Miscellaneorum ex mss. libris Bibliothecæ Collegii Romani Societatis Jesu tomus primus secundus Clarorum virorum Theodori Prodromi Dantis Alighierj. Franc. Petrarchæ Galeacii Vicecomitis ... et Jacobi Sadoleti epistolæ ex codd. mss. Bibliothecæ Colle

발행: 1754년

분량: 648페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

184 EPIs T LAtrer ad populi sui restaurandam salutem . Strenue juvenis, ut compertum tibi scio , tuam domum

Majores semper mei sibi principem & dominam h

huere . Sic ego genitorem & fratres tuos , teque habeo ; dumque vita dabitur, constanter habebo. Quare satis quantum decuit gratulatus sum , percieiens te penes dominum nostrum Summum Pontificem esse carum . Scripsi praedicta nobilitati tuae , volens

aliquid scribere ; hocque primitus se menti , & CDlamo primitus obtulit. Demum te hortor , & tibi supphco , ut promptissima , & fidelissima sedulitate te sustineas , subjicias , & assistas omni famulatui domini nostri Papae: Et si quando dabitur m

dus pro mea aliquali promotione, memoriae praesentatum habeas , & teneto . Vale mei memor . Datum Papiae xx. Februarii . Johannes Manet. de Motta tuus, Papiae studens.

1 V. Ad excellentem Phficum , ct artium egregium profese

sorem M. Franciscum Senensem domini nostri Papie medicum , primumque regentem studium Perusinum , Patrem colendum .REpente , pater colende , me tempus currum&spacio carens scribere nunc coarctat. Ideo notas animi brevibus explicabo. Puto, me habueris excusatum , si in abitu tuo de civitate P. piae , te , uti fuit debitum , non utique visitavi . Quam-

212쪽

S a c. XIV. E T XV. SCRIPT. I 8ς Quamvis enim nequaquam jungamur praesentia coris porali, contiguis tamen continuo mentis affectibus copulamur . Et hoc haud dubie tibi non ambigor persuasum. Praeterea conspice , si de te spem habeo , si tibi fiduciam tantam hgo . Nedum enim me ipsum , sed alios, mihi tamen caros & benevolos recomendare sum audens. Est iste praesentium gelior , nomine Langarotus , patria Mediolanensis, . studio Scolaris , facultate Legista , carus quidem mihi . Quare te , Pater , quaeso , quod 'sibi director assistas juvamine , consilio , & favore. Demum de tuo , quem summe in omnibus cupio

valde summum , statu , me certum , precor , essice. Hoc pro extremo corollario Colligens & recordans, quod amor infima summis mira parilitate coaequat. Vale mei memor . Pa uinus dominus meus , tuique dilector & proborum , valitudinem jucundam

sortitur . Datum Papiae XXV III. Martii. Johannes Mans vester totus,

Celeberrimo militi Domino Spineta Marchionii Malespina Domino meo . MAnginus genitor meus , quom tibi optime notum scio , me adolescentulum Sarganam transmiserat pro Grammaticae scientia capessenda. Jam venerat Nativitatis vigilia, cujus solemnit

213쪽

186 E P I s T O L Atem hodie veneramur . EXpectaveram gaudiosus, quod pro me pater mitteret, ut secum Paschales

agerem dies & cum dilectissima genitrice . Sed videns me de meae spei conceptione frustratum , anxiosus & cogitabundus extabam . Exiveram namque solum valvam inseriorem, scilicet eam quae ducit ad Macram , & animum secundum diu tu nas morulas gemebundus suspiriis exhalabam. Et ecce quidam de meis coaevis consortibus disciplinae, scilicet genitus tonsoris de Gusano , tunc accolae Fungant, haerentem me reperit, & gementem . Et quidnam, inquit, frater hic halsitas plorabundus pCui ego : huc usque praestolabar patris nuncium , quo ad ipsum pergerem, dies Paschales acturus . Sed spes lapsa est; nec spero , quod amplius ullum mi tat . Haec est igitur causa , frater , cur tibi videor se tu plenus . Tunc ipse : non , inquit , frater, taliter crucieris. Accingamus iter patrios ad pen

