장음표시 사용
191쪽
iii illus npparuit: ad quem capiendum si luce palam iretur, quia haud dubie hostis breviore via praeven
turus erat, nocte Clum missi Numidae ceperunt Quos tenentes Iocum , contempta paucitate , Romani postero die quum eiecissent si, ipsi eo transserunt astra. Tum itaque, ut exiguum spatii vallum a vallo aberat, et id ipsum t uum prope com Pleverat romana acies, simul et Bem aversa Castra a castris Hannibalis I equitatus, cum levi armatura 3 emissus in frumentatores , late Caedem fugamque hostium palatorum iacit. Nec acie certare Hannibal ausus; quia tanta paucitate Vix castra, si oppugnarentur, tutari pote
rat. Iamque artibus Fabii pars exercitus aberat ,
iam serme sedendo et cunctando Q bellum gerebat, receperatque Suos in priora castra, quae pro Geronii moenibus erant. Iusta quoque acie ct collatis signis dimicatum, quidam auctores Sunt : primo Concursu Poenum usque ad castra fusum; inde eruptione saeta repente Versum terrorem in Romanos; Num. Decimii Samnitis deinde interventu proalium restitutum.
Hunc, principem genere ac divitiis non Boviani modo, unde erat, sed toto Samnio , iussu dictatoris octo
S. Nocte elam missi Numidae eve- nt: delendum To ceverunt; Gron V. Iuni visu misso, dieit Polyb. III, Iol. 6. Postero die quum eiecissent . im mo deiecissent; Gron. 7. AMersa erastra a castris Hann. , vide ad III, 5 . n. 3, et V, 23. n. I. 8. Equitatus, eum imi armatura et . Et gravem armaturam in aciem eduetam tradit Polyh. III, 1oa.
s. Pars exeretrus Meral frument
tiam dimissa. quod tertium incuteari vix crediderim ; Str. Iamque artibus Fabii , dum pars exerestus aberat . Ierme sedendo ete. Coni. idem et
o. Sedendo et eunetando; vidae ad VII. 37, u. 4. tr. Quidam auctores sunt vide ad II, 58 . n. I in . verbi causa, Polyb. . qui tamen de m. Deeimii interaisntia
192쪽
ni illia peditum, et equites quingentos ducentem in castra, ab tergo quum apparuisset Hannibuli, speciem parti utrique praebuisse novi praesidii, cum Q. Fabio a Roma venientis: Hannibalem insidiarum quoquo aliquid timentem recepisse suos: Romanum insequutum, adiuvante Samnite, duo castella eo diu expugnasse: sex millia hostium Caesa, quinque admodum Romanorum *: tamen in tam pari prope clades samam egregiae victoriae cum vanioribus literis mugistri equitum Romam perlatam. XXV. De his robus persaepe et in senatu et in concione actum est. Quiam , laeta civitate , dictator unus nihil nec famae. nec literis crede Pet; ut vera omnia 'essent k, secunda Se magis, quam adversa, timere di
ceret; tum M. Metilius tribunus plebis, id enim fe
rendum esse negat J. Non Praesentem solum dicta rem obstitisse rei bene gerendae, sed absentem etiam gestae obstarer et in ducendo bello sedulo tempus terere, quo diutius in magistratu sit, solusque et Romae et in exerco imperium haleat. Quime consulum β alterum in acie cecidisse; alterum, Vecie clas- ais Punicae Peraequendae, procul ab Italia allegatum.
C p. XXV. I. δ' Mera inria es ent, . vide ad II, 38 . n. 3. Est vero Myu- deton elegans, nec Opus et addere ante
vi; Gron M. Metilius.noa Issetellus. ConLPlutareh. Fab. P. 178. 3. Id enim serendum esse negat ἔvide ad IlI, 3s , u. 8. in ob sequens
voe. ridum post enιm videtur omi 1Mm Mero, ιιut ab ipso Livici, aut a K-hrariis. Obstara rei a iioia ι tedeudo veram, h) minuetida eius tu .iguitu dine, e prohibendo eius honore, qs.essicere velle non gestam λ . Bauer. 4. In duoendo bello lem us D ahere; vide ad III, 4 t. n. q. Satio in bellia ducendo, quum semel occuPatur aliquis eo trahendo. tem Pus teri nouim est; at ducendo teri potest, ut m dua terendi temporis exponatur : itaque deleud. λ; Bauerus. Forte Pro tra g. ita. 5. Constitum alterum. Flaminium . alterum, Cu. Serviliuiu, syecte vide ad II, 32 . u. a clusata Punιcae eis.
