedere non debent
i A superi propter sui status dignitali
tem, non debet pati se contemni. l. obse uandum is deum .prasiae Et qtioniam quod praelati accedant Romam clanculo, non viso Papa, nec ei insinuato,quod venerint; dc quod ibi latitent, de ab ipso non visi discedant,videtur in Summi Pontificis contemptum.vi in tex. O iuncap proxim. Ideo, ne; ipso Papa tacente, huiusmodi morbus non praecisus in ualeat; duprouidum creditur quod incautum, di lici- quod impune relinquitur inhibetur, nequiepiscoporum . dc superiorumipsorum latenter(praesertim habitu transformato) venientes ad curiam, de ipsa s Romani Pontificis non praesentati conspectui, vel saltem ab eo recedendi licentia non obtenta recedan Frin texet.=mst .
275쪽
excommunicati pio sic abiecti,& indecori, interdum id sedem Apostolicam clanculo declinare praesumebat, ubi more noctuae, cuius intuitum nox illum iis Qv I A clignum To,v lv- nat. lux excaecat de die latentes, horis tenebraio non reuocat, saltem coerceat istrum' ' β' rum, quos suis arbitrabantur conformari dedisciplinae. c cum in cunctu exis de eieci sideriis, visitabant, suos eis evomentes concem euoniam agentes, ct consentis ni*'p' 'P '' plus iniquos. & eonspirationes forsan illicitas huniuntur.caeuanis. extr-desentent ex V mrum' 'rum pertractantes,&demum ab inde(non absque
li raritur illi . QViper cooper/--ariri rili is erae motu reUererii oAMasis, ct receptante illos . v I A dignum est,ut quos Dei timor I ma-
non reuocat, saltem coerceat seueritas disciplinae. e cum in cunctu. exit de elec . Et
ta. ideo ii qui episcoporum,oc VP Romano Pontifici, di nec ab ipso petita licenis ierint huiusmodi inhibitionis contr/β η' '' tia nee obtenta, recedebant. N intexi. Os r.c., ibsque ipsius Romani Ponti, J'xqqqq'no' praesivi. Ideo Sum mus Pontifex Ioannes XXII. licentiae oncessa, eoque non ullo rc 'ii' ny - iens ipsiussedis honori in hac parte prospi .eueia, nee non si qui scienter ipso' ' 'pyprum' ' eere, aetalium insolentiis finem imponere, de titit nisi id confestim ei d*m Rom/nse PQ' h Caedinaliuni eonsilio prohibet, ne de caeter ei vel alie ui per quem hoc ipsum qu 'AM' ' 'β praesul aliquii sine sui superioris licentia s nisi edtini dedo ei notitiam , manifest x' surarum' reonti, otiiseeelesiae sibi eommisit extra suam hint tetiam si episcopali, archi*piscop/i ip- dioecesim audeat pernoctare,firmiter statuens, .eehuli. vel quavis alia dignixax' pr fuis*-Π l ut quicunque Pontifex ad Romanam curiamber hane eonstitutionem lanx ny - 'Asym v veniens. Papale palatium primitus visitet, ad hieitionis innodantur.Ninimi di 'Im Ap pN . Papam ( si hoe patitur temporis oportunitas
intraturus,ac reuerentiam consuetam,di debi. tam ,exhibiturus eidem; nullatenus recessurusa curia, nisi ab ipso super hoc petita licentia, de obtenta. ut in texi di similes t c prox. ALIAS insidelis iudicantur, Ostententia excommunicationis ligantur.
PRAELATI ad curiam non debent more noctua latenter venire, nec ines line Papali licentia ru
QVI A etsi deceat quoslibet subditorum ui iudi filios ambulare , hoc tamen prae- dum est adhibendum cap. corrip. 2 . quasl. I.