tes ; te etenim avidissime comitabor . Inimus consilium ambulandi: erat autem hora decimanona , vel circiter . Conscendimus itaque voluntarie , sudantes & sessi montuosum iter &asperum versus Oppidum Fos denovi tuae dominationi subjectum , & tui incliti congermani Ubi tandem cum suimus, Campanae pro vesperis tintinnabant. Hinc abimus versus Pulicam gradientes. Poteramus tamen

per Tendolam compendiosius pertransire . Sed inexperientia juvenilis , ignorantiae caecitate animum

214쪽

obumbrat. Iam sol plurimum declinabat, & villarum ieeta fumabant. Cum prope Pulicam jam essemus, deliberationem invicem captamus in Pulica nocturnare : umbrae etenim noctis plurimum properabant . Ingredimur igitur Pulicam ferme funditus disruptam per nequissimum Ravnaldum Firmensem , qui malo sine vitam suam vidit: iniquitates enim suae capiunt impium , & suorum laqueis constringitur peccatorum ; licἡt ad vindicem impetum lento & tardo itinere procedat altissimus Deus, tarditatemque , supplicii gravitate compenset,Valerio comprobante. Hospitamur penes quemdam Branchinum indigenam loci . Iam omnes murmurabant infantuli, caeso stellas aspici, & congregabantur vicini, scilicet vetuli , senicvli , adolescentes, dc pueri , ut secum redimplerent. Truncus quidam arboreus de oliva haerebat ad ostii latus dextrum , cum aliquibus fasciculis palmitum viridantium , & omnis generis virgultorum. Et, ut mos est, patrum , per patrem familias capitur a terius ligni robur ; alii Circumjuvant, portatur in casam , rogant, susurrant, & parant agnellos &porcellos, infantulos quoque mares, postea cum magna laetitia combibentes. O felix & benedicta petitio i non petunt regna, non opes & saturas, petunt diminutius agnulos & porcellos. Parabile enim est quod natura desiderat ad vivendum; ad supervacua desudatur . Resecti igitur potu , dehine luitramus tuguria vicinorum identidem facientes.

215쪽

188 ΕΡIs TOLAPostea discumbentes cum Branchino , lucerna ba chalatio pensa lumina mutuabat. Non illic la tiori ambitione olba ligni nigra , seu nitida potum ministrabat . Consedimus igitur disculo :adest quidam panis crassitudinis eminentis; scinditur per bucellas : primo sua portio datur trunco ; pauperi sua portio reservatur . Uxor lusca non colore fucata , lagana cum nucibus & pane. contrito simul caseo ministrabat. Non illic Carpio

carus erat , non Lucius , non Torentina , non Tenta . Erant rapae decoctae sub prunis . Mindimus igitur gaudiose & pariter fabulamur . Denique C staneas Comedimus pigutellas de Pupignachi silva conspicua , vel aliunde Collectas : mandimus quoque dulcia poma . Saturamur igitur illis epulis atque Baccho L Postea dudum vigiles , circa focum stratulo discumbimus valde duro , subjectis linte, minibus & mirica : fuit, ut clarius loquar de gerni sta . Mane vero , aurora prodeunte , discedimus montiVagi per terras tuas, & in hora merarii attigimus nostros lares , cum nostris parentibus laetos dies agentes . Haec autem tibi Domine nunc scripsi. quoniam heri, dum forem in cena, memor fui moris nostrae fidelissimae vetustatis , variis modis &ritibus in diversis partibus observati . Vale Domine Xxv. Decembr. I 388.

Iohannes Mans vester famulus.

216쪽

V I. Andriolo de Ochis Brixiensi.

. . .