193쪽
Duos praetores Sicilia atque Sardinia occumlos si, quorum neutra hoc te ore Prouincia Praetore egeat. M. Minucium magistrum equilum, ne hostem νίδε-ret , ne quid rei bellicae gereret, Prope in custodia mhabitum 7. Itaque, Hercule, non Samnium modo , quo iam, tanqua m trans Iberum agro, Poenis concessum sis η, et campanum , Cadmumqwe, et flernum agrosyeroastrios esse, sedente Casilini dictatore s. et legionibus PVuli romarii agrum suum tutam te. Exercitum Pientem pugnare, ei magistrum equirum, Clausos ρrope intra palluim retentos; tanquam hostibus cui sis arma ad ρω. Tandem, ut abscesserit inde diactator, ut obsidione laberatos, extra pallium egressos fudisse ac fugasse hostes. Quas ob res, si antiquus anim us Plebi romanae esset, audaciter se iturum fuisse ' de Grogando Q. Fabii imperior nunc modicam rogationem V Promulgaturum de aequando magistris. Diiosyraetores Sicilia atque Samdirata Occia in Os,T Otacilium Crassumet Λ. Cornelium Mammulam. Conscro ro, 3t ; XXIll , at , u. a, et Annal. ad an . S36. Mox pro quo mleseud. quarum , vel quum, nisi cum Creverio iovere malis voci praelone; Strothius. 7. Pre e in custodiam habitum i v. ad II, ιέ, n. a. 8. Non Samnium modo, quo iam . . . menis concessum sit eessum sit; Ern. Vade iam Poenis cessissent Romani ; Str. , et , etiam, camPanum regros Pervastatos esse Poenos. Con-oedere et cedere alicui tum aliquid tum aliqua re recte dici, multis exemplis ad h. l. ad XXIV , 6 , et XXXI l.
3S exu. probavit Drahenti. Sod sorte pro Poenis leg. Poenoe, et haec vOR post Heretila, vel nil te red aut erae Pouenda. Pro et eamyanum edit. Mediol. et al. sed ea virum; at vide ad lib. III, cap. 7 . n. 4.
9. Sedente Casilini distiatore vide ad VII. 37 . n. 4 ), et cum legionibus
utili romarii agrum stuGn tutante , invidiose dictu, in prim. agro illo ram vendito, ut fides piiblica exsolveretur; vide cap. 23. - Clausos prore retentos , claudendo. - simul ac, abscesserit inde dietator, ut , tanquam, obsidione etc., qui varius του ut usuasit non placet. ro. Audaciter se laturum fuisse: sievett. libro Pro mιιlacter , et rectius .
etsi improbet illud Quintil. I. 6, III.
