장음표시 사용
161쪽
i ι FvLDENSIUM ANTI VITAT vuVirginibus praesens sacra haec decoratur stu ara, Aua supra pictas absida laeta notat. Cum quibus insincta Praxis ouat,atque Basilia, candida virgo simul atque Pudύntra . .
artus dApostobcus hanc Iacram continet aram, odiuuat, in preci V ornat,amore colit. Vos quoque qui intrastis, ceruices flectite vestras, Devoto hic cordeposcite lucu opem. IN SINISTRO ALTARE. clarus in orbe soli Martyr Soni facius istud obtinet altare cum clis pariter. uorum si lector tu nosicere nomina quaeris, In Picepicturam, in relege titulos.
Ecce crucis lignum,quo Christus secti beauit, Emblemate inclusium arx tenet ista Crucis. Saptistae. ω Christissuta tenet ara sacrata, Doctoris Pauli reliquias pariter. Scriptor Euangelii marcus cum compare Luca, Sennen atque obdon hanc in amore colunt. Sanctus Hippolytus,motbus,martyrque Hu acinibus, Hissimul idiunm mixta locant θolia.
artinus Praesiuisimul Gregorius almus Hanc aram meritis rite colunt propriis. um quibus Equinus ouat,atque Antonius Abbas, Sanctus maximinus pastor ipse hius.
ulmen Apostolicum Petrus Paulusque o gi Ier oc altare suis rite dicant spoliis. Pontifices summi, X istus, Bonifactus,atque artyrio insignes hic habitant pariter. 6ommanet hic que simul Felicissimus 4Agapetusque Levitae sacri testis uterque Dei. Flectite mosgenua qui intrastis lumina sacra, Obristus adest Rectosinscite lucis opem. Huius
162쪽
LIBER SECUNDUs. I 3 Haius etiam classis sunto monasteria , quae si non huius e clesiae iura semper agnouerunt,annumerata tamen aliquando,& subiecta primariae Congregationi,Fuldensi Antistiti paruisse, maiorum litterae tradunt.
I. Triari se miniburgensis dioecesi Abbati iam suo parens.
Huius origo ab . dberto nobilissimo, ut eum appellat Otto, I rium, Francorum comite , Sambergae domino,quem Marianus ad at num DCCCC v III. perfidia Hattonis Moguntini Archiepisco- α pi proditum , iussu Luduici Imperatoris capite issse, narrat. ἀ---. Adelberti quippe fuit ad Moenum amnem castrum munitissimum , cui Regino & Marianus Terrasse nomen dant; ex quo monasterium ciusdem nominis inde conditum, Terrasitum. Id Restino in quod ad alterum Adelbertum Comitem Altenburgi, licentia illius saeculi denique peruenit qui petiit eodem prorsus leti ge-ς ς
nere,quo prio quare Imp. Ottonis umia securi seriendus, Do- Altinburtinationis constriptά charta in loco qui dicitur Grenersdorf. antequam capitis sententiam subiret, anno Domini DCCCCXL. Aiς S. Soni acto loco oe monasterium, quod est in Tharisse, in littore Moemfluui , cum omnibus eo pertinentibus donauit. Inseritur narratio , quemadmodum ab Adelberto, ob caesos Luduicum &Henricum ex Drore nepotes, quia filiabus eius cum vitium obitulissent,illas ducere recusassent, hanc poenam Otto nec im
II. '. erbachium,haud procul a saltu,quem Eginardus si- ' Al. Am tum inter Neccarum ω Marvum , appellauit, non ut recentiores a. iis ab Ottonesed Odunovaldi: id Nirceburgensis itidem dioecesscum adiuncto oppido Trithemius ad vetustissimam origi-celimi nem reuocans, S. Pirminio Meldensi an Metensi proe piscopo : .a. adscribit: qui & discipulum illic suum Amatorem, primum Abbatem reliquerit. Sed his sorte denatis principiis, aut sane ' ' 'i obscuris, Richardum Abbatem Fuldensem superstruxisse paria, & condidisse de nouo monasterium, alias luculente icstati sumu,; de quo & illud olim in antiquis codicibus annotatum, comperiise Ricbardum, pristo iure, fundos seoque tractus cum ipse monasterio olim S. Sonifacio adscriptos; atque eo, in huius ecclesiae obsequio fuit. III. Bantum S. Dionysij in confinibus Franciae Orientalis si a tri