E Minentium verborum edita sensibus, excelsi

necnon ingentis ingenii vera index epistola tua , colende Vir, succinia admodum , sed mux- tuosa , verum credulitatis de me acceptae fama linguaci at non veraci reserente , fallacia decepta nimirum , ad me venit . Hanc itaque quantocius habitam totam legi , summam intentus missoris deliciens conclusive , cujus iterata denuo lectione particulariter totam Coepi. Rebar hercle coaevum mihi aliquem ex ephebis egressum, seu mei familiarem amicitiam capere meditatum , sive me pro res- sponso tentavisse pungentem, aut utriusque rei de causa , ut aliunde mihi plerumque accidit , tam alto stilo & blandiloquo, mearum ironicarum laudum praeconio , talia conscripsisse . Solent enim ju-Venes , quorum ingenio vis tervida inest , peregrina , magnaque quaeritare Vocabula , & hujusmodi sententias altae mentis incude malleare , & malleatas in formam egregiam figurare . Convenerat epistolae tuae lator, mei notitia carens , virum doctissi- .mum physicae Jc artium , in poetica sublimem , virorum optimum & mei amantissimum Iohannem de

a Barbari sermonis sensum vis eliei ag , qui tameB ia esse videtur I inistentus umeti vobis, ex his deliceret, idest eliceret, quis res tandem verteriueue , atque hine relegens singulas partes epistolae , quid tamdem vellent, in stelligeret.

217쪽

I9o EsISTOLA de Trauesis Cremonensem , qui illico pro me misit, multarumque & eximiarum de te laudum , solum proprio. nomine non expresso, pronunciatione promissa , ab ejus qui gesserat manu , mihi tuam litteram praesentavit. Qua perlecta, ut Mebam :quisnam , inquam latori , te oro , hujus elegantis eloquii fuit auctor 8 quis est qui tam dulciter po- stibus meis excit 8 Est, inquit ille , Andriolus nomen viro , d' Ochis cognomen, seu mavis agnomen , patria Brixiensis, habitu honestissimus , vita tractabilis & jucundus , aetate septuagenarius vel circiter . Ac omnium denique virtutem scientiasque colentium serventissimus praedilector . O

inquam , benedictus vir l o , Dii ipsum Ment, salvent, & diutius vivum reddant. O felix patria tali viro i Et septuagenarius est 3 Est, inquit ille . Ρrofecto , pater , stupui, & laetatus sum, quod iste talis & tantus adhuc vigeat servor ingenii. Post addidit ille , hic venderet fundum, venderet

domum, Venderet conjugem , venderet sese, Causa emptionis librorum; quorum tamen habet copiam inexhaustam. Tunc ego , satis superque de te gratulans & admirans conticui. Et valefacto illi meo venerabili Praeceptori jam dicto, latorique, in Bibliothecam meam illico me conjeci, paternitati tuae meditans aliquid respondere. Ecce igitur

arrepto graphio , non quae tibi jussa esset, sed quae

de conceptibus erumpet meis , ordiar responsivam.

Primum quidem , rectisaimum juxta arbitrium Ci

218쪽

ceronis nil censeo laudandius attribui posse seni, quod qu6 morti propinquior essicitur,eti magis seria ventiusque haereat & incumbat rebus his quae pariunt immortalitatem. Quod fecisse reperimusPhilosophorum Doctores & magis authenticos,sanctissimosque viros & amicos Dei. Quorum aliquot eXempla, gratia jucundae rememorationis adducam. Salvmon , cui data est omnis sapientiae plenitudo , apud Hebraeos omnium doctissimus , nobilissimam discendi cupiditatem , praetextu ingravescentis senii, non adiecit, imo novum aliquid semper addiscens , mortem oppetiit senescendo . Plato Academicus , mundi plagas omnes siti obambulans addiscendi, per multa Variaque terrae, marisque pericula pro-1ectus, a Ponti praedonibus venundatus, tandem quod optaverat ,Tarantinum Veniens ad Architam, regressusque demum patrios ad lares, supremo, suoque natali , ut Gunt, die, seu legens , seu scriptioni insidens hinc spiravit. Utque non incongrue mixtim nova veteribus coacervem, nostri saecilli gloriosum jubar . nostraeque aetatis speculum , laure ius Petrarcha Franciscus , post tot librorum volumina a se compilata , unius & septuaginta existens annorum,diem clausit extremum , bibliothecae suae penetrali, cubanti similis, Compertus exanimis super libro et cujus obitum ejus domus non fuerat itae vestigio suspicata . Acciderat enim quandoque huic