- m: intuitur . qui constituti per alti- Et quoniam cotemnere superiorem, ma- 'prum' 'MPm .e in speeula, circa comis xime Papam, est graue peccatum,c siquu extra 'T. Titii ebes pastorum simul, ct custodum rad. Ideo quicunque praelati quamuis etiam pa- dii olate tenentur. vi intret. O cap. perue- triarchali dignitate fulgentes, lic ad Sedem ac primi Et quoniam nonnulli,pontifica- cedentes,ctabilia ut praedicitur 3 recedentes,nit ii i Ghetium suorum custodita nec non quilibet alii, qui tales apud sedc piami p* β -3m. ,bhorrentes lueem, tan- receptare praesumpserint, nisi ante receptio amn sys rion verebantur se ab . a iuram diram Porira C si is
QVI A su in momorbo summum remedi-
Tam filii tenebrarum, non verebantur se ab ruium suarum cura, mercenarii more, tempore longo subducere, di pontificali dignitate re Mcta , non erubescebant vagari per deuia sub habitibus transformatis,ac contempto de exi hendo paribus,di superioribus,honore praece-
nem huiusmodi eidem Romano Pontifici significauerint aduentum illorum, decernuntur, eo ipso, notam infidelitatis incurrere, ac excommunicationis sententiae sub. iacere. ut in text.- r. cprox.
Libet Primus. Titulus X X XIV.
DE T REU G A, ET PACES suis, iampriam in artusolis 1 Ab a uentu Domi- VIA die taurinones beslandum proni viae ad octauams phanu; Ma Septuagesima s
pter Asccufionem Domini in coelum.
276쪽
de propter caenam eum discipulis; nee die veneris, propter reuerentiam passionis; nec die sabbati, quia eo die discipuli latuerunt propter metum Iudaeorum, & quia corpus latuit in sepulcro ; nec die Dominico, quia fere quodlibet insigne fuit eo die constitutum a Domino, cicpraecipue propter honore resurrectionis; Nec tempore Aduentus, quia sunt dies immediate eo nitituti in honorem Natiuitatis Domini Nostri Iesu Christi; Neca Septuagesima usque ad
octauam Paschae, quia tunc est tempus praecipue assignatum ad poenitentiam,&ad contem. plandam passionem, dc resurrectionem Saluatoris, a quo processit redemptio nostra. But . hic. Quamuis enim nulla sint tempora quae diuinis non sint plena muneribus, ct semper nobis admisericordiam D i per i plius gratiam praestetur accessius ; in istis tamen solemni oribus diebus omnium mentes maiori studio ad spiritua. Ies profectus moueri,&liori fiducia oportet an irnari. S. Leosram. de quadr. Et quo mamtreuga est securitas praestita rebus, i personis, bello nondum finito. glossi . hic. Et pacem habere, debet esse voluntatis; bellum autem debet esse necessitatis, ut liberet Deus 1 necessita te,& conseruet in pace: Non enim pax quaeritur,ut bellum exerceatur ; sed belIum geritur,
ut pax acquiratur.c.noli. 23. qua B. i. Ideo ubi non
potest haberi pax in totum , curandum est, Ut saltem habeatur ad tempus. Se praesertim eo th- ore an quo diuinis ministeriis magis est incume dum cum bella, ut plurimum, animos ei deuotione alienent, ad mala occaliones p rq be- arat. ut in text. Saec.noli. Et hic intellige, siue bellum sit iustum, siue iniustum; nam licet nullo tempore cessandum a bello iusto,minus tamen
est ei vacandum in hoc tempore, quam in alio, di licet nunquam fit faciendum bellum iniustum, tamen ii de facto fiat saltem in his diebus en magis a pugna abstinendum glos t. hic. Et intellige, quod quis debet se abstinere in his diebus ab impugnando. But. c. nam quo ad se defendendum , ubi urget necessitas, nec quadrage fimali tepore, nee die b. festiuis, vel aliis diebus,pro defensione tam sua , quam patriae,seu reipublicae, , fidei, est bellorum exercitio parcendum; ne Deum quis videatur tentare, si habet, quod faciat, , suae, aliorum saluti conis sulere noti procuret, ct sanctae religionis detriamenta non praecaueat. c inulla, at quas . s.ct S. Thom. t. t. quaest. .art. . Sed quod dicitur de tali treuga , , de poena contrauenientium in hoc text. hodie non tenet, nee peccant, qui non