phoniae id datum pro Q. Fabio, et Dulceriis, ex MS. Hari. leg. Fabio. CL tamen ad XXVII, 2o, n. b. et XXIX,
II. Modieam rogutionem . minus
194쪽
uisum et rictatoris sine: nec tamen ne i a quidem prius millendum ad exercitum Q. Fabium, quam Consulem in locum C. Flaminii suscisset. Dictator concionibus se abstinuit, in actione minime popularis *. Ne in senatu quidem satis aequis auribus audiebatur, tunC quum hostem verbis extolleret, bienniique clades per temeritatem atque inscientiam duchini acceptas I eservet: magistroque equitum, quod contra di-Clum suum Pugnasset, rationem diceret reddendam esse. Si penes se summa imperii consitaque sit, ym- eriem essecturum, ut Sesant homines, bono iv eratori haud magni fortianam momenti raser mentem rationemque dominari. Se in J temPore, et sine ignominia seruasse exercitum , quam mulla millia hostium occidisse, maiorem gloriam esse. Huius generis orationibus frustra habitis, ct consule creato M. Atilio Regulo ne praesens de iuro imperii dimicaret, pridie quam rogationis serendae dies adesset, Docto ad exercitum abiit. Luce orta, quum plebis concilium esset, magis tacita invidia dictatoris favorque magi
stri equitum animos versabat 4, quam satis audebant
veram. Nec tamen ne ita quidem: otiora videtur prior negatio , et sorte les. ae pro nee : sed nihil auirino , quum et aut ac iuugi- idem haud soleat I Bauer. - ra. In aceti ne minima Putilaris et immo mimiari , Gron. Prohb. D L. , Stroth. , Doer. et Bauero , Cuius nota est: ae De actione, non de ipso Fabio, sermo est, nec, si Fabius popularis fuisse negaretur, adderetur in actione . quid, quod ne ipse quidem agebat, sed tributii de eo. . Enimvero non modo causa Fabii minime erat 'opularis, h. e. grata Plebi, aliae Minucio
savehat ; sed nee ipse ρ idaris in
actione hae, i. e. in hae causa a Pleben n aequis auribus audiebatur , vel Potius se non ita auditum iri seiebat. i3. Se in te ore quum maxit ne oppori tinum et opus esset: Gro ov.
4. Consule creato M. Atilio Regulo
ia loeum defuncti Flaminii . qui
iam consul fuerat anno Vrb. 525.
Rogationis frendae de aequando di
ctatoris et inagistri eq. iure. IS. Faseorque magis Di eq. animos
195쪽
homines ad suadendum, quod Vulgo placebat, Pro
dire: et, favore superante β, auctoritas tamen rogationi deerat. Vnus inventus est suasor legis C. Terentius Varro, qui priore anno praetor fuerat, loco non humili solum, sed etiam sordido, ortus: patrem Ianium fuisse serunt, ipsum institorem mercis 7, 1i- Iioque hoc ipso in servilia eius artis ministeria uSum. XXVI. Is iuvenis, ubi ex eo genere quaestuS Pe- Cunia a patre relicta animos ad spem liberalioris sortunae secit, togaque et forum placuere, proclamando pro sordidis hominibus causisque adversus rem et famam bonorum, primum in notitiam populi, deinde ad honores pervenit. Quaestura quoque et duabus aedilitatibus, plebeia et curuli, postremo et praetura Perfunctus, iam ad consulatus spem quum attolleret animos, haud parum callide auram favoris popularis Rex dictatoria invidia petiit, scitique plebis unus gratiam tulit. Omnes eam rogationem, quique Romae, quique in exercitu erant, acqui atque iniqui, praeter ipsum dictatorem, in contumelium eius latam ac-
16. sum rite, quum Per mulii adessent, qui faverent rogationi eous ad VIII, ro, n. i , deerat, qui auctoritium rogationi Praestaret .masor legis 3 vide ad II. 56, n. 6.-Priore anno praetor ferat , scili urbanus , unde priore anno eius non meminit; Sigon. 17. Imum instiloaeem mema; vide ad Iuvetia . VII, 22 I. CAP. XXVI. r. Is HMenis Mi ete. ; pro ubi in omuibus sere M . utrumeunde Graii ν. coni. is i-enis cetenim ex eo. placuere Proclamando et C. Et rectius, opinor. Peria. UT PRIV, h. e. ut primum. Togaque et frum Iactier m artes Paeis et eloquentia so.
rensis; nisi et ad hane toga h. l. re fereuda; vid. ad Tacit. Annal. XI. 7,
u. 6. - Proclamando, declamando. dicendo: sed cousulto, et per Contem 1 tum utitur verbo minua decoro, clamosum notaui .et vociferatorem, uouorutorem ; Bauer. Rabularum more vociferando, et altos clamores tollendo: unde Proolamator apud Cic. or. I.
diuta oris , vel in die tutorem. -- Sci-tiqua Hebis, ex eo, unus , solus, grat am populi tiuit, etsi suasor lautum legis fuerat, nou .uctor.