163쪽
r FvLDENSIvM ANTI Q.VIT A Tu Mium, inter Liechtenselsium & Staphelsteinium oppida, in excelso montis vertice. Primordia loci Bruschiana centuria non Alis aia male tribuit Alberadae Hermanni Marchionis Volteiaburgensis matronae, fundationem anno MLXXI. signans. Sed in huius Ecclesiae monumentis reperio, monasterij Banti disciplinam riz . Ab- & administrationem Egiario Abbati traditam,anno M L v I I I. zzz qua de re insignis haec exstat in antiquis membranis narratio:
- - Anno Incarnationis M L VIII. Indictione X I. mense Iulio,
sub die x ii . Kalen mensis eiusdem, in Orientali Francis,in comitatuo --s Geravini comitis, in loco qui dicitur Olbam busem, sectus es com si uentus fidelium Principum de pace scienda, o fedania latronum
tyrannide, in raptorum compescend editione. Conuenere etiam ibi. Denerabilis obbas Fuldensis Ecbertus nomine quaedam matrona comitissa Agrus, in quamplures nobiles, comites ac Iud ces. In quo conuentu n conjectu omnium qui aderant, eadem matrona tradidit Deo γ S. Bonificio mari ri quoddam monasterium in Tan constructum,pro remedio animae sua, in defuncti mariti sui a borum requis. Hoc tantum a praedicto Abbate praefata matrona expetiit , O in eodem monacterio secundum regulam S. Bene ἀμ- chos institueret,ceteraque regula congruentia adaptaret. Trad dit e go, sicut dictum est, venerabilis matrona eumdem locum suae ditionis S. Sonifacio cum omnibus compertinentiis, ω adiacentibus bonis, , praediis, mancipiis, ω cum omni genere utilitatis, II n. scilicet territoria in San ove. V. in Sallet ungen, via. in regione Hes num. Hanc traditionem suscepit Geraraus EAduocatus Fuldensis monasteri oram multis te liburi L, ia i , V rct timense in Thuringia Hassiave iuxta Visurgim Ocbibu ''' Bredinga nobili & regiis expeditionibus clata possessione, nisi fallor, Hersseldensis Ecclenae, Nideradi occasu, nec alia in moria priuatim certe consignatu m,excidisse videtur. Brei voa. V. Brelatenauia similiterin Hasa Moguntinae dioecesis,in teritu quam origine progressuque clarior . Originem Tritho inius aperit in Hirsaugiensi Chronico,ad annum MCXvra. primumque Abbatem Drutrinum datum ab Hirsaugia, Comiti ernero fundatori, cum eiusdem familiae sodalibus xu. --
164쪽
deo recentiores , cum oppido proxime. Fuidensu in confinio in Hanouensium Comitum ditione situm, dioecesis irce- burgensis,a veteri religione iam desertum, ludo l. puerili mutatum: nam Fuldensis quidem ecclesiae imperium iam dii dum exuerat. Lego apud Trichemium, .s, o Seligens Ddiensi, praesii de Aribone, a o Domini MXXIII. interfuisse Sirichonem obbatem de Schiuchtera. Monstro & simiarum ingeniis persimile; hὶc iam ui Euangelij praecones, in superstite a ceterit templo, inter mitratos & togatos Antillites,etiam suos sibi sepulchralibus monumentis asseruisse Abbatum titulos. De quibus posteritas iudicabit,an classe Valeriana, rectene hominibus nouis iis adscri- valet. Max.
bantur,qui per mendacium sie in alienas familias inseruerunt. Insta tius etiam pro loci obscuritate antiquitatem hic ignotam usurpare mihi videntur,qui, ut Petri Lorichi j iucunabula attollant, ite. h. . Solitariis oppido ad Drusi montem sito natum perhibent : Zh 'cuin Schiuchterciali potius Laura, quae ad 4 liratcberilli mon- ce n raso. tis iacet radices, ortum dicere oportuit, poetam meliorcm ias, huis a quam cultorem religionis auitae.