seruant hane constit utionem , quia huiusmoditreuga non fuit moribus utentium approbata. glas, Loe Innocen hia. Leges enim instituuntur. cum promulgantur, firmantur, eum moribus utentium approbantur, c. in Fu.s.leges di inct. . Sed quando lex tollatur per desuetudinem,diastingue, quod, aut lex praeceptiua nunquam fuit recepta in obseruantia, sciente legislatore. valente contradicere. , non contradicente , cic talis lex non ligat, nee requiritur tempus
ad inducendam praescriptionem a sed sufficit
binus, vel trinus actus in contrarium,quia hic non agitur de praescribendo contra legem, sed de impediendo vinculum: nam per binum, vel trinum actum apparet de consensu superioris.cata nos. 2 .quaest. acti et . C.de episcataim. Exciti enim superior videt.& patitur, no videtur velle, quod lex sua vinculum iniiciat. Si vero aliqui seruant in eodem loco, tunc non seruantes non videntur excusari. argum. Oam dudum. inst. de praeben.At superior ignorat,& tunc requiritia praescriptio do. annorum, di dummodo coni uel udo fit rationabilis, ut quia fundatur super aliqua ratione.c n. de consuet. in 6. Si enim contrarium legis in se esset malum,consuetudo noesset rationabilis c. nite o de iureiur. Nec o stat, quod videantur peccasse contra uenientes, principio,& fic quod videatur fuisse vitiosum principium abrogandi legem, re quod inliniusmodi vitio videantur continuare succesi res, quia respondetur. quod si , principio moti fuerunt ex aliqua rationabili causa, non pecca. uertit.quia ipsetnet superior indulsisset ad hoe. quod not. Archi in c.rtinam .di m. 26. & successitares eorum,qui contrauenerunt, similiter no peccauerunt.quia potuerunt existimare, quod ex aliqua rationabili causa lex illa no lit obsera
script. O Abb. hic. Et quod lex praeceptiua non ira
laqueat,sciente superiore, ct non contradicen
Cap. t. In novamus. PERSONA hic enumerata debent plenas curitate
gaudere tempore guerra: scilicet presbyteri,mqnam
Q in q*i militant Deo, non debent per
turbari per milites saeculi .c illi,qui. a q δ' Et quoniam elerici, re istae aliae person m spirituales elegerunt vitam, per quam Dei convtemplationi, ct orationi incumbunt. cap. uox sunt
277쪽
sunt. t. q. i. Ideo non debent , diuino ministe rio per milites mundi retar dari. vi in texi. oec siquis Romipetas. ET liter mercatores euntes reIredeum'ctrum gran agri cultura exstintes.
QVI A per istos prouidetur reipublieaederebus victui, di vestitui necessariis, Ac per eorum industriam principes de huiusmodi re bus tributa reportant, ex quibus eorum dignitas sustentatur.I.agricvLOLexecut C.qua res pign. obligat. Et quoniam si isti per milites turbarentur, omnes alii, tam religiosi, quam saeculares detrimenta paterentur , di principatus debilitarentur M.t execut. Ideo ne per malum eis illatum etiam alii indebite molestentur, isti sunt
priuilegiati dum huiusmodi publico bono incumbunt , ne tempore belli molestentur. vi in reo. Od.c.illi, qui,
E T Militer animalia,qui bis arant, O semina potatant ad agrum,
Qv I A accetarium sequitur naturam sui
principalis cino de resuran 6. Et verba sunt intelligendacum effectu. cap. relat declaric. non resid. Et quoniam .rustici non possent sine istis animalibus agriculturae operam dare. Iqignae. tit. quaeres ignor. obligat. Ideo ista animalia debent , militibus securitatem habere, sicut habent rustici,qui eis in agricultura utuntur. Niniret. Od. Ipi . In Extraua g. commvn. Cap. I Ad uniuersalis S IXTUS Papa Quartus polim disicordiam expragmatica sanctione suborta edare,ordinariu regni Francia ad conferenda beneinias, mensiicomedit Facultatem concedendi siex gratias fibi retinet. Beneficia Cardina iam, Seorum, qui Cardinaui . bis sunt familiares, in regnoFrancis existent a vadi post i quead certum te is reservat. De
benefici,s promouendorum quid feri debeat ossendit. Cassas beve scistri in prima instantis vult in partibus terminari, in quib. ante di nitivam sententiam nisi in uno casu) petat appellari. siuid de
causis in curia pendentibus faciendumsit, narrat. Si autem eadem causa in diversis resectibus tractatur, quonam pacto terminanda sit hic recitatur. Taxae beneflciorum edita. .i Ioanne X X II ervan. das censet. Tandem tempis ponit, iatra qtiodruit ista acceptati, eruari.
