장음표시 사용
81쪽
IIII. XXI, CAP. 3879Gallis proxima gens erat, in Italiam degressum. Id
quum inter Omnes Constet eo magis miror ambigi,
quanam Alpes transierit; et vulgo credere 7, Ponino, atque inde nomen et iugo Alpium inditum, tran gressum. Coelius' per Cremonis iugums dicit transi
s. Id imum inter omnes cons et
nou a Poenis notuen accepisse, neque tit inox I. ivius docet, a ilco ali tuo,
i i DEO PENINU legali ir in inser. apud Spon. de ignotis diis Pag. 22 ν
totu. I. Pag. Ab. 8. Coelius, L. Coelius Anti senter, Annalium rom. seriptor, Polrbii sore nequalis circa anno Vi his saέ, tertiusere post L. Citieiuna Aliment Min aetate; Sttolli. Cmiser Ind. et Cic. OM
ptor uoti mediocris famae apud anti. quos, qui, ut ait Cicero loco laudato, paululum se erexit, et addidit historiae maiorem vocis sciuum. Gracchanis temporibus vixit; bellique huius Hannibalici res serii serat; de quo
nihil ad nos ueuit. Adrianua litinc Sallustio praeseret, at, Ciceronis sententia fortasse ductus. LEM.
on, vino Strab. 1V. 6, 6, 7 et i , P Σοέ, 2ob et zo8. Sed Lips. Epist. ab Belgas I, 93 , haec nolo vit: . Centro num tune potius dixisset. Levis mihi suspicio, De Greionis, vel Graionis iugum sit vera lectio: quod a Graiis Alpibris vide ad librum V, c;q3. 34, n. b non olludit, et Plinius ibi Graios Populos loeavit. Germanicae ori suis vox est, et dicti suere ;hodieque is mons Graw-Aω tubulis quibusdam inscriptus.. Id et a mox pro
Sal Has vide ad lib. V. c. 34 , n. 7 ,
vel Salassos montanos. Posterili pro
havere Clii verius et alii. Sialias si im-tens et bellicosa natio in Alpitius Ira iis .i Pedetnoulatiis. quor iam ea Dut Augustia Prae Uria. hodie
82쪽
se : qui umbo fultus eum non in Taurinos , sed per Salassos montanos ad Libuos Gallos deduxissent. Nec erisimile est, ea tum ad Galliam patuisse itinera; uti P e, quae ad Peninum serunt, obsepta gentibus o semigermanis suissent: neque , Hercule , montibus
hi, si quom sorte id movet ab transitu Poenorum
tillo Veragri, incolae iugi eius, norunt nomen indi-itim ; sed ab eo , qUem, in Summo Sacratum vertice , Peninum montani appellant. XXXIX. Peropportune ad principia rerum Taurinis , proximae genti, ad Versus I 'subres motum bellum erat x. Sed armare exercitum Hannibal, ut parti alteri auxilio esset in reficiendo maxime sentientem contracta ante mala), non poterat. Otium etenim ex labore, copia ex inopia *, cultus ex illuvie tabeque,
to. Genlarus semigermanis, litigii:h sorte, vel moribus si iii iliores Esseut Germaui . quam Gallis. it. Montibus his Peuinis, si quem irarie ιd scit. quod Penini v catitur, et hoc nomen a Poenis deis cotidi re videtur; Sroui. Mox tulit . ct anti. edd. nute Froben. legitur transitu Poenorum nullo sed tino, lacri incolae: unde Gmnov. coni. abi. P. titio SedunoMeragri, vel Seduni
Veragri ut Celtiberi et Tauromin. thae , mixtae in uuam gentes , vel Seduni et Veragri. Ilas gentes alpi- iras iungunt Caes. Beli. Gun. III, 1. ei In in. III. 2o. dicuulue Sti; ib. iv, 6, 6,-χυέ. Veragroruinoi ii. Oct uitirtis hod. Iliari igni), de quo viae Caes. l. l. ix. Sed ab eo deo, vel heroe, quem
in summo sacratum Vertice Pennititim
montani amellam, vel Penniam , iudice Cluver. Gerni. l. 26 ; feta ad eolii uno MS. . unde Stroib. coni. sedra aes, quem Et ., vel potiun sed ιι de ,
tium etc. In quibusdam libris Meruicem. Probante Lipes. l. l. tibi monet, har-haro ritu moulus utarii in lue vertices et capita fuisse sacra coiis. idem ad Iae. Histor. I, 2 , et Pinnas . Aut esurias locorum vertices elium nuuo Belgis appellari. Coiis. not. 7.C p. XXX lX. t. Taurinis a. 'sur