196쪽
ceperunt. Ipse, cyia gravitate animi criminantes se ad multitudinem inimicos tulerat, eadem et populi in se saevientis iniurium tulit: acceptisque in ipso itinere litoris senatusconsulti . de aequato imperio, satis fidens, haudquaquam cum imperii iure artem imperandi aequatam, Cumque invicto a civibus hostibusque animo ad exercitum rediit. XXVII. Minucius vero, quum iam ante Vix tolerabilis suisset secundis rebus ae lavore vulgi, tum utique immodico immodeste thie. non Hannibale magis victo ab se, quam Q. Fabio, gloriari: Illum in rebus
averis unicum ducem ac Parem quaesitum Hannibali, maiorem minori, dictatorem magistro equitum, quod nulla memoria limibeat annalium *, iussu Populi aequatiam tu eadem ciuitate, in qua magistri equitum uirgas ac secures dictatoris tremere atque horrere soliti sint: in tiantum suam felicitarem uirtutemque eni- fuisse. Ergo sequuturum Se fortunam suam , si dictator in cunctatione ac segnitie, deorum hominumque. iudicio damnata, perstaret. Itaque, quo die primum congressus CSt Cum Q. Fabio, Statuendum Om-3. Literis senatusconsulia: planius quidam NM. Γι. senatus. Λed cur ovines sere libri exilit,ent eonstitit, vel S. C. ρ Literis aenalas constitisque eoni Stroth. et literva aeuatusque consul ut aute statique plebis γ Gronov. qui etiam monet, post legem Horatiam, seu Horteusiam, plubi Scitorum Patres factos auctores. et, ut plebis eluderent auctoritatem , eadem seNatusconsultis confirmasse. Cons. ad I, 7, D. 6. et XL, 4 . n. 7. - Cumque ins icto: το que damnavit Gron T. et quatitor MSS. auetoritate motu
delevit Siroth. Sed Bauer. ordinat satis sileus. cumque inricio animo redιι, aut legit cum aeque itwicto. C p. XXVII. r. I uictim ducem ac parem; vide ad VH , 33, n. t. a. Quod ntilla memoria habeat annalitim : conser Polyb. III, 2 M, et Pliit. Fab. Pag. 279, qui etiam monent. tune Primum duos dictatores tempore uno fuisse; quo tameu uoia ante a uno 536 saetiam esse , dieii Liv. XXIII, pr. Nam Fabius et Minucius i rope. pro dictatore, vel Prodictatores erant; vid. c. 8 et 3 t. - 2 Iagiat i
equ. Mimas ac sectires dictal. tremere
ntque horrere vide ad XXI. 63, v. 15 soliti; eonfer VIII. 32 sq.
itum illi Minucio dederant victorialia, lii iura dictatoris.
197쪽
nium Primum, ait, esse, quemadmodum imperio aequato utantur. Se optimum ducere, aut diebus alternis , aut, si maiora interualla placerent, partuis temporctus, alterius Summum ius i eriumque esse; ut par hosti non solum consilio, sed piribus etiam esset,
si quam Occasionem rei gerendae habuisset. Q. Fabio haudquaquam id placere : omnia enim fortuna m habiturans, quaecuoque temeritas Colleg ae habuisset:
sibi communicatum cum illo, non ade tum, i e-rium esse; itaque se nunquam polentem - parte, quia Posset, rerum consilio gerendarium Cessurum: nec 3ete ora a vi dies imperii cum eo , exercisus diuisurum , suisque consiliis, quoniam omnia non liceret, quae posset, seroaliarum. Ita Obtinuit, uti legiones, sicut consulibus mos esset, inter se dividerent. Prima et quurta si b nucio, secunda it tertia Fabio evene-Tunt: item equites pari numero, sociumque et latini nominis auxilia diviserunt: castris se quoque Separari magister equitum voluit.