VII. Sumfurtesse in oppido cog nomine monasterium eius dem fuit conditionis; sed vacillante disciplina, semirutum, perhibent ordin i cessit se Teutonico anno Domini M C C LXX X I I I. . VIII. Brumohensi in Thuringia; iam Collegialis Ecclesia o- ili a
cus,cuius solo S. Bonifacius olim institit , quem suis etiam v stigiis consecrauit.
A Virginibus eiusdem ordinis olim habitata.
I. ornobiumsan Alimoniadium in Stinc e D, auoru ira &no stra memoria flamma belloque laceratum. abest Fulda x. millibus prope passuum ad occasum: nullaque prisci instituti vestigia retinet; templo dumtaxat ad sanctie & indiuiduae Trinitatis honorem instaurato,quod a Curione iam administratur; exstructis . novis, a nupero Decano, nunc autem Fuldensium Antillite Ioanne Friderico,vsui Praepositorum,domiciliis. Ori-- ginem loci altius temerὸ accersas, quam a Berthoi II. aetate; quem,excisa Blanche aldia arce, sedem hanc virginibus condidisse perhibent cetera in obscuro latent.
II. oenobiumsanctimonia um S. Lamberti in Tolba,quinque circiter passitum millibus Hameli rgo oppido. T III. Cas
165쪽
III. carnobiumsanctimonialium in HAU,in dominatu Breu-bergensi. IV. Carnobium sanctimonialium in oden ref .ractu saltEungensi, iuxta Nerram amnem: nam in eadem ripa Salizungia salinis dicta villa, donum Hlotharij Caesaris Rhabano obuenit, anno Imperj eius XXII. nunc oppidi specie tenetur a Ducibus Saxoniae pignus,cum satrapia Fischbergens. V. faenobium si timonialium in Rhor olim in Hennebe gensium Comitum, iam in Electoris Saxonici ditione. z. o VI. Coenobium sanctimoniabum in Pingen apud Moenum, prope a Retabachio pago, quod dudum intercidit. Liquet ex Rudulpho,exortum inter primordia Fuldensis Ecclesiae. VII. Coenobium sanctimonialium in Celtas, quae Fulda distant octodecim sere millibus passuum ad ortum Solstitialem iuxta collimitium Orientalis Franciae & tractus Henneber j. Earum originem S. Bonifacij patrocinio illlastrem ad Ratigarium A batem facilereuoces, cui sua templum exordia debere, do cinscriptio, tuam infra dabimus, Dedicationis. VIII. Coenobium sanctimonialium Bisthiesia ensis parili
nonis,cui S. Lieba pr fuit, iam vestigiis dumtaxat notatum opinpidi Bischosfhemij adTuberam amnem,dioecesis Magontinet. IX. Coenobium sanctimonialium martificina aeum, in ditione
Franconica. Primum,secundum,& septimum in Fuldensis Ecclesiae potestate ac solo manent; pleraque media quampridem alicnata, vel deleta se iat. Atque haud scio an sedalitiis hisce Partheniis, recte annumerem Heimbachianam Ecclesiam, tribus circiter passuum millibus hin iam vicino rure parochiam. Litania S. Marci h die, olim & nudipedalibus maioris ecclesiae meminimus frequentatam. Vestiola monasterj in Curionis aede, ambituque proximo manifesta tenentur. Sanctimoniales insedisse , MD Andreae Noui montis imperio subiectas, res maiorum se monibus est quam litteris mihi testatior. Legebam istic in veteri membrana: Anno Domini MCCI I. de icatum saltare S. Ese
MOLAI in sociorum Ecclesitae in He bach locatum sub turri. At templi structura longe maiorem prae se fert aetatem C AP v ae
166쪽
C A p v T XI. Continuatio monasteriorum uerum Eul starum.