V.Prant. Malia horum exempla habet & Petrarcha senil.x s. r. librum de longaevis hominibus scripfit Iannottiua Mantitu a

219쪽

I9a EPISTOL Rhuic studiosissimo vati, ut dum studio daret ope ram . tamquam foret ad caelum , more Apostoli Pauli raptus, die una naturali Vel plusculum , mortuo simillimus immobilis teneretur . Huic novo, de veteribus est Carneadem adjicere non absurdum , cibi dum discumberet , prehenso jam bolo , non reminiscentem : Archimedem quoque tanta cordis adhaesione suo cuidam confixum operi, ut se negligeret. Qui inter quasdam designationes suas , profecto , ut Credo , non sentiens , mortem hausit, gladio saucius hostili. Prudentissimus ille Cato Latinas litteras jam senescens, Grajas vero jam veteranus addidicit. Varro , ut perhibent, doctissimus Romanorum centesimum eXplens annum , legendo semper aut scribendo , studiorum amorem paliter cum vita consumpsit . Livius autem Drusus senio& coecitate conlectus juris civilis Reipublicae commodissimam secit interpretationem. Idem fecisse

lesimus Appium Claudium , qui severissimam de

poenis sententiam senex coecusque dixit, se familiamque suam δc Rempublicam rite gubernans . Homerus apud Danaos in poesi primus, eodem casu laborans, & affectu, senissimus obit. Socrates jam senex capularis, ut cantum disceret , insist bat musicae melodiis. Chrysippus in ardore medio aetatis inchoatum opus altissimuin, in senectute longaeva complevit. De Oratorio Isocrates volumen nobilissimum; Sophocles vero jam senissimus praestantissimas edidit tragoedias ; quorum primus Zc centcsimum

220쪽

Sa c. XIV. 3T XV. SCRIPT. I93tesimum agens annum , fc alter prope centesimum. Cleanthes apud illos, apud nos vero Plautus , pauperie primo press i, demumque senio, preciosa a se volumina reliquerunt . Philemon quidem meditabundus , ac libro super incumbens, sociis ipsum opperientibus , Pieriam animam exhalavit. O dulcillima mors , quam profecto opto , quando placuerit illi principi Deo qui totum regit, me dissolvere . De his chntentus sum : possum namque amicos Christi numerare quamplurimos. Sei Nicolaum de Lyra, qui Theologiae maximus declar tor super totam Bibliam latissima δc amplissima fecit commentaria , quanta fortis non portaret asellus, tacendum fore non operae priesentium reor. Hic xx. & centum annorum Ac plurium tamquam robustissimus juvenis, voce clarissima adhuc nodos sacrae paginae declarabat. Nunc ad te venio. Gratulor igitur , pater , tibi , quod senex ita vivax tenes tenax ingenium , dc tam perspicacem possides intellectum , 8c tantum ardorem contines

apprehendendi, dc tuis validioribus epistolis reliquos fatigandi. Et quod tibi nos juvenes facturos fore decet, incipis ipse primus . Procedo ad reliqua . Quae de me scribis , sub decipi bili credulitate coepisti; ego cuperem judicio tuo stare . Quid me Comparas aquilae, quae ad mensas Deorum rapuit Ganymedem , cui ritissime Iohannem Evangelistam

1 Ad oram eodicis antiqua manu; mortuus crem centesmum iam com

SEARCH

MENU NAVIGATION