83쪽
OB. XXI Λ P. 39 squalida et prope esse rata corpora varie movebant. Ea P. Cornelio consuli causa fuit, stilum Pisas navi-hus venisset J, cxercitu a Manlio Atilioque accepto tirone, et in novis ignominiis trepido, ad Padum se-stinandi , ut cum hoste nondum resecto manum consereret. Sed quum Placentiam consul venit, iam ex stativis moverat Hannibal; Taurinorumque unam urbem , caput gentis eius, qua volentes in amicitiam non veniebant, xi expugnarat: iunxissetque sibi, non metu solum, Sed etiam voluntate, Gallos accolas Padi, ni eos, circumspectantes desectio is tempus, subito adventus consulis oppressisset. Et Hannibal movit ex Taurinis, incertos, quae pars Sequenda ESset, Gallos praeSentem se Sequuturos ratus. Iam Prope in Conspoctu erant exercitus , Convenerantque duces β , sicuti inter se nondum satis noti, ita iam imbutusti terque quadam admiratione alterius: nam Hannibalis et apud Romanos, iam ante Sagunti excidium, Celeberrimum nomen erat: et Scipionem Hannibal coipso, quod aduci sus Se dux potissimum lectus ossci, Praestantem virum credebat. Et auxerant inter se
iis quidam NM. pro unig. Molentis et Memebat; vide nil ill , 47 . t. lenies, non inviti, si ci te. tit XXXVII,
27. n. 3, et El. Paxsim: saepe etiam optantes, cupientes, desiderantes, ut lentibias no as res X XI, boexte. XXlI, ωὐleriti eonsuli XXXVIII, 35. u. 3; eonsules Graeeiam et Aaiam P ν
et Η;innih.d, non Laue inter se, neque ad mlloquium, sed tantum iri eandem regiisnem, ut haud mullum in re at,esserat, inox oete toni lictiiri. Misca crat, ita Pre 7 Ndem . sed, ut XXIV . a. n. 4. . ruitur.
84쪽
uonatu tam nudaci toniiciendarum Allitum, et es lectu. Occupavit tamen Scipio Padum traiicere 7. et, nil
Ticinum amnem motis Castris. Prius, quam duceret in aciem . adhortati dorum militum Causa, talem Orationem st exorsus est:
XL. D Si eum exercitum. milites, cducerem in a aciem , quem in Gallia mecum habui , supersedis- ,, s in loqui apud vos. Quid enim adhoi tari vcserret, a sui eos eqNites, qui equitatum hostium nil Rhoda- ,1 num flumen egregie vicissent , nut eas legiones , ba cum quibus sugientem hunc ipsum hostem se a qui tus, consessionem cedentis ne detrectantis,3 certamen pro victoria habui 3 Nunc, quia ille exeseia citus, Hispaniae provinciae scriptus, ibi cum si ais tre Cn. Scipione meis auspiciis rem gerit. id, i ei lin
i, gerere Senatus Populusque vomanus Voluit, ego, I, ut consulem ducem adversus Hannibalem ne Poe-
6. Et auxerant inter se omnionem ς ρου nauiorem de se, veὲ virtutem ii rum opinionem ni tulerat Hanni hali, ab eo ante Patico
die, in Gollia circui Rhodani transiliam , cs. e. 31 . et Lutu muri Mus silia tu Etruriani, tum terra ab et rusco mari ad Alpes Prosectus , oin ius fuerat Hannibali , quippe sui audive i et uavigationem illam loligant di licilemque. et hi ne iraethini ingentem ex reeitibusque vix pervium bHannibal ele. Cf. Polyh. IlI 6 i. 7. cu ovio it Semio Padiam traiicere ;vide ad l, a 4 , n. 3. 8. IaIem orationem ς eons. Polyh.
vide ea p. 29. Eleganter plusquampers. haud raro pris imperi. . vel Prrfecto. Et alibi unetivus pro indiculivo linguae
vernae lao Ponitur, at vi versa: Docr.
Pro egregie, quod e eoniectura vallae repositum . quidam MSS. aegre. et Pal. Iiti non aegre, quod probat Gmnov. ad XXXIll. 6 , tit sit ne ite . non magno molimento et labore. CL ud IV, .do, la. Io, et XXXIlI, 6. u.