Quin summu Pontifex, inter alia me
ra. quae sustinet in uniuersalis ecclesiae regimine, debet maxime inuigilare,ut in popuIo Christiano, di praesertim in personis ecclesiasticis, discordiae extinguantur,oc pacis, in tranquillitatis dulcedo in ipsis conseruetur.
ut in text.=c.no vii. ex trade ivssic. Et quoniam in regno Franciae erant ortae discordiae praesertim inter ecelesiasticos, occa - cuiusdam constitutionis, quae in eodem regn diutius inoleuit (quam pragmaticam sanctionem appellabant Stimebatur, ne in dies propter illam maiora scandala , dc grauiora pericula subsequerentur. vi in text. Ideo ad obuiandum huiu modi malis, Summus Pontifex Sixtus Quartus circa haec negotia stainit .prout in rex.
DISCORDIA inter religiosos mendicantes , Suc Drum pambialium recthres in partibvs Germania quatuor delegat commisse, perras sub certis formis, S modis in pacem, ct concordiam conuersa fuit,qliam Romanus Pontifex confirmat. O v I A attendens Summus Pontifex, quod illius vices gerit in terris. qui A postolis suis
dixit: Pacem meam do vobis, pacem meam relinquo vobis. Ioan .cap. id. Cupit inter Christiifideles quoslibet repraesertim sub uno, atque . eodem sacerdotii vexillo secum Deo militanistes,pacem , ct charitatem inducere, S inductam confovere , di quae iis contraria sunt, D ce vigilantiae pastoralis ad radicem posita isti mouere, prout rerum , dc temporum circuristantiae exposcere dignoscuntur. Nin text. Osupra proxim. Et quoniam inter religiosos meriis dicantea , ct ecclesiarum parochialium rectores in partibus Gerananiae, erant ortae diuersae
discordiae, per quas e celefia Dei patiebatur in istis suis ministrisdetrimentum .dc Christi fidelibus illarum partium md es scandalum non
modicum inde proueniebat. vi in text. Ideo SummusPontifex Sixtus Quartus ad extirpanis das huiusmodi discordias, ct pacem inducenis dam, S fouendam inter istos ecclesiasticosiqui se mutua charitate diligere , ct alter alterius(iuxta Apostolum ad Galat. cap. 6. onera portare debent; approbat, cicconfirmat ea, qtiae pro tali concordia fuerunt ordinata per istos Sed is Apostolicae delegatos, supplens motu proprio. ex certa scientia, omnes , dc singulos defectus,tam iuris, quam facti, si qui forsan in concordia
278쪽
eordia pertate e itos facta,interuenissent. vi in text., timile habetur in c. pnic. de . custo
PRAECIPIENS subpaena excommunicationis, illam a pristitu observari.
I A frustra fierent leges, nisi essent,qui
eas executioni demandarent. c.s Roman.
distin D; SI, quiassile praefiripi.rerb. Et quoniam per impositionem poenae, multi reddunis
tur promptiores ad eorum officium exequendum, ut qui non oderunt peccare amore Dei. saltem a bilineam formidine poenae.c cum in clictis .extr. Aestat. Ideo iniungitur praelatis sub poena excommunicationis latae sententis, ut ea. quq pro talium concordia in hac constitutione continentur ordinata, confirmata, ipsi inuio. Iabiliter observent, ct quantum in eis est, ab aliis faciant observari. Nintextis
gonus. PACTA quantumcunque nudaservandasiunt.