N VI H. Duplex inde Hannibali gaudium fuit: neque cui in quidquam eorum . quae apud hosteS agerentur, cum sallebat, et perfugis multa indicantibus,
. Q. Fabio haudquaquam id placerer uti eo prati iis optionem datam dieit Pol xl,. lli, to3; omnia enim fritin.ιm h ibiturum quasi in pDu 1,tate Mia , quaecumque etc., hoc est, omnia caeco casui et sortutiae obnoxia sore , Milicet secum reputabat . quae Permitteretitur collegae, qui temere, Prudenter et certo eoiioilio, res gerere
soleret. 5. Itaque se nupa uana valentem
silιο geren irarum 'arte cesssurum, Pampartem quo ille alii concussurun , Pe 'mi tirum tonset ad cap. 2b, n. 8 . toto exercitu tradito, qua Pos et, e l. cousili res gerere, diviso exercitu. quia imperium sibi elini Minucio com milui tum . non ademptum esset ; quo ensu mox dicitur: suis consι iis, viara. niam ommis noh liceret, quae P Aset. servaturum. Mox a iv te ιιιs edit. omnes ante Drah. iv, runt seu,qucid
198쪽
nt Per suos explorantem; nam et Iiberam Minucii itemeritatem Se suo modo captaturum, et solertiae Fabii dimidium virium decessisse. Tumulus erat inter castra Minucii Poenorumque: eum qui Occupasset, haud dubie iniquiorem erat hosti Iocum iacturus. Eum non tam capere sine certamine volebat Hannibal, quamquam id operae Pretium erat, quam causam certaminis Cum Minucio, quem Semper occursurum ad obsistendum satis Sciebat, Contrahere. Ager omnis medius erat prima specie inutilis insidiatori quia non modo silvestre qii idquam, Sed ne vepribus .quidem vestitum habebat: re ipsa natus tegendis in
sidiis ' eo magis quod in nuda valle nulla talis fraus
timeri poterat. Et erant in anfractibus CRVae Pul es , ut quaedam earum duCenos armatos Possent capere. In has latebras, quot quemque locum apte insidero poterant, quinque millia conduntur peditum equitumque Necubi tamen aut motus ulicuius tomero caressi. aut sui or armorum fraudem in vallo tam aperta detegeret; missis paucis Prima luce ad capiendum , quem anto diximus , tumulum , avertit oculos hostium. Primo statim Conspectu Contempta paucitas:
ac sibi quisque deposcere, Pellendos inde hostes. Ad
C p. XXVn I. i. Liberam Minucii temeraritam, temerarium II inue iunic ut mox solertiae Fabii tiro 3olerti Fabio , cap. εο, tantae iratilis com s, Loe est , tam sortis viri, et alia; viile ad III. t b, n. 8ὶ, qui utine ιι rius, et
ex arbitrio agere Posfiet, ura mυιιο, suis artibus. Ut rarum, de Pturum, et in fraudem insidiasque illecturaim
ab . scilicet cogitabat sperabatque; vide ad li. 32, n. s. Insidiari et camare iunguntur XXX lI. 33, v.
i. Veiba auo modo spectaut oniuiuo nil eonsuetiim agen i modum, et Daudes iusidiasve Η:imiibalis, uec bene a Bauero exponuntur: fiuo iure, vel arbitrio. 2. Natus togendis insidiis; vide in lib. V. cap. 37 . u. 6 , et lib. XXII, C. . . n. s. 3. Quinque millia eonduntur Pedi tum equitiamque , sol te equites quingenti: Gmnov. coli. Pol b. III, ioέ. Recte; visi Livius uulnerum rotu i dum aut alios auctores seq uutufi est. - Aeetibi; vide ad cai'. a , n. 3. 4. Ac alia quisque de Oscoe vide
199쪽
LIB. XXII, CAI'. 28, 29 locum capiendum dux ipse inter stolidissimos serocissimosque ad arma vocat; et vanis animis et minis increpat hostem .Principio levem armaturam dimittit,deinde conserto agmine mittit equites: postremo, quum hostibus quoque subsidia mitti videret, instructis legionibus procedit. Et Hannibal, laborantibus suis β alia atque
alia, Crescente Certamine, mittens auxilia peditum equi tumque, iam iustam expleverat aciem ac totis utrinque viribus certabatur. Prima levis armatura Romanorum, praeoccupatum inferiore loco succedens tumulum 7, pulsa detrusaque terrorem in succedentem intulit equitem, et ad signa legionum refugit. Peditum acies inter perculsos impavida sola erat, videbaturque, si iusta aut si recta pugna esset, haudquaquam impar satura: tantum animorum secerat prospero ante Paucos dies res gestat Sed exorti repente insidiatores eum tumultum η terroremque, in latera utrinque ab tergoque incursantes , secerunt, ut neque animus ad pugnam, neque ad fugam spes Cui quam superesset. XXIX. Tunc Fabius, primo clamore paventium
nil II, 4s , n. 37 pellendos inde hostes
tit; vel demittit . . . mutis ... milli PHine iam Grou. et Mur. deIeudum pillarunt uimittit , aut leg. emittit , seu immittit. b. Et nannibal laborantibus stile vide ad II l, 3t . n. 1 alia atquae alia mutens aurilia . ut apud Polyh. Ill, io,. -υ ἐπαπωπιελ δε υτοῖς is meis τους βοηθησαντας.