85쪽
M nos liaberetis, ipse ino huic voluntario coi tam iniis obtuli 4 : novo imperatori apud novos militos pauca is verba facienda sunt. Ne genus belli, neve hostem D ignoretis, cum iis est vobis, milites, pugnandum, is quos terra marique Priore bello vicistis: a quibus D stipendium per vigi mi annos exegistis: a quibus
D capta belli praemia, Aciliam ac Sardiniam , habe
is tis. Erit igitur in hoc certamine is vobis illisque D animus qui victoribus et victis esse solet. Nec nunca, illi, quia audent, sed quia necesse est. Pugnaturila sunt: nisi creditis, cpii exercitu incolumi pugnam is detrectavere Α, eos, duabus partibus peditum equiis tumque in transitu Alpium amissis, quaam plures, aene perierint, quam supersunt, Plus spei nactosis esse. At enim pauci quidem sunt, sed vigentes ani-- mis coryribusque, quorum robora ne vires vix D sustinere vis ulla possit. Effigies, i inino umbraeis hominum , sanae, frigore, illuvie, squalore enecti is contusi ac debilitati inter saxa Impes trie. Ad haecra perusti artus, nive rigentes nervi, membra torrida a gelu, quassata hactaque arma. claudi ac debiles
i, equi. Cum hoc equite, cum hoc pedite pugnaturi
3. In Liae Moliantario propr. Iuniarie, vel Moluntarius eertamini obruti eoiis. cap. 32ὶ; nam ipsi Ili in Pania provineta evenerat, nou Italia. -- μωos mustes, qui maximam par-
4. Inco umi exercitu pugnam detrecta ere ἰ ctius cap. Οιa a Par. tibus amissis ex tribus: unde mox pro Mene Bul eii. ci,ni. plane. et Gron. Foede: Stro litus utilem εὐιylon te m- Des excidi, e pul. iuit, vel, tit et id ii ,
glossam redolere. Sed mihi videtur
86쪽
M estis: reli sitas extremas hostium, non hostos, ha- ,, bebilis. Ac nillil magis vereor, quam ne, VOS quum a Pugnaveritis. nipes vicisse Hannibalem videantur. D Sed ita sorsitan decuit, cum foederum ruptore D duce ac populo deos ipsos, sane ulla humana ope, Μ committere ac profligare bellum: nos, qui secunis dum deos violati sumus, commissum ac profligatum
XI I. D Non vereor, ne quis me hoc vestri adhoris tandi causa magnifice loqui existimet; ipsum aliteris animo assectum esse. Licuit in Hispaniam 3, pro-
is vinciam meam, quo iam Prosectus eram, Cum EXE
is citu iro meo; ubi et Datrem consilii participem,m ac periculi socium huberem, et Hasdrubalem 1; D tius, qNum Hannibalem hostem, et minorem haudis dubie molem belli. Tamen, quum praetervehereris navibus Gulliae oram, ad famam huius hostis in is terram egressus, Praemisso equitatu, ad Rhodanum is movi castra. Equestri proeli O, qua Parte copiarum is Conserendi manum fortuna data est, hostem fudi: a peditum agmen, quod in modum fugiantium vas, ptim agebatur, quiu assequi terra non Poteram,
o regrESSUS ad naVES , quanta maxima celeritate PO- is tui, tanto maris torrarumque circuitu, in radici
is bus Alpium obvius sui δ. Huic timendo hosti utrum,
ιlisse, pro in hostem: nee vero ob ver bum Oecurret e id lecerit Livius. sed tu ue certe omitteret ema. quod additum a riguat verbum Limpl. positum inaner. alcix I rahenti. coni. - rest Escat gus, ut seqtu VI. e. tr. et deinde Crotiov. lacesaere ad dreerinnendum , an belliran ἔνυιherest Malim :nn occurrens in Mestigiis eum Iacessere ac ir here iad decernendum, Mil. .rnais . seu acie . seu serro, h. e. tid
87쪽
is trahere ad decernendirin 2 Experiri iuvat, utrum is alios repente Carthaginienses Per viginti annos teris ra ediderit; an iide in sint, qui ad Aegates pugnara verunt insulas 4, et quos ab Eryce duodeviceni is denariis aestimatos emisistis: et utrum Hunnibalis hic sit aemulus itinerum Herculis ut ipse fert. is an vectigalis stipendiariusque ut Servus populi rora mani a patre relictus: quem nisi saguntinum scelusis agitaret respiceret profecto, si non patria in viis c tum, domum certe patremque , et foedera Hamilis caris scripta manu: qui, iussus a Consule nostro.