O V A p x imgitimum pactum, quod non
sit dolo initum, re obseruatum no ve gat in dispedium salutis aeternae, quamvis non sit aliqua scriptura, ct instrumento vestitum,inducatur naturalis obligatio. I iuri,ntium , praterss. de pact. Quid enim tam congruum fidei humanae, quam ea seruare, quae inter eos placuerunt hi feod. Et quoniam qui a tali paeto, Sobligatione recedit, mentiendo in alterius damnum, mortaliter peccat. c. pradicandum. M.q. l. dicente scriptura: Os,quod mentitur, occidit an miam.Sapiena . i. nde intertuis ramentum , ct i implicem loquelam, Dominus nullam vult esto differentiam. c. inranienti. 22 q.
s. scilicet, quo ad obligandum promittentem, vel iurantem ; nam uterque peccat contraue niendo, licet in quantitate reatus, fit differentia ; quia grauius peccat veniens contra iura. meritiam. Ut notanc.'. de iuretur. Ideo ad euitandum mortale peccatum, , ad soluendamnaturalem obligationem. licita pacta sunt custodienda, ct per ecclesiasticam disciplinam ad illorum obseruantiam ille, qui renuit , est adstringendus. rt in Iem. O infric.qua . Cap. 2. Quotie S. CONVENTIO inualida per consensem super Ioris validatur.
QVI A ubi superior aliquid confirmat cum
causae cognitione, supplet omnem defectum, qui in illo actri poterat e me. c. i. O t. confirm. rtit intelligendo de superiore, quideration. Iar. Ponti . Lib. i.
iure habeat a d hoe potestatem gloss. hic Sinti.
inst.titproxim.omnia enim nostra facimus(in quit Imparator quibus auctoritatem nostram impartimur l. i.C. de reter.ium enuti. Et quoniam qui ab initio poterat mandare, vel concedere, potest etiam ex post facto ratum habere. c.ratia habitionem deret. iuri in 6. Ideo si fit pactum,de cuius validitate dubitetur, per superioris conis sensum confirmatur ut in rex dic. .infr.tit.proinxim. Quod enim non valebat, ut ex tunc,incipit valere, ut ex nunc.gL in c. nonfirmatur. de re iur. in c.
IV DE X debet studiose agere,vtpromissa adimplea
Qv I A ad iudicem, praesertim ecclesiastita
cum, spectat prouidere,ut peccata culteri tur.c.nouit. deiudic. Et quod unicuique ius suum tribuatur. Institui dei .ctim. i. Et quoniam qui non attendit, quod lagitime promisit,mentiendo peccat. Apr. c. s. Et retinet rem promissam, quae per suum praestrium consensum spectat ad alium I cum amplis. s. unaturas deret iur. Ideo per iudicem studiose , cte fie-ctualiter agen dum est, ut ea,quq promittuntur, opere compleantur. N in text. ct c iuramenti. 22. q. q. Verba enim sunt intelligenda cum effectu.caelatum. de cler. non restid. Et ubi requiritur effectus on sufficit voluntasae. i dere,qui mi t. inposvnde in ordinatuine psalmistae,id e si, eantoris, dicitur ei per ordinantem: vide, ut quod ore cantas,corde credas ; ct quod corde credideris, operibus compleas.c.psalmista. distinct. 23. Et Dominus dicit: Quae procedunt delabiis meis,non faciam irrita.
279쪽
LIBER I. TITULUS XXXV Cap. d. Cum pridem .