MAGNAE nauis tabulas non omnes sed enatantes,qualiacuit arripuimus, relictis in medio quoque fragmentis nonnullis, haud gnari penitus, quem locum in hac olim compage tenuerint. Cernuntur diuersis in oppidis aut vicis E clesiae collegiales quatuor.
roli Magni aetate , cum marca eiusdem nominis a Comitibus Reggone,Hatione, Brunichone,S. Bonifacij memoriς condita.
ster; apud riuum Κinci gam, amoena in valle natum, ex anti- qu issimis Ecclesiae fundis. Sed duobus iam vix par alendis sacerdotibus.
ringiae, quod ab agrestium caede Saurensibila , gerete nomen volunt. Hunc locum multa suadent ut impencus illustremus. In Nerinliari j ispe nobis laudati Praestitis actis, haec leguntur: Fecit Ecclesiam in Sorsia miro ornatu lapidum,' omnis decoris, s mosissimam porticibus inferioribus superioribus, pauimentoq; tam g/ caincestis decenter ornata . eaddidit Ecclesiae praedia, oe alia tensilia,quae inibi Deo seruienti sicerent, ut iure i a Ecclesiad citus se filia Regiis,non habens maculam neque rugam. Vnu in eq u Ldem, vel primariae notae monumentum huic ctiam Ecclesiae yonereptum gaudebam, ab anno MCXXXI. quo Henricus Abbas eius nominis primus,sere cladibus & bellorum iniuriis obrutum Brus lolium,ita ut incolae demigrationem,& solitudinem loco minarentur, cinxit; & ampla donatione novalium rapa iam ac scindorum,memoriam cladis aboleuit. Incoluisse vero tunc coenobitas, satis coarguit donatio, qua, Henrictu ex Praeposito
167쪽
Deo militantiumscribit potissimum seruire voluisse commodis. Auctorem vero damni prodit Henricum Thuringiae Comitem Lud uici filium;nempe,cui a condito Ras bergo castello,
Rasipae cognomentum obuenit. At clero tamen hic sacra procurante, ultimum libertatis Miuris sui Ecclesia discrimen adiit, factione Dynastarum, qui propinquo in solo Driuordiae & Span bergae rerum poti bantur. Nam in oppido vicinisque pagis summum imperium vitae necisque, de tota iurisdictio usque ad id tempus, penes
Brullioliae clerum extitit: quae anno Domini MCCCXXVM d
mum inclinare coepit. Porro Driuordiae stirpis opes Spang bergae vectigalibus praecipue nitebantur,quς ciuitas cum Bu go suo,&Heyda monasterio prope a Fuida fluuio,in Ecclesiae Fuldensis est clientela, & ab Hasso adhuc seirdi nomine tin tur. Spangebergam ea aetate occupabat Fridericus Driuordius, cui patruus erat Hermannias Driuordiae dominus apud Nerram amnem; ubi de domicilium habebat. Hic cum Friderico nepote contracta simultate, nihil, ut assolent irati propinqui, iniuriarum ei largiri, sed vi solida sertunas Friderici oppugnare aggreditur. Spangebcrgium namque castrum ante expost tum inuadens,defensorem loci,omnesque clientes loco dci utisos, cum arce in potellatem redigit. Fridericus patrui cupidianem de iram iuxti aversatus, grassari sibi persuadet eadem via Itaque arcem Driuordiam aggrestus, eam captam, ut & Oppidum ditionemq. uniuersam patrui , sub Imperium suum lol iungit. Quae res,cum eos in diuturna magnaque concertatione
armorum inter se habet, deni a. Brustioliensis Ecclesia ab Her manni filio insessa, de instar munitionis, ad defendendam Dii uordiae iniuriam, bello sedes clecta. Postea loci, Spangcbergae
castro &dominio ad Henricum Hassi Laiadgrauium empti ne translatis, Fridericus memor damnorum, qua ex Brdido hensi munitione acceperat, veteris monasteri j turres, ne ii de olim sibi noceretur, demolitus est, anno Domini MCCC
xxxiv. Sed poena sacrilegi ausus a S. Bonifacio creditur hien nio post large repetita, cum Friderici Miliniae marchionis cel bri expeditione, qua ille multorum Principum copiis adunatis Ei se iam obsedit, etiam Driuordia cincta dc expugnata fuit:
168쪽
& Fridericus grauiter secuneum faciem sagitta ictus, in Nin fridi oppidum concessit, illic inglorius vitam aerumnis deformem finiturus. Atq. ab huius Thuringici belli euciatu, Brus, lolium ut & alia nonnulla oppida, ex unius principatu s forma, in triarchiam incidit. Quae quidem de B tam lolio, quisne ol liuione perirent, vel methodi dispendio a tenebris vindicate
voluimus. Prςter has Ecclesias,notant antiquς scripturae, lebrem ste- incoicti se non longe a Rheno mingerenusin, cuius terminum de ,2 ' scri bunt, bi Niligis rivus deorsum luit versu Hamerste inium castrum, sursum in montem Zudeunten : quam anno MXVI. Imdi L i v .ab D unbaldo Moguntino Archiepiseopo in honorem P Liam'i IEsu Christi, Mariae Virginis, SS. Apostolorum Tetri Pauli, ac S. Tonisci , Alexandri, Processi in Martimiani, &c. constat dedicatam. Crcinseidiae quoque ad caput Luthrae riuiis Coi se . Buchoniae finibus, magnae dotis Ecclesiam lego ab eodem Er-kenbaldo, anno MXx. Indict. II. memoriae S. Vdatrici consecratam.
Lectoris autem otio patientiaque nimium quam abutar, si enumerem illustria quaeque monasteria, quae foedere sanctissi-ino huic congregationi iuncta, orationum & piorum operum utili sortiere commercio; inita societate, qua eamdem utilita-N '
tem ac rei nunerationem esse decreuerunt uniuscuiusque viamcriorum. Cuius quidem comOctationis villatae Vinculum Ahiatu
non ad eiusdem modo fa miliae, sed diuersae,exterae, propinquae '' consortium iuxta transire placuit. Atque hinc Mendicantium, quos nuncupant, qui Ecclesiae Christi conseruandae iuuantadaeque deuoti, quas non molestias &aerumnas in omni vita suscipiunt Z ceu pr cellentium membrorum ad se rapere sam hastudia,&incredibiles labores, curae ctiam fuit. Quippe S. D minici,Francisci,Heremitarum S. Augustini,& Carmelitarum uniuersa corpora iustis initis p isque foederibus, ad sua commoda maiores traduxere. Quo gratiore dc aequiore a posteris sori rati animo religiosissi mi Abbatis Balthasari, primorumque consi lium erit prosequendum, tui exulceratis nisi &sane quam afflictis temporibus, quo derivata omnem in partem utilitate, corporis sui languescentis valetudinem retineret sererentque,
169쪽
non dubitarunt huius minimae nostrae Societatis Igsv quodcumque operae ac compendij, ad iuuentutis liberalem educ tionem , & subditorum suorum salutem conuertere; utique
cum spe illius immortalis aucta ij, quod ipse, posteriquedc t
tius Congregation enatus olim in caelis auseret. Neque huius rei exemplum in maioribus desiderares. Nam veteres coenobitas ad expedienda soris Ecclesiae suae negotia, & procurationem salutis alienae sustinendam, auorum item memoria clericos apud se habuisse,cum alia litterarum monumenta planum faciunt,tum illud, quod hodieque in serioris ordinis coenobitae horum in locum submissi,capellanorum titulo, & habitum & nomen adscriptith cleri tueri velint. Non hic me contineo, quin formulam foederis peruetustam c., ba,n. in Gallatia apud Hispanos, nisi quid me fallit, a Fuldensibus icti,subiiciam:
orati num Ega Ruothardus gratia Qei procurator Fuldensis, inter ceteros Oratores, istum ad locum perueni, commune consortium ternitatis
, --. . sit sc p ,' a meoru μω atrum ex parte, vobis idem seruari
f. i. ι-m sec t. Vt autem haec dilectionis consimatio redintegretur, mitti πώ AM, ,-ι hunc librum,νt in nostri memoriam seper S. Iacobi corpus in eis Missa cotidie celebretur. Obsecramus autem in Domino, ut vestra ivn Lib ch 'is tu no iri memoria siluentetur in orationibus vestris. Fratrum nomina vivorum, ritati vestrae sub cribimus et strae congregationis vocabula nobis restribi petimus. Valete.