γα praesidium deduxit ab Eryco: qui graves impositas is victis Carthaginiensibus leges Demens moerensquuaccepit: qui decedere Sicilia, qui stipendium po-
is puto romano dare Pactus est. Itaque Vos ego, mira lites, non eo solum animo, quo adversus alios hora stes soletis, pugnare velim; sed cum indignationera quadam atque ira : velut si servos videatis vestrosra arma repente contra vos serentes. Licuit ad Erycem
lrum exle do cernerent pro vulg. decrenerent, Sc. armis. - Repente, alii derepente, qua voce Livius nusquain tititur.3. Qui nιI Aegates . . . et quos ab Erice enιisistis ut mox emisimus excubsidione : es. seqq. et e. t , n. 8.- D ιo I leonis denariis aestimatos
sorte eaptivos ; natu teste Zonam VIII, 7 . legibus pacis Poeni doliuere B
- ς παιγ Hat, Dra . . . em dias itinerum nereidis et vid. V. 34, n. S. - Vt ipsassert: .ide alli V, 4 a. n. S. Verastalis stimndio istisque; vide ad U. o, n. 5. S. Quem nisi fastin intim scelus a gitaret, consiliit m et alis vlisset: locutio ab iis dueta, qui tib seeliis quod dum furiis agitati, et meu te eluuat eupti, temere tu perniciem Ariam ruunt :Str. in Noli putare. eoa, qui nliquid
impie sceleratioque toniti isertiit, agi inii et perterreri Fririarum taedis neuentibus 2 stan qitem Pio fraus et arari lcrror maxime vexat; suum quemqueseelus agitat . anientia lite zsseil. Cie. Pro Ros . Am. ΣΑ. - Dan Pa lus
88쪽
is clausos, tillimosi stipplicio trilitannorum . simo iii is terficere: licuit victrico in classem in Africam traii -υ Cere, atque intra paucos illes sine ullo certamineis artilaginem delere. Veniam dedimus precanti hias; is emisimus ex Obsidione; pacem cum victis secimus; is tutelae deinde nostrae duximus 7 quum a Dicora bello urgo Pentur. Pro his impartitis β. suriosum iu
ra Venem Set luentes, oppugnatum Patriam nostramis veniunt. At Iue utinam pro do ore tantum hoc vo-
υ his, et non pro salute. esset cci lumen i Non do is possessione Sicilino ac Sardiniae Θ, de quibus quon-u dani agebatur, sed pro Italia vobis est pugnandum: D nec est alius ab tergo exercitus, qui, nisi nos vin-D cimus, hosti Obsistat; nec Alpes aliae sunt φ, quas dum Superant. Comparari nova possint praesidia:
eat; sorte coaettis e uenati tamen illud niti inrel; Ban r. 6. Ultimo humanomm . . ide ad III , 58. N. I . . Tutelae no trae dein lescit. eos esse, nd lial tam nostram eo i erit liere liuis viiii iis seos ad iiivandos turn dcis lite dux litius ): Gron. Pro inti tela no tra eos esse. tit Soph. D d.
isti leo bello urgerentur; v. ad en P. , n. 5. In eo vlique Romani permiserant. iii Poetii ad illud i lites in Italia mercede pondiicerent, utque socii siti Poenis commeatum apportarent: misera ut etiam legatos . qui pacem inter Poenos Afrosque re hellex compotae rent, neqtie in fidem ditio ite inque uum receperant civitates usi ictis, quae u evrai se commiserant. Si u iidem medicatores italos, carceri biis a Poenis iure inclusos, quia commeatuin Subvexe runt hostibus ipsoru in , rem tui ius, erant , et delude a mulceratariis iiivitati hellum t Hlixerant Poenis r quas iniurins cirutor h. l. pria isenter silenti
Poenos collatis. Ini artilis rectius scribitur qiiii in i extitis. s. De Possestione Siciliae ne Sardiniae etc.; vide ad CaP. 1, n. 6. o. Nee Ahaea aliae sunt, qMarum ratisiliis hostes ita moretur, ut, dum stiperent, intcrea a nobis compartiri possint no a praesidia. - μνια nam illius urbis, sorte ipsitis; Gron - Tan. Faber vocem illius cxpungit; cuius sententiam non reiiciebat Dciu latius: malo Gron civit coniici matri. Sutuitia in liti ius o lati in is, et illiti, viae
Requitur, npud Dol h. invenies. HI.64. Cf. quoquo hic finem orationi Pompeio habitae, Lite. Vu, bos bu .