vide ad VI. 3. n. 3.7. Sticce lens tumultim ut XXVII.
ul. , ιιι staec Aentem equitem; conseritu I, 3. n. 8; et ad Tae. Λnti. II. zo . n. 3. S. Ea orti repente insidiatores Om
200쪽
audito, dein conspecta procul turbata acie, e Ita est, is inquit, non celerius, quam timui, deprehendit,a sortuna temeritatem. Fabio aequatus imperio Han- is ni halem et virtute et fortuna superiorem videt: D sed aliud iurgandi succensendique tempus erit; nunc D signa extra vallum proferte. Victoriam hosti extor-υ queamus, consesSionem erroris Civibris. D Iain ma
gna ex parte caesis aliis, aliis circumspectantibus sugam *, Fabiana se acies repente, velut caelo demissa 4 , ad auxilium ostendit. Itaque, Prius quam ad
coniectum teli veniret, aut manum Cola Se Peret, et
scios a fuga olsusa, et ob nimis feroci pugna hostes continuit. Qui solutis ordinibus vage dissipali orant, undique constigerunt ad integrum aciem; qui plures
simul terga clederant, conversi in hostem, volven-
C p. XXIX. I. Ita est. Lictum e t , qtiod putaxi ac praedi i ; non celemus. tam eeleriter , quum iamvetvim salis celeriter , nec tameti celerius , quam timueram . ut qui Praiecipitem Minucii temeritatem cognitam haberem; Duh. . fortuna adversa temeritarcteu, temerarium diacem, dePrehendit. praeter opitiionem, ac rePetite oppressit; vide ad IX . 23 , n. 3. Stroili ius malebat delere το non, vel citiam Ponere ante deprehendia. Priori conieci irae favet Plut. Fab. Rag. 38 . Α. ως τα- χιον v, n εγῶ,
εαυτθου απολωλεντ l Baueri nota est:. Vix commodo sensu dictuin ; et vero e utra rem: sane enim , ne celerita r
satis ae nimis su hito illud seret, timuisse videtur Fabius. Et suid sit
laudem , non celemus , non ante, Non
Prius quam eredidisset Fabius ' Tu Hias ergo ita eventurum crediderat 'Ini tuo celerius 8 Quid multa 8 Plane sano sensu destitui videntur vel breita posita ; et aut frustra lusit Livius
Ilixuriabundus, aut non delendum. Si sit non tardius , omitia Confleui. Si tamen non celerius manserit, ita conceperis: credideram, sat celeriterita eventurum , ae miror, non prius tactum , ich sah tnimer, Menn es ges inehen wurde: non celeritis factum, Iuvm timui; quippe semper, iumllim ab initio, metueram : n u iu pinanti alsertur, sed dudum limenti. . 2. Caesis aliis, aliis eircums octiantibus fugam e prius alisis abest a Plerisque NSS. Proh. Iac. Grouovio ;vide ad III, 37 , u. 6. 3. Velut eaelo demissa; vid. ad VII, 2. n. S. Conser Polyh. III. iob, et Sil. VII, 536- etiam
Hannibulem a Fabio iusta acie victum singit: quod nemo liistoricorum' tradidi L - Integram aciem , ut mox m- tegri exercitias ; vide ad IX , Ai,t . S.