Cclcrum huius quam olim expetua fructuosissimi sorderis iura,vnius Eggehardi presbyteri exemplo,quod suggerunt an-u h. ii liquae scedat, monstrabo: Is de PraeposituUS. Vsti in Hobiliri. 2' cha, audita a summe bonae religioni atrum de monasterio S. B ni ucs,quo situm est Fuldae,in honore S. Saluatoris: ,quia diuinae seruitutis sacrosanctae conuersationis j eruor attrahit quoque fideles, a participandum o tioni in fatemitati eorum, cogitabat intra se quam posset particeps feri societatis ω ternitatis eorum, ut
per tigorum interce senem peruenire queat ad rerna , ubi vera sunt g ia. Cumque magno desideris aestuaret intrin ecus, misit Deus in cor eius, mi ex terrenis perituris rebus aeternam sibi societatem praepararet in caelis. Volens ergo aeternam sibi memoriam cum tri usi uiden sis more sterii praeparare, ω cum eis aeterni regni sed po 'dere,
170쪽
' dere, aedium quoddam in Heuenfelt asi pretio comparatu staba iis,quibus propria hereditate obuenerat, coemptum obtulit S. V ont cis in Fuldensi monasterio ratribus ibidem Domino deuoteseruientiabus, ut in perpetuo eorum esset obsequio ; obsecrans m postulans ob- si nixius,ut sui memores essent iudiui noministerio ut animam ipsius
e leo commendantes, eius ruerentur beneficio. Facta vi autem haeca truditis anno Dominicae Imam. MCXi X. regnante Lotiario Imper I tore inuictissimo nense Iunio.
GArsiarum quarumdam in trium Dedicationes.
Ovi A adhaec antiquarum aliquot Ecclesiarum , quae quidem superant in Buchonia, quo tempore a quibus ex consecratae sun vestigia indagavimus;ea ne evanescant, & v tustate obruantur funditus, ad posterorum quoque mena riam litteris nostris propaganda duximus: utrimque bene morendo gratiam aliquam ineundi spe; a viventibus quidem, ut grati memoresque noscitent origines populi locique sui, tot retro saeculorum aetatibus tam praeclaris olim religionibus occupati;a posteris, ut ubi memoriter meminerint, a quibus primum Christi fide doctrinaqueimbuendi in Ecclesiam coli cti sint, ab horum auctoritate & iudicio sciant, iuste nutim quam se posse discrepare.
Anno D C C C x ii. dedicata est Ecclesia in Stitisse, ro gatu Baugolphi a Richolpho venerabili Archiepisco- ' po Moguntiacensis Ecclesiae xv. Kalenae Octob.in ho- 'δ, et
norem S. Margaretae virginis. Quo δc eodem anno legitur Richol sus Bleisladiensis in nasterij templum dedicasse, octo circiter passuum millibus trans Rhenum Moguntia distans. Quod autem Baugolisi hoc factum rogatu, veteres meminerunt, id indicio nosis est sic exiisse pridem potestate, ut interea loci non prorsus ageret exors publicorum munerum. Stitista vero oppidum, e quo cog- amisi nominis stirpsvmilitia,est Fuldensis Ecclesis clientelare,intra