89쪽
M hic ost obstandum, milites . velut si ante Pomana a moenia PUgnemuS. Vnus suis Iuct se non Corpus is suum, scit conitigem aC liberos Parvos armis prinis tegere putet: nec domesticas Solum agitet ei iras. ,, sed identidem hoc animo reputet, nostras nilneia intueri manus se nutum populuin tuo romanum ;
a qualis nostra vis virtusque fuerit, talem deindes γγ sol tu nam illius Drbis ac romuni imperii fore. ,. XLII. Haec apud Romanos consul. Hunnibal, rebu8. prius , quum 3erbis, adhortandos milites ratus, circumdato ad spectaculum exercitu, captivos montanos vinctos in medio statuit; armisque gallicis ante eorum pedes proiectis, interrogare interpretem iussit, ecquis, si vinculis levaretur, armaque et Equum vi tOPucci persi, decertare ferro vellet 3 Quum ad unum Omnes serrum Pugnumque poscerent, Et deiecta in id sors esset, Se quisque eum Optabat, quem sol luna in id certamen legeret. Vt cuiusque sors exciderat. alacer, inter gratulantes gaudio exsultans, cum sui moris tripudiis 4 arma raptim capiebat. hi vcro dimicarent, is habitus animorum, non inter eiusdem
litiam omitos edito; mur. Ad seqq.eotis. Pol rh. llI . 6 . 2. De ecia in id , in eam rem, vel ob id ut in hare obsides aecepti XXXIII, 3ot me in iam in atisrendium
tollam, geri si uitatu ut apud Caes. Boll. Cie. I. 6 . et Omiicere sortem a P. Cie. Pro Ligari in qua sortes mi seri tur πα- τραν. vel xn vagia
90쪽
modo conditionis homines erat, sed etiam inter spo- C tantos vulgo, ut non vincentium in agis, quam boue molientium sortuna laudaretur. XLIII. Quum sit aliquot spectatis paribus allectos dimisisset, concione inde advocata, ita apud eos Io-quutus sertur ci Si, quem animum in alienae sortis D exemplo paulo aui ct habuistis, eundem mox in ae- is stimanda fortuna vestra habueritis. vicimus, mili- D tes: neque enim Spectaculum modo illud, sed quae- is dam veluti imago vestrae Conditionis erat. Ac rie is scio. an maiora vincula . maioresque necessitates a vobis, quam en Ptivis vestris, 1 Ortuna circumdede- is rit. Dextra laevaque duo maria Claudunt, nullam,tionis , hoc est, eaptivortim, sed etiam Poenor ritu, qui laute spiri taculta altae rarat, ut omnes non i incen mqui viriti te . emam bene, sortiter, morientium, qui gloriosa itiorte multis magii isqile aerumnis liherati essent, sortunam Praedi rent, et superstites captivi suam conditionem deplorarent, Poeni autem eos miserarentur λvide Polyh. III, 6 a , qui tamen duos
tantum dimicasse, et alterum Periisse, alterum vicisse dicit, non, ut Livius, cap. 43 Pr. aliquot Paria pugnasse,rt certamina eorum vectata esse. N rem fuisse Poenis, captivos per paria rompositos inter se deeertare eogeud doeet Casan h. ad Sueta Λi g. 13. Car. XLIII. I. Qtitia ieraliquot pro vulg. Dum ediderim, suadenti hiis Itonovio et Banem. 2. Ita amu eos I inutis fertur; cr.
3. Maiora Mittetita , arctiora , gra
viora; impedimenta sugae s es. X ,
t . n. Σ , vel mala , aerumnas. De rieula. Metaphora h. l. a Dinculis eare.
ducta. - Maiores necessitates , viores causas, cur fortiter Piignare ne- esse sit.
Cf. ad Tae. Λnu. II, ao,n. Σ , nul Iasu, ns ad hoc quidem emugium, v Mem habenti s e contra. h. e. ex ad verso. ante id ex uno MS. rei'oneia dum pro vulg. circa , Padus amnis , ab rei go Al 'es tirgent: ita ι istietilιnte , nntea generatim significat ne, per Partes euum rantur, se. qtiae Diu tental, utroque latere, a fronte et a tergo; Stroili ius. Quidam minori distinet. Post eis mdederit pro maiori post in . vel τὸ eluti nι deletidiam, vel vΘrha dextra laeoaqtie duo maria claudunt parenthesi includenda putant. Sed partium enumeratione novum Potitis aperiri membraim, 1 exie non ei Stroit,.