NON palat pactum, per quod beneficium ecclisiasticum debet pecunia refignari. Qv I A dare spirituale pro temporali , est
simonia cap.ex diligenti.de imo n. Et quoniam beneficium ecclesiasticu est quid spirituale re pecunia est res temporalis.c consilire. dici tit. O c. totumn. i. quas . s. Et remittere est dare. c. ea, qM. aequau. P I deo pactum de renuntiando beneficium, in quo habetur titulus, pro pecunia, ut simoniacum non valet. rt in text. O . tua nos. desimon. Iudex tamen ex officio suo posset prouidere, ut una pars cederet liti super spiritualibus, ct pro bono pacis reciperet ab alia parte expensas, quas fecit.glchic.Per. Non duis xvliud. Oc.nsi.depraebend. Et est ab ordine depositio,&excommunicatio. c.reper. ,.q. . Ideo qui per tale pactum consecutus est ecclesiam est illa spoliandus, ct seuerit
te ecclesiastica puniendus. Nin text. Oc erga, i q. i. Dicitur autem, talem limoniacum esse beneficio spoliandum , non autem dicitur esse pri- Uandum. Niniext. quia priuatio praesupponit habitum. c.adis sol.de despons impub . Et iste non habuit in beneficio ius, neque titulum. Abb.hI . nam collatio beneficii simoniace facta, est iplo iure nulla.c. ordin.d.q. i. Si autem tale pactum interuenerit post collationem, tunc non potest dici simoniacum, cum iste iam fuerit consecutus ius spirituale. abb. hic. Sed adhuc peccat, scdebet puniri, quia sine auctoritate superioris onstituit ecclesiam censualem. ignis in c.pr
hi, de censib. Cap. T. PleriqtIe. Cap. s. AccepimuS. NON ralet pactum Asuccedendo post v vitem prelati in ipsi ecclesia.Qv I A per huiusmodi pactum dareturo
casio captandae mortis beneficiati. I. desi- deicommisso. C. de transact. Et haereditaria successio in beneficiis esse videretur. c. os. S. quali. i. Et quonia in Utrumque est malum, de contra bonos mores. c. nulla, deconcess. praeben Ideo tale pactum est sacris canonibus inimiis eum, ct non debet aliquatenus tolerari. vi in text. Od. c. nulla. De successione tamen in haereditatem aIterius, valet pactum, si fuerit factum de consensu illius , de cuius haereditate paciscitur a dummodo in tali consensu ipse perseuerauerit usque ad mortem. Is C depact. Sed in beneficiis non valet hoc pactum, etiam si ei consenserit beneficiatus. s 3 ind.c.nulla. quia non spectat ad eum dare successorem in beneficio c. detesandave concusserab in g. vi potest quisque dare successorem in re sua. testa
ur I per pactum augenda pesionis consecutus est ecclesiam, debet ea privari, O alias canonice puniri.
Qv I A tale pactum est simoniacum, cum
promittat temporale pro consequendo spirituali. inst.c D. Et quoniam poena coratra illum, qui fimoniace adeptus est beneficiti,
estiuius beneficii spoliatio.c. Matthaia. Asmon. SI mlim rem suam locando, vel in studum concedell-do, ponit pactum in praeiudicium iuris parochi,
Iti alteritis ecclesia,non tenet.
QVI A iura parochialia sunt debita ipfie eis
clesiae parochiali .c. Edesiamin Et quoniam quis non potest paciscam praeiudicium alterius. c. si diligenti. deforo.comp.ctc. eam.te deI-retur. Ideo tale pactum, quod de auartatae radiisce procedit, penitus reprobatur. Tim text. c. auar deprab. Sed licet ex pacto quis non possit sibi eligere sepultura in aliena parochia, sponte tamen potest sibi eligere illam. c. i.deppuli. Et hodie dicendum est de hoc ,ut habetur in c. i. de pepultin o. et in Clem. cupientes. On.de parn.
QV i A iuxta verbum beati Augustini epist.
q. ad Maced. Non remittitur peccatum, nisi restituatur ablatum. c. cum tuorsur.
Et quoniam restitutio est faciend a proprio d mmino, vel eius haeredibus, vel this non superstiatibus res est pauperibus eroganda; dummodo is,qui male detinet, habeat in facultatibus, umde possit rem ablatam restituere a. cum tu. Ideo cum acquisita per huiusmodi pactum, non
spectent ad ipsos paciscentes, sed ad eccletiam parochialem , in euius praeiudicium ipsi istud pactum fecerunt,illi ecclesic sunt talia bo
narestituenda.rt in text. O c. essia, quali. t.
280쪽
DE TREUGA, ET PACE.Cap. 8. Pactiones. NON patet pactio in stiritualibus, quapeccatum in
Quia de duobus malis minus malum est
eligendum. c. non stolam. 22.quas . . Et quoniam minus malum est vota stultae promissionis non implere, quam crimen commitistere. csipublicis.d.q. q. Ideo pactiones,quae obseruatae vergerent in animae detrimentum,obseruandae non sunt, re nullius sunt validitatis. ut intrat Erc. r.eod in o. Et hoc, etiam si essent iii ra-
merito firmatae. c. i. de iureiur. qu Ia iurameratum
non debet e ne vinculum iniquitatis. c.sivero.deitiretur. Vnde inquit Isidorus in synon imis lili. 2.c. demend. In malis promissis rete inde fidem ; In turpi voto muta decretum; Quod incaute Uouisti, ne facias; lmpia enim est promissio, quae scelere adimpletur. d. I. c. in malis. Et quia Pametiones circa spiritualia , vel connexa spiritualibus, labem continent simoniae. c. quaesitum de reripermul. Ideo in spiritualibus omnis pactio, omnisque eonventio debet omnino cessare. ptin text.Oc. tua.desimon. UEL turpu,studere turpi.
avi Apactio turpis, vel de re turpi,est contra bonos mores glossa.hic, quae de his pactionibus ponit exempla. Et quo iam to Ierabilius est, promissum non facere, quam facere,quod sit contra bonos mores, ct Inhones lueti c. unusquisque. aa q. . Ideo si pactum contineat in se turpitudinem, non est seruandum. ri intexi ctigener.ssile perbisu. Et hoc, etiam si
esset iura luna. c.hi aliqvid.eq. -- non est obligatorium contra bonos moi Q praestitum iuramentum .c. non est. deret. iurin o.
VEL imposii lude ture, veldefacto.QV IA omnis obligatio,aut in dando,aut in
faciendo,consistit. I. assct verbor. oblig. Et quoniam quod est impossibile de iure, vel de facto, non potest dari neque fieri. I sisti puler. s. d. tit. Ideo impossibilium pactio nullius est obligationis,vel momenti. Nin text. OI.impossideret. iur. Sed est aduertendum, quod quanta
eo dicitur, pactum contra ius non valere,est intelligendum de pacto contra ius publicum, cui particulares renuntiare non possunt di, secussi esset paetum contra ius priuatum, cui quisque renuntiare potest . ut not. in c.FAlgenti. des'. simpet mus, in aes. non ejt.
In Scxto. Cap. I. Pactum. MONACIII habentes liberam a Sede Apostolica si
pulturam dipaciscuntur de non recipiensi aliqui.bus, vel certu parochiano ecclesia alicuius, servare compelluntur pactum.
Ov in specialia derogant generalibus. c.
i .extra.de rescript. Et quonia m facultas s peliendi est generalis. Sc pactum de non sepeliendo aliquos, est quid speciale. c. irinostra. extr. desipiat. Ideo per huiusmodi paetiim derogatur facultati sepeliendi,quae generaliter istis moriae his competebat.ut intret. Iolsin generi.iu deret.ivr. Et hoc, siue tale pactum pr*eesserit indulgentiae sepeliedi impetrationem, siue fuerit post illam secutum, quia si pactum praecessit,non intenditur illi per obtentum po stea priuilegium, praeiudicium inferri, si de illo non faciat mentionem .c. ex multiplici .exinde de cim. dic super ra.deos. Alet. Si vero talis indulgentia sepeliendi praecessit pactum, ei per illud
NEC illassipetaepoterunt, licet apud eos elegerint sepeliri. QVI A per priuilegium concessum mona
chis, ut possin t recipere aliquos ad sepulturam, non infertur eis recipiendi neces sitas sed in eorum voluntate relinquitur libera recipiendi. vel non recipiendi facultas. Gemin. hic num .sexto. Et quoniam fauori pro se intro ducto quilibet renuntiare potest.c. ad s. eor. de regular. Ideo ipsi monachi po ssunt pacisci de non recipiendo aliquos ad eorum sepulturas. vi in text.etiam istis sepeliendis inuitis. glossin c. g. versic erum.extra deosu. Aleg. licet alias quis habeat liberam potestatem eligendi sepultu- tam per respectum ad diuersitatem locorum. c.cum liberum. Oc.de morerere. des vlt.
Cap. 2. Quam ui S. PACTUM factum patria FIia, dum tradebatur nuptui , quod dote contenta, nullum habebit ad bona paterna regressum s iurauerat id ipsa sua, omnino
QVI A iuramentum praestitiim super actua lege infirmato principaliter fauore iurantis, licet secundario in fauorem, pub . M m